11 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUKI1CET IX Brinciteşrin 1936 TUNÇELINİN lî // Yazan: B. TURGUT AKAYGÜN Limanda yapılacak Beledivemizin Türk Yugoslav yenilikler sağlık mücadelesi ticaret anlaşması Tuncelinde kılık kıyafet tamamile Liman Idaresi, çok güzel Belediye doktorlarına bir Belgraddan gelen heyet Sümer Türklerininkine benzer Cumhuriyetin kurtarıcı faaliyetile bu havali de, pek yakında, Ankara medeniyetine kavuşacaktır 9 Tuncelinde kılık ve kıyafet mefhumu üzerindeki tarih tesirini araştırmak ve mukayese etmek kâfidir. Bu muhite nasıl ki üç devirden herbirinin ruhiyet ve zihniyeti kannca yürüyişile girmişse yenilik hareketlerile mütenasib olan kılık keyhyeti de o nisbette geç ve güç iler liyebilmiştir. Dersimde kadınlar ya üç etekli bir zibon, yahud entari veya topuk beraberinde beyaz ve yerli bezden bir gömlek ve beline de alelâde bir ip bağlıyarak ku şak vazıfesini gördürür. Ayağında gene topuk beraberinde ağzı büzmeli ve uçkurlu bir don vardır. Başında uzun ve çift bir yazma «çit, başörtüsü» mevcud olup halüvakti miisaid olanlann oyalı ve ipek bir puşider «ipek örtü» fes veya bezden ve fakat iplikle nakşedilmiş ve işlenmiş bir baçlık vardır ki zenginler bu fes veya kum «başlığa kum derler, koymaktan, konulmaktan gelir» üzerine altın veya gümüş sikkeleri delerek veya kulplatarak dizerler ve bir ziynet verir ler. mahiyetile ferdin ömrünü uzun yıllar i dame ettirilebilmekte ve hayat ve uzvi yeti berbad edici, cürolei asabiyeyi tah riş ve müteessir edic' başkaca hiçbir gıda maddesi bu havaliye girmemiş bulun maktadır. icyuzu [ Şehir ve Memleket Haberleri J Siyasî icmal İspanya ve Sovyetler 5 spanyada, son seçimde, sol partiler II üstün gelerek teşekkül eden hüku met komünistlerin hüküm ve nüfuzu altına girdıkten sonra bu memleketin yeni bir Sovyetler ülkesi olacağı dahilde ve haricde muhakkak sayılmıştı. Buna mâni olmak için ötedenberi müfrit milliyetperverlik ruhile aşılanan eski ve yeni ordu zabitlerile donanma zabitlerinden mühim bir kısmı ve hava kuvvetleri za bitlerinin de bir miktarı isyan etmişlerdi. Muhtelif yerlerde ayni zamanda çı kan bu isyanlar ve bahusus Madriddeki isyan, iyice hazırlanmamış ve teşkilâtlandınlmamış olduğundan ve halk ta bitaraf yahud soğuk davrandığından muvaffak olamamıştı. Yalnız şimal4 Fas ve Ka narya adaları gibi uzak müstemlekelerle Akdenizın garb havzasına hâkim Balear adalrında isyan muvaffak olmuş ve buralarda, bilhassa, şimalî Fasta tesis olunan kuvvetli üslerden Endülüsün cenu bundaki isyancılara gemiler ve tayyare lerle geçirilen mühim kuvvetlerle yardım edilmişti. Ordunun zâhiren milliyetperverlik bayrağı altında, lâkin hakikatte faşistliği, ltalyada ve Portekizde olduğu gibi, îs panyada da yerleştirmek maksadile yaptığı kıyam sonraları halkın ve bahusus köylülerin iltihakile umumî bir şekil aldı. Kıyam edenlerin başında Ispanyanın en tecrübeli ve muktedir kumandanları bulunduğundan harekâtın teknik ciheti de çok müessir olmuştur. Şimdi ko münistlerin ve mahallî Sovyet komitelerinin hüküm ve idaresi altında bulunan hükumetin amele milislerinden teskil ettiği kuvvetlerin kısmı küllisi Madridde 150,000 kişilik milliyetperver ordusu tarafından abluka edilmiş ve kalanlan da Akdeniz sahillerinde sıkıştırılmış bulu nuyor. Askerî vaziyet artık tamamile faşistlerin lehindedir. tedbirler alıyor Son ve kısa8i Sultan Murad Bağdad seferinden döndüğü zaman Malatya şehrine uğradı ve Şeyh Hasanm türbedarı kendisine dehalet ve rikâbı hümayuna yüzsürerek Dersimi affettirdi. Eksik bir idare tar zile aftan sonraki sakat ve vukufsuz ic raat, bu havalinin ıslahına değil belki çok daha acı intıbalarla arkasını dönmeğe başladı. Halkın ruhuna, maneviyatına nüfuz edemiyen kanun ve icraat devamlı terakkiye değil kademeli tedenni ve inhitata mahkumdur. Dünün hüku met adamlan eski Yunan filozofları gi bi bütün ilim ve ihtısaslan dimağ ve nefislesinde toplamağa çalışırlardı. Bugün hayatta her saha bir meslek ve bir ihtı sas olmuştur. Bu itibarla mütehassıs zevat ve heyetler tarafından başlanan ve tarihteki on bir ıslahat kımıldanışını ar kada bırakan bugünkü organizasyonun muvaffak olmamasında sebeb yoktur. Çünkü dünün harekâtı yerine otorite ile mülâyemet arasmda disiplinli muvazene kaim olmuştur. Bu muhtasar ve fakat esaslı incelemeye müstenid olduğunu ce saretle iddia edebileceğim etüdün hedefi; hayırlı bir icraat arifesinde fikrî hiz met ve Cumhuriyet okurlarını müphem bir mevzu üzerindc aydınlatmaktır. Bu yazı serisini yazarken daima şe'niyetçi olmağa ve tab'an idealistliğe daima mü temayil olduğum halde realiteleri ihmal etmeden harekete karar verdim. Ken dimden fikir ve mütaleat ilâve etmemeğe çalıştımsa da bariz, maddî, müspet ha kikatler karşısında efkânmı, nazar noktamı arzetmekten çekinmedim. Binaen aleyh Tuncelinin sarâhiyettar, mütefekkir bir âmirile yapmağa muvaffak olduğum hasbıhali burada zevkle tekrar edebilirim ki ırkımızdan, bizden olan bu havali, (idareciliğin modern telâkkilerile bir örnek il olacak ve Anadolu mamurelerine katılacaktır). O halde sağlam nüfus kesafetile, tabiî servetile senelerdir bizden manen uzak kalan mühim bir toprak parçamıza 1 şubat 936 tarihinden itibaren ve maddeten ve manen yaklaş mış oluyoruz. Istanbul Liman idaresi, limanda işle rin kolaylıkla yürümesi, tüccann zorluğa tesadüf etmemesi için tedbirler almakta ve İktısad Vekâletinden aldığı direktif dahilinde İstanbul limammn inkişafı için her çareye başvurmaktadır. Galatada Çinili ve Merkez Rıhtım hanları arasında büyük bir yolcu salonu yapılacaktır. Salon üç katlı olacaktır. Şimdiki yolcu salonunun yeri de antrepo olarak kullanılacaktır. Yeni salonun projesi hazırlanmıştır. Salonun şehrin o kısmına göre vaziyetini şehircilik mütehas sısı Prost ta tasvib etmiştir. Proje bu günlerde iktısad Vekâletine gönderile cektir. senede ne kadar hasta müracaat etmiş? dün Ankaraya gitti Yeni vesait Liman idaresi limandaki vesait noksanını görerek liman kadrosunu yeni vesaitle takviye etmektedir. Karadenizdeki mahallî tezgâhlara 25 mavna ısmarlanmıştır. Ikincikânunda 25 mavna daha ısmarlanacaktır. Avrupaya da bir su gemisi ve iki romorkör ısmarlanmaktadır. Belediye istatistik şubesi 1930 sene sinden 1933 senesi sonuna kadar, muh telif hastalıklardan dolayı Belediye doktorlanna vaki olan müracaatleri gösterir bir istatistik hazırlamışhr. Bu istatistiğe göre, 1930 senesinde Belediye hududu dahilinde Belediye doktorlanna vaki olan müracaatler 44,752, 1931 de 33,253, 1932 de 47,641, 1933 te de 44,995 i bulmuştur. Ayni istatistiğe göre, Adalar kazasmda 1933 te 1,977, Bakırköy kazasında 1932 de 5394, Beşiktaş kaza sında 1933 te 1757, Beykoz kazasında 1930 da 8292, Beyoğlu kazasmda 1930 da 3472, Eminönü kazasında 1932 de 7565, Fatih kazasında 1932 de 11,279, Kadıköy kazasında 1932 de 2901, Sarıyer kazasında 1933 te 3889, Üsküdar kazasında 1933 te 6937 hasta tedavi ve muayene edilmiştir. Bu rakamlardan da anlaşılacağı veçhile en fazla hastalık kaydedilen yer Fatıh kazası olmuştur. Bu rakamlardan alınan neticeye göre, hayat pahahlığı gittikçe artmış, 1935 senesinde en yüksek dereceye varmıştır. Hastalığın aylara göre nisbeti tetkik edr lecek olursa temmuz, ağustos ve birinciteşrinde fazla hasta kaydedildiği anla şılmaktadır. Bu hastalardan 12,661 i hastanelerde meccanen tedavi edilmiş lerdir. Memleketimzle yeni bir ticaret anlaşması yapmak üzere bir Yugoslav heyeti dün sabah şehrimize gelmiş ve dün ak şam Ankaraya hareket etmiştir. Yann sabah, Ankarada yeni anlaşmanın müzakerelerine başlanacaktır. Yeni anlaşma esaslan her iki tarafça daha evvelden hazırlanmış bulunduğundan müzakerelerin süratle neticelenmesi çok ümid edilmektedir. Yugoslavya ile aramızda mevcud ticaret anlaşmasının temdid edilmiş olan müddeti bu ayın 19 unda bitmektedir. Muahedenin yeniden temdidine hacet kalmadan yeni anlaşmanın imzalanacağı zannedilmekte dir. Yugoslav Devlet Bankast miidürü Borsada Heyet meyanında bulunan Yugoslav Devlet bankası umumî müdürü, dün Türk borsasını görmek arzusile borsaya gelmiş ve borsa komiseri lhsan Fifati ziyaret etmiştir. lhsan Rifat misafirile uzun müddet görüşmüş ve sonra borsa salonunu görmek istiyen Yugoslav Devlet bankası umumî müdirile borsa salonuna inmistir. Borsa salonunda on dakika kadar kalan umum müdür muamelâtı ya kından takib etmiştir. Yumurta plânsetleri Dersimde erkekler Uzun paçah, uçkurlu bir don üzeri ne bezden bir gömlek, onun üstüne bir içlik veya kısa kollu bir şapik «keçi kı lından yapılmışur. Dayanıklıdır, su geçmez ve kuşak hizasına kadar uzundur» giyerler. Zenginler mavi çuhadan şalvar ve salta veya çepken giyerler. Tarih; bize geçmiş milletlerin birçok kıyafetlerini tanıtmıştır. Bunlarla bir mukayese yapmak icab ederse değişmiş olmalarına rağmen bu havalideki kıya fetlerin en çok ve en eski Sümer kıyafetlerine benzediği görülmektedir. Bılhassa şapkadan evvel ceşidli külâhlar bu fık rin doğruluğunu çok daha kolaylıkla ispata kâfi geliyordu. Ayağa giyilen pabuçlar, Mezopotamya halkımn pabuç larını aynen muhafaza, ederek bugüne ulaştırmıştır. İktısad Vekâleti Liman idaresinin a tölye kurması için bir arsa vermiştir. Burada limanın bütün vesaitini yapabilecek kudrette atölyelerin kurulmasına başla nacaktır. Liman idaresi Sirkeci nhtımına vapurlarm kıçtan yanaşmasile husule gelen müşkülâtı bertaraf etmek için bir kısım vapurlan yandan yanaştırarak tecrübede bulunmaktadır. Bu tecrübelerin netice sine göre bir karar verilecektir. Yumurta tacirleri ötedenberi yumurtaların vapurlara fena şekilde tahmil ve tahliye edilmesinden şikâyet ediyorlar ve vinçlerle sarsılan ve hırpalanan yumurta sandıkları içindeki yumurtalann kırılmakta ve bozulmakta olduğunu ileri sürüyorlardı. Liman idaresi bunun önüne geçmek için yaptırdığı planşetler çok iyi netice vermiştir. Bu plânşetlerden 12 tane yaphrılmaktadır. MÜTEFERRtK Bina ve arazi vergileri Gıda meselesi Tuncelinde en mühim gıda maddesı olarak yağ, yoğurt, çökelik peyniri, dan, arpa ekmeği, keçi, koyun, sığır eti görülmektedir. Muhit ve iklim itibarile en çok beslenen keçi ve sığırdır. Arazi ya yok veya var fakat gayrikâfidir. Birkaç dö nüm veya evleklik toprağa, tohumu az, mahsulü ve bereketi çok, yetişmesi kolay olan dan ekilir. Bu meyanda kilkil de nilen bir nevi dan ve arpa da ihmal e dilmez. Ve bol randımanile ve en çok yağ, çökelik peynirile kanştırarak gıdasını alır. Başkaca sebze, meyva namına he men hiçbir şey yok gibidir. DersimKnin misafirine en büyük ikramı öküz, inek ve keçi kesmekten ibaretrir. Kesilen hayvanm etini evvelâ bir kazanda ve su içinde pişirirler, suyu kuruduktan sonra büyük ve derın bir saç içinde ve bol yağla kavurarak üzerine sarmısaklı yoğurt ve içine de yağı mebzul salça doldurarak pi şirilen yufka ile yerler ve buna sabah kavurması derler. Hava ve suyun letafeti ve yaşatıcı DENIZISLERI Lodo8 fırtınası dindi Bir haftadanberi devam eden şiddetli lodos fırtınası dinmiş, dünden itibaren hava poyraza çevirmiştir. Bu suretle mevsimsiz ve sıkıntılı sıcaklar nihayet bulmuştur. Lodos fırtınası limanda ve Marmarada bazı kazalara sebeb olmuştur. Lodos, şehrin lodosa maruz bulunan sahillerinde garib değişiklikler yapmıştır. Eskiden bir çöplük halinde bulunan Yedikuleden Ahırkapıya kadar olan yerler temizlenmiş, lâğım akan yerlerde kayaları sarmış bulunan pis yosunlar yok olmuştur. Bilhassa Kadirgada plâjı andıran 150 metro uzunluğunda tabiî kumsal vücude gelmiştir. Bu arada deniz iki metro kadar karaya yürümüştür. Dün birçok kimseler bu yeni kumsalda eski Osmanlı ve Bizans paralarmı bulmuslardır. Kütahyada zeriyat ve Bu başlangıc yazıda kalan on bir başlangıc ve başarmayış değil, bedevi yet ve gerilik tarihini kapatarak yeni başarılan filî eserlerile gösteren meş'ur, prensipli, metodlu bir mahiyet almış o lacaktır ki çok mümtaz vasıf ve karak terile bu icraat bütün şerefini, şerefli reİime maledecektir. Millî davalardan birini daha hallet mek üzere ışığını ve hızını Kamâlizmden alan yeni teşkilâtm başmı ve değerli unsurlannı müspet muvaffakiyetlere ermiş (Ati a) şilebi Iimanımızda görmekle münşerih ve müftehir olacağız. Almanlar tarafından yapılan ve (Ati[BİTTİ] na) ismi konulan son sistem yeni bir Bahri Turgut OKAYGÜN şılep ilk seferini yapmak üzere İstan bula gelmiştir. Bu münasebetle gemide bir ziyafet verilmiştir. imar faaliyeti Deniz müsteşarı Ankaraya gıttı Bir müddettenberi şehrimizde bulu nan İktısad Vekâleti Deniz İşleri müs teşarı Sadullah Güney dün akşam Ankaraya gitmiştir. Deniz müsteşarı şehrimizde Deniz Ticaret müdürlüğile Tahlisiye idaresine aid işlerle meşgul olmuş ve Deniz Fabrika ve Havuzlarmda bazı tetkikatta bulunmuştur. bu netice bir mucize olarak telâkki edilmektedir. Kütahya senevî on binlerce vişne, armud, arpa, buğday, şeker "pancarı ihraç eder. İki sene evvel tesis edilen tecrübe bağından da tatlı ve nefis üzüm mahsulü alınmıştır. Elde edilen bu ilk mahsul Ziraat Direktörlüğünce tarla ve toprak sahible rine dağıtılmış ve bu mahsulü gören çiftçiler Amerikan asma çubuğu iste meğe başlamışlardır. İlkbaharda birçok boş arazi bağ haline kalbedılecektir. İmar faaliyeti de Kütahyamn bir bakışta gülen tabiî çehresini asrî ve me denî rötuşlarla süslenmeğe ve topraktan fışkıran bu servete lâyık bir hale getirmeğe başlamıştır. Başlanan, muazzam ilkmekteb binası, istasyondan şehre doğ ru uzanan iki tarafı ağaclık bulvarı, mezbahası, sebze hali ve civannda açılan geniş caddeler üzerinde yapılmış binalan bu tesisat meyanmdadır. Maliye Vekâleti, tahrir muamelâtı Gene ayni seneler zarfmda Belediye ikmal edilen kazalarda bina ve arazi dairelerinde 169,807 si çiçek, 61,188 i tifo, 17,751 i veba olmak üzere 248,746 vergilerinin bu tahrire göre tahakkuk ettirilmesini bildirmiştir. Bu itibarla aşı yapılmışhr. Belediye tahsil şubeleri Fatih, Beşik taş, Sarıyer, Eminönü ve Beyoğlu kaADÜYEDE Ispanyadaki dahilî harbin mahiyeti zalarında yeni tahrire göre vergileri Bir cürmü meşhud davası tahakkuk ettirmek mecburiyetindedir komünist ve faşist savaşı olduğu meydana çıktıktan sonra bu savaşın, Ispanyaya ler. neticelendi münhasır kalmayıp Avrupaya sirayet etEl ve Ev işleri sergisi 8 ilkteşrin perşembe günkü gazete El ve Ev İşleri sergisine gönderilen mesi bütün Avrupayı Büyük Harbden mizde, cereyan şekli maalesef yanlış daha feci ve daha tahribkâr bir felâkete akseden bir cürmü meşhud muhakeme eşya mühim bir yekuna baliğ olmuştur. sürüklemesi ihtimali Fransa tarafından Dün de bir kısım eşya sevkedilmiştir. si dün neticeleamiştir. Hâdise şudur: Geçen sene Halkevlerinin yıldönü anlasılmıştır. Fransada iş başında buluGayrimenkul muhakernesinde davacı olan İktısadcı Nazmi Acar. o gün 4 ün münde, Ankara Halkevinde verilen <Çi nanlar sosyalistlerdir. Bunların müzahircü hukukta muhakeme görülürken müd çekler ve Kelebekler» temsilindeki yav leri de komünistlerdir. Böyle olduğu deaafeyh tArdfmın • Vekili olaft" aruk^t ruları şüsliyen ve bundan dolayı çok halde, Fransız Başvekili M. Blum, İs Feride hıtaben «beni atlattı> demiştır. taktlir ediîen süs çiçekleri mütehassısı panya işlerinin başıboş bırakıldığı zaman Mahkettredrtl'çittmca âVukat' hakkmdâ Bayan Miraire Artam da, Ev ve El İş Avrupayı nereye sürükliyeceğini görmüş daha da ağır sözler kullandığmdan, a leri sergisinde teşhir edilmek üzere ha ve Ispanyol komünistlerine karsı parti vukat Ferid derhal hâkime müracaat e zırladığı çiçeklerle yakmda Ankaraya düşüncesile teveccühü olduğu ve komüderek hakaret davası açmış ve cürmü gidecektir. nist bir devlet olan Sovyetlerle müttefik meşhudun tesbitini istemiştir. Muamele vergisi raporu bulunduğu halde, Ispanyadaki muharib Ticaret Odası muamele vergisi tetki taraflara silâh ve mühimmat verilmemeNazmi Acar da mukabil bir dava açmış ve hemen bakılan muhakemede şa katmdan sonra hazırlamakta olduğu sini ve devletlerin bitaraf kalmalannı tekhidlerin hepsi de Nazmi Acarın hakaret raporu bitirmek üzeredir. Rapor önü lif etmişti. müzdeki hafta içinde İktısad Vekâletiettiğine şehadet etmişlerdir. Ingiltere, esas itibarile komünistleri de Dünkü muhakemede Nazmi Acar da ne fönderilecektir. faşistleri de sevmediği halde netice iti Gene bir zabitimiz öldü birkaç şahid ikame etmiş, mukabeleten avukat Ferid de şahid göstermişse de Harbiyenin bu seneki mezunlanndan barile komünist hükumetini asi tarafla bir mahkeme işi uzatmamak için her iki ta gene yarsübav Nureddin. Gülhane has seviyede ve hukukta sayan Fransız teklirafın da beraetine karar vermiştir. Bu tanesinde vefat etmiştir. Cenazesi dün fini müdafaa etmişti. Uzun münakaşa suretle bir İktısadcı ile tanınmış bir a Türk bayrağma sarıh olduğu halde me lardan sonra So\yetlerle Almanya ve Ivukat arasında, nasılsa hâdis olmuş bu rasimle kaldırılmıştır. Cenaze merasi talya dahi Fransız teklifine taraftar ollunan müessif vak'a kapanmıştır. minde merhumun stajda bulunan sınıf muşlardı, lâkin faşist devletler komünistarkadasları da bulunmuslardır. lere para ve propaganda suretile de yarHırsız bekçi mahkum oldu dım edılmemesini istemislerdi. Portekız trana gidecek heyetîmiz Cürmü meşhud mahkemesinde dün dahi müttefiki İngilterenin zorile bitaraf bir bekçi mahkum olmuştur. Ankaradan geldi kalmağı kabul etmişti. Türkiye ile İran arasında mevcud baEyübde Camiikebir mahallesinde Çeş Bıtarafhğa riayeti tanzim ve murakame civannda manav Nurinin karpuz ve zı iktısadî ve ticarî meselelerin halli için kavun sergisinden her gece muntaza Tahrana gidecek olan Türk heyeti reisi be için Londrada bin müşkülâtla bey man kavun çalındığmı sezen sergi sa Cemal Hüsnü ile arkadasları dün sabah nelmilel bir komisyon teşkıl edilmişti. Fahibi, hırsızları yakalamak üzere arka Ankaradan şehrimize gelmişlerdir. Bil kat komisyonda, ilk günden itibaren daşlarmdan Kâzımı gözcü olarak bı hassa .transit yolu meselesini Tahranda Sovyet ve İtalyan murahhasları para ve rakmıştır. Kâzım hasırlara sarılarak pu müzakere edecek olan heyetimiz bugün propaganda yardımı meselesi üzerinde suda beklerken o sırada mahallenin bek veya varın İrana hareket prWektir. çarpıştıklarından bir iş görülememişti. çileri Osman ve Mustafa oradan geçmişEVKAFTA Simdi Sovyet hükumetı komısyona ve lerdir. Kâzımın iddiasına göre bekçiler Ingiltere Ermeni vakıfları üzerinde Almanya hükumetine notalar vermişfa ve sergiden birer kavun alarak kesmişler ile İtalyayı îspanyadaki ve yemeğe başlamışlardır. tetkikat şistlere silâh ve mühimmat vermekte dePolise vaki şikâyet üzerine her iki Sürpagob hastanesinin on senelik he vam etmekle itham etmiş ve bunun ar bekçi hırsızlık yapmak ve vazifelerini sablarım tetkik etmek üzere Evkaf u kası kat'î olarak kesilmediği takdirde, suiistimal etmekteh suçlu olarak dün mum müdürlüğü tarafından Ankaradan serbestisini muhafaza edeceğini, yani Is4 üncü asliye mihkemesinde muhake şehrimize bir müfettiş gönderilmiştir. panyadaki komünist hükumetine silâh ve me edilmişlerdir. Müfettiş, ayni zamanda Ermeni katolik mühimmat vereceğini bildirmiştir. Bu sırada yansı yenmiş olan kavun Patrikhanesine aid olup idareleri yeni Sovyetler bu yardımların en ziyade lar da mahkeme salonuna getırilmiştir. vakıflar kamınuna uygun olmıyan bazı Neticede bekçılerden biri beraet etmiş, emlâk ve akaratm idaresi hakkmda da Portekiz yolile ve bu devletin iştirak ve vardımile yapıldığını ileri sürmüşlerdir. diğeri bir ay hapse mahkum olmuştur. tetkikatta bulunacaktır. Sovyetlerin bu teşebbüsü Ispanyadaki harbe karsı hiç olmazsa zâhirde muha faza edilen bitarafhğı tehlikede bırak mıştır. îngiltere, buna meydan vermemek icin bütün diplomasi kudreti ve siyasî nüfuzile çalısıyor. Avrupa sulhu da bu mesainin vereceği neticelere bağlı bulu İnhisarlar Vekilinin Samsunda yaptığı tetkikler Kütahyada tesis edilen fidanlık Kütahya (Hususî) Garbî Anadolu [ binlercesi köylülere parasız tevzi edilyaylasımn en mühim ziraat yeri olan diği gibi birçoğu da satılmıştır. Bu sene bu çok feyizli mmtakada iki üç sene de gene on bin kadarının dağıtılması ve denberi başhyan azamî faaliyet bugün sekiz bin kadarmın da satılması mu köylünün yüzünü güldürecek ve mem karrerdir. Bundan başka ayrıca Gedizleket için bir servet kaynağı olmuş de de de bir Amerikan asma fidanlığı tenecek bir hale gelmiştir. İklimi, mey sis edilmiştir. Fidan satm almak için vacılığa, bağcılığa ve vâsi ziraate çok Ziraat Direktörlüğüne şimdiden birçok müsaid ve bilhassa vişnesi ve Hasanyu müracaatler yapılmaktadır. Vılâyetin suf denilen akçe armudu ve iki sıralı ihtiyacati ziraiyesi çok iyi tesbit edilearpası dünyaca meşhur olduğu için he rek çalışılmaktadır. İlmî ve fennî bir ihmen şehrin yanmda büyük bir nümune tisasla başlanmış olan bu zeriyat işleri fidanlığı tesıs edilmiş ve üç sene büyük arasında bugün (yağotu aspir), pa bir ihtimamla fidanlarm yetişmesi bek muk, pirinç, böcekçilik te mühim mahlenmişti. Geçen sene bu fidanltrdan suller vermektedir ki köylO tarafından nuyor. Mnharrem Feyzi TOGAY Cumhuriyet Nushası 5 Kuru«tnr J Tiirkiye Samsun (Hususî) Gümrük ve înhisarlar Vekili Rana ile Umum Müdüı Mithat buraya uğnyarak gümrük ve ur hisarlar teşkilâtım gözden geçirmîşler, tütün fabrikasını da gezmişlerdir. Vekil rütün ıslah istasyonunda da tetkikatta bulunmuş ve müdüründen şimdiye kadar ıslah edilerek köylüye dağıtılan tohumluklar hakkında malumat almıştır. Gönderdiğim resim Vekil ile Umum Müdürü şehrimiz tütün fabrıkası memur larile bir arada göstermektedir. Senelik Altı aylık Üç ayhk Bir aylık şeraiti I ^ D Hariç W» 1400 Kr 1700 Kr. 750 1450 400 800 tSO yoktur