2 Ocak 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 sahife 2 nci sahifede: Siyasî Icmal. Antakya t a rıhi Ahmed Faik. 3 uncu sahifede: Yurddan yazılar tsmaü Hdbtb 5 inci sahifede: Anadoluda san'at tetkıklerı Mımar Sedad Çetıntas. 6 ncı sahifede: Dunyayı meşgul eden bir aşk hıkâyesı. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. 8 mcı sahifede: Çocuk bakımı Hilmi Malık yil umhuri .' 4540 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbffl, No 248 24298. İdare ve matbaa Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: «SÜHULET» Ki 1 Güzide romarıcı ESAD ÇÖLDE Bİfc İSTAN Fıatı 40 kuruş \ DAĞLARI BEKLİYEN KIZ Fiatı 75 kuruş ALLAHA ISMARLADIK Fıatı 100 kuruş CllIliaiieSİ 2 kısmı 24299 24290 , najnmdaki eserlerini neşretti. «Ölünctye Kadar» basılmaktadır. CridHüenne 25 kuruş cıldıye ilâve ediliı A Hatay'da müşahid hey'etin Avrupa hattmda ilk Türk treni tetkikleri semere verecek mi? Zannetmiyoruz. Hatay'lı kardeşlerimize tavsiye miz şudur ki hiç bir tehdid ve tazyiktan yılmıyarak bu muhterem heyetle temas etmeğe ve çektikleri mezalimi anlatmağa çalışsınlar Hatay davasını Bitaraf müşahidler Halledecek değildir Fakat madem kî Sancağa böyle bir heyet gitmiştir, onları tenvir etmekte millî menfaatlerimiz vardır. ransanın teklifile Milletler Cemıyeti Konseylnce Iskenderun Antakya ve havalısinden ibaret Hatay ülkesine gönderilmesine karar verilen müşahidler hesabca bugün Antakyaya varmış olacaklar. îçlerinde mübadele işleri dolayısile uzun müddet Türkiyede vakit geçinniş olan Danimarkah M. Holştad'ın da bulundır ğu bu müşahidler heyetini teşkil eden muhterem zatlann şahıslan için diyeceğimiz hiçbir şey yoktur. Ancak ifa edecekleri vazifenin neden ibaret olabileceği hakkmdaki Bkirler az zamanda pek ziyade dalgalandı ve hatta azçok serablaşt bile. Kendilerinin kendi vazifelerini nasıl tayin ve ifa edeceklerini ise bundan sonra onlan iş üzerinde görerek belki bğ reniriz. Hakikati halde bu vazifeleri daha evvelden muayyen saymağa imkân yoktur. Hatta, zannederiz, müşahidler heyetini teklif etmiş olan Fransız murahhası genc diplomat M. Vienot için bile. Sözün dosdoğrusu istenilirse bu bitaraf müşahidler heyeti bizim manalı bir teklifimizi karşılıyan mana$ız bir tekliften doğmuştur. Bize nisbetle o kadar manasız ki murahhas heyetimiz şefi Hariciye Vekilimiz doktor Riiştü Aras Konseyde bu heyeti kabul eden karara iştirakten istinkâf eylemiştir. İlkönce bu müşahidler heyetinin menşeini kısaca hatırlatalım: Sancak meselesi Hatay halkımn ıstırab ve infiali ve Türkiye Cumhuriyetinin teşebbüslerile canlı bir surette ortaya çıkmağa başladıktan sonra Fransanm Suriyedeki müstemleke memurlan Iskenderun Antakya ve havalisi Türklerine karşı hergün temposu artan tazyik ve iz'ac politikasında gemi azıya aldılar. Orada yapılan zulümlerin hudud berisine akisleri çok şiddetli oldu, ve çok şiddetli olmakta devam ediyor. Hâlâ Fransız müstemleke memurlannm her milletten bir takım gayrimes'ul kabadayılan silâhlandırarak Hatay Türkleri üzerine musallat etmekte devam eden hareketlerinden ne gibi sürprizler çıkabilecegini, ciddî olarak, bilmiyoruz. Sürpriz kelimesinin manasım an lamıyanlara açık söyliyelim ki her türlü insaf ve insanhk hududunu aşan bu zulümlerin bir gün bilmeyiz nerede ve nasıl? ihtiyar haricinde kendiliğinden çıkagelecek kuvvetli bir mukabelesi, içtinabı imkânsız başka hareketleri zarurî kılabilir. lşte sürpriz, kimsenin hatır ve hayalinde olmadığı halde, Fransız müstemleke memurlannm sulh mes'uliyetini anlamaktan çok uzak barbarlıklan yüzünden çıkabilecek böyle hareketlerdir ki nerede başlayıp nerede ve nasıl biteceği kestirilemez. Biz bunu asla arzu etmeyiz. Fakat bu olabilir, ve bir kere milletlerin haysiyetleri araya kanştıktan sonra ortaya çıkan çapraşık vaziyetleri dostça konuşmakla düzeltmek çok zoralır. Hııduddan çıkarken samimî bir hasbıhal «Alevi'Ier Hitît'lerin çocuklarıdır!)) Müşahidler Hatay'lılarm ricalarmi nezaketle karşıladılar, Sancakta hiç bir tesir altında kalmadan tahkikat yapacaklarını vadettiler Adana 31 (A.A.) Milletler Cemiyetinin, Antakya işlerini tetkik için gönderdıği heyet Yeniceden geçerken Mersin ve Adanadan gelmiş olan birçok Hatay'hlar istasyonda toplanmışlardı. Burada bulunan bir Hatay heyeti tetkik heyetıle görüşmek istedi. Heyet derhal Antakyalılan trenin yemek salonunda büyuk bir nezaketle kabul ettl Antak yalılar heyete Antakyada cereyan eden mezalim ve haksızlıklardan ve reva görülen gayrikanunî hareketlerden bahse derek bu işin derinden ye inceden inceye tetkik edilmesini heyetin vicdanlanndan bekledıklerini, Milletler Cemiyetinin yüksek otorite ve sempatisinin mutlak surette muhafaza edılerek Antakyadaki Türklerin ehemmiyet ve dıkkatle dinlenmesini, çünkü orada bulunan müstemleke me murlarının birçok tazyik ve tertıblerile murahhaslarla temasa ginneleri ihtimali olduğunu söylediler. Murahhaslar cevaben Antakyahlann gösterdıkleri bu nazikâne taleblerin ta mamen gözönünde tutulduğunu, bitara fane tetkiklerine hiçbir kuvvetin müda halesi imkânı olmadığını, her Türkü dinlemek için her fırsatı hazırlıyacaklarını, bütün Türklerin bundan müsterih olmalarını söyledıler. Gene Antakyalılar heyetten bir ricada daha bulundular. Bu da Antakya ve havalisinde Suriye ve Fransız memurlarınm Alevî dıye hitab edıp Türk kütlesinden ayn tutmak istedıkleri kütlenin ta Bitaraf heyet Antakyada Dün Sirkeci istasyonunda yapılan merastm Atatürkün teşekkürü îstanbul 1 (A.A.) Riyaseticumhur Umumî Kâtibliğınden: Yılbaşı münasebetıle memleke tin her yerinden gelen ve vatandaşlann samimî temennilerini bildiren telgraflardan Atatürk mütehassıs olmuşlar ve teşekkürlerini ve yeni yıl için saadet dileklerini iletmeğe Anadolu Ajansıru memur etmişlerdır. îstanbul ve Edirnede merasim yapıldı Bütün Trakya bayram yapıyordu, istasyonlar ve köyler süslenmişti, tren geçerken alkışlar gökleri tutuyor, ağlıyanlar bile görülüyordu^ Windsor Dükü bütün dünyaya teşekkür ediyor Eski Krala binlerce mektub gonderilmiş Vıyana 1 (A.A.) Altes Dük Of VVindsor'a dünyanın her tarafmdan gelen binlerce mektub hakkında Royter ajansmın muhabirine aşağıdaki beya nat yapılmıştır: « Dük, hakkmdaki bu nazik düşun[Arkası Sa 6 sutun 2 de] 4 Bitaraf heyete dahıl bulunan Isviçre koloneli Karl Wattewyl Kont Bethlen Almanyaya hücum ediyor Budapeşte 1 (A. A.) Kont Bethlen, Macar renz yonızmi hakksıda Alman matbuatı nın son neşrfyatı hakkında beyanatta bulunmuş veM Rosenberg'in An tırevıziyonist tefl ne şiddetle hücim ederek demiştır kiZanneder sem M. Rosenbei g'ın noktai nazs ıle Alman hüku metinin noktai ns zarı arasmda br fark vardır ve dkârı umumiyenm bu hususta tenvr edılmesi de şayao arzudur. M. Rosenberg bizde disiplir olmadığını iddij etmekte ise de Al mamen Türk ve bu kütlenin eski Hitit ler olduğunu ve hatta mezar taşlan tet kik edılınce Alevilerin nasıl saf Türk kütleleri olduklannı göreceklerini, Arablarm bu Türk kütlelerini hiçbir zaman Arab camialanndan saymayıp daima hakaret ettiklerini, son zamanlarda mahsus maksadlarla bu kütleleri Türklerden a Ankara 1 Telefonla) Umumî müyırmak maksadile Arab camiasından fettislerin toplantısı sonunda hazarlanan saymağa kalktıklarmı söyledıler. Ve ayni Antakyalılar tetkik heyetine seyahat raporda mühim meseleler mevzuu bahsedıliyor. Bu arada şarka gönderilecek me[Arkası Sa. 8 sutun 3 te] murlann seçiminde çok dıkkatli bulunul U. Müfettislerin raporu hazırlandı Raporda memleketin ihtiyacları tesbit edildi Nafıa Vekili Ali Çetinkaya, Vekâlette iş odasında [Cumhuriyet rejımımn ve Ismet Inonu hukumetinin, Nafıa işlerine ve bilhassa demiryollanna aid programmm en muhım kLsmmı basarmak şerefi Ali Çetinkayaya nasıb olmustur Bu arada şirketlerin elinde bulunan demiryollannın devletlestınlmesıni kâmilen tahakkuk ettıren Ali Çetınkayadır. Şark Demiryollan Işletmesmın devletın elıne geçtığı bugunlerde, Nafıa Vekili Ali Çetinkayanm bu şerefll muvaffakiyetıni takdu: ve teşekkurle anmak bir vazifedir.] ^ ^ ^ ^ [Arkast Sa 6 sutun 2 de] ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Cunihuriyelin yardım listesi Evvelki geceyansından itibaren devle me binlerce kişi iştirak etmiştir. :e geçmiş olan Şark Demiryollarında dün Dün günün daha pek erken saatlerîn* ilk devlet treni işlemiş ve bu münasebetle de şimdiye kadar görülmemiş dereceds şehrimizde ve Edirnede yapılan merasi[Aıkası Sa. 9 sutun 1 de\ «Macaristan revizyonist siyasetten vazgeçme Felâketzedelere yardımiştir. Ekalliyetler meselesi halledilmezse Macamımızı daha genişletmeliyiz! ristan Milletler Cemiyetinden de çekilecektir!» Adanada felâkete uğrıyan kardeşlerimlz ıçın açtığımız yardım listesıne devam edıyoruz: Esami Kuruş Eski yekun Yataklı vagon şirketi Haydarpaşa personelınin bir kısmı namına şube seü Vasfı Doğan îstanbul 55 inci Ilkmekteb 3 uncu sınıf A şubesi Iznık kazası halkı Robert Kolejin Genclik Kızılay Derneğınin mektebde hazırladığı konser hasüatı Ankara Turk Maarif Cemiyetı ilk kısun talebelen Erganı madeni. Şark Kurumları Turk Anonım Şirketi Ayaş Bayram koyu halkı Ankara Ismet Inonu Hkokulu 4 uncu sınıf talebesı Surmene Merkez mektebi talebelen Mılâs Merkez Hkmektebi beşinci sınıf talebeleri ve muallımi Feridun Ipsala Ibriktepe İlkmektebi talebeleri Soma Turhal muallim Avni ve talebeleri Karasru Hkmekteb 5 inci suııf talebeleri 384,768 4,880 100 25,000 5,000 6,282 2,400 1,300 990 475 437 500 412 100 432,644 G. Franco Almanyadan 50.000 asker istemiş Almanya, İspanyada komünist bir hükumetin teessüsüne müsamaha etmiyeceğini bildirdi Eskı Macar Başveküi Kont Bethlen bir konferans verırken Italyada Madrid cephesinde Noel! Başta Fransa olduğa halde bütün man hükumetmin îe disiplinle hareket malî ahkâmını bir taraflı olarak feshetmedenî âleme soruyoruz: Mes'uli ettiği söylenemez. miştır.> . YUNUS NADI lArkası Sa. 2 sutun 1 de} Çunkü, Almanya Macaristanı istifade ettirmeden mushedelerin askerî ve Dığer taraftan Pesti Hirlap gazetesi lArkası Sa. 8 sutun 1 dej Avila 1 (A.A.) Madrid cepheMaamafıh bu son günler zarfında hüsinde htıküm süren sis ve duman askerî kumet kuvvetleri sırasile Vıllavercle, Baharekâtı ehemmiyetli surette ağırlaştır surero, Carabanchel, Vılla Nueva, Dela makta ve nisbî olan sükunu arasıra top Canado, Bodilla ve Brunetta mıntaka esleri ihlâl etmektedır. LArkası Sa. 9 sutun 2 de]