28 Aralık 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 2 ncl sahifede: Antakya tarihi . Ahmed Faik Turkmen. Siyasî İcmal. 3 üncü sahifede: Bulgaristan da bir faşist dıktatorluğu kuracakmış. 4 üncü sahifede: Guzel bir proje O. R. G. 5 inci sahifede: Anadoluda san'at tet kıkleri Mımar Sedad Çetintaş. 6 ncı sahifede: Spor haberleri. fl îi "I n J UflUÇÜnCİJ rQc İSTANBUL CAĞALOĞLU S3yi ! 4î)jü Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 umhuri Büyük şair dün akşam vefat etti Yavrularınıza Yılbaiı hediyesi Ancak onların sevebileaekleri faydalı bir kıtab olmalıdır. Ahpanyada basılan ve renkli resımİerle okuma hevesi veren Hem sevimli, hem faydalı en uygun hediyedir. Bu iki İritabın beheri 40 ar kuruştur. ABG ve HAYVANLARIMIZ KfTABEVİ J Pazartesi 28 Birincikânun 1936 KANAAT Fransız Türk dostluğunu gölgeliyen karabulut: Vienot Çok eski tarihe dayanan ve çok. parlak istikballer vadeden bu dostluğu tecrübesiz bir gencin isabetsiz idaresine bırakamayız! Büyük ve dost Fransız milleti de Sancak mes'elesinin Türkiyeyi tatmin edecek şekilde hallini istiyor; fakat... Fransız Müsteşarlarından M. Wienot büyük marifetlerle muhat olduğunu zannettiği eserini müdafaa ediyor ve bunun için Türk Fransız dost luğu tehlikeler geçiriyor Ankara: 27 Hkkânun aristen aldığımız hususî ve umumî haberlerin hepsi Hatay davamız için orada kalburüstü gelcn bütün münevver kımselerin ve mahfillerin Türkiye ile behemehal bir anlaşmaya varılması lüzumu etrafında birleşmekte olduklannı bildirdiği ve en makul Fransız matbuatı dahi nihayet bütün sarahat ve samimiyetıle bu lüzum üzerinde karar kılmış bulunduğu halde meselemizin asılamaz bir engel önünde saplanarak müzakerelerin temenni edelim muvakkat bir inkıtaı ile Hariciye Vekilimizin memleketimize dönmekte Cemiyet binasına Hatay bayrağı çekilirken olması bizi merakla üzerinde durulacak cok garib bir vaziyetle karşı karşıya bır ,Juruîurrnaktadır. Bütün Fransa denilecek bir ekserîyet îskenderun Antakya ve havalisi işinde Türkiye ile anlaşılmasını htiyor, ve iki dost memleket arasmBir Fransız gazetesi «Sancak da sühuletle intac edilecek bir anlaştlk celseye riyaset eden Adalı manın gecikmesine şaşıyor. Türkiye Anadolu kadar Türktür ve Mehmedin dili iade edilmelidir» diyor böyle bir anlaşmanın tahakkukunda Şam 27 (A. Fransız • Türk dostluğunun en müBelgrad 27 (Hususî) Paristen A.) Meb'usan essir amil olacağına aid olarak hâlâ Fransa Ankaraya dönaıekte olan Türkiye Hari meclisi, kaybetmediği kanaatini ilk adımda ciye Vekili Tevfık Rüştü Aras, istasyo Suriye muahedesin ifade etmiş ve hâlâ buna istinad etittifakla tasdik et • mekte bulunmuştur. Peki, ne oluyor nun Krala mahsus bekleme salonunda miştir. da bu anlaşma bir türlü tahakkuk ve Yugoslav gazetecilerine şu beyanatta but?celli edip gelmemiş bulunuyor, ve lunmuştur: « Bu sefer size söyliyecek fazla Suriye meclisini sanki ayaklarına kurşun gülleler bağlanmış bir kaplumbağa gibi yerinden sözüm yoktur. Halihazırda bütün dünya açılışında olan hâdiseler kımıldanamıyan bir ağırlık içinde da sulhun en sağlam olduğu yer BalkanSuriye gazeteleri kıvranıp duruyor? lardır. Ankaraya giderken bu defa Atina meclısin açılması mü Adalı Mehmed Suriye ve Lübnana istiklâl vermek is yolunu tercih edeceğim. Pariste alelâde tiyen son Fransız teşebbüsleri üzerine orbir formalite işini bitirdim. Bu formalite nasebetile bazı garib vak'alar cereyan ettaya atıldığı ilk gündenberi bu Hatay ye diolomasi lisanında müzakere diyor tiğini yazmaktadırlar. Bunlan iktibas emeselemiz üzerinde o kadar çok söz söy Iar. Bu sözlerle herşeyi söylediğimi zan diyoruz: «Adalı Elhac Mehmed (Efendi) lendi ve o kadar ince tahlillere girişildi nediyorum.» yaşça meb'usların en büyüğü 'olmak i ki bugün artık onun gizlikapaklı hiçbir [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] \Arkasi Sa. 7 sütun 4 te] tarafı kalmamıstır. Suriyeye istiklâl ve MllllllllllllllllllllltlllllllflllllllllMnillininiMIIMIIIIIIIlllllMMniiriMllflllllllllllllfinillllllllllllllHUniMIIMllMIIIIMIMIIMIIIMnMIMtlllMIMIIIIMIMni rilirken Suriyeden ayn birşey olduğu Transızlarca hatta Suriye mandasından rrukaddem bize karşı kabul ve taahhüd olunnuş ©lan Hatay ülkesi lâakal Suriye kadar hür ve müstakil bir idareye mazhar olmalıdır. Iste mesele. Bunda revizion'un zerresi bile yoktur, ve Hatay'ın bu yeni vaziyetinin münferid veya müsterek her l" 'ü garantilerle teyidi için meydan alabi'diSine açıktır. Mehmed Akifi kaybettik t «îskenderun, Suriyeye lâzım değildir!» Sabık Fransız Erkânıharbiye Reisi General Weygand Suriyeye liman, Fransaya üssübahrî olarak Trablusşamm verilmesi lüzumunu isbat ediyor Fransadan yükselen salâhlyetli bir ses "Sancakta sünnî, şiî yok, Türk vardır!,, Hatay Erginlik Cemiyeti dün merasimle bayrak çekti ve söylenen nutuklarda Antakyadaki Türk vahdeti bilhassa tebarüz ettirildi Merhum Akıjın son gunlerınde alınmış bir resmi Büyük şair Mehmed Akif dün akşam saat sekize çeyrek kala vefat etmiştir. Bir müddet evvel Mısıra giderek Ca General Weygand'ın Fransa Erkânıharbiyei Umumiye miyülezher medresesinde edebiyat ve reisi iken alınmış bir resmi türkçe müderrisliği yapan Akif şifasız bir Paris 27 (Hususî muhabirimizden, lı bir makale intişar etmiştir. Weygand hastalığa tutulmuş ve tedavi edilememişti. Bu yaz, sanki hayatmın son devrele telgrafla) 25 kânunuevvel tarihli malum olduğu üzere Fransanın son zarini yaşadığını hisseden büyük şair, va Journal des Debats gazetesinde General manlara kadar Erkânıharbiyei Umumiye [Arkası Sa. 4 sütun 1 de} tanına dönmek arzusunu göstermiş ve is Weygand imzasile şarkî Akdeniz başhktanbula avdet etmişti. Birkaç ay, Alemdağında bir köşkte istirahat eden Akif yakın zamanlarda Beyoğlunda Mısır apartımanma nakleylemişti. Son günlerde artık koca Akif çok zayıf ve bitkin hale gelmişti, etrafmdakiler onun anbean sönmesine muntazır bulunuyorlardı. Madrid şehrinde kıtlık baş gösterdi Madridde kıtlık [Arkası Sa. 3 sütun 4 te] Hariciye Vekilimiz dün Belgraddan Atinaya geçti Sııriye Meclisi Fransa Suriye muahedesini tasdik etti Ingiliz İtalyan anlasması ımza edilmek üzere... Roma 27 (A.A.) italyan îngiliz muvakkat itilâfnamesi, tesvide müte allık bazı noktalar ikmal edıldikten sonra Roma'da imza edılecektır. Halen Londra'dan gelecek cevab beklenmek tedır. Fakat projenin kat'î metni üç gündenberi müzakerecilerin elinde bulunmakjadır. [Arkası Sa. 7 sütun 5 te] Alman filosu zaptedilen gemiyi kurtarmak için Bilbao'ya hareket etti. İngiltere ve Fransa Almanyaya birer nota verdiler Madrid '27 (A.A.) Madrid mü Tahrikât yapan komünistler Nazım Hikmet te nezaret altına alındı Şair Nâzım Hikmet polisçe nezaret aluna ahnmıştır. Keyfiyeti salâhiyettar zevattan sorduk, bize şu cevabı verdiler: « Nâzım Hikmet tevkif edilmiş degildir. Yalnız görülen lüzum üzerine nezaret altına ahnmıştır. Birkaç gün evvel tahrikâtta bulunan bazı komünistler tevkif edilmişlerdi. Bunlar hakkında tahk'kat yapılırken Nâzım Hikmetin de nezaret altına alınmasına lüzum görülmü" tür.» Eyübde bir kalem fabrikasında çalı şan Ahmed isminde bir şahıs komünistiik cürmünden zabıtaca nezaret altına ahnmıştır. dafaa konseyi bildiriyor: Madrid 27 (A.A.) Madrid şehrî Bugün asiler çok mühim kuvvetlerle varoşlarından birinde iaşe vesikaları buMadridin birkaç cephesinde birden çok lunmuştur. Bu da payitahtta iaşe bakı şiddetli bir taarruza geçmişlerdir. Bu ta mından kıtlık hüküm sürmekte olduğuna arruz bilhassa Üniversite mahallesinde delil addedilmektedir. şiddet göstermiştir. Şehrin merkezindeki General Franco'nun silâh altına mahalleler düşman topçusunun mütemaaldtğı yeni kutıpetler di bir bombardımanına maruz kalmıştır. Avila 27 (A.A.) General FranCumhuriyetçiler, asilerin bu yeni ham co, 1936 smıfına mensub efraddan 1915 lesine çetin bir mukavemetle mu senesinin ikinci ve üçüncü üç ayında kabele etmektedirler. Sekiz saatlık bir doğmuş olanlarla 1931 sınıfının 1910 çarpışmadan sonra muharebe el'an de senesinin birinci altıncı ayında doğmuş vam etmektedir. [Arkası Sa. 7 sütun 5 tc] Bütün dünyayı meşgul eden bir aşkın hikâyesi IV^rs. Simpson ile Kral Edvvard'ın dünyayı altüst eden maceralarının tef rikasına dünkü nüshamızda başlamıştık. Bu güzel ve hakikî romanı bugün de altıncı sahifemizde bulacaksınız. Ankaranın bayramı Atatürkün ayak bastığı günün yıldönümü dün coşkun tezahüratla kutlulandı Mesele izaha muhtac bütün noktalarında her türlü müphemıyetlerden tecrid olunmuş bulunduğu ve fazla olarak Türkiyede Fransız dostluğuna olduğu gibı Fr;nsada da Türk dostluğuna bu kadar büyük bir ehemmiyet verildiği halde niçin hâlâ aşikâr hak ve hakikatlerin tesbitinden ibaret tabiî neticede birleşeınemis bulunuyoruz? "Arayerde bazı ağızlardan biz Türklerin guya on dört yıldır îskenderun Antakya ve havalisile alâkadar ve meşgul olmamış olduğumuzu söyliyen bazı y e r Ankarada dünkü merasimin cereyan ettiği Ulus meydanı siz yurdsuz sözler işitildi. Biz îskendeAnkara 27 (Telefonla) Bundan dan Galib birinci olarak halkın alkışları run Antakya ve havalisinden ibaret Adanada felâkete uğnyan kardeşleTürk Hatay ülkesi için nasıl susmuş ola 1 7 yıl önce kânunuevvelin yirmi yedinci arasında meydana vardı. Bundan sonra rimiz için açtığımız yardım listesini neşbîlirdik ki en az kırk asırlık eskiliğe malik günü saat 12 yi 10 geçe Atatürk Anka înkılâb marşı dinlendi. Şair Behçet Ke re devam ediyoruz: Esamı bu Türk kıt'asının Türklük mahiyetini raya ayak basmıştı. Bu mes'ud hatıranın mal günün sevincine tercüman olan bir Kurus 308254 kaybetmesi ihtimali olmadığını bizzat vıldönümü bugün sonsuz bir heyecanla nutuk söyledi. Atatürke sarsılmaz bağ Dunku yekun Kuzguncuk 45 inci Ilkmekteb Türk Basbuğu Atatürk bundan on dört kutlulandı. Ulus meydanı Ankaranın bu lılık ve eşsiz şükran hislerinin sunulmasr talebesinden Sevim, Orhan, Eryıl önce Adanada siyahlar giyinmiş Ha en büyük bayramına iştirak edenlerle Saim, Fazıl, Suzan ve na karar verildi. Onuncuyıl marşını halk, doğan, arkadasları butun 1727 tay'h kadınları gördüğü zaman söylemiş hıncahınc doluydu. Abidenin etrafı çe hep bir ağızdan söyledi. Halkevinde ge istanbul 19 uncu İlkmekteb 4 lenkleıle donatılmıştı. değil, adeta haykırmıştı. Suriye ve Lübüncu smıf A ve B 235 Saat tam 15 te Atatürkün ilk ayak ce ve gündüz yapılan merasimler esna istanbul Rami 33 üncü İlknan hâdiselera muvacehesinde son defa 160 Hatay davasını istinad ettiği esasların bastığı ve karşılandığı yerden Ulus mey smda da nutuklar söylendi. Ve Ankara mekteb 5 inci sınıf A danmdaki heykelin önüne doğru koşan günün karlı ve soğuk olmasına rağmen en 310376 YUNUS NAD1 lArkası Sa. 4 sütun 3 te] Halkevleri koşuculan göründü. Bunlar büyük bayramını heyecanla yaşadı. Cumhuriyetin yardım listesi Felâketzedelere yardımımızı daha genişletmeliyiz! Bir izah «Tan», «Açık Söz» ve «Haber» refiklerimiz Kral Edward'la sevgilisine dair bir tefrikaya başlıyacaklarını birbirlerile yanş edercesine haber veriyorlardı. Bu Uç refikimizin de membaı Pariste münteşir Paris Soir gazetesidir. Fransız gazetesi ve bittabi ondan nak Karilerimize haber vermek isteriz ki len İstanbuldaki refiklerimiz tef bizim neşretmekte olduğumuz tefrika rikanın Mrs. Simpson'un yeğeni tara nın ne Paris Soir'la ne de diğer refikfından yazıldığını ve bizzat hikâye lerimizle alâkası yoktur. kahramanlarının da okuytıp münasib CUMHURİYET'in membaı bambaşbulduklarmı ilân etmişlerdir. kadır ve bu tefrika maceranın şimdiye Mevzuubahis tefrika muharririnin kadar yazılanlardan hakikate en yakın Mrs. Simpson'un ne dereceye kadar olan hikâyesidir. yakın bir yeğeni olduğu belli değildir. Ancak Mrs. Simpson gene Pariste münteşir Le Journale gazetesile ilânları tekzib etmiş ve «Böyle bir masaldan haberi olmadığı gibi neşrine de ne kendi namına, ne Kral nanıma asla müsaade etmediğini» bildirmiştir. Altıncı sahifemizde