11 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

11 Haziran 1935 CUMHURÎYET Almanya intıbaları 30 Havayıcı zaruriye = Yasatık Hükumet şeker ve tuz fiatlerini indi rirken, halkın yaşahğı işlerine ne kadar ilgilenmekte olduğunu bir daha göster miştir. *** Hasta, varsanılar ve görümsüler içînde Almanya için bir dfliye döndü. yazdığım yazılarla Geçmişe yazıklanmaktan ne çıkar? Genotlarımı şöyle bir leceğini hazırla! gözden geçirdim. Siz bu işi üstünüze almakta bir çekiGördüklerimiz nek görüyor musunuz? den bir haylisini Ben kimsenin korunuğu değilım. henüz daha yaz Mısır, Büyuk Britanyanın koruncakmamış olduğumu Ianndan bıridir. anladım. Bunlar Bir önsez' i'e, başıma bö>le bir Mâket dan biri de Ham geleceğini anlıyordum. burg limanıdır. Duyganlık iyi bir şeydir Fakat duy Liman diye bumacıklı adamlan hıç sevrnem. na derler işte! Bir Saylav arkadaşlarımız son Rusya gezamanlar bizim zisinden pek iyi duyuşlarla döndiiler. Halicde, yelkenli Florya gelecek aenm bn hale gelecek Son Fransa hâdiselerinin iyi bir özetive mavna direk ni hazırlaymız. tarafı 1 ind sahifede) ihale etmiyerek münakasa müddetini lerinden bir orman Açık deniz pislik, uyanık kafa sanıka cereyanı verilmesi ve telefon hatları uzatmıştır. yükselirdi. Ham tutmaz. Hususî surette aldığımız malumata uzatılması işleri bir aya kadar kat'î olaburgda da bir vinç Bütün öğretmenleri oğlunuzun uzgi rak ikmal edilmiş olacaktır. nazaran bazı kimseler bu «ahalara taormanı yükseliyor. diminden hosnutturlar. Anlıyorum ki li * İmar edilecek sahaya dahil bulunan pu ile sahib bulunduklarım iddia edeEn büyük sıkınçlar içinde bile kimseman demek vinc arazi çok geniştir. îstimlâk için Şarın rek mahkemenin vermiş olduğu karâra ye boyun eğmedim. demektır, rıhtım mahkeme kararile Merkez Bankasına ıtiraz etmişlerdir. Halk işlerinde hiçbir zaman asığcı oldemektir, antrepo Eğer Florya imar edilirse... yatırdığı para 173 bin liradır. mayınız. demektir. Alâkadarlar, Florya plâjları AvrupaFloryada yapılması tasavvur edilen Irah adam, en çetin dü?küleri gülüm Burada taş rıh tesisatın bu sene kurulmasına madde daki emsali vaziyetine sokulduğu su. Hamburg limamnın kuşbakışı bir görünüşü siyerek kabul eder. tımlar, öetede beten imkân görülmemektedir. Zira dü rette îstanbula pek çok gezgin geleceBu misallerdeki kelime karşılıklan: ton duvarlar, şurada çelik gemi tezgâh len mallarla giden mallar da tabiî ay değildir, Elbe nehri ağzında olduğu şünülen imar projesi, gayet geniş ve ğini söylemektedirler. Tabiî vaziyetl Varsanı = Bersam (hallucination) lan, beride ahşab iskeleler, daha ötede rı yerlere konuluyor. Antrepolara, Al için açık denizden 110 kilometro içerien modern bir plâjın bütün tesisat ve itibarile çok güzel olan Floryaya haricGörümsü = Hayalet den gezgin getirtmek için burada demir koprüler... Almanlar, Hamburg manlara mahsus ihtiyatkâr usulle re dedir. Bu da Hamburga çıkarılan veya Yazıklanmak = Hayıflanmak, teleh teferrüatını ihtiva etmektedır. Buraya konforlu ucuz oteller inşası düşünüllimanmı yapmak için, kocaman kazık simli levhalar konulmuş, tsandığı şöy Hamburgdan vapurlara yüklenen malOrta Avrupadan seyyah çekebılecek hüf etmek lardan itibaren hatına gelen her türlü le tutmayın, böyle tutun», cfıçılan yu lar için 110 kilometro demiryolu ücreti bir plâj ve eğlence yeri kurmak içir» mektedir. Çekinek = Mahzur varlarken şöyle yapın, böyle yapma eksik alınmak gibi bir menfaat temin Tuna Seyrisefain Şirketi merkezt inşaat malzemesini kullanmışlar. Çoplân ve projeler üzerinde fazla çalışKorunuk = Mahmi Avrupa gezginlerini her sene en kısa ban Mehmed kalınlığında sekız on ka yın» gibi. Almanyada bu çeşid ihtar ediyor. Bu 110 kilometro kâr da az birmak lâzım gelmektedir. Koruncak = Himayede olan ye Avrupa yolu olan Tunadan Karadeniz zığı yanyana getirerek suyun içine levhalarına çok ehemmiyet veriyorlar. şey değildir. Çünkü 110 kilometro HayÖnsezi = Hissi kablelvuku Büyük plâj ve eğlence yerleri kur sahillerine taşımakta ve bu gezginler çakmışlar ve bunlarla limanı istedikle Bütün Alman amelesi, işçileri, ustaba darpaşadan İzmite kadar olan mesafeDuyganlık = Hassasiyet muş olan arsıulusal mütehassısların yazın çok sıcak aylarını ekseriyetle ri gibi parçalara ayırmışlar. Kazıkla 51ları yaptıklan işin adamakılhj müte den fazladır. Duymacık = Sahte hassasiyet fikirlerinden istifade etmek için bir Varnada geçirmektedirler. Bu şırketin rın arasında bıraktıkları yollardan gekonkur açılması fikri ortaya sürül grup halinde Romanya, Macaristan, Çemiler geçiyor, iç taraflarına gemiler mektedir. İşte bu sebeblerden dolayı koslovakya, Lehistan ve Yugoslavyadan demirliyor. Limanın dar yerlerinde dır ki Floryanın imarı meselesi, bu taşıdığı gezginlerin bir kısmı da şehvapurlar sade rıhtımlara yanaşıyor. mevsim için mümkün görülememekte rimize gelmekte, fakat burada iyi plâj, Bol yerlerınde de, ortalarda kazıklar dır. Ancak böyle bir mevsim içinde, eğlence, konforlu ve ucuz otel ve loarasına da demirlıyorlar. İç limanın 9 mütehassısların da fikirlerinden istifa kanta bulamadıkları için fazla kalmıilâ 12 metro derinliği var. Bu kadar 1 Refah = Genlik . de edilerek istenilen plân ve projeler yarak transit olarak gelip geçmektedirsu çeken gemiler, ta içerilere kadar v meydana getırilebilir. ler. • tornistanla ve romörkörle gelerek rıhörnek: Bizim davamız sınıf Belediye de, bu noktaları müdrik tımlara yanaşıyorlar. Limanda küçük değil, halk genliğidir. Kilyosa otobüs bulunduğu için buradaki muhtelif vapurlar, bizim küçük Şırket vapurlariSar halkının plâj ihtiyacmı karşıla2 îslâh etmek = 1 Yeğritle lîallc vapurlan gibi oroel«\ *er^y» plâjları, geçen sene olduğu gibi bu se mak üzere uzak plâjlara otobüs sefermek. yolcu taşıyorlar. Bu küçük vapurları, ne de kiraya vermek üzere, münakasa leri işletmeğe ve 1 temmuzdan itiba2 Arıtmak. içindeki yolcularla beraber kaldıracak ya koymuştur. Fakat bu munakasalar ren Kilyos plâjına, Büyükdereden oEski kitablarda tsusmpk. kadar kocaman vıncler, bunların yada geçen sene 3500 liraya kiraya veri tobüs seferleri yapılmasına karar versöylemekten yeğdır.» gıbı mnda çifter çifter, üçer üçer çalışan ve len plâjlara bu sene 300 lira kadar ek miştir. Büyükdere ile Kilyos arasmdasozleri hatırlarsınız. Yeğrıtkocaman bir vapurun yükünü çabucak sik fiat verıldiği için belediye bunları ki yolun bozuk yerleri düzeltilmiştir. mek kelimesinin kökü işte bu boşaltan orta ve küçük vincler de var. «veğ» dir. Şileplerin ambarlarındaki buğday, arÖrnekler: 1 Bu kurumu pa gibi dökme yükleri emme suretıle yeğritmek, onu yıkıp yeniçekip boşaltan tulumbalar, vapurların kömürlüklerine su gibi kömür akıtan sini yapmaktan daha zordur. Hamburg limanında vapurların ambarlarından hububat botallan doldurma tertıbatı, yanyana sıralanı2 Yıllardanberi bizdeki at (Baftarafı 1 ind tahifede) (Baştarafı 1 ind tahifede) yor. Avrupanm en büyük limanı olan cinsiyetini arıtmağa çalışıyosabih emme tulumbaları 'aştığım bir genc Türk bana demişti ki: Bu iştial sırasmda 12 sayılı Püropil Hamburg, İstanbula, Pıreye, Napolıye, hassısı olmakla beraber, bu gibi levharuz. Limandaki demiryolların uzunluğu (Her Türkün yüreğini aç, orada tek atelyesinde çalısmakta olan ustabaşı Ahhatta İskenderiyeye ve Marsilyaya nis lar her yerde asılıdır. Anlaşılan kalın 410 kilometrodur. 3 İslâh, Islâhat = 1 Yeğribir kelime bulacaksın: Atatürk!... Ata med, amclc Hüscyin, Hasan ve Mustafa betle bir liman değil, bir âlemdir. BüHamburg 1811 senesinde 95 bin nükafalara girsin diye böyle yapıyorlar. türk insanların fevkindedir. Bütün ha yanarak ölmüş ve cesedleri kömür ha tim. tün Alman limanları bir araya getirilfuslu bir şehirken 1930 daki nüfusu reket ve faaliyetlerimizde ilhamımızı linde enkaz altından çıkarılmıştır. Şükrü, 2 Arıtım. Bir liman kılavuzu, gemi kılavuzu dese Hamburg gene daha buyüktür. Küondan alırız..) ğil, gelen ecnebilere liman hakkında 1,200,000 e çıkmıştır. 1933 senesinde Örnekler: 1 Tanzimat AvFethi isminde iki işçi ile Münevver a çük vapurumuz, bizi bu kanallar, rıhHamburg limanına girip çıkan gemıler malumat veren kılavuz bize Hamburg rupa korkusile baş vurulmuş Bütün Türkivede bu düşünce ile kar dında bir kadın da yaralanmışlardır. Yatımlar, vinçler, vapurlar dünyasmda oşu kadardır. limanmı anlatıyor: bir yeğritim hareketi idi; bir şılaştım ve Cumhur Başkanınızla ko rahlar fabrika tarahndan hastaneye kalradan oraya dolaştırdı. Şurada Alman Almanya dahilinden: 17,782. devrim değildi. nuşabilmek fırsatını bulduğumdanberi. dırılmışlardır. Liman 40 milyon metro murabbaı tüccar gemılerine denizci yetiştiren yelDiğer memleketlerden: 15,655. 2 îslâhi cinsi feres = At Türk ulusunun, Yüce Önderini niçin bu Fabrika Anadolu Sigorta sosyetesine kenli ve motörlü okul gemisi yatıyor, yer kaplıyormuş. Rıhtımları, iskeleleBunlardan yük vapurları da aşağıcınsinin yeğritimi. kadar takdirle karşıladıklarını anlamak, 300.000 liraya sigortahdır. burada, kocaman sabih havuzlarm için ri ve sairesi hep birden 157 kilometro daki mıktara baliğ olmuştur: benim için, artık güç birşey değildi. Müddeiumumilik tahkikata başlamış4 Salâh bulmak = Yeğrimek. boyunda imiş. Bunun 80 kilometrosu de büyük vapurlar tamir edıliyor. Gelen: 14,847. Yaptığı büyük inkılâbların neticesini hr muntazam taş rıhtımdır. Salâh = Yeğrim. Giden: 12.475. görünce, medeniyetin ilerlemesi yolunAntrepolarm genişliği 680,000 metro Hamburgda iki tane mühim vapur Örnekler: Dünyada ekonoHamburg, serbest liman olduğu için da. ancak yüz senede yapılabilecek isinşa müessesesi vardır: Biri Yavuzu ve murabbaıdır; umumiyetle eşya duran dünyanın dört k^şesinden oraya getirimık durum, henuz hiçbir lerden de daha çok işler yaptığını an Kuruçeşme kömür depolan yeğrim beldeği (alâmeti) eşlerini yapan meşhur Blum und Fos, yerlerin genişliği antrepolarla beraber len eşyanm bir kısmı, başka memlekptKuruçeşme halkının, kömür depolalıyorum. göstermiyor. öteki Akaym ihtiyar ve emektar yan 780,000 murabba metrodur. Hamburg lere taşmmak üzere depolarda kalır. rmm Kuruçeşmeden kaldırılması hakBugün dünyada yüksek idealler, pardan çarkh Bağdad, Basra, Haleb va limanında senede 20 milyon ton eşya Haritaya göz atınca görürsünüz ki 5 Sâlih = Yarar, elverişli. lak nazariyeler taşıyan birçok de^let kmda Ekonomi Bakanlığına vâki olan purlarmı yapan Hovaldsverke... Her indirip bindiriliyor. Hamburg, doğru Hamburg Okyanuslardan gelen eşya adamları vardır. Fakat Türkiyenin müracaatleri Bakanlık tarafmdan tetÖrnekler: 1 Bu evi bu işe îkisinin de üstü kapalı ve açıkjezgâh dan doğruya deniz üstünde bir liman bakımından yalnız Almanyanm değil; Cumhur Başkanı, düşüncelerini tahak kik edilmiştir. Ekonomi Bakanhğı bu yarar bulmuyorum. lan yanyana uzabütün merkezî Avrupanm limanıdır kuk ettirmekte hakıkaten görülmemiş depolarm tamamen kaldırılmasını mu2 Bu evi oturmağa elvenıyor. Blum und Meselâ şimalî Amerıkadan Praga, Vibir kabiliyete maliktir. Ben Atatürkü, vafık bulmamış ve bunların Ortaküyle rişli bulmuyorum. Fos, daha bü yanaya, Budapeşteye, Belgrada gelen Kuruçeşme arasındaki geniş koruluğa pratik bir inkJâbcı diye anıyorum. yük... Bu müesse mallar, transit olarak Hamburga çıkaNot; Gazetemıze gönderilecek Gördüğüm dünya şahsiyetleri içinde yerleştirilmesine karar vermiştir. Bu senin 50,000 ton • rılır. Hamburg Elbe nehrile Çekosloyazılarda bu kelimelerın osmanlıKamâl Atatürkü, büyük bir lider ve sahaya rıhtım, tahmil ve tahliye tesivakyaya bağlı olduğu için. bu memleluk, muazzam sa • caları kullanılmamasını rica edebüyük bir şahsiyet olarak en dmanıık satı yapılacaktır. ketin de en büyuk limanıdır. bih havuzu bu bürız. telâkki ederim. Kadmlığm inkişafı yoyüklükte vapurla • Hamburga, sıcak memleketlerden her lunda atılmış olan geniş adımlar, in Bayındırlık Bakanlanmızın yüksek merın karinelerini te yıl 50,000 ton muz gelirmış. Muzları sanı bilhassa mütehassis ediyor. Tür ziyetlerinden takdirle bahsetmiştir. mizlemek, 250 tontaşıyan vapurlar ayrı olduğu gibi gümrükçüler, limandan birşey getirip kıyede kadmlar eşidliğı (müsavatı) «Ankara beni hayrette bıraktı. Orada sordular. Hepımizde yalnız kanunla değil hakikatte de ya luk vinci de ağu muz için de ayrıca tahliye tertıbatı getirmediğimizi bulunduğum müddetçe daima: (Çölü var. Çunkü muz hevenk halinde geli bir yığın Hamburg limanına ve Ham şıyor. Ankarada kadın savlavlarınızla toplar yerleştir bir gül gibi açtıracak) diye çok eski bir yor, öyle çıkarılıyor, öyle sevkedılıyor burg Amerika Liniye kumpanyasına konusmak zevkini eide ettim. Türk kamek için bekliyor. i sözü hatırladım. İşte Cumhur Başkanıve toptan öyle satılıyor. Her mem aid enfes basılmış resimli risale ve dın saylavları devlet şahsiveti olmakta, *** nızm, düşüncelerini hakikate çevırmek leket muzu bizim gibi lüks bir yemiş prospektüslerden, rehberlerden başka bütün dünyadaki kız kardeşlerme önLimanı deniz yolundaki bir şahidi daha... Dün ağaç • değil, bir gıda telâkki ediyor. Onun birşey yoktu. den dolaşmamu avak oluyorlar... sız ve bırakılmış bir ufak yer olan An*** için, hemen bütün Avrupa şehirlerinde bitti. Vapura çok Türkivede en önemli tecrübelerımden kara, şımdi mükemmel binalar ve akasİstanbulda neden bir serbest liman olduğu gibi, Hamburgda da araba dosağlam ve dubal biri de, devlet adamlarınızdan birkaci yalann bezedıği caddelerle hergün daha lusu çok nefis ve iri muzlar satılıyordu. yapamadığımızı ve yapamıyacağımızı bir ahşab iskole le konuşmam oldu. Basbakanınız Ge güzelleşıyor. Hamburg limanında, Hamburg AHamburgu gördükten sonra anladım. neral tsmet înönü, şimdiye kadar ko den binmiştik Son söz olarak şunu söyliyebilirirn ki, merika Liniye vapur kumpanyasının Çünkü Istanbulun Hamburg gibi bir nuşabildiğim şahsivetler arasında en Başka b<r ahşaV Türkivede kalışım, mesleğimin en ay« geçen sene boyu 20 metro uzatılan hinterlandı yoktur. Serbest liman tran seçmelerinden biridir. Süel (askerî) zaiskeleye çıktık. An dınlatıcı safhalanndan biri olmuştur. 21.000 tonluk NewYork transatlanti sitle yaşıyan bir yerdir. Karadenizden ferleri ve Lozandaki parlak sivasalhğı trecoları geziyo • Sızm heyecan veren şahsiyetlerinizle etmeğe ğınde bıze ve diğer ecnebi gazetecı gelen malları burada depo hakkmda kitablar okumuştum. Ar temas etmekten ve etrafımda gördüğüm TUZ. lerıne nefis bir ziyafet çektıler. Gung imkân yoktur; çünkü, bu mallar nereye sıulusal barış yolunda durmaksızın çaBunlan Asya veni havattan büyük ilham buldum. Güile değil, bir harb gemisınde imışız gi gönderıliyorsa şimdiki mükemmel şi lışıyor. Afrıka, Amerika zel bir konukseverlik duygusu, ırkım leplerle doğru oraya gider, Okyanusbi, karavana borusıle yemeğe davet ediye kıt'a kıt'a aKamutay başkanınız Abdülhalik Ren I zın göze çarpan bir vasfıdır. Güzel badildik. Bu ziyafette tStanbula gelip git lardan gelen mallar da doğruca Karayırmışlar. Heı danm kadın haklarına en çok taraftar I tılarınızı ve mavi fecirlerinizi daima hamiş birçok Alman denizcileri ve vapur deniz lımanlarına sevkolunur. Transit kıfaya mahsus anTürkiveye olarak gelecek bir avuç eşya içm mil lardan biri olduğunu biliyor mıydınız? i tırhyacağım. Yüreğimde, kumpanyaları direktörleri de vardı. treponun içini de c Bana, günün birinde kendı yerını bir karşı bir daüssıla ile dünyayı dolaşıp Serbest Hamburg limanı Hamburg yonlar harcayıp kocaman bir serbest 1 kıt'anın türlü memkadının doldurabileceçmi sövledi.» duracağım v« bir gun gcnc Türkiyty» şehrinden bir gümrük sınırı ile a3/rıl liman yapılır mı hıç* tak leketlerine Maruf gazeteci Dış İşleri, Iç İşleri ve I gelecegim.» ABtDlN DAVER Hamburg Ijmantnın I£B$ dolti rihttmlatından biri mıştır, Otokarlarla şehre gırerken Liman dediğin böyle olur! vinçli Hamburg limanında bir dolasma Dİ1 Qz«rlad« Kılavuz için çalışmalar Floryayı imar için hummalı faaliyetler Yılda 20 milyon ton eşya boşaltıb yükliyen 2,000 Inşaatına şimdiden başlanan büyük plâj tesisatı gelecek sene ikmal edilecek Hergün 5 kelime Yirmi dördüncü liste «Atatürk dünya liderlerinin en dinamikidir!» Bir tapa fabrikasında Istial faciası