9 Nisan 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
UfiUÇUnCU .„„. İSTANBUL CAĞALOĞLU ( S3yi ' 4 D J 4 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 umhuri KARİKAYüR Igüakü çıkan sayısile Tİrkiyf.bin e n güzel mlzah mecmuası oldujm bir kere daha is\\ bat etmiştir. Kıymetili saâ'atkâr ressam Cuma 9 Nisan 1937 R A ^fVI i Z in f En güzel' karikatürlerini bugunkü sayısında bulacaksınız. Hatay davamız çetecilikle zayıflatılıp çürütülemez Memleketimize müsellâh eşkiya çeteleri sevkî devam ederse vaziyet önüne geçilemiyecek bir vahamet kazanacaktır emleketimızi Suriyeden ayıran cenub hududumuzda rahat değiliz. Suriye mandası kendisine verilmiş olan Fransız devletile Suriye haricindekı münasebetlerımizin çok kere dostane olmağa çok istidad gösteren şekılleri ve mahıyetlerı ne olursa olsun mesele Suriyeye taalluk etti mi cehennemî bir kıyafet almaktan kurtulamıyor. Sanki Suriyede Avrupada bizim enikonu bildigimiz Fransadan başka bir Fransa vardır. Pariste Fransız Hariciye Nezaretinin bulunduğu Quai d'Orsay'de konuşurken akıl ve mantık havasmın sulh ve dostluk iştiyakı gösteren ahengi içinde bulunduğumuzu hissettiğimiz zamanlar az değildir. Fakat Suriyede sanki yan böğrümüze kara hançer saplamak istiyen bir haydud pususu vardır. Çoktandır bu garabetin izahmı Fransadan istiyoruz. Nihayet müretteb bir şekavet hâdisesi sebebile mesele Türkiye Büyük Millet Meclisinin huzuruna kadar getirilmiştir. Orada gördük ve bütün milletçe hepimiz an' lamış olduk ki, bilmiyoruz kaçıncı defa olarak, hükumetımiz de meseleyi tekrar Fransanın ehemmiyetle nazarı dikkatine arzetmekle beraber dahilî ve haricî herhal ve ihtimale karşı bütün tedbirlerini almağa el atmıştır. Filhakika daha ziyade tahammülle bu yarayı kangren olmağa bırakamazdık. Iç Işleri Bakanımızm Büyük Meclise izahlanndan öğrendık ki martın 15 inci günü Diyarbekirle Mardin arasında Karaköprü mevkiinde bir soygun vak'ası olmuştur. Sükun ve asayişe büyük itimad ve emniyetin huzuru içindeki halkı gafıl avlıyan çetenin Türk Suriye hududu ötesinde hazırlanarak memleketimize girdığı ve Karaköprü mevknndeki soygunculuğu yaptıktan sonra tekrar hududu geçerek Suriye topraklanna sığındığı anlasılmıştır. Iç Işleri Bakanımızm Büyük Millet Meclisindeki izahlanndan aynen alıyoruz: Fransa Almanya arasında yeni bir gerginlik Başvekilimizin Belgrad seyahati Miralay De la Rocque'ın mahkemeye verilmesi ismet inönü bu akşam Ankaradan hareketle yarın bir mesele oldu sabah şehrimize muvasalat edecek Paris 8 (A.A.) De la Rocque, is tintak hâkimi Bete ille'in kendisini mefsuh birlikleri yeni den teşkil etmiş ve halkı toplanmağa tahrik eylemiş ol mak cürümlerile ceza mahkemesine sevkeden kararını isti naf etmiştir. De la Rocque, Miralay De la Rocgue gazetelere göndermiş olduğu bir yazısmda hükumeti, Clichy hâdiselerinden mesul olan sendikalar birliği ile komünist firkasmın emirlerine itaat ederek ceza muhakemat usulleri kanununu ihlâl etmiş olmakla itham eylemektedir. Ankara 8 (Telefonla) Başvekil İsmet İnönü ile Belgrada gidecek olan Hariciye Vekili Doktor Tevfik Rüştü Aras, bu akşam eksprese bağlanan hu iusî bir vagonla İstanbula hareket etmiştir. Hariciye Vekili, istasyonda, kordiplo matik, Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya, birçok meb'uslara Hariciye Vekâleti erkânı tarafından ielâmlanmıştır. Ayni trenle Hariciye Vekâleti Siyasî Müsteşarı Numan Menemencioğlu da İstanbula hareket etmiştir. Menemencipğlu on gün kadar İstanbulda tedavi ile meşgul olacak ve 18 nisan akşamı Hatay me;elesini müzakere edecek eksperler komitesine iştirak etmek üzere Cenevreye giParis 8 (A.A.) Havas ajansına decektir. Berlinden bildiriliyor: Ankara 8 (Telefonla) Belgrada [Arkası Sa. 6 sütun 3 te] Istintak hâkiminin albay De la Rocque ile Fransız sosyal partisi aleyhinde takibat icrasına karar vermesi nasyonal sosyalizme yeni bir Fransız aleyhtarı mücadele fırsatı vermişrir. Völkischer Beobahter gazetesi, Fransada her dakika bir ihrilâl kopabileceğini lArkası Sa. 7 sütun 6 da] Siyasî mehafil seyahata çok ehemmiyet veriyor Başvekilımızin son seyahatlerinde altnmış bır resimleri Hataylı kardeşlerimizden bir gr up bir konferansı dinlerlerken Hatayda Türklere yapılan zulüm Süngü altında kamçı ile Dün Şehir Meclisinde bu mesele uzun münakaşalara Filistinin taksimi dövüle dövüle Halebe Bu fikre Arablar da, Ya sebeb oldu, fakat bir karara bağlanamadı götürülen kardeşlerimiz budiler de itiraz ediyorlar Türklere karşı yapılan mezalim Suriyeli Arablar arasında bile teessür uyandırdı Kudüs 8 (A.A.)lerek sionisler, ge rek müslümanlar Londradan gelen ve Filistinin biri Yahudi, biri Arab olmak üzere iki devlete tefriki ihtimalinden bâhis olan haberlere karşı şiddetli bir hu sumet izhar etmekFilistin Başmüftüsü tedirler. Eşekle nakliyat işine bir türlü karar verilemedi Şehir Meclisi dün birinci reis vekili Necibin riyasetinde toplandı. Karakulak ve Sırmakeş sulan membalarmm şehir ıududu dahiline ahranası hakkındaki tekik Mülkiye encümenine gönderildi. Haseki ve Fatihte kurulan pazar yerlerinin | değişririlmesi hakkındaki mazbatalar kaI olundu. Eşeklerin nakil vasıtası olarak kulla nılmamaları hakkındaki makam teklifi üzerine tanzim edilen Mülkiye encümeni mazbatası okundu. Mazbatada her nekadar bu vasıtanın mütekâmıl nakil vasıtaları arasında münakale vasıtası olarak kullanılması caiz olamıyacağı zikredil mekle beraber doğrudan doğruya men'i de birçok noktalardan mahzurlu olacağı zikredilmekte ve Zabıtai belediye tali matnamesinin buna aid maddesinin «Beyoğlu, Beşiktaş, Eminönü, Fatih şubei idariyeleri sur dahilindeki mıntakalannda ve Kadıköy şubei idariyesinde Kurbağah Bu mazbata okunduktan sonra birçok derenin garbında eşeğin nakil vasıtası ohatibler söz aldı; hararetli müzakereler larak kullanılması memnudur.» şeklinde oldu. Eşeğin kaldırılması lüzumlu oldu tadıli istenmektedir. (Arkası Sa 7 sütun 4 te] 11 11 IIIIIIIIIIIIIIIIIIHMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllillllllllllllllllllllllllllinilllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllilllllllllllll Haleb 8 (Hususî) Kırıkhandan nel Sekreteri Şükrü Kayanın Meclisin süngülerin nezareti altında kamçı ile Ha evvelki günkü celsesinde irad ettiği nu lebe sevkedılen Türklere reva görülen tuk şehrimizdeki Ermeniler arasında bümezalim Arab halkı arasında da teessür yük bir memnuniyet uyandırmıştır. uyandırmıştır. Arab ileri gelenleri şu müHatay davasında Frmenilerin Türk taleadadır: Vataniler Arabhğı mahve lerle elbirhği ettiklerini daha ilk günden diyorlar. Hatayda olmadık mezalim yap itibaren takdir eden Cismanî meclis ri Büyük müftinin dediği gifci müslümantılar. Şimdi de Cebelidüruzda isyana se yaset divanı dün toplanarak, Ermeniler beb oldular. Arab kanını, malını feda et hakkındaki beyanatmdan dolayı Dahili lar, Fılistini Arab memleketlerinin teşkil « Ayni tarihlerde Dersimde takib meği sadece kendi mevkilerini muhafaza ye Vekili ve Parti Genel Sekreterine a etmekte olduğu büyük ailenin ayrılık kaettiğimiz ıslahat programma karşı bazı için bir vasıta saymaktadırlar. bul etmez bir parçası telâkki etmektedir şağıdaki telgrafı çekmiştir: eski ağaların haricden gelme müşevler. Ermenilerin memnuniyeti «Pefc sevgili kurtarıctmtz Atatürkün tşıkh viklerin tesirile hükumet tedbirlerine Cenub hududumuzda zuhur eden şe yolunda muvaffakiyetli adımlar atan kıySionistler ise, Şeria nehrinin iki kıyısınmukavemet etmek istediklerini öğrendik. kavet hâdıseleri münasebetile Dahiliye mettar İsmet Inonü kabinesinin değerîi ve da bir Yahudi devleti vücude getirilmesi Karaköprü vak'asını yapmış olanları ma Vekili ve Cumhuriyet Halk Partisi GeTArkası Sa. 5 sütun 4 te] programını müdafaa etmektedirler. hallî idarî kuvvetler takibe basladıklan llllllllllllllllllllllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllınillllllllllllllllillllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIUMlllllilllllllll Londra 8 (A.A.) Daily Herald zaman bunların hududun ötetarafına gazetesi, dün Filistinden Londraya ge geçtiklerini ve çaldıkları mallan, haylen Yahudi partisi başkanı Grossmann'm vanlan sevincle ve gürültülü nümaFilistinin Yahudi ve Arab kısımlarına yişlerle alenen sattıklarını ve herkeayrılmasına itiraz ettiğıni ve hiçbir siyo sin gözü önünde muvaffakiyet şennist şefin böyle bir tarzıhalli kabul etmilikleri yaptıklarını öğrendik.» yeceğini bildirdiğini yazıyor. Gene bu sıralarda Seruc tarafmda «Yahudiler münhasıran kendileri taraçarpışılarak dağılan bir çetenin kurtulan fmdan idare edilen bir Filistin için mücaefradı cenub hududumuzun ötetarafına dele etmektedirler.» iltica etmişler ve zaten her iki çeteTiin hep Suriyede ihzar edilerek memleketimize sokulduğu anlaşılmıştır. Vekilin izahlarından şark vilâyetlerimizde sükun ve asayişe mazhar ve medeniyet nimetlerinden müstefid bir hayat yaratmak için çaIışan hükumetımizin cenubdan gelen çetelere karşı cidalinin tarihçesini de öğrenmış bulunuyoruz. Çok aşıkârdır ki cenub hududumuzun Suriye top*raklarını teşkil eden öteyanında bu son zamanlarda her Ankara 8 (A.A.) Öğrendiğimize nedense Türk düşmanlığına fazla bir gergöre, Romanya Başvekili Tataresco'nun mi verilmiştir. Kaçakçılık ve zaman zaAnkarayı ziyareri tarihi, 29 teşrinievvel man eşkiyalık yetmiyor, şimdi hududun olarak tesbit edilmiştir. Başvekil îsmet ötetarafında mahsus çeteler tertib ve tesİnönü ile Hariciye Vekili Doktor Arasın lih ediliyor, ve bunlar bir plân dairesinde Bükreşe iadei ziyareti, Tataresco'nun memleketimize saldırılıyor. Bu müessif hâdise ve hareketlerden Ankarayı ziyareti esnasmda tespit oluna[Arkası Sa 7 sütun 4 te] caktır. Ispanyaya yeniden 10 bin Italyan gönderilmiş! Bask cephesinde ihtilâlciler ilerliyor, General Franco da harb sahasında... Yeni deniz ejderleri İngiltere, Japonya ve Amerika 48 er bin tonluk zırhlılar yapacaklar 4 i M. Tataresco 29 ilkteşrinde gelecek Kont Ciano'nun ziyaret tarihi de kararlaştırılıyor YUNUS NADt Sebastıyen cııarında hukumet kıtaattnm bir tarassud mevkıi Kont Ciano'nun ziyaret tarihi İngüiz ana vatan füosuna bır bakış 3 5 6 7 Ankara 8 (A.A.) Aldığımız maSan Sebastien 8 (A.A.) Francist fakat bu hal uzun müddet devam etmikuvvetlerin halihazırda Bilbaoya 35 kiyecektir. Vazifesini ifa edecek olan hü lumata göre, Türkiyenin Roma büyük lometreden dah kısa bir mesafede bulun kumete itimad ediniz.. Muzafferiyetten elçisi iadei ziyareti esasen iki hükume üncüde: San'at arasında tekarrür etmiş olan îtalya Ha eminiz.» makta olduklan haber verilmektedir. Peyami Safa Bask Başvekilinin hitabesi riciye Nazırı Kont Ciano'yu, B. M İspanya hükumeti Madride încide: Uzakşarkfa yeni dava Bilbao 8 (A.A.) Bask Başvekili dönecekmiş ı ncıda : Yakacıktan mektublar Meclisi açıldıktan sonra sonbahar içind( Aquirre, radyo ile neşrolunan bir hita Londra 8 (A.A.) NevvsChronicle memleketimize gelmek için davete me Mahmud Yesari gazetesinin Valencia muhabiri,, İspanya mur edilmiştir. İtalya Hariciye Nazın ncide : 850 metrodan ok atan Ke besinde ezcümle şö'yle demektedir: «Bask milleti, yanhş haberler neşre hükumetinin Madride dönmek tasavvu mankeş nın bu ziyaretinin kat'î tarihi, Kont Ciano denlerin haberlerine kulak asmayımz... runda bulunmakta olduğunu bildirmek Kandemir Halihazırda vaziyet, asilere lArkası Sa. 6 süiun 1 de] ile görüşülerek tekarrür ettirilecektir. IÇ SAHİFELERDE Vaşington, Cenevre ve Londra deniz iştirak etmiyeceğinden ve harekâtındaki konferanslarından sonra, zırhlıların to serbestiyi muhafaza etmek tasavvurunda najını 35,000 ve topların çapını 356 bulunduğundan haberdar etmiştir. Japonyanın bu kararı, esasen beklen m/m olarak tahdid etmek esası üzerinde mutabık kahnmıştı. Fakat bu mutabakat diği halde, Vaşingtonda olsun, Londra İtalya ile Japonyanın, 1 nisan 1937 ta da olsun hayli tesir uyandırmıştır. rihine kadar ayni karara iştiraki şartile M. Norman Davis'in İngiltere seya hasıl olmuştu. İtalya, 381 m/m lik top hati, diğer meseleler sırasında biraz da lara göre iki kruvazör inşasma başlamış bu sebebdendir. Çünkü, Londra, Japonbulunmakla beraber projeyi kabul etti yanın ademiiştiraki halinde, zırhlıların ğini bildirmiştir. Ancak, Japonya, birkaç 406 lık toplarla teslih edilebileceğine, yalArkası Sa. 7 sütun 3 te] gün evvel, alâkadar devletleri, bu karara
