! Türklerle Sungu Süngüye No. 144 A. DAVER Çanakkalede Yarın akşam Cumhuriyet' 3 Nisan 19*5 = • P A G A Ni N i " Gern hab'ich die fran'n geküsst „ Ben, kadınları zevkle öpmüflüm IVAN PETROVİTCH . ELİSA ILLIARD MARİA BELİNO Meşhur bestekâr ( FRANZ LEHARZ ) ın unutulmaz B H B ^ B a ^ ^ ^ ^ ^ n Yerlerinizi evelden tutunuz. Tel. 40690 Müstesna bir mutiki ve aşk ffilmi TIRK Sinemasında RADYO aksaınki orogram^ VİYANA: 19,55 haberler 20,15 ulusal neşrtyat 20.25 zamane neşriyatı 20,40 askerî bando . 21,40 Viyana hayatı . 22.40 ha. berler 22,50 YENİ TÜRK MUSİKİSİ: Hasan Ferld Alnar ve Cemal Reşid tarafından konser 23,50 esperanto neşriyata 24,05 haberler 24,20 dans havalan. BUDAPEŞTE: 20,15 piyano konserl 20.55 şiirler 21,15 orfcestra kcnserl 23,20 haberler 23,40 salon orkestrası 1,10 son haberler. BÜKREŞ: 18 05 radyo orkestrası 19,05 haberler19,20 radyo orkestrası tarafmdan dans havalan 20,05 konferans 20,25 gra mofonla operet parçaları 20.50 konfe rans 21.10 ulusal havalar . 21,55 kon ferans 22.10 salon orkestrası 23,05 haberler 23,15 hafll musiki konserl. PRAG: 18,35 gramofcm 18,45 konuşma 18,55 gramofon . 19 haberler 19.10 amele neşriyatı 19.20 almanca neşriyat 19,55 almanca haberler 20 gramofon 20.05 karışık progratn . 20,30 valsler 21,35 konuşma 22 05 filârmonik konser . 23,05 haberler 23,20 opera parçaları. VARŞOVA: 18.05 konferans 18.20 konser: Bach ve Hendelin eserleri 18.55 konferans 19,05 Slav şarkılan 19.20 eğlencell temsil 19,35 konuşma . 20,10 kansık progTam 20,30 spor haberlerl . 20,40 annonik orkestrası 20,55 zamane neşriyatı 21,05 opera parçaları 21 20 Vilnadan nakil . 21,50 haberler 22.05 konser: Şopenin eserleri . 22,35 ingilizce konferans 22.45 Leh şarkılan 23,05 reklâmlar . 23,20 ha. flf musiki konserL LAYPZİG: 19,05 garkılar 19,40 konferans 20.05 eğlencell konser 21,05 haberler 21.20 ulusal neşriyat . 21,50 orkestra konserl23.05 haberler 23,25 gramofon 24,25 dans havalan. Karaya ayak basıldığındanberi ilerilenen mesafe topu topu 4 5 kilometro idi! Sanki bu çirkin ve feci yolu ya panlar utanclarından susuyor, gibiydiler. Burası bir çöl gibi ıssızdı, ve bu çölde sessizlik hükümrandı. Et, kemik, cerahat ve kumaş yı ğmları tahammür ve tefessüh ediyor, daha derin tabakalarda birbirine karışıyordu. Dün yüzlerce canlı insandan bugün kuma gömülmeğ ve gecenin karanhğına karşı isyan eden yegâne sakit şikâyet; öteden beriden fırlamış olan asi azaların, işaret verir gibi, duruşlan idi. Kumlarm içine gömülmüş ölü insanlardan nişane olarak dışarı fırlı yan bu kollar ve bacaklar, batmış gemilerin suyun yüzünde kalmış direklerine benziyordu. O azalar, bu cenazeler yolunun, kendi vücudlerinden yapılmış olduğunu sanki, sessiz feryadlarla bağırıp ilân etmek istiyorlardı. Cesedlerin bu isyanı, damarla rımdaki kanı dondurdu. O inadcı serkeşleri yola getirip bastırmak, disipline alıştırmak, emre itaat ettirmek, hiza beraberliğine sokmak için daha pek çok kum torbasına ihtiyac vardıl luncıya kadar neler çektiğimi ben bilirim. Anladık, anladık! Uzatma! Şimdi bataryalara söylerim. Biraz bekledim. Topçu mülâzimi, batarya kumandanlannın ce vabını bana bildirAİ: Atışı uzattık, diyorlar ve daha da uzatıyorlar. Mersi! Tekrar yollandım ama bu defa başka bir mestur yolu takib edi yorum. Millî Caddeyi tekrar geçmeğe cesaretim yok. Ingiliz ileri hatlanna girmeden evvel, bir yuvada biraz dinlendim. Buradan Kerevizderenin teşkil ettigi münhani çok iyi görünüyordu. 21 haziranda zaptettiğimiz ve derenin anahtarı sandığımız Fasulye mevzii, ilk sathı maili geçmemize bile yaramamıştı. Adeta amudî vaziyette bulunan mestur yoldan bakınca Alçıtepe yandan pek metin gibi görünmüyordu ama herhalde aşağıdaki mevzilere nazaran çok dehşetli idi. Tepenin kayalık eteklerinde uzanan sıra sıra diş gibi hatlar, gayet mahirane yapılmış bir tahkimat manzumesini meydana vuruyordu. Mevziin tabiî müdafaa kabiliyetini temadi ettirmek için beton kullanılmıştı. (Beton filân kullanılmı? değildi. A. D.) Alçıtepenin hâkim mevzile rinden Türkler, bütün harekâtımıza hâkim bulunuyorlar, sefil köstebek yuvalarımızı ve inlerimızi görüyorlar, kıt'alanmızın yapmağa hazırlandıklan hareketleri önceden biliyorlardı. Zahmetli, ıstı rablı ilerlemelerimiz bizi sağda, Ölüm Deresinin ilk sırtı üstüne, solda ise Kirte tepelerinin önüne getirmişti. Karaya ilk çıktığımız dan bu zamana kadar azamî dört beş kilometro ilerliyebilmiştik. Bu cehennemî yürüyüaün her adımı karth zayıata malolmuştu. Heri hatlardaki efrad şaşkınhk, sersemlik ve tevekkül içinde bekleyip duruyorlardı. Karşılarında yükselen ve onlara hâkim bulunan bu dağ, bu Alçıtepe onlan yıldırmıştı. Askerler, bu dağı, Türklerden asla zaptedemiyeceklerini biliyorlardı. lArkası var] BU AKŞAM Saat 9 da Büyük Viyana ELEK Sînemasında gecesi başlıyor. Halkımızın en çok sevdiği, en çok beğendiği M  R T H A Bitmemiş Senfoni, EGGERTH'in Ü Ü Ü VİYANA BÜLBÜLÜ Numaralı biletlerin hemen aldınlması Tel. 40868 En tath ınu»iki En nefis şarkılar Zeng n sahneler • Eski Viyananın şen hayatı Çardaş Fürstin' den sonra en son çevirdiği büyük filmi ve ŞAHESERi Istanbui Borsası kapanış fiatleri 24935 N UKU D Alış 607, l Sterlin 603. 1 Dolar 1'5. 12Z ?0 Fransız Fr. |6. 169. '0 Lîret 207. İ04. 20 Belçika Fr. 82. «J Drahmı V ' 50 îO Isviçre Fr. 814. 810. >0 Leva 22 24. I Fiorin 8^.50 84, 20 Çek kronu 9K 102. I Aviı"torya Ş!. 22. •p. I Peçeta 16. 17 43. 45, 1 Mark 22. 1 Zloti 1'4. 23. >0 Lev 25. 16. ÎO Dirar 16. 1 Ruble 5?; 54. 33. 34. ! Yen 32. 1 Uveç kronu 30, 947. 1 Türk aitını 946. 1 Mfcidive 44. 45. V40. 1 Banknot Os. B. 238. ÇEK LER Kapa ış Açılıs Lopdra 607,: 5 61 (.50 ı 7950 C.79295 NevYork 12.03 12.06 Paris P.5< 9.«)'90 MiUno 4h725 4.6875 Rrüksel 84 25 84.2*94 Atina 2.4.8' * :\452O Cenevre 66.1813 66 34 0 Sofva 1.1789 Amsterdam 1.1755 • 1K9642 Prajr 19! 14 4.2594 4.2 48 < Viyana 5/158 Madrid 1.931 Berlin 1.97:5 4. 1"5 Vırjova 4.2' 75 4.473S Rudapeçte 4.4 75 78.62 Bökref 7".«5 35.08 34.<'936 Pelgrad 2,8,HO Yokoham» .8240 1087.50 Moskova 3.1940 Stokhoim 3.166? İ S T I K R A Z L A R Açilış Kapamş 1933 Türk borcn tahvilt 1 29.275 > > > Iî™B S A R A Y Sinemasında BUnche MONTEL Georse» MAUIOY Jacaues VARENNU Rella NORMAN BALPETRfc E5RARENGİZ HANE FÎLMİNDE Nihayeis.z b.r güzeilikte olan bu filmin Fransızca sözlü yeni kopyası Bütün şehir halkı torofından tekrar görülecektir. Yann son matinesine kadar Topçu mülâzimi alây geçiyor Bir hamlede kendimi bir çıkmaza attım. Burada bir topçu mülâzimi bir telefona iğilmis, birşeyier söylüyordu: Siz topçu rasıdı mısınız? Arkasını dönmeden homurdandı: Evet, ne var? İngiliz kumandanı beni acele size gönderdi. Kirte mıntakasına ateş eden 75 lik bataryalanmızın atışlarını en az 500 metro daha uzatmalarını rica ediyor. ingiliz kıt'alannın ilerlemesine rağ men, bu bataryalar, hücum başlamadan evvelki mesafelere ateş ediyorlar. Ben gelmeden evvel iki İngilizi öldürdüler. Mermiler, ikinci hattın tam ortasına düaüyor ve bu hal devam ediyor. Olabilir! Vay canına! Türklerin topçu ateşi altında, ölüler arasmdan geçerek buraya alay etmek ve yahud sizinle çerefyab olmak için mi geldim, sanıyorsunuz?... Sizi bu K A R İ O K A gösteriiiyor ll Sinemasında Bu akşam Takdim edilecek 6EOR6ES WHİTE' in muhteşem rövüsü SUMER Vetat Istanbui Sıhhat ve Içtimaî Muavenet Müdürii doktor Ali Riza Baysunun refikasi ve Galatasaray lisesi tarih mu allitni Cavid Baysunun anası ve sabık Ceıayiribahrisefid vilâyeti Jandarma kumandanı merhum General Şahinin kizı Bayan Bedriye dün gece nezfi di mağiden vefat etmiştir. Cenazesi bu gün Beşiktaş Ihlamur caddesindeki e vinden kaldirilarak BeşikUf camisin de namazı kılındıktan sonra Yahya efendi mezarlığma defnedilecektir. 1933 Ik, Istılrazı stıkrazı Dahili t 2 3 iümmin ilk iraesitiir. Yerlerinizi evelden aldırınız. Oynıyanlar: ( BROADWAY ) ın sevimli artisti ( altın sesli adam) RUDY VALLEE, sarışınlar kraliçesi ALİCE FAY ve Broadwayın en güzel kızîan. Şen şarkılar Nefis musiki emsalsiz bir temaşa FOX JUBNALDE : bütiin dünya havadisleri, Telefon 42851 ÇiÇEKLERi VEFAT Galatasaray lisesi ve Istanbui üni • versitesi Lisan mektebi ingilizce profesoru Herbert Thompson, B. A. Oxford 1 nisan pazartesi gecesi ölmüstür. Cenaze merasiminm bugün saat 15 te Feriköyünde Protestan mezarlığinda ya pılacağını kemali teessürle bildirir. lşbu ilân hususî davetiye yerine ka • imdir. D. DANDORYA cenaze levazımatı 27 80 2S.0S ğumuz su sözdiir: hi, bîllâhi, namusum üzerine.... Aman yazma, aman yazma! Bu ycminlere inanır, duyduğunuz şeyi yazmazsiniz. Fakat ertesi günü ha • Böylece, son zamanlarda, adeta, gaber doğnı çikar ve diğer gazeteler tizi zetelerin yazmaya değil; yazmamay* atlatir. memur bir müessese olduğu kanaati yerleşti; gazetenin yazmaai, herkesin korktuğu ve kaçindığı birşey oldu. Aksamüstii daireleri dolasan, arka • Halbuki demokrasi ile idare edilen daflar gelîr. Kendflerine verilen ve yamemleketlerde, gazeteler, yapılan iş • zilmadan evvel bir defa tahkiki isteni leri halka büdirmek için en kuvvetli len isleri yapıp yapmadıklarinı sorar • bir vasitadir. Ben, herhangi resmî siniz. veya hususî bir müessesenin basinda Ekseriyetle şu cevablan ahrsimz. bulunsam, her hafta gazetecüeri çağı Filân ufflumî müdür, yanina bile nr, onlarla hasbıhal eder, yaptıklarimı almadı. ve yapacaklarimı onlara söylerdim. Bu Falan, bir tek kelime bOe soyli kiymetli propaganda vasitaundan kenyemem, mezun değüim; dedi. di sahsJm, dalrem veya müessesem için Gittiğim zahn, gazeteci mi yüzüazamî istifadeye çalıirdim. Gazetecinü çeytan görsün; dediğini yanmdan ye «aman yazma!» değil «aman yaz!» çikan bir bildiğim söyledi, fazla ısrar diyiniz. ebnedim. Hulâsa, her telefon çaldıkça duydu Elektrik Tramvay Tünel Rihtım Anadoln TAHVILÂT Açılış Kapacış I n lîl • MBmessfl 44.45 44.41! M.M) 44,45 »1.70 BÜYÜK OYUN filmidir. Biliniz ki mevsimin en kuvvetli ve en güzel filimi üsküdar Hâle Sinemasında Görünmîyen Adam BU HAFTA ELHAMRA 2 FRANSIZCA FILM BIRDEN 5 Nisan cuma günü gündüz ve gece Şehzadebası TURAN Tiyatrosundr 4 nisan perşembe günü saat 20,30 da NAŞİD Deniz Kızı gA|. I •TİyiyO MÜSAMERESİ ve Q#«#|i »rkadaşlannm büyük konseri kemani • • ' l l l ıNaşid ve arkadaşları varvete numaraları, caııbaz, sololaı BEN V i YANA HAS RETi Herbert Marshal ve Sarı Matitza Geceleri 8,30 da 2 film birden Lilian Harvey ve Charles Boyer VE İMPARATORİÇA Arzuhalci Mehmed Efendi >nma günö gündüz ve akşam Çâh = Kuyu Çâker = Kul, kole Çâlâk = Çevik Çare = Çare (T. KS.) Çar naçar = tster istemez, çaresiz Çehre = Çehre (T. KS.), yüz, bet Çemenzar = Çimenlik Çin = Kıvrım, büklüm, buruîukluk, çat;klık Örnek: Alm buruşuğu = Çinl cebin. Kaş çattğüığı = tbru. Çint D Da = Hastahk (T. KS.) Dâd = Tüze = (Fr.) Jastice (Bak: Adl, adalet) Dâd = Vergi = (Fr.) Don Örnek: Dâdı Ruda s= Tann vergisi. Dâd = Veriş, satış == (Fr.) Vente Ornek: Dâdü sited = Altşveriş Dâd = Yanıp yakılma Dad« «= Veriltnis Dader = Karde» Dâdküster = Tüzemen (Bak = Âdil). Dağdağa = Gürültü Dağdar = Yaralı Örnek: Türeğim firkat actstyle dağdar Iken btr de. = Yürtğim ayrdik acıstle ftrah iken bir d«, . Dakamet = lrilik, kocamaslık Dâhi = öke = (Fr.) Genie Dâhil = tç, içeri, içinde = (Fr.) înterieur Örnek: Binanın dâhili Kurağın içi (tçerisi) Listeye da hil değil Çizelge içinde değil. Dâhilen = Içeriden Örnek: Bu üâct dâhilen almak lâzımdır = Bu ilâcı içeri . den almalıdv. Dâhilî = İçeri, içsel = (Fr.) înterieur Örnek: Emrazı dahüiye = İçsel hastaliklar. Bir evin umuru dahiliyesi = Bir evin içeri işleri. Dahiliye vekâleti = İç bakanhğı = (Fr.) Ministere de l'Interiear Dâhil olmak = Girmek = (Fr.) Entrer Örnek: Heyete dâhil olan bütün âzâ = Kurula giren bütün üyeler. Dahil = Sığinan, sığmmış Dahiye = Karabun = (Fr.) Cataclysme Dahalet etmek = Stğınmak = (Fr.) Se refagier Örnek: Yunan askerlerinin bir kısmı Bulçarlara dahalet ettiler z= Yunan askerlerinin bir ktsmı Bulgarlara stğındtlar. Dahl = Kınama Örnek: Dinimizi ktnayan =s Dinlmlze dahleden Dahl (Dahlü teair anlamına) = Kanşma = (Fr.) Action de se meler Dahme = 1 Topfişek, 2 (Bak: Mezar, türbe) Daima = Her vakit, bir düzüye = (Fr.) Toujours Örnek: Daima bizi işimizden alikor = Her vakit bizi i$i . mizden alikor. Başkalannt dinlemez, daima kendi söyler = Ba^kalarım din'.emez, birdüzüye kendi söyler. Daimî = Devamh (T. KS.), Sürel rs (Fr.) Continuel Örnek: Daimi bir baş ağrısı Devamh bir baf ağrtsı. Dair = Üzerine, için, dolayı (Bak: Aid) Dair« = Değre = (Fr.) Cercle Örnek: Daire şeklinde bir masa = Değre şeklinde bir masa. Onun dairei muhabbetine giremedi Onun sevgi değresine giremedi. Dairenmadar = Çepçevre, çepeçevre Örnek: Düfman ordusunu dairenmadar ihata ettik = Dujman ordusunu çepeçevre sardık. Dairevî = Değirmi = (Fr.) Circulaire Örnek: Dairevi bir sini = Değirmi bir sini. Dalâlet = Sapınç = (Fr.) Egarement, aberration Ornek: Akılt insanlan dalâletten kurtarır •=. Akıl, insanlan sapınçtan kurtarır. Dalâlete düşmek = Azmak, sapmak, sapıbnak = (Fr.) S'egarer, tomber dans l'aberration Örnek: Dalâlete düşen milletlere, onların büyükleri doğru yolu gösterir = Scpıtan (doğru yoldan sapan, azan) ulus lara, onların büyükleri doğru yolu gösterir. Dâm = Tuzak Örnek: Dâmi iğfaline düsürdüğü = Aldatma tuzağma düşürdüğü. Dâmad = Güveyi = (Fr.) Gendre, beaufils Dâmân = Etek Dânâ = Bilen Daniş = Bilgi Danişmend = Bilgili Dâr = Ev, yer, yurd Örnek: Dârı dünya = Dünya evi Daraban = Çarpma, çarpınb Ornek: Darabanı kalb = Yürek çarpıntısı (çarpmh) Dârât (Debdebe) = Görkem Darbe = Çarpı, vuruş = (Fr.) Coup Örnek: Bir darbede yere serdi = Bir vurufta yere serdl. Darbetmek = Dbğmek • Darbı mesel = Atalar sözii Darülâceze = Kimsesizleı. yurdu Dastao = Destan (T. Kö.) Epope (T. KS.) Da&tani = Epik = (Fr.) Epigue Daüssıla = Yurdsama = (Fr.) Nostalgie Örnek: Maskatt resinden cüdâ kalınca daüssılaya uğradı =; Doğduğu yerden ayn kaltnca yurdsamaya uğradı Daüssılaya uğramak = Yurdsamak Dava == Dilev == (Fr.) Proces Örnek: Borcunu ödemediği için aleyhine dava açtım = Borcunu ödemediği için ona karşt dilev açtım. Dava = Sava = (Fr.) Cause Örnek: Davasım büyük bir belâğatle anlattt = Savasım büyük bir uzdülikle anlattı. Davacı = Dilevci Dava etmek = Dilev açmak = (Fr.) Intenter un proces Davet = Çağırı = (Fr.) Invhatîon Davet etmek = Çağırmak = (Fr.) tnviter Örnek: Bu akşamki toplanUya sizi de davet ettim = Bu akşamki toplantıya sizi de çağırdım. Davetiye = Çağnlık = (Fr.) Lettre d'invitation Örnek: Onun davetiyesi gönderUmemis = Onun çağruığı gönderilmemiş. Dâyin = Alacakh Örnek: D&yinler vekili Alacaklılar yekesi. De'b = Törü = (Fr.) Usage Debağ = Sepici Debağat = Sepicilik Debağat etmek = Sepüemek Debağhane = Sepile Debdebe (ve dârât) = GbVkem D e f a = Kere (T. KS.) kez Örnek: Size bunu kaç defa söylemek luzım? = Size bunu kaç kere söylemeli? Son defa kusurunu affediyorum = Son kez suçunu ba ğtshyorum. Def'aten = Birden, bir kezin, bir kerede Örnek: Defaten yüz lira borcunu çıkartp veriyordu = Btr kezin (bir kerede) yüz lira borcunu çıkarıp veriyordu.