4 Aralık 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

4 Birîncikânun 193S CUMHURİYET Ingiliz kabinesi petrol ambargosunu tetkik etti Kabine üç Bakanın muhalefetine rağtnen ambargonun lehinde karar verdi, İtalyada sulh konuşmaları için henüz hiçbir hareket yok (Bas tarah 1 inei »ahifede) şıddeth bir mukabeleye lebebiyet vereceğini ve her türlü muslihane tesviye sureti bulmak ümidlerini mahveyledığinı ileri türmüşlerdir. 6u aytar, ayni zamanda diplomasi çevenlerinin Sır Samuel Hoarein vahım olduğu resmî kaynaklarca tekzib edilen hastalığı dolayısile hayret içinde oldu ğunu ilâve etmektedir. Bu mehafil, Ingiliz Dış İşleri Bakanının bu kadar nazik bir zamanda mezuniyet almasma hiçbir mana verememektedir. Paris 3 (A.A.) Gazeteler, pet rol üzerine konulacak ambargo hakkın da Ingiliz kabinesinin almış olduğu ka rarın ehemmiyetinden bahsetmektedirler. Petit Parisien diyor ki: «12 ilkkânuna kadar geçecek olan günlerin şimdıden girişılmiş olan müzakerelerin ileri götürülmesine en faal bir surette hasr ve tahsis edılmesi, mümkün olduğu takdirde muslihane bir uzlaşma temellerinin atılması ve bu suretle petrol üzerine konulacak ambargonun zarurî olarak doğuracağı beynelmilel gerginliğin önüne geçilmesi lâzımdır. Çünkü Italya, bu zecrî tedbirleri «dostluğa münafi» bir hareket addetmekte olduğunu ilâve etmiştir. Ancak Sir Samael Hoarein İtalyan Ingiliz meselesini doğrudan doğruya Laval ile tetkik etmeğe karar vermesi oldukça manalıdır ve ümidbahş mahiyettedir.» Maten gazetesi diyor ki: «Onsekizler komitesi dünyada bir harb çıkmasma sebebiyet vermek tehlikesini arzetmektedır. Bu hususta milletleri temsil etmekte olan hükumetlerle mutabık kalarak bir karar vermek Milletler Cemi yeti konseyine aiddir. Milletler Cemiyeti azasından olmıyan devletlerin ve hepsınden evvel Birleşik Amerikanın açık, vazih ve sarih mütaleasını aldıktan sonra bu hususta bir karar vermek te Milletler Cemiyeti konseyine aiddir.» Oeuvre gazetesinden: «Halihazırda Londra ve Paris kabi helerinin petrol üzerine konulacak ambar go karan tner'iyet mevkiine girmeden evvel sulh müzakerelerini tamamlamanın muvafık olacağı hususunda tamamile mutabık kalmış olduklan zannedılmektedır. En büyük müşkül, alâkadar olan üç taraf için şerefli bir uzlaşma zemini bulmaktır. Filhakika ağustos aymdan yani Pariste akdedilmiş olan üçler konferansındanberi Habeşistan, Milletler Cemi yetine karşı beslemekte olduğu hürmet ve itibar hissini kaybetmis.tr. Çünkü Milletler Cemiyeti ne tamamile haksız olan bir muharebenin önüne geçmiş, ne de Habeşistana müstevliye karşı mukavemet etmesine karşı medar olacak yardımda bulunmuştur.» Diğer taraftan Chambrun (Fransanın Romadaki sefiri) M. Musolininin kendisine tevdi edilecek herhangi bir proje üzerinde uzlaşmak arzusunda olduğuna delâlet edecek bir hareket ve işarette bulunmamış olduğunu Fransız Dış işleri Bakanhğına bildirmiştir. Hoare Laval mülâkatı Paris 3 (Özel) Ingiliz Dış işleri Bakanı Sir Samuel Hoare cumartesi günü öğleyin Başbakan Lavalin vereceği ziyafette bulunacaktır. İki devlet adaraı Fransa ile Ingiltereyi alâkadar eden gü nün siyasal meselelerini görüşeceklerdir. ttalyada durum Roma 3 (Özel) Kabine bu sabah toplanarak zecrî tedbirlere karşı mücadele etmek üzere İtalyadaki madenleri işletecek bir sosyete kurulmasma karar ver mi$tir. Kabine bundan sonra doğu Af rikasındaki askerlerin terfi işlerini görüş müştür. Roma 3 (A.A.) Stefani ajansı, îçeride ve dışarıda bulunan bütün İtal yanlann devlete muhtehf tarzlarda yardımlarda bulunmakta ve bu yardımların gün geçtikçe artmakta olduğunu bildiriyor. Zengin vatandaşlar, otomobillerlni, sıhhî servislerde ve yahud buna benzer diğer servislerde kullanılmak üzere faşıst teşkilâtına vermeğe başlamışlardır. Bir çok kimseler, altın ve gümüş eski para kolleksiyonlarmı devlete hediye etmiş lerdir. Roma başhahamı, Yahudi cemaati adına Yahudi mabedinden gümüş bir taçla gümüş dört şamdan vermiştir. Roma 3 (A.A.) Kral Musoliniye mühim miktarda altın ve gümüş külçeleri hediye etmiştir. Saylavlar da mümessil madalyalarını vereceklerdir. Vatikan Sitesi 3 (A.A.) Papanın Kardinaller toplantısında vereceği söy lev çok büyük bir alâka ile beklenmek tedir. Bu toplantıda şimdiki dünya va ziyetinin mevzuu bahsedilmesi muhtemelAlmanya ne diyor? Berlinden fransızca Le Journal ga zetesine yazılıyor: «Alman siyasal mehafili, Ingiliz I talyan Habeş anlaşmazlığıle beraber vehamet kesbeden hâdiseler karşısında ciddî bir endişe göstermektdirler. Bu mahfillerde Avrupanın bir barut fıçısı üstünde oturduğu ve benzinle petrole ambargo konulduğu takdirde bunun çok vahim neticeler doğurabileceği söylenmektedir. Şayed, en doğru ve en süratli yollardan nihayete kadar gitmeğe azmettiği söylenen Ingiltere, zecrî tedbirlere iştirak eden devletlerin bu tedbirleri petrole de teşmil etmelerini sağlıyacak olursa, artık bir harbin önüne geçmek ka"b>l olmıyacağı ve bunun mevziî kalmasının pek güç bir iş olacağı burada açıkra söylenmektedir. Berlin mehafilinin mütale ası, her iki tarafın da geri dönemiyecek kadar ileri gitmiş olduğu, ne îngilterenin ne Fransanın bir adım bile gerilemiyeceği ve Italvanın, petrol ambargosuna karşı ancak filî harekete gecmek suretile cevab vereceği merkezindedir. Adananın alıp sattığı mallar Dört ayda bir milyon liralık fazlalık var Adana (Özel) Istanbul ve Izmirden sonra, hiç şüphesiz, Türkiyenin en önesmli ticaret merkezlerinden birisi A danadır. Pamuk ve hububat gibi değerli istihsal maddelerini büyük ölçüde elde eden ve 400,000 nüfusu banndıran Çukurovanm bu canlı ve kalabalık merkezi; dışarıya sattjğı ile dışandan aldığı mal lar bakımından daima kazanch bir bi lânço elde etmoktedir. Nrtekim geçen temmuz, ağustos, ev lul ve ilktesrin aylannda Adanaya giren ve Adanadan çıkan mallann değerlen arasmda Adana lehine 1,000,000 liradan fazla bir fark vardır. Tecim ve Endüstri Odasmdan aldığım malumata göre, ihrac mallanmızın büyük kalemlerile memlekete giren mallann önemlilerini şöylece kaydedebilirim: Az görülmüş bir kasırga atlattık Şiddetli bir lodos sehri ve limanı altüst etti I Geçen dört ay içinde şehrimizden 1,657,041 liralık pamuk, 555,883 liralık pamukipliği. 385,796 liralık bez, 167,929 liraltk un, 136,198 liralık çi gidyağı. 115,530 liralık buğday, 52.327 liralık pamuk çiğidi, 41,771 liralık yün yapağı, 25,622 liralık arpa, 23,630 lirıhtımından lal.k yulaf, 18,947 liralık susam. 16,168 Fırtınadan levhalar: Yukarıda solda Ftndıkh sahillerinde patlayan dalgalar, tağda Tophane liralık çiğid küspesi ve 271,889 liralık bir enstantane, aşağıda tolda Karaköyde parçalanan bir motör, tağda Emipönünden başka bir manzara... (Bat tarafı 1 inei »ahifed*) \ Gene Berlin muhafilinde söylendiğinr da diğer muhtehf kalemler olmak üzere 3,483,292 liralık mal çıkanlmışhr. ten emsalınde de olduğu gibi bu darbe göre, bu anlaşmazlık işine sürüklenmış olan başlıca devletlerin prestiji mevzuu Buna kaışılık gene bu dört ay içinde çok sürmemiş ve az bir zaman sonra şidbahstır ve İtalya ile îngilterenin her ha şehrimize 238,240 liralık yerli mensu detli bir yağmurla kuvveti azalmıs. ve reketlerinde gösterdikleri lisan itidali ne cat, 195,003 liralık şeker, 179.051 lira geçmiştir. Böyle bir kasırga bundan bej sene derece olursa olsun, vaziyet vahimle§ lık yabancı mensucat, 134,209 liralık evvel de görülmüş ve Osmaniye telsiz ismekte gecikmiyecektir. Pek yakında va hırdavat, 74,940 liralık benzin, 35,789 him hâdiseler çıkacağı henüz tahmin e liralık ziraat âletleri ve makine, 29,637 tasyonunun bir kısım tesisatını koparmıştı. dılmemekle beraber, efkârı umumiye, liralık makine parçası, 29,380 liralık çi O vakit rüzgânn sürati $aniyede 36 metdevletlerin petrol ambargosu hakkında mento, 18,371 liralık petrol, 17,153 li roya kadar çıkmıştı. karar vermelerinin yalnız Italyanın Mil ralık kahve, 17,151 liralık makine yağı, Fırtına dün sabah bütün şiddetiie liletler Cemiyetinden çekilmesini intac et 15,632 liralık kösele, 15.143 liralık ka manı ve civar iskeleleri altüst edivordu. mekle kalmayıp, onu, diğer devletlere naviçe ve 1,431,327 liralık da diğer Bilhassa Haydarpaşa havalisile Suîdiye karşı askerî ve bahrî müdafaa tedbirle muhtehf küçük kalemler olmak üzere ve Bostancıya kadar olan sahiller büyük rine başvurmak mecburiyetinde bıraka 2,431,026 liralık mal girmiştir. Bu iki dalgalarla dövülmüştür. Dalgalar Hay cağı merkezindedir. yekun arasındaki fark 1,052,266 liraya darpaşa önündeki dalgakıranın üstünden aşacak kadar büyüktü. asmaktadır. Gazetelerde çıkan makalelerin nikbin Dun sabah Kadıköy ve Haydarpaşalisanına hükumet mahfilleri de hiç şüpResmî istatistiklere dayanan bu ra dan yalnız 7 ve 8 seferleri kalk^bilmiş, hesiz iştirak etmekte ve îngilterenin, fa kamlar da gösteriyor ki, Adanamız, temşist ıtalya devrılmedıkçe yahud hiç ol muz, ağustoj, eylul ve ilktesrin aylann bu vapuılardan biri deniz üzerinde 2,5 mazsa zayıflamadıkça, bugün tatbik et da yüz güldürecek bir ekonomik durum saatlık bir maceradan sonra köprüyî çok yolcular Köprüde vapur tiği tazyikı gevşetmiyeceği kanaatini bes elde etmiştir. içinde yaşadığımız aylar güçlükle gelebilmiştir. Bu durum karşı Şirketi Hayriye yapurları j a l n u Arça satış barakasını alıp götürecek derecede lemektedir. i?e, her halde Adanamız için daha se sında vapurlar seferlerini tatil ermı^lar vudköy ve Beşiktaşa uğrıyamamışlardır. şiddetli olduğundan bu baraka boşaltılSalâhiyettar Alman mahfilleri, Ital vinilecek bir netice getirecektir. Buna dir. Alcşamüstü köprüdeki iskelcler halkmış, cİYar nhtımda ne var, ne yoksa geAçıklarda *~r la dolup boşalmış, fakat gene hiçbir vayan Habeş ihtilâfının, istisnasız bü şüphemiz yoktur. Lodos fırtınası Marmarada sefer et riye taşmmıştır. Fırtınadan Dolmabahçe purun kalkmasına imkân görülem^mistir. tün Avrupa milletlerini Cenevreye toplaönünde demirli bulunan Asya, Adnan vapurlan da çok POUSTE Karşıya ve Adalara gidecekler şieri dön mekte olan merakib en yakın hırpalamış ve Adana vapurlarile Arnavudköy açıkmak hususundaki Ingiliz noktai nazarının tır. Küçük hnıanlara meğe mecbur olmuşlardır. gerçekleşmesi sahasında ilk merhale ollannda Nilüfer vapuru demir tarayarak TAŞLA YARALADILAR Kadıkösığınmışlardır. duğuna kanidirler. Alman makamatı, bir yünde Uzunçayırda Cemalin bostanın Adalara yalnız bir vapur gidebümiş, sahile düşmek tehlikesine maruz kalmıjFırtınanın tahribatı müddettenberi, artmak istidadı gösteren da çahşan bahçivan Dursuna ayni ver fakat iskeleye çarparak zedelenmiştir. Iarsa da etraftan yetişen merakib tara devamlı bir tazyik altında bulundukları i de Kerimin bostanmda çahşan Abdul Bir tanesi de Kınalıda baglamağa mccFırtına esnasında, köprünün Kadıköy fından çekilerek kurtanlmışlardır. Dün çin bu kanaatleri büsbütün kuvvetlenmek lah paraya tamaan hücum etmiş ve bur olmuştur. Burada sahilde bulunan ıskelesinden Karaköye çıkılan kısım kı limanda fırtanadan yükleme ve boşaltma tedir. Ingilizler, bu husustaki arzulannı taşla Dursunu başından yaralamıştır. bütün sandallar parçalanmak tehlıkefine rılmış ve burası açılmak tehlikesi göster i$i yalnız Sirkeci rıhtımına inhisar etmişelçileri Sir Eric Philipp vasıtasile bildir Bu işe Sadık, Abidin, Mehdi admdaki karşı derhal karaya çıkarılmıştır. miştir. Bunun üzerine köprünün bu kısmı tir. dikten başka, ayni maksadla, albay E şahıslar dakanştığından hepsi birlıkte Adada oturan birçok memurlar ve iş gelip geçmeğe kapatılmıştır. Fırt'na MoŞehirde vansı da gayriresmî surette bu işe me yakalanmışlardır. adamlan bu yüzden dün vazifeleri ba$ı da ve Kadıköy iskelelerini ve Kadıköy Fırtına şehri de allakbullak etmiştir. mur etmişlerdir. Albay Evans, henüz üç rıhtımını da hasara uğratmıştır. Moda isOTOMOBtL KAZALARI Evvelki na gidememişlerdir. Birçok yerlerde kiremidler uçmuş, camlar hafta evvel Berlinde bulunduğu halde akşam saat 18,20 de Sirkecide DördünÖğleyin Haydarpaşaya kalkan Hey kelesınden kopan gayet iri kazık ve kakınlmıştır. Uzak semtlerde ne olduğu heşimdi tekrar gelmiştir. beliada vapuru Sarayburnu açıklarında laslar üzerine düştüğünden Moda deniz cü Vakıf hanı önîtnde 1291 sayılı özel nüz malum bulunmamakla beraber şehir otomobille Maçka Beyazıd hattma bir hayli bocalamış ve dalgalardan üç hamamln da tamamen yıkılmıştır. Deniz dahilinde kaza cereyan etmediği anlaşılhamamlarının sahıbi dün hamamın yıkıl işlıyen 94 savılı tramvay çırpışmıştır. camı kırılmıştır. maktadır. Yalnız Beyoğlu caddesinde bir Dün akşamleyin Kadıköye gidenvyen masına iskele enkazının sebeb olduğunu Çarpışma pek şiddetli olmuş, otomobikadınm yüzüne sıva düşmüş ve hafifçe lin ön tarafı ezilmiştir. İnsanca eksık yolcular Şirketi Hayriye vapurlanna bi ileri sürerek Akay idaresini protesto et çizmistir. nerek Üsküdara gecmişler ve oradan miştir. Fırtına Anadolu sahillerinde de lik yoktur. (Ba$ tarafı 1 inei »ahifede) Dün saat beşten sonra rüzgârla beraKadıköyüne tramvşvla gitmişlerdir. Ka henüz tesbit edilemiyen tahribat yapmışCelâl Bayarın Denizyolları idaresın Şoför Sabrinîn idaresindeki 2473 saber şiddetli bir yağmur başlamış ve birdıköy tramvay şirketi bu münasebetle se tır. de yaptığı bu tetkikat esnasında Bakan yılı otomobil dün Beyoğlundan geçerDünkü lodosta bilhassa Tophane sa kaç saat bardaktan boşanırcasına yağmışlık başmüşaviri Fonder Porten de hazır ken Hayganoş adında bir kadına çarp ferlerine 20 araba ilâve etmiştir. Şirketi Hayriye ve Halic vapurları güç hilleri dalga ve su baskınına uğramışhr. tır. Yağmuru müteakıb lodos oldukça abulunmuştur. mış ve kadmı yaralamıştır. Şoför ya olmakla beraber arızasız işlemislerdir. Dalgalar Denizyollan idaresi önündeki zalmıstır. Ekonomi Bakanı, Denizyollan müdü kalanmıştır. Ekonomi Bakanının dünkü tetkikleri rü Sadeddinden idarenin çalışma duru mu, mevcud gemilerin kabiliyetleri, ka botaj hatlarımızm bugünkü şartlanna göre alınması gerekli tedbirler hakkında izahat almış, înebolu vapunı faciasüe Çanakkale vapunı kazalan hakkında da bazı sualler sormuştur. Bir aralık idare işletme şefi Zekeriyya da çağırılarak kendisinden gereken izahat alınmıştır. Denizyollan idaresinde Bakana izah olunması lüzumlu vaziyetler etrafile an latılmıştır. Şirketihayriye idaresinde ve fabrikasında Celâl Bayar saat üç buçukta Deniz yolları idaresindep aynlarak Şirketihayriye idare merkezine gitmiştir. Burada bir müddet kalmış ve şirketin vaziyet ve mesaisi üzerinde izahat aldıktan sonra şirketin Hasköydeki tamir fabrikasına gidilmiştir. Ekonomi Bakanı Şirketihayriyenin son zamanlarda vapur inşasına kabiliyetli bir hale sokulan fabrika ve tezgâhlannı gezmiş, şirketin memlekette ve kendi fabrikasında yaptırmak tasavvu runda bulunduğu vapurlar hakkında izahat almıştır. Kendisine fabrikada bir çay ziyafeti verilmiştir. Şirketihayriye direktörü Yusuf Ziya Bakana şirketin çalışma durumu ve yapmak niyetinde bulunduğu işleri, bu meyanda tarifeler meselesini izah etmiş, ye ni yaptmlacak vapurların projlerini de göstermiştir. Ekonomi Bakanı saat dör buçukta Şirketihayriyedcn ayrümıstır. BİR HAMAL AYAĞINI EZDİ Bundan altı ay evvel Bahçekamda bir hamal sırtmdaki ağır yükün tesi rile bir otomobil çarpmasile düşmüş ve Ankara 3 (A.A.) Hava tehlikesini nezfi dimağiden ölmüştü. Dün bir habilen üyeler: mal gene böyle ağır bir yük altında a10160 Jozef Alaluf 20, 10161 Azim deyağı kırılmıştır. mir ticarethanesi şerikleri 55 yardım, Sirkeci gümrüğünde şimendifer bö 10162 Avram Abuaf 30, 10163 Abdullah lüğü hamallarından Ramazan, dün saat Ali zade 40, 10164 Ahmed Rıza 25. 10165 15 raddelerinde sırtmdaki 200 kil» a Osman Halid 20, lt)166 Mehmed Güzelğırlığmdaki manifatora sandığını indi hisar 20 yardımı 30, 10167 îkbal manirirken ağırlığına dayanamamış ve yükü fatura şirketi 30 yardımı 5, 10168 Halil yere düşürmüştür. Ali kardeşler 100 yardımı 100, 10169 Ö200 kiloluk sandık zavallımn ayağınm mer Feyzi 20, 10170 Hamdi Akyürek 20, üstüne düşmüş, Ramazan ağırca yara 10171 Ali Agâh 25, 10172 Mehmed Şelanmış ve Cerrahpaşa hastanesine kal fık 20 şer lira vermişlerdir. dırılmıştır. Darıca şosesi pek berbad HIRSINI ALAMAMIŞ Modada İngıliz köşkü bahçesinde bahçivan Kaybir halde serili Hayık. dün bahçede çahşırken Gebze (Özel) Gebze istasyonundan çırağı Bahayı bir alacak meselesi yü Darıca nahiyesine kadar olan şose bu zünden dövmüş ve hırsını alamıyara gün keçi yolundan daha berbad bir hal elinde bulunan ağaç kesmeğe mahsus almıştır. Üç, beş kilometrodan ibaret olan bu çakı ile de Bahayı başından yaralamışpek işlek şosenin tamir ve ıslahı, hiç te tır. Hayık yakalanmıştır. KISKANÇLIK YÜZÜNDEN Sa. düşünulecek kadar masrafa muhtac değildir. Biraz fedakârlık bu pek elzem matyada Sancaktarhayrettin mahalle işi halleder. Bu şose, bugünkü vaziye sinde Arablar sokağmda oturan Marika, tinde bırakılırsa, yakm zamanda ya bir patronu Lutfi ile evine gitmiştir. Bu otomobil veya bir araba devrılmek susırada evde bulunan Marikanın dostıı retile önü alınamıyacak kazalar doğu Koço her ikisini de kıskançhk yüzündrn racağı gibi yurddaşların hayatma da makasla baldırlarından yaralamıştır müessir olacağından zaman müsaidken Yarahlarm yaraları sarılmış, Koço ya ilgıli makaların bu işe el koymalannı 5 kalanmıştır. *** ' r sabırsızlıkla gözleyip dileyoruz. Hava tehlikesini bilen iiyeler Her medeni adamın evlnde buiunması lâzım gelen Uç eser vardır: Lugat, Ansiklopedi, ve bir almanak. TUrkiyede yalnız bir Almanak çıkar: CUMHURİYET ALMANAGI 1936 Almanagı Fiati 1 Lira Almanak, bir insanın blnlerce, yüz binlerce kitab karıştırarak bulamıyacağı şeyleri bir araya toplayan kUçük bir ansiklopedidir. Türkiye ve dîinyaya aid günlUk bilgi ihtiyaçlarınızı ancak almanakta bulabilirsiniz. almanağı „ bu sene geçen seneki İle kıyas kabul etmiyecek derecede zengin, ve güzelolacaktır. Renklitabloları, Dünya haritaları, grafikler, yüzlerce resim vesaire. " IV PEK YAKINDA ÇIKIYOR