18 Nisan 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

I umhuriyet . ÂdA'İ t S T A N B U t CAĞALOĞLÜ Jfll S3]fl! 4u4ü Telgraf ve mektub adresi: Cumlıurlyet, îstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 rdZfll 1 Q „. lö NlSâll İSJİ 1 Q «, Atatürk utimi Açılacoktın j a. U E ./« A K . . " ^ * Montrö konferansı müsbet neticeye doğru giderken îstiklâlinin büyük bir kısmma tesahüb etmiş olan kardeş Mısırda kapitülâsyonlarm ilgası bütün dünyanın alkışlıyacağı bir hâdisedir. Bütün dünyanm ve en başta Türkiyenin... ontreux: 14 nisanMontreux bugünlerde sıyaset tarihinin karışık davalarından birinin lllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllilll lllllllll I I I I •• I [II •• I I I I • 11111111111 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII llllllllllllllllllllllllllltllll lllllllllllllllltlllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIiniHIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIII IMIllllllMM IIIIIIIII1 IIIIIIIIIII1I1IIIIIIM 1111 • ıll II11111II (11 lllllllllllllllllll daha hallıne sahne olmaktadır. Bu dava Mısırm kapitülâsyonlan davasıdır ve .dostumuz Mısırlılar lehine halli elbette ki herşeyden evvel, bu mahud derdin tahammül olunmaz mihneti altında asırlarca ınlemiş bulunan, bız Türklerı memnun eder. Tarihimizin en satvetli devirlerinden birinde ve ihtimal politıka entrikalan haricinde kalan bir safıyetle kendi kendimize maledmdiğimiz bu kapitülâsyonların sonradan nasıl bir felâket haline getirıldıği siyasî âlemin cidden hayretle ve ibretle tetkık olunacak taraflarından biridir. Bu demirsiz kelepçenin müstebid tazyikı binlerce vatandaşın hiçbir maddî ölçüye asla sığmıyan temiz ve asıl kanı Belgrad 17 (Hupahasına silkinip attığımız yüklerdendir. susî muhabirimiz Bu itibarla kardeş Mısırın kapitülâsyonden) Türkiye Gazetemiz tarafmdan tertib edilan makul ve zaten mukadder akıbetine Başvekili îsmet İnö len ve büyük bir alâka ile karşıladostane konuşmalarla erdirmesi tasavvunü ile Hariciye Ve nan güreş müsabakalarma bugün ru bir kat daha sevinmemizi mucib olur. kili doktor Tevfik Galatasaray kulübünün lokalinde Kapıtülâsyonlar bir memleket topraksaat bir buçukta büyük merasimle / Rüştü Aras ve mai larında yaşıyan ecnebılerin sulh ve sükunu yetleri bu sabah saal Ç başlanacaktır. içın alınmış bir takım nizamlar mecmuası9,20 de hususî trenMerasim, askerî bandonun çaladır. Bu nizamlarla ecnebilere ticari, huBokokotovska cağı İstıklâl marşile açılacak, bu J le limanma muvasa kukî, dinî ilâh... her noktadan tam bir isnu müsabakalara iştirak eden bülat etmişlerdir. Mi tiklâl verılmiştir. Ecnebinin yerlilerden tün güreşçilerin halka takdim edılsafirler askerî mü ayrı mahkemesi, ayrı hâkimi, ayrı kanumesi takib edecektir. nu ve hatta bazan ayn poiisi vardır. OnlArkast Sa. 6 sütun 1 del ) esseseleri, liman \e ] Güzel Antakyamtgdan btr manzara tersaneleri gezdik lar umumiyetle herhangi bir vaziyet karten sonra, şehir ci Kırıkhan 17 (Hususî) Kınkhan Iığile tanınmış vatan haînî Sancak mutaşısında kendi konsolosluklarına tâbidirler. Basveküımiz Belgradda yeni meclisin, kursusunde vannda bir gezinti Kapitülâsyonlar muhtelıt mahkemeler ih Kaymakamı Süreyya Hâlet bu sabah va sarnfına kafatutmasıdır. Süreyya iki seyapmışlardır. Bokokotovska halkı Tür firlere iltüıak edecektir, İsmet İnönü ile dası ve saire gıbi zamanla tahfif olunan zifesinden azledilmiştir. Bu azil haberi ne evvel Antakya Belediye Reisi iken maSancak Türkleri arasında derin bir telum olan vali hâdisesinden sonra azlekiye ricalini parlak tezahüratla karşıla refakatindeki zevatı mutantan bir şekilde şartlarına rağmen şu birkaç satırda hulâmıştır. Belediye reisi bu gece misafirler karşılamak üzere Valevo'da şimdiden hasa ettiğimiz ana hatlarını aşağı yukarı da essür uyandırmıştır. Müstemleke memur dilmiş, bir sene sonra da Kınkhan Kayşerefine mükellef bir ziyafet vermiştir. zırhklara başlanmıştır. Valevo Belediye ima muhafaza edegelmişlerdir. Onseki lannın anî bir kararile vukubulan azil hâ makamhğına tayin edilmişti. disesine sebeb, Süreyyanın Türklere yaTürk köylerinde silâh taharrisine de İsmet İnönü Adriyatik kıyılarından reisi bugün neşrettiği bir beyanname ile zinci asır ortalarına, hatta Büyük Harbin sonra cenubî Yugoslavyadaki Valevo Türk Yugoslav dostluğunun ehemmiye.sonuna kadar yapılan tadıllerle beynelmi pılan, hele son günlerde şiddetini artıran vam edilmekte, bu arada son derece çir[Arkası Sa. 7 sütun 1 de] şehrini ziyaret edecektir. Yugoslav Baş tini anlatarak, halkı misafirlerin istikbalel hukukun en esaslı prensıplerıne uzak mezalime göz yummıyarak Türk düşmanIIIIIIIIUIllll lllllll tlllllllllltlli IMIIIIIIIMIt III11III Ml 1 1 11 • IIIIIMIMMIIMItltllllllllMM lllllllll vekili Stoyadinoviç te Valevo'da misa[Arkası Sa. 7 sütun 5 tei tan da olsa uygun bir şekıl bulunamamış II11II1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII 1III11IIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII MIIIIMIIIIIIIIIIIMIMIIIMIIIIII ve kapitülâsyonlar beynelmilel hukukla her zaman büyük bir tezad teşkil etmiştir. tr " Bundan dolayıdır ki şimdıye kadar birçok nazarî çalışmalara mevzu teşkil etmesine rağmen hiçbir hukukçu bu pirincin taşını ayıklamağa muvaffak olamamıştır. Kapitülâsyonlar bir mecburiyetten doğmuş bulunsaydı izahı kabil ve nisbeten kolay olurdu. Halbuki Fransa ile Türkıye arasında ilk kapitülâsyon muahedesi imzalandığı zaman (1535) Birinci François Madndde bir şatoda mahpustu ve Osmanlı İmparatorluğu az sonra Avrupanın ortasına, Viyanaya kadar uzanmağa namzed büyük bir kıt'ayı hükmü altına almış bulunuyor, Sultan Süleyman saltanatına emsalsiz bir satvetle başlıyordu. Onaltıncı asır bidayetinde Birinci François ile Kanunî arasmda teati olunan mektublann üslublarında bile Osmanlı Imparatorluğunun Fransa Krallığına üstünlüğünü görmemek imkânsızdır. Arsiduk Otto Bu vaziyette imzalanmış olan birinci kapitülâsyonlar muahedesi olsa olsa OsAvusturya tahtına avdeti orta Avrupa manlı Imparatorluğunun istikbali göremeselelerinin en başmda gelen ve zaman Yazan : Kandemir miyen politikasınm bir neticesi olarak izah zaman mevzuu bahsoldukça siyaset sahaolunabilir. O zaman bütün Osmanlı Imsmda gürültülü dedikodulara sebeb olan paratorluğuna ve binaenaleyh Mısıra daAvusturya Arşidükü Prens Otto ilk defa şamil olan kapitülâsyonların Sultan Süolarak bir Fransız mecmuasında intişar İArkası Sa. 1 sütun 3 tei leymana temin ettiği yegâne fayda garba doğru yürümek projesine başlıca engel teşkil eden Alman İmparatorluğuna karşı Avrupa devletlerile elele bir birlık kurmaktı. Garibdir ki Birinci François da ayni ümidle, yani Almanlara karşı bir «Cumhuriyet», çocukların haftası olan Şehzadebaşmda Ferah sinemaya gide cephe kurmak ümidile, hareket etmiş ve 23 nisanda, hiç olmazsa bir kısım yav rek birer eğlenceli kordelâ seyredecekmuahedede Ingiltere, Holanda ve başlıca rularımıza bir hizmet yapmış olmak ü lerdir. Fılimden evvel kendılerine üstad devletler için açık bir kapı bırakmıştı. zere İstanbul tarafındaki ilkmektebler Selım Sırrı Tarcan, kıymetli arkadaşıTarihin tevili tuhaftır: Birinci Françoisden 3,000 küçüğe bedava sinema göster mız Peyami Safa ve guzıde musıkişinanm bu tamamile hotkâm düşüncesi Franmeğe karar verdi. sımız Mesud Cemil tarafmdan birkaç Uyuşturucu Maddeler İnhisan Müdüsız müverrihler tarafmdan Fransanm olHazırladığımız programa göre, bun söz söylenecektir ve küçükler filimden rü Hamza Osmanla müdür muavini Şa lardan 2,000 çocuk Beyoğlunda Melek sonra da şimdi yazmadığımız sürprizlerdumolasıya dostluk hislerile hareket ettikir, Anadoluda afj'on mıntakalarında ve Türk sinemalarına, 1,000 yavru da le karşılaşacaklardır. gine tarihî bir misal olarak zikredilir. büyük bir seyahate çıkacaklardır. Hamza Montreuz'de tıulunan arkadaşımızın sureti mahsusada tCumhuriyett ıçirt 1535 tenberi mütemadiyen ve sık sık çektirdiği resimlerden: Yukarıda eski EJgan Kralı Emanullah Han Osman ve Şakir buradan Ankaraya gi Montreux Palace salonlannda, aşağıda Nahas Paşa İsvigre tazelenerek daima baki kalan kapitülâsdecekler ve İktısad Vekâletile temastan Cumhur Reisi M. Motta ile görüşüyor yonlar en şiddetli devrini Birinci Mahsonra s€yahatlerine devam edeceklerdir. mudun talihsiz saltanatında bulmuştur. Bu seyahatte afyon yetiştiren her köy Montreux 17 (A.A.) Muhtelit itilâf zemini bulmuştur. O zaman 15 inci Louis'nin Istanbuldaki mahkemelerle Mısır mahkemelerinin sa Bu mahkemeler arasmda müsavat ve kasabanın mahsul vaziyeti ve alım şelâhiyetlerini ayırmağa memur olan Poli prensipini temin eden bir metin hazırlan raiti tetkik edılecektir. DOĞAN NAD1 [Arkast Sa. 5 sütun 4 tei İArkast Sa, 7 sütun 5 te\ [Arkosı Sa. 6 sütun 6 dal tisin rivasetindeki tâli hukuk komitesi bir Başvekilimizın eski Sırb payitahtı Kabrevotz'da rtierasimle karşılanışından intıbalar ve heyet Belediye dairesinden çıkarken Hatayda yapılan işkence dayanılmaz bir hal aldı Ziııdana atılan Türkler öldüriilüyor Kırıkhan kaymakamı azledildi, köylerde silâh aramak bahanesile binbir türlü şenaat yapılıyor halkı Türkiyeye karşı tahrike hazırlatıyorlar r Büyük güreş müsabakamız Başvekilin Adriyatik kıyılarındaki seyahati Bugünlerde Romanya Kralının Belgrada gideceği, M. Stoyadinoviçin de ay sonunda Romayı ziyaret edeceği söylenmektedir Müsabakadan evvel büyük merasim yapılacak f Bugün Galatasaray kulübünde başlıyor Her yerde büyük tezahürat yapılıyor Habsburglann iadesi Prens Otto ilk defa beyanatta bulundu Arşidük «Biz kimsenin aleyhine hareket etmek istemiyoruz» diyor Montreux'de anlaşma Komitenin bulduğu itilâf zemini umumî heyette müzakere edilecek 5UeUNUNweVARIMIN r k k Büyük askerî röportajı Cumhuriyetin vumnurıyvıın ^ \ Yarmki sayımızda başlıyor Afyon İnhisarınm aldığı tedbirler Çocuklara bedava sinema Müstahsilin malı yüksek fiatla mubayaa edilecek 23 nisan sabahı bedava ilâvemizi müvezzilerden isteyiniz