26 Aralık 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURİYET 26 Birincikânun 1936 Kazimir, o geceyi kulübde geçirmiş, hatta, pek nadir vaki olduğu üzere, kumarda kazanmıştı. Bu kazancmm iki bin frangı nakid olarak, bin beş yüz frangı da kredi halinde, eski dostu Sarre'nin kese sinden çıkıyordu. Kazimir, sabaha karşı, şen ve şatır, cebindeki paraları şıngırdatarak evine döndii. Fakat yatağa girer girmez içini garib bir sıkmtı kapladı ve zili çalıp oda uşağını çagırmıya ancak vakit bulabildi. Oda uşağı Lui, zil se sine koştuğu zaman, efendisini yüzükoyun yere kapanmış buldu. Alelâcale bir doktor çağınldı ve Kazimir'in ölümü tesbit edildi. Uşak Lui, bir müddet saçını başını yolduktan sonra, efendisini giydirdi, ebedî seyahate çıkacak kıyafete soktu. Kazhnir, siyah elbisesi, beyaz kıravatı ile, gene sosyete adamı kıhgına girmişti. Ertesi gün, Kazimir, dostlannm refa katinde ahret yolculuğuna çıktı. Başta, Mösyö Sarre gidiyor, yüzünde, bir akşam evvel girdiği borcun, dostu ile beraber gömüleceği kanaatinden doğan hafif bir tebessüm dolaşıyordu. Arkadan kulüb azası, daha sonra da arkadaşlan geliyor du. Kazimir'i mezanna koydular, adını, son defa olarak bir kere daha andılar ve herkes yerli yerine döndii. L Küçük hikâye Hortlak la sabit değil mi? Evet amma öldüğünüz? Diri olduğuma göre ölmediğim görülüyor. Olmaz, mademki dirildiniz, demek ki evvelâ ölmüştünüz. Ölmedinizse bu lada işiniz ne? Öldünüzse isbat edin, ben kayidlerime bir ölünün dirildiğine dair ceffelkalem meşruhat veremem. Vesaik isterim. îş gitgide sarpa sanyordu. Kazimir, mezarlık kâtibinin, kendisini tekrar me zara gömrürecek kadar vazifeşinas bir adam olduğunu görüyordu. Nihayet, mezarlık defterinin sütunu mahsusuna «Mösyö Kazimir'in vefat ettiği belediye dairesince verilen mazbatadan anlaşılmışsa da mumaileyh, dirildiğini bizzat ifade ettiğinden...» diye bir ibare yazılarak iş halledildi. Bibliyoğrafya Lozan Ankara Halkevi Neşriyatından: Küçük Seri No. 17, Fiatı yazılı değil Fransanın yeni dretnotu RADVO Ç Bu aksamki program O günün akşamı, Kazimir geçirdiği heyecanlı dakikalarm yıprattığı vücudünü, kuvvetli bir gıda ile besledi ve saat ona doğru, her zamanki gibi, kulübün yolunu tuttu. Arkadaşlarının kendisini dipdiri görünce kimbilir nekadar sevineceklerini düşünüyordu. Fakat onun kapıdan girdiğini gören bir arkadaşının feryadı, masaların başında oturan bütün oyuncuKazimirin gömüldüğü muhteşem me ları, tayyare hücumuna maruz kalmış bir zann yanıbaşında, bir iki mezarcı, başka şehir halkı gibi darmadağın etmeğe kâfi bir ahiret yolcusu için başka bir lâhid geldi. Kazimir'in: Yahu, ben ölmedim, diriyim, diri! açmakla meşguldüler. Güle oynıya çahşıyorlar, neş'eli neş'eli kazma sallıyor Diye avazavaz haykırmasına aldıran, lardı. Bir aralık, içlerinden biri durak daha doğrusu, telâş ve patırdı arasında ladı, ağzından piposunu çıkardı ve arka bunu duyan yoktu. Kulübe hortlak gir daşlarına, gayritabiî bir gürültü işitildi mişri. ğini söyledi. Kazimir, bin müşkülâtla derdini an Hakikaten, toprağm derinliklerinden, boğuk bir inilti işitiliyordu. Mezarcılar, aklı başmda insanlardı. Bu iniltiyi işitince, Kazmiri'nin ölmediğini anladılar ve, vaziyeti haber verecek resmî makam aramağa kalkıp, biçarenin, esasen şüpheli bir hale gelen mevcudiyetini büsbütün tehlikeye sokmaktansa, derhal kollan sr vayrp, mezarı açmağı daha muvafık buldular. Kazimir, yarı boğulmuş, baygın bir halde çukurdan çıkanldı. lattı. Fakat, arkadaşlarının hiç birisi cr nun bu dirilişini affetmedi. O günden sonra, Kazimir, nekadar uğraştıysa da, kulübdeki eski mevkiini muhafaza edemedi. Nereye gitse etrafında bir soğukluk peyda oluyor; bir muhavereye kanşsa konuşanlar susuyor, birer birer çekiliyordu. Kazimir,, cemiyet ortasında, hakikaten öbür dünyadan gelmiş bir maluk gibi yapyalnız yaşamağa mahkumdu. Bilhassa eski dostu Sarre onun Kazimir, çok zamandanberi, sık sık ebediyet âleminden fena dünyasına a v düşüp bayılma illetine uğramıştı ve bu detini bir türlü hazmedemiyordu. baygmlık halinde ölüden hiç farkı kal Kazimir, bir gün evinde, bermutad akmazdı. Son senelerde bu hastalık uzun şam tuvaletile meşguldü. Oda hizmetçisi, fasılalarla gelmeğe başlamış olduğu için, kulüb arkadaşlarmdan birkaçınm kendi hizmetine yeni aldığı oda uşağı Lui, efen sini görmek istediklerini haber verdi. Hizdisinin bu baygmlık halini ö'Iüm zannet metkânn, kulüb arkadaşlan dediği, önde rniş, adamcağızın diri diri gömülmesine Sarre olmak üzere beş azadan ibaret bir sebeb olmuştu. heyetti. Sarre, kabil olduğu kadar nazik Kazimir, üstünü başmı silkeledi, yan • sından döndüğü seyahatin kılığma kıyafetine verdiği perişanhğı, elinden geldiği kadar düzeltti, mezarcılara, dudakların dan hiç aynlmıyan kibar sosyete adamı tebessümile teşekkür ettikten sonra çekilip gitmeğe hazırlandı. Fakat mezarcılar, hiç kimseden izin almadan, ahretten dünyaya gelip çıkardıklan bu adamı kolay kolay sahvermek niyetinde değillerdi. Kendi başlarından korkuyorlardı. Mezarlık memuruna müracaat edip ahret seyaha tmden avdetini bildirmesini rica ettiler. Kazimir, saat üç buçukte, küpegün 'düz, gece kıyafetile sokakta kalmış olmanın mahcubiyeti içinde ter döküyor, b ö y le bir hata irtikâb etmenin, sosyete adamı olmak itibarile, şöhretini ne derece leke liyeceğini düşündükçe, fenalıklar geçiriyordu. bir lisanla, Kazimir'e, kulübün, kendisı hakkında verdiği bir karan tebliğ etti. Kulübden istifa etmesi isteniyordu. Kazimir, hayret ve esefle haykırdı: Nasıl olur efendim? Kabahatim nedir? Kumarda hile mi yapmışım? Ai" datımı mı vermemişim? Hırsız mıyım, katil miyim, kalpazan mıyım? Cevab versenize, neymiş suçum? Sarre, arkadaşının öfkesini büyük bir sükunetle karşıladı ve şu cevabı verdi: Azizim, şu mahud dirilme hâdisesindenberi arkadaşlar sizden çekiniyorlar, rahatsız oluyorlar. Sizin bulunduğunuz meclislerde hepimizi endişe kaplıyor. Kabahat sizde. Bütün arkadaşlan öyle bir aldattınız ki size artık itimadımız kalmadı... Çeviren: Doktor Münib Hayri Ürgüblünün bu küçük risalesi, Ankara Halkevinin her sene olduğu gibi bu sene de Lozan muahedenamesinin imzalandığı tarih olan 24/7/1923 gününün yüdönümünü kut lulamak vesilesile verilmiş bir konfe ranstan ibarettir. Lozan muahedenamesi gibi muazzam bir eserin bir konferansla izah edilebilmesi için kuşbakışı bir görüşü ile ik tifa etmek lâzım gelir. Fakat bir manzarayı tamamile kavramak için nasıl biraz gerilemek icab ederse ve bu sa yede o manzaranm çerçevesini daha iyi görmek kabil olursa, kuşbakışı bir na zarla da Lozan zaferinin bütün heyetini güzelce anlamak kabil olur. O gün konferansı dinliyenler gibi bugün eseri okuyanların bu kanaate iş tirak edeceklerine eminim. Kitab dört kısma ayrılmış. Birincisi olan giriş kısmı Lozan muahedename sinden evvelki tarihî hâdiselere bir bakış; ikinci kısım <Lozan» ahidnamesile «Sevr> ahidnamesinin mukayesesi; üçüncü kısım, kapitülâsyonlar; dördün cü kısım da hulâsa ve netice. Doktor Münib Hayri Ürgüblü, kitabın mukaddemesinde: «Bu broşür Lozan muahedenamesinin ilmî tahliline girişen bir etüd değil, o ahidnamenin umumî hükümleri üzerinde kısaca duran bir yapraktır.» diyerek eserinin mahiyetini anlatıyor. Lozan muahedenamesi hakkmda umumî heyette tam bir fikir veren bu küçük risaleden de başka bir şey bek lenemez. Çünkü eser gayesine uygun dur. Muhtasar ve müfid olarak bu mevzua dair bütün malumatı vermektedir. Isveç Kralı Gustave, Nobel edebiyat mükâfatını kazanan Amerikah Yoksa tafsilâta girişilecek olsa, meselâ harrir Eugene O'Neill'in mükâfatını S tocholm'de merasimle Amerikan kapitülâsyonlar bahsi için neler, neler lahatgüzarına veriyor. v yazılmaz. Kutlulanan böyle günlerin böyle eserlerle tesbit edilmesi çok faydalıdır. Bu sebeden doktor Münib Hayri Ür güblünün bu eseri tebrike ve Ankara DAN1ELLE DARRİEUX Halkevinin de bu teşebbüsü takdire lâyıktır. ALBERT PREJEAN LUCİEN BARROUX'nun ISTANBUL: 12,30 plâkla Türk musikisi 12,50 havadis 13,05 plâkla hafif müzik . 13,25 muhtelif plâk neşriyatı 18,30 plâkla dans musikisi . 19,30 Şehir Tiyatrosu komedl kısmı tarafından bir temsil 20,00 Türk musiki heyeti 20,30 Münir Nureddin ve arka daşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkılan 21,00 saat ayarı, orkestra . 22,00 Ajans ve Borsa haberleri ve ertesi günün programı 23.00 son. VİYANA: 18 konferans 18,30 konuşma 20 Noel şarkıları . 2 1 konuşma 21,35 haftanın havadislerl 22,20 orkestra konseri 23,30 haberler. BERLİN: 17,30 konser 18,3 musiki 19 konser , 20,15 musiki hakkında konferans . 21 haFransız bahriyesi yeni ve kuvvetli bı r gemi daha kazanıyor. 26,000 tonluk vadis 21,10 musikili temsil 22 operet parStrasbourg zırhlısı St. Nazair'de denize indirildi. Strasbourg saatte 29 mil çaları 23 havadis 23,30 24 dans musikisi. sürat yapabilecektir. PEŞTE: 19.30 konser 21 hafif musiki 22,40 h a vadis . 23,45 konuşma 24 çigan musikisi. BÜKREŞ: 19 kıraat 19,15 dans musikisi 19,50 halk şarkılan 20,30 konser 21 konuşma 21.15 hafif musiki 21,30 senfonik konser. 23.20 konuşma 23,45 havadis. LONDRA: 16 hafif musiki 16.30 havadis 16,45 cazband 20 havadis 20,15 çocuk saatL. 21 orkestra 23,20 konser 24 dans musikisi. PARİS: 17,05 orkestra 19,35 havadis 20,05 konser 20,30 temsil 20.45 konser 23,30 opera. ROMA: 18 19 musiki . 20.25 yabancı dillerde haber 21,10 opera 21,45 piyes 23,15 dans musikisi. Nobel mükâfatının tevzii NÖBETÇİ ECZANELER Bu gece nöbetçi olan eczaneler şunlardır:' İstanbul cihetindekiler: Aksarayda (Ziya Nuri), Alemdarda (Abmu dülkadir), Bakırkoyde (Hilâl), Beyazıdda mas (Haydar). Eminönünde (Mehmed Kâzım), Fenerde (Arif), Karagümrükte (Arif), Küçükpazarda (Hikmet Cemil), Samatyada (Teofilos), Şehremininde (Nâzım), Şehza debaşmda (Halil). , Beyoğlu cihetindekiler: Galatada (Hüseyin Hüsnü), Hasköyde (Barbut), Kasımpaşada (Vasıf), Merkaz nahiyede (Della Suda), (Kinyoli). Şişlide (Nargileciyanl, Taksim#e (Limonciyan). Usküdar, Kadıköy ve Adalardakiler: Büyükadada (Merkez), Heybelide (Yu suf), Kadıköy, Pazaryolunda (Merkez), Modada (Faik İskender), Üsküdar, Selimiyede (Selimiye). Bugün S Ü M E R nükteli «nemasmda sevimli Mevlid Sabık Ticaret Vekili Ali Ziyanın refikası Nazire Ziyanın vefatı dolayısile bu ayın yirmi yedinci pazar günü saat ikide Teşvikiye camisinde Mevlid okunacağından arzu edenlerin gelmesi rica olunur. Neşeli ve kahkahalı, ve çok T A T L I OSWALD KUAFÖR canlı resimler B E L Â llâveten: ve FOX JURNAL Komedisini görerek hoş iki saat geçirebilirsiniz. c YENİ ESERLER Yeni Adam Bugün S T Ü i R R K sinemasında K Muazzam ve emsalsiz Rus filmi 0 R L 0 V A V 0 L 0 D İ N oovyet filim sanayiinin en güzel eseRusyanm en büyük cambazhanesi ri olan ve Moskova Operet ve Balet ti heyecanlı sahneler, zengin revüler yatrolarmm ne güzel artistleri iştirak Rus dansları ve şarkılan, meraklı aşk etmiştir. macerası. îlâveten: EKLER JURNAL, bugün saat 1 de tenzilâtlı matine Terbiyeci İsmail Hakkı tarafından Idare edilen bu haftalık gazetenin 156 ncı sayısı çıktı. İçinde sosyoloji, terbiye ve felsefe üzerine mühim etüdler vardır. Bu sayısında bütün Türkiyede çıkan gazete ve mecmuaların bir listesini veriyor. En yeni fikir ve kültür haberlerini Yeni Adamdan takib edebilirsiniz. 10 kuruş. Varhk 15 birincikânun 1936 tarih ve 83 üncü sayısı bir çok tanmmış ve genc imzaların yazdıkları makale. hikâye. şiir ve tercümelerle çıkmıştır. Karilerimize tavsiye ede. riz. Filimlerin kralı ve bir san'at abidesi olan Fransızca dersleri Kış mevsimi yabancı dillere bol bol çalışmak için en müsaid devredir. Pratik bir metoda malik diplomalı bir Fransız bayanı müsaid şartlarla, ders vermektedir. Gazetede (F) rümuzuna tahriren müracaat edilebilir. M A Z U R K A : POLA NEGRi Pek büyük muvaffakiyetlerle MÎLLl SİnGITIGCİG devam edîyor Çaresiz, o kıyafette, mezarlık memurunun bulunduğu beyaz binaya doğru iler Zavallı kadın ledi. îçeride, bir masanm başında, piryol Bursa (Hususî) Şoför Ahmedin saat camı gibi kabank ve yuvarlak göz idaresinde Bursaya gelen bir kamyon Pı* lüklü, duvar renkli bir memur oturuyordu. Kazimir, ahret halkınm bu nüfus kü narbaşı civannda altmış yaşmda bir katükçüsüne, yerlere kadar eğilerek selâm dmı duvara sıkıştırarak öldürmüştür. Yapılan tahkikatta bu kadının İstrumca müverdi ve: badillerinden Muradiyeli Hasan karısı Seyahatten avdetimi ihbara geldim, Akman olduğu anlaşılmıştır. lutfen tesçil eder misiniz? dedi. Ne seyahati bu? Haydar Rifatm Ahret seyahatinden. Bir saattenberi yeryüzüne avdet etmiş bulunuyo eserlerinden rum. İliçin Ölümü 50 Kr. Memurun, şişkin camlar arkasında Efendi İle Uşak 40 > kaybolan minimini gözleri hayretle açıl Vikontun Ölümü 30 > İklimler 100 » dı. Bu beyaz binadaki mevkiini işgal etİlk Aşk 100 » tiği tarihtenberi, ahret kütüğüne kaydetKüçük Hikâyeler 100 » tiği pasaport sahiblerinden hiç birisine avMevud Toprak 125 » det vizesi verdiğini hatırlamıyordu. EzelStalin 150 » denberi teessüs etmiş bir usulü bozmağa Lenin Mezhebi 75 > kalkışan bu resmî kıyafetli ahret kaça Felsefe 35 » ğına muaşeret dersi vermek istedi: Tarih Felsefesi 125 > Benim böyle işlere aklım ermez, Anarsizm 60 > dedi, ben şu demir parmaklıklı kapıdan içeri girenleri kaydetmekle mükellefim, çıkanlara karışmam. Hem siz bir defa öldükten sonra ne hakla diriliyorsunuz kuzum? Bu her türlü resmî usulün hilâfmda bir cür'etkârlıktır. Ben salâhiyetimin ha ricinde iş göremem. Mezarcılar araya girdiler, memuru biraz yatıştırır gibi oldular. Fakat bu sefer de başka bir mâni çıktı: Sizin için istisnaî birşey yapmağa çalışacağım amma, evvelâ ölenin siz olduğunuzu isbat etmek lâzım. Bunu isbat etmek için öldüğünüzü isbat etmelisiniz, sonra da dirildiginizi. Dirildiğim karşınızda bulunu|um HAMD1 VAROĞLU TAKSİMDE Maksîm Varyete Tiyatrosunda HALK OPERET1 BU AKŞAM saat 21 de Matine 16 da Zozo Dalmas ve Tomakosla ESKİ HAMAM ESKİ TAS Yılbaşı gecesi büyük balo zengin numaralar Biletler gişelerde satılmaktadır. TELEFON: 42633 Usküdar Hâle sineması KANUNDAN KAÇILMAZ Silviya Sidney Bugün S A K A R Y A (Elhamra) sinemasında dans filmi FILOYU F R E D İki saatlik nese, musiki ve TAKIB (Follotv the Dans *kralı ve Fleet) ve EDELIM R O G E R S Baş rollerde: kraliçesi A S T A İ R E G İ N G E R Gedikpaşa A Z A K S i N E M A S I Çarşıkapı sözlü 1 • Viyana seni seviyorum Bugün 2 büyük filim birden RiCHARD TAUBER'in en gUzel ve en son filmi Fransızca 0 1^ Q TOİfpfiî ^oris Karloff tarafından Aynca MiKE MAUS ZAMAN ADAMI MAURICE CHEVALIER Pek yakında SIK sinemada 20 kuruşla bu senenin 2 yeni filmini görebilirsiniz. •Bahçe Mimarı' Mevlud Baysal Çelenk, buket, nişan sepeti, gelin arabaları tezyinatı, balolarda dekorasyon işleri için daima 22537 No. va telefon ediniz. Bugün i P E K sinemasında Kahkaha kralı HAROLD LLOYD ÇILGIN GENCLİK JEAN HARLOV tarafından Genclik, lüks ve dans filmi Aynca: BORİS KARLOFF'un en güzel filmi BOKSÖR SÜTÇÜ ve bütün çocukları kahkahalarla saran nefis 3 kısımlık emsalsiz bir şaheser tarafından Fransızca sözlü olarak yaraülan KARA ODANIN ESRARI T Ş KAı.RAMAN N HAYDUD v AM .e J# A GÜLDUREN N ı GÖZLER ÇOCUK Ti Y A T R O S U Bu programda çocuklara dühuliye 20, hususî 25 Kr.