14 Kasım 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 8ahife 2 nci sahifede: Siyasî İcmal, İngiltere Yugoslavya. 3 üncü sahifede: Büyük Avrupa anketimiz Peyami Safa. 6 nci sahife . de: Askerlik bahisleri Abidin Daver. Sineklerin garb cephesinde Kandemir. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. Onbirinci Suriyenin istiklâl ve İstikbalinde Türkiyenin Hakikî vaziveti Fransa Antakyaya dair Türk notasına dün cevap verdi Sancak halkı intihabata iştirak için mütemadiyen tazyik edilmektedir . .Q İSTANBUL CAĞALOĞLU . . 1 . ... .. . 1 Q Q C ! 449ü Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul, No 246 UUIT13n6SI 14 iKinCllBŞNn lüuO Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 . 24290 umhuri KUR Yeni harflerimizle pek nefis bîr sut^". rette basıldı. Yanlış tabılarından içti . nab için Hiiseyin Kâzım imzasına dik % kat ediniz. Yaldız cildlisinin hediyesi 75 kr. «Semih Lutfi» kitabevinde satılır. Türkiye İngiltere ittifakı ( < Akdeniz paktmdan evvel tahakkuk edecektir» Belgradlı refikimiz Akdeniz muvazenesi için ya Türk İngiliz ittifakı, yahud umumî bir pakt imzalanması şeklinde iki ihtimal görüyor Vreme gazetesinin mühim bir makalesi dına bugün kısaca Sancak denilen Iskenderun, Antakya ve havalisi için istediğimiz haki katen muhtar bir idare şeklinden dolayı Suriyenin herhangi bir endişe ve ıstıraba düşmesine yer yoktur. Nitekim mandater devlet olan Fransanın dahi bundan do layı halli zor bir mesele karşısmda bu lunduğunu farz ve zannetmesine sebeb tasavvur olunamaz. Biz Sancak hakkındaki düşünüş ve isteyişlerimizde evvelâ hakkın, ondan sonra da ahdin bize temin etmiş olduğu bir vaziyetin tahakkukunu istiyoruz. Suriyeye karşı da, Fransaya Antakya 13 (Hususî muhabirimiz karşı da azamî hürmet ve dostluk hisleriden) întihab yaklaştıkça Antakya le mütehassisiz. Hiçbir fevkalâdeliği haiz olmıyan isteğimizin komşulanmızla bizim halkının intihaba iştirak etmemek husu aramızdaki bu samimî hisleri ihlâl ede sundaki hamleleri kuvvetlenmekte ve artbilmesine hiçbir sebeb görmemekteyiz. maktddır. Buna mukabil menfi sayılan En ufak yanlış anlaşmaya mahal bırak elemanlann dahi Türklerle fikir ve iş mamak üzere Suriyenin istiklâl ve istik birliği ettiğini gören yabancı otorite halbaline aid düşüncelerimizi açık söylemek kın intihabata iştirakini temin için her tazyikı yapmaktadır. Halk borclan ve isteriz. buna benzer diğer vahi bahanelerle tehSuriyenin, ırkî bir vahdet olmak üzere îstiklâline sahib olmasından en ziyade biz did olunmaktadır. Türklerin memnun olacağımızı herkes Fransız delegesi M. Doriotnun elindeten ve herşeyden önce kaydetmeliyiz. ki kudreti suiistimalde daha nerelere kaBundan dünkü kardeşlerimiz olan Suri dar varacağı merak edilmektedir. ye halkının da, asırlık dostumuz olan Fransanın da emin olmalarını temenni Vataniler ihtiyatlı hareket ediyorlar Trablusşamdan bir manzara ederiz. Iskenderun, Antakya ve havalisi Haleb 13 (Hususî muhabirimiz bildiTürklerine aid talebimizle ne Suriyenin, riyor) Emin bir membadan haber alne de Fransanın işlerini zorlaştırıyor de dığıma göre, Beruttaki yüksek komisere, ğiliz. Biz durup dururken Sancağa ayn Fransanın Ankara sefiri M. Henri Ponbir vaziyet istiyerek âlemin pişmiş aşına sodan, Fransız elçiliğile Türkiye Hari 6u katmıyoruz. Biz sadece ahde bağlı bir ciye Vekâleti arasmda cereyan eden müvaziyetin Suriye istiklâlile beraber ve bu zakerelerin seyrine dair bazı malumat istiklâlin daha samimî surette kuvvetli gelmiştir. olması hesabına hakikat olmasını istiyo M. Ponsonun, tskenderun ve Antakya ruz. Eğer fuzuli bir samimiyetle başka mıntakalannın müstakbel statülerinin teslarının işine karışıyor sayılmazsak bu ve biti hakkında doktor Tevfik Rüştü Aras Londra 13 (Hususî) Fransa sile ile için için Suriye istiklâlinin daha tarafmdan kendisine tevdi edilen nota Lübnan anlaşması bugün Suriyde imzatam ve kâmil olmasını istediğimizi bile üzerine Fransa Hariciye Nezaretinden lanmıştır. Yeni muahede ahkâmı mucisaklamayız. Böylesi Suriye hesabına talimat istediği de malum bulunduğundan, bince üç sene sonra Lübnan tamamile çok iyi olduğu kadar Türkiyenin samimî yüksek komiserlikle Suriye hükumeti aAnkara 13 (Telefonla) Franmüstakil olacaktır. Yeni Fransız Lübhissiyatına ve Fransanın yüksek menfe rasında, yakında bu hususta müzakerata sa hükumetinin Antakya ve Isken nan anlaşması îngiltere ile Irak arasında atlerine de pek uygundur. Fransayı Su başlanmasma intizar olunmaktadır. derun hakkındaki notamıza hazır mevcud muahedenin aynidir. riyede siyasî düşüncelerinin yanıbaşında ladığı cevab Fransa tarafmdan PaMüstakbel meclisi ve müstakbel kabi Suriyede intihab hazırlıkları yüksek bir hak koruyucusu ve nurlu bir ris büyük elçimize tevdi edilmiş, büneyi teşkil edeceği kuvvetle melhuz olan Haleb 10 (Hususî) Bu ayın bi medeniyet kılavuzu olarak görmek iste • yük elçimiz de notayı Hariciye VeVataniler mehafilinde, parti matbuatı, dayetinde, Reisicumhur, birinci derece riz. Onun an'anevî hür ve büyük millet kâletıne göndermiş ve nota bu sabah İskenderunun mukadderatı hakkında son intihabatın tarihini 14 teşrinisani olarak şan ve şerefine böyle hareket yaraşır. alınmıştır. Fransanın bu meseleyi tesbit etmiş, ikinci derece intihabatın da Suriyelilerin kulaklanna şöyle fıshyan derece ihtiyatlı lisan kullanmağa davet uzun diplomasi müzakerelerine bı edilmiştir. Bu sebeble, bu gazetelerde bundan on gün kadar sonra yapıhnası bazı Fransızlar olmuş: rakmak temayülü, Türk mehafilin «Antakya Arablarındır ve daima Arabmukarrerdir. « Biz Suriyeye pek lâzmıız. Onun ce iyi karşılanmıyacağı tabiidir. 1932 de 69 dan ibaret bulunan mil için ilk yıllarında istiklâlin birçok kayıd lann kalacaktır» tarzında başlıklar gö Heyeti Vekilenin dünkü let vekillerinin sayısı da ikinci bir karark r ve şartlarla bağlı oluşunu çok görme rünmez olmuştur. toplantısı name ile 84 olarak tesbit edilmiştir. Dinî yiniz. Biz birdenbire ortalığı size bıra Komşu mmtakanın mukadderatını taAnkara 13 (Telefonla) Heekalliyetler 4 5 fazla namzedlik ka kıversek ertesi gün Türkler gelip sizi yin edecek olan Fransız Türk müzakeyeti Vekile geç vakte kadar süren zanmışlardır. Mütebaki namzedlikler yutarlar. Nitekim işte Iskenderun misa ratının inkişafı, her yerden daha fazla bir toplantı yapmıştır. Sünnilerle Bedevî kabilelerdedir. linde görüyorsunuz!..» [Arkası Sa. 5 sutun 2 de] Eğer hakikaten böyle söyliyen bazı Halebde alâka ile takib ediliyor. Fransızlar olmuşsa bunlar hakikî Fran sanın samimî düşüncelerine tercüman kimseler sayılmamalıdırlar. Suriyeliler ise böyle dedıkodulara inanmamakla tabâ en pürüzsüz bir akıl ve kiyaset göstermiş olurlar. Iskenderun, Antakya ve havalisi ol • dumolasıya Türklüğün bir parçası oldu ğu için zamanında Fransa ile harb haline nihayet verilebilmek için oraya muhtariAnkara 13 (A. A.) Boş olan Çan yet haklan temin olunmuştu. Suriyenin kırı saylavlığma istiklâli mevzuu bahsolan şu sırada bu Dil, Tarih, Coğ muhtariyet haklannın icabları hakkile rafya Fakültesi pro yerine getirilmek lâzımdır. Dikkate lâ fesörlerinden Fazıl yıktır ki Türkiye Cumhuriyeti îskende • Nazmi Örkün ve run, Antakya ve havalisinin Türkiyeye Maraş saylavlığı ilhakını istemiyor, sadece bu havalinin na Uşak eski Beleesasen tanınmış olan muhtariyet haklandiye reisi ve Kırknın tahakkuk ettirilmesini istiyor, ve bulareli C. H. P. eski nunla beraber Suriyenin tam ve kâmil bir başkanı Ankara ve Paris Hukukundan Namzedlerden üsistiklâl içinde inkişaf edecek parlak bir mezun Alâeddin tadımız Hiiseyin istikbale sahib olmasını da temenni edi Tiritoğlu ve Kü Rahmi yor. Fazla olarak bütün bu işler böyle olurken Fransız dostluğunun en pürüz tahya saylavlığına muharrir ve mill süz samimiyetile yerinde durup yükselromancı Hüseyin Rahmi Gürpınar ve mesine büyük ehemmiyet ve kıymet at Yozgad saylavlığına Hicaz hükumet fetmekte bulunuyor. nezdinde maslahatgüzarımız Celâl A îskenderun olmazsa Suriye hangi li rat, Parti Genbaşkurunca Parti nam Dikkate şayan beyanatta bulunan Aousturya Başvekili mandan işliyecek sözü önümüzdeki mevzedi olarak onaylanmıştır. Sayın seçi M. Şuşniğin söz söylerken alınmış yeni resmi zu bakımından elbette ciddî bir söz decilere bildirir ve ilân ederim. Viyana 13 (A.A.) Avusturya 11 ve 12 teşrinisanide Viyanada toplağildir. Doğruyu isterseniz arazi itibarile C. H. P. Genel Başkan vekili Trablusşarnla Berut ve Lübnan Suriye Başbakanı M. Suşnig, Dış Bakanı M. nan konferansta, üç hükumetin umumî î. İnönü den tamamen ayn bir kıt'a imiş gibi tef Şmit, Macaristan Dış Bakanı M. Kan menfaat arzeden meselelerde olduğu gıbi rik olununca biz îskenderunu bırakacak ya ve Italya Dış Bakanı M. Ciano ara üç devleti hassaten alâkadar eden mese Intihabat pazar günü yapılacak Ankara 13 (Telefonla) Münha bile olsak Suriye arazi itibarile gene bir sındaki görüşmelerden sonra neşredilen leler hakkında tam mutabakatları yenitebliğin metni aşağıdadır: meb'usluklar için intihabat pazar günü YUNUS NADÎ den tesbit ve müsahede edilmiştir. lArkası Sa. 5 sutun 1 de] ,yapılacaktır. «Roma protokollarma uygua olarak lArkası Şa. 2 sutun 1 de\ Fransız delegesi Doryonun elindeki kudreti suiistimalde çok ileri gitmesine rağmen Türklerin seçime iştirak etmemek hususundaki hamleleri artmaktadır Majeste Edvardın tstanbulu ziyaretinden bir İki Büyük Şef bir arada ve halk arasında inttba: Belgrad 13 (Hususî) Vreme gaze <Şarkî Akdenizde emniyetin teminl tesi <İngıltere ve Akdeniz misaku baş için başlıca iki ihtimal derpiş edilmeklığı altında neşrettiği başmakalesinde tedir. şunları yazmaktadır: lArkası Sa. 5 sütun 1 de] Dün Fransız Meclisinde Fransa Lübnan itilâfı mebuslar dövüştülerl dün Beyrutta imzalandı Dahiliye Nazırı Salangronun asker kaçağı olup olmamasmdan doğan gürültüden sonra Lübnan da üç sene tecrübe devrinden ' sonra tamamile müstakil olacak kabineye itimad beyan edildi Fransız notası Fransız Başvekili M. Blüm son sosycdist kongresinde nutuk söylerken (Solundaki zat M. Salangrodur) Paris 13 (Hususî) Parlamento kavgalar olmuştur. Bir meb'us, Dahiliye hun bugünkü toplantısında uzun zaman" Nazın M. Salangro hakkında yapılan [Arkası Sa. 8 sutun 3 te] danberi misli görülmemiş gürültüler ve IIMIMIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIMIMIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllllMIIIIIIIIIMIIIIItlllllllllllMIIIIIIIIIIIIIMIIIIMMIIMIIIIItiMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIMtllllillllll İ Peştede sukutu hayal Macaristan kendine arazi C. H. Partisi namzedleri Şimalde ilerliyen milliyetperverler verilmesini bekliyormuş! ilân etti Triyanonun yırtılması kâfi gelmedi Habeşistanm ilhakını resmen tanıyan iki hükumet, Küçük Antantı hakikî bir kül addetmiyormuşî Yeni meb'usluklar için namzedler Madridde boğuşma miithiş bir safhada i Valans yolunu kesmeğe hazırlanıyorlar General Franko beynelmilel bir hâdise çıkarmak tehdidinde bulunuyor Londra 13 (Hususî) Madrıd mu başlamıştır. Akşamüzeri neşredilen bir dafaa komıtesi bugün öğleden sonra mıl" tebliğ, hükumet kuvvetlerinin ağır olmakhyetperverlere karşı büyük bir taarruza [Arkası Sa. 8 süttff. i del i