23 Temmuz 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

<! Camhnriyet • 23 i emmuz 1 Casuslar Arasında 87 Nakili: A. DAVER f Şehir ve Memleket Haberleri j Siyasî icmal Manifaturacıların Vilâyete müracaati Mağazalarm geç kapanışından şikâyet ediyorlar Manifaturacıl'v cemiyeti, manifatura m'ğazalarmın aksamüzeri muayyen saatlerde kapanmasmı tetnin için teseb büslere girismis, bu hususta Vilâyete de müracaat etmişti. Bu müracaate sebep sudur: Mağazalar birbirlerine re kabet için bu uzun ve sıcak yaz gün lerinde sabahın en erken zamanmdan bazan gece yanlanna kadar açık bu • Iundurulmakta, bu yüzden mağazalar da çalısanlarm sıhhatleri bozulmaktadır. Cemiyet, hiç olmazsa yaz mevsiminr mahsus olmak üzere mağazalann mu ayyen saatlerde hep birden kapanma • sını istemektedir. Cemiyet reisi Saiâhattin Bey bu münasebetle demiştir ki: « Bu vaziyetten müstahdemler kadar mağaza »ahipleri de sikâyetçidir. Fakat biri erken kapadığı takdirde, ötekisinin acık oiacağı korkusu hepsini geç vakte kadar acık bulundurmakta • dır. Hükumet buna bir çare bulursa, bu mağazalarda çalısanlarm sıhhati noktastndan büyük bir iyilik yapmıs ola caktır.» Vilâyet bu müracaati tetkik etmektedir. Lozan günü Yarm Universitede ve Halkevinde merasim yapılacak Yarın Universite konferans salonunda Hukuk talebesi tarafından Lozan günü kutlulanacak ve merasim yapılacaktır. Merasime saat 16 da Universite Rektörü profesör Cemil Beyin nutkile baslanacaktır. Rektöc Beyden sonra Hukuk Fakültesi profesörle • rinden Menemenlizade Etem Bey, Lozanın hukııkî ehemmiyetini an latacak ve Hukuk Talebe cemiveti reisi Sez» Enver Bey de gençliğin heyecanını ifade eden bir nutuk söyliyecektir. Merasim bittik ten son>~a davetlilere cemiyet tara fından limonata ve saire ikram olunacaktır. Mülâzim R,«., barda karşılaştığı genç ve güzel kadına karşı mağlubiyeti hemen kabul etmişti! Hukuk talebesinin daveti Hukuk Fakultesi Talebe Cemiyeti re Islığinden: Cemiyetlmlzin hukukçular bayramı olarak kabul ettiği 24 temmuz Lozan gü. nünde her sene olduğu gıbl bu sene de tezahurat yapılacaktır. Şehrimizde bulunan Büyük Millet Mec. llsi muhterem azalarile Universlte ve yüksek mektepler profesör ve talebesinin salı günü saat 16 da Universite konferans salonunu teşrifleri rica ve bu merasime herkesin iştirak edebilecegl llftn olunur. Birdenbire arzn dolu iki güzel göziin kendisîne baktığım meçhul kadın zabiti a deta kendine çekiyordu da, aflemin yarunda... 15 gördü, bu Zührevî hastalıklar harp silâhı 1916 senesi haziranındayız. Verdune karşı yapılan büyük Alman taarruzu ilkönce bazı muvaffakiyetler kaıan dıktan sonra, Vaux ( V o ) ve Douau mont (Duavnon) istihkâmlanndan öteye götürülemiyerek durmuştu. Almanlar da, Fransıılar da, Büyük Harpte kaydedilen. zayiatın en azimine uğradıklan halde harp gene durmamış, bu defa da Fransızlarla tngilizler Somme (Som) da taarruza başladık lanndan kıtal gene devam ediyordu. Belçkanm Alman kıtaah tarafından işpal edilmiş olan kısımlan cenhenin fecayiinden masundu. Bu güzel yaz ayının ııcak günlerinde Brükselin kalabalık sokaklarında dolaşanlar, çabucak harbi ımutuyorlardı; hatta, bir gün evvel cepheyi delik deşik eden bombardımanlann yarattığı mütemadi ölüm tehlikesinden yenî kurtulmuş olsalar bile .. Belçika payitahtından geçmek suretile yolunu uzatması, ona vakit kay bettirmif değildi ve înanılmıyacak ka» dar birbirine benzemiyen vatanla cephe arasında bir intikal devri teşkil ediyordu. Yaşamaktan büyük bir zevk alarak bu zevki ancak senelerce cephede çamurlar ve kanlar içinde harap ve tebah olanlar duyabilîrler bir lokantaya girdi. Çoktanberi mahrum ve hasret ol duğu nadir yemeklerle karnını doyurdu. Nefis bir sişe şarabı da yuvarlayınca zevk ve neşesi büsbütün arttı. Kendikendine: Oh, hayat varmıs, beyahu! di yordu. vrupadaki son siyasi hare ketles* Uzakşarktaki vaziyetin vehametini unutturnrraş gibidir. Halbuki Avrupayi çalka landırmakta olan bu siyasî hare ketlerin başlıca amili Uzakşark ahvalidir. Sovyet hükumeti Japon ların tehditkâr vaziyeti karşısında Avrupadaki hudutlarından emin olBüyük Millet Meclisinin son içtmamak istiyor ve bunun için Avrupada mevcut hudutlarrn muhafazasılarında kabul edilen bir kanuna nazanı temin ve tekeffül edecek kombi» ran bilumum devairdeki davavekilleri nezonlar teklif edıyor. Bunlardan bir idare altında toplanacak ve bütün b>i de sarkî Avrupa misakıdır. resmî dairelerin dava işleri, teşkil ediLâkin bu teşebbüsün Lehistan tarafından gösterilmekte olan mu • lecek bir müdiriyet tarafından idare halefet yüzünden lüzumu kadar olımacaktır. Maliye Vekâletinin bu husüratle ilerlemediği görülüyor. Lesusta bir teşkilât projesi ve bir tali • histana göre bu misak tasavvuru matname hazırladığı söylenmektedir. kendisine hususî bîr menfaat temin etmedikten baska misakm şu veya Yeni teskilâtta davavekilleri bir idabu devlet tarafından ihlâli takdi « re altında toplandıklart takdirde bü • rinde arazisinin şarktan, garpten. tün resmî devair, mahkemelerdeki iş • şimalden veya cenuptan gelecek tedio ordularına geçit mahalli ve leri için bu müdiriyete müracaat edecekişgal sahası olmasına vesile teşkil lerdir. Bu suretle resmî dairelerin 2030 ed'ecektir. avukatınm burada toplanacağı zanneNazarlar, şarkî Avırupa misakı ü dilmektedir. zerinde epey durduktan sonra şimd ?ene Uzakşarka tevcih edilmiştir. Birçok devairde bulunan hukuk müBilhassa Londra matbuatı buradaşavirlerinin de eski şekilde kahp kal ki vaziyete çok ehemmiyet vetri • mıyacakları ve yahut bunlann ria yeni vor. Londra gazetelerind'en Daily ExDress, Sovyetlerle Japoolarm teskilâta tâbi tutulup tutulmıyacaklan mü^terek hudutlannı teslih ve teç • henüz malum değildir. hix hususunda adeta yanş etmekte olj'i'klarını yanyor. Resmî dairelerin dava işleri riyeti teşkil edilecek Sovyetler ve Japonya Bir Muhakemat Müdi SEHtR tSLERÎ MÜTEFERRÎK Liman sirketinin tasfiyesi LJman Şirketi heyeti umumiyesinin 12 ağustosta toplanacağı malumdur. Bu husustaki hazırlıkjar ikmal edilmit tir. Heyeti umumiye tasfiye kararı verdikten sonra seçilecek olan bir tasfiye heyeti, Liman Şirketini yeni şekle ko yacak olan faah'yetine baslıyacaktır. Halkevinde konser ve konlerans Kac'ıköyfülerin müracaati nazari dikkate alındı üsküdar Kadıköy tramvay hathnm Kurbalı ve Hasanpaşa mahallelerine de temdidi hususunda dört bin imza ile Belediyeye yapılan müracaat naza n dikkate almmıs ve Belediye şirket ler komiseri Hakkı Bey şirket nezdinde teşebbüsata girişmistir. Bundan başka tçerenköy ve Koz ystağı ahalisi de Nafıa Vekâletine müracaat ederek kendilerinin de tram vaydan istifadelerini rica etm'<slerdir Bu yarışın sonu şüphesiz harp tir. Harp icin vesile zuhuru da o kadar zor d'eğildir. Mezkur gazeteye göre 2S bin mîl uzunluğundaki Mançuri hududu ü7erinde hem Japonlar. hem de Ruslar yeni tavyare lîmanlan, as kerî demiryollar însasmda, asker tah'idinde, sevkulceyş cihetînden anahtar mesabesinde bulunan mevk'le»de erzak ve mühLmmat toDİa . makta fevka'âde faaliyet göster mektedirler. Japonlar, Mançurjyî iki sened"enberî işgal alt<nda bulundurdukları halde bu memleketin Siberya ve Sovyet MoğolistanHe olan hudut • larını esaslı surette tayin için müzakerede bulunmaga yanasmamışı.j. A^.i^ T J. n îl*ride meaele çıkarnvak için hudutların tayini işini bu suretle talik edîo duruyorlar. 17 temmuz tarihli Taymis gaze tesinde (Japonya ve devletler) ser. levhası altmda neşrolunan mühim bir makalede Japonyanın sarkî Asyada Monroe kanununu bilfiil çoktan tesis ve tatbik etmiş olduğunu ve Japonya ile Amerika ve îngil tere hükumetleri arasında ahiren ceıreyan eden müzAkerelerin bir gösterişten ibaret kaldığmı yazı yor. Binaenaleyh sulhun ciddî su • rette tehdit edildiği taha hâlâ U zakşarktır, denebilir. MUHARREM FEYZİ Şimdi damarlarmdaki kan daha canlı, daha ateşli dolasıyordu. Bir eksiği vardı: Yalnızlık. Kimbilir, belk: gön lüne göre bir arkadas, bir gecelik bir yoldas bulabilirdi. Herhalde bu, Brükselde eksik birşey olmasa gerekti. Lokantadaki metrdotel, mütebessimane kulağına bazı isimler fısıldadı: Filân filân barlarda çok iyi eğlenirsinîz. GüMağazalann camekânları, sulh zamazel musiki, nefis şampanya, enfes kız nındaki kadar güzeldi. Lokantalarda lar... nefis yemekler, tuvalet levazımı satan Bîlhassa bu son söz, mül&zimi de temağazalarda en iyi lâvantalar, uzun zabessüm ettirdi. Uzun zamandanberi hamandanberî Almanyada ancak kaçak yatm bütün zevklerinden mahrum deolarak göriilen birçok liiks şeyler, bu ğfl miydi? Brüksei geceierinin, me rada bol bol mevcultu. Cephenin o öl zuniyet alan arkadaşlan tarafından bol düriicü harabisinden yen! kurtulmuş obol ve tatlı tatlı methedilmeğe hakilan muharip, Brükselde kendinî, en gü katen lâyık olup olmadığını anlamak isxel sulh günlerinin canlı ve neşeli ha tedi. Lokantanm hesabuu görüp çıktı. yata içinde buluyor, adeta boşı dönüyor Biraz sonra Gaite (Gete) barının muhve mukavemet edilemez bir cazibeye teşem surette süslenmîş gerij salonlarmkapılarak bn hayat ve zevk girdabuıa da, musikî, dans, eğlence ile karşılaşti. ahlmak, sefa sürmek istiyorda. Bu zevk ve sefa âlemi de ona deiice gîrPiyade ( . . . ) înci alaya mensup mödibadı içinde sürükleyip götürdü. Burtsı lâzim R... da ohırduğu Palace otelinoyle bir sefahet hayatı içinde çalkanideki nvıhteşem odasmdan sokağa çıkyordu ki gayriihtiyarî birdenbire muhatığı zaman, bu sarhoşluğun ük tesirlerebe meydanlannm dehşet ve fecaatrini duydu. Mensup olduğu Iiva ku • lerini hahrladı. Verdunde çamurlar mandanhğı mülâzime, cephede gösteriçmde geçîrdiği o kanlı ve Öİümlü mandiği müstesna eesaretten dolayı üç haf zaralar, bütün gayretine rağmen zih ta mezuniyet vermisti. Mülâzim R..., nînden çıkmıyor, bilâkîs hatırasında o harbm başlangıctndanberi, mütemadikadar şiddetle canlanıyordu ki yainız yen birinci hatta harbettiği halde he • ruhan deçil bedenen de ısbrap çeki • men hemen alayından hiç oyrdma • yordu. Üstüste bir iki kadeT) şampanya mıştı. Daha evvelkî gün, Vaux îstihiçtî. Mnsiki ve kahkaha halmde tasan kâmı Önünde bir mermi çukuruna ç'özevk ve eğlence seli arasında. bu dünmelmiş, bölüğünü hücuma sevkedi • kü mazi. sisli ve aniaMlmaz bir kârms yordu Şimdi ise Palace otelinin bes gibi gttikçe uzaklasnvSa basladı. Ve çayında dansettikten sonra, akşamın birdenbire, arzu * ' Htî Erüzei gozün alaca karanlıği düşmeğe başlamıs olan kendisine t'kbftını çordü ve sözlfiK, bulvarlarda dolasıyordu. o çüzel yeşil gözlerin cazîbesine tutul • du. Genç zabit, düşünüyordu Yann bu saatte Rh'*n (Ren) deyim, sonra vatan(Mabadi var) Seyrüsefer tetkikatı bitti Bir senedenberi Seyrüsefer işleri hakkında Avrupada tetkikatta bulunmakta olan polis altıncı şube müdürü Faik Bey tetkikatmı bitirmistir. Yakmda şehrimize avdet edecektir. Mumaileyhîn avdetinden sonra seyrüsefer işlerinde bazı yenüikler yapılacaktır. Mevsimsiz aviar menedilecek Yeniden faaliyete geçen Avcılar Cemiyeti idare heyeti dün, öğleden son ra Beyoğlunda, toplanarah cemiyetin inkişafı için slınması lüzumlu göriilen tedbirlerle yeni mesai programı üzerinde müzakerelerde bulunmuştur. tstanbul avcılarmdan bir kısmı va kitsiz avlanmakta, bu hal av hayva • nzh neslinin tekessürüne mâni olmak • tadır. Henüz yavru olan kuşlann vu • rulması, bunlann büyümesine ve ne sillerini idame etmelerine maktadır. Avcılar Cemiyeti, böyle avlanma usulünün onüne de çareler anyacaktır. mevsimsiz geçmek için mâni ol • Halkevinden: 1 (24 temmuz Lozan gunünü) kut lulama münasebetile Halkevinin Cağaloğlu merkez salonunda 24 temmuz salı günü saat 21 den 22 buçuğa kadar bir konser verilecektir. Konserden evvel Halkevl idare heyeti azasmdan eski Maarif Müsteşarı Mehmet Emin Beyefendi tarafından (24 temmuz) un manası ve Turk ınkılâbındaki engmlıği hakkmda kısa bir konferans verilecek ve bunu mü: teak p guzide san'atkârlar tarafından konscre baslanacaktır 2 Bu konferans ve konser tstanbul Radyo merkezi vasıtasile neşredilece . Telefon Şirketinden geri alınacak pağınden arzu edenler radyoları vasıtasile rarun hastaneler ihtiyacatına sarfedil dinllyebıhrler mesi Heyeti Vekilenin tasvibine ikti • ran etmİStİr. Bclc«lîjre îmflv l»uır««lı i* »!^ 3 Aynl gece saat 21 de Halkevinin rahpaşada yeni yapılacak bir paviyonTepebaşmda Meşrutıyet caddeslndeki la Hîseki hastanesine ilâvesi mukar Beyoğlu kısmında da mılli pıyeslerımız rer diğer bir paviyonun projelerini hatemsil edilecektır. zırlamağa baslamıştır. Yakmda tatbi 4 Merkezde ve Beyoğlu kısmmda ve. kat sahasına geçilecektir. rılecek konser ve temsil icin davet.ye yoktur Arzu eden herkes geleb.lir. Çocuk kabuı edılmez Bu sene havalann çok kurak git Tele'on Ş rketinden alınacak para 1 Terkos gölünün suyu azalıyor mesi yüzünden Terkos gölündeki su hayli azalrmştır. Şehrin su ihtiyacı da günden güne artmakta olduğundan mevcut tesisatm şehre daha fazla su getirebilecek surette yeniden büyü tülmesine karar verilmiştir. Bu karara göre evvelâ Kâğıthane sırtlanndaki teryih havuzlan genişletilecek ve buralara daha asrî tesisat ilâve olunacaktır. Bundan sonra havuz lardan itibaren jehre kadar olan ana borular değistirilecek, yerlerine daha genişleri konacaktır. Bugiin devair tatil 23 temmuz hürriyet bayramı dolayısile bugün devair resmen tatil dir. Şehrimize gelen seyyahlar Evvelki gün şehrimize gelen bes yüz Alman seyyah dün müzelerle camileritnizi gezmişlerdir. Bundan baska dün de Polonyalı muallimlerden mürekkep kırk bef kisilik bir seyyah kafilesi daha gelmiş ve ts • tanbul lisesine misafir dilmişlerdir. Evkafta îayJnler tstanbul Evkaf tdaresi avukatlann dan Ziya Bey; Evkaf tdaresi varidat müdürlüğüne; varidat müdürü thsan Bey mahlulit idaresi müdürlüğüne ve mahlulât idaresi müdürü Rahmi Bey de Manisa Evkaf müdürlüğüne tayin edil miflerdir. İngilterede bir Türk kızının muvaffakiyeti Alb sene ev vel İstanbul Kız Muallim mektebini birincilik le bitirerek Maarif Vekâleti tarafından Avru pada tahsil için açılan müsaba ka imtihanmı da kazanan ve garp edebiyatı ve pedagoji tahsîl etmek üzere Oks Hadiye Hayrettm fort Üniversitesi Hanım ne giren, Hadiye Hayrettin Hanım tahsilini muvaffakiyetle bitirmiş va diplomasını almıştır. Hadiye Hayrettin Hanım bundan bir müddet evvel Oksfortta Universite konferans salonunda Gazi Hz. nin Cumhuriyet devrinde Türk kadınlarına bahşettiği yüksek hakları izah eden bic konferans vermiş, sürekli alkışlarla alâka ve takdir toplamıştı. Bu çalışkan kızımız bu ay içinde vatana dönecektir. Kendi sini tebrik ederiz. Sergijri şimdiyTlcadar 118500 kişi gezdi Vi'âyetlerde tetkikat Dahiliye Vekâleti Vilâyetler idaresi müdürü Sabri Bey tzmir, Eursa, Bahkesir ve İstanbul vilâyetleri dahilinde bir tektik seyahati yapacaktır. Kadastroya ehemmiyet veriyor muyuz? (Başmakaleden mabat) büyük bir nimettir. Ezcütnle ipotek tesisile gayrimenkullerin adeta menkul kıymetinde tedavülî bir mahiyet alması ancak kadastro u aulü ile yürüyebilir. Türkiyede dahi servetin anası emlâk ve araziye yatmıştır. Bu koca serveti ayaklandırıp yürütecek ve faaliyete soka cak tılsım kadastrodadır. Ancak bu usulün tatbikındaki şu hükme bakmız. Kanunu medeninin 813 iin* cü maddesi: <Ktymetlerin ne mes'aldÜT.» Bir nebzeciğine işaret şu esaslardan ettiğimiz görülüyor ki emlâk lâzım gçlen ihti • mamla takdir edilmemesinden hazkaçınamaz. Nihayetülemir bilinmelidir ki bu iş esaslı surette fenle karışık bir hukuk işidir, ve çok dikkat ve itina istiyen çok ehemmiyetli, çok yüksek mahiyetli bir iş. Biz kanunu medenimize mütenazır olarak kadastroyu nazari dik • kate almadtk değil. Kanunu medeniden sonra Tapu Umum müdürlüğümüzün unvanı Tapu ve Kadastro Umum müdürlüğüne tahvil edildî. Kadastro teskilâtı da yapıldı. Bu işi yerinde öğrenmek için Avrupaya talebe gönderildi ve burada mek tep açıldı. Hatta bazı yerlerde kadastronun tatbikatma dahi geçildi. Bunlann hepsi oldu ama biz kendî şahsî kanaatimize göre bu işi he nüz lâyıkile ve bütün etrafile kavnyamadık zannında bulunmakla müteezziyiz: Devletçe ve milletçe. Kadutronun bütün memlekette Ali Şuuri Beyin cenazesi defnedildi Vefat ettiğini yazdığımız Bah kesir meb'usu Ali Şuuri Beyin ce nazesi dün meıasimi mahsusa ile kaldınlmış ve Ediroekapıdaki Şe hitliğe defned'ilmiştir. Cenaze merasiminde Vali Bey, polis, asker müfrezeleri ve merhumun akraba ve taallükatından bazı zevat hazır bulunmuslardır. tatbikile emlâk ve arazi sicillerinin ona göre tesisi elbet bir zaman az çok uzun Fakat iş meselesidir. haddi zatında o kadar hayatidir ki biz artık onu her ne pahasına olursa olsun biran evvel tahakkuk ettirmeğe mecburuz. ttiraf edelim ki biz henüz bu çok hayatî işin bu yüksek ehemmiyetînî tamamile kavra • mamı; görünüyoruz. YUNUS NADİ ve arazi sicillerinde kanunu medenile Türk devletinin üzerine aldığı yük çok büyük ve ağırdır. medeni olmak iddiasında Fakat bulunan hiçbir duillet bu yükü yükJfttunaktcn Yerli Mallar Sergîn ba hçesınden bir manzara Altıncı Yerli Mallar Sergisi dün pa hisarlar, Süreyya Paşa mensıtcat, Adazar olması münasebetile çok kalabahk pazarı bez, Evliyazade Itriyat, kablo bir halk kütlesi tarafından ziyaret edil ve Kauçuk, Bomonti bira, Pertev ıt • miştir. Bilhassa aksamüzeri sergi bah • riyak, Bep kravat ve Doykos kürk fabçesi çok fazla kalabahk olmuş ve terrikalan paviyonlarıdu, tnhisarlar idaretip heyeti vakit vakit kapılan kapat • si paviyonunda bulunan ve yaprak tümak mecburiyetinde kalmışhr. Dün tünü sigara haline getiren makme bü akşama kadar sergiyi ziyaret edenlerin yük bir alâka uyandırmaktadır. miktan 118,500 kisiye baliğ olmuş Sergi bahçesi akşamlan halkm m tur. ucuz bir şekilde eğlenebileceği bir mahal olmuştur. Her akşam Deniz orkesHalkın yerli mallara karşı olan alâtrası çok güzel konserler vermektedir. kasının günden güne arttîğı görülmekSerginm radyosu da orkestranm isti • tedir. Bu seneki sergiye iştirak eden rahat zamanlannda güzel plâklar çal • bütün sanayi erbabı sahşlann iyi oldumak suretile ziyaretçileri eğlendirmekğunu söylemektedirler. Sergide en çok alâka toolıvan oavivonlar arasmda tntedir. Cumhuriyet Nüshası S Kuruştur Senelik 1400 Kr. 1700 Kr. Altıayhk 750 1450 Üç ayhk 400 600 Bir ayhk 150 yoktur şeraiti i •?'" 'Ç i n j Türkiye Hariç