14 Kasım 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

14Teşrinisani 1934 ınsan once Maymun muidi? Yazasu Hüseyin Rahmi 41 Sevgililerinin gaybubetlerinJen müteessir olmaları lâzjm gelen Vahitle İsneynin yüzlerinde hiçbir keder emaresi görülmüyor. Bu iLi delikanlı şen, kaygusuz her za manki gibi gülüp eğlenip duruyorlar. Keyfiyetin daha dikkate çarpan ciheti de hiçbir gece ve hatta gündüz uzun müddet aiîe damı altından ayrılmadıklarıdır. Umumun fikri ayni noktada toplandı: Kızlar Filozofun evinde sakhdır. Bu hükümle mahalleden Filozofa çatan çatana idi. Şiiphe şeklinden çıkanlarak hakikat derecesine vardınlan bu hükümlere karşı Filozof şu cevabı veriyordu: Evimin kapısı her an ve saat, gerek zabıtadan ve gerek mahalleliden içeriye girmek istiyenlere açıktır. Bodrum katmdan tavan arasına kadar her t&rafı ariz ve amik istedikleri gibi arayabilirler. Herkesi hayretlere düşüren bu müsaade üzerine filozofun evine ani baskınlar yapılıyordu. Dolap ve sandık içlerine kadar bir kedinin bile sığamıyacağı her taraf aranıyor birşey bulunamıyordu. Bu taharriler esnasında evden bazı eşya çalınmıyor değildi. Filozof bu sirkatlere de katlanıyordu. Zabıta, gaip kızların kederli ailelsri ve mahalleliden bu sım merak edinenler böyle nagihanî baskmlarla evi araya araya artık bık* tılar. Lâkin bu hakikat karşısında bile filozof ailesinin masumiyeti hakkında çoklarına kanaat gelmedi. Nihayet bu dava dallana budaklana mahalle kahvesine düştü. İşsizlikten sıkılanların ağızlarma bal gibi çeşni veriyordu. Zor sığdıklan peykelere rehavetle yayılarak bağdaş kuranlar, bir köşede yağlı kâğıtlarla 66 oynıyanlar. Masanın üzerine konmuş dolu fincana karşı ağır ağır tabakadan sigara çıkaranlar, nargileye ateş istiyenler, getir bakalım şu tavlayı diyenler, hiçbir eğlence bulamıyarak bastonunun ucile kuyrukîanna bastıkları kedi yavrulannı bağırtanlar... Şekere üşüşen sinekleri kovarak çayın bayatlığından şikâyet edenler.. Arada sırada çıkardığı saatine bakarak: İşe geç kaldık. Adam sende.. Diyenler. Ahmet Efendi Filozof mahalleden iki kızın üzerine büyücü ağzile bir püf dedi, zavallılar ortadan yok oldular. Meselenin ucunu bucağım bulabilene aşkolsun.. Osman Efendi Ben bu bahse karışmak istemiyorum. Yüzümün karaya boyanmasından korkuyorum. Bunun apaçık şeytan işi olduğuna şüphe yok.. Şerif Efendi Herif yağlı ballı bir düğün yaptı, perşembe günü mahalleyi doyurdu. Cumaya da paça, zerde, pilâv.. Murat Bey Siz gitmediniz mi? Şerif Efendi Çağınlmadık ki... Murat Bey Davete ehemmiyet veren yoktu ki.. Çağınlan, çağırılmıyan gidiyor, istediği kadar yiyip içiyordu. Zaten bütün mahalleli davetli sayılıyordu. Şerif Efendi Define mi buldu bu herif? Böyle zamanda herkes dört kişilik ailesini lâyıkile doyuramıyorken!.. Osman Efendi Filozof, aleyhinde çıkan dedikoduları biraz yatıştırmak için bu suretle mahallelinin gönlünü almak istemiş olacak... Murat Bey Kurnaz herif!. Sizi zemmeden nekadar ağız varsa tarafınızdan karınları doyurulunca zemler çarçabuk methe döner.. Salih Efendi İnsanlık bayağı şey!. İhtiyaç adama herşeyi yaptırtıyor. Ben şöyleyhn veya böyleyim diyenlerin atıp tutmalarına inanmamalı... Insan düştüğü veya yükseldiği vaziyetinin adamı oluyor vesselâm.. Şerif Efendi tekrarladı: Parayı nereden buluyor?. Salih Efendi Jşte bu iki muamma.. Parayı nereden buluyor? Kızlar nerede? Murat Bey gülerek: Hâlâ kızlar kızlar diyip gidiyoruz. O iki delikanlının arasında kızlar şimdiye kadar kız kalabilmişler midir ki? Öztürkce bilmecemiz Yîrmi beş kişiye mükâfat veriyoruz No. 6 1 . . . 2 . . . . 3 . . . . İktisat İşleri Balkanlılarla Fransa arasındaki alış verişler Fransa ile Türldyenin ticarî münasebatı dîger Balkan devletlerine nazaran daha genîştir Balkan devletlerile Fransa ara sındaki ticarî münasebetler bu senenin iptidasından eylul nihayetine kadar 9 ay içimfe geçen seneye nazaran mühim farklar arzediyor. Fraasanın, Yunanistan, Türkiye, Ro manya ve Yugoslavyaya olan ihracatı geçen senekinden daha fazla olduğu halde, Bulgaristana ihracatı 16,739,000 franktan 13,086,000 franga inerek, geçen senekinden 3,653,000 frank daha azdır. Fransanın bu senenin 9 aymda Balkan memleketlerimlen ithalâtı ise 1933 senesinin ayni aylarına nazaran çok azalmıstır. Ehemmiyet sırasile Balkan memleketlerinin Fransaya yaptıklan ihracat kıymetlerini 933 ve 934 senelerinin ilk 9 ayı için neşrolunan resmî Fransız istatistiklerinden alarak hulâsatan aşağıya dercediyoruz: Fransaya ihraoat (milyon frank hesabile) 9 aylık Romanyadan Yunanistandan Türkiyeden Yugoslavyadan Bulgaıistandan 1934 186.8 27,3 23,7 23,7 7,3 1933 269,3 654 31,9 37,0 15,4 j RADYO akşamki program J İSTANBUL: 18 fransızca ders 18^0 plâkla ttyatrt musiki neşriyatı . 20 konferans . 20,30 AJans haberlerl 21,20 AJans ve borsa haberleri . 21,30 radyo ve tango ve caa orkestrasL VÎYANA: 18,05 asrî musiM 19 tıbbî konferans ••1 19,25 muhtelif neşriyat 20,20 Londra daki İtalyan İngiliz futbol maçına alt haberler 20,30 askerî bando 21,30 halJ hazır vak'alan 22 Viyana şarküan . 2â esperanto neşriyatı 23,10 radyo orkes. trası 23,30 haberler, sonra orkestra kon« serinin devamı . 24,45 gramofonla dans havalan. BERLİN: 18 hafif musiki 18,40 kıs sporlanna alf musahabe . 19,05 kadınlaım zamanı . 19,30 senfonlk konser 19,40 ev musikisi ve şarkılar 20,40 hali hazır vak'alarına alt musahabe . 21,10 valsler 21,35 milll neşriyat 22 senfonik konser . 23 haber^ ler 23,20 dans musikisi. BUDAPEŞTE: 18,30 gramofonla konser 19 IngiliKd' ders . 19.30 gramofon . 19,50 hikâye • 20,30 Madam Butterfly operası . 23,20 haberler 23,15 Çingene orkestrası . 24,11 cazbant takımı. BÜKRES: 18 orkestra konserl 19 haberler . 19,11 radyo orkestrası. 20 radyoda üniversite 20,20 gramofon . 20,35 gramofon . 20,45 konferans . 21 piyano konserl . 21,45 taganni konseri: Rumen havalan . 22,05 dans musikisi . 22,45 haberler . 23,10 dans havalan. VARSOVA: 18 piyano ve keman konserl, «onra muhtelif neşriyat 18,35 şarkılar, sonra musahabe 19,15 koro heyetinin konserl . 19,45 iktısadi neşriyat 20 gramofonla fi. lim musikisi . 20,25 hali hazır vak'alan . 20,30 serenatlar . 20,45 muhtelif neşriyat. PRAG: 17 askerl bando 17,50 Bründen nakü 18,35 gramofon . 18,45 konferans . 19,15 ameleye ait neşriyat . 19,25 almanca neşriyat 20,55 gençler tlyatrosu 21,10 sarkı konseri 21,45 edebî neşriyat . 2 2 S Solistlerin konseri . 23,20 gramofon . 23,35 fransızca neşriyat. TULUZ: 20,20 opera musikisi . 20,35 şarkılar 20,50 Viyana orkestrası . 21,05 opera par. çalan . 21,20 filim musikisi 22,20 keman konseri . 22,35 gülünç sahneler 23,05 muhtelif sahneler . 23,35 Fransız halk musikisinden parçalar .24.05 operet şarkılan . 24,20 haberler . 24,35 Rus korosu1,20 konser 1,35 havaiyen gitar . 4 5 6 Soldan asağı doğru ufkî: 1 Gecenin aksi 2 Buğday tarlasında yetişen saplar 3 Kurufasulyenin kardeşî 4 Nasrettin Hocanın kuşa benzettiği hayvan 5 Ağn, sıkmtı 6 Boğaziçinin Anadolu sahilinde ismi ışıklı iskele. Osmanlıca bu kelimeler yerli yerine konduktan sonra soldan birinci sıra amudî okunduğu zaman refah ve geçimlik manasına gelen öztürkce kelime çıkacaktır. * Öztürkce bilmecemizi halleden okurlarımızın bu zahmetlerine mukabil kendilerine birer hatıra takdim etmeği düşündük. Sekiz bilmeceyi doğru hallederek «Cumhuriyet öztürkce bilmece muharriri» adresine gönderenlerden bir kişiye güzel bir mürekkepli kalem, diğer 24 kişiye ipekli mendil, para cüzdanı, dolma kalem gibi münasip birer hediye verilecektir. racah Balkan memleketleri arasında en az müteessir olan Türkiyedir. Yugoslavyad&n maada bütün Bal kan memleketlerinin Fransay? "• racatları yan yarıya düştüğü I 'e, Türkiyenin Fransaya ihracatı o derece müteessir olmamıştır. Fransanın ithalâtı tahdrt edici tedbirleri nazan dikkate alınırsa bu netice • nin memnuniyeti mucip olduğu kolaylıkla anlaşıhr. Ayni müddetlerde Balkan memleketlerinin Fransadan yaptıklan ithalât kiymetleri de şöyle hulâsa edilmhtir: Pransadan ithalât (milyon frank olarak) 9 aylık Romanyaya Yunanlstana Türkiyeye Yugoslavyaya Bulgaristana Yekun 1934 127.0 68 2 59 5 32.1 13.1 1933 92,0 38.2 50,0 23,3 16,7 220,2 299,9 * Bilmecelerimizin halledilmiş O esnada derinden derine bir şekillerini mükâfat kazanan karihorultu duyuldu. lerimizin isimlerini ilân ettiğimiz Murat Bey gözlerile etrafı araşzaman basacağız. tırarak: One? Osman Efendi elile horultunun geldiği yeri göstererek: Tasfiye edilmekte olan Liman sirketinin heyeti umumiyesi fevka Bizim Baba Şakir dalmış geİâde olarak pazartesi günü topla ne... nacaktır. Bu içtimada sirketin tasGözlüklü kafası elindeki gazefiyesini yapan ve ayni zamanda tenin üzerine düşmüş bir ihtiyar fârketi idare eden murakabe heyepeyke üzerinde nargile çeker gibi tinin raporu okunacaktır. Tasfiye ses veriyordu.. heyeti bir kânunusanide şirketin idaresini yeni heyete devcettikten Murat Bey Uyandırınız şusonra tasfiye muamelesine devam nu, horultu sinirime dokunur. edecek ve bu is bir senede ikmal Salih Efendi Bu ihtiyar ne olunacaktır. vakit iki satır gazete okusa hemen kendinden geçer.. Şerif Efehdi • Gazetelerin I Anadoluhisarında ikamet eden bu kadar uyutucu hassaları olduSirkeci gümrüğü muayene memurğunu bilmiyordum doğrusu . Ianndan Vasıf Bey sektei kalpten Murat Bey ihtiyarın omzunu vefat etmiştir. sarsarak: Baba uyan.. Tıp Fakültesi Talebe cemiyetlnden: thtiyar araladığı gözlerile ken16 ikinciteşrin 934 cuma günü saat 14 dini tartaklıyana baka baka: Ne var? te, cemiyetimizin senelik kongresi, Üni versite konferans salonunda aktedileceMurat Bey Yan vücudün ginden aza arkadaşların teşrifleri rica peykeden aşağıya sarkmış, şimdi olunur. yere düşeceksin .. Salih Efendi Sana bu kadar şekerleme getiren gazetedeki hangi bahistir? Hlmayeietfal oemiyetinden: ihtiyar Izmir peynirini okuHimayeietfal cemiyetl tarafından 8 kânunuevvel perşembe günü akşamı verileyordum. Içim geçmiş.. cek kostümlü balcda fotoğraf çekmek Salih Efendi Yanlış babacıhakkı kendisine verilmek üzere talip olan ğım yanlış. İzmir peyniri değil, fotoğrafçıların şeralti anlamak üzere panayırı.. Himayeietfal cemlyetl umumî merkezine İhtiyar taaccüp ifade eden uykumüracaatleri. lu gözlerile muhatabını süzmeğe uğraşarak: IMdbadi vari Liman şirketinin tasfiyesi Fransanın Balkan memleketle • rinden ithalâtı bu senenin 9 ayııvda 251,000,000 frank azaldığı halde, mezkur memleketlere ihracatı 80 milvon frank çoğalmışhr. Yukarıki hulâsalar Türkiye Fransa arasm • daki ticaretin diğer Balkan memle419,0 268,8 Yekun ketlerine nazaran çok daha tutumlu Geçen sene eylu! sonuna kadar gittiğini ve yapılan ticarî anlaşmaFransa, yukarıda saydığımız beş lar sayesinde iki taraf iktısadî meBalkan memleketinden 419 mil • nafiinin buhranın tahrîokâr tesirleyon franklık ithalât yapnmçken, bu rinden en muvafık sekilde muhafasene ancak bunun % 6 4 derecesinde za ve sıyanet edildiğini tebarüz etmübayaatta bulunmuştur. Demek o tirmektedir. önümüzdeki aylarda luyor ki, Fransa bu memleketlerden bu münasebatm daha ziyade genişbu sene geçen senekinden % 3 6 nisliyerek daha güzel neticeler verebibetinde daha az ithalât yapmıştır. leceğini tered<fütsüz söyliyebiliriz. Şayani dikkattir ki, Fransaya ihFERtT Yugoslavya Afyon Ekimini tahdit edecek Son istatistikler, Yugoslavyada, tütün ekiminin azalmasına muka • bil afyon ekiminin çoğaUhğun göstermektedir. Istihsalin çoğalması, Yugoslav afyonuna pazar bulmak hususunda müşkülât çıkaracağın dan, tedbirler almması düşünül mektedir. Şehrimize gelen malumata na zaracı, Yugoslavya hüfcumeti şimdilik müstahsillerin vaziyet hak • kında nazan dikkatini celbetmeğe karar vermiştir. Yumurta kontrol heyetinin hazırlıgı Yumurta ihracat nizamnamesi mucibince teşekkül eden ve Türkofis erkânından Şefik Beyin riyasetin de bulunan yumurta kontrol heyeti dün toplanarak ihzarî tedbirler almıştır. Heyet yakında faaliyete geçecek ve ilk ihraç partisi ayın 22nci per;embe günü muayene olunacaktır. Bu mühim iş için bazı vesahe lüzum görüldüğünden, dünkü içti mada bunlann temin ve tedariki cihetleri görüşülmüştür. Kontrol heyeti tekrar toplanarak ihzarî faa liyetine devam edecektir. Kalp sektesinden öllim c Kongreye davet Leh ve Çek rejilerinin alacagı tütünler Çekoslovak rejisinin memleketi mizden (2) milyon kilo tütün al mak üzere açtığı münakasa neti • celenmek üzeredir. Bu münakasa ya giren tütün tüccarlarrı istenilen tütünleci hazırlamak üzere müs tahsillerden mühim miktarda mü • bayaatta bulunmaktadırlar. Lehistan rejisi de menıleketimizden ilk parti olarak 75 bin kilo tütün alacaktır. Bu rejiyi temsilen bir heyet yakında Varşovadan şehrimize gelerek yeni tütün mahsulümü zü tetkik edecektir. Muhtelit Afyon biirosunun faaliyeti Türk . Yugoslav muhtelit afyon satış bürosunun mukavelesi yeniden uzatılmıştı. Büro, işlerinde mürkü lâta tesadüf etmekle beraber, dış piyasalarda mevcudiyetini hisset • tirmektedir. Büronua vaziyeti Yugoslav uyuşturucu maddeler daimî komisyonunun son umum toplantısında da tetkik edilmiş ve iki afyon müstahsili memlekete müştereken faydalı bir unsur olduğu tesbit olunmuştur. Fotoğrafçılara (Mülkiye) mecmuası 43 uncü sayısını da zengin mündericatla çıkarmıştır. Mem. leket münevverlerl tarafından alâka ile \ takip olunan bu içtimaî ve siyasî ilimler mecmuasının bu sayısında (Çocuk dili), (Türk milletinde irsi hamule), (Sovyet Rusya insan tabiati önünde lğiliyor), (Şehircilik tedrisatı), (İdarenin kazai mürakabesi), (Bugünkü hukuk nazariyele rinden İnstitütion nazariyesi), (Esasiye hukuku hareketleri), (Dirije iktısat tecrübeleri), (Fabian cemiyetinin elll yılı), (Bankacılıkta ıslahat), (Harp sonn teskilâtı esasiyelerinde siyasî fırkalar ve aylık siyasî hareketler) yazılan yardır. Memleketin en ciddî fikir ve ilim mecmuası olan (Mülkiye) yi her Türk münevveri okumalıdır. Yeni eserler Mülkiye mecmuası SÜREYYA OPERET J Beyoğlu Bu SUMER ( ::::) Sinemasında GIİORGES OHNET'in Bu akşam Cuma ve pazar günleri matıne 15 de MULENRUJ*da B U G Ü N Hüâliahmer balosu EVLENİYOR Her defasmda büyük yenilikler gösteren Hilâliahmer cemiyetinin «enelik balosu bu sene de 20 kânunuevvel 934 perşembe günü akşamı Perapalas salonlarında verilecektir. Bir aiîe toplantısı olan bu balo • nun mükemmeliyetini temin için Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyefendinin riyasetinde güzide zevattan müteşekkil tertip heyeti şimdiden istihzaratta bulunmakta<fır. Nereden geliyoruz Zamanımızın en kuvvetU Heyet âlimelerinden olan Rahip Th. Moreux tarafından neşredilen bn eser Faik Sabrl Bey tarafından türkçeye çevrilmiştir. Rahip Moreumun. bu eseri, âlemin tekevvünü sımnı flmin en yeni telâkkilerine göre ve herkesln anlıyabileceği bir llsanla izah etmektedir. Akşam kütüpanesi tarafından neşredilen bu güzel eseri tavsiye ederlz KIRK CuTia ELHAMRADA 2 hlm birden H\RVRVHK\RY YILDA BİR Yazan» Yu Detnirhane lâyemut şaheserinden iktibas edilen ve ABEL tarafından filme alman Operet 3 perde 1 ta>]o sut Süruri. I KONGRE I.IÜAN Müdürü zengın ve tnuazzam filminin ilk iraesi münasehetile Büyük Gala Oymyanlan GABY MORLAY . HENRI ROLAND • LEON BELIERES Bu tılm Pariste Paramount tiyatrosunda bütün basilat rekorunu kırmış ve Atinada 80,000 ve lskenderiyede 100.000 kişi tardhndân a!kışlanrrist:r FERAH S i n e m a s ı n d a KADINLARDAN BIKTIM Loca; 200. mevki 40 25 Salı akşamı Şehzadtbaşı % BAL AYI G RM S B R İ G I T T E HELM Duhnlive 20 kuruş Holivut Hovliutun 14 teşrinisanl nüshası çok güzel resimler ve zengin mündericatla intişar etmiştir. Tepebaşmda Şehir tiyatroso dram ve piyes kısmi bu akşam saat 20 de Komedi 3 perde 1 başlangıç Yazanlar: Viktoryen Sardu ve Kmil Moro Tercümc eden: Seniha Bedri Hanim Localar 300, 250 Ko'tuk 50, Sandalya 40, Galeri İ)C kuruş. * ** Ilâveten : Fox Jurnal Yerlerin evveJden aldınlması rica olunur. Telefon 42851 Bugün son matineye kadar Bitmemiş Senfoni Baştan nihayete kadar heyecan yaratan Fransızca sözlü U. F. A. süperfiJmi yarm matinelerden itibarerj Şafakia silâh sesleri i P E K Sinemasında Bu Akşam Muazzatn Meraklı v e Müthiş Madam San Jen HABER SARAY haftasına başlıyor S A R A Y Sinemasında MIHİNİN V» UC DOMUZ YAVRUSU DA DAHIL SluJseNfOHİLERÛEN NUREKH£f> M E L E K Sinemasında Bütün zenginhği Güzelliği lhtişamı ile müessir bir şaheser Fransızca sözlü süperfilm takdim edilecektir. Baş rollerde KARNAVAL ÇOCUGU IVAN MOSJOUKINE TANIA FEDOR \0' Eski Fransız Tiyatrosunda Pu akşam saat 20 de Jemblrprcgrâm takdim eâetkn Londra, Paris, Berlin, Vıyana vc Budapeşte halkını ayaklandıran TTüstesna ve pek eğlenceli bir program. Bu filmin herkes t«rafından görülebilmesini tetninen fiat1 '25 40 60 kuru$ olarak tesnit edilmistir FOX |urnal Bu Bir Rüya Ayrıca : Dünya havadisleri gazetesi Moda havadisleri • Konga dansı Operet 3 perde Yazan: Selma Muhtar Hanım Btsteleyen Ferdi Opcreün fiatlerinde hüyiik tenzilât vardır.