1 Ekim 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

1 Birînciteşrîn 1535 CUMHURtYET ASKERLİK BAHİSLERİ Bir Ingiliz Italyan harbi otursa ? Kara muharebelerini kim kazanır? Italyanlar ve Ingilizler, Afrikaya ne kadar asker gönderebilirler? Italyan ordusu, anavatanla muvasalası kesileceği için mağlub olmağa mahkumdur Vehib Paşa Habeşistan Başkumandanı mı oldu? Söylediğinizi seviyoruz! UECGÜN BÎD flkEA Şair Hersekli Arif Hikmet Bey merhum, bir gün, meclisinde üdebadan, zurefadan birçok kimseler bulunduğu sırada, güzellikten ve güzellerden söz açıp, dünyada bunlardan başka sevilmeğe lâyık bir şey olmadığını söyler. Herkes bu bahıs üzerınde mütaleasını beyan ettiği halde, İbnülemin Bay Mahmud Kemal, bir kö'şede büzülmüş, sükut edermiş. Arif Hikmet Bey: Canım! Nıçın susuyorsunuz? Siz de bir şey söylesenize! Demesile, Bay Mahmud Kemal: Ne diyeyim, efendim? der. Siz sevdiğinizi söylüyorsunuz, biz de söylediğinizi seviyoruz! 150,000 kişilik bir orduya kumanda eden Osmanlı paşası, «İtalyanları su mağlub edecektir» diyor îngiltere ile îtalya arasında çıka cak harbin bir safhası da karada o lacaktır. Çünkü Italyan lann Libya müs temlekesinin Bin gazi kısmı, hem Mısırla, hem de bir köşesinden SudanÖTÜKÇÜ la sınırdaştır (hemhududdur). Sonra, îtalyanın E r i t r e müstemlekesi de Sudana bitişiktir. İtalyan Somalısile îngiliz Somalisi ve İngilizlerin Kenya ve Ugandaları da yanyana ve kom Yeni iş kanunu projesini okumak ve şudurlar. Tabiidir üzerinde mütaleaları tesbit etmek üzere ki buralardaki İ ulusal endüstri birlığinde dün sabah biı talyan ve Ingiliz toplantı yapılmıştır. İş kanunu projesi Motörlestirilmiş îngiliz bataryalarından biri yaz manevralarından kuvvetleri birbir bu kadar önemli olduğu halde bu top lerile çarpışacak sonra yapılan geçid resminde lantıda ancak beş fabrikator bulunmu;lardır. Şımdi buralarda vukuu muhtemel ka ritoryal ordusu, müstemleke kıt'alarile yardımcı ordu: 10 süvari alavı, 10 tur. Dünkü toplantıda projenin cezaî kısra muharebelerıni yapacak kuv\Tetlere beraber 517,000 kişilik bir ordusu var batarya ve 3 bölük topçu, 33 pi yade bölüğü, 3 buçuk zırhlı otomobil mının bazı maddelerı okunmuştur. Bundır, ki bunun yalnız 199,000 kişisi silâh | bir göz atalım. altında olup bu küçük kuvvet, deniz ve bölüğü, makinelitüfek bölükleri ve sa lar, işletme tesisatında ve meslekî ted Italyan ordusu ir bütün sınıflardan mürekkebdir. birlerde kusur gösterildiği takdirde fabMuvazzaf Italyan ordusu, İngmere hava orduları, İngiltere haricindeki 4 Hind Teritoryal ordusu: 19.000 rikatora verilecek cezalar, müessese 40,000 kişilik polis kuvvetlerile beraber ninkile nisbet kabul etmiyecek kadar kuvvetlidir. İtalyada askerlik hizmeti 500 küsur milyonluk bir âlemi İngilte kişidir. Ayrıca Hind üniversitelerinde, sinde mer'î iş şarllarını değiştirmek için mecburî olduğu halde, îngiliz ordusu renin tahakkümü altında tutmağa kâfi İngiliz zabitlerinin idaresinde askerî teşekküller vardır ki mevcudları 4260 kigönüllülerden mürekkeb maaşlı bir gelmektedir. şidir. Bundan başka gene bu ordunun Akdeniz havzasındaki profesyonel ordudur. Son zamanlarda vilâyet taburları ve şehir birlikleri varyapılan yeni teşkilât ve kara gömlekli İngiliz kuvvetleri dır. fırkalar haric olmak üzere ttalyanın ba Şimdi îngilterenin 1935 bütçesine nakuvvetleri: rış zamanmda nefsi İtalyada 30 piyade zaran Akdeniz ve Kızıldeniz havzasın 5 Hind racalarınm Bunlar üç kısımdır, A: Tamamile daimî fırkası vardır. Bu ordu son zamanlara daki kuvvetlerine bakalım: Cebelitarıkgelinciye kadar 23,500 ü zabit olmak ü ta 2608 kişi, Maltada 3276 kişi, Kıbrısta Hind ordusu kıt'alarına benziyen kıt'azere 500,000 kişilik bir kuvvet teşkil e 186 kişi, Fılistinde 1967 kişi, Mısırda lar, B: Bunlar, A kıt'aları gibi talim ve diyordu. Ayrıca sömürgelerde de 1000 10,000 kişi. Sudanda 1686 kişi, Adende terbıye görmüşlerse de silâhları o kazabit ve 30,000 neferlik bir İtalyan or 216 kişi... (İstıtrad kabilinden söyliye dar mükemmel değildir. C: Bir nevi midusu mevcuddu. Yapılan kısmî sefer lim Hindistan haric bütün İngiliz müs lis halinde bulunan kuvvetler. Bütün bu teşkılâtı rakamla ifade e berliklerle İtalyan ordusunun mevcu temlekelerini idare eden İngiliz ordusu dersek daimî Hind ordusu, İngiliz kıt'adü kabarmış, bir milyona yaklasmıştır. 1935 te yalnız 31,181 kişiden ibaretti; Şüphesiz, fakat harbe şarkı söyliHarr§,r ordusunda bulunan iki Pn Eritre, Somali ve Libyada 300.000 kişi Hindistandaki ordusile beraber 88,846 ları haric olarak 11 800 ü zabit olarak yerek koşmaları lâzımdır. Hakıkatte, açık 222,000 kişidir. Racaların A ve B ordusi, Fransa ile îngilterenin Habeş d ye yakın asker toplanmış ve buralara kişi.) Dünkü içtimada bulunanlar arazide, teşci edilecek olurlarsa, hemen mütemadiven asker gönderilmekte bu Demek ki îngilterenin, İtalyaya lcarşı larile beraber bu yekun 12.280 i zabit tatil yapan fabrikatorun cezalarına ta Habeşler derecesinde iyi çete harblerı sında bir menfaat güünedıklerine inanolmak üzere 257,000 neferdir. Yukarı dırmağa beyhude yere uğraştmı. lunmuştur. alluk eden maddelerdir. Bu şekilde yaparlar. Akdeniz ve Kızıldeniz havzalarındaki parlar da 3, 4 ve 5 rakamlanle tafsil ettiğimiz İtimadımız yoktur, diyorlar. MaEğef, îngiltere ile İtalya ^arasmdöki kuvveti 1935 bütçesine göre 20 bin de2500 liraya kadar para ve altı aya ka Vehib Paşa, italyanların bir netice algayridaimî kuvvetlerin silâh altında budenden yana Habeşistan derecesinde zenharb, denizde ve denizaşırı yerlerde de ğil, 19,939 kişidir. Bu kuvvetlerin son dar hapis cezaları bulunuyordu. mak isterlerse manevra yapmalan icab ğil de Avrupada cereyan etseydi, îtal jünlerde îngiltereden gelen kıt'alarla lunanlarile beraber bu yekun 12,650 zagin olmıyan her memleketten sakınıyo Bu maddeler okununca iş kanunu pro ettiğini ve bu harbin bir manevra harbı bit olmak üzere 260 000 kisive çıkar. Bu ya, yedisınden yetmişine kadar bütün takviye edildıği tabiidir. ruz. Hepsi bizim memleketimize göz dikrakam 1931 senesine aid olup 1934 se jesinin ehemmiyeti canlanmış, bunun olacağını söylemektedir. halkı seferber eden mükemmel askerlik Demek ki bugün İtalyanın Eritre, SoVehib Paşa «Almanlardan mürek miş. teşkilâtile milyonlarca askeri silâh al mali ve Libyadaki 300,000 kişisine kar nesinde Hindistandaki bütün İngiliz ve üzerine mevcud fabrikatorlar kanunun Yabancı memlekette büyümüş başka tına alır ve harbe sokardı. Fakat şim şı, İngilizlerin Afrıkada ve etrafında Hind kuvvetleri, 58.000 i İngiliz, 159,000i bu şekilde okumakla değil, bütün iş keb bir kuvvet» olan bir hecin kıt'ası ter bir Prens te dedi ki: di, buna imkân yoktur. İtalya, doğu Af 2025 bin kisiden fazla askeri yok Hindli olmak üzere 218,000 kişiydi. sahiblerine ve işçilere duyurmakla hüku tib etmiştir. « Memleketimin iyi yollara, makimetin istediği iyi bir şekle girebileceği İtalyan kıt'alanndaki yerli efrad rikasındaki üç sömürgesine, iaşe ve ik tur. Fakat İngiltere yalnız değıldir; Bunlar haricinde askerce teşkilâtlan nelitüfeklere, dıkenli tellere ve tıbbî maddırılmış kuvvetler de 875 zabit, 30,000 ne karar vererek dağılmışlardır. benim ismimi işitince, kaçıp bana ıltica emal, bilhassa su müşkülâtı dolayısile Habeş ve Mısır orduları da onun mütte ordusunun yarım milyonunu bile sev fikidir. Habeş ordusu için, hergün sü neferdir. deceklerdir, dıyor. Şayed ileri karargâ delere ihtiyacı var. N egarb adaleti, na Hindistandaki tayyarelerin adedi kedemez. Şimdıye kadar gönderdıği kı tunlarla yazı yazıldı ve yazılıyor. Onu hıma gelecek olursanız, yanınıza fazla tnedeniyet, ne kanun, ne de başka bir şey 200 dür. Hındıstanm 95 zabit ve 1147 taatı bir miktar daha artırdıktan son geçip Mısır ordusuna bakalım. mıktarda ilâc almız. Çünkü filitrelenme istiyoruz. Memleketimizi medenilestir neferin idaresinde 10 kadar karakol gera, artık daha fazla asker gönderemi tniş sudan sıtmaya tutulacaksınız. Ital meden asrileştirmeğe karar verdık, çünkü Mısır ordusu misi vardır. yecektir. İtalyanın Eritre, Somali ve yanlar için de ayni hal vardır. Tekrar medeniyetin fena eserlerini gördük. On beş buçuk milyon nüfusu olan MıDemek ki İtalvanın Afrikaya göndeBingaziye bol keseden 400,000 kişi yığAvrupalı sübaylar, harbin önüne geçisöylüyorum, su bizim başlıca müttefıki dığını kabul edelim ve dönüp İngilte sırın ordusu, İngılizlerle yaptığı mua rebileceği 400.000 kisive karşı İngiltere lemiyeceği fıkrindedırler. Imparator, ilk mizdir.» hede mucıbince, azamî 24,292 kişi ola yuvarlak rakamla şu kuvvetleri gönderenin kara ordSsuna bir göz atalım. kurşunu İtalyanlann atmasını beklemeğe bilir ki bu rakamın 565 i zabit ve 12,000 rebilir: Bu yıl, dünva îngiliz ordusu Habeşlilr ne düşünüyorlar? kat'î surette azmetmiştir. Sonra, kendısi kişisi ıhtiyattır. Askerce teşkilâtlandı İngiliz daimî ordusu ve ihtivatı: 245,000 güzellik müsaba Ingiliz ordusu ikıye ayrılır: 1 Mun rılmış kıt'alar 66 sı zabit ve 2650 kişi Akdeniz kuvvetleri: Gene Petit Parisien gazetesinin Cibuti mukable edecek. Şimdilik Habeşi'tanda 20,000 kası, birçok mil tazam ordu ve ihtivatı (daimî ordu), den mürekkebdır. Hepsi 27,000 bıle de Mısır ordusu: özel aytarı 26 eylul tarihile gazetesine hıç kımse împaratorun maksadlarını ve 27,000 letlerin toplanmış 2 Teritoryal ordusu (gayrıdaimî or ğıl 26,942 kişidir. 1934 bütçesine göre Hind ordusunun yarısı: 100,000 gönderdıği bir yazısında diyor ki: Harrar ve Tigre İlbaylarına verdiği ebulunduğu Brük du). 80.000 muvazzaf Mısır ordusu, 12,318 kişiden İngiliz Terıtoryalının yarısı: «Habeşistan, batı tarafındaki sarp a mirleri bılmiyor. Fakat, bir taraftan da, sel sergisinin te 1 Muntazam ordu. nefsi İngiltere ibaretti. Bunun 565 kişisi zabittir. Mı Hmd Terıtoryalının yarısı: 78 000 razi arkasında gözcülük ediyor ve güney köylü askerler, harb olmıyacaktıı; diy>rşebbüsü ü z e r i de, müstemlekelerde. İngiliz mandası asırda, her yıl askerlik çağına giren Yekun: 550.000 ne Brükselde ya kısımdaki kıymetli su kuyulannı muhafa lar. Bunlar: altmdaki memleketlerde, vt Hindistan kur'a efradı 125 le 130 bin arasında ise Bu yekuna deniz silâhendaz fırkası pılmıstır. za altında tutuyor. Beyazlara, beyaz mil Kimse bize hücum etmeğe cesaret da bulunur. Bu ordunun iki türlü ihti de pek azı orduya almır. nm 10,000 kişisini de ilâve edersek, Dünyanın dört letlere ve onların filolarına karşı hiç iti gösteremez, diyorlar. Barışuı bozulmı>ayatı vardır. Teritoryal ordusu da müs 560,000 kişi eder. bucağından, kara. mad yok. cağını bildiğimiz için işte kadınlanmm takil bir ordu olup vazifesi İngiliz a Mısır oruusu 11 tabur piyade, 2 bölük Bu 560,000 kişinin Habeşlilerle bera deniz ve hava yolsüvari, 4 dağ bataryası, 1 garnizon topberaber getirdik. Haile Selâse bize buraya Bu hafta, Habeş milleti, kapılannı gerdalarmı müdafaa etmektir; bir kanun ber hareket edeceğini ve harb patla çekten kapıyor. Kuzey ve güney (şimal gelmemizi emretti. Biz de geldik. Fakat, neşredilmedikçe İngiltere haricine çık çu bölüğü, motörlü bir makinelitüfek dıktan sonra, denize hâkim olmıyan İ larıle gelen virm bölüğü, bir istihkâm bölüğile levazım, sekiz güzel. bir hai Mısır güzeli Mat ve cenub) cephelerine giden bütün yol lar, yakında, İmparatorun bize verdiği yeri maz. Bu ordunun zabit kadrosu mev nakliye, sıhhiye ve saire kıt'alarından talyanın Afrıkadaki ordularını takviye ta süren şenlikle mazel Şarlot cud olup efradı senede 20 gün kadar tabütün geçidler sıkı bir muhafaza alün tüfeklerle beraber köyümüze döneceğiz. mürekkebdir. Ayrıca polis, hudud kıt'a edemiyeceğini de nazarı itibara alırsa rın sonuna tesa Vatnf lim ve manevra için silâh altına alınır Bizim memleketimizde, beyazlar hiçbir dadır. nız, kara harbinın ne sonuc vereceğmi düf eden 9 eylulları ve sahil muhafızları vardır. Daimî ordu. 136 piyade taboru, 22 süKıt'alann toplu bulunduğu mıntaka zaman harbedememıştır. Beyazlar susuz kolayca takdir edebilirsiniz. O sonuc, Vari alayı, 216 hafif, sahra, suvari, va Mısır hava kuvveti teşekkül halinde harb başladığı zaman, İngiliz kuvvetle de 80.000 kisilık bir sevirci kalabalığı lara girmek istedfğim zaman ben bile sor yaşıyamazlar, güneşten de hasta olurlar.» dir. Mısırın 56 tane de karakol gemisi karsısında Maurice de Walffin baş sat ve ağır batarya, ,6 zırhlı otomobil ri, şayed, Mısır ve Somalıye toplanma kanlık ettiği jüri heyetinin huzuruna vardır. ve tank taburile ayrıca 8 büyük, 38 is mışsa, bidayette bazı muvaffakıyetler çıkmış ve Mısır güzeli Sarlot Vasıf, 1935 Hind ordusu tihkâm bolüğü, 41 nakliye bölüğü ve den sonra mağlubiyettir. Yok, eğer top dünya güzeli seçilmiştir. İsmine bakı İngil'erenin harb halınde Akdeniz lanmıssa, baştan sonuna kadar bir levazım kıt'asından mürekkebdir ^ u lırsa Mısır güzeli müslüman değildir. Motorleştirilmiş, makileştirilmiş, mü havzasma sevkedeceği kuvvetlerden biABİDlN DAVER • Ya Yahudı vahud da Kıpti denüen Mıkemmel bir ordudur. Bu ordunun mev ri Hind ordusudur. sır koplarmdandır. cudü 1935 senesinde 141,000 kişidir. Bu va kıtaatmdan mu Bu müsabakaya iştirak eden 28 millet nun 110,000 kişisi İngilterede ve CtOOO rekkeb olan bu orşunlardır: kişisi Hindistandaki kuvvetler haric, du beş ana parça İngiltere, Holanda, Helveçya, Çekosmüstemlekelerdedir. Hinddeki İngiliz ya ayrılır. lovakva, Yugoslavya' Macaristan, Tu ordusu da 58,000 kişidir. 1 Daimî îngi • na, Avusturya, Romanya, İspanya, . Daimî ordu birinci ihtiyatının mev liz ordusunun Hin Fransa, İtalya, Cezair, Tunus, Mısır, cudü 120,000 kişidir. İkinci ihtiyatı da distandaki birlik • Suriye, Danımarka, Norvec, Finlandi 25.000 kişidir. leri: Bu kıt'alarda ya. Rusya, Siberva, Amerıka, Meksika, 2 Teritoryal ordusu 14 piyade fır 1921 denberi bir Arjantin, Çm, Laos (Hindiçinî) de, Haikası, 2 süvari livası, hava müdaf^sına miktar Hindli dt ti, Güyan. olup memur kuvvetler, sahil muhafız kıt'a bulunmakta Görülüyor ki Laos. Haıti, Güyan gü ları ve saire teşkilâttan mürekkeb olup bu ordunun mev zelleri birer milleti değil; birer sömür172,000 kişidir ki bunun 33,775 kişisi za cudü yukarıda söygeyı temsil etmektedirler. bit ve zabit talebe olmak üzere daimî 1 e d i ğ i m i z gibi 58,000 kişidir. öğretmen kadrosuna dahildır. Bir Biçki Yurdu sergisi 2 Daimî Hind j İngilterenin, nefsi İngilterede ve müsTürk Kadınlan Biçki Yurdunun 22 nci ordusu 100 piyade temlekelerde sılîh altında bulunan dasergisinin açılma töreni birinciteşrinin 2 imî ordusile Teritoryal ordusu kadro taburu, 18 talim Nüfus Sayımı Bürosunda çalışanlar taburu, 21 süvari ları 10,000 zabit ve 145,000 neferdir. > w » nci alayı ve topçu müsİzmir (Özel) Nüfus sayımı ıçın Burada muhtelif daırelerden toplanan iş[(Hindistandaki İngiliz ordusu haric). tır. İzmirde yapılan hazırlıklar bitmış sayıla yarlar, defter hazırlıklarını yapmakta ! Hindistandaki İngiliz kuvvetleri de tesna, dığer kıt'a lardan mürekkeb 'dahil olmak üzere İngilterenin 1935 te bılır. Geçenlerde şehir dahilinde muhte devam ediyorlar.. Sayım, îzmirde yedi Mezbahada iskele daimî ordu, daimî ordu ihtiyatlan, Te dir. nümerotaj teftişi ya saat içinde bitirilecektir. Memleket mü Uray Karaağac mezbahasına yeniden lif kollardan 3 Hindistan nevver ve tanınmıs simalarma da vazife 1 6 bin lira sa/file betondan bir iskele yap pılmıstır. Küçük t talyan tankları dimdik •] Birinci, ikinci ve üçüncü yazılar da oturan İngilizİlbayhkta özel bir büro kurulmuştur. verilmektedir. tınnasma karar vermiştir. yamaçları tırmanırken 27, 28 ve 30 eylul tarihli sayılarımızda, lerden mürekkeb dır. Yeni iş kanunu Dün Endüstri Birliçinde bir toplantı yapıldı lngilizce Morning Post gazetesi, Os1 manlı ordusu kumandanlarında Arnavud Vehıb Paşanın, Habeş ordusu Başku mandanlığına tayın edıldığıni yazmakladır. Diğer taraftan Pariste çıkan Petit Parısıen gazetesının Habeşıstandaki özel aytarı, Harrardan yazıyor: «Vehib Paşa 150,000 kişilik bir orduyu idare etmektedir. Kendisine, bugünkü durum hakkında söz söyletmek güçtür. Yaptığım mülâkatta bana şu dıyevde bulundu: « Öyle zannediyorum, Ingilizler vs Fransızlar Habeşıstanı alabilirler; fakat İtaly.anlar? Asla. Italyanlar 500,000 neferle, Adisababaya, Harrara, hatta Cimaya kadar gidemezler. Susuzluktan ölürler. Daha şımdiden, bir sene hazırlık yapmış oldukları halde, sularını İtaiyaVehib Paşa bir Ingiliz dan getirıyorlar. gazetecisile görüşüyor Sızi temin ederim ki, Ingilizler olsaydı, bir yarsübayın susuzluktan ilk şikâ guya çekildim. Her beyaz renkli insanın yeti üzerine, Eritreye kondansatörler ko İtalyan olmasmdan şüphe ediliyor. Başyarlardı ve Londranm suyundan daha ka bir millete mensub olduğunuzu, inkâr fazla ve daha güzel su îçmekle öğünebi kabul etmez vesikalarla isbat etmedıkçe lırlerdi. Bana ne diye Habeş müdafaası şüpheden kurtulmanız mümkün değil. hakkında tafsilât soruyorsunuz? Su, (fe Ancak bu suretle yolunuza devama müna sular demek istiyor) İtalyanlan mağ 6aade ediyorlar, fakat günün birinde lub edecektir. İtalyanların kâfi derecede de sıranız geleceğini ima ediyorlar. Habeşistanda, hakimiyeti kimseye ve askeri ve parası yoktur. mek istemiyen Prensler, împaratorun frVehib Pasa, İtalyanların Harrara firmek için ancak Vadi Şebeli aşmağa te linde muti birer aletten başka bir şey deşebbüs edeceklerine kanidir. Batıdan dö ğildir. Başka memleketlerden getirilen nerek Dalhod dağlarının solundan bir ha generaller de figürandan ibaret. Ancak reket yapmak imkânı olduğu söylenincc Harrar ve Tigre îlbayları, kendi topraklannda hakikî birer süel âmirdir ve Imdıyor ki: paratordan başka şef tar^rıazlar. Benim emrimdeki kuvvetler, yan Bunlar, garb süel bilgilerine pek vâkıf dan onları sıkışhrdığı müddetçe değil. Ve insanlar değil. Harbi muhakkak sayıyorEonra, Belçikah süel muallimlerden söz açılınca şöyle bir mukayese yürütüyor: lar. Mütehassıslarm sözlerine pek kulak Alman sübayları, piyade muhare asmıyorlar ve sükunetle harbi bekliyorlar. Harrar Ilbayı, herhangi bir Avrupa beleri için, en mükemmel muallimlerdir. kuvvetinin, kendi topraklarında, üç çünHurde teferrüat işlerinde, Alman dostlarımın eşi yoktur. Fakat topçulukta Fran lük yol yürümeğe imkân bulamıyacağına 6izlar, istihkâm işinde, Ingilizler üstad suretı kat'ıyede emındır. Bazı Ingiliz aıüşavirler, bu ilin, harıcden yapılacak bir dırlar. italyanların da iyi dövüştükleri söyle Kücumla. «arsılabıleceğini söylemışler. Habeşlerın gururu bundan çok müteessır ol nince diyor ki: Mısır güzeli Dünya Güzellik Kraliçeliğine sec'ldi İzmirde nüfus sayımı için hazırlıklar