17 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir küfübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. Onbirinciyıl sayı: 3982 re^. « « ^ . d r e d : 1 5 ™ ^ k î f b S ^ t teanM NO. 24. Pazartesi 17 Haziran 1935 Teiefon: Başmuuarrtr ve evi: 22366, Tahrlr neyetl: 34298, Idare ve matbaa tasmila Matbaaalık v« Neşrtyat Şirketl 24299 24290. umhuri Çanakkale zaferi HayafH Ansiklopedisi 8 nci cüzü çıktı muvaffakiyeti Bir hayal ki Kolaylıkla Hakikat olabilir adıköyünden Pendığe giden Bağdad caddesi yansına kadar asfalt şose halıne getirileh dört beş yıl oldu. Bu yol üstünde otobüsler gidip gelmeyi kolaylaştırdıktan sonra şımdi orada Bostancıya kadar tramvay da işliyor. Bu yolun içeriye doğru kara taıafmda şimendıfer vardır. Deniz tarafmda ise Akay vapurlannın uğradığı iskeleler bulunuyor. En dokunakh etkesi (amili) asfalt cadde olmak üzere bu kolaylıklar Almanca (Münchner îllustrierte Bağdad caddesi boyunca büyücek bir Presse) admdaki mecmuada (Clemens bayındırlık hareketine meydan \erdi. Laar) imzasile ve (Kutülâmmare) başBütün cadde uzunluğunun her iki yanm lığı altmda bir yazı serisi çıkmıştır. Bu da gayet güzel ve artık kârgir köşkler yazıda, Türk ordusunu alâkalandıran yapıldı, ve yapıhyor. O çevredeki top ve fakat doğru olmıyan bir kısım ya raklar gittıkçe büyüyen bir değer kazan zılar görüldüğünden, doğrusunun meydılar. Dönümü ortalama bin lırayı bulan dana çıkarılması için mukabil bir yazı topraklar oralarda şimdi yer yer metro ıle yazmak lüzumu hâsıl olmuştur. hesablanmağa bıle başladı. Bir asfalt cadAlman yazganının, hiçbir esasa ve de ile gidip gelme kolaylığı işte böylece hakikate uymıyan yazılarına göre; Istanbulun bir yanını baştan başa bayınÇanakkale utkusunu hazırlıyanlar Almanlar olduğu gibi, Çanakkaleden dır kılmaktadır. Bu böyle olmak için başkaca da se sonra, Irakta ve Kütülâmmarede de bebler var mı? Bir rivayet kabilinden o Ingilizleri mağlub edenler Almanlar larak Kadıköyii Bostancı taraflarında imiş. Bu yazgana göre; Mareşal Goltz, Nis havası vardır denilir. Gerçek olarak Çanakkaleden sonra îngilizlerin Irak o tarafların havası güzeldir amma havaca tan taarruz edeceklerini haber verdi ve tabiatçe Istanbulun hangi tarafı hiç ği halde, Türk Kurmaylığı (erkânıharolmazsa Bağdad caddesi boyu kadar gü biyesi) bunu maksadsız ve hedefsiz gözel değıldır? îstanbulda her iki bakımdan rerek kendisine hâs ihmal ve lâkaydi Kutülâmmare muharebelerinde hiçbir güzelhkte buraya üstün başka bircok ile karşılamış, fakat Îngilizlerin ileri hizmeti gorülmemia olan Alman Mayerler göstermek eldedir. Boğazın her harekâtı başlayınca da Mareşal Goltzun reaalı Fon der Golç bakımdan akıllara durgunluk veren gü vücudüne ıhtiyac göstererek Iraktaki zellıği Istanbulun şurasında burasında ordumuzun başına bu Alman mareşa bir hale koyduktan ve Irakta ümidsiz değıl, bütün dünyada eşsizdir deniîs» lini getırmişiz ve bu mareşal de, evve bir vaziyette bocalıyan Türk ordusu yanlış olmaz. Hele plâj itibarile bütün lâ ordunun geri teşkilâtını mükemmel nu Alman asker ve topçusu ile takviye îstanbulda nerede ise bütün dünyada diyeceğiz! evet bütün îstanbulda Florya ile Kilyosa yarışa çıkacak yer yoklur. Yeşilköy Florya tarafları hava bakı mından da çok yumuşaktır. Tabiat güzelliğıne gelince bunu îstanbulun her yanında bir başka üstünlükte buluruz. K Almanlarla ilişiği yoktur! utulammare 1 urk zarerıdır,Fenerbahçenin 27 nci yılFenerbahçenin dönümü dün kutlulandı Yapılan merasim ç o k parlak oldu, Fenerliler jsviçrenin Servet takımını 5 2 mağlub ettiler Bir Alman yazganınm yazdıkları hilâfma, bütün Kutülâmmare muharebelerine tek bir Alman neferi ve tek bir Alman topu iştirak etmiş değildir ' ettikten sonra, buradaki muvaffakiyetleri ve Kutülâmmarenin muhasara ve düşmesini temin etmiş imiş. Bu harekâta aid vesıkalarla ve ha tıralarla yabancı neşriyata nazaran meselenin içyüzü ve doğrusu şöyledir: Büyük Harbde Turkıye; esas itibarile jarkta (Kafkas cephesinde) Rus larla, garbde (Çanakkalede) İngiliz ve Fransızlarla, cenubda (Irak ve Suri yede) gene îngilizlerle muharebe et mişler. Bu cepheler, sevkülceyşce kıy metlendirilirse birinci derecede (Ça nakkale), sonra (Kafkasya), ondan sonra (Suriye) ve en sonra da (Irak) gelir. Türk Başbuğluk Vekâleti, cep heleri bu ehemmiyetlerine göre sevk ve idare etmek mecburiyetinde idi. Yazısından, bunu bilmediği anlaşılan Alman yazganı (bir avuç Almanm Çanakkaleye çıkan İngiliz ve Fransız kuv Dün Fener stadında yapılan tekaüdler maçında Yutuf Ziya gol atarken vetlerine karşı geldiğini) söyliyerek Fenerbahçe kulübü dün Kadıköyün stadda epeyce bir kalabalık toplanmış böylelikle Çanakkale utkusunu (zafer) deki sahasında kuruluşunun yirmi yedin tı. bir Alman utkusu olarak göstermeğe ci yıldönümünü kutluladı. Merasim sa Saat 2,45 te merasime Fener spcrcuçalışıyor. Halbuki; utku, bir ordunun ati yaklaşırken delicesine esen, tozu du larınm yaptığı bir geçid resmile başlan (Arkan 10 uncu aahifede) (Arkan 8 inci aahifede) mana katan rüzgâra ve sıcağa Tağmen Bir Adisababa konferansı ihtimali Ingiltere 1906 da yapılan Antandı bozmı yacak Hava tehlikesi ve Rum Patrikhanesi Irötün îstcmbul Pariste telâş başladı Fransa, Almanyanın Ingiltereye nisbetle % 35 donanma yapmasına razı olmak îstemîyor niz mi? Ya Marmaranın göğsüne kakılmış zümrüdler gibi değerli olan Adalara ne buyurulur? Istanbul öyle bir yerdır ki her adımında dünya değer başka bir görgü vardır. Bağdad caddesi uzunluğundaki asfalt Roma 14 (Hu yol kolaylığının oralara verdıği rağbeti susî) Cağlian gözönüne alarak bunu Istanbulun her ta Duçenin sdylevin \ rafı için fayda çıkanlacak bir model di den sonra, fazla ye almak doğrudur diye düşünürüz. Bo ümıde düşmek bi ğaziçi ahalisinin kendi taraflarını güzel raz gücdür, Habe Romanın leştirmek için kendi aralannda bir cemi şistan itaat yet kurmuş olduklarmı geçen gün gaze arzularma telerde okuduk: Güzel bir hareket. Ada etmedıği takdir lan güzelleştirme kurumu az da olsa ora de Italya, sonuna lan için faydalı olmaktan geri kalmadı kadar gidecek! Fakat bazı me ve kalmıyor. Istanbulun her yanında bütün Istanbulluların kendi çevrelerini dü hafılin soyledığıne zeltmek ve güzelleştirmek için yer yerbakılırsa şurası da ki, harekete geçtıklerini gb'rmek elbet çok gü muhakkaktır hükumeti, zel birşey olacaktır. Ve giderek şu sonun faşist gayelerine barı? ca vanlır: yolile erişebile Yer yer kendi semtlerini güzelleştirmek için cemiyetler kuran îstanbul ahalisi cek olursa. bu yo * elbet en sonunda kendilerinin bütün la muracaat et tereddüd îstanbulu kaplıyan bir cemiyetleri oldu mekte gunu hatırlıyacaklardır: Şarbayhk ge etmiyecektir. îtal nel kurumu (Cemiyeti umumiyei bele ya, sadece harbet İtalyan gazeteleri <(lngiltere Süveyşi kapatabilir ama tayyare f ilolarına karşı ne yapacak?» divorlar kliselerinde mühim tamimler okundu Dün ortodoksla nn büyük Pande kot yortuları idi Bu vesile ile tstanbulun bütün kiliselerinde Fener Rum Patrikhanesi Sen Sinodunun karan ile Rumlan tayya re ianesine teşvik eden tamimler o kunmuştur. Bu tamimlerde şöyle söylenmekte Rum Patriği idi: Fotyoa <Şerefli Cumhuriyet hükumetimizin daima yeni istikametler gösteren kıymetli Başbakanı Ismet İnönünün sevgili Türkiye Cum huriyetimizin bütün evlâdlarını arzu larile, müstesna memleketimizin mıi dafaası için tayyareye umumî teberrua davet eden önemli ve hararetli söyle vmi herkes işitti. Ana kilisemizin esas Frantızlarm gözünü korkutan yeni Alman deniz silâhlarından Döyçland zırhlıtt Paris 16 (A.A.) Londra deniz mesini beklemektedir. Bu cevab konfe uzlaşmalan Fransız kamoyunun şiddetli muhalefeti ile karşılaşmaktadır. ingiliz denizciliğinin tonilato hesabile yüzde 35 ine nıuadil olacak Alman deni/ciliği Fransa için kabul edilemez görülüyor. Pöti Pariziyen gazetesi deniz uzlaş malan hakkında Italyanın Londraya cevab vermezden önce Parisle temas etmiş olduğunu kaydediyor. Siyasal mehafil Fransanm Tuna konferansı hakkındaki cevabını yakında verransın tahakkukuna doğru ahlmış bir adım olacaktır. Böylece gerek deniz uzlaşmalan ve gerek orta Avrupa hakkında îtalya, Fransa ile muvazi ve hiç değilse uygun yollar takib etmek isteğindedir. Sosyalist organı Popüler gazetesi deniz uzlaşmalanna karşı ayni muhalefeti gösteriyor. «Zira diyor, bu uzlaşmalar genel silâhsızlanma ihtimalini her şeyden önce kırmak tehlikesini göstermektedir.» Adisababada Habeş ordutu için getirilen mühimmat teslim alınıyor idiye). Gerçek bu iş aslından bütün Is mek maksadile barbe girmeği kat'iyyen bulumırsa bundan en fazla memnuni tanbulun cemiyeti olan bu kurumun belli düşünmemıştır. Ve en ufak bir müs yet duyacak gene kendısidir, deniliyor. başh ödevidir, ve ondan sonra, daha doğ temleke savaşına mâni olmak imkânı (Arkan 9 uncu aahifede) rusu onunla bırlıkte hükumetin ve devle IMIIIIIIIIIliinllllllllMIIMlllllMllllinilllllllllllllllllllllllMIMIllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIUMIIIIIIIItllllllllllllllllllllllMlllllllllinlilllIllllllllllllllllllllllllll tin. Hakikatte Istanbulun güzelliği yalnız Istanbullulara özel bir nimet değildir. Bu gehir bütün Türkiyenin pırlantasıdır ve bütün dünyanın en güzel yeri. Napolyon iBonapart İstanbuldan konuşurken burasının bütün dünyaya başkendlik (payiiahtlık) edecek değerde bir yer olduğunu [hakh olarak söylemişti. îstanbulun hakSofya 16 (Hususî muhabirimizden te (Arkan 7 nci aahifede) KENDt KENDIMlZt TENKtDt Balkan kupası maçları Vandalizmî Dün Sofyada Bulgar Kralının söylevile açıldı, Bulgar takımı Yunanhları 5 2 mağlub etti YUNUS NADl (Aarkan 2 nci aahifede) Bugün 3 üncüde: 5 incide $ ncıda: 7 ncide: 8 incide; [9 uncuda: lefonla) Balkan kupası maçlanna bugün burada büyük merasimle başlanmışhr. Merasimi Bulgar Kralı Üçüncü Boris bir söylevle açh. Maçların yapılacağı stadda yirmi binA\Tupa yolundan notlar: den fazla seyirci vardı. Seyirciler arasmİsmaıl Habıb Sevük da yüksek şahsiyetler, sefirler de bulunuHâdiseler karşısmda: Mek yordu. teb ve imtihan: Ağaoğlu Saat 1 7,30 da merasim başladı. EweAhmed, Fennin dilile: Salâz sekiz asker borazanlarla sahava çık lih Murad, Bugün de bu. tılar. Arkadan dört gene Bulşar kızı som Hikâye, duymadıklarımız, bilmediklerımiz, Faydalı altından yapılmış Balkan kupasını taşıyordu. Bunu takiben evvelâ Yunan, sonra bilgiler. İstanbulu güzelleştirmek Rumen, Yugoslav ve Bulgar millî ta için, Viktor Hügoya 15 bin kımlan sahaya çıktılar. Bulgar federas mektub yazan kadın, Her yonu reisi, misafir takımlan selâmlıyarak kendilerine hos geldiniz dedi. Bundan songün bir fıkra. Meşhur adamlar müsaba ra Bulgar kralı, Balkan kupası maclannı açarak bir söylev verdi. Kral Boris; Balkası. kan kupası maçlarınm Sofyada yapdmaKadm işçiler arasmda. (Arkcuı 9 uncu tahifede) Bulgar Kralı Borit îngiliz medeniyeti göze çarpar en iyi hangi örnekle ispat ohınur dıye sorulsa biz ona şu cevabı veririz: Olduğu gibi muhafaza edilmiş beş altı yüz ve belki daha arUk yılhk şaiolarile. Öyle şatolar ki bütün bu asırlar içinr'e son güne kadar takib ettikleri tekâmüllerın hepsini sinelerinde sirasile Atina 16 (Hususî muhabirimiz , taşırlar. Parklarından mahzenlerine ka den) Seçimden sonra rejim; Yunaı dar her yerlerinde... nistanı bugün baştanbaşa isgal eden büBir İngiliz ailesinin malikânesinds yük dahilî mesele budur. Rejım için yaidame edebildiği bu medeniyet hassa pılacak reyıâm ve bunun vereceğı neti sını altı yüzyıllik Osmanh İmparator ceye dair kat'î bir şey söylenmesi a . luğunun hayatında bulamaz, gÖTew>z deta imkânsızdır. j ve gösteremezsiniz. Mukayese gayet aBazılan, seçime bakarak, hele Me ' cıdrr. taksasın önceden tasavvur edilemiyecek Bundan daha actst ecdad yadigân o bir şekilde yenilmesi buna zıd olarak ta lan eserlerin tahribine şu gerçekten me hükumetin Yunanistandaki seçimlerde denî Cumhuriyet devrimizde dahi yer pek az görülen büyük bir ekseriyet ka yer ayni hissizlik ve ayni kayıdsızlıkla zanmasını ahalinin daha fazla cumhuridevam edilmekte olmasıdır. Kültürsüz yet taraftarı olduğuna bir delıl goster eller ülkenin her yanmda sağa sola, gemek istiyorlar. lişigüzel tahrib kazmasını habire saldıHükumetin bu kadar kahir bir ekse nyorlar. riyet kazanmasınm baslıca sebebı ?ha Kralcı Metahtatla ayni fikirde bulunan Rufos Yeni Kültür Bakanımızdan ilk iş ola linin başlannda memlekete sükurıet ge Metaksas taraftarlan da kendılerıni» rak bu vandalızme Jcarjı istımdad edı tirecek normal hali tesis ve kmvetlen direcek bir hükumetin bulunmasmı iste yenilmesine rağmen hükumet yoruz. meleridır. * * Yunanistanda Kralhğa doğru gerileme... Bizzat Başbakan Çaldarisin partisinde bile Metaksasla bir olup Krallık istiyenler varmış!