30 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Büyük bir külübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulonmak lâzımdır. İleri götürmek Zorunda olduğumuz Bir iş: Denizcilik enizcilıkte geriledik mi> Eskiden daha iyi denızciydik te şimdi daha az mı denizciyiz? Bu sorgulara evet veya hayır diye uluorta karşılık verilemez. Doğrusu budur ki biz denizcilikte dünyanın üzerinde yürüidüğü ilerleme yolunu hiçbir vakit adamakıllı tutmadık. İmparatorluk devrinde ve buhann gemilerde kullanılmasmdan ö ce Türkiyenin bazan ileri, bazan gen donanmalan olmuştur. Bütün tarihimizde pek gözlü Türk gemiciliğinin yüksek örneklejini görebıliriz. Teknelerin buharla yürümeğe başlamasından sonra donanmaya artık önem verildiği bir zaman olmuştur. Her iş kendi zamanının şartlarile ölçülebileceğınden o zamanki Türk denizcilığini ileri bir adım saymak pek yanlış olmaz. Ancak bir noktaya dıkkat olunmasını isteriz ki devlet donanması bakımından Türk gemiciliğinin o zaman dahi dikkate en yaraşır yanını tersanede Türk £«ni yapıcıhğının kazanabildiği derece ile ölçmek en doğru olur. Bu alanda epeyce alışıklık kazanılmış olduğunu da «öyliyebiliriz. Şu kadar ki hakikî gemi jyapıcılığı ağır demir endüstrisinin memlekette kurulmasile ancak belirebilirdi. U•çakçılık (tayyarecilik) için söylediğimiz temeli gemicilik için de aynile söylüyoauz: Yapıcılığı ve yürütülmesi fen bilgilerıne bağlı hayat işlerinin gerçek olarak memlekete maledilebilmesi için bu işleri yurddaşların bılme ve yapma imkânlan ^erçevesi içine sokmak şarttır. İşte gemicilikte de varmağı gözönüne alacağımız amac budur. Oraya varıncıya kadar yapacağımız işlerse pek çoktur. Şimdilik bir ucundan onlarla uğraşmağa koyulabıliriz. " Memlekette deniz sporlan bütün büberaber pek te olmamakla Hayat Ansiklopedisi A yil umhuri yl Hayat Ansiklopedİşi 82 x 3995 Telgrat T« meirtüp adred: Cumhuriyet, îstanbul . Posta lratorf? tstanbul. No. 248 Matbaacılık ve Neşriyat Şirkeü, 24299 2429a Telelon: Baçmuhanlr TO evl: 22365, Tahrlı iıeyett: 24298, ldare va matbaa 30 HaZirati 1935 nci cüzü cıktî ^ Afrikada gittikçe büyüyen tehlike Habeşistanın Romadaki konuşmalara mukabelesi M. Tituleskonun Pariste yaptığı konusmalar Başbakanımız Şark seyahatine çıktı İsmet Inönü, refakatinde Tevfik Rüştü Aras olduğu halde dün gece Ankaradan ayrıldı ve iyi haberlerle geleceğini söyledi Ankara 29 (Telefonla) Başbakan tsmet Inönü, refakatinde Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ve Jandarma Umum Kumandanı General Kâzım olduğu halde bu gece saat 24 ü bir geçe Ankaradan şark vilâyetlerine gitmek üzere ayrılmıştır. İstasyonda Başbakanımızı Meclis Reisi ve Birinci Reis Vekil lerile Dahiliye, Bayındırhk, Finans, Ziraat, Gümriik ve Inhisarlar Vekilleri, Vekâletler Müsteşarları, askerî erkân, Vekâletler er kânı ve kalabalık bir halk teşyi etmiştir. Başbakanımız, istasyonda, kendisini teşyie gelenlerle ayrı ayrı vedalaşmışlar, hareketten evvel: « Size çok iyi haberler getireceğim. Hep bildiğimiz, gördü ğümüz yerlere gidiyorum, hepinizi ayrı ayrı hatırlıyacağım» de miştir. Başbakanımız, kompartımana girerkeri, iyi haberler getirece ğini tekrarlamış ve beşuş bir çehre ile ayrılmıştır. Küçük Andlaşma Baş Imparator «Hiçbir devletin mandasını istemiyoruz, kanı bugün Londraya Iki yabancı hükumetin böyle bir meseleyi gidiyor konuşmağa hakları yoktur» diyor Parîs 29 (Telsizle) Başbakan va Dış îşleri Bakanı M. Laval, bugün öğleden sonra burada bulunan Romanya Dış işleri Bakanı ve Küçük Andlaşma başkanı M. Tituleskoyu kabul etmiştir. M. Laval iki gün evvel M. Edenle yaptığı konuşmaları M. Tituleskoya anlatmıştır. Romanya Dış İşleri Bakanı îngiliz Bakanlarile de görüşmek üzere yarın Londraya gidecek, dönüşte M. Lavalle Pariste tekrar konuşacaktır. Adisababada halkın hududa cepane ve asker sevkiyatını görmek üzere istasyonlardan birine koşusu Fransa, Habeşistandaki nüfuz mıntakasını Italya hükumetine terketmis! istiklâlini k a n m m son damîasîn& tadar 1 Londradan gelen gazeteciler ' istanbuî yolunu çok beğendiler Londra 29 (Telsizle) Habeş împaratoru bugün Deyli Kronikl gazetesi nin Adisababa muhabirine mühım bir diyev vermiştir. Imparator îngiliz gazetecisinin sorduğu suallere cevaben demiştir ki: « Habeşistanda şimendifer yapmak, mektebler açmak ve Habeşistanı bir Avrupa devletinin mandası altına vermek üzere devletler arasmda konusmalar yaItalya Müstemlekeler Bakanı. pıldığıru haber aldım. Hiçbir hükumetin Afrikaya gitti yalnrc bjzi alâkadar eden işler hakkında Roma 29(Telsizle) Müstemlekeler orsaboca çabalayıp durmaktadır. Tür başka bir hükumetle konuşmada bulunbakanı Somali valisi ve Somali fevkalâdf kıyemiz gıbi dörtte üçünden artık tarafı mağa hakkı yoktur. IŞehrimize gelen Sç tngüiz Habeşistan müstakil bir devlettir ve (Arkan 7 nci tahifede) denizlerle çevrili bir yerde deniz sporlan gazetesnin mahabirleri yalnız deniz kıyılannın işi sayılamaz. ÜlBlrkaç gündenberi beklenüen îngiliz kesi dünyanın en büyük nimetlerinden bigazeteleri ve otomobil sosyeteleri mü ri olarak bu kadar uzun sahillere sahib messilleri dün Londradan şehrimize gelolan bir ulus, denebilir ki, çok geniş, amişlerdir. ideta genel bir ölçüde denizci olmak zoGelen îngiliz gazeteleri mOmessilleri rundadır. Deyli Heralddan Wizdom, Deyli Meyilv Spor, giderek, milletlerin hayatlarınden Fuller ve Deyli Ekspresten Pem da gencliğin bir yetişrne bertondur. Motör sosyeteleri mümes ye y e t i ş t i r m e yolu olmağa silleri ise Morris sosyetesinden Rash ve idoğru gitmiştir. Bu bakımdan deniz Bolding ve Otomobil cemiyetinden Belgrad 26 (Hususî) Yeni parlasporlan alanında neler ve neler yap mento ve âyan meclisi temmuzun dörOrr'dur. mak zorunda olduğumuz kendiliğin dünde açılacaktır. Yeni kabine Başka(Arkan 6 nct sahifede) îden anlaşılabilir. Türkiyenin sahilleri nı bu münasebetle kabinenin mesai Fransadan az değil, Almanyadansa bel programım okuyacaktır. Programı kaKENDİ KEND1M1ZÎ TENKtD: ki üç beş kere daha çoktur. Bütün Al leme almak üzere kabine azasmdan beş manyada su sporlanna yabancı hemen dşilik bir encümen teşkil edilmiştir.' kimse yoktur desek aşınlık (mubalâğa) Bizzat Başbakanm riyasetinde bulunan Jstanbuldahi hastanelerin yatdk sa olmaz. Orada memleket içindeki nehir, bu encümenin tesbit edeceği program yıst bu şehrin nüfusile uygun olmakgöl gibi bütün sular gemiciliğin ve deniz başlıca iki kısımdan mürekkeb olacaktan uzak, yani çok azdır. Hele hastaneciliğin ve hele deniz sporculuğunun her tır. ler hastahkların Tieu'i bdkımından tasçeşidine alan yapılmış ve bellibaşlı su Dâhilî siyasetten bahsedecek olan biı nif olunursa bu yetersizlik bütün bü ları olmryan yerlerde yapma havuzlar ve rinci kısımda fıkirleri yatıştırmak, tedtün göze çarpar. Tek Üniversitemiz İsgöller vücude getirilmiştir. Memleket ka ricî bir surette eski hataların tamir ve tanbulda olmak ve en ünlii doktorlar rasını hiç te gözden irak tutmamak şarti tashihi, idarei memlekette yapılması burada bulunmak itibarile İstanbuî ie biz deniz sporculuğuna deniz kıyüarı derpiş edılen reformlar ve buhranm sağlık kurumları yalnız bu şehir halkımızdan başlıyarak ona hergün fazla ö tehvini Tçin ittihazı lâzım gelen tedabir nın değil, bütün memleketin başvurdutaem vermeğe doğru gidebiliriz. zikredılecektir. ğu yerlerdir. O halde yetersizlik daha müdafaa edecektir. Memleketimizde ^ mektebler açmak, şimendifer ve yol yapmak istiyen şahıslara ve hususî firmalara her çeşid kolaylığı göstermeğe hazmz. Yalnız hiçbir yabancı devlete memleketimizde herhangi bir imtiyaz veremeyiz ve hiçbir devletin mandasını istemeyiz. Şunu da bütün dünyaya ilân ediniz ki bir harb çıktığı zaman, şahsan orduîan mm başına geçerek bütün Habeş kuvvetlerini bizzat idare edeceğim. Bununla beraber Uluslar Kurumunur harb tehlikesinin önünü alabileceğini şimdi bile umduğumu söyliyebilirim.» ( Türk sularının Türk bayrağına geçtiği gün Yarîn bütün Türkiye limanlarmda kabotaj bayramı kutlulanacak Yugoslavyada vaziyet Kabine 4 temmuzda okuyacağı programînı hazîrlamağa başladı, eski Başbakan M. Yevtiç «Yugo • Faşist» isimli yeni bir parti kuruyor Türk sularında kabotaj hakkım ilelebed kazanan Türk ticaret sundan iki gemi ve Lozanda bu hakkı da kazanan General İsmet tnönii Kabotaj hatlarında kapitülâsyonun resmen kaldmlması tarıhi 1 temmuza tesadüf ettiği için yarın bütün limanlarımızdan büyük tezahürat ve şenlıkler yapılacaktır. Deniz Ticaret Müdürlüğüne gelen telgraflara göre Trabzon, Samsun, Giresun, Zonguldak, Bandırma, Izmir ve Mersin limanlarmda 1 temmuz gününün fevkalâde mutantan olarak kutlulanması için gereken tedbirler alınmıştır. Yarın sabah kabotaj şenliklerinin kara kısmındaki merasimi yapılacaktır. Sabahleyin, bütün deniz teşekkülleri erkânile armatörler ve deniz müstahdemini Tophane rıhtımmda toplanacaklar ve buradan ellerinde Parti bayraklan olduğu halde Taksim abidesine gideceklerdir. Burada Deniz Ticaret Müdürlüğü, Denizyollan idaresi, Akay, Şirketi Hayriye, Halic vapurları şirketi, kaptan ve makinistler cemiyeti, kılavuzlar, Vapurcular şirketi, armatörler tarafından abide* ye çelenk konulacak îstiklâl ve Denizcw ler marşlan çalınacak, söylevler söylene^ cektir. Karadaki merasim bu suretle bittik « ten sonra deniz idareleri delegelerinden mürekkeb bir heyet Dolmabahçe sarayına giderek Cumhurreisine denizcilerin tazi» matını arzedecektir. Akşamki fener alayına 8 de başlana * caktır. Denizdeki şenliklere büyük ve kücük bütün vapurlar, hususî merakib ve sandalar istirak edeceklerdir. Fener ala* yı gtVe 24 te bitecektir. ' IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11IIII1IIIIIIIIII1IIII1IIII1IIMI Sağlık kurumları sıkı bir bağlıhk, çok yakm bir ilişiklik vardır. Ve şurası unutulmamak gerektir ki y a r a 1111 ş 1 a r ı n d a i m p a r a torluk 1 a r kurmak kabiliyet i o l a n m i l l e t l e r denizci olmak ihtiyacından kurtulamazlar. Denizci olmak için mutlaka yalıuşağı olmağa lüzum yoktur. îstanbulda kayıkçılara dikkat etmez misiniz: Bunlar içinde Rizeli, Inebolulu kadar Çankırıh ve Sıvas tarafh insan vardır. Birçok sebebler altında denizcilik hayatımız da ufak ve kısa bir buhran geçirdi diyebiliriz. Fakat şimdi daha anlamlı bir hareketle bize kayıbımızı kazandıraffuz. , cak yeni bir yola dökülmenin arifesindeTürk', oldumolasiya clenize hiç yabancı yiz. Buna göre biz 'denizciliğimizi geçjdeğildjr. [Türkün bütün tarihjnde denizlc mişle ölçülemiyecek. kadar üeri bir öneme. İstanbulda Moda Fenerbahçe sahilierinde büyük bir denizcilik kulübü kufulmakta olduğunu sevincle öğreniyoruz. Bu kulübün bütün memlekette canh bir harekete ve hızlı bir ilerlemeye götürülecek deniz sporlanna hayırlı bir başlangıc olmasmı diliyoruz. Deniz sporu memlekette hiç yok değil. İstanbulda kız ve erkek çalışkan bir gencliğin by. sporu sayıBI üçü dördü geçen türlü kurumlarla yaşatmakta sürüp gitmekte olduğunu burajda özel bir zevkle söylemekten kıvanc İduyanz. Deniz kenarı diğer bazı yerlehmizde de gencliğin denizciliğe hergün frrtan bir özenle sanlmakta olduğundan Jıaberimiz yok değildir. Bandırma gencîiğini bu arada alkışla anmaklığımız gerektir. Izmirde de bu işe önem verilmekten geri durulmuyor. Fakat bu kadarı yeter değil. Bu işi ülkenin her yanında tieri götürmek lâzım. Bütün deniz spor kurumlanmızı, merkezi Moda Fenerpahçe olacak bir federasyona götürmek, yakın bir geleceğin en doğru işlerinden biri olsa gerektir. Memlekette bu deniz feporlannı bütün kurumlar biribirlerinden haberli olacak yöntemde ahenkli bir yiiU. rüyüşe koymak lâzım geldiğine ınanıyo Programm haricî siyasete taalluk eden ikin«i kısmmda Küçük Andlaşma, Balkan Andlaşması devletleri ve Fransa ile olan ittıfak siyasetine devam olunacağı, Bulgaristan ile başlıyan yakyjlaşma ve dostluk siyasetinin takviye edileceği, İtalya ile halli icab eden meselelerin tasfiyesıne çalışılacağı ve diğer komşu devletlerle dostluk münasebetlerinin idame ettirileceği bildirüecektir. IIIIIIIIIIMIIM 111111111 Eski Yugoslavya Başbakam M. Yevtiç idarî reformlar arasmda yeniden bir Posta, Telgraf ve Telefon Bakanlığı tesisi de bulunmaktadır. Bundan başka Hava ve Propaganda Bakanlıkları namıle iki bakanlık teşkıli düşünülüyor. Şimdiye kadar Yugoslavyada bu işler için müstakil bakanhklar mevcud de ğildi. Hükumetin dahilde yapmak istediği (Arkanı 3 üncu sahifede) IIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII ııııııııiMiıııııtı ııııııı ııııı •ııııııiııııtıııııııııııiınıll iletmek lüzumunu pek iyi ve pek derin anlamış bulunuyoruz. Eskiden Kalafatyerinde güzel kikler, kayıklar yapıbrdı. Şimdi ise kotralardan başka muşları ve giderek buharlı buharsız daha büyük gemileri yapmağı gözümüze kestirmekte bulunuyoruz. Bunun inanlı bir aşkla olacağını pek iyi bilmekle beraber bundan sonraki denizciliğimizin bilgiye ve fenne dayanacağını da çok derin duyuyoruz. Yurdumuzun ihtiyacına yetecek bir donanma ancak bu türlü ulusal bir kavrayışın sonuncu olabilir. Kaldı ki ideal yalnız bir savaş donanması değildir, belki mutlak olarak ileri denizciliktir, donanmayı da içine almış, olacak ileri bir denizcilik. artik göze çarpmalıdır. İstanbulda hükumetin, Evkajın, şehrin hastaneleri vardır. Ekalliyetlerin de ötedenberi bu yoldaki kurumları hâlâ iyi kötü ayakta duruyor ve çalışıyorlar. Birkaç ta yabancı hastanesi var. Bu sonunadar üstünde durmağa lüzum görmeksizin memlekete aıd hastanelerin her gün daha iyi, daha ileri ve daha büyük bir duruma geçmeleri için he pimizin uçraşmakhğımız yüksek bir insanlık işidir. Bunların ıslah ve ikmalleri bir plân dahilinde yapılabilir. Bu işi temin edecek paranın bulunmasında biz öyle sanılabileceği kadar büyük zorluklar bulunacağını düsünmüyoruz. Bu işlere sarjolunacağı belirtilerek halktan istenilecek jeddkârlıklann hiç esirgenmiyeceğinde bizim şüphemiz yoktur. Örnek olarak her yapılan reçeteye yalnız beş kuruşluk hastane pulu yapıştırılsa yalnız bu para on yil içinde İstanbulun birkaç kategori hastanesini dünyanm en güzel müesseseleri haline getirebilir. Bu şöylece bir örnek tir. Aransa daha neler bulunur, neler... Ve bu neler aranumahdır. * * IIIIMlllltlHlltHliniüllllllllllimtllllllllllllllllltltllimiiillilllllllllllllllllllltlllltlHllfl M. Marinettinin sergisi Fütürist Italyan şairi acayib kitab ve eşya ile dolu sergisini dün açtı, bir de konferans söyledi Evvelki akşam ~* îstanbula gelen î talyanm tanmmış fütürist şairi M Marinetti dün Tomtom sokağmda biı fütürist sergisi aç • mıştır. Sergi saaf 18 de İtalyan elçisi Sinyor Galli tarafuıdan açılmıştır, M. Marinetti bu münasebetle verdi< ği bir konferansta İtalyadan baş lıyarak muhtelit sergi açıiaıman sonra.., \ Kıtablar arasmda Dantenin 1472 "der memleketlerdeki fütürizm ve ileri san'at hareketlerini anlatmış, sergide gös basümış eserleri, milâdî birinci asırdai terilen kitablar, tablolar, vazolarla di elle yazılmış meşhur Horatio kodeksî, el yazması birçok eserler, İstanbuî vö ğer eşya hakkmda izahat vermiştir. Türkiye hakkında italyanca resimli es* İki katlı bir binayı işgal eden sergi nin bırmci katında kıtab ve tablolar ki kıtablar. Cenevehler devrıne aid İs4 (Arkan 8 inei sahifede} > teşhir edılmiştir. Yahya Kemalin son şiiri bugün 3 ttncü sahiSemizde yVNVS NADl J