20 Temmuz 1935 CUMHURİYET H i K AYB StanJeyin maceraları • FAYDAH BÎLGÎLER | Dünyanm nüfusu artıyor! Harblere, hastahklara, buhrana, bin türlü felâketlere rağmen dün yanm nüfusu artmakta devam edi yor. Cenevredeki Uluslar Kurumu istatistik bürosunun verdiği malu mat bu merkezdedir. Dünya nüfusunun artışı 25 sene zarfında tam 300 mılyona baüğ ol muştur. 1910 da bütün dünyanm nü MCMLCkETLERK ÇOCUKLAR. Ijneraklı şeyler] Bir rökor daha Şu Amerikalılan uslandırmak kabil değil.. Her şeyin büyüğünü, her şeyin göze çarpanını yapmak isti yorlar. Halihazırdaki buhrana rağ men gene eski huylarından vaz geçmiyorlar. Biliyorsunuz ki Amerikanın Nevyork, Şikago, Sanfransisko gibi büyük şehirlerinde vaktile yapılmış olan yetmiş, seksen, doksan 'katlı binalar, şimdi kiracısızhk yüzünden bomboş duruyor. Her biri yüz f'i8u 1 milyar 700 milyondu. Bugün Zavallt kadın kos koca adam olmaş olan oğlunu az kaldı tanıyamıyordu ise 2 milyardır. Nüfusun en çok arttığı dolay (ha1840 senesinde İngilterede Den düşmanlarının, donanmasına bahriye vali) Amerikadır. Oradaki insanla big kasabasında bir çocuk doğdu. Is askeri yazıldı. Coğrafya ve ilme me lerce milyon dolara malolmuş olan mini John koydular. Johnun babası rakı güzey (saye) inde orada yük rın sayısı bu 25 senede yüzde 26 fazbu binaları bugün yok pahasına sa George Rowland, Liverpul limanın seldi. 1863 te bir kruvazör kumanda lalasmıştır. tıyorlar da kimse almak istemiyor. Avrupaya gelince, oradaki nisbet da bir yelken gemisi sahibiydi. Dai nının kâtibi oldu. Kruvazörle birlıkÇünkü kiracı olsa da olmasa da bunancak yüzde 3 tür. ma denizde gezer, evine pek az gelir te aşağı yukarı bütün dünyayı dolaşların vergilerini vermek gerek, yıkıdi. Fakat geldiği günler onun için bir tı. O arada Ingiltereye de gelip anneJapon ilk okulalarında dersler bittikten sonra talebeye ev işleri lıp dökülen taraflarını onarmak (ta mir etmek) lâzım. Bu masrafa can bayargün olurdu. Çocuğunu! dizine sini gördü. Zavallı kadın evden kü öğretilir. Bakın, küçiik Japonlar ne güzel ortalık süpürüyorlar. mı dayanır. Bu hale rağmen Şikago oturtur, sever, okşar ve ona uzak çücük çıkıp şimdi koskocaman adam Filin teşekkürü şehri dünyanın en büyük otelini yapmemleketlerden getirdiği hediyeleri olmuş olan oğlunu az kaldı tanıyaFilin çok zeki, çok akıllı bir haymıya kalkışıyor. Amerika gazetele verirdi. mıyordu. van olduğunu biliyorsunuz. Fil ayni rinin verdıkleri malumata göre bu oHeyhat! Bu saadet uzun sürmedi. On, on bes günlük bir dinlenme zamanda gayet sadık ve iyiliği unuttelin yüzü 220 metro olacaktır. Dört 1847 senesinde John henüz yedi ya den sonra, delikanlı tekrar memuri maz bir mahluktur da.. köşesinde yüzer metro yükseklikte şında iken Georgeun gemisi battı, yet yerine döndü. Fakat sulh zama$u anlatacağımız anlatık (fıkra) birer kule bulunacaktır. Bu otel bi kendisi de beraber! nının sakin çağı onu tatmin edemi biraz komik olmakla beraber onun zim paramızla 80 milyon liraya malAnnesi, çocuğunu besliyecek ve yordu. O, hayatında mütemadiyen akıllılığına, zekiliğine, olduğu kadar olacaktır. Bu otel değil, âdeta bir şebüyütecek bir gelire sahib değildi. O faaliyet istiyordu. Misisipinin ayak iyilik unutmazhğına da güzel bir mihir ! nun için kendisini bir yetimhaneye larından Misurinin geçtiği dolay (ha saldir. verdi. John orada büyüdü, eğitim vali) daki yerliler isyan etmis'erdi. O Vaktile bir lngiliz avcısı Hind or(terbiye) ve tahsil gördü. Zeki ve a isyanı bastırmak için giden kuvvetle manlarında avlanırken nasılsa yolu Ç Temmuz bilmecesi j kıllı olan yavru bilhassa coğrafjayı rin arasına katılmak istedi, mâni ol nu kaybeder. Sık ve tehlikeli bir dove müsbet ilimleri çarçabuk öğrendi. dular. O vakit: C D E lay (havalı) ye düşer, koskocaman A B Babasının acınacak akibetine rağmen Madem ki resmen gîdem<yorum, bir fılle karsılaşır. Korkudan ne yapaseyahate de çok merakı vardı. cağını saşıran adam, bir aralık hayözel teşebbüsümle gideceğim! i Yetimhaneden çıktığı vakit 1 5 ya Dedi. Nevyork Tribün gazetesinin vanın topallamakta olduğunu farkeşındaydı. Çalışıp kazanmak, annesine aytarlığını (muhabirliğini) aldı. Ga der ve filin ayağına koskocaman bir 2 yardım etmek istiyordu. Doğru Liver zetecilikte de dığer işler de olduğu gi odun parçası saplanmış olduğunu göpul limanına gitti. Gemici çırağı ya bi muvaffak oldu. ür. zılmak istedi. Fakat bos ver yoktu. lngiliz hayatını baska türlü kurtarSavaş bitince geri dönmedi. Misuri Nereye basvurduysa kabul edılmedi. ve Platte nehirlerinin membalarına manm çaresi bulunmadığına kail olA Açhktan ölmemek için rıhtımda ha doğru, o zamana kadar insan ayağı duğu için bütün cesaretini ve so mal gibi çalışmıya başladı. On sekiz basmamış yerlere bir keşif gezisi yap ğukkanlılığını toplar. Hayvanın ya 5 ay yük taşıyarak hem kendisini, hem tı. Bu gezinin notları okuyucular ta nına yaklaşır ve ayağından odunu çıde annesini geçindirdikten maada ke rafından çok makbule geçti ve itibar karır. Fıl, ıngilize minnettarane bir Yukanki boş cetvele öyle harfler konara birkaç para da koymuştu. Niha gördü. Bütün gazeteler Stanleyi yazı nazar fırlattıktan sonra ormana dayunuz ki soldan sağa: yet ötedenberi beslediği hülyalar ha heyetleri arasına almak için kendisine ıp gider. 1 Herşeyin dayandığı yer. 2 Bir kikat olmustu. Bıriktirdıği paralarla çok müsaid şartlar teklıf ettıler. Ni Yirmi sene sonra Ineiliz Londrada soru ve tereddüd edatı. 3 Yeraltındabilet alarak bir gemiye bindi ve Ame hayet Nevyork Herald gazetesinin bir sirktedir. Numaraların arasında bir ki yol. 4 Adam. 5 Türkleri kurtarikaya doğru gezi (seyahat) ye çık sahibi James Gordon Bennet 5000 filin de gösterdıği marifetler vardır. Fil ran andlaşmanın yapıldığı yer, manatı. dolar senelik ve ayrıca bütün masraf ortaya çıktığı zaman lngiliz fili ta sma gelsin ve sonra da A sırası yukanGemide Stanley isminde Ameri larını deruhde ederek Stanleyi anga nımaz. Fakat fıl binlerce kişinin aradan aşağı okunduğu vakit şimdi geçirkanın en büyük pamuk tecimen je etti. Röportaj kralı Stanley, Nev sında vaktile kendine iyilik etmiş olan adamı farkeder. Marifetini yarı mekte olduğumuz hoş zaman meydana (tüccar) larından birini tanıdı ve o york Herald hesabına ilk olank lııgina babasmın acıklı akibetini, annesi liz Habeş muharebesini takib etti. da bırakarak seyirciler tarafına yakçıksın. nin durum (vaziyet) unu anlattı. Ken Habeşliler mağlub olunca Habeş kra laşır. Hortumunu Ingilize doğru uzaBu bulmacayı doğru çözenlerden bî» disini sevdirdi. Stanley onu büro ha lı Teodorosun canına kıymasını res tır. Yanmdakiler korkarak kaçısırlar. rmciye beş lira. ıkınciye iki lira, üçunî makamlardan ve diğer gazeteler lngiliz artık işin farkına varır. Fil lndemesi olarak aldı. gilizi hortumile tuttuğu gibi ne yacüye münasib bir hediye takdim olu • John az zamanda efendisinin gü den tam 24 saat evvel haber verdi. par, biliyor musunuz, en arka mev nacak, dığer yüz kişiye muhtelif mü • ven (itimad) ini kazandı. Herrae O günden itibaren Stanleyin he kiden alıp en ön mevkie geçirir! Baba ve oğul kâfatlar verilecektir. Bulmacayı doğru mur olduğu işte muvaffakiyet gös men dünya yüzünde gezmediği, görDoktorun kabinesinde.. mediği yer kalmadı. Kendisine «dünterdi. Stanley bir gün onu yanına çaçözenlerden bize fotoğraf gönderenlerin ya gezicisi» ismi verildi. Sırasile 1868 ğırdı: Sayın bayan, istediğim ücreti resimleri de gazeteye basılır. Karşılık • Oğlum, dedi, bana cok bayrı deki Ispanyol isyanmı, Süveyş ka çok görüyorsunuz. Halbuki çocuğular gazetede çıkan cetvelin üzerine yalık (sadakat) gösterdin. Her şeye de nalınm açılmasını ve sair büyük hâ nuzun kızamığını tedavi için evinize zılarak temmuzun son gününe kadar aklın eriyor, senin güzey (saye) inde diseleri takib etti. Meşhur seyyah tam on kere gittim geldim. <Cumhuriyet Çocuk sahıfesi> adresine Evet doktor, çocuğumun kızaçok kazandım. Seni kendime evlâd Levingston Afrikada kaybolmuştu. yollanmalıdır. Geç kalanlar ve bu şartGordon Bennet tarafından onu bulmığı mektebde bütün sınıfa asla edinmek istiyorum, ne dersin? dığını, onlarm da hep sizin tarafınızlara riayet etmiyenler mükâfat kazanaJohn ne diyecekti. Ona bundan mıya memur edildi. Stanley 1871 de tertib ettiği bir ke dan tedavi edildiğini unutmayın.. Bu büyük saadet olur muyduî Teşek mazlar. şif kolile uzun zahmetlerden, derin isten kumusyon alacak olsak, size kürle kabul etti. Fakat gelecek delikanlı^a gene mesakkatlerden ve ölüm tehlikeleri hiçbir para vermemek lâzım gelir. Fikret Altuğ. bir takım felâketler hazırlıyor geçirdıkten sonra Levingstonu Tan 4 Samsun lisesi 175 Safa. Çocuk portreleri muş meğer... Kuzey (şimal) Ameri ganika gölü kenarında bulup kurtar5 İstanbul 49 uncu ilkmekteb 17 kasmdaki hükumetlerle güney (ce dı. Sonra da keşif seyahatine birlikte devam etti. numaralı Memnune. nub) Amerikasındaki hükumetler aLevingston güney Afrikastndaki rasında savaş çıktı. Pamuk tecim (ti6 Mudanya, Cellâdiye caddesinde caret) i durdu. Stanley birdenbire öl vahşilerle çarpışma esnasında öldü. Ali. dü. Bu işler Johnun evlâdhk edinil Bu sefer keşif heyetinin başına Stan7 Beyazıd 6 ncı ilkmekteb 418 numesine aid resmî muameleler bitme ley geçti. Bu suretle Kongo membaımaralı Verad. nı keşfetti. Mısırlılarla Sudanlılar aden olmuş'u. 8 Beyazıd Parmakkapı 110 numa Buna rağmen John hatırasına hür rasmdaki savaşta bulundu. Mısır kuvrada M. Celâl. meten Stanley ismini aldı ve güney vetlerinden daha ziyade iş gördü. 9 Bursa Gürükle köyu mektebi Amerikası ordusuna gönüllü yazıldı. Mehdilerin eline esir düşmek üzere Necibe Koyay. Bir, bir buçuk sene kadar türlü sa olan Mısır kumandanı Emin Paşayı 10 Elâziz ortamektebinde Cemal vaslarda çarpıştı. Nihayet Pitsburg kurtardı. Bu, onun son gezisi oldu. özer. Stanley yorulmuş ve elli yaşına gelmuharebesinde kuzey Amerika or 11 Elâzîz ortamektebinde Oğuzoğlu dusuna esir düştü. Kuzey Amerikası mişti. Artık dinlenmeğe ihtiyacı vargüney Amerikasını kendilerine karşı dı. Ingiltereye dönerek evlendi. A 12 Kafkas geçıdi, 4 numarada LutfL asî telâkki ettikleri için esirleri idam vam Kamarasına aza oldu. 1904 te fcflmeceyi doğru çözenlerden bıze fo büyuk Iıstede neşrolunur: 13 istanbul Elıfefendi sokağmda ediyorlardı. Stanley de idama götü de öldü tcğraf gönderenlerin resımlerinı bas 1 Boğazıçı lisesı 112 numaralı Neclâ Nımet Bayrak. * * * rülüyordu. Fakat bir kolayını bulup maya devarn ediyoruz. Fakat burada Ayışık. 14 Nışantaşı Güzelbahçe sokağı 6 Çocuklar, hepiniz birer Stanley okaçtı. resmi çıkmak mutaka hedıye kazanma 2 Beyoğlu Taksim Amirbey apar numarada Mustafa. Delikanlı tanînîp öldürülmek kor lunuz demem, fakat onun cesareti Develi Ziraat Bankatı muavlni ya delalet etmez. Hedıye kazananlarm tımanı Berrın. 15 Buyukada Niyazi caddesi 25 kusile iki üç ay serseriyane dolaştı. ni ve enerjisi size hayatta daima bir ısımlerı her ayın ilk haftasmda çıkan 3 Bakırkoy ilkmekteb 260 numaralı numarada Niyazi Dıkmen. Hakkı kızı Mürüvvet Ergün Şonra kuzey Amerjkasının, yani eşki misal olmalıdır. Fıkralar Yazısız Hikâye A 3 Bilmeceyi çözenler