10 Şubat 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
\ Diş v* baş ağrılcui için çok faydalı v« geçirici ilâcdır. Her •czaneden isteyiniz. ÂLGOPAN v6 .. o n r r İSTANBUL CAĞALOGLU m O,,hat NO. OOOO Telsraf ve mektup adresi: Cumhurlyet, Istanhul . Posta kutnsu: İstanbul. No. 246 relefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrlr beyetl: 24298 Idare ve matbaa tosmile Matbaacüık ve Neşriyat Şlrketı 24299 24290 u m h u r iyet hazırlık CÜMHURIYET COCUĞUNUN ' KİTAPLARI ROMANIAP HIKAYCLER ANASALLAR Kitabcılardan arayınız. Bulgaristanın Yalnızlıktan Çıkması düşüncesi on günlerde Zora Bulgar gazetesi Bulgaristanın kendisini kendi başına yalnız bırakan bir siyasada sonuna kadar sürüp gidemiyeceğini ileri süren bir yazı bastı. Bulgaristan yalnızlıktan çıkmak için diğer uluslardan kendisinin de bağlanabileceği siyasal bir kurum bulmahymıs. Bulgaristan Almanya gibi büyük ve zengin bir ülke değilmiş, ki her işini kendi başına yürütebileceği deyışinde (iddiasında) deprenip gidebilsin. Bulgar gazetesinin üstünde düşüncelerini gezdirdiği temel budur, ve hemen söyliyelim ki bu deyiş Bulgaristan için bir yeniliktir. Bulgaristan şimdiye değin dış siyasada yalnız mıydı? Belki Bulgarlar kendi uluşlarının durumunu böyle alıyorlar, ve belki Roma anlaşmalanndan sonra Bulgaristanda böyle daha açık bir yalnızlık duygusu belinniştir. Bizce bu iş biraz üstünde durmağa değer bir iştir. Bulgaristanın Balkan Andlaş masına girmekten çekinmiş olduğunu hep biliyoruz. Bu bakımdan Bulgaristanın Balkanlarda ve komsuları Balkanlılar arasmda kendi başına yalnız kalmış bir durumu vardır. Ancak bu yalnızlık büsbütün doğru sayılabilecek bir yalnızhk değildir. Çünkü Balkan Andlaşmasını yapan uluşlar Bulgaristanın bu kuruma girebilmesi için kapıyı açık bırakmışlar ve bunu açık söylemişlerdir. Bulgaristan Balkan Andlaşmasına girmek isterse bunu bugün istiyebilir ve hemen de elde edebilir. Bu alanda Bulgaristan kendi isteğile yalnız kalmıştır. Bu~bfr yalnızhktır ki Bulgaristan dilediği gün ortadan kalkabilir. Onun için buna siyasal dilde yalnızlık demek pek te doğru oîmaz. Siyasal yalnızlık başkalarının düzenleri sonunda ister istemez alargada kalmak, daha doğrusu alargada bırakılmak biçimindeki yalnızhktır. Eğer öteki Balkanlılar uzunuzadıya bekledikten sonra dönüp Bulgaristana: Şimdiye kadar gelmedin, bundan sonra gelsen de artık seni içimize alamıyacağız. Derlerse o zaman Bulgaristan Balkanlarda ve öteki Balkanhlara göre gerçekten açıkta ve yalnız kalmış olur. Şimdilik böyle birşey yoktur. Bunun tersine olarak şimdiye kadar Balkanlarda öteki ulusların hepsi Bulgaristana dostluk yapıyorlar. Onun andlaşmaya girme sine engel olan ulusal duygularla iç siyasasmın dokunaklıklarını (tesirlerini) gözönüne alıyorlar, ve Bulgaristan için durumun düzel mesini yavaş yavaş vakit geçmesile olaganlık çağının gelmesine bırakmış bulunuyorlar. Sözgelimi bu arada Türkiye ile Bulgaristanın komşuluk ve dostluk bağlannı sağlam tutmağa hergün daha çok özen verip gitmekte bulunduklarını hiç te gizli değil bir gerçeklik olarak ileri sürebiliriz. Hoşa gitmiyen bazı ufaktefek işler bir yana bırakılırsa Bulgaristan Kralı Samajeste Boris Hazretlerinin Türk dostluğuna üstün bir değer verdiğini pek iyi biliyoruz. Kendi ya rarlığı (menfaati) komşularile dost geçinmekte olan Bulgaristanın hele Türkiye ile paylaşılamıyacak bir kozu yoktur, veya olmamak gerektir. Durup dururken bizim de Bulgaristanı sıkıştırarak herhangi bir fena duruma sokmak düşüncesinde olmadığımızı söylemeğe yer bile yoktur. Eğer Zora gazetesince Bulgaristan yalnız sayılıyorsa ve onun bu yalnızlıktan çıkması uygun bulunuyorsa yukanki belirtmelerden sonra bunun Balkan Andlaşmasına girmek isteği anlammda alınamıyacağını söylemek gerek olur. Zora gazetesi Bulgaristanın belki Balkanlar dışında bir yere tutunmasını ileri sürmek istiyor denilebilir. Eğer böyle ise ilkönce nereye, sonra da niçin sorgulan ken Beşinci Kurultaya Yeni savlavlarımızın mazbataları yapılıyor » Buğday tahkikatı son safhada... Tahkik heyeti eksperlerin raporunu bekliyor Buğday satışı etrafında bir ay danberi devam eden tahkikat bu hafta aonuna kadar bitirilecektir. Ziraat Müsteşan Atıf ve Ziraat Bankası idare meclisi üyelerinden Kemal dün de bankada gec vakte kadar bu işle mesgul olmuslardır. Tahkikat heyetinin emrinde çalısan «ksperler dün tekrar toplanarak çalışmalarına devam etmiflerdir. Tahkik heyeti buğday komisyonile Zi • raat Bankasma eksperlerin tetkik (Arkast dördüncü sahifede) Fransız lngiliz teklifleri Ingiltere Almanyadan menfi cevab bekliyormıış Almanya, 15 günlük mühleti İngiltere ile Fransanın arasını bozmak için istemiş! Halk Fırkası azası olduğu halde müstakil namzedliklerini koyanların vaziyeti tetkik ediliyor Lehistan Almanya M. Göringin Lehistan seyahatinin neticeleri Franta Dış Bakam M. Laval Londradan aynlırken Ingtttere Dış Bakam Sir Con Simona veda^ ediyor İtalya bazı şartlarla hava anlaşmasına girmeyi kabul etti Ankarada teçimden iki inttba: Yakartda muallîm Afet reyini kallanırken, aşağıda geçime işlirak eden kadınlar... Evvelld günkü seçimde Besind Btt • yiik Millet Meclisine saylav olarak gi • receği anlaşilan zevata intihab mazba talari hazirlanmak üzere dün Firka umumî kâtiblik bürosunda hazırlık ba$lamistir. Dün umumi kâtiblik bürosu • na yurdun her tarafmdaki firka teski lâtmdan seçimin cereyan şekline dair raporlar gelmege baflamiştir. Diğer taraftan yeni saylavlar intihab mazbatalan için teftiş heyetine dün nüfu$ ka yidlerini göndermeğe başlamişlardir. Her taraftan gelen malumattan se • çimin yurdun her yaninda büyük bîr coşkunluk içinde geçtiği anlaşilmak • Müstakil İstanbul taylavı Ceneral tadir. (Arkast dorduncü sahifede) Refetin yeni bir resmi M. Göringin Lehistan seyahatt munasebetil* Fransız gazetelerinde çıkan bir karikatür. Karikaturun altrnda tu yaz\ vardtr: <M. Görinç, Lehıstanda avîandt ve her zaman olduğu gibi ayni ott vurdn> Berlm 9 (A.A.) <Angriff» gazefesinin Varsova muBabîriıîe gore, M. Göringin Polonya »eyahati, Almanya ile devamh bîr anl&sma lehi(Arkast üçüncü sahifede) Paris 9 (A.A.) Hava» dan: Gazeteler, Almanyanin, Fraıuiz . lngiliz tekliflerine cevabini vermeden bmbir münakaşa çikarmağa uğraşacağini, Berlinin noktai nazarmı öğrenmek için on be* gün kadar beklemek lâzım geJeceğini yazmakta devam. ediyotlar. Gazeteler, Sir Con Simonla M. Flandentn tîcaret odasi tarafindan verilen ziyafetten sonra bir görüşme yaptık larinı zannetmektedirler. Bu münase betle «övr» gazetesi diyor ki: c Haber aldığimiza göre, Sir Con Simon, M. Flandene hakikatte, İngiltere Dis tşleri Bakanlığinin Almanyanm kabulünü beklemediğini söylemis ve aksi olursa bakanlığm hayret ede ceğini ilâve etmiştir. (Arkast beşinci sahifede) Muahedelerdeld askerî kayıdlar Macaristan, Bulgaristan ve Avusturyada Londra 9 Orta ve Şarki Av rupa poyitahtlarindan ahnan haberlere göre, Almanyanin sabık rnüt • tefiklerinin de muahedelerdeki a* kerî ahkâmin tadüini istiyecekleri anlasilmaktadtr. lngiliz mehafili, boyle nMvsimsb bir meseleyi düsünmek büe istememekte ve herseyden once, Fransız tngiliz beyannamesinin çerçevesî dahüinde, Almanyanin süahlanmasi meselesinin halli gerektigîni söyle • mektedirler. ilgayı istiyeceklemU! Afyon anlaşması Iranlılarla müzakereye yeniden başlandı italya 12 adada Türk idaresini aratmıştır Bir Cenevre gazetesi, adalar meselesinde Italyanın haksız olduğunu ve adaların Yunanistana verilmesi lâzım geldiğini söylüyor Jurnal dö Jönevden: Eski me deniyetin iki varisi Yunanistanla Roma arasmda daimî bir suitefehhüm bulunması mukadder olsa gerek. Eski zamanlarda Roma, Mi lâddsn 146 sene evvel muharebe meydanında bu suitefehhümü si • lâhla halletmişti. Fakat bugün meselenin bu şekilde halli kabil de ğildir. Bugün kavganın esası Girid sahillerinden Anadoluya kadar uzanan denizlerdeki on iki adadır. İtalya bu adaları Türk ttalyan muharebesiade isgal etmişti. Yunanistan o vakittenberi ahalisi tama • rnen Rum olan bu adaları tekrar isgal edebilmek için çok çalıştı. Bu adaların Yunanistana iadesi için Roma ile Atina arasır.da muhtelif pazarlıklar yapıldı. Bir çok sekil • ler teklif edildi. (Sevr) muahede »ile ttalya Anadoludan taviz ala • caktı. Fakat Yunan ordusunun A nadoludaki hezimeti ve Türkiyenin [Arkası altınct sahifede] diliğinden gelir. Eğer Bulgaristan Balkanlar dışma çıkmak isterse onun olur olmaz başvurabileceği yerler yok değildir. Biz bu alanda uzun konuşmak istemeyiz, ve hiçbir uluşun işine kanşmak hakkımız olmadığı için Bulgaristanın bu yolda denemeler yapmasına diyeceğimiz tek söz bile yoktur. Yalnız şurası var ki dünya barış işini pekleştirmek yolunda koşup gidiyor. Barışm bozulması oranını (ihtimalini) güclendirecek (takviye edecek) çahşmalardan pek te yararlık, hele hiç iyilik beklenemese gerektir. Ondan başka sırası gelmişken tranhlarlı yamııııniMMiuııuııiMiıiMiiHitıııiMiıııııııııiMiiHiıııııiıııi'iııııınınııııııııiiMiııııııiıııııııııınıiınııııııııııınıııııııııtıırnıııııırıiHiıııııınıiNuıımım pılacak olan afyon anlasması hakkinda Iran murahhaslannın bükumetl er inden bekledikleri talimatın geldiği ni yazmıstık. Hafriyat yerinde mermer bir zeminle merdivenler tranlılarla dün yeniden görüşülbulundu. Bunların ilerisi Ayasofya mahzenleridir meğe baslanmıs "3&. tu\ Bu iş için UTKfturuçu Mad A'ı/on Inhısan mu. deler tnhisan ge duru Ali Samı nel çevirgeni Ali Sami dün gaze tecilere şunlam »öylemistir: « Bu toplantıda Iran murah haslan hükumetlerinden aldıkları talimatı izah ettiler. Pazartesi gü nü bir daha toplanılacak ve e»as lar tesbit olunacaktır. Anlasma yapılması uzun müza kerelere bağlı olduğu çin tran de legeleri tekrar memleketlerine gi derek izahat verecekler ve hüku metlerinden son salâhiyeti de aldık*an sonra buraya dönerek anlasmayı imzalıyacaklardır.» Ayasofyada meydana çıkan mahzenler Sanayileşme plânı I 12 adadan Simi adast limamndan bir manzara Hafriyat »ahasından bir görünüs Ayasofya bahçesindeki hafriyat i M. Schede kendisile göriışecı c c yazıcımıza demistir ki: lerledlkçe dikkate değer bir şekil < Çıkan eserlecin mahiyeti hakalmaktadır. Hafriyat sahasında çı • kında bir;ey söyliyebilmek için bir kan sütun başhkları çoğalmakta «Taymis» gazetesinin Berlin muha kaç gün daha beklemek lâ dır. biri gazetesine şu haberi veriyor: zımdır. Kazılan sahayı daha birkaç Dün yeniden bir mermer düzlük c Almanya maden sanayimin sa ve buna bitişik mermer merdivenle*' metro d"erinle5tireceğiz ve taramayı bık rüesasindan Fon Perten Türkiye bulunmuştur. Burada kadim Bizansa genisleteceğiz. Bulacağımız şeylertktisad Vekâleti birinci müşavirliğine etrafında sirodilik bizim de bilgimiz aid toprak destilere de tesadüf oazdır.» tayîn olunmuşhır. Mumaileyh Türki lunmuftur. Bu mermer düzlüğün iyeye gitmek üzere Berlmden hareket Müzeler umumi müdürü Aziz de leri tarafını bir takım mahzenler etmiştir. Fon Perten Türkiyenin sana bu hususta kendisile görüsen yazıteşkil etmektedir. Bu mahzenlerin cımıza demistir ki: yileşme plâninm tatbikina nezaret edehalk dilinde ötedenberi söylenege « Hafriyat devam ediyor. Bucektir,» r ,. ^ « len ve bir rj*aye*e göre imparator lunan sütun balıklaı ının Ayasofya sarayına bir yolla birlesen meşhur etrafjrrda evvelce mevcud bulunduBugÜn Ayasofya mahzenleri olduğu zanne ğunu bazı eserlede gördüğümüz 3 fiacfl «ahlfede fnkıiap derslerl., Revaka aid olduğunu tahmin ediyodiîmektedlr. • .• %' 5 i n d sahifede Fen bahislerl: Röntruz. Türklerin eline gecen Ayasof Alman Asarritika enâtitüsü mügen kimdir, lllm âlemınde ı asıt yttk«edürü doktor M. Schede hafuiyat isi yada bu Revaktan hiçbir eser yoktu. mlştl ? Haftahk radyo programı. Hafriyat genişletilecektir.» ne bizzat nezaret etmektedir. Dr. mmııııiMi'iınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiiiııııııııııııııııııııııııııııııııııınııırııııııııııııııtıııııiıııiHiııııııııııııııınıııııınıııııııııiıiıııın Bir Alman mütehassıs müşavir olarak mı gelivor? burada Balkan Andlaşmasındaki baş düşünceyi hatırlatmak faydasız ve yersiz olmaz. Bu andlaşmayı yapan uluşlar ulusal siyasa sayımına şu büyük uluşa kuyruk, bu büyük uluşa maşa olmaktan kurtulajak kendi evlerinin efendileri olmak istedıler, ve kendilerinin topluluğundan ortaya büyük bir uluş çıkarmış bulundular. Büyük uluşlar küçük ulusları bir oyuncak diye kullanıyorlar da onun için. Bu gerçeklikler binbir örneğile belli iken Bulgaristanın olmıyacak malıhulyalar arkasında koşması akıl erecek şeylerden olmaz. YUNUS NADt
