30 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

50 Öaâîran Î935 CUMHÜK fTET Verakı ıtıihrü vefayı okuyup dinlîyenbulunsa!.. Erenköyde değerli bir yardım kurumu SAĞLIK BİLGİLERİ Afrikada gittikçe büyüyen tehlike İmtihanlar biter ken Ana ve baba ların ödevleri Yaz başlayıp imtihanlar bitince ana ve babaları alan haklı bir düşünce de çocukların tatillerini nerede ve nasıl geçirecekleridir. Bundan evvelki ya zımda tatilin fıkren çalışanlar için oy sağlığı yönünden kafî dinlenme zamanı olduğunu işaret etmiştim. Aıle bütçelerinde yazlık için para ayıranlar çocuklarının yapılışuıa ve esenlik gere ğine göre yer seçerler. Sınirlılere dağ ve lenfatik sıskalara deniz kenarı, romatizmalılara kuru havalı yerler uygun gelir. Bilhassa fikren çalışanlar için dağbaşlarının temiz ve ozunla yüklü havası dinlendirici bir etki gösterir. Oralarda toz yoktur. Ozungazi beynin yorgunluğunu giderir. Bol hava, bol guneş, genış ufuk ciğerlerle birlikte bütün üyelerimizin gelişimıne yarar. Ana yurdumuzun Uludağı, Ecvıdi, Ödemişin Gölcüğü, Yamanları, Kütahyanın Çamlıcası, îstanbulun Yakacığı, Çamlıcası, Alemdağı ılh.. belki bizim için daha belli olmıyan ne değer biçilmez yük seklikleri vardır. Buralarda tatil kampları kurmak faydalı olur. Deniz ihtiyacı olanlar da memleketimizin uçsuz sa hillerinin uygun yerlerinden istifade ederek kamplan oralara kurarlar. Kamp hayatı insanı derbederlikten kurtarır, kollektif yaşamanın zevkini tattırır, insanm dığergâmlık duygula nnı artırır. Fakat intizamsız kamplarda beklenen faydadan ziyade mazarrat görülür. Meselâ kampta toplu hayatın içeri sinde kumar oynıyanlar, içki içenler bulunursa öyle bir kampın faydasın dan ziyade zararı olur. Bütçeleri yetişmiyen akraba aileler arasında çadır kamplan kurulmasını öne sürmek lâzımdır. 34 aile bir araya gelerek bir çadır kiralar, kamp kurabilırler. Mavna kirahyarak deniz kampı yapılabilir. Toplu kampların Halkevleri ve Çocuk Esırgeme kurumları gibi topluluklar tarafından yapılması ve bu kampların başına işten anlar, seci yesine güvenilir, okumuş, yazmış adamar, Öğretmenler konulması faydayı artırır. Bu suretle kurulan kamplarda beden esenliğınin gereği nisbetınde bir besi listesi yapılır. Değişik spor, dinlenme, söz, eğlenti, .ıyku için bir program yapılır. Bu suretle bir ay tam bir oy dınlenişi temin edılmiş olur. Fakat bu kampların iyi başarılması ve kötü örnekler vermemesi için çok dıkkatli bulunmak lâzımdır. Yanlış hareketler bu guzel ve sosyal şin değerini alçaltır ve ona karşı menfî fıkirler uyanmasına sebeb ola bilir. Fakir çocuklar için bu gıbi kampar bilhassa önemlıdir. Geçen yazımda tatilde dınlenmeden bahsederken bir noktayı yazmayı unutmuşum. Bugün o noktayı da işaret edeyim. Ders zamanmda okullar baskısı altında yaşıyan çocuk, tatilde özgürlüğü ele almca kötü örneklerle karşılaşır. Sokak çocukla rile buluşur, onlardan fena örnekler ahr. Bu suretle moralı bozulmuş, sağlığmı kaybetmiş birçok yavrular görü rüz. Bu yönden de toplu kampların faydası vardır. Bir aylık kamp dinlen tisinden sonra ana ve babasmm eline verilen çocuğun ev dışındaki yaşayışını sıkı bir surette göz altmda bulun durmak lüzumunu da hatırlatmak is terim. Denize gidiyorum diye ana ve babasına yalan söyliyerek kendisini serseriliğe kaptıranlar da vardır. Ta til çağlarmda ana ve babanın çok uyamk bulunması gerektir. LOKMAN HEKlM faenkoy 38 inci îlkokul yardım cemiyeti uyelerile yavrulari bir arada Yurdumuzun eksiklerini tamamla mak, yoksunlan korumak yolunda cumhuriyet idaremlz bütün gücile ça lışırken, halkııı da elinden geleni yap ması bize kurtuluş alanmda büyük bir ümid ışığı verir... Çevremizde gördü ğümüz acılara, yardım gerek olan kimselere göz yummıyarak elimizi uzatır sak hem insanlık ödevimizi yapmış, hem de yurddaşlarımızın rahatını gö rerek biz de gönül rahatına kavuşmuş oluruz. Yalnız kendi hayatımızm düzgünlüğü hiçbir zaman bizi tam bir saadete ulaştırmaz. Bizim olan her şeyin de bizden geri kalmamasmı görmek isteyiş, en büyük insanlık belgesidir. Evimizdeki, odamızdaki hava ne kadar ışıklı; duyduğumuz ürünler ne kadar hayat verici olursa olsun; kapımızdan başınaızı uzatınca orada bir karanlıkla karşılaşıyorsak, ruhumuzu sarhoş eden güzel ürünleri arasıra acı, şikâyetli sesler hırpalıyorsa mes'ud olamayız... ' Bugün, bu konu üzerine yazı yaz mama sebeb, Erenköyünde açılan pek değerli bir (İlk Okul Yardım Cemiyeti) dir. Okullarla ilgisi olanlar birçok yoksun yavrularımızın acıklı durumunu yakmdan görüp bilirler. Çok acı görmüş yurdumuzun bize miras bıraktığı yoksunluğu daha üzerimizden atama dık. Okul sıraları üzerinde yanyana oturup çalışanların birçoğu iyi gıda alamıyan, iyi beslenemiyen yavrucuklardır. Geçimi yolunda olan arkadaşları nın yanıbaşında o yavruların, yaşlarının katlanamıy*cağı kadar ağır bir açlık yüküne Syle mağrur bir sessizlikle boyun iğişleri vardır ki, görenleri mutlaka ağlatır. Bunların sayısı bir de ğil, beş değil, her mektebin talebesi nin hemen üçte birinden çoktur. Yemek saatlerinde bu zavallıların kimisi bir s'mitle vakit geçirir, kimisi bir kâğıd parçası içinde getirdiği iki dilım kuru ekmeğini bir kenara büzülüp yer; ki misi de pek acıdır, amma, acıları dindirmek için onları hepimiz tanımalı, öğrenmeliyiz yiyecek hiçbir şeyi olmadığı için ve arkadaşlarının, yahud hocalarının neden yemek yemediğini sormamaları için köşeye, bucağa sak lanır. verir. Her yü palto, önlük, ayakkabı dağıtır. Üye sayısı pek çok olmadığı halde bu üyelerin cemiyete gönülden bağlı lığı, vadettikleri parayı hiç aksatma dan tam gününde vermeleri yüzünden cemiyetin durumu pek düzgündür. Yaz aylarında yapılan bir (kır balosu) nun da kış için büyük yardımı olmaktadır. Bizden şefkat, sevgi bekliyen çocuklarımızı korumak için yapılan bu baloya yalnız Erenköy halkı değil, her yerden koşup gelenler vardır. Bu balo, bu yü da, temmuzun yedinci günü, Suadiye plâjı kazinosunda verilecektir. Bundan başka, arasıra Erenköyünün iyi yürekli zenginleri tarafından eşya, meyva, çocukların bir günlük j'emeğini temin etmek gibi teberrular da eksik olmaz. Okulun başöğretmeni Bayan Ahterin, cemiyetin kuruluş ve yaşayışında büyük özeni vardır. Bu gene ve çalışkan kadm, okuldaki ödevini yabıız çocukları okutmakla bitmiş saymıyarak onların her türlü gereklerine karşı candan bir ilgi duymuş; sonsuz bir özenle, yorulmak bilmez bir hızla çalışarak yurda karşı sevgisini göstermiş ve E renköy halkı kendisini pek çok övrrekte, sevmektedır. Bayan Ahter, bu yolda meslekdaşlarına örnek olacak de ğerli bir öğretmen. Bayan Ahteri ve iyi yürekli Erenköy halkını gönülden kutlularken yurdu muzun her köşesinde böyle yardıma gereği olan çocuklarımızı düşünecek, koruyacak vatanseverlerin çoğalmasını dileriz. Yazımı bitirirken aklıma geldi: Ge çenlerde işi, gücü olmıyan, hali, vakti pek çok yermde bulunan bir bayan, sabahleyin on ikiye kadar yataktan çık madığını, uyuduğunu söylüyordu; bu uzun yatak rahatından içim sıkıldı; onun da sıkılacağını umdum; sordum: Sıkılmaz mısuıız, o kadar çok yatakta kalmıya? Bayan, bana ellerini iki yana aça rak, yana yakıla karşılık verdi: Ne yapayım, kalkayım da ne yapayım? Canım sıkılıyor; gün bir türlü geçmiyor; eğlenecek bir şey yok; İs tanbulda gidilecek, iyi vakit geçirilecek bir şey yok... Böyle, işsizlikten, eğlencesizlikten îşte, (Erenköy 38 inci ilk okul yar canları sıkılan bayanlar bir hıza gelse'dım cemiyeti) böyle yavrulara şefkat ler, kendilerine can sıkmtısını akılla kollarını açmak ülküsile kurulmuş bir rma bile getirtmiyecek kadar çok, hem cemiyettir. (1931) de ilk açıldığı zaman de hayırlı, faydalı eğlenceler bulabi (45) çocuğa yardım ediyordu; (33) ü lirler. yesi vardı; (1934) te üye sayısı (40) a Bence bu türlü işler, bizim durumuve korunan çocuklar (65) e yükselmiş muzda bulunan bir yurd halkının en tir. Bugün, bu durum devam etmekte büyük eğlencesi olmak gerektir; am dir. (65) çocuğuna her öğleyin sıcak yemek ma... «Verakı mihrü vefayı» bir okuyup ŞÜKÜFE NİHAL \ Cemiyet, okulun korunması gerek bu dinliyen bulunsa!.. Hali, vakti yerinde, geliri yolundi kibar bir adam, hergün penceresinin ö (Baş tarafı 1 inci sahifede) Köylünün kasdettiği şey, bir italyan nünde oturur, sokağı seyrederek vakit ge komîserile görüşmek üzere bugün Roma zabitinin yaptığı topoğrafi işleriydi. Bu çirirmiş. kini güden insanlar Afrikanın en cesur, Dik^at etmiş ki, mahallenin imamî, dan Doğu Afrikasma gitmiştir. en savaşçı insanları da olsalar, yalnız kin Tanrının günü evin önünden gelip geçerHabeşistan meselesi ve ttalya ken, başını yukanya kaldırıyor ve adarngütmek kâfi değildir. ile Fransa cağızın yüzüne uzunuzadıya bakıp yoluMesele bu adamların sayısındadır. Deyli Meyl gazetesinin Roma muhaBu bususta herhangi bir rakam sövle na öyle devam ediyor. biri tarafından bildırildiğine göre İtalyan Bu hal sinirine dokunmuş ve imami, payitahtında Fransanın Habeşistanı în mek piyangodan numara çekmek kadar şüphelidir. Habeşistanda tahrir işi hiçbir bir gün karşısına çağırtıp, sormuş: giltere, Fransa ve İtalyaya aid olmak ü îmam efendi! Sen her ölü yıkadıkzere üç nüfuz mıntakasına ayıran 1906 zaman, bizim metodlarımızla yapılmış değildir. Fakat «Imparator Haile Selasie ça ne ücret alırsın? senesi muahedffundeki hissesini îtalyaya bile kaç kişilik bir orduya güvendiğini bibırakmış olduğu söylenmektedir. Aman, efendimiz! Böyle sualin liyor mu?» tarzında bir suale tereddüdYeni sevkiyat şimdi ne münasebeti var? Hemen Cenabı süz: Hak gecinden versin! Ne yapacaksınız? Sirakuza (İtalya) 29 (A.A.) Sa Biliyor! diyebiliriz. Sana ne? Ben ne soruyorsam, ona banda tümeninin bin erle beş subaydan Buna iki sebeb var. Birincisi her vi cevab ver. >• ibaret iki piyade taburu Prinçipeza CioJ lâyet şefi, kendı arazisindeki mmtakaîa vanna vapurıle Doğu Afrikasına gitmiş Helâlinden bir lira ahrım. ra kumanda eden büyükleri, bu büyük lerdir. Peki; al sana on ölü yıkama palerden her biri, kendi maiyetindeki köy İtalyan gazetelerinin neşriyatı rası. Yalnız senden çok rica ederim: Bir grup şeflerinin sayısını bilir. Bu şefler de daha bizim evin önünden geçerken, başıRoma 29 (A.A.) Gazeteler, Italkendı maiyetlerindeki silâhh efradın sa nı kaldınp ta benim yüzüme öyle bakma! yanın Habeşistandan yana olan go'rüş yısını, bir iki noksanile bilirler. Bir nevi noktasını teyid etmekle beraber, İtalya feodalite sistemi. İkinci sebeb; hükumet Başüstüne! Fransa ve İngiltere iş birliğinin, Ştreza merkezi, bes altı senedenberi, aile reis Imam o gün on lirayı koynuna koyup da çizilen gidışe göre genişletmek imkânı lerinin sistematik bir tahririni yapmak gidiyor. olduğunu yazıyorlar. tadır. Derken, aradan biraz vakit geçtikten Yabancı basın, Avrupa meselelerinde sonra, adamcağız bakıyor ki, imam gene Bu sistemin Gondann kırk beş mahal bir uzlaşmaya varılmış olduğunu kavdetlesinde veya kariyesinde tatbik edildiğini her seferinde, konağın hizasına geldiği mekle beraber. M. Musolininin Habeş gördüm. Bu tahrirde hiçbir evin unulul gibi gene eski tertib gözlerini pencereye işinde ayak dirediğini haber vermektedirmadığı muhakkaktır. Bu tahrir sonunda, dikmede. Ier. Gondar gibi, bir asırdanberi kendi ken Onu gene çağırtıyor ve: Fransız gazetelerinin neşriyatı dınin gölgesi halıne gelmiş olan bir şehir Be adam! diyor; beni sinirlendirc Parıs,te çıkan Le Journal «Marcel de bile, üç yüzü muhtelif tüfeklerle mü bu kötü huyundan vazgeçmen için sa* Grianle) imzasile şu yazıyı neşretmiştir: cehhez bin dört yüz tane eli silâh tutar uttum on ölü parası verdim, sen de 1332 senesinde, Gondardaki îtalyan adam olduğu görülmüştür. Yaphğım he bul ettin, o. ise ki hâlâ çıkası gözün konsolosluğu hududunda bulunuyordum. sablara nazaran, Habeşistan halkmdan de. Allahtan korkmaz mısm? <£ < Eski şehırin halkı, hükumet merkezine onda ikisinin eli silâh tutar olduğu far ımam: • * teslım edip haklı olarak astırmak istedi zedilebilir. Ne yapayım? diyor. On liray ğim iki üç kişinin teşvikıle adamlarımı sı*** n ama, içime sinmedi. Ölüyü tene. kıştırıyor ve mer'ada süvarilerimin etrafıDemek ki, imparatorluk nüfusu on yatırıp ta sabunla, sıcak sularla yıkrya nı çeviriyordu. milyon olarak tahmin edılirse, impara rak, alnımın terile alacağım bir tek lira: Fakat, İtalya konsolosluğunun ve Hatorun kırk dört harb davulunun çıkara nın tadı başta oluyor, vesselâm! beş hükumetinın sayesinde ve benim FranÖTÜKÇÜ cağı korkunc sesin, nazarî bir hesabla, iki sız oluşum dolayısile herşey yoluna girdi. milyon kisiyi ayaklandıracağı anlaşılır. O tarıhte şu kanaati hasıl ettim ki, bir Bu rakam, Habeş müstemlekelerini biİtalyan olsaydım, dört ay evvel katledi lenlere mubalâgalı gıbi görünebilir. Malen miralay Pelusonun akıbetine uğrıyakul haddi asmamış olmak için, Habeş caktım. ordusunun, bir harb karsısında dörtte biDün Hava Kurumuna üye yazılanlar Anlatmak istedığim şey bu noktadır. ri hükumet tarafından sılâhlandmlmış bir unlardır: Habeşistanın en uzak vılâyetlerinde, milyon asker cıkaracağını söyliyebıliriz. S. Suraski mahdumlan kumaş muesîtalyaya karşı beslenen kin çok şiddetli italyan ordusu nekâdar mükemmel sesesi (500) lira teberru, manifaturacı dır. teçhizatlı, nekadar kahraman olursa ol Menaşe Kozek (150) lira teberru, Şark Bugün Italyanlarla Habeşliler arasın sunlar her dakıka, her deliği, her çıkıntıyı Sigorta Anonim şirketi (100) lira~ te"be"rda beş temas noktası vardır. Sefaretm arastırarak mücadele etmek zaruretinde rü, Pertevniyal lisesi müdürü Edıb Erbulunduğu Adisababadan maada, Da kalacaktır. Yağmur mevsimlerinde beş riede, Dırre Dauada, Aduada Dalıra ay mecburî olarak tatil edılecek olan bu üven (20) lira teahhüd, Beşıktaşta AMarkosta ve Gondarda konsolaslar mev harb, senelerce sürecek, bu beş aylık fa karetler mütevellisi Murtaza (20) lira eahhüd.. cuddur. sılalar Habeşliler için istirahat devresi, %2 Ier nasıl kesilecek? Gondar köylülerinden biri, bana çene Italyanlar için maneviyatı bozan bir bekHükumetçe verilen bir karar üzerine sile, konsolosluğun bulunduğu tepeyi gös Ieme devresi olacaktır. tererek: alelıtlâk bütün memurlann maaşlarının Bu harb, Napoleona karh sahralardan Bunlara tahammül edişimiz hasta başka birsvy kazandırmıyan Rusya sefe üzde ıkisini Türk hava kurumuna vernelerin yüzündendir, dedi, Fakat şimdi rinin, îtalyaya çöl kazandıracak bir nü melerinin takarrür ettiğini yazmıştık. Memurlar, hava tehlikesine karşı memtoprağı taksim etmeğe geliyorlar, her ta munesi olacaktır. Bu harb her iki devleti rafı ölçütüler bile. Kafalarında ve kâğıd ve Avmpayı iflâsa sürükliyen ve silâh lekette yapılagelmekte olan umumî haüzerinde toplar için çizilmiş bir de yol kacakcılanna mükemmel bir sergüzeşt te zırlık ve yardıma kendilerinin de iştiravar. kini tazammün eden bu kararı memnunimin eden bir harb olacaktır.» etle karşılamışlardır. Yalnız memur maşlarından yüzde iki nisbetinde tevkıfat apılma işinde bazı tatbikat yanlışlan apılmaktadır. Bir kısım daireler, bu yüzde ikileri veriler dahil olduğu maaşlann umumî yekunu üzerinden, bir kısmı ise vergiler çıktıktan sonra memur eline geçen tutar üzerinden yüzde iki tevkifat yaprnaktadırlar. Keyfiyetin Ankaradan tavzihi isenmiştir. Habeşistanın Romadaki konuşmalara mukabelesi BÎBFIKUAJ^ Oylesi başka olurmuş! Bir ticaret evi tayyareye 500 lira verdi Memlekette tayyare için çalışmalar Hergün 5 kelime Kırk dördüncü liste 1 Müşahede = Görüm Tarzı rüyet = Görüş Örnekler: 1 Son Almanya] gezisindeki görümleriniz hakj kmda bir konferans verir mi] suıiz? 2 Bu meselede görüşlerimiz] ayrıdır. 2 Mecmua = Dergi İzmir Turing Kulübünün tertib ettiği gezintüer Üsküdar tahsil müdürlüğünün bir cevabı 26 Kaziran 935 tarihli nüshamizda, Kadıköyünde Rasimpaşa mahallesinde Uzunhafız sokağında 196 numaralı evde oturan Mehmed Hasanın matbaamıza gelerek Üsküdarda Yenimahalle caddesinde 16 numaralı dükkânı Emlâki Mil, liyeden satın alıp aradan vakit geçtikten! sonra Üsküdar maliye tahsil şubesi tarafından tekrar satışa çıkarıldığı hakkmda^ ki şikâyeti yazılı idi. , Üsküdar mıntakası tahsil müdürlüğünden aldığımız bir tezkerede deniliyor ki: «Sözü geçen dükkânın bulunduğu yeı itibarile İstanbul Mıllî Emlâk direktör. lüğünden Selâmsız maliye şubesi tahab kuk başmemurluğuna gelen bir tezken üzerine bu memuriyet. evrak. ve tapu senedile birlikte Millî Emlâk Tdaresine gitmesini Mehmed Hasana bildirmiştir. Mesele bundan ibarettir.» Torbalı (Hususî) Hava tehlikesini terdiği ilgi çok değerlidir. oılenler kurumuna üye yazılmak için Tarsusta kaza merkezinde bır toplantı yapıl Tarsus (Husu mıştır. Halk, kuruma üye olmak için sî) Yurdun heı müracaatlere başlamıştır. tarafında olduğu g bi burada da tay Bigada "Biga (Hususî) Burada büyük bir yare için heyecanJeplantı yapıldı. Kaza kaymakamı, Baş lı toplantılar ol bakan, İsmet Inönünün değerli söyle maktadır. Geçen Ulucamidt vıni gözönüne alarak hava tehlikesini lerde Hatib Enis Uğuı bılenler kurumuna üye olmağa halkı çağırdı. Bu iş için bir komite seçilme tarafından hava sinı ıstedı. İşuı değerini bilen halk he lanmızın emniyet men komiteyi seçmiş ve daha orada ü te bulunması içır olduğu yeler yazılmağa, taahhüdlerini bildir muhtaç muz uçaklar hak meğe başlamışlardır. Önemli ve gerekli Hatib Enis bir yolda çalışılması komiteye bırakı kında bır soylev verilmiştir. larak toplantı dağümıştır. Halkın gös Torbalıdaki toplantı Örnek: Niçin bizde fikir dergi1 leri az çıkıyor? 3 Mazannei su = KaraL Örnek: Dün tutulduğunu yaz'dığımız adamın karah takımuıJ dan olduğu saptanmıştır. 4 Muaf = Bağışık Muafıyet = Bağışıklık Örnek: Gazete kâğıdlarımn| gümrük bağışıklığı kalktı. 5 Muayene = Bakı Örnek: Evlenecek olanlar doktor bakısından geçerler. Not: Gazetemıze gönderilecek yazılarda bu kelimelerin osmanlıcaları kullanılmamasmı rica ederız. Seyyahlardan bir grup Aliağa çiftliğinde îzmîr '(Hususî) Turing ve otomobü kulübü bu hafta, Menemenin Aliağa İıahiyesi sahillerine bir gezinti tertib et iniştir. Otobüslerle giden gezginciler, naiıiyede müdür ve halk tarafından ilgi ile karşılanmışlardır. Nahiyenin, çok güzel, |akat tanınmamıs, şöhretj yayılmamiî bir plâjı vardır. Bu arada denizin, havanın vaziyeti de mükemmeldir. Nahiye müdürlüğü ve köylü misafirler için daha evvelden çardaklar, yiye cekler hazırlamış bulunuyordu. Akşama kadar kumlarda, depizde, çardak altında e|lenceli saatler geçirilmiş, oyunlar tertib edilmiştir.