18 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

18 Sariran 1935 CTTMHURllET SAĞLIK BİLGİLERİ Almanya Inttbalaıt Hava silâhları yarışı Devletlerin tayyare mevcudlannı ve yarışm milletleri nasıl iflâsa sürükliyeceğini gösteren korkunç rakamlar Su tedavisinde kolaylıklar 137 günde gezilebilecek bir müze gördünüz mü? Bir müzeden ziyade bir şehre benziyen Münihteki Doyoçe Müzeomda teşhir edilen eşya 66,000 tanedir ı JHEDGÜN BîOFIkRA Duayi ona et! lkinci Mahmud devrinde, başka bajka ün almış, ricalden iki kişi vardı ki birine Canib Efendi, ötekine de Halet Efendi derlerdi. Halet Efendi nekadar yakışıklı, gösterişli ve sevimli idi ise, Canib Efendi de o kadar sakil, bedçehre ve soğuk bir adamdı. Bir gün, lkinci Mahmud, Fatih canrsisine bayram alayı yapıyordu. O vakitki teşrifata göre, devlet ricali arasında bü tün ileri gelenler, atla bu alaya iştirak ederlerdi. Canib ve Halet Efendiler de bu su retle birer ata binmiş olduklan halde, o füa alaya katılmışlar, arka arkaya hünkln takib ediyorlardı. Tam Divanyolundan Beyazıda dönecek köşede, sokaın daraldığı bir noktada, dilencinin biri, Halet Efendiye el uzatarak: Allah seni padişaha şirin göstersin! diyince, Halet Efendi gülümçiyerek: Sen o duayı arkamdan gelen efendiye et.. Daha yerinde olur!. deJ; ÖTÜKCÜ Süngerlemede kollar, bacaklar, gövHavacılık her bakımdan bütün dünya tanın 176, Çekoslovakyanın 150 tayya denin ön, arka tarafları güzelce silin nın en mühim mevzularından b:ridir. resi vardır. Bu sivil tayyarelerden Fran melidir. Bu iş 1 3 dakikada bitmeli Fransızca lllustration mecmuası son sayı sızların 104, İngilterenin 11, Îtalyanm dir. Sinirlilerde, uyku uyuyamıyan sında, büyük devletlerin harb tayyareci 64 ve Almanyanın 84 tayyaresi bomba larda kullamlacak suyun sıcaklığı 3337 olmalıdır. Zayıf ve kansızlarda iki litlığine aid mühim bir yazı neşretmiştir. tayyaresi olarak kullanılabilirler. İngiltere, mevcud «ilk hat tayyaıesi» re suya bir avuç tuz konulur. Çok terBunun esaslannı alıyoruz: «Hava silâhlan yarışı başîamıştır. Bü denilen neviden 580 tayyaresinin mikia liyen bir kimse de derisini serinletmek Münihteki Doyoçe Müzeomun dışarıdan goriinufSt yük devletler de, küçük devletler de bu rını iki senede 1500 e iblâğa karar ver için alkollu süngerlemelerden fayda görür. Yarım litre kaynar suya bir Kulede barometro ve termometro vardır yarışa girişmiştir. Milletler de bu hava mistir. fincan ispirto, yahud hafif bir şab mah Dresdende, Elbe nehri kıyılarında cude gelen bir müzeye, elbette, cAlman Tayyarelerin teknik ilerilemeri «ilâhı yarışını tutmaktadırlar. Çünkü Tayyarelerin ilerilemesine gelince, şu lulü, yahud sirke de kullanılabilir. Bu uzanıp giden güzel manzaralı; temizlik Müzesi» nden daha yakışan bir isim hepsi de kendi tayyareciliğinin ötekiler suretle hazırlanan su ılıklaştırıldıktan bakımından Almanya içinde bile yek bulunamazdı. Müzedeki kolleksiyonlar Bundan bir müddet evvel Beyoğlunda den zayıf olduğuna inanmıştır. Bu mak rakamlar çok alâkaya değer. sonra süngerleme yapılır. Süngerleme ta bir şehirdir. Sarayları, müzeleri muh evvelce küçük bir binada imiş. 7 mayıs bir barda çalgı çalmak yüzünden çıkan sadla her millet kendini zayıf ve diğerSüral: bilhassa nevrasteni adını verdiğimiz teşem; operası ve belediye binası 1925 te şimdi bulunduğu kolosal bina kavga sonunda çalgıcı Samiyi öldüuneklerini kuvvetli gösteren istatistıkler neşretTek avcı tayyarelerinde saatte 380 kisinir yorgunluğundan ileri gelen uy meşhur; güzel san'atleri çok yük ya taşınmıştır. Bu bina hakkında bir le suçlu Adilin Ağırceza mahkemcinde mektedirler. lometro. kusuzluklarda çok önemli bir tedavi sek olan bu Alman şehrinde, 2600 kaç rakam, binayı görüp gezenlere de. devam etmekte olan muhakemesi sıraHarb tayyarelerinin miktarı İki kişilik seri tayyarelerde saatte 320 aracıdır. Kan tazyikleri düşük ve si tane eski ve gayet kıymetli tablo görmiyen ve gezmiyenlere de bir fikir sında suçlu Adil reddi hâkim ve nakli Fransız mecmuası bütün bu istatistik kilometro. nirleri yorgun olanlar da soğuk su ile nun teşhir edildiği resim müzesini gör vermeğe kifayet eder. Müzenin kurul dava talebinde bulunmuştu. Ağır bombardıman tayyarelerinde saleri tetkik ettikten sonra şu neticeye vansüngerlemeden, yahud gittikçe serin dük. Burada, Alman, İtalyan, Holanda, duğu arazi dokuz İngiliz akrı yer kapReddi hâkim talebi Kocaeli Ağırceyor: Fransanm 1665, İngilterenin 1050, atte 300 kilometro. leşen duşlardan istifade edılir. Keza Fransız ressamlarının en güzel tablola lamaktadır. (Bir akr 450 metro murab za mahkemesı tarafından tetkik edilerek îtalyanm 1206, Japonyanın 1100 ( ? ) . Yükselme süraii: midesinde zayıflık olanlar da o nahiye rile dolu salonları gezdik. Rafaelin Ma baıdır). Etrafındaki gezme yerlerile bunun için bir sebeb görülemediğinden Sovyet Rusyanm 2000 ( ? ) , Amerika Tek avcı tayyareleri 5000 metroya 7 üzerine sıkılmış bir kompres konulur, donnasi gibi bazı meşhur tabloların beraber müze 9 mil uzunluğundadır. talebin reddine ve sebebsiz talebde bukanın 2060. (Yanına «?» işareti konulan dakikada, bu da bir bezle örtülür, bir saat bıra asıllarını gördük. îçlerinde yüzlerce Bina, kulesi ve kubbesi harie, dört kat lunduğu için de suçlu Adilden yüz lir* rakamlar, kat'î değildir, takribidir.) Alİki kişilik »eri tayyareler 5000 metroya kılır. Bazan geceleri de ıslak kuşak sasenelik tablolar vardı ki daha dün ya lıdır. Teşhir edilen eşyanın adedi 66,000 ağır para cezası alınmasına karar verilmanya için bir miktar koymamış; fakat 10 dakikada. rılır. Sabahları kuşak çıkarılır. Mide pılmış gıbi boyalarını, taravetlerini, tanedir. miştir. yaptığı grafikte Almanya hesabına 100 Ağır bomba tayyareleri 5000 metro nahiyesine 10 20 saniye süren soğuk Kocaeli ağırceza mahkemesı tarafınrenklerini muhafaza ediyorlardı. Bizim Bu 66,000 tane eşyanın kıymeti 118 kadar tayyare göstermiştir. Halbuki Hit ya 20 dakikada yükselirler bir süngerleme yapılır. Bu suretle ya Topkapı saraymın hazine dairesine milyon mark (59 milyon Türk lirası) dan verilen bu karara suçlu itiraz etmiş]er Almanyanın İngiltere kadar tayyaresi pılan birkaç seanstan sonra yavaş ya benziyen Kral Auguste le Fort yani olup hemen hepsi müzeye hediye ve tir. Bu itiraz üzerine evrak Adapazan Yükselme kabiliyeli: olduğunu söylemişti. Tek avcı tayyareleri 10,500 metroya vaş serin sularla duşlara başlanır. Ve Kuvvetli Ogüstün ve diğer Saksonya teberru edilmiştir. Binanın kıymeti ise ağırceza mahkemesine gönderilmiştir. ttibu tarzda yapılan süngerleme ve duş Krallarının mücevheratını ve kıymetli 16 milyon marktır. Eşyanın hemen hep razen orada tetkik edilecektir. Nakli daAlmanyanın ne kadar kadar çıkar, tayyaresi var? İki kişilik seri tayyareler 10,000 met larla mide zayıflıklarının düzeldiği gö eşyasını ihtiva eden müzeyi de gördük. si işlemekte ve bu suretle nasıl çalış va hakkındaki talep te Eskişehir Mahkerülür. lngilizler, Almanyanın kâh 25,000 roya kadar çıkar, Güzel saa'^ıtlere çok meraklı,, ayni tıkları da görülmektedir. Senede mü mei Temyiz birinci ceza dairesince tetkik Ağır bombardıman tayyareleri 9000 zeyi bir milyon seyirci riyaret eder. olunmaktadır. Bu hususta da yakında bir kâh 10,000 tayyaresi olduğunu Sdldia etDevamlı kabızhk hallerinde evvelâ zamanda Lehistan Kralı da olan iki hümetroya kadar çıkar. Günde 4000 mark hasılât olur. Müze karar verilecektir. mişlerdir. Sovyet Hafbîye komiser mualkinci ve Üçüncü Ogüst ıhk, sonra soğuk 2 0 3 0 dakika süren kümdar, Tayyarelerin kıymeti: vini Almanyanın 3,700 tayyaresi oldu bu ISakson şehrinde Fransız zevk nin rhasraflarının yahsı dühuliye, ya priessnitz kompresleri yapılır. Sabah Tek avcı tayyarelerinin fiati 600,000 rısı teberrularla ödenir. Müzenin bütün ihtiyac vardır. Bu suretle, günde 8 sagunu söylemiştir. Fransız Hava Bakanı ları karın üzerine soğuk tatbikat yapı ve âdetlerini yaymışlar. Kral ve Kra Almanyanın 1935 başmda 10001100 franktır, liçeler pek şık ve asorti giyinirlermiş, işleri, âdeta bir banka gibi bir idare at gezmek şartile Alman Müzesinden lır. Hasta buna dayanırsa soğuk duş tayyaresi olacağını Fransız kamutayma İki kişilik seri tayyarelerin kıymeti lara başlar. Bu suretle ilâcla önü alı camekânlarda hükümdarlara aid pırlan meclisi tarafından tedvir edilir. Bir ge 137 gün çıkmamak lâzımdır. Günde 24 nel direktörü, müteaddid ikinci direk saat durmadan gezmek şartile de 44 gün bildirmiştir. îngiliz Hava Bakanı 22 ma 750,000 franktır. namıyan inadcı kabızlıklarm önüne ge ta, zümrüd, yakut, inci, safir, fıruze ilâ yıs 1935 te İngilız Lordlar Kamarasında Ağır bombardıman tayyarelerinin tu çilmiş olur. Bunun gıbi süngerlemenin taşlardan yapılmış renk rcnk mücev törleri vardır. İdare meclisinde, üni geceli gündüzlü taban tepmek gerek versitelenn, akademilerin, tecim mües tir. Bizim ise Döyçe Müzomu gezmek Alman tayyarelerinin 800 ile 850 arasın tan 1,800,000 franktır, beden azasında uyanıklık verici bir her takımları var. Düğmeleri, tacları, da olduğu yolundaki resmî Alman iddiaGece bombardıman tayyarelerinin fi çok diğer faydaları vardır. Hekim tav gerdanlıkları, tarakları, yüzükleri, bi seselerinin, endüstri evlerinin ve sai için dört saat bile vaktimiz yoktu. Burenin mümessilleri vardır. larının şişirme olduğunu söylemiştir, nu bilen ve bizi gezdirmeğe memur oati 4,000,000 franktır. siyesile yapılırsa bu faydalardan müs lezikleri, baston ve şemsiye sapları, Meydanda görülen Alman tayyarelekılıc kabzeleri hep ayni renkte koca Frangı 8 kuruştan hesablarsak bir av bet sonuçlar alınır. Birçok makinelerin, icad ve ihtira lan dırektur muavinlerinden fransız rinin miktarı ise beheri 27 tayyareden cı tayyaresi 48,000 lira, iki kişilik seri man kıymetli taşlardan yapılmıştı. Kuv ların ilkleri müzeye alınmıstır. Mese ca, ve ingilizceyi de almanca gibi ko LOKMANHEKlM mürekkeb 4 filodur, yani 108 tayyareden tayyare 60,000 lira, bomba tayyareleri vetli Ogüst; altm ve gümüşten, porse lâ. insanı havalara egemen (hâkım) nuşan, fakat fazla mahviyetinden ingiibarettir. lenden, fil dişinden yapılmış her türlü kılmak için can verenlerden meşhur lizce ve fransızcayı iyi bilmediğini söy144,000 lira, gece bombardıman tayyaev eşyasına o kadar meclub imiş ki Alman Lilyentalin uçmağa çalıştığı liyen Her Doktor acele acele bizi do Taarruzi, tedafüi ve sivil Belçika ve harb tehlikesi releri 320,000 lira tutar. Başbakan İs Bruksel 17 (A.A.) Belçika, Fran Prusya Kralına bir dragon süvari ala glisör denilen hava kızağı, yani bu laştırmağa başladı. Katları hep asantayyareler met înönünün bir tayyarenin 60,000 liBüyük devletlerin ellerindeki tayyare ra olduunu söylemekle iki kişilik tayya sa, İngiltere, Polonya. Çekoslovakya yı vererek ondan bir porselen takımı günkü motörsüz uçakların birincisi sörle inip çıktığımız halde, biraz son ve Holanda ihtiyat subayları delege aldığını rivayet ediyorlar. buradadır. Amerikalı Rayt kardeşlerin ra, topallamağa başladık. lerin ancak bir kısmı taarruzî tayyareler releri kasdetmiş olduğu anlaşılıyor. tHava kSpekbalığı» denilen Amerikan bombardtman tayyarelerinden dördii Geçen yazımda soğuk su duşlannm etkilerini ve faydasım anlattım. Bazı kimseler duş yapmağa üşenirler; ya hud hususî duş tertibatı olmadığı için rasgele su dökünmekten hoşlanmaz lar. Bunlar için akşam yatmadan evvel veya sabah kalktıkları zaman yatak odalannda süngerleme tavsiye edeceğim. Bir tas içerisine lüzumuna göre ılık veya serin su konulur, içerisine bir miktar alkol ve yahud tuz atılır. Bu suyun içerisine sünger veya havlu batı rıldıktan sonra tekmil vücude sürüle rek ovulur. Bu gibi süngerleme kış ve yaz yapılabilir. Yalnız kış mevsiminde oda sıcaklığı kâfi derecede olmalıdır. Zayıf ve kansızlar için 24 santigraddan aşağı olmamalıdır. Sağlam ve kuvvet liler için 20 derece yetişir. Bir cinayet davası Reddi hâkim talebi ikinci defa tetkik ediliyor Bu rakamlar, havacılığın ucuz bir sidir. (Yani bomba tayyareleri) FransHa 426, (bunların 240 tanesi gece bombar lâh olduğu hakkındaki fıkrin yanlışlığını dıman tayyaresi), Ingilterede 380, gösterir. Birkaç yıl içinde modası geçen (bunların 8 0 tanesi gece bombardıman tayyarelerin harb gemilerinden daha patayyaresi), Îtalyanm 3 3 0 ( 1 1 0 tanesi halı olduğu meydandadır. 50 tanesi gece bombardıman tayyaresi) taarruzi gündüz, 50 tanesi gece bomba tayyarelerinden mürekkeb 100 bomba tayyarelik tayyaresi vardır. Tedafüî tayyarelere gelince, bunlar bir hava donanmasının yalnız tayyarelebomba tayyarelerine hücum edecek olan ri, 23 buçuk milyon hraya mal olacak deavcı tayyareleridir ki miktarları şu ka mektir. Bu rakamlar hava silâhları yarışının dardır: Fransa 366, İngiltere 156, Italmilletleri iflâsa sürükliyeceğini gösteren ya 384. Hava bütçeleri ise şu şekilded'r: korkunc rakamlardır. Onun içindir ki Amerikanın vasatî 3 milyar, Fransa Fransız gazetesi de yazısının sonunda haile İngilterenin 2 şer milyar, ltalyanın 1 va silâhlannın tahdidi için bir hava andmilyar, Almanyanın 1 milyar 2 6 0 mil laşması yapılmasını tavsiye ediyor. Güzel fikir ama büyük Avrupa devletleri, yon rranktır. Sivil tayyarelere gelince, Almanyanın silâhlan bırakmanın yalnız lâfını eder 1509, Belçikanm 192, Fransanın 1811. ler, o kadar.. A. D. Ingilterenin 1209, Îtalyanm 423, Lehis Alman harb tayyarelerinden bir filo Meyvacılar Birliği Yaş meyva ve sebze tecimleri halleı direktörünün daveti üzerine dün bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantıda yaş meyva ihracatı için kurulmas; istenen birliğin şekli üzerinde konuşulmuştur. Eksperler cemiyet kuracak Ekonomi Bakanlığındff bundan bir müddet evvel vücude getirilen yeminli muhasib eksperlerin bir cemiyet haîınde toplanmalannı münasib görmüş ve bu kararını dün ilişikli olanlara bildirmiştir. leri şerefine verilen yemekte, ulusal Bu nefîs san'atler ve kuyumculuk iş uçtukları ilk motörlü tayyare, bugün Televizyon Savga (müdafaa) Bakanı M. Deveze leri meraklısı Kral bütün eşyasını Ye kü çelik kartalların cceddi emcediı Evvelâ, bize en yeni icadlardan biri demiştir ki: şil Kubbe manasına gelen Grünes yani büyük babası buradadır. îlk de olan televizyonu gösterdiler. Salonun « Belçikanın'güvenliğini tam olaGewölbe adındaki saraya bizzat ken fa Manşı geçen meşhur Fransız tayya biri sağında, diğeri solunda bulunan iki rak elde etmek için büyük bir hamle disi toplamış, bu saray değil; eskı bir recisi Bleryonun 1909 daki tayyaresi höcereye girdik. Galiba türkçeden başdaha yapmak lâzımdır. En geniş bir tabirle «meşheri nefais»... Vaktimiz de buradadır. Almanyamn ilk yaptığı ka, her dili konuşan hademelerin tariaçıkyüreklilik bizim ilk ödevimizdir. dar olduğu için, ne yazık ki bütün ne Ul denizaltı gemisi olduğu gibi getiri fi üzere bir koltuğa oturup, elimize biArsıulusal durum değişmiş, ansızın hir fîs san'at eserlerinin, hele fil dişinden, lerek müzeye konulmuş, yalnız içi iyi rer telefon aldık. Konuşmağa başla baskın yapılması ihtimalini meydana altmdan ve gümüşten işlenmiş harika ce görünsün diye bir tarafından borda dık ve önümüzdeki küçük bir camın koymustur.» derecesinde güzel ve ince eşyanın ö levhalan kesilmiştir. Bunlar gibi daha üstünde, ben öteki odadaki arkadaşın nünde not alacak kadar bile durama birçok icad ve ihtiraların birincileri bu hayalini, o da benim hayalimi görmeKredi Fonsiye çekilifi dık. müzededir. îlkleri elde edilemiyenler ğe başladı: Kahire 17 (A.A.) Yüzde üç önemDoyoçe Miizeom de, büyük itina ile kopya edilmiştir. Kemal Turan Ünay sen misin? li (faizli) Mısır Kredi Fonsiye tahvil Almanyada, bir büyük müze daha Meselâ Gütenbergin icad ettiği ilk ba Evet benim. Abidin Daver sen lerinin bugünkü çekilişinde şu numa gördük. Münihteki Deutsches Museum sın makinesi, kurulduğu karanlık oda misin? ralara ikramiye düşmüştür: Evet benim. 1886 tarihli tahvillerden 288,621 nu yani Alman Müzesi. Bu müzede de Al da dahil olmak üze«e, yerdeki bozuk Pek o kadar, iyi görünmüyor? mara 50.000 frank, 1903 tarihli tahvil manların kolosal eserler yaratmak aşk taşlara varıncaya kadar, tıpkı tıpkısına ve zevkı görünüyor. Fakat itiraf etmek taklid edilmiştir. Birçok büyük endüs Senin bıyığın var mıydı? lerden 550,746 numara 50.000 frank, Hayır, ne gezer? 1911 tarihli tahvillerden 93,510 numara lâzımdır ki bu müzelerin yapılmasm tri makinelerinin daha küçük mikyasta da hâkım olan zihniyet, sadece muaz nümuneleri yapılmıştır, ki bunlar mü Bıyıklı gibi görünüyorsun da... 50,000 frank. zam müesseseler vücude getirmek e kemmelen işlemektedir. Meselâ kâğıd Sahi, ben de seni bıyıklı gibi gömeli değildir. Alman müzelerinde, yal yapan bir makinenin 120.000 marka rüyorum. nız şu veya bu eserleri bir araya top (60,000 liraya) altı metro boyunda bir Küçük camın içinde, Ulus gazete lamak fikri de hâkim olmamıştır; bü küçük modeli yapılmıştır ki tıkır tıkır sindeki kıymetli saylav arkadaşımıztn tün bu müzelerin kuruluşunda amelî. çalışmaktadır. hayali, hem de renkli olarak gör»nü pratık bir terbiye gayesi de güdülmüşMüzenin içini kâmilen gezen bir a yor ve bana gülüyor, benimle konuşu tür. dam. 15 kilometro yol yürümüş olur. yor ama pek o kadar kendisine benze1 Mevsuk = Doğru, belgın. Münihteki Alman Müzesi de, ilim Kütübhanesinde tam bir milyon eski ve miyor. Çünkü bu hayal mütemadlyen Örnek: Bu haberin belginli ve fenni, herkesin anlıyacağı bir şekil yeni ilim ve fen kitabı vardır. Ayrıca titriyor. Telefunken Karolus sistemi ğinde şüphe ediyorum. de göstermek için kurulmuştur. Yani dolablar dolusu el yazısı veya basma olan bu televizyon makinesi belli ki 2 Kurunu ulâ = İlkçağ. müze. okulun tamamlayıcısı olmuştur. vesıkalar ve notlar da mevcuddur. henüz tekemmül etmiş değildir. Ben Okulda okuyarak öğrenirsiniz; müzede (13000 vesika ve el yazısı ve 7000 re görmedim. Fakat arkadaşlar, Berlin Kurunu vusta = Ortaçağ. ise görerek öğreniyorsunuz. Alman Mü sim). Kurunu ahîre = Sonçaf. radyosunda daha mütekâmil bir telezesi, 1903 te doktor Oskar fon Millerin Asrı hazır = Yeniçağ. Bu kocaman kütübhane salonundan vizj'on makinesi görmüşler. himmetile kurulmağa başlanmış, 1906 başka birçok büyük küçük mütalea odaAsrî = Modern. Bu müzede, bilseniz neler gördük ve da esaslı kısmı vücude gelmiştir. Bu ları mevcuddur. 2000 kişi alan bir kon neler öğrendik; bilseniz daha da göre4 Zannetmek = Sanmak. müzenin kurulmasına, artistler, işçiler, ferans salonu ile müzede çalışanlarm cek ve öğrenecek nelerin semtine bile Zan = Sanı. âlimler, fen adamları, okullar, ünıver ve gezenlerin istifadesine mahsus, her uğrıyamadık? 5 Güzide = Seçkin. siteler, hocalar, profesörler, kooperatif nedense, iri boynuzlarla süslü bir de Fakat, söz uzadı, nasıl uzamasm ki ler, ticaret evleri, endüstri müessesele lokantası vardır. Not: Gazetemize gönderilecek 66,000 nesneyi hâvi bir ilim ve fen ri, bir kelime ile bütün Alman milleti Müzede gösterilen 66,000 eserın hep dünyasını geziyoruz. Doyçe Müzeom yazılarda bu kelimelerin osmanlıyardım etmiştir. Onun içmdir, ki ismi sini görmek ister ve bunların her bi daki gördüklerimi ayn bir yazıya bıracaları kullanılmamasmı rica edemüsemmasına tamamile uygundur. risinin önünde birer dakika durursanız, kıyorum. riz. Bütün Alman milletinin himmetile vü müzeyi gezmeniz için 66,000 dakikaya ABİDİN DAVER Hergiin 5 kelime Otuz birinci liste