17 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 17 Ağustos 1935 Şehlr ve Memleket Haberleri Biiyiik halk romanı: 6 9 Siyasî icmal Leh • Fin münasebatı ve İskandinavya bloku eni Baltık devletlerinin en kuvvetlisi olan Finlândiyanın merkezi Helsinkiyi ziyaret e den Leh Dış Bakanı miralay Beck. o « rada üç gün kalarak Fin devlet adam iarile uzun uzadıya görüştükten sonra Lehistana döndü. Bu ziyaret, Finlân * diya Dış Bakanının geçen mayısta Varşovaya yaptığı ziyaretin mukabelesidir. Zaten Baron Beck son zamanlarda iskandinavya hükumetlerinin merkezlerini de ziyaret etmişti. Fakat kolonel Beckin İskandinavya seyahatleri politika âle aıinde nazarı dıkkati celbetmediği halde Helsinkiye yaptığı seyahat ziyadesıle göze batmış ve türlü türlü tefsir edilmişdr. Son gelen telgraflardan birinde Leh Dış Bakanının Sovyetlere karşı Finlândiyanın dahi Lehistan ve Almanya ıle birlıkte yöney (cephe) alması için Hel sinkiyi ziyaret ettiği bildiriliyordu. Anlaşılan Almanya Harbiye Nazırı Gene ral Blombergin daha evvel Helsinkiye gıtmış olması \e Fınlândiya ile Sovyetler arasındaki münasebatın son zamanlarda gergınleşmesi bu tefsirlere yol açmıştır. Fınlândiya, Lenıngrad etrafında yaşıyan Fınlerden bir kısmının Sovyetler tarafından memleketın başka yerlerine göç et tirilmesini protesto etmiş, fakat Moskova lıükumeti bu gibi işlerin memleketin iç işlennden olduğunu, bunlara kimsenin karışmıya hakkı olmadığını bildirmişli. Bu cevab, Finlândıya efkân umumiye sinde şiddetli infial uyandırmıştı. ONIKILER Doktorların kazanc Telefon Sosyetesi Kuduz vak'aları vergileri Konuşmalara dün de de çoğalmağa başladı vam edildi, anlaşma bu Fevkalâde sınıfa ayrıîan günlerde imzalanacak doktor yok! Kazanc vergisi kanununa tevfikan Istanbuldaki doktorların Etıbba Odasınca sınıflara ayrıldığını, listenin îstanbul fi nans tahakkuk direktörlüğüne verildi âini, fakat bu listede fevkalâde sınjfa hicbir doktorun aynlmamasının finans mehafilinde hayret uyandırdığmı yazmıştık. Bir refikimiz bu yazımıza sözde cevab vererek doktorlar arasında sekiz, on kişınin fevkalâde sınıfa ayrılmış olduğu yazmış ve fevkalâde sınıfa ayrılmış olanlarla birinci ve ikinci sınıflara ayrılmış olanların ufak bir listesini nesretmiş ve ta hakkauk müdürlüğünün bu ayırma işine itiraza hakkı olmadığını söylemişti. Bu mesele hakkmda îstanbul tahakkuk di rektörn Talâta müracaat ettik. Bize şunlan söyledi: « Etıbba Odasında îstanbul cihetindeki finans şubelerine verilen listede fevkalâde sınıfa ayrılmış bir doktor is mine tesadüf etmedim. Itiraz hakkına gelince kanun, Etıbba Odası tarafından yapılan bu tefrik işınin adılâne olmadı amı görünce itiraz hakkmı finans şubelerine verdiği gibi doktorlara da dereceleri hakkmda ayn ayrı itiraz hakkı vermiştir.» Etıbba Odası başkanı Niyazi lsmet te şunlan söylemistir: « Filhakika biz finans şubelerine verdiğimiz listelerde fevkalâde sınıftan vergi verebilecek hiçbir doktor ismi vermedik. Ancak maruf 4 doktorun isimleri hizasına bunların vaziyetlerinin derdesti tetkik olduğunu yazdık. Bu tetkikat ne ticesinde heyet kanaat getirirse bu dört doktoru fevkalâde sınıfa ayıracağız. Ancak şunu nazan dikkate almak lâzım dır ki bu doktorlardan her birerine fev kalâde sınıftan yani senede bin lira vergi verebilir demek için bu arkadaslann senede on bin lira kazandıklarına kanaat getirmek lâzımdır. Bu kadar bir pa rayı herhangi bir arkadaşın kazandığını ispat etmek herhalde güç bir iştir. İş yalnız bu bin lirayı vermekten de ibaret değildir. Fazla olarak muayenehane ıttıhaz edılen binanın iradı gayrisafisi üze rinden ayrıca vergi vermek te lâzım geliyor. Bütün bu cihetleri nazarı dikkate almak lâzımdır.» Vozan: Sermed Muhtar Alus Başına gelenleri, can üstündeymiş gi mak istedi, fakat kolunu kaldıramadı. bi, kesik kesik, kelime kelime anlatma Meramını anladılar. Takunyacırun Zeyğa başladı: neb suyu yetıştırdı; içirdi. Evinden, bir kapalı arabaya tıkılıp Fırsattan istıfade, meydan bulan HürBeşiktaş karakoluna götürülü' götürül müz çenesini açmıştı: mez, bodrum katında, mahzenden fark Yetişmesinler kahrolsunlar!.. O sız, göz gözü görmez bir taş odaya sok Besiktaşlıların baş marifeti budur. Neden muşlar. (Ayol ne oluyor? Yanlışınız mi biliyorum? Sıkkezanbaşmın oğlunu var, ben aradığınız adam değılım. Babı da birine benzetip o bodrumlarına sok fetvanın erkâmndanım, Sadri Anadolu madılar mı?.. O gündenberi delikanlı payeliyim!) desin dursun, kulak asan nm bir kulağı duymuyor, bir gözü de kim? seçmıvor... Uzağa gıtmeğe ne hacet, Kapıyı kapar kapamaz, (şe\ketlimi geçenlerde kimdi o?... İsmini söyle Mihze, paşamıza ağız bozan gâvur sensin riban, hani senin üstüne (Mihribanım ha!.. Meclis kunnak, fesad çıkarmak gül yüzünle gül yüzüme..) diye şarkı istiyen fir'avun sensin öyle mi?) diye gi yapmıştı... Aklınla yasa kızım, Gıya rişmişler. Ne sille, ne tekme, ne sopa... seddin Bey. Canım bıleceksiniz, Yan (Arkadaşlarının isimlenni ver!.. Kaç yalı bilmem hangi pasanın yeğenidir. O kişisiniz söyle!.. Şeyhlerden, dervişler kâtib, arif zarif adamcağızı Rum diye den, softalardan kimlerdir?) dıye çul tut; deliğe tık. Eşek sudan gelincıye kadar döğ... Zavalhcık iflâh olmadı. Taş lanmışlar... Allah yarattı deme yok, basıyorlar ölçerim, boynu tulum gibi şişmiş; üstelik köteği. Arabı geliyor basıyor; Kürdü te delinmez mi? Hâlâ çeşme gibi şarıl geliyor basıyor; Çerkezi, Amavudu, şarıl akıyormuş... Boşnagı gelip basıyor. Beşıktaşa, karakoluna, paşasına bir hayli küfür ve lânet daha yağdı. KazasHürmüz ve yosmalan: Aman sus Ahmedciğim, yüreğimiz ker, sesi titreye titreye alt tarafına giriş hun oldu. Allah aşkına kâfi, bayılaca ti: ğızl diye çığlığt kopanyorlar, Arabla Bodrumda, beni soktukları mah yardaklan, elleri saldırmalarında, dişleri zenin yanmda başka bir mahzen daha dudaklarında, cık cık, ederek kafa sal vardı galiba. Beşiktaşlılar, sonraki ya hyorlardı. kaladıklarını paldırgüldür oraya getir Bir de baksın ki paşa da karşısında. diler. Dakika geçmedi, acı acı feryad Ağzında koca çubuk, elinde kahve, is lar koptu. Ayni zamanda da öyle bir gükemleyi atmış; fesi yıkmış. (Korkmayın. rültü ki tarifsiz. Hani azılı atları nal camna edin. Kıyasıya basın sopayı, çalın larlarken nalband dükkânının içi ne hale girer? Bitişikte öyle bir kıyamet. (Pa kırbacıl) diye keyifli keyifli seyırde. Paşa bakmış bakmış, dfkesini yene dişah başı ıçin, sultanlar, şehzadeler baş tnemiş. Haydi o da avcuna tiikürüp şa göz sadakası, cennetmekân Sultan Me kağına bir yumruk yerleştirmiş... Artık cid efendimizin, Sultan Mahmudü Adlî efendimizin ruhları yüzsuyu hürmetine üst tarafından Kazaskerin haberi yok. Kadınlar yoluna dursun, gözleri lok canımı bağışlayın!) diye el'amanlar, istnaya dönmüş olan Arab Abdullah, ağ timdadlar... Herkes benim gibi tahamzına tıkaç gibi soktuğu fesini dişleyip müllü mü, açıkçası it canlı mı?... dururken, yere bir tekme savurup havaya Protestolar ardarda: fırladı: Lâf kıtlığmda asmalar budayım. Bırakın, beni tutmayın yahu!. Şım Bırak şu lâyıksız lâfları be Ahmed! Dayanıklıyımı, tahammüllüyümü di gidip Beşiktaş karakolunu tarümar edeyim; paşasının da, maiyetinın de bo ,anladık; it canlıyım demek ne oluyor be kardeşim? jrunlarını koparayım! Diyeceksen demir gibiyim, taş giHürmüz: Aman Abdullahçığım, derd bir biyim de... Kadınlarda da telâş, atılma: iken iki etme! diye eteklerine sarıhrken İstağfirullah, istağfırullah!.. Ken Arab avazı çıktığı kadar bağırdı: Hepsini tarümar edemez miy:m? dini tesbih ettığin şeye bak, o ne biçım Boyunlarını koparamaz mıyım? Onu söz o?.. İyisin hoşsun şekerim, tatlı tatlı göyle be kadın? konuşurken bazan böyle sapıtıverirsin. Odadakiler, etrafını almışlardı: İyi ama bizde istağfırullah diyecek Ne demek?... Elbette... Âlâ^ını yaparsın. Karakolunu da yerleyeksan e hal de kalmadı. Kazasker canlanmış, daha gayrete dersin, içindekilerin de boyunlarını ko parırsın! Senin üstüne yiğit var mı? diye gelmişti: poypohluyorlar, bir taraftan da: (Bı înanır mısınız, içerideki, tarmvay rakmıyalım!.. Mâni olalım!.) dıye bir ciğnemiş uyuz köpek gibi yaygarayı babirlerini dürtüştürüyorlardı. sarken benim erkeklık damarına dokun masın mı?... Tiksındim, öğürdüm. Sarrafla Karakulak: Ey sonra Ahmedciğim, dediler, Ööö!.. Gene etraftan: nasıl kurtuldun? Tosun, senin eşini, emsalini nereKazasker, uflaya puflaya doğrularak bir sigara istedi. Hürmüz, çabucak sa de bulalım? Ahmed, billâhi üstüne yoktur. Bilnp ağzına soktu. Ahmed, iki nefes çektikten ssonra devam etti: mez miyim? On yennden Semiztosun Bir de baktım ki dışanda bir ala kurşunu yesen.... Rabbim esirgesin... Ayol üstüne ala hey; ağız kalabalığı; bağırtılar, çığırtılar; geldı, geliyor!.. Aradığımız »a yormayın, esref saate geleceği tutar. nklı buymuş, öbürü değilmiş! diye ses Yirmi yerinden bıçak yarası alsan ler... gene metelik vermezsin, dimdik dikilir Odadaki ağızlardan hep birlıkte bir sm. Allah göstermesin ya söz temsili, sayha koptu: Tu Allah müstahaklarını versin, kaburga kemiklerin birbirine girse, bel kemiğin ortasmdan kırılsa vık bile de dangalakoğlu dangalaklar!.. Bu kadar lâfı söylemekle Kazaskerin mezsın! f Arkası var} nefesi tükenmişti. Elile su işareti yap Kuduz hastanesi lebaleb doldu Istanbulda son günlerde kuduz ve bilhassa köpek ısırma vukuatı şaşılacak kadar çoğalmıştır. Kuduz vukuatile kö pek ısırma işini birbirinden ayırmamıza sebeb, pek çok kimselerin kuduz o!mı yan köpekler tarafından da ısırılması ve fakat başlangıcda bunların hastahktan salim oldukları bilinmediği için her ih timale karşı tedavi altına alınmalandır. Bugün Kuduz hastanesine aşı için gidenlerin sayısı yüzü geçmektedir. Kamyonlarla taşınan bu insanlar ayakta tedavi görmektedirler. Bunun haricınde kudurmuş köpek, kurd ve saire gibi hayvanlar tarafından ısırılıp binbir ıstırab içinde kıvrananlar da başkadır. Bunların mü hım bir kısmı da taşradan gelmiş bulunmaktadır. Hastanenin kıymetli başdo'<toru Zekâi bu hastaları büyük bir ihti mamla tedavi etmektedir. Baytndırlık Musteşart diinkii toplantıdan çıkarken Telefon Sosyetesinin hükumete geç mesi işinin tamamlanması için, bu husustaki anlaşmanın ikinci derecedeki meselelerini görüşmek ve bir sonuca bağlamak üzere Bayındırlık Bakanlığı ve Sosyete delegelerinden mürekkeb komisyon dün de çalışmalarma devam etmiştir. Dünkü toplantıya Bayındırlık Bakanlığı hukuk danışmanları da girmişlerdir. Komisyon toplandığı günden dün akşama kadar, bütün telefon şebekesinin hükumete teslim şeklini tesbit etmsğe çalışmıştır. Bugünlerde sosyetede çalışan memurların vaziyeti de görüşülecektir. Satm alınma anlaşmasının imzası bir gün işi haline gelmiştir. Bueünlerde imbilecektir. Bu incelemelerin daha esaslı zalanacaktır. Bu zan ve tahminlerin nekadar doğru olabilmesi için Liman Sosyetesinin işe alduğu belli değildir. Fakat şurası mut/N/VERS/TEDE başladığı zamandanberi on yıllık faaliye hakkaktır ki yeni Baltık devletlerile Letin bir plânçosu çıkarılmaktadır. histan ve Almanya arasındaki münase Döçentlik imtihanı MVTEFERR1K Vapurculuk sosyetesi yeni bir bat cok samımıyet peyda etmiştir. Da Üniversitede münhal sekiz döçentlik ha düne kadar Almanlara karşı şiddetli vapur alacak için 18 teşrinievvelde bir müsabaka imDış îşleri Bakanı Ingiliz Vapurculuk Sosyetesi İzmir hattında düşmanlık gösteren Letonya hükumeti tihanı yapılacaktır. İmtihana girmek !çin elçisini kabul etti bir yabancı dil bilınmesi ve bir yüksek işletilmek üzere yeni bir vapur almağa birkaç gün evvel donanmasını Almanyaİngiliz elçisi Sir Persi Loren dün Pemekteb bitirilmiş olması lâzımdır. karar vermiştir. Bu vapur 2,000 tonluk nm Baltık denizindeki bahrî üssü Kil !irapalas oteline giderek, Dış îşleri Ba ECNEB1 MEHAFİLDEve süratli olacaktır. Yeni vapur izmir manına gönderdi. Bu ziyaret iki mem kanı Tevfik Rüştü Arasla bir saat kadar hattında çalışan Sakaryanın yerine tah leket arasında dostluk yolu hazırlıyor. sis edilecek ve Sakarya vapuru satılığa Avusturya elçiliği başsekreteri ve İs çıkarılacaktır. tanbuldaki konsolosluk işleri şefi M. de Türkiye Turing kulübü tarafından Vapurculuk Sosyetesi yeni vapuru îstanbul için almanca. fransızca ve ingi Winter, bir ay mezuniyetle Avusturya bilhassa yolcu nakliyah için almaktadır. lizce yeni resimli bir broşür çıkarılmıştır. ya gıtmıştir. Bunun için kamaralarının çokluğuna dikKulüb, İzmir arsıulusal panaym için Habeş işgüderi kat edilecektir. Balkan memleketlerile Mısır, Arebistan Bir haftadanberi Istanbulda bulunan KÜLTÜR ÎŞLERİ ve havalisine dağıtılmak üzere ayrıca Habeş işgüderi M. Ato Markos bugün sirküler nesretmiştir. Bu sirkülerde 500 öğretmen kıdem zammı nakliyat tarifeleri, gezginlere gösterılecek Yalovaya gidecek, yaz tatilini orada gegördü kolaylıklar, oteller, mesire mahalleri ile çirecektir. ihracat mallarımız ve maliyetleri üzerinLise ve orta okul öğretmenlerinden Bir çek gazetecisi geldi de izahat vrilmektedir. Çekoslovak gazetecilerinden M. Di 500 kişi bu sene kıdem zammı görmüşResim sergisi mitrij Toseviç îstanbula gelmistir. Çek lerdir. Bunlara teşrinievvelden itibaren Güzel San'atler Akademisinde ha gazetecisi «Modern Türkiye» adile çek maaşları yeni zamlarla beraber verile zırlanmakta olan resim sergisi bugün ögcektir. çe bir kitab yazmıştır. leden sonra törenle açılacaktır. Sergide öğretmen ve talebelerin en yeni ve muvaffak olmuş eserleri teşhir >Iunacaktır. Belediye, sokak köpeklerine karşı büyük bir mücadele açmış olmakla beraber maalesef aşı için hastaneye taşuıanların pek çoğu ev köpekleri tarafından ısırıl mıştır. Köpek sahibleri umumî bahçe lerde, gezme yerlerinde köpeklerini başıboş bırakmakta ve buralarda ovnıyan çocuklar ekseriya bunlar tarafından ısınlmaktadır. Binaenaleyh Belediyenin sokak köpeklerine karşı daha esaslı ve ciddî bir mücadeleye girişmesi, ayni za Bu sırada Alman Harbiye Nazırile manda köpek sahiblerinin de köpeklerini Lehistan Dış Bakanının arka arkaya muhafaza etmesi ve etmiyenler hakkmda Belediyenin takibat yapması lâzım gel Helsınkıyi ziyaret etmeleri bu büyük diği kanaatindeyiz. devletlerin Sovyetlere karşı aldıkları zannolunan hasmane tavır ve harekete Finlândiyayı dahi sokmak istediklerine DENtZ İŞLERİ birer alâmet olarak karsılanmıştır. Son Liman tarifelerinde yapılacak gelen Sovyet gazetelerinde Lehistanda, tenzilât bazı nafiz mehafilin Sovyetlere karşı asLiman Genel Direktörlüğü limanda kerî bir tecrübede bulunmak istedikleri yükleme ve boşaltma işlerinde ve diğer vazılmaktadır. Sovyetlerin Lehistana bir servislerdeki maliyet fiatlerini esaslı bir türlü itimad göstermemeleri, Leh Dış şekilde tesbit edebilmek îçin inceleme Bakanının Fınlândiya seyahatine büs lere başlamıştır. Bu suretle liman genel bütün baska bir mana vermelerine sebeb işlerinde alınacak para bakımından ne olmaktadır. Turing kulübün çıkardığı bröşürler Avusturya elçiliği b^.şsekreteri Finans uzmanımn şehrîmîzde yaptığı incelemeleı Hava Kurumu Fatih şubesindeki toplantı Bugünlerde eski Baltık hükumetleri yani îskandınavya devletleri denilen Is veç, Norveç ve Danimarkanın devlet adamları Habeş meselesinden dolayı büyük devletlerin arasına giren ihtilâfa karşı ve bilhassa Uluslar Kurumunda müş terek bir vaziyet almak için Kopenhag da toplanacaklardır. Malumdur ki Al manyanın Versay muahedesini hiçe sayarak silâhlandığını ilân eylemesine karşı Uluslar Derneği Fransanın zoru üzerine bu hareketi protesto ettiği zaman Iskandinavyayı temsil eden Danimarka müs • tenkif kalarak Almanyaya karşı tenkid kâr bir vaziyet almaktan çekinmişti. Şimdı de Habeş meselesinde bu devletler tekrar müşterek olarak hareket etmek ıstiyorlar. Bu müşterek harekete Finlân diya dahi davet edilmiştir. MUHARREM FEYZİ TOGAY Abdurrahman Naci uçaklan Abdürrahman Naci isminde bir yurdsever, bundan birkaç ay evvel Hava kurumuna 120,000 lira vermiş ve üç uçak alınarak bu uçaklara kendi ısminin konmasını istemişti. Bu uçaklar alınmıştır. 20 eylulde Yesilköy uçak alanında bunlara Abdürrahman Naci adı konacaktır. Balıkçılık enstitüsündeki tahkikat Balıkçılık Enstitüsünde yapılan teftişler dolayısile görülen yolsuzluklardan ötürü Balıkçılık gemisi süvarisi Ali ye de işten el çektirildiğini yazmıstık. •\liden aldığımız bir mektubda gemiden ayrılışının idarî sebeblerden ileri geldi gini, müfettişler tarafından bir defa şeKadetine ve bir defa da malumatına müracaat edildısi bıldınlmektedir. Sayım merkez bürosunda faaliyet îstanbul nüfus sayımı merkez bürosu dün de çalışmasına devam etmiştir. He yet azasından bazılan dün Yalovaya gıderek nümerotaj işlerini tetkik etmişler dir. Büro bugünden itibaren yeni alınan memurlarla çalışmağa başlıyacak, yirmı daktilo ve yirmi okuyucu sayım cetvel lerini hazırlıyacaklardır. Kaymakamlıklarda teşkil edilen konTürk Hava Kurumu Fatih kazası yönetim kurulu Finans uzmam Ticaret Odasında Türk Hava kurumu Fatih ilçesi yö kolog kimyager Abidin Özgerin baş suallere karşıhk olarak vergilerin alım trol heyetleri dünden itibaren nümero Şehrimizde bir müddettenberi ver gilerin alım şekli ve formalitelerin tat şekli ve formülleri hakkındaki dilekle tajların muntazam olup olmadığını a netim kurulu dün Nureddin Ata Saya kanlığı altında ve her kamundan gelen rın başkanlığı altında bir toplantı yap halk hatiblerinin iştirakile vücude gelmiş bikı üzerinde incelemeler yapan Finans rini söylemişlerdir. Uzman bu dilekleri raştırmağa baslamışlardır. Gelecek gezginler mıştır. Bu toplantıda ilçeye bağlı altı olan propaganda ve irşad kolunda büyük Bakanlığının vergiler uzmanı M. Pişarl not etmiştir. dün de Tecim Odasına gelerek tecimenPrens Orlf vapunle bugün İstanbııla kamunun yönetim kurulunun faalıyetleri Konuşmanın sonunda Tecim Odası bir faaliyet başlamıştır. Halkımızın toplerle temasta bulunmuştur. 85 Amerikalı Üniversite talebesi gele incelenmiş, bunlardan Şehremini ve E evvelce bu hususta yaptığı bir anketle Orada yapılan bu temasta şehrimizin yüb kamununun faajiyetleri takdir edil lu bulunduğu kıraathane, kazino, sinema cektir. elde ettiği sonuçu bir raporla uzmana ve tiyatro gibi yerlerde söylevler verileileri gelen tecimenleri bulunmuştur. Yarın da Dögras vapurile 500 Fran miştir. Tecimenler, Finans uzmanımn sorduğu vermiştir. Yönetim kurulu üyelerindcn farma cektir. sız gezgininin gelmesi beklenmektedir. Cumhurıyet Nüshası S Kuruştur j Türkiye Hariç şeraiti i ^ Senelik 1400 Kr. Altı ayhk 750 Üç ayhk 400 Bir ayhk 150 W» 1700 Kr. 1450 800 yoktur