14 Aralık 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURÎ'YET 14 Birincikânun 1935 Çeltik ziraati yıldanyıla büyük bir önem kazan meden gazetelere geçen makta, yurddaşlara servet kaynağı olmaktadır bir yazı Antalyada yeni ve verim Gazeteciler Makal Paris leyi nasıl aldılar? li bir iş hayatı açılıyor İtalyan sansüründen geç sulh tekliflerinin iflâsı! «Hükumet hatasım anlamıştır. Fakat (Bas tarafı I inci sahifede) ttalya izahat istemiş kararlaştırmak salâhiyeti yalnız asam çok geç kalmışbr.» Berlin 13 (Özel) Romadan Fransız gazetelerinin nesriyatı bleye aid olduğundan, asamblenin top dirildiğine göre, italyan hükumeti Ingi ^ lantıya çağırılmasını isteriz.» Paris 13 (A.A.) İngiliz kabine liz Fransız banş plânma cevab verme •* Bu durum karşısmda aym 18 inde sinin teklifi üzerine sağ projesinde tadi den evvel bu plânm bazı noktalan hat1 toplantıya çağınlan konseyin toplanıp âtın zannedildiğinden çok daha mühim kmda bugün Londra ve Paristen izahat toplanamıyacağı belli değildir. Küçük olduğu anlaşılması üzerine bu projeyi istemiştir. ' «Sunday Chronicle» gazetesinin, Lon devletler de konseyin yerine asamblenin Italyanın kabul edeceğine artık emin göİtalyan gazetelerinin neşriyati draya dönen Habeşistan muhabirinın I toplanmasını istemektedirler. zükmüyorlar. . Milân 13 (A.A.) Gazetta deî talyan sansüründen geçmiyen ilk yazısını Journal gazetesi, zecrî tedbirci dev Populo, Laval Hoare sulh projesi haktercüme ediyoruz: letlerin ihtilâfın İtalyayı boğmıyacak bir kında diyor ki: «Italyanlar, Aduaya girdikleri zaman, şekilde halledileceği endişesile köpür «Musolininin acil ve kat'î bir cevaK şehri zapteden tankların fotoğraflan bü îngiliz gazeteleri «Lavalin teşeb mekte olduklannı yazmaktadır. vermesi ve müzakereye girişmeği red tün dünyaya yayıldı. büsü akim kalmıştır» diyor Dış Bakanlıkla alâkası olan Petit detmesi bekleniyor. iyi haber alan me * Halbuki bu meşhur tanklar, yollann Londra 13 (A.A.) Times gaze Parisien gazetesi bile Laval ile Hoareun hafilde teklifler çok geniş olduğundan yapılmasını beklemeğe mecbur olmuş, I tesi, sulh projesini çok şiddetle tenkid e enevrede birçok delegeler tarafından kısa bir zamanda cevab verilmiyeceği talyan işgalinden ancak yedi gün sonra derek diyor ki: asık çehre ile karşılaşmış olduklannı ve zannolunuyor. Şurası bedihidir ki, Mu şehre girebilmiştir. «Daha şimdiden sabit olmuştur ki, bunun ise Paris projesi esası dahilinde solini bu teklifleri tetkik ettiği ve cevabî Hakikatte, altmış gazete aytarı saye Pariste tasarlanan müzakere esası ne t bir müzakere kapısmm açılmasına pek hazırladığı müddetçe zecrî tedbirler şidsinde tahakkuk eden «Makallenin mu talya, ne de Habeşistan tarafından ka müsaid olmadığını kaydetmektedir. detlendirilmiyecektir. Bununla beraber zafferane işgali» hâdisesine ben de şa bul edilebilecek mahiyette değildir. La bu teklifler ve mukabil teklifler Habe Oeuvre gazetesi diyor ki: hid oldum. Bakınız hâdıse nasıl cereyan valin teşebbüsü akim kalmıştır. îngiliz hü«Şayed Italya, müzakerat esasmı ka şistandaki harekât üzerinde müessir olaetti: kumeti tekliflerinin takribî metninin u bul edecek ve fakat Necaşi reddeyliye mıyacaktır ve bu harekât devam edecekKeşif tayyareleri, görünürde düşman yandırdığı şiddetli galeyanm bütün şü cek olursa proje ortadan kalkacak ve tir. Hususile ki Habeş împaratoru topbulunmadığını haber verince, General mulünü anlıyamamazhk edemez. Ingıl muharebe devam edecektir. Milletler Ce rak teklifini reddetmekte ısrar ederse...» Santini, 5 teşrinisanide, kıt'alara ileçi ha terenin müşterek davaya gösterdiği müza miyeti misakınm ruhunu tatmin etmek ireket emrını verdi. heretin hafiflemesi dahilde acı bir inkisan çin zecrî tedbirlerin İtalyaya karşı tat Kıt'alar ilerilemeğe başladı, fakat er hayal ve infial uyandıracak ve haricde bikına devam edileceği resmen söylene tngilterede Milletler Cemiyeti Mütesı gün yağmur başladı ve iki gün dur îgiliz devlet adamlannın şerefini ve în cekse de gayriresmî olarak iş böyle olmı zaheret Birliğinin bir teşebbüsü madan yağdı. giliz merdlığine olan itimadı yıkacaktır. yacaktır. Şu halde karan, önümüzdeki Londra 15 (A.A.) Baİdvin, MilYollar bataklık haline geldi, müna Bugünkü hareket İngiliz kabinesinin te sonkânun aymda silâhların talihi tayin e letler Cemiyetine Müzaheret Birliğinin kalât kesildi. însanlar, hayvanlar ve tü şebbüsü neticesi olsaydı, herhalde bu şek decektir. bir heyetini kabul etmiştir. Bu heyet a fekler, çamurlara saplandı. li almazdı. Bu hattı hareket Lavalin lıuLeon Blum, Populaire gazetesinde zası meyanında bilhassa Austen Chamllerilemek imkânı kalmamıştı. Sonra susî vaziyeti icabatının izini taşıyor. La şöyle yazıyor: berlain ve Vikont Cecil bulunuyordu. hava açıldı ve Italyanlar, vatan haini fi valin kendine mahsus sebebleri olabilir. «Yalnız tecavüzün meşru kılmması ve Heyet azası, hükumetten, zecrî tedbir Antalyada açtlan çeltik kanalizasyonlarından biri rarî Ras Guksanın sevk ve idaresi altın Fakat herhalde îngiliz hükumeti Fransız mükâfata mazhar edilmesile iktifa edil lerin, bu tedbirler müessir bir şekil alında tekrar ilerilemeğe koyuldular. Fakat matbuatının mahrem raporları ifsa etmeve Antalyada fenni çeltik ekimi miyor, mütecaviz şereflere garkediliyor. cıya kadar devam etmesini ve italyan Ântalya (Özel) Osmanlı hüku Ayni zamanda, bataklıklan kurutmak karşılannda, mukavemet eden hiçbir lerile çok müşkül bir vaziyete düşürmüş Ve sulhun ve harbin sembolü gibi kendi Habes ihtilâfına müteallik olan herhan^i ıretinin menfa diye kullandığı Antalya, için sıtma mücadele dairesinin açhğı ka kuvvet yoktu. Karınlan acıkan altmış ga tür.» muvaffak sine vaziyetin hâkimi muamelesi yapılı bir itilâfnameye mütecavizin cumhuriyet devrinde gündengüne renk nallar da haizi ehemmiyet derecededir. zete aytan, kıt'alann en başında Makalyor. Hem de bütün bunlar muslihane zec olmadığını açıkça göstermediği takdirde Perde arkastnda neler olmuş? Önümüzdeki yılda bilhassa yeni çeltik leye geldiler. Şehre girip birkaç tavuk ve koku kazanan güzel bir jehir olmuşMorning Post gazetesi Îngiliz hüku rî tedbirlerin adaleti yerine getireceği gü müzaheret etmemesini istemişlerdir. kanunu çıktığı takdirde, Antalya, Tür sabn almak üzere, General Santiniden tur. inçiliz muhaliflerinin itirazı metinin nasıl olup ta Paris projesini ka nün arifesinde yapılıyor. Ne utanılacak Yıllarca ihmal içinde kalan Antalya, kiyenin birinci derecede çeltik yetiştiren müsaade almak için kendisine gönderdik bul ettiğini şöyle anlatıyor: şey.. Ne istihza..» Londra 13 (A.A.) Muhalif a leri habere «önce asker, sonra gazete hayatı yeni gören ve seven insanlann bir köşesi olmaya namzeddir. Humonite gazetesi yazıyor: mele fırkası lideri Attlee, vermiş olduğu «Son haftalar zarfında Îngiliz hükuÇeltik ekimi dolayısile hektan 510 li ciler» cevabı geldi. hummalı çalışması içinde gözleri kendi «Eğer Milletler Cemiyeti, projeyi tas bir sövlevde Fransız İngiliz sulh plâ meti zecrî tedbirler siyasetinin tevlid e Bütün dünya matbuatınm mümessil ne çeken bir olgunlukla aydınlanıyor.. ra kıymetinde olan tarlalar, fennî usuller debileceği neticelerden, Akdenizde bulu dik etmiş olsaydı vahimliğini değil, muzır nınm îngiliz milleti üzerinde pek elim bir Bugün toprağınm sayısız kuvvetli verim dahilinde suya kavuştuğu için hektan leri, açlıktan kıvranarak kemali sabırla nan îngiliz gemilerine Fransız hükume olduğunu da ispat etmiş olacaktı. Eğer bu intıba hâsıl etmiş olduğunu beyan etmiş lerine pirinc ekiminden alan zaferin göğ 500 liraya çıkmıştır. Ve çiftçiler suyu şehrin duvarlan dibinde beklerken, Ras hâdise vukua şelecek olursa şöyle yazıla ve demistir ki: bulduklan için, soğuk rüzgârlardan mah Guksa, maiyetinde yan Habeş yarı İtal tinin kâfi müzaheret vadeylememiş olmasü kabartan neticesi de katılmıştır. bilir: Şayed Milletler Cemiyeti olmasay« Bövle bir plân, kollektif emnîyet fuz olan yerlerde portakal ve muz bah yan üniforması giymiş askerleri bulun smdan ve nihayet petrol ambargosunun Antalyada ilk çeltik ziraati 1925 te ne dereceye kadar müessir olarak tatbik dı Habeşistan inkısama uğramaktan kur sisteminin inhidam işareti olacak ve ln çeleri de yetiştirmeğe başlamışlardır. duğu halde geldi. gösteriliyorsa da, esas 1929 yılında baştulabilirdi. Onu Cenevrede parçaladılar, çilterenin hüsnü niyeti hakkında tered Çeltik Antalyada, pamuk, narinciye Fotoğrafçıların makineleri bu enfcs edileceği hususunda endişelere düşmüş lamıştır. 50 hektan geçmiyen bu alımdan ancak bu inhidamın yegâne kurbanı Mil düdler uyandıracaktır. hindyağı, çuvalkendiri gibi nebatlann manzara karşısmda harekete geçti ve kı tür. Fransız limanlarını müdafaa haline 9,000 kilodan fazla çeltik elde edilemeletler Cemiyeti olmıyacaktır. Sulhu sever doğmasına ve inkişafına da yardım ede taat şahre girdi, İtalyan ordusu da «Ma koymak için on, on beş gün lâzımdır. miş iken 934 yılmda ekilen saha 1250 devletlerin kollektif tesanüdden bekliye cektir. Bu yıl çeltik istihsalâü 1 2 1 5 kallenin sukutunu» tebliğe muvaffak ol Sonra Fransız limanlannın hiçbiri bü Londra 13 (Özel) Tatilini îsviçhektara çıkmış, sıtma mücadele dairesile bilecekleri zamana elveda. Bugünkü mümilyon kilo arasmdadır. Bu miktar 6 8 du. Açlıktan bitab düşen gazeteciler de yük îngiliz gemilerini alabilecek kabili ziraat dairesinin halkı fennî çeltikçiliğe tecaviz mükâfat görmüş ve yannki ntüte rede geçirmekte olan Dış Işleri Bakanı yette değildir. Musolininin petrol ambarmilyon kilo pirinç yapar. Fiat itibarile yiyecek tavuk satın alabildiler.» teşvikleri ve yardımlan neticesi olarak Sir Samuel Hoare perşembe günü Avam "" gosunu hasmane bir hareket telâkki ede cavize cesaret veriîmistir» 600 bin lira tutmaktadır. 1935 yılmda bu ziraat 4,000 küsur hekKamarasmda banş plânı hakkında yapırek o suretle mukabele etmesi ihtimaline Çeltik ekimi çiftlik ve arazi sahiblerile tan bulmuştur. lacak münakaşaya iştirak etmek üzere karşı îngiliz hükumeti Fransadan denizsermayedarlann iştirakile olmaktadır. PaHabeşler teklifleri Londraya gelecektir. Antalya, az zamanda geniş bir faa ra ve mesai sermayedara aiddir. Arazi de müzaheret için icab eden tedbirleri tetkik ediyorlar Cenevre 13 (Özel) Uluslar Ku liyet sahası kazanan çeltik ziraatinin sahibleri köylüler hiçbir şeye kanşma almasını istemiştir. Laval ise Pariste haAdisababa 13 (A.A.) Necaşi, rumu Genel Sekreteri Habeşistanm P a (Baş tarafı birinci sahifede) müsbet verimini, Ziraat Vekâleti tara dan çıkacak gayrisafi hasılatın yüzde zırlanan sulh projesine benzer bir proje Habeşistan hükumeti nezdindeki Ame ris elçisine şu telgrafı göndermiştir: fmdan gönderilen çeltik mütdhassısına 27 29 unu almak suretile faydalan bundan zarar görmemelidir. hazırlamp Musoliniye verilmedikçe ve rikan müşaviri Colsonu ihtilâfın müâli «Banş plânını müzakere etmek uzere Ruslar ne diyorlar? borçludur. bu proje Musolini tarafından reddolun maktadırlar. Yapılan mukavelelerde aMoskova 13 (A.A.) Radeck, madıkça buna imkân olmadığı cevabını hane bir surette halline müteallik olan Asambleyi toplantıya çağırmak hususunIlimizde pirinç ekiminin giinden güne çılan kanallann iki üç sene sonra köy teklifleri Adisababadaki İngiliz elçisilı daki istediğinizi başkanlığa bildirdim. ilerlemesi, memleketin kuraklık tehlikesi lülerin malı olarak kalacağı kaydi de Londra denız konferansının varması vermiştir.» beraber tetkik etmeğe memur etmiş ol Başkan Benes evvelâ konseyin toplana muhtemel sonuçlar hakkında pek o ka «Barış projesi b'ldü, çarşambaya sini su görmiyen tarlalann kanallarla vardır. duğunu Dessieden bildirmiştir. İlk gö cağını ve konsey tarafından lüzum gö dar nikbinlik göstermemekte ve bu me örümcek ağı gibi örülmüş olmasmdan defnedilecek» Bir zamanlar buğday fiatinin düşmerüşme, bu sabah vaki olmuştur. Henüz dolayı bertaraf edildiği gibi, şimdiye sile, bir hayli zarar gören ve işsiz kalan sele hakkında İzvestiya da şöyle yazMuhalif gazeteler olan Deyli Herald bu görüşme hakkında tafsilât alınama rüldüğü takdirde Asamblenin toplanacağmı bildirdi.» kadar fundalık ve çalılık halinde istifade köylü, çeltikte çalışmak suretile, eli biraz maktadır: ile News Chronicle, Paris projesinin mıştır. imkânlarından uzak bırakılmış olan fazla para görmüş ve hükumete olan « Büyük Okyanusta bir itilâf vücude daha sımdıden öldüğü ve çarşamba günü Dessie 13 (A.A.) İngiliz Fran5,000 hektar arazi de istifade edilir bir borçlannı muntazaman ödemiştir. Bunun getirilmesi pratik bakımdan mümkün de de Milletler Cemiyeti tarafından gömülesız sulh plânının şartlannın ne olduğuna hale sokulmuştur. Bu suretle 6,100 hek için çeltik eken köylerin ilçebaylan tah ğildir. Çünkü Japonya, bu Okyanufta ceği kanaatini memnuniyetle izhar etmekdair buraya gelen telgraflar, açıktan atar arazi su yüzü görmüştür. silât yekununun mükemmeliyetinden do hegemonya elde etmeğe kat'î surette az tedir. çığa inanmamazlıkla karşılanmıştır. HatBir Habeş keşif kolunun Çeltikçilik başlıyalı beri engin kaza layı takdirname almışlardır. Vilâyet da metmiştir. Bir de Akdenizdeki yeni va Deyli Herald gazetesi, Hoarem în ta bazı mehafilde bu haberlerin Habeşyaptığı hücum lanmız da dahil olduğu halde 300 metro hilinde üç ve Finikede bir çeltik fabri ziyet, Japonlann bu gayeyi elde etme giltere ve bütün dünyanın ithnadım kay ler arasına cesaretsizlik ilka etmek için leri için yeni bir kozdur. îngiltere, deniz betmis olduğunu yazarak istifasını iste tulünde su veraıe kanallan açılmıştır. kası vardır. Adisababa 13 (A.A.) Kuvvetli bazı İtalyan ajanlan tarafmdan ortaya meselesi için bir hal sureti bulmağa çalış mektedir. Hatta birçok hükumet partisi atılmış olduğu iddia edilmektedir. Neca bir Habeş istikşaf kolu Makaîlenin şi * şacağına Avrupada genel emniyet teşki saylavlan bile Hoarem artık çekilmesi lâşinin yakımnda bulunan kimseler, Mil malinde Deabu yakmında bir İtalyan lîtını temine çalışsa daha iyi hareket zım geldiği düşüncesine saplanmışlardır. letler Cemiyetinin mütecavizin hareketin karakoluna hücum etmiştir. e"tmiş olur.» Mevcud kanaate göre Dış Bakanı hü tasvib ve diğer devletleri ihtilâflann Yedi İtalyan ölmüş, birçok İtalyan Lehler ne diyorlar? kumetten aldığı talimattan daha ileri git Italyanın hallettiği şekilde halletmeğe ya ralanmıştır. Varşova 13 (A.A.) Askerî gaze miş ve kabinede başka bir zamanda red teşvik etmeğe muadil demek olan bir Bir kızıl haç komitesi, Dessie hasta < * te Polska Zbrojna, deniz konferansın dedeceği böyle bir projeyi istemiye iste tesviye suretine müzaharet etmesine inannesinin bombardımanı hakkında Dessiedan bahsederek Polonyanın deniz silâh mive kabul etmiştir. mak imkânı mevcud olmadığını söyle de tahkikat yapmaktadır. Tahkikat nelannm artınlmasma seyirci kalamıyaca Deyli Chronicle gazetesi, hükumetin mektedirler. Habeşistanm, Cenevre ka ticesi Cenevreye bildirilecektir. ğını ve memleketin müdafaası için çok Paris projesinin akim kaldığı haberini nalından geçmeksizin italya ile doğrudan ttalyanlara göre mühim olan deniz kuvvetlerine Polonya memnuniyetle karşılıyacağmı yazarak di doğruya müzakerata girişmesi halinde Roma 13 (A.A.) Mareşal Ba • nın da itina gösterecegini yazmaktadır. yor ki: daha iyi şartlar elde edilebileceği beyan olunmaktadır. Habeşistanm bu kabil doglio telgrafla bildiriyor: Bütün cephelerde bir değişiklik yoktur müzakerelere şimdiye kadar girişmemiş olması Milletler Cemiyetine olan itimadından ileri gelmiştir. Habeşistan, mu hik ve yerinde gördüğü müddetçe, bu Antalyanın muz bahçelerinden bir görünüş itimadı beslemekte devam edecektir. Sulh plânının dünya matbuatında ingilterede Deniz konferansmda işler yolunda gitmiyor italya ve Habeşistanda Harb cephelerinden dün gelen haberler Ulusal Arttırma Haftasının ikinci günü Mısırda durum (Baş tarafı 1 inci aahifede) vaffak olamamıştır. Halkın sevinci, tram•vaylann tahrib edilmesi, caddelerdeki fener direklerinin kırılması, münakalâtın »durması ve saire gibi sonuçlar vermiştir. Her şeye rağmen halk arasmda ve siyasî mehafilde biraz endişe hüküm sürmektedir. Kralın temel yasasını iadeten tesis eÜen kararnameyi imzalamasından sonra bazı müşküller çıkmıştır. Kral bu kararnamenin neşri keyfiyetinin bugüne kadar tehir edilmesine karar vermiştir. Kabinenin vaziyeti naziktir. Buhran, halledilmiş gibi görünmemektedir. Ve temel yasasmın ve yeni parlâmento siste minin tatbikında vukua getirilecek teahhurlar, efkân umumiyeyi hayal inkisanna uğrattığı takdirde bu buhranm daha ziyade şiddetlenmesi ihtimali vardır. hâlâ karışık daha ziyade vahim bir şekil almadan evvel polis tarafından durdurulmuştur. Nümayişçilerin, mağazalan yağma etmiş olduklan Portsaidde, Ingiliz zabıtasına mensub bir çavuş ağır surette ya ralanmıştır. İtalya cevabı ne vakit verecek? Tekliflerin metni dün Romada neşredildî (Baştaraft 1 inci aahifede) Kararname çtktt Kahire 13 (A.A.) Kral 1932 temel yasasmın iadeten tesisine aid kararnameyi saat on üçte neşretmiş tir. Bu temel yasası, parlâmento toplanır toplanmaz meriyet mekiine girecektir. Intihabatın 1936 senesi mayısında yapılması muhtemeldir. Başbakantn beyannamesi Kahire 13 (A.A.) Nesim Paşa, bu sabah bir beyanname neşrederek MıYerli Mallar Pazarlarının vitrinlerinden bir görünüş îirhları normal işlerile meşgul olmağa ve Altıncı Ulusal Arttırma Haftasının ı rektörlüğile temas ederek ilkmekteb talesükunetlerini muhafaza etmeğe davet kinci günü dün şehrimizde alayıştan uzak belerinin hafta zarfında havanın iyi ol etmiştir. Bu beyannamede «vaziyeti doğduğu bir günde kendi muhitlennde gezeru olarak kavramıs olan» îngiliz âli ko fakat daima maksada doğru ilerler bir rek ulusal tasarruf ve yerli mallar hak îskenderiye ve Portsaidde bir takım miseri Sir Miles Lampona da teşekkür şekilde geçmiştir. kmda propaganda yapmalarını temin etheyecanlı nümayişler olmuş ve bunlar edilmektedir. Ulusal Arttırma Kurumu, Kültür Di miştir. Cenevre 13 (A.A.) Havas ajansı aytannın öğrendiğine göre Musolini nin İtalyanın cevabını Milletler Cemi yetine mezkur Cemiyet konseyinin toplantısından evvel göndermesi ihtimali pek azdır, zira Düçe bu cevab hakkında evvelâ bu ayın 18 inde Romada toplana cak olan büyük faşist konseyine malu mat vermek tasavvurundadır. Roma 13 (A.A.) Dış Işleri Bakanlığı namına söz söylemeğe salâhiyet tar olan bir zat, ecnebi gazetecilere beyanatta bulunarak her türlü asılsız nikbin liklen ihtiraz edilmesi icab edeceğini söylemiştir. Bu beyanatta ezcümle şöyle denilmektedir: * Romadaki Fransız ve İngiliz sefirleri tarafından Musoliniye tevdi edilmiş olan metni, sulh teklifleri mahiye tinde değil, müzakerat esası olarak telâkki etmek lâzımdır. Bu metin, sempati ve itidal ile tetkik edilecektir. Nikbinlikte her türlü ifrat, görülecek işi daha gücleştirecektir. olan mahreç Assab limanmda olacaktir. Bu mıntakada, Fransız Somalisi hudu duna kadar uzanan bir koridor tesis edilecek ve Habeş topraklan denizdeki mah rece bağlanacaktır. ı İngiliz Fransız plânının ikincî kısmî ekonomik inkişaf ve iskân ımntakalan na aiddir. Cenubî Habeşistanda aynlacak olan bu mıntakada îtalyanlann ekonomik inkişafuıı temin edecek tedbirler alınacakhr. Londra 13 (Özel) Bugün neşredilen İngiliz Fransız banş plânma göre, cenubî Habeşistanda Adisababanın 100 mil cenubuna kadar uzanan bir mıntaka ayrılacaktır. Habeşistanm haki miyeti altında bırakılacak olan bu mm takada bir italyan müsteşan bulunacak, İfalyan muhacirleri iskân edilecek ve madenlerin işletme hakkı italyaya verile cektir.