1 Ekim 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURÎYET I BMnciteşrîn 1935 Sonbahar tarifesi Memel seçimi geri kaldı Federasyon başkam, teşDün yapılan sırıkla yüksek atlama müsabakakilâtm nasıl çahştığını sından sonra Yunanistan 158, Yugoslavya 130, anlatıyor Romanya 86, Türkiye 75, puvan aldılar Arnavud atlet kafılesine başkanlık eJen Arnavudluk federasyonu başkanlanndan Doktor Vasfi Samim, kendısıie görüşen bir arkadaşımıza Arnavud'uktaki spor teşkilâtı ve spor işleri hakkında biı çok malumat vermiştır. Doktor Vasfi Samim, tahsilini memleketimizde yapmış, türkçeyi çok guzel söyliyen kıymetli bir gencdir. Arkadaşımızın sorduğu şeylere verdiği cevablar şunlardır: Arnavudlukta spor organizasyonu ne şekildedir?.. Arnavudluk genc bir ment'eket olduğu için spor teşkilâtı da genc bir tarihe maliktir. Eskiden birçok sivil kulübîer vardı. Fakat bunların resmî bir şekilleri ve mahiyetleri yoktu. En evvel 1927 senesinde «Entikombtar» ismınde bir genclik teşkilâtı kuruldu. Bu, bütün memle I"»* »norunu idare eden bir merkezdi. Yan izci ve yarı sivil spor karaktennı haizdi. Burada 57 tane kadar Italya zabiti organizatör gibi çalışıyorlardı. 1932 de sivil federasyon teşekkül ett!. Fakat bu federasyon sızin federasyonlar gıbi tam ve serbest bir mahiyeti haız değildir. Maarif kanunlannda mevcud maddelere nazaran federasyon reisile ikinci reis kongrelerde intihab olunmaz. Zamanın maarif bakanı ve genclik sekisyoni şefi bu mevkileri otomatik bir şekilde alırlar. Sivil sporumuzun idaresi de tamatnen hükumetin elindedir. Ruhî, terbiyevî ve sıhhî noktalan nazan dıkkate aiarak bu tarzı idare bizim için daha faydalıdır. Biz yeni teşkilâttan memnun bulunuyo ruz. Maarif Nezaretinde bir genclik sekisyoni vardır ki bütün mekteb sporlarını ve beden terbiyesini idare eder. Buraya merbut bir de sivil federasyon vardır. Bunun dört azası her sene umumî kon grede intihab olunur. Talebe sporile »i\il sDoru avrıdır. Altmcı Balkan oyunlarının kat'î neticesi Arnavudluktaki spor teşkilâtı Yeni tarifelerin tatbikma bugün başlanıyor Akay ve Şirketi Hayriye Idarelerinin sonbahar tarifeleri bugünden itibaren tatbik edilecektir. Akay İdaresi bu yılki sonbahar tarifesine Adalar için daha fazla vapur koymuştur. Bu suretle Adalarda oturanların kış aylarında da yerlerinde kalmaIarı ve göç masrafından kurtulmaları için alınan tedbirlerden biri daha tatbik edilmiş olmaktadır. Şirketi Hayriyede sonbahar tarife sinde Tarabya ve Beykozdan sonra ge len uzak iskelelere doğru postalar koymuştur. Yeni hâdiseler çıktı ve Hitler de hududa gitti Ingiliz matbuatı, vaziyete ateş püsküren Alman gazetelerüe beraber Litvanyaya hücum etmektedir (Bas tarafı birinci sahifede) toplanarak durumu tetkik etmiştir. Alı nan haberlere göre Yugovişin mmt?kasında seçim esnasında bazı karı«'klık!ar olmuş,, rey pusulalan yırtılmıştır. Bu hâdiseler yüzünden bu mıntakada yapılan seçim keenlemyekün addedilerek ük teşrinin altısında orada yeni bir seçim yapılmasma karar verilmiştir. Bu karar üzerine halk tarafından gösteriler yapılmışsa da, herhangi bir hadiseye meydan verilmemiştir. Seçimin neli cesi bir haftadan evvel anlaşılamıyacağı beyan edilmektedir. lerini Almanyaya vadettikleri zaman statüyü imza eden devletler, durumu kav ramış bulunuyorlar mıydı?» Seçimin sayı itibarile sonucu hakkında şimdi daha büyük ihtirazi kayidler ıleri sürmek gerektir. Montag Post, şunlan yazıyort «Kolaylıkla okuyamıyan yaşh insanlar için verilen 15 dakikalık miîddet hiç te yeter değildi. Seçim odasında bu müddetten daha fazla kalan ikinci seçiciler çıkmak zorunda kalıyor ve seçime iştirak etmek imkânsızlığile karşılaşıyordu. Voelkischer Beobachter diyor ki: «Seçim kâğıdlannın sandığa atılması hakkındaki türlü kayıdlardan ötürii müşkülleşmesi yüzünden seçimin iki gün ve daha fazla uzatılması şimdiye kadar hiç görülmemiş bir hâdisedir. Litvanya seçim kanununun asıl seçimi hemen hemen imkânsız kılacağını ve seçicilerin kesin bir karar almıyacaklarını her zaman hatırlatmıştık.» Adalar için ucuz tarife Trakyada 5,000 ev yapıldı Sırıkla yüksek atlamamn birinci, ikinci ve üçüncüsa Alhncı Balkan oyunlannm pazar günüj nihayetlendirilemiyen sınkla atlama mü sabakası dün Kadıköydcki sahada yap'ldı. Bir tek müsabaka için iki tribüne yakın bir kalabalık toplanmıştı. Bır gün evvel iki Yunanlı ve bir Yugoslav 3,60 tan ailamışlar iki müsabık ta 3,50 dcn farla atlıyâmamışlardı. Dünkü müsabakaya saat üçte başlandı. Dördüncülük için bir Türk, bir Yu goslav ve bir de Rumen arasında müsabaka yapıldı. Atletlerin üçü de 3,60 tan aşamadılar. Uzun süren atlamalardan sonra Fethi 3,50 ile dördüncü, Yugoslav Kalay 3,40 ile beşinci, Rumen Ayhart ta ayni derece ile altmcı oldu lar. Nıhaî müsabaka için atlıyan Yunanlı Kelenços 3,70 ile birinci, Yugoskv Bakov 3,60 ile ikinci, Yunan Tanaş ta 3,60 ile üçüncü oldular. Bu suretle Altmcı Balkan oyunlan kat'î olarak bitmiş ve puvan vaziyeti de son şeklini almıştır. Buna göre Yunanistan 158, Yugoslavya 130, Romanya 86. Türkiye 75, Bulgaristan ve Arnavudluk ta Beşer puvan almış oluyorlar. Romanya ile aramızdaki 11 puvan farkı kalmıştır. Bu da, onlann maraton yanşmda kazandıklan puvandır. Bura daki müsabakalarda iki takım da 75 şer puvan almış oluyorlar. Altıncı Balkan younlarmda Türk takımının müsabakalara giriş tarzı iyi idare edilmiş ve daima puvan toplamak esası gözönünde bulundurulmuş olsaydı, bu on bir puvanı da kapatarak bizim üçüncü olmamız mu hakkaktı. Dün yapılan yüksek atlama müsabakasından bir görünüs oyunlannda bu kadar fazla puvan alması da Bulgarların müsabakaya girmemelerinden ileri gelmiştir. Bulgarlar tam takımlarile müsabakalara girmiş olsalardı, erek Türkiye ve gerek Romanya bu ^dar puvan alamıyacaklardı. Akay İdaresinin Adalar hattı için kış mevsimine mahsus olmak üzere tat bikini kararlaştırdığı ucuz tarife de bugünden itibaren başlıyacaktır. Ekonomi Bakanlığınca da onayla nan yeni tarifeye göre Büyükada ile Memelde hâdiseler Heybeliadaya gıdıp gelme birinci mevKlapeida 30 (A.A.) Juknaicîat ki 30, ikinci mevki 22, Kınalı ve Burgaz ve Agluonenaide çıkan hâdiseler müstesadalarına gidip gelme birinci mevki 27, na olmak üzere, dünkü gün sükunet içinikinci mevki 20 kuruştur. de geçmiştir. Seçmenlerin yüzde 60 ı seçime iştirak etmiştir. Mühürlenen se çim sandıklan bu gece bir polis komis (Bas taraft birinci sahifede) yonu ve parti mümessilleri tarafından Bakanmın yanında toplanarak göçmen muhafaza edilmiştir. Gizliliği korunan durumunu incelemişlerdir. Bütün ilbay seçim, dürüstlükle yapılmıştır. lar şimdiye kadar gelmiş ve gelmekte Hitler Şarki Prusyaya gitti olan göçmenlerin durumlarını, kendileriBerlin 30 (Özel) Alman istih ne yapılan yardımlan anlatmışlardır. barat bürosu, M. Hitlerin Şarkî Prus Muradlı ile diğer yerlerde yapılan göç ya gezisini yazarken orada orduyu gözmen evlerinin çoğu bitmiştir. Bunların den geçirdiğini ve manevralarda bulunadedi 5,000 dir. Her eve beş kişi yer duğunu haber veriyor. leştirilecektir. Şu suretle 25,000 kişi taHitlerle beraber Su Bakanı General mamile yerleştirilmiş olmaktadır. llk von Blomberg de Şarkî Prusyaya git fırsatta diğer evlerin de yapılmasma baş miştir. Bu yolculuğun hususî bir mahilanacaktır. yeti olmadığı söyleniyorsa da, Memel Göçmen Genel Direktörlüğü meselesile alâkadar olduğu sanılmaktaDuyduğumuza göre göçmen işlerinın dır. Sağlık Bakanlığına devri takarrür et Öteki taraftan, M. Hitlerin doğu miştir. Bu sebeble îç İşleri Bakanlığına Prusyasına anî hareketi siyasal çeven bağlı olarak idare edilen îskân ve Nü ler arasında gerçek bir hayret uyandır fus Genel Direktörlüğü ikiye ayrılacak miştir, çünkü M. Hitler, ilk defa olarak tır. Nüfus Genel Direktörlüğü îç işleri Koenigsberge hareket ediyordu. Bakanhğında kalacak, Göçmen îşleri Litvanyaya karşı bir gösteriş olarak Genel Direktörlüğü de Sağlık Bakanh tefsir edilen bu hareket, M. Hitlerin Meğına bağlanacaktır. Bunun için bir ka mel seçimine çok büyük bir önem ver nun lâyihası hazırlanmaktadır. Göçmen mekte olduğunu göstermektedir. işleri için bir mütehassısın getirilmesi « Memeldeki Alman kardeşleri» ne muhtemeldir. son bir çağırı yapmak üzere Hitlerin bir söylev vermesi beklenmektedır. îngiliz basını Almanlara hak veriyor Londra 30 (A.A.) D. N. B. nin aytan bildiriyor: Bu sabah çıkan Ingiliz gazeteleri, Memel seçimini idare için Litvanya tarafmdan yapılmış olan hazırlığın tam bir fi yasko ile bittiğini ve seçimin büyük ka rışıklıklar içinde geçtiğini yazmaktadırlar. Deyli Ekspres gazetesi diyor kis Seçim sistemi Litvanya idaresi tara fından bile bile karışık bir şekle setiril miştir. Bu idarenin güttüğü amac son Lir gayretle, Alman olan bu şehri ecnebi tahakkümü altında tutmaktır. Deyli Meyl gazetesinin Memeldeki hususî aytarı seçimin pazartesiye ıızatıl ması, Litvanya idaresine altı bin rey kadar kazandıracağını yazmaktadır. Pazar günü yeni sene bayramı dolayısile Ya hudıler seçime iştirak edememişlerdır. Bu gazetenin aytan yazısını şu suretle bitirmektedir: «Seçim hiçbir şeyi halletmiyecektir. Netice ne olursa olsun aynidir. Asıl büyük şikâyet, yani Alman harsma karşı Litvanyanın tahakkümü meselesı ayni şekilde kalacak, savaş devam edecek ve bu buhranı diğer buhranlar takıb edecektir.» Morning Post gazetesinin Memel aytan diyor ki: «Memeldeki Alman köylüleri, balık çıları ve tecimenleri sakin duruyoılar. Bütün dünyaya göstermek istiyorlar ki 1 7 senedenberi ana vatandan aynlmış oîmalanna rağmen bugün de ne Lıtvanyaca konuşmak, ne Litvanya âdetlerini kabul etmek ne de çocuklarını Litvanya mekteblerine göndermek isteğinde değıldir ler. Diğer taraftan Taymis gazetesinin Kovno aytan şunlan yazıyor: «Alman çokluğunun noksan bir ida reden dolayı yeniden bir şikâyet vesilesi bulması çok acınmağa değer.» Deyli Telegraf gazetesi diyor ki: «Seçim başlamadan evvel birçok hâdiseler olmuştur. Açılan bir ateş esna smda yaralanan Almanlar vardır. Bir Alman polisi bıçakla yaralanmıştır. Proekulsda birleşik Alman partisi üve lerine seçim ilânları asmak istediklen sırada Litvanyalılar tarafmdan ateş açıl mıs ve bunlardan birçoğu yaralanmıştır. Daha birçok taraflarda da yarahlar vardır. Güveni temin etmek için ihtiyat polis kuvvetleri sevkolunmuştur.» Balkan komitesi işini bitirdi Altıncı Balkan oyunlan komitesi dün sabah son toplantısmı yaparak bütün işlerini bitirmiştir. Üç senede bir değiştirilecek olan Balkan komitesi başkanlığına Yunanlı Rinoplus, üyeliklerine de Yu goslav Ugriniç, Bulgar Kaçef, Romanyah Raeresko ile Bürhan Felek seçilmiş Türk takımının şimdiye kadar yapılan lerdir. Federasyonu başkatdarından doktor Vasfi Samim Hükumetten himaye görür müsünüz? Evet! Arnavudlugun en büyük sporcusu genc ve sevimli Kral Ahmed Zugodur. Kendısi denız sporlarına ve biniciliğe çok meraklıdır. Spora her za man himayelerini esirgememişlerdir. Geçenlerde umumî spor kongresi murah haslarını kabul buyurarak kıymetli na sihatler verdiler. Parlamentoda her se ne spor için ayrı bir bütçe tahsis olunur. Kralın hemşireleri spora merakhdırlar. Prenses Müzeyyen spor teşkilâtının hâmisi ve millî spor kurumlarının fahrî baskanıdır. Kulüb binalarını hükumet tes viye eder, lik maçlarında masarifi nakliyenın hepsi hükumete aiddir. Sahalar dan vergiler alınmaz. Hasılatı kulübe geçer. Altına Baıkan Oyunlannda birinci gelecek takıma verümek üzere Atle tizrn Federasyonu tarafmdan yaptınlan fcupa. •»•iki gecaki ziyafette. Faderas Atletizm Federasyonu tarafmdan evyelki gece Tokatliyan otelinde verilen ziyafetten sonra Atina Şarbayınm Al tmcı Balkan Oyunlan birincisine veril m«k Ü getirdiği şild, törenle Yunan Spor sahalarınız ve kulübleriniz yon başkam Bürhan Felek taraffndan, ne vaziyettedir? birinci olan Yunan takımına verilmiş Arnavudlukta hemen her şehirde tir. Yukarıki resim, Yunan takımına veküçük büyük bir spor sahası vardır. Bunrilen kunayı eöstermektedir lann bazı teknik noksanlan varsa da bu sene ikmal olunacaktır. En güzel spor sahalan Işkodra, Draç, Gümrüce ve Avlonyada bulunmaktadır. Deniz olan Tiranda bir saha mevcudsa da yakında tam mânasile bir stadyom yapmak me selesi mevzuu bahsolduğundan bugünkü sahada tamirat ve düzeltmeler yapılmamıştır. Arnavudlugun en büyük spor kulübleri Tiran, Köriçe, İskodra, Draç, Bulgar Leviski takımı şehrimize Kavaya, Avlonya ve Elbasanda bulungeliyor maktadır. Bunlan sizin taşradaki kulüb Bulgaristanm Leviski takımı önümüzlerinizle ayni derecede diyebilirim. deki cumartesi günü şehrimize gelecek ve Bugün Arnavudlukta 21 spor mer sehrimizde iki maç yapacaktır. Birinci kezi vardır. Maarif Nezareti bedenî ter maç Fenerbahçe ile, ikinci maç ta, Sovbiye yanında ruhî terbiyeyi de ıkmal et yet sporcularile karşılaşacak olan futbolmek istediğinden bu spor kulüblerinde culanmızın çıkaracağı bir muhtelıt takımtiyatro, musiki, resim ve konferansîara la yapılacaktır. aid şubeler de vardır. Yani Halkevleri Balkanlı atletler gidiyorlar mahiyetinde çalışmalar vardır. Sivil kuAltıncı Balkan oyunlarına iştirak eden takımına verilmiştir. lüblerde ruhî kültüre ehemmiyet verui Yugoslav ve Bulgar atletleri dün akşam Yukarıki resim, Yunan takımının yor. memleketlerine dönmüşlerdir. Yunan atkaptanını Atina Şarbayınm hediye Arnavudluk gencleri hangi spo letleri bugün, Rumen ve Arnavud at ettiği şıldle beraber göstermekte ru en çok severler? letleri de yarın memleketlerine dönecek dir. Maalesef futbola. Biz bütün lerdir. Balkanlılar buna karşı bir mü cadele açmalıyız. Futbolde alkış var, tiyatro var, gösteriş var, şıklık var ve bunlar gencleri bir kadid gibi içine çekiyorlar. Gencliği hakikî sporun kendi bedenine hizmet olduğunu anlatmak mecburıyetindeyiz. Bugünkü dünyanın iktısa dî sarsıntılan arasında insanın en sadık sermayesi kendi vücudünün sıhhatidir. Biz de Arnavudluk gencliğini bu yolda yürütmeğe çalışıyoruz. Fakat bildığiniz cibi bu çok zor bir şeydir. Mekteblerde, Konferanslarda, fılimlerde, mitinglerde hakikî kültür seviyesinin yayılmasma çalışmalıyız. Altıncı Balkan olimpiyadlan için ne düşünüyorsunuz? Biz güzel îstanbulu ve onun zeki centilmen halkını ziyaret ettiğimiz için nihayetsiz derecede memnunuz. Bu se fer de maalesef iyi çalışamadık. Maarif Vekâletinden gelen bir emirde Istanbula gelinmiyeceği bildirilmişti. Bu suretle bütün atletler müteessir olarak sahalan terkettiler. Fakat yirmi gün evvel tekrar bir emir çıktı ve bizde çarçabuk toplandık. Görüyorsunuz ki hazırlanmağa vaktimiz yoktu. Daha birçok kıymetli atletlerimiz gelmedi. Fransada, Avusturyada, Ital vada tahsilde bulunan Darülfünunlu sporculanmız ve nihayet Amerika, Romanya, Mısır, Yugoslavyada bulunan Arnavud gencler de bu güzel spor bayramına gelemediler. Olimpiyad çok güzel idare olundu, yalnız birinci gün Macar Stater halkla atletlere fena muzipliklerde bulundu. Adamcağızın elindeki tabanca sanki halkın sabrını kırbaçhyan ve çizgi üzerinde heyecandan kalbleri ağzmda bekliyen sporcuların sinirlerini kızgın bir demir gibi dağlıyan korkunc ve mucizeli bir azaya dönmüştü. Çatçat... Pat pat!.. Bütün stad heyecanla ayaktayken soğuk bir duşa konulmuş gibi (ooof!..) diyerek birkaç defa yerine oturdu kalktı. İşte benim nazarı dikkatimi celbeden en tehlikeli hata buydu. Alman başımt, ateş püskürüyor Berlin 30 "(A.A.) Voelkischer Beobachter Memel seçimi dolayısile bastığı bir yazıda diyor ki: Memel Almanlannın Litvanyalılar tarafından yapılan yeni seçim kanunu hakkındaki bütün korkulan doğru çık miştir. Dünyanın hiçbir yerinde secimin iki veya daha fazla gün sürdüğü görülmüş değildir. Biz Litvanya seçim kanununun as:l seçimi tamamen yok ettiğini her zaman söylemiştik. Böyle bir seçim kanunile yapılan hareketten doğru bir sonuc çı kama2. Seçim mekanizmasmın gittikçe daha fena işlemekte olduğunun meydana çıkması üzerine Litvanyalıların sinirli liği seçim günü yapılan hakaretler ve Memelin Alman *5halisi üzerindeki tazyik tedbirlerile meydana çıkmıstır. Lit vanya güvenlik rejimi bütün zorbalığını göstermektedir.» Ecnebi elçiler toplandı Kleipeda 30 (A.A.) Kaunastaki Ingiliz işgüderi seçim işlerini gözetmek için buraya geldiğinden Fransız elçili ği kâtibile Danzigdeki îtalyan konsolosu da ayni iş için buraya gelmişlerdir. Berlin 30 (Â.A.) Bütün gazeteler, Memel seçim müddetinin uzatılması hakkında duydukları şüpheyi izhar etmekte dirler. Montag Zeitung diyor ki: «Seçim sandıklarını kim bekliyor, onlann açılmıyacaklannı kim taahhüd ediyor, bir gün evvel verilen oylara geceleyin ne yapılacaktır? Memel bölgesinde tam bir kudret sa Londrada Alman Ataşemiliteri hibi olan Litvanya polisine güvenebilir Londra 30 (Özel) Alman elçili miyiz? ğinin ilk hava ataşesi bugün buraya gelDüzenin muhafazasını temin edecek miştir. Cumhuriyet Biçki Yurdunun ilk mezıınları öeçen sene Fatihte kurulan Cumhuriyet Biçki ve Dikiş Yurdu bu sene ilk mezunlarını vermistir. Yukarıki lesım, bu sene .Yurddan meiun olao kıziarımız.» gösterme,ktcdir.