''CumhnriyH Beklediği Aşk Edebi roman 48 Bugün sana mektup yazmak için odama kapanırken anneme: Semiye yazacağım, artık gelsin, dedim. Ama tersine, senden biz gidinciye kadar gelmemeni rica edeçeğim. Her halde ben, seni görmek için Jaleye gelirim. Sakın bana darüma, veyahut sana kızdığımı, senden süphe ettiğimi zannetme. Hayır güzel kardesim... Sana zerre kadar kızgın değilim. Senm hiç kabahatin olmadığından, böyle bir seyin aklından bile geçmiyeceğinden eminim, Geldiğini sadece Sedadın üzülmemesi için istemiyorum. Her halde bana hak verirsin değil mi?.. Semiramis, mekrubun telâm kısmını okumağa Iüzum görmeden dudaklarını bükerek, kâğıdı masanın üzerine attı, açık pencereye doğru yürürken: Zavallı Birge, dakna çocuk kalacak, diye sövlendi. Kendine bir kardes kadar yakın ölan küçüklük, genç kızlık arka • dasınm mektubu ona çok gülünç gelmişti. Gülerek açık duran pen cereye doğru yürüdü. Başını kal dırdı, gözlerini kısarak, yüksekte parhyan güneşe bakmağa uğraşırken düsündü: Birgenin ne kolay işliyen bir kalbi, aksine ne güç işliyen bir beyni Var... Hayatta herşeyin istediği gibi dönebileceğini zannediyor... Samdet!.. O bize ne uzak... Evet, tıpkı bir güneş gibi bize ta uzaktan gülümsüyor, aydınlatıyor, ısıtıyor. Bazan onun sıcak temasıoın okşa Üıği kalbimiz daha. hızh çarpıyor. Fakat hiçbir zaman onu koynumuzida, kucağımızda bulamıyoruz. Ona fcahip olamıyoruz, o bizim tnalımız ehnuyor. Daima biz, o geliyor di • y« sevînen, gidecek diye korkan, gTtti diye ağlıyan, dövünen gülünç btçareler olarak kalıyoruz. Haya • tımızın yazında, gözlerimizi ka • maştırarak bizi ısıtıyor, kışında, kSnükleşen nazarlarımızın önünden yavaşça uzaklaşarak bizi titretiyor. > Semiramis başmi salladi. Niçm ifik oiduğu halde, böyle acı düşüncelere dahyordu?.. Niçin beklediği •sk gelirken, ona bütün bu siyah düsüncelerini, görüşlerini birden silecek renkli bir silgi getirmemisti?.. Semi.. Semi.. Jalenin sesi bah çeden gittikçe yükselerek geliyor • du. Semiramisin elleri hemen başına kalktı, saçlarında dolaştı. Kuvafürünün bozulmamış olduğunu an layınca, gülümsiyerek pencereden iğildi, şen bir sesle sordu: Ne haber?.. Jale?... Bende iyi haberler var... lz • mirden misafirlerimiz geldi. Akrabalanmız, bak işte oradalar, güzel cadının altında oturuyorlar. Güzel cadı, Jalenin bahçedeki, en sik dalh, yapraklı ağaca verdiği isimdi. Bu ağacın biraz ürkünç, değişik bir güzelliği vardı. Semiramis gülerek söylendi: Jale, nerden bulursun bu isimleri?.. Rusyadaki sporcularımız Kafile yann sabah Istanbula geliyor c 31 Ağustos İktisat İşleri Yazan: PERtHAN ÖMER Iş Bankası geçen 10 senede neler yaptı? ) RADYO giksamkî program v On sene evvelki vaziyet ve bugün îs Bankasının 10 uncu yıldönümü pazar günü büyük ve mutantan merasimle kutlulandı. Bizce bu serefli günü tes'it etmek için yapüanlar azdır. Zira hiçbir mali müessesenin bu kadar kısa bir zamanda bu derece muvaffak olduğu, muhitinin bu kadar itimadını Uazandığı gö rülmemistir. Ba*ta Is Bankasını ibda ettnis olan ve onu her sene da • ha büyük muvaffakiyetlere ulaş tıran Celâl Beyefendi bulunduk • ları halde, bankanm bütün erkân ve mensubini malî i s l c d e de Türkün yüksek kudret ve kabiliyetini bütün dünya nazarında yükselttikleri için her veçhile tebrike lâyıktırlar. Bu güzel vesileden istifade ede rek bugünden itibaren birkaç yazı ile ts Bankasının son 10 sene için • deki icraatını toplu bk halde okuyuculanmıza bildirmeğe, bu büyük Türk müessesesinin Türkiyenin iktısadî ve ticarî hayatında yaptığı muazzam inkılâbı anlatmağa ça • lısacağız. Umumî Harpten bitap çı • kan ve muahhacen sark, garp ve cenup taraflan genis mikyasta tahribata maruz kalan yurdumuzun her seyden evvel iktisaden yükseltilmesi lâzımdı ve bunun için de istihsal vasıtalanndan mahrum edilmis bu • lunan koca memleketi baştan asağı kredi mekanizmasile teçhiz etmek iktiza ediyordu. tş Bankası bundan on sene evvel tam bu ihtiyaç içinde kuruldu. 1924 ten 1933 senesine kadar 10 sene zarfında bankanın umum mevduat, plâsman (yani isle<e yatırdığı para) ve safi kâr miktarlarile ma sarifati umumiye vaziyetleri mütemadi bir inkisaf içinde temevvüç etmislerdir. Meselâ, son 10 senelik mevduat, plâsman ve safi kâr miktarlartoı gozâcn (cvhHr*ek su ne > Odesa 30 (A.A.) Üç gündür Odesa oldukça sıcaktır. Bugüne kadar spor heyetimiz kısmen plâjlarda kısmen de sanatoryomlardan birinde davetli idi. 1932 de tesis edilen bu müessese senede 4,000 kişi kabul edebilecek vüs'attedîr. Her türlü spor tesisatı elektrik ve banyo tedavilerile park ve binalarile fevkalâde mükemmeldir. Bugün 18 de Menderek civanndaki yüzme havuzlarında müsabakaiar yapıldı. Tribünlerden başka havuzun etrafmdaki kotralar ve vapurlar halkla dolu idi. 100 metroya 4 kişi girdi. Orhan Ama bak, ağacın tepesî adeta 1/0, 8/4 le ikinci, Halil üçüncü gelyuvarlak, saçak saçak sarkan bir diler. | yığın yaprk tıpkı, kocaman, kos ko200 metro kurbağalamaya iki caman bir cadı kafası... Lâkin gükadtn girdi. Leylâ üç elli beş dokuz* zel, çok ta güzel değil mi?.. la ikinci oldu. Evet!... 200 metro serbeste dört kişi gir E... Böyle oradan ım konuşadi. Halil, 2,38/8 le ikknci oldu. cağız?.. Haydi aşağıya gelsene... 400 metro serbeste dört kişi gir Çok güneş var. di. Saffan 5,54/2 le ikinci, thsan Güzel cadının üstünde var dördüncü oldu. ama, altında yok, sen de her halde 200 metro kurbağalamaya dört tepesine tırmanTnak niyetinde dekisi istirak etti. Alp 3,9/2 de ikinci, ğilsin, hem saatlerdenberi odanda Adnan dördüncü oldu. ne yapıyorsun?.. Bayrak yarışını 2,02/7 ile Kiyefte Birgeden mektup aldıtn. Onu yapılan yeni Türkiye rekorunu tekokuyordum. Biraz da isim vardı. rar kırarak kazandık. Su topunu Ya... Nasılmış?.. 62 kaybettik. tyimiş, seyahate çıkıyorlar. 1500 metroya dört hanım girdi. Kocasîle mi? Leylâ Hanım ikinci, Cavidan Hanım Evet! üçüncü oldu. İstirak eden dört ha Nerden akıllarına gelmiş?.. nım arasındaki mesafe çok azdı. Doktor söylemiş!.. Güreşçiler kiyeften hareketlerin Aman böyle bağıra bağıra ko de geciktiklerinden müsabakalar nuşmak pek tatsız oluyor. Biraz yapılamadı. bekle bahçeye geliyorum, aniati • Bîr eylul sabahı kafiletniz saat rım. dokuzda tstanbul rıhtımında ola • caktır. Güzel cadının altında misa • firler, bütün ev halkı toplanmıstı. Semiramis dikkatle yeni gelenlere baktı: Ankara 30 (Hususi) tstanbul Yaşlı, şişman, yuvarlak sevimli yozlü sporla Altınordu arasında yapılan bir hanımefendi, kızj, pek çirkin maçta tstanbulspor 2 ye karşı 3 *adeğil, alelâde, damat, her halde yı ile galip geldi. daha parlak değil o da alelâde bir genç. (Mabadi var) İSTANBUL: 18,30 plâk neşriyatı • 19,20 Ajans ha terleri 19,30 Türk musiki neşriyatı: •Ekrem, Ruşen, Cevdet Beyler ve Vecihe, Nazan Ferldun, Nedime Hanımlar, Ovrlk Ef.) . 21,20 Ajans ve borsa haberlerl . 21,3t radyo orkestrası tarafından hafif musiki dan ibaret olan tevdiat yekunu 1933 VtYANA: yılının sonunda 50 milyon lirayı ya17,15 kadınlarm zamanı . 17.40 haberni kuruluşundaki miktarm 20 mis ler . 18 gramofonla iklndi konserl . 18,45 Hni geçmiş, millî itimadın bankanın iki musahabe . 19,15 şarkılar 19,45 İki en büyük kuvveti ve müzahiri oldu musahabe 20,45 milli neşriyat 21.05 ğu meydana çıkmıştır. Killse faresi kadar faklr: 3 perdellk koBanka faaliyetini yalnız memle • medi . 22,50 gece konseri . 23.35 haberlsr, ket içine hasretmekle kalmamiş, hava raporu . 23.55 gece konseriıün dehariçteki muhabirlerle daha ilk gün vamı . 24.50 gece musikisi lerde kurulan münasebetleri inki • VARŞOVA: saf ettirerek haricî ticaret işlerin • 17.05 mandolin konseri 17.45 keman de faydah roller oynamıştır. Ban konseri 18,05 hastalarm zamanı 13,33 ka (1928) senesine dünyanın her solistlerin konseri • 19.20 piyano kon . tarafında muhabirler temîn etmiş seri 20.50 tayyare röportajı . 20,20 gra. ve ihracatı kolaylaştırmak için bun mofonla dans havaları 21.07 fennl bahisler 21.17 konser . 21,55 haberler. • Iardan istifade etmiş bir vaziyette 22,07 zirai bahisler . 22,17 konserin de .' girmiştir. vamı 23,20 dans havaları. Ankaradaki maçı Istanbulspor kazandı BUDAPEŞTE: îş Bankası 1924 senesinde 2 şu17,05 talebenın zamanı 18 05 tariht* beye »ahip ve bu şubelerle merkez kadmlar 18,35 taganni konseri . 19,15 memurları 29 adedi gibi mütevazı konferans . 19,50 spor bahislert 20,05 bir rakamdan ibaretken 1934 yılmın piyano konseri . 20.50 radyo bahisleri . 21.05 opera orkestrasınm kcnseri 22.20 içinde bulunduğumuz ağustos ayınhaberler 22,40 Çingene musikisi . 23,25 da şubeler mevcudu 49 a ve me • oda musikisi 24,35 dans havaları. murlar adedi 671 e baliğ olmuştur. PRAG: Bankayı kuran müteşebbislerin 18.45 gramofon 19 tıbbi musîhab* . yüksek azim ve gayreti sayesinde 19,10 gramofon . 19,15 zira! neçrlyat. 192i ve Cumhuriyet idaresinin memle • almanca neşriyat 20,15 eğlencell neş . kette yarattığı emniyet ve istikrar riyat 20,40 Bründen nakil 21,25 çra . mofon 21.35 bir aktörün hatıraları . havası içinde bîr banka için Iâzım 21.50 gramofon . 21.55 Holandalılann mılolan maddî ve manevi şartların bir çoğu tamamlanırken, en modern bir li bayramı için 22,05 Holanda musikisi. 23.05 haberler, gramofon. banka olmak iddiasile ortaya çı • BELGRAT: kan bir müessese için göze çarpan 19.35 konser: Mozartın eserlerî 20.15 en büyük eksik kifayetli ve müte orkestra ve taganni ile halk şarküan hassis Türk memuru bulmak mese20.45 gramofon . 20.50 konferans 21.20 lesiydi. tş Bankasının idaresini ele Agramdan nakil . 22,50 gramofon . 23 05 alanlar bunun için herşeyden evvel lokanta musikisi . 24,05 gramofonla dana havaları. asrî Türk bankacısmı yetiştirmek, BERLİN: Türk gencinin yüksek istidat ve ka17.05 ikindi konseri 19.05 haberfer biliyetini bu işlerde inkisaf ettirmek 19.35 şarkılar 20.15 sıhhl konferans ve yükseltmek gayesini çalışma 20,30 günün akisleri . 20.50 siyasi kısa ha plânlanmn başına koyarak 1924 te berler . 21.20 milletlerin zamanı . 22.55 5 memurla işe başlıyan bankadaki piyes 23.25 haberler 23.45 orkestra kıymetli Türk evlâtlarının sayısını konseri 24.35 geceyarısı neşriyatı. ZAGREP: 700 e yaklaştırdılar. tf B»*«ls*h«ıır\l«ı yoıifl)* bAnKftTiın Dahili teşkilâtta inkisaf ticeleri alnız: Tayyare bayramı da sevinçle tes'it edildi (Yedinei »ahifeden mabait) feldığraı yazmıshk. Bu cümleden olarak İstanbul halkının satın al • dığı Beykoz, Kadıköy, Kartal tayyarelerine dün Yesilköyde isim kontna merasimi yapılmıştır. Yesilköy hava meydanında binferce halk toplanmıstı. Merasime kaat 16 da Kartal Gençler Birliği tnızikasının çaldığı İstiklâl marsile baslandı. Müteakıben sehir namına Refik Ahmet Bey bir nutuk söyliyerek ezcümle dedi ki: € Memleketler, kara ve deniz Imdutlarında olduğu gibi belki de onlardan daha fazla hava hudut • lannda hazır bir halde olmazlarsa kendilerini bekliyen büyük tehli • keden kurtulmazlar. Bu tayyare • leri orduya hediye eden İstanbul halkına, yaptıği işin büyüklüğünü ve değerini överken gelecek yıllarida bunların sayılarını arttırmak, tnemleket havasını hiçbir yabanci gölgenin asla yaklaşaımyacağı bir haje getirmek için hiçbir fedakârIıkian çekinmiyeceği yolundaki un v t ve dileklerimi söylemeğe Iüzum feile görmüyorum. Tayyarelerimizi al • mak uğrunda hamiyet ve fazilet *a.vasımız hepimize kutlu olsun.» Refik Ahmet Beyden sonra Beykoz halkı namına söz alan doktor Hüsnü Bey tayyarelerimizin yalnız fcaza isimlerini tasıyacak kadar az oldugunu, halbuki nahiyelerimizin hatta köylerimizin isîmlerini taşı • yacak kadar çok olmasım istedi • ğini «öyliyerek dedi ki: « Gazinin lugatinden (olamaz) kelimesi silinmîştir. Arkadaslar, (olamaz) oltnaz. İstedikten sonra kersey olur. Biz yasamasını bilen bîr milletiz. Bunu yapacağız.» Kadıköy halkı namına kürsüye gelen doktor Etem Vassaf Bey bütün hazırunu tayyare sehitlerinin ruhu İçm bir dakika sükute davet ettikten sonra heyecanh bir hitabe irat •tti. Tayyare Çemlyeti oanuna cem!> yet müdürü Ismail Hakkı Bey de söz almış ve cemiyetin Türkün öz evlidı, gözbebqği, büyük yaratıca ve yapicısınm ilhamile kurulduğunu sÖyliyerek demistir kî: ((Yeni Türkiyenin iktisat siyaseti» îş Bankatımn mevduat, plâiman ve tafi kâr harekâtı (Biner lira üzerinden) Mevduat Plâsman Safi kâr 2.474 954 17 8,202 5,373 403 15,117 11,426 831 26.005 15,913 1.036 37,578 25,828 1,362 45.360 31.921 1807 44.983 32.33S 817 41.141 29.393 SU 46,091 30,105 606 50,178 33,098 617 «Near East» gazetesinin miihim bir makalesi Near East isimli tngiliz gazetesi 2 3 « Şarkta, Ağrıda ve cenup huağustos tarihli nüshasında «Türkiye • dutlarımızda Türk vahdetini bozmak için uğrasanlara karşı kaza • nin iktısadi siyaseti» baslıklı bir manılan zaferin amillerinden başlı • kale neşretmistir. Ehemmiyetme bi • cası, Türk tayyareleridir. Bu mu • naen aynen abyoruz: vaffak hava kuvvetleri, Türk ev > «Türkiyede son zamanlarda takip lâtlarımn Tayyare Cemiyetine yap edilen müfrit milliyetçi siyaset hakkınmıs olduklan yardım mahsulüdür.* da ne düşünülürse düşünülsün, bunu En son olarak Kartal halkı natasvire kalktığımız zaman «tam» ve mına söz alan Kartal Tayyare Ce«mütekâmil» vasıflannı kullanmanrak miyeti reisi thsan Bey halkm an • elimîzden gelmez. Türkiyeyi mümkün lıyabileceği bir lisanla düşman tayolabiidiği kadar müstakil bir hale sokyarelerinin mazarratından, Türk mak gayesini grüden bu siyaset, bir • hava kuvvetlerinin arttırılmasından birine bağlı üe kısnrta aynlrmstır. Bunbahsetmistir. lardan birincisi memlekette sakin olan Müteakıben birinci fırka mızıkası ecnebilerin faaliyetmî tahdlt siyaseti tarafından Cumhuriyet onuncu yılı dir. Bilumum vazifeler, bir ecnebinm marsı çahnmış ve marsa halk ta iş bütün haıatım Türkiyede geçirmiş oltirak ettniştir. Bunu müteakıp tayması dahi nazan itibara alınmadan, yarelerin bulunduğu yere gidilmiş yalnız Türk vatandaşlarma înhisar et ve kazalar ımimessilleri tarafından tirilm'stir. Bittabi bu hareket büyük tayyarelerin kordelâlan kesilmistir müskülâta sebebivet verdiği gibi bir Bundan sonra misafirlere üzüm çok ecnebiyi Türkiyeden ayrıimağa ferbeti ve pisküvi ikram edilmiş mecbur ediyor. Bir taraftan Türkiye ve halkm coskun tezahüratı ara • nin aldığı bu tedbiri haklı görmekle sinda üç tayyaremiz tstanbul ufukberaber, diğer taraftan tatbik sekü • larına doğru havalanmıştır. nin, bütün hayatınt Türkiyede geçir • mî« olan bir ecnebiye az zarar vere cek tarzda olmasım temenni ederdik. ., Yeni siyasetin ikinci cephesi de ecHaber aldığımıza göre geçenlerde nebi imtiyazlannm devlet tarafından Ermeni vatandaslardan morekkep te • alınmasıdır. Bunlardan birkaç tanesi satın alınnuştır ve göriilüyor ki Anka • şekkul eden Tayyare yardım dernegi ranm siyaseti, eenebi şirketlere veri ilk toplanan (4000) liralık meblâğı len imtivazları mümkün olabildiği kacemiyet veznesine yatırmıştır. Mudar tahdit etmektir. SalâhiyeHar Türk sevi vatandaslann dernegi (2500) limakamlarındaki kanaate göre Türk ralık ilk yardımı teslim etmistir. vatandaşlan bugün herhangî bir iri yaRum vatandaslar da toplanan pa • pab'imek iktidannı haizdirler ve kenralan yakmda cemiyt veznesine ya * di nafıa islerini ecnebüer yerine gene kendilerintn isletmelermi istemeleri turacaklardır. takdir ediimelidir. Bu suretle Türkiyenin devlet jremisi Dün on muhtelif kasabamîzda yeni öyle bir yola jfirnvstir k», Ankara pttntayyarelerin at konma merasimi ya • l»rı muvaffakiyetle neb'ce verdiü takpılmtstır. Diğer on üç tayyarenin isinv dirde, Türkiye, yakm bir atMe birçok Ienmes! bir müddet sonraya bırakıl • iktısadi sahalarda istiklâlini ilân ede • •Hftnr. cektir.» . 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 alâkalı olduğu müesseseiere verilen yüzlerce değerli Türk gnçleri bu yekun haricindedirler. Bilhassa 1929 senesinde 28 şubesi mevcut olan bankanın teşkilâtını 688 memur idare ederken, 1933 te şube adetleri 2 misli çoğaldığı ve sureti umumiyede bankanın işleri ayni tarihlerde bir misli daha arttığı halde, bu işlerm aşağı yukarı gene ayni miktarda memurla görülmesi Türk istidat ve kabiliyetinin yüksekliğini ifade eden bir misaldnr. seri . 22,20 koro konseri: Milli tiyatrodan naklen 22.50 gramofon . 23,05 haber ler 23,20 dans havaları. 2n2K uanr haKerleH «. 21 20 tajrannl kn« * Nişan merasimi İs bankası ttibari Milli müessesesinî kendi bünyesine bağlamadan önce 1926 da sermayesini 2 milyon lira y a çıkarmışh. Birlesme muamelesi üzerine sermaye 4 milyon lirayı buldu ve 1930 yılmda tamamı tediye edilmif olan 5 milyon li> aya iblâğ edildi. çük cari hesaplar adedi 1929 da (22161) iken 933 te (35030) fazlalaşarak (57191) e baliğ olmuş ve muamelâti umumiyenin bir cüz'ünü teskil eden bu hesapların işleri ayni memurlarla ifa edilmekte bulun muştur. Bankanın kredi styasetile Yukarıki tablolar dikkatle göz • partisipasyonlan, milli tasarruf haden geçirilirse görülür ki; bankaya rekâtındaki büyük rolü, sigorta iş umumun itimadını ifade eden mevleri ve sınai alâkaları etrafmdaki duat hiçbir müesseseye nasip ol • mıyan bir sekilde durmadan arta • umumî tetkiklerimizi Öbür yazımızrak 1924 senesinde 2,5 milyon lira da hulâsa edeceğiz. « Esbak Cebelibereket mutasarfıfı merhum Hasan Hayri Beyin kerimesi Ayşe Nazıma Hanımefendile merhum miralay dok tor Hafız Hilmi Bey mahdumu Ziraat Bankası memurlarından Sait Hilmi Beyin nişan merasi « mi dün Feneryolunda Masrıtf nazırı Riza Bey köskünde icra Bu misali teyit etmiş olmak için edilmiştir. Tarafeyne saadetler şunu da kaydetmek lâzımdir ki, kütemenni ederiz. İRTİHAL Balıkesir kız ortamelctebi fariH muallimi Samime Zehra Hanım ku« lak rahatsizlığından fifa bulamıya* rak dün vefat etmiftir. Tanrıdan a« ilesine sabır ve kendisine rahmet dileriz. ^ Müzayede ilânı Cağaloğlunda eski Düyunuumumiye karşısındaki Curahuriyet matbaasında bazı makina aksamile hurda demir ve dökmeler ve eski hurufat kasaian müzayede île satılacaktır. Müzayede eylulSn öçüncü pazartesi günü saat on beştedir. Hergün matbaada Mehmet Derviş Beye müracaat edilerek görülebilir. 30 Çankırıda yeni koy mektepleri yapılıyor Ermeni, Musevi ve Rum vatandaşların yardımları '8 Tepebajı Beledıye bahçesinde Şehir tıyatrosu san'atkârlsn tarafından Yalova TürküsU Buyük operer, g perd« Çankırıda yeni yapılan höy yatı mekteplerinden biri Nakiü. I. lîalip, Besteliyen H. Ferit olan Maarif Vekâletinin kurduğu Çankırı «cHususî» Mektep havada ttmsilier kijlık sahned» bulunmıyan köy çocuklarınm o bu usulün çok iyi neticeler ver s, Ştsli, Jstanbul cihetine tramvayiar diği vijâyetimizde bariz bİT şe temin edilmiştir. kutulmasını temin için mevcut kilde görülmektedir. S«îneden sebir yatı mektebine ilâveten iki Usküdar HALE Sinemasıntia neye tevsian teskil edilen yatı nahiyede daha ellişer yataklı NA1HINA mektep açılması takaiTÜr etmiş • mektepleri sayesinde mektepsiz Man«l kalan koy çocuklarınm tahsilleri tir. 7"alebelerin yiyecekleri köy • İlâveten Dunva haberlerl tamamen temin edilmiş o'acak • lü tarafından temin edi'ecektir. Gelecek lilim: İKİ VETİME hr. Halit tb *ki senedenberi tatbik edilmekte