17 Aralık 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

17 Birincikânun 1935 CUMHURlYET Adisababa ve Roma • . mektubları , Petrolsuzluk korkusunur Jüri heyeti gündeliğinin doğurduğu yeni sanayi artırılmasını istedi Staviski davası Paris Ağırceza mahkemesi, Staviski davasmın otuzuncu celsesinde bulun duğu halde, şahidlerden henüz az bir kısrm dinlenebılmiş, geride dinlenecek daha birçok şahid kalmıştır. Mahke me, fasılasız çalıştığı ve bu davayı kabil olduğu kadar çabuk neticelendir meğe gayret ettiği halde, iş büyüyecek ve çok uzayacak gibi görünmektedir. Bu sebeble, jüri heyeti azası, Adliye Bakanlığına müracaat ederek kendıle rine verilen huzur hakkının artırılma sını istemişlerdir. Jüriye kanunen ve rilmesi icab eden ücret günde 12,50 franktan ibarettir. Jüri azası bu kadar ufak bir para mukabilinde çalışıp va Sentetik petrol fabrikası nasıl işler? kit kaybettıkleri, yorulduklan gibi üs\Komur A noktasından içeri boşaltıhr, B ışaretli sevk kayışı vasıtasüe C silosuna telik, mahekemede hergün bulunmak girer, oradan, bir değırmene giderek, ufalantr, gene ayni fabrikanm yapttğı sentetik mecburiyetinden dolayı dışandaki iş lerile uğraşmağa meydan bulamadıkla petroiun tortusu olan ağır yağla musavi mıktarda karıştırıhr. G işaretli hususi çelıkrmdan şikâyetle, tazminat istemişler ten yapumışf her bıri 160 tonluk muazzam konvertirörlerin içınde 250 atmosferlik hararet vardvr. Bu sıcaklıkta, idrojen karbonla karışarak, petrolu terkib eden idro kardir. Jüri heyetinin bu şikâyet ve isteği bürleri vucude getirır. Bu muameleden sonra, gazler İ kondansoru içine girer, uçucu gazler ayrütr, yağ haklı görülmüş, davanın uzun süreceği nazarı dikkate alınarak hakkı huzurun lar bu kondansorde toplanır. Pamukçuluk işlerinde önemli bir inkı günde 50 franga çıkarılması kararlaş J haznesi te sağ tarafta gorüîen âletler petroiun tasfiyesmde kullanüan ve her lâb.. Amerikalı mühendislerden Rust tırılmıştır. tasjıyehanede bulunan cinsten âletlerdir 1 isminde iki kardeş tarladan pamuk top Petrol, medenî Şu zat eski îngiliz ordusu zabitanından Harry Battesondur. Kendisi askerlikten lamayı son derece kolaylaştıran şu makiSOSYETELERDE dünyanın kanıdır. çekildikten sonra ziraatle meşgul olmaktadır. O sahada bir takım keşifler yap neyi vücude getirmişlerdir. Bir adam Onsuz kalan mem mış, kumsuz ispanak, kokusuz soğan yetıştirmek çarelerini bulmuştur. Bu ispanak günde ancak 50 kilo pamuk tophyabilir Buğday yolsuzluğu tahkikatı eket felce uğrar. lar ve sovanlar alelâde ispanak ve soğanlardan iki üç defa daha çabuk yetişmek ken bu makine saatte 700 kilo pamuk Buğday satışlarında yapılmış oıan Bugünkü hâdiseler, te, ispanak yıkanmadan bile yendiği zaman dişler arasmda gıcırdamamakta, so toplamaktadır. Diinya üzerinde işsizleri yolsuzluk tahkikatının ikinci kısmı da bu bunu açıkça ispat çoğaltacak yeni bir icad daha! van kesildiği vakit gözlerdcn ya§ akıtmamaktadır. ay sonuna kadar bitirilecektir. Tahkikatın tmektedır. Mayi bu kısmı yalnız Devlet Şurasınca bozulan mahruk, gittikçe arnoktalar üzerinde cereyan etmiş oldu an bir ehemmiyet ğundan, meselenin umumî mahiyetine büe, kömürün yerini yiik bir tesiri olmıyacağı zannolunmaktaldı ve bugün ge dır. Alâkadarlann yeniden alınan ifaderek ekonomik orgalerine aid fezlekeler hazırlanmıştır. nizasyonlar yapmak, Liman so^yetesi binalarına gerek askerî bakımaz para veriliyor dan kudret kazan Tasfiye edilmekte olan Liman sosye mak, petrol tedari tesine aid deniz nakil vasıtalannın Liman kine bağlı bulun idaresi tarafından satın alındığmı yazmıshk. Fakat tasfiye heyeti Liman hanı ve maktadır. îngiltere birçok Balattaki kızak mahalli için verilen fiatleri yerinde bulmadığından bu binaları senelerdenberi bunu satmamıştır. Tasfiye heyeti bir toplantı şiddetle hissetmiş ve yaparak bu iki binayı pazarlıkla satmağa kendi topraklann karar vermiştir. da petrol bulunmaLiman idaresi Liman hanına 50,000 <hğı için, Almanyalira vermiştir. Halbuki tasfiye heyeti hana yı örnek alarak sen132,500 lira istemektedir. Bu hanın 323 bin liraya alındığı da söylenmektedir. Ba tetik petrol yapmak Birleşik Amerika devletlerinden Ohio lattaki atölyeye 21,672 lira istenmesine suretile muazzam bir Fabrika tesisatından bir kıtmı cumhuriyeti dahılinde Toledo jehrinde mukabil Liman idaresi ancak 8000 lira gayret sarfına baş mikyasta alât ve edevat vücude getirmek ılk defa baştanbaşa camdan olmak üzc vermiştir. lamıştır. Petrol kuyulanndan çıkan ham petro icab etmiştir. Kömür evvelâ ham petrola re bir bina yapılmıştır. Bunun sırf cam POLfSTE iun, yani «petrol yağının», hydrocarbu inkılâb etmekte ve bundan, benzin ve dan yapılmasmdan maksad güneşten fazCESEDLERİN HÜVİYETİ ANLA reslerden, yani idrojen ve karbonun mü dığer maddeler çıkarılmaktadır. la «tifade edebilmektir. Tamamlanmak ŞILDI Son günlerde şehrimizde buBu fabrika, şimdi günde yirmi dört sa teaddid kombinezonlanndan müteşekkil üzcre olan bu bina iyi bir misal teşkil etlunan cesedlerin bir kısmmın kımlere çok karışık bir madde olduğunu şurada at çalışmakta ve 400 ton mal çıkarmak miç, Birleşik Amerika devletleri çevre aid olduğu anlaşılmış gibidir. tadır. Bu suretle bir sene zarfmda istih zikredelim: sinde muhtelif yerlerde sade camdan lâKadıköyde bulunan cesed hakkında sentetik petrol miktan biribinden sal edilecek Bu maddeler ihrak yolile daha bir malumat yoktur. Kasımpaşa boratuarlar. fabrikalar ve saire inşasına 150,000 tona baliğ olacaktır ki, İngilda bulunan cesedin bir Arnavud kadı ayrılır ve havadaki oksıjenle birleşerek terenin istihlâk ettiği petroiun yüzde başlanmıştır. Resmimiz bu binanın dışıBrezilyada çıkan karışıklıklara aid ilk resim.. Rio de Janeîroda âsilerin sığıngaz karbonik ve su haline gelir. Intişar enı ve iç taksimatından bir köşeyi gösteri dığı bu bina hükumet kuvvetleri tarafından bombardıman edilerek bu hale ge' nma aid olduğu anlaşılmış ve dün ka den hararet son derece fazladır. lhrak dördüne tekabül eder. Hem az, hem mudını arıyan bir Arnavud polise müra yor. azzam bir yekun. Filhakika, fabrikanın dikten sonra ele geçirilmiştir. caat etmiştir. Alâkadarlar bugün bu usulü petrol eneri, benzin, yakılacak pet istihsal miktan az görünebilir. Sarfedilen esrarlı kadm cesedinin hüviyetini tes rol ve saire hakkında tatbik edilen usul kömürün petrol miktanna nisbeti dörtte den başka olup, terkib eden maddelerin bit edeceklerdir. birdir. Yani her sene, bu fabrikaya evsafına göre değişir. Yemişte bulunan cesedin ise Erdek. Petroiun mahiyeti malum olduğundan, 600,000 ton kömür yetiştirmek lâzımdır. li Hüseyin adında birisine aid olduğu çoktanberi, sentetik petrol yapmağa çalı Bu teşebbüs daha ufak mikyasta yapılve kazaen denize düşerek öldüğü tes şılıyordu. Lâboratuarlarda yapılan tec mış olsaydı, son derece daha pahalıya çı, bit edılmiştir. rübeler, birçok defa muvaffakiyetli neti kacak, fazla olarak millî müdafaaya ve Polis büyük bir gayretle bu işler ü celer vermiş, fakat bu tecrübelerin tatbi şsizliğin azalmasına yardımı dokunamızerinde çalışmaktadır. kat sahasına nakline, çok yüksek mas yacağı için bütün değerini kaybedecek ELEKTRİK DİREĞİNE ÇARPTI Şoför Necatinin idaresindeki 2,313 sa yüı otomobil Gedıkpaşadan aşağı iner ken kaldırımdaki elektrik direğin. çarpmış, direği devirmiş otomobil de kapitalistler, kendilerine verilecek maden imtiyazlan mukabilinde parçalanmıştır. İnsanca eksıklik yok paraca yardımda bulunmak üzere Ha tur. ELLERİNİ MAKİNEYE KAPTIRAN beşistanla müzakereye girişmişler ve bu AMELELER Dün Cibali odun iskemüzakereyi yapmak için Amerika mali yecilerinden Leo Chertoku Londraya lesinde Ömerin odun deposundaki ma100 dolara bir tayyare.. lnanılmıyacak birşey, değil mi? Halbuki bu bir haki göndermişlerdir. Resimde Leo Chertok kınede odun kesen Hasan, elini maki kattir. Edwin Niermayer ismindeki şu genc Amerikalı yanmda durduğu tay solda görünmektedir. Sağmdaki genc neye kaptırarak beş parmağından yayareyi o kadar bir paraya mal etmiş ve ismini Kukaraça koymuştur. Tayyare Habeşistanın Londra elçiliği kâtiblerin ralanmıştır. ttatte 130 kilometro süratle gidebilmektedir. den biridir. Taksimde Raşidin fırınında hamur . kâr Rizeli Hasan, hamur yaparken elini hamur makinesine kaptırmış ve 3 parmağı ezilmiştir. Her iki işçi de baygın bir halde Cerrahpaşa hastanesine kaldınlmıştır. raflara ihtiyac gösterdiğinden, imkân tı. bulunamamıştı. Şimdi, yapılacak şey, ekonomik veri Bugün Ingilterede İmperial Chemical min sarfedilen gayrete tekabül edip etİndustries, sekiz sene süren araştırmalar mediğini anlamak üzere fabrikalara bir dan ve tecrübelerden ve bir milyon Ingılız isleme mühleti vermek yani, finansal yarlirasını bulan masraflardan sonra, Dur dımla gümrük himayesinin, millî ekonoham Kontluğunda, bir fabrika vücude mi için fazla yüksek olup olmadığım tagetirmiş bulunmaktadır. Tam faaliyete yin etmektir. Bu geniş teşebbüsü başa geçmiş olan fabrika 10 hektar genişliğin ranlar, bu endüstriye karşı büyük bir itide bir arsa üzerine kurulmuş, 3 milyon mad beslemekte ve İngilterenin maden îngiliz lirasına mal olmuş ve on sekiz ay mıntakalannda buna benzer başka fab da bitmiştir. Hükumet bu teşebbüsün ta rikalar yükseleceğine emin bulunmakta hakkuku için bütün kuvvetile yardım ve dırlar. Fakat, her tip kömürün aksiyonu sentetik petrola bir rüchan hakkı verme ve göreceği muamele başka olduğu için, ği vadetmiştir. Bu karar, hem millî mü kurulacak yeni fabrikalar uzun ve masdafaayı kolaylaştırmak, hem de maden raflı tetkiklere ihtiyac göstermektedir. havzalarında faaliyet uyandırmak gibi İngilizler, Almanyadaki Leuna fabrikaiki hedefe hizmet etmektedir. Hele bu son lannın tekniğini aynen tatbik etmiş de nokta, tam manasile tahakkuk etmiştir. ğillerdir. Almanyada linyit kömürü kulFabrikanın inşası devam ettiği müddetçe, lanılmakta, Amerikada ise iptidaî mad GELENE GEÇENE TAŞ ATAN YA Billinghamda çalışan işçilerin sayısı deyi ham petrol teşkil etmektedir. Bu tekEAMAZ Fatihte Fethiye caddesin 7,000 den 13,600 e çıkmıştı. Bugün, ge nik, îngiliz kömür madenlerinden her bide 42 numarada oturmakta olan Ziya ne, iki bini fabrikanın içinde olmak şar rinin kömürüne göre de değisecek, bu Bılgin isminde biri çocuğile beraber tile 9,500 amele vardır. Bundan başka, kömürün evsafına, ihtiva ettiği bitümlü evvelki akşam ayni semtteki Hafızpaşa petrol, bitümlü kömürlerden yapıldığı i cisimlere göre başkalaşacaktır. caddesinden geçerken bir apartıman çin, kömür madenlerinin istıhsalleri senedan atılan taşla başından yaralanmış de yarım milyon tondan fazla bir art tır. Ziya Bilginin iddiasına göre küçük Konya Atlıspor kulübünün maya mazhar olacak ve 2,000 maden bir çocuk tarafından yapılmakta olan amelesine iş temin edecektir. Senede faaliyeti bu şaka o civardakileri sık sık rahatsız 150,000 ton nisbetinde sentetik petro Konya (Özel) Konya Atlıspor kuetmektedir. istihsal edileceği hesab olunmuştur. lübü üyelerinden yirmi kadan tlbay Ingilterede kömürden senevî 150,000 ton sentetik petrol çıkaracak bir fabrika çalışmağa başladı Şimdi, imalâtın tekniğini gözden geçirelim. Hulâsa olarak, bunu, kullanılan bitümlü kömürlerin içindeki karbonu maKonya (Özel) İlbaylık güney çev yileştirmekle izah edebiliriz. resinde yakmda domuzlarla savaş yaJaponya Veliahdinin üç yaşına girmeBu aksülâmel, doktor Bergius ismin pılacaktır. Bunun için Tarım Bakanlısi dolayısile Japonyanın her tarafmda deki Almanın dahiyane tetkikleri neticeğı Konyaya bin kurşunla av fişeği gönbüyük şenhkler yapılmaktadır. Resmi Romanyada Yahudi aleyhtarhğı başladı. Baro intihabı esnasında Üniversite dermiştir. Av savaşı mükellefiyet usu sinde tesbit ettiği son derece yüksek bir mir. Tokyo Belediyesinin bütün Tokyo talebesi Yahudilerin aleyhinde büyük gösteriler yapmışlardır. Resmimizde, tale lıle yapılacaktır. Ilin güney bölümünde derecei hararet ve tazyik sayesinde elde ilk mekteblerinin iştirakile tertib ettiği tö benin bir Yahudi zengininin arabasını durdurarak ona bir takım sözler söyledik Karaviran Suğlası çevresinde çok do edüebilir. Bu itibarla, tamamen husus leri görülüyor. renden bir safhay; göstermektedir. muz olduğu söyleniyor. bir mukavemeti haiz ve son derece geniş Konyada domuzlar imha edilecek Cemal Bardakçının başkanlığı altında atlı bir gezinti yaparak Silleye kadar çittiler Bu gezinti Atlıspor kulübünün ilk kış hareketi oldu Sillede bazı araştırmalar yapan ve Sille barajı yapılma işlerini gören athlar ayni gün akşamı Konyaya döndüler. İşittiğimize göre Atlıspor kulübü büyük bir av tertib etmektedir. Bu avın çok büyük olacağve üç gün süreceği haber veriliyor.