11 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHTJRİYE1 11 İkinciteşrin 1935 Beşiktaş Tamşvarı 31 mağlub etti Siyah beyaz takım, Macar oyunculardan mürekkeb olan Rumen takımından daha üstün bir oyıın gösterdi Lik maçlarının ikinci haftası Fenerbahçe Topkapıvı 10 yenebildi Lik maçlarının ikinci haftasına Şeref stadındaki maçlar mustesna dığer iki stadda devam edılmıştir. Havada kuvvetli olmak için hava endiistrisi kurmak gerektir Fokker fabrikası küçük bir memlekette büyük bir havacılık endiistrisi kurmak suretile Holanda tayyareciliğini fevkalâde yükseltmiştir Feneryılmaz: 3, Ortaköy: 0 Fenerbahçe stadyomunda evvelâ ikinci kümenin Feneryılmaz ve Ortaköy takımları karşılasmışlardır. Bu maçı Fe neryılmazlılar 3 0 kazandılar. tstanbulspor : 1, Anadolu: 1 Birinci küme takımlannm ilk maçmı tstanbulsporla Anadolu yaptılar. Maç çok heyecanlı oldu. Her iki taraf penaltıdan birer sayı yaparak oyun 1 1 berabere bıtti. Fenerbahçe: 1, Topkapt: 0 İkinci maçı Fenerbahçe ile Topkapı takımları yaptılar. Fenerbahçe maça şu kadro ile çıkmıştı: Necdet Yaşar, Fazıl Mehmed Re şad, Ali Rıza, Esad Fıkret, Naci, Namık, Şaban, Küçük Fıkret. İlk devreyi hemen hemen müsavi bir oyunla bitiren Topkapılılar ikinci devrede bütün kuvvetlerıni müdafaava vererek fazla gol yememeğe çılıştılar. Bu tabivelerinde o kadar muvaffak oldular ki Fenerlıler vegâne gollerini oyunun bitmesine dört dakika kala atabildiler. Beylerbeyi: 4, Sumerspor: O Taksim stadyomunda, birinci oyunu ikinci kümenin Beylerbeyi ve Sümer spor takımları yaptılar. Neticede Bey lerbeyi bu maçı 4 0 kazanmağa mu vaffak oldu. Beykoz: 2, Eyüb: 1 Birinci kümenin ilk oyununu Bey koz ve Eyüb takımları oynadılar. Eyüblüler Beykoz aleyhine verilen penaltıyı kaçırdılar. Top direğe çarparak geri geldi. Birinci devre 0 0 berabere bitti. îkinci devrede Eyüblüler sağ açıkları vasıtasile güzel bir gol yaptılar. Bu golden sonra Beykozlular biraz kendilerini topladılar ve penaltıdan beraberlik sayısını yaptıktan sonra bir gol daha atar rak ovunu 2 1 kazandılar. Üstte Beşiktaş ve Tamşvar takımları bayrak teatisi merasiminde, altta Muzaffer Beşiktaştn ilk golünü yaparken Tamşvar takımı dün ikinci maçını Şeref stadyomunda Beşiktaşa karşı oynadı. Galatasarayın bir gün evvelki hâkim oyununa rağmen, beraber kalması Be şiktaş Tamşvar maçının daha fazla a lâka ile karşılanmasma sebeb olmuş ve bu yüzden seyırcı adedi dört binden fazlayı bulmuştu. Oyuna hakem Suphi Baturu? idare sinde başlandı. Beşıktaşlı oyunculardan bir kısmı geç kaldıklarından Tamşvara karşı evvelâ ihtiyat oyuncular oynatıldı Asıl kadroda yer tutan oyyncular hazırlandıkça birer birer maça girdiler. Nıhayet maça başlandıktan beş dakika sonra, Beşiktaş takımı şu kadroyu almış oldu: Mehmed Ali Hüsnü, Nuri Feyzı, Lutfi, Faruk Eşref, Şeref, Muzaffer, Hakkı, Hayati. Oyun karşıhklı hücumlarla geçiyor ve bu hücumlar tarafeyn müdafaalanna kadar dayanamadan kınlıyordu. Diğer bir tabirle takımlar hakimiyeti kuramadan neticesiz ve tesirsiz bir şekilde oynuyorlardı. hattı da kanştı. Tamşvar kalesinin önü mahşere döndü ve tıpkı Galatasaray o yununda olduğu gibi çok hâkim bir oyun çıkarmasma rağmen Beşiktaş bu devrede başka gol yapamadı ve haftaym 2 1 Tamşvar takımı aleyhine bitt' Güneş: 4, Süleymaniye: O îkinci oyunu süleymaniye ve Güneş takımları oynadılar. Sülevmaniyeliler, birkaçı mustesna bütün Güneş oyuncularının cezalı olduklarına ve nizamî müddetlerini dolduramadıklanna işa ret ederek itiraz ettiler. Güneş takımmda Vefadan ve Fenerbahçeden alınmış oyuncular da vardı. Bunların kulüble rinden ayrılarak Güneşe girdikleri dün anlaşılmış oldu. Güneşlıler birinci devrede iki, ikinci devrede de iki gol atarak 4 0 kazan dılar. Fokkerin 32 yolcu taşıyan ve saatte 325 kilometro uçan 4 motörlü büyük yolcu tayyarelerinden birile havalandıktan sonra tekerlekleri içeri çekilen büyük ve sür'atli yolcu tayyarelerinden biri ' Havada kuvvetli olmak için en iyi çare, memlekette bir havacılık endüstrisi vücude getirmektir. Çünkü motörü, gövdesi ve bütün teferrüatile tayyare yapmadıkça bir memleketin tayyarecilikte hakikaten yüksek bir mevkie çıkmasının imkânı yoktur. Havacılığı ileri olan memleketlere bakınız, bunların içinde, bir tane yoktur ki tayyarelerini başka memle ketten alsın. Bugün Sovyet Rusya, tayyarecilik itibarile, dünyanın en ileri memleketlerinden biri olmuşsa bunu, son yıllarda kurduğu mükemmel havacılık en düstrisine borcludur. Almanya, çok kı sa bir zaman zarfında yeniden büyük bir hava ordusu vücude getirdise bunu Al man tayyare endüstrisi doğurmuştur. îtalya, bugün Akdenizde, İngıltereyi az çok düşündürecek kadar kudretli olan hava ordusunu, kendi tayyare fabrikaları sayesinde yapmıştır. Bunlar, büyük hava endüstrileri ve hava kuvvetleri olan büyük memleket lerdir. Fakat, bir de küçük memleketler vardır ki hava ordulan hiç te büyük değildir; fakat havacılık endüstrileri bü yüktür. Bu sayede o memleketlerin tayyare sanayii, bir ihracat endüstrisi haııni almıştır. Bunların başında Holanda ge lir. Küçük Holandayı büyük havacılık memleketi haline sokan da meşhur Fokkerdir. Fokker Holandalı nlduğu halde, Büyük Harbden evvel Almanyada oturuyor ve kendi yaptığı tayyarelerle uçuyordu. Büyük Harbde, onun icad ve imal ettiği meşhur Fokker tayyareleri sayesindedir ki Alman havacılığı bir müddet havalara hâkim olmuştu. Harbde, Almanya için çalışan Fokker, harbden sonra memleketine dönerek orada çalışmağa başladı. Bir tek adamın bilgi ve azimle yürüttüğü bu iş, bugün Holandayı, tayyarecilık dünyasının en ileri memleketlerinden biri haline getirmiştir. Fokkerin ve kurduğu müessesenin havacılık endüstrisi âlemındeki önemlı mevkiini gösteren aşağıdaki yazıyı bir Av rupa mecmuasından hulâsaten nakledi yoruz: Umumî Harbde arsıulusal şöhret ka zanan, tayyare mucidi Fokker, harbden sonra, 1919 senesinde Holandada tay yare yapmağa devama karar verdi ve Amsterdamda Nederlandsche Vlieg tingenfabrick isminde bir şirket teşkil etti. O tarihte, askerî tayyareler, sivil tayyare şekline konuluyor ve bu suretle sivil yolcu tayyareleri vücude getirili yordu. Fokker, yolcuların seyahati için rahat ve iktısadî tayyareler vücude ge tirmek lâzım geldiğini takdir ederek, 1920 senesinde yeni bir tayyare yaptı ve bu tayyare, iki kişılık pilotile ilk uçuş larını muvaffakiyetle başardı. Bu tarih ten itibaren yalnız askerî tayyarelerile değil yeni sivil tayyaresile de şöhretini kazandı. Fokker, o zamandanberi yeni yeni yolcu tayyareleri vücude getirerek Fokker, 1911 senesinde kendi imal ettiği ve ilk uçuşlarını yaptığı tayyarede tkinci devre Bu devrede Beşiktaşlılar muhacim hatlarına Rızayı almışlar, Hakkıyı çı karmışlardı. Fakat biraz sonra Hakkı tekrar oyuna girdi. Bununla beraber Beşiktaşlılar birinci devrede oynadıklan o yunu bir türlü tutturamadılar. Oyun zevksiz bir cereyan takib etmeğe başladı. Tamşvar muhacimleri birbirlerile anlaşamamakla beraber mütemadiyen Be şiktaş kalesine sokulmağa çalışıyorlardı. Hatta bir aralık merkez muhacimleri sağ için yerine doğru deplasman yaparak aldığı pasla Mehmed Alinin önüne kadar geldi. Çektiği şütü Beşiktaş kalecisi, kornere atabildi de berabere olmak tehli kesi bertaraf edildi. Galatasaray denizcilerinin Izmit rökoru Beşiktaşın ilk golü Oyuna başlıyalı henüz sekiz dakika olmuştu. Beşiktaşlılar ortadan bir akın yaptılar. Top; biraz sürüldükten sonra Hakkıdan Şerefe ^eçti. Şerefin on sekiz çizgisi dışından attığı enfes bir şüt Rumen kalesinin üst direğine çarparak geri geldi. Seyirciler ah çekerken Muzaffer topa yetişti ve soğukkanlıhkla hare ket ederek hafif bir plâse vuruşıle Beşiktaşın ilk golünü yaptı. Şimdi, Beşiktaşlılar istemiyerek çok güzel bir taktik kullanıyorlar. BHnci golün verdiği hızla Rumen kalesine .aldırıp orasmı muhasara altına almıyoriar. Bu yüzden Tamşvar oyunculan da her ne pahasına olursa olsun gol yememek için Galatasaraya karşı yaptıklan gibi Tamşvar takımında da bu oyur.da kalelerinin önüne yığılmıyorlardı. yalnız kalecile iki bek güzel oynadı. Bu üç oyuncu birçok gol tehlikesine mâni olBeşiktaşın ikinci golü Oyun açık bir vaziyette ve Beşiktaşın dular. Hücum hatlan, çalışkan Beşiktaş fazyiksiz hakimiyeti altında geçerken müdafaası karşısında muvaffak olamadı. Hakkı Muzafferden aldığı derinleme bir pası iyi kullandı. Önündeki beki kıvırdı ve yakm bir mesafeden çektiği şütle Beşiktaşa ikinci golü kazandırdı. Lutfi, Faruk, Nuri ve Hüsnü zaman zaman çalışmak mecburiyetinde kalıyorlar, fakat vaziyet o kadar tehlikeye düş müyor. Onde de muhacimler rahat ra hat çalışmak imkânını buluyorlar. Yalnız formunda olmıyan Hayati ile lüzumun dan fazla oynanıyor, bu yüzden bir çok akınlar akim kalıyor. Cumhuriyet Bayramında Bebekten kalkarak îzmite kadar dörtlük klâsik tekne ile giden Galatasaraylı denizciler havanın birdenbire bozulması üzerine teknelerini İzmitte bırakmışlardı. Galatasaraylı denizciler Haydarpaşa yolile îzmite gitmişler ve oradan Bebeğe kadar gene kürek çekmek suretile bu mesafe üzerinde kendi gidiş ve geliş rökorBu tehlikeyi savuşturan Beşiktaşlılar lannı kırmak suretile yeni rökorlar tesis biraz canlanır gibi oldular. Muzafferin etmişlerdir. gayrimüsaid bir vaziyette çektiği şütü Arsenal berabere kaldı Rumen kalecisi güzel bir plonjonla kur Cumartesi günü on dördüncü lik matardı. çını oynıyan Arsenal takımı Ingiltere liBeşiktaşın üçüncü golü kinin başında giden Derbi Kanti ile yapBiraz sonra da bu güzel kurtarışa na tığı maçta bir bire berabere kalmıştır. zire olmak için bir plonjon yapmak istedi ve Eşrefin ta sol açıktan ortaladığı topu kendi elile kalesine sokarak Beşiktaşın gol sayısını üçe çıkarmış oldu ve oyun bu suretle Beşiktaşın 31 galibiyetile bıtti. Beşiktaşlılar birinci devrede muvaffakiyetli bir oyun çıkardılar. Yalnız hücum esnasında sol taraflarını ihmal ettiler. İkinci devrede ise Hakkıya bir tutukluk gelmiş ve bu yüzden hücum hattı adeta felce uğramıştı. hava yolculuğunu çok emin bir hale koydu. Meselâ F Vllb markalı üç motörlü Fokker tayyaresi birçok tarihî rekorlar tesis etmiştir. Bugün bu tayyare tipleri îstanbuldan Parise muntazaman uçmaktadır. Ve dığer birçok hava şir • ketlerinde de bu tayyareler muvaffaki vetle kullanılmaktadır. F X X I I ve F X X X V I tipi Fokker tayyareleri hakikî birer yataklı hava trenleridir. Bunlar 22 ve 32 yolcuyu 300 kilometrodan fazla bir süratle taşımaktadırlar. Keza askerî tayyarecilık sahasında Fokker, bütün dünyaya yayılmış olan şöhretini muhafaza etmiş, yaptığı DVII avcı tayyaresi çok rağbet görmüştür. Fokker, askerî bir tayyarenin yalnız süratli olması kâfi olmadığını fakat, iyi uçuş hassalarına da malık olması lâzım geldiğini gözönünde tuttu. Harb esna sında, tayyarelerin, az bir zamanda ye tişmiş tecrübesiz pilotların elıne venlmesi lâzım geleceğini takdir ederek o zaman bu tayyarelerin uçuş kabiliyetlerinin, pılotun tayyaresile meşgul olacak yerde asıl hedefi kaçırmamasına hizmet edecek kadar, iyi olmasına çalıştı ve asıl hedefin, havada bir muharebe ve yahud keşif olabileceğini düşündü. Fokker fabrikalarının son avcı tayyaresi tipleri tek râkibli DXVII tipidir. Bu tayyare Hispano Suiza motörile saatte 375 kilometro sürat yapmaktadır. Yeni tipler arasında, çift râkibli CX keşif tayyaresi vardır. Bu da ayni motörle saatte 356 kilometroluk sürat elde etmiştir. Bugün, Fokker müessesesi, saatte 450 kilometro sürat yapan tek râkibli bir avcı tayyaresi imal etmektedır. Bundan başka bir de hava kruvazörü yapmaktadır. Buna uçan bir kale de denebilir; bu tayyarenin ağırlığı 6500 kilo olup saatte 405 kilometroluk bir sürat elde edecektir. Bu tayyarelerden başka flotörlü (seciyeli) ve tekneli birçok deniz tayyaresi de yapmıştır. Fokker müesseseleri bugün Holanda* da 700 işçi çalıştırmaktadırlar. Böyle bitf işçi kadrosunun yaptığı tayyareleri yal« nız Holanda hükumeti satın alamıyacağından dığer büyük memleketlerde, tay * yare sanayiinin en büyük müşterisi olan hükumetler, Fokker fabrikasının son senelerde yaptığı 1200 tayyareden 700 tanesini satın almışlardır. Bu suretle, küi çük bir memleketteki bir fabrikatör, bü« yük hükumetlerin kendi mamulâtını tercih etmesi gibi büyük bir şeref kazanmıştır. Bu hükumetlerden bazılan, iktısadî vaziyetlerinden dolayı Holandaya sipariş veremedıkleri zaman, Fokker tayyarelerini kendi memleketlerinde imal edebilmek için Fokker tiplerinin imal hak « kını bu müesseseden satın almışlardır. Bugün 17 memleket, Fokkerin muhtelif tipteki tayyarelerini imal etmektedirler, ve Fokker tayyareleri 22 hükumetin or du ve donanmasında kullanılmaktadır. Bu memleketler arasında îsveç, îsviçre, Felemenk, Hind Felemengi, Danimarka, Norveç, hatta İtalya da vardır. 45 hava nakliye şirketi de dünyanın her tarafında Fokker tayyareleri kullanmaktadırlar. Yalnız Avrupada, bugün, 160 Fokker tayyaresi hava seferlerinde muvaffakiyetle çahşmaktadır. Bunlardan 30 tanesi Holandada olup diğerleri Avrupanın dığer bütün memleketlerinde uçmakta dırlar. Fokker tayyaresinin en büyük üstünlüğü yalnız uçuş kabiliyetinin ve konfomnun mükemmeliyeti değil, inşaat tarzının basit, tamir ve muayenelerinin kolay olmasıdır. Bu tayyareler, bu sebeblerden dolayı hem emin, hem dayanıkhdır, hem de gayet iktısadidirler. Bugün Fokker yolcu tayyarelerinin birçoğu 5000 saatlık uçuş yapmışlardır. General Air Lines sirketinin F 10 markalı bir tayyaresi 6507 saat, îspanya hava postaları hattınm L A P E markalı FVIIb tipi üç motörlü tayyaresi 5799 saat uçmuşlardır. Fokker fabrikalarının faaliyeti, küçük bir memlekette iyi ve rasyonel bir şekilde idare edılen bir endüstrinin, uzun se nelere dayanan bir tecrübe ile birlikte dünya havacılığının inkişafına büyük hizmetler etmekte olduğunu göstermektedir. Nişancılık şampiyonu Sportmen bir tazt Beşiktaş Tamşvar maçının birinci devresinde, oyun alâka ile takib edilirken, sahaya bir tazı fırlıyarak halkı hayran bırakan çok nefis bir gösteriş koşusu yaptı. Bütün seyirciler maçı bırakarak bu köpeği ve koşuşunu seyrettiler. Kulakları ve kuyruğu kısılmış t3ziRin ikibüklüm denecek derecede toplandık tan sonra ok gibi ileriye atılıs stili en teknik koşucuların ağzını sulandıracak derecede mükemmeldi. Hayvan, bir müddet Tamşvarın golü sahada dolaştıktan sonra, sahibinin vanıBeşiktaş müdafaası bir aralık lüzum na döndü. suz ve manasız favül yaptı. Duran topa Üç kulüb birleşiyor sıkı vurmaktan başka birşey yapamıyan Sümerspor, Aksaray İdman yurdu ve Rumen sağiçi bunu gole çevirdi. Davudpasa kulüblerinin birleşecekleri Vaziyet 21 olunca başlangıcdanberi iyi semereler veren Beşiktaş taktiğinin haber alınmıştır Küçük küçük zayıf kuvvetli istenilmiyerek tatbik edilmekte olduğu kulübler yerine daha büyük meydana çıktı. Çünkü bu golden sonra kulübler teşkili elbette daha doğrudur. Beşiktaşlılar bütün hızlarile Rumen ka Bu birlesmeyi kutlular ve iyi başarı lesine saldırdılar. Bu hücumlara muavin lar dileriz. Resmini gördüğünüz subay nişancılık şampiyonudur. Nişancıiıkta maharetini göstermek için birbirlerinden sigaralan nı yakan iki subayın sigaralannı bir şunla söndürmüştür. Uludağ mıntakasındaki jandarmalara kayak verildi Bursa (Özel) Dağ mıntakasındaki jandarmalarımıza bu yıl hükumetçe kayak verilmiştir. Jandarmalara kayak öğretme işini Dağcılık Kulübü üzerine almıştır. Her Uludağa çıkışta sporcular dan iyi kayak bilenler münavebe ile jandarmalarımıza kayak öğreteceklerdir. Bu iş için Dağcılık Kulübü bir program ha zırlamıştır. Kaybolan tayyareci *, Fokkerin yaptığı askerî deniz tayyarelerinden mürekkeb bir filo uçusa başlamak üzere denizde ilerlerken Singapur 10 (A.A.) Uçman Kingsford Smithin henüz hiçbir eseri bulunamamıştır. Uçaklar Hınd Okyanusu ile Smithin yolu üzerinde bulunan adalan aramaktadırlar. Uçman Nelrose ise kaybolan arkadaşını Rangon istikametınd« aramaktadır.