30 Nisan 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifemizde: Siyasî İcmaL 3 üncü sahifemizde: Edebiyat: Peyami Safa. 5 inci sahifemizde: Musiki tenkidleri. Fennin yeni hârikaları. 6 ncı sahifemizde: Spor haberleri umhuriyet yii Sayi: 4295 Tel«rai ve mefetub adred: cumhuriyet,"îstiuıbul . Posta taıtusu: tstanbul, No 246 Telefon: Bajmubarrir ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. Idare re matbaa tasmlle Matbaaolık ve Neşriyat Şirketl 24299 • 24290 Hayat v Ansiklopedisı 30 NİS3I1 1936 üncü cüz çıktı t tlt Almanya Avusturya hududunu kapattı Viyanada, Almanya ile birleşmek üzere bir darbei hükumet yapılmasından korkuluyor Boğazlar meselesi iki taraf ta hududa asker yığıyor Karşısında Dünya matbuatı 11 nisanda hükumetimiz tarafmdan, Boğazlar meselesinin yeniden tetkıkine Paris 29 (A.A.) Oeuvre gazetesi dair alâkadar devletlere gönderılen notadıyor ki: nın cihan efkân umumiyesinde hâsıl ettiLondra ve Parisin iyi malumat al ği müsaid intıbaların aksi sadası hâlâ demakta olan mehafili, Almanyanın A vam ediyor. vusturyada ve galiba Linzde ilk tahrikât Temps gazetesinin diinkii nüshamızda lâimi görünür görünmez Avusturya ile neşrettiğimiz 25 nisan tanhli başmakalesi lan hududunu resmen kapamış olduğude Boğazlar meselesini mütalea etmckte nu öğrenmişlerdir. Almanya, bütün Hadir. riciye Nezaretlerine hiç kimsenin AvusTemps gazetesinin makalesi de dahil uryadan Almanyaya ve Almanyadan olmak üzere, şimdıye kadar bu hususta Avusturyaya gidemiyeceğini ve binaen jleri sürülen fıkirleri gözönüne getirirsek, aleyh zuhura gelebıyecek ahval ve vakateklifimizin cihan matbuatında müsaid o iden AJmanyanın hiçbir veçhile mes'ul larak karşılanmasında iki mühim esasın utulamıyacağını bildirmiştir. amil olduğunu görürüz: Filhakika Londra ve Paris kabineleri, 1 Son zamanlarda moda olan em Avusturya işlerine kanşmağa kalkışacak rivakiler ihdası suretile muahedeleri çiğ olurlarsa büyük müşkülâta tesadüf edenemek gibi usullere müracaat edeceğimiz ceklerdir. Çünkü bu işlere Almanyanın yerde, bunun tamamile aksi yoldan yürii müdahalesi sabit olmadıkça ve tamamile yerek 1923 te Lozanda Boğazlar muka dahilî siyasete müteallik bir mesele mevAvusturya askerleri manevralarda yelenamesini imzalıyan devletleri tekrar kım hareketler icra etmekte olduğuna dauu bahedildiği beyan edildikçe Milletgörüşmiye davet etmemiz. er Cemiyeri mukavelenamesi ahkâmının ir olan haberlerin eğlence kabilinden uydurulmuş şeyler olduğunu söylemiştir. 2 Notamızda ikna edici esbab ve atbikına imkân yoktur. Mumaileyh, demiştir ki: delâille, ileri sürdüğümüz meselede nekaAlman ordusunun hududda Bu fayialar, birkaç zamandan dar haklı olduğumuzu gösterebilmemiz. askeri harekâtı beri ortalıkta dolaşıp duruyor. Bizim kıMaamafıh şu noktaya dikkat etmeliyiz Berlin 29 (A.A.) Hariciye Ne taatımızın Bavyera Alplerinde bir takım ki bugüne kadar okuduğumuz yazılar zareti erkânından bir zat, Reuter ajansı ekzersizler yapmaları gayet tabiî birşey(Temps gazetesinin 25 nisan tarihli makaBelgrad 29 (A.A.) Yanresiesi de dahıl) dunya efkân umumiyesinin muhabirine beyanatta bulunarak Alman dir. naî Vreme gazetesi diyor ki: ,I4r*4tt 5a,. 7 sütt'n 1 de] "daha zfysdebirinci esastan üham aldıgmî iududunda Avusturya kıtaabam bi «Yugoslav hükumeti, dün Boğazgösteriyor. Bunun sebebi p»ychologiquelar hakkında verdiği bir nota ile Habeşler Cenubda düşmanı püskürttüler Habeş Hindenburg hattında mağlub olan Italyanlar zehirli gaz kullanıyorlar Şimalde AdisAbabadan 130 ve 170 kilometro mesafedeler... Askerî muharririmizin mütaleaları Berlin ve Viyanada bu harekâtın mutad manevralardan ibaret olduğu söyleniyor. Londra matbuatı Almanyanın Avusturyayı dahilî bir darbe ile ele geçirip ilhak edeceğinden korkuyorlar I ttalyan tayyarelerinin Habeş hıt'alarına attıkları ağır bombalardan biri araziye düşerken... Italya Habeş harbı hakkında dun ge Tank Beylerın kumandasındaki Habeşleen haberlere nazaran, îtalyanlar şimalde rin mukavemetini kıramadıkları anlaşılı « lerledikleri; fakat cenubda Sassabaneh yor. müstahzar mevzii önünde durduklan ve Birkaç gün evvelki bir yazımızda Paşa ile erkânıharbleri Faruk ve [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] Yugoslav cevabı «Boğazlar Türkiyenin idaresine verilmelidir» Mısır Kralının ölümü çok f eci ve hazin oldu Kralın dili ve boğazı kangren olmuştu, yatakta bile yatamıyordu, nihayet hususî mektublarını okuturken birdenbire öldü Uf. Almanyanın muahedeleri kimseye danışmadan yırttığı ve Avusturya gibi küçücük bir devletin onu taklid ettiği bir devirde, bizim bunlara uymıyarak meşru ve hukukî yoldan yürümemiz, sıkıntıh ve bunaltıcı bir hava içinde yaşıyan büyük devletlerin yüreklerine su serpmiş, onlara hareketimizi alkışlatmıştır. Halbuki, teklifimizin müsaid karşılanmasına birincı esas, olarak gösterdiğimiz bu nokta bizce gayet tabiî birşeydir. Biz sözümüzün eri bir milletiz. lmzaladığımız bir mukaveleyi diğer âkidlerle görüşüp müzakere etmeden değıştırmeyi düşünmeyiz bile. Fakat, artık tatbikı imkânları kalmıyan bir mukaveleyi yenilemek için alâkadar devletleri müzakereye davet etmek bizim nekadar tabiî bir hakkımızsa, bu talebimizi kabul edip bizimle görüşmek te o devletlerin o kadar tabiî bir vazifeleridir. Talebimizin, ihtiva ettiği delillerden ziyade, şeklini alkışlamak, yukanda da söyledığim gibi zamanımızın doğurduğu psychologique bir hâdisedir. Boğazlan tahkim etmek istemekte haklıyız. Dünya matbuatının bir kısmı bunu böylece kabul ediyor. Fakat dığer bir kısmı bu hususta şimdilik pek açık olarak fıkrini söylemiyor, «meselenin çok mühim olduğu meydandadır. Büyük devletlerden maada, Boğazlar meselesile coğrafî vaziyetleri dolayısilc alâkadar küçük devletler vardır. İleride yapılacak olan müzakereler esnasmda herkesi tatmin edici bir hal sureti bulunacağını ümid ederiz» gibi kapalı cümlelerle vaziyeti idare ediyor. Biz, yakında başlıyacak olan görüşmelerde, büyük müşkülâtla karşılaşacagımızı zannetmiyoruz. Teklifimiz karşısında, Yunan gazeteleTİnin «biz de bilmukabele Yunan adalaTinın tahkimini isteriz» tarzmdaki neşriyatı üzerine buna asla muanz olmadığımızı açıkça söylemiştik. Boğazlar mukavelesindeki ahkâmın tadilile Boğazlann tahkimi, muahedelerin tadili (revision) unvanile Avrupa diplo masisinde yer tutan sisteme bile dokun maz. Şu itibarla ki Boğazlan tahkim ederken biz kimsenin hukukuna ve hududuna taarruz etmeksizin, yalnız kendi emniye timizin teminini düşünmüş oluyoruz. Ve zaten notamızda bu tahkim esasile beraber ticarî seyrisefainin en liberal biı surette temini gayemiz olduğunu açık sö> lemiş bulunuyoruz. Avrupa gazetelerinin, teklifimizden ziyade, teklifimizin ruhu olan bu noktala Kömürcüler, Kuruçeşmeyi sahn mı alacaklar? Liman Müdürlüğü ve Ticaret Odası depoların nakline taraftar olmadıklarını Vekâlete bildirdiler Türk hükumetinin taleblerini kabul etmiştir. Yugoslav hükumeti, Boğazlann emniyetinin Türk hükumetine verilmesinin daha ivi olacağı prensipi ile hareket etmiştir. Bu meselenin kat'î bir surette halli, Balkanların ve Anadolunun emniyetinin en mühim bir meselesini zamân altına alacaktır. Tiirkiye Romanya arasında tam itilâf İngiliz gazeleleri Kralın vefatından derin esefle bahsediyorlar Londra 29 (A.A.) Kral Fuadın son günleri hakkında aşağıdaki tafsilâf r erilmektedir: Bundan dört gün evvel, Kralın dili alında, boğazın methalinde ve damakta kangren çıbanlan peyda olmuş ve cuma günü bu sebebden dil ve damağın da marlan delinmiştir. Fakat muvaffakiyetle emorajinin önüne geçilmiş ve emoraji bir daha vukua gelmemiştir. Cumartesi günü, doktorlarm bir müddet için yokluğundan istifade eden Kral Fuad kalkmış ve iki hizmetçinin yardımile banyo dairesine gitmiştir. Bu hâdise üzerine, Krala baygınlık gelmiş ve dok torlar enjeksiyonlarla bu baygınlığın ö nüne geçmişlerdir. Pazar günü Kralın sıhhî vaziyeti değişmemiş, pazartesi sabahı ise Kral Fuad daha çok tehlikeli bir baygınlık geçirmiştir. Fakat îtalyan profesör Frugoni, hipodermik enjeksiyonlar ile nihayet bu baygınlığı izale edebilmşitir. Ayni gün Paris 29 (Hususî) Bükreşten alınan haberlere nazaran, Romanya Hariciye Nazın Titulesko ile Türkiye Hariciye Vekâleti Sekreteri [Arkası Sa 7 sütun 2 de} Zaferi müteakıb Italya Kralı, Habeş imparatoru olacakmış Lon(îra 29 (A. A.) Röyter ajanı, Romadan istıh bar ediyor: İtalyanın Habeşistanı fethettikten sonra muzaffer kumandanlarma yeni bir takım rutbe ve unvanlar tevcıh eTurkiyede matem alâmeti olarak yan Kuruçeşme muhitine bir derd olan kömür depdan dilmesi muhtemel* [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] indirilen bayraklardan.. IIIHIIIIIIIIIItiniMimillliniimnillllinıllllMllllllllllllllllllllltllHillliniMIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIHIMMMMIMIIIIIlllllllllll Mallannı boşaltmak ve kapatmak için Tunaranof ve Hayri Araboğlu depola dir. Zannolundu ğuna göre, General Ikinci İtalya Kralı icra dairesince bir ay mühlet verilen Ku ndır. Graziani, mareşal Vıktor Emanoel ruçeşme kömür depoları işi gittikçe bü Kapatılacak depolar Kuruçeşme is olacak ve Habeşistandaki kuvvetlerin yüyen bir mesele halini almıştır. Alâka kelesinden itibaren Kuruçeşmenin b'nüne Başkumandanlığı uhdesine verilecektir. KMuktedir oldukları halde çocuk İnanmıya mecbur olduğumuz takdar depo sahibleri, depoların kapatılma doğru sıra ile devam etmektedir. IskelelArkast Sa. 7 sütun 1 de] *»* doğurmıyan evli hadınlarımız dirde bu nefretin onlara aile saade sının memleket iktısadiyatı üzerinde bü den Ortaköye doğru uzanan sahayı işgal hakkında yazdığım bir yazıdan sonra, tini ahmak bir burjuva vehmi gibi yük bir tesiri olacağını söylemekte, mah eden depolar ki en büyük ve esaslı debu vaziyette bulunan okuyucularımız gösteren ve memleketimize de sirayet kemenin bu hususta vermiş olduğu karar polar bunlardır Kuruçeşme ile alâkadan aldığım ifaretlerde mes'uliyetin eden bir aşırı sol taraf propaganda • henüz kesbi kat'iyet etmeden icranın bu dar olmadıklan ve arkaları da bayır olerkeklere aid olduğu noktasında ısrar sından doğduğuna da hükmedeceğiz, şekilde depolan kapatmak yoluna git duğu için kapatılmamaktadır. Yalnız, edildiğini gördüm. Harikulâdenin peşini bırakmamaya mesini her cepheden çok zararlı gör kapatılacak depolann arasında Liman mecbur olduğu için aile hayattmn hep Hakikatte bazan kadına, bazan da mektedirler. Bunun için, muhtelif ma şirketi ve îş Bankasına aid iki depo varerkeğe daha fazla yükletilmen lâzım trajik anlarım kabartarak fena tesakamlara başvurulmuştur. gelen bu mes'uliyet, derece farkları düfleri bir kanun gibi gösteren ro dır ki bunlara kapanmalan için icra tabahsedileKapatılacak depolar ayrıca düşiinülmek şartile, iki cins a manların da tesirlerinden rafmdan bir tebligat yapılmamıştır. Bu bilir. İcra memurluğu tarafmdan kapatıl depolann davacılar tarafından evvelce rastnda müşterektir. Doğacak çocuğuNe olursa olsun, çocuk nefretinden nun kendisinden istiyeceği güzel memak üzere sahiblerine tebligat yapılan dava mevzuu haricinde tutulduklan an şakkatlerin korkutunu haddinden faz erkeğin mes'ul olduğu noktada, er depolann adedi 19 ise de bunlar haki laşılmaktadır. Bu vaziyette icra tarafmla büyüterek analıktan nefret gibi keğin ve kadının mes'ul olduğu nok katte 17 depodan ibarettir. Bunlan dan tebligat yapılan depolar kapatılmış çirkin bir mizaç haline getiren kadın tada kadının ruhundan bu duyguyu İpanasyan, Hikmet Baban, General Ali olsa da Kuruçjsme V e civannda gene larımıza çok tesadüf ettim. Bunlar çekip kopararak yerine evvelâ cemi • İhsan, Tomson, Bay Maksud, Vapur Çanakkale 29 (Hususî muhabirimiz sehirli, zengin ve münevverdirler. Ye yete karsı utanç, sonra da üremeye birçok kömür depoları açık kalmış olaculuk şirketi, Valker, Kasap Tarla, Bay Mecbur den) îskenderiye üssübahrisine men ni doğan çocuğu vahsi çtğltklar ko •karşı iştiyak ikame edelim. Mehmed, ikinci Bay Mehmed, Saridis, caktır. sub Sidney ve Avustralya kruvazörler paran lüzucetli ve ıslak bir et külçesi olmadığı halde çocuk düşüren ananın, [Arkast Sa. 7 sütun 4 fe] Foskola Manga, Girhirist, Bay Nihad, saat 8 de geldiler Kilyada kendilerin telâkki ettiklerini gizlemiyenler de vatandaslığa ve insanlığa aid fazilet» IIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIfllHMHHIIIIIIIIIIHİHIIMIIIIH HMMMIMI.HHIM IIIMH 1 l i l l l . t l •1M1M1 •»•ttt.HtHll.l •• • HMIIMI !• var. Çocuk nefreti bunlarda zarafet lerini de beraber düşürdüğünii kendikarşılıyan elli kişiden mürekkeb heyeti gelen mek ve (revision des traîtes) unvanile u mize Avustralya kruvazöründe bir ça; lerini tamamlıyan bir ruh garnitürü sinden evvel anlamast lâzım ra temas etmelerini bekliyoruz. biri var mıdır? Kocası bile ikinci geBoğazlan tahkim etmekle, Ren hudu mumî bir formül içinde birleştirmemek lâ ziyafeti verildi. Misafir İngiliz zabit v dür. Sehirli ve monden oldukları mu lir. hakkaksa da entellektüel olduklartna askerleri hazırlanan otomobillerle A n duna asker göndermek iki ayrı meseledir. zundır. PEYAMl SAFA [Arkası Sa. 3 sutun 5 te] nasıl inanaltm? NAD1R NAD1 Bunlan ayrı cephelerden mütalea et Çocuk nefreti 2 İngiliz kruvazörü Çanakkaleye geldi Dün, İngiliz askerleri bir Türk heyetile birlikte iki tarafın mezarlarım ziyaret ettiler