16 Temmuz 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r HACI BEKİR Şekerleri Dünyada Iştihar Etmiştir Trakgada Musevilere Karşı yapılan Hareket hakkında Otayet hükuroet tebiiğini nej • retti, ve Çanakkaleden başkyarak bhr kuun Trakya şehirlerinde devam eden Musevi aleyhtan ba reketlerin mahiyetile hükumetçe bunlara karşı alman tedbirler görüldü ve anlaşıldı. Herşeyden evvel kaydclunacak nokta şudur: Mahım ve mahdut yerlerde Mosevi aleyhtan hareketler bangi saik altmda vuku bulmuş olur sa olsun, bunlarm devletle ve hüku • metle zerre kadar alâkası yoktur. Bi lakiı hâdiselere muttali olduğundan itibaren hükumet bir taraftan banlann önüne geçmek ve diğer taraftan bu hâdiselerin îkaında taçla olanlara karşı tdarî ve adlî kantm icaplarmı tatbik etmek içîn bütün bir soğukkanlıhkla vanyetin emrett>ği ciddiyetin azamismi gostermeğe müsaraat etmiştir. Bizzat Dahflîye Vekumin bâdiseler mahalline azimetOe alman neticelere istinat eden resmî tebliğ ba hususta en ufak şüpheye dabi mahal bırakmıyan ve alâkadarlarmm bir kisımna ders, diğer kumma ise teminat veren sarahat ve katiyeti haizdir. Bu meyanda yalnız KffkIareünde roeydan almış oldugu ma • atteessüf resmen dahi tesbit edilen soy» gunculuk ve yağmacılık hareketi ise süpbesîz en çirkin bir cmayet mesabe sindedir. Musevilere ait olarak şunım bunon gaspma geçen eşyanm yüzde yetmiş beşmm geri almarak sahipleri • ne iade ettirildiğmi ve Ssttarafram da takip olunmakta bulundugunu hüku met açdc soylüyor. Hükumet bundan sonra hiçbir sebep ve bahane fle hiçbir yerde vatandaştan vatandasa böyle tazyik ve taarruz icrası kabilinden hiçbir harekete tneydanve irakân vermiye • «ekttr. umhuri . 3 6 6 1 Telgraf re mektup adreal: CumHuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 PaZartOSİ 1 6 TemiHUZ Teleion: Başmuharrir ve evl: 24290, raürtr heyeti: 24298, îdare ve matb&a tasmile Matbaacılık n Neşriyat ŞirkeÜ, 24299 1934 Hayat Ansiklopedisi mcı cüzü çıkmıştır 60 Türkiye Romanya münasebatı Romanya Başvekili Ankaraya gelecek M. Tatareskonun eylul ayı içinde yapacağı bu ziyarete büyük ehemmiyet verilmektedir Aldığımız mevsuk malumata gore Romanya başvekili M. Tatares • ko eylul ayı içinde memleketimize gelecek ve Ankaraya giderek Başvekü tsmet Paşa Hazretlerhu ziyaret edecektir. Dört Balkan devletinin aktettikleri misaka göre her sene muayyen zamanlarda toplanması icap eden daimî meclis ilk defa olarak sonba* harda Ankarada içtima edecektir. Bu meclis Küçük ttilâfın daimî meclisi gibi Hariciye Nazırlann dan mürekkep olacaktır. Romanya Başvekilinin seyaha • tinin de bu tarîhlere tesadüf etmesi bu devletin Türk dostluğuna ve Balkan misakma ne kadar ehem • miyet verdiğini göstermektedir. M. Tatareskonun seyahatine büyük e • hemmiyet verilmektedir. M. Tataresko liberal fırkasraa mensuptur. Romanyada millî koylü frrkası son intihabı kaybetrikten sonra mevkii iktidara geçen liberal kabinesmi M. Duca teskH etmtştL M. Ducanra demir muhafız teski • Reisicumhur Hz. Bugün Kızılcahamam banyolarını teşrifleri muhtemel Ankara 15 (Telefonla) Gazi Hz. nin yann Kızılcahamam banyolannı teşrif buyuracaklan, orada bir moddet kaldıktan sonra lstanbula hareket edecekleri kuvvetle söylen • mektedir. Başveküimizin de yann akşam tstanbula hareketi çok muhtemeldir. Amerikada vahim hâdiseler Bir çok şehir ler açlık tehlikesine maruz! Sanfransisko mıntakasmda umumî grev ilân edildi, grev sahası genişliyor, yiyecek fiatları arttı Riisvet hâdisesi Mahkeme bugün kararını veriyor Dün iki celse yapıldı, müdafaalar dinlendi Ankara 15 ( Telefonla) Maliye Vekâleti erkânından Rüf tü Beye rüşvet vermekten maznun Metr Salem ve Leon Faraci Efendilerrâ mu • hakemelerine bu gün saat onda ve oğleden sonra saat 15 te de vam edllraiştir. Maznunlardan Metr Maznunların aSalem vukatlan müekkillermm beraetl* > rini istemişlerdir. Yarm saat 15 te fcarar teblrf edilmek üzere tnnha • keme talik olunmuştur. Mamunlardan Leon Faraci Efendi bu akçam tstanbula hareket etmisth. KENDİ KENDİMİZİ TENKİT» 3an Fransiskodan bir manzara Amerikanm Bahrimuhitikebir satilâf hayli zaman devam ettikten sonra evvelâ mahallî bir greve vet hDindeki en büyük limanı olan sonra umumî terki eşgale müncer Sanfransiskonun ve civanndaki liolmuştur. maların nhtım yani tahmil ve tahliye amelesile patronlar arasmda Bunu müteakıp tahmil ve tahli(Mabadi beçinci sahîfeae) ücret meselesinden zuhur eden üı Af. Tataresko lâb mensoplan tarafından katlini müteakıp yerme M. Tataresko gelmistir. Fenerbahçe Yugoslavya takımına dün yenildi Fenerbahçe ilk devrede bir gol yaptı, Yugoslavlar da ikinci devrede itd gol yaparak galip geldileı Mühendis mektebinde yeni teşkilât M e i M ^ i bir elektrik ve maldn* la<mı ÜSLVA <• Şehriaaisdc b». Çanakkalede ve Kırklareli şark mün lunan Yugoslavya takımı ikinteh&sma kadar Trakyada on üç bin ci ve son maçını küsur Musevi nüfusu oldugunu da hüdün Kadıköyünkâmetin tebliginden öğreniyoruz. Bunde Fenerbahçe larm üç bin kadan tstanbula gelmişler stadmda Fenerve muahharen de tekrar yerlerine dön« bahçe ile oyna • mîije bulunmuflardır. Kim geri git • du Birinci karn>ek isterse buna biçbir kbmernn mii • şılaşmada Fener 6 2 maneatı ihtimali yoktur. Hükumet Cum bahçeye yenilen Yugos • huriyet kanunlarmm bütân vatandaşlalavyanm revans ra temin «ttigi hnkuku teyk eylemiştir. musabakasmda Hâdiselerm mençei hakkmdaki hü • gostereceği ka • kumet tetkikleri dabi vaziyetl oldugu biliyet merak e» gibi izah etmektedir. Mesele, dânya diliyordu. Bu • nm şurasmda burasında götülen yahunun için saha ol di aleyhtarlıgının hakikî veya hayalî dukça kalaba • hktı. bazı sebeplerle ve o sebeplerin mahalti ve mevziî telkinlerile biziro mcmlek»YugoslavUur ger timizin bir ktsmmda patlak vermi.;. ol • çen maçtaki kad • Fenerbahçe ugotlavya maçtndan heyecanlt Vir aa ma»ından ibarettir. Bunlar içinde ya • royu muhafaza ediyorlardı. Fener hücum faikiyetinî idame eFenerbahçe takımı da şöyle te • hudi aleyhtarlıgının ber yerdeki ikbderek oyuna devam ediyor. Oyun fekkül etmişti: siddetli brr cereyana doğrtı gidiyor. sadi sebeplerini burada dahi varit farBedii Yaşar, Ziya Esat, AH RıDevrenin sonuna yakın küçük bir zeimek mümkündür. Ticaretle meluf z«, Reşat Niyazi, Namık, Muzaf de hâdise oldu. olan Musevinin saf köylü ile teması mu» fer, Naci, Fikret. Hakem Kemal RiFener kalesinin önünde bir kanrabahanm bütün şekillerini ve bütün fat Beydi. şıklık oldu. Yugoslavlarm sol içi toneticelerini ortaya çıkarır. Malumdur Oyuna Fenerliler başlad'ılar. Gü pa yükselen Fener kalecisine ha • ki Rınya ile Romanyadaki Musevi a • zel bir hücumu Niyazi tamamlıya • talı bir sarj yaptı. Hakem düdük leyhtarlıgı bilhassa bunu Oeri sürmekbilsevdi daha birinci hücum golle çaldı. Fakat Yugoslavlar oyunu bıle maruftur. Bizde fazla olarak Museneticelenecekti. Yugoslavlar bu hürakmadilar. Topu kaleye kadar sokcuma avutla neticelenen bir akmla vinin asırlardır iyi bir türkçe kenoş • tular, fakat hakem favul verince » cevap verdiler. Oyun karsıîıklı hütiraz ettiler. Nihayet hariçteki ar • mıyacak surette Türk kültüriinden u cumların ahengi içinde, müsavi bir kadaşlarının da müdahalesini davet zak kalmakta devam etmiş olmasmm cereyan takip ediyor. eden bir münakaşadan sonra oyuna yahudi aleyhtarlıgı yapmaga kalkışımş 12 nci dakikada Muzafferin sağ devam ettiler. olanlara kuvvetle kullanıhp iy'ce isti açığa verdiçi topu Niyazi güzel bir Devre 1 0 Fenerbahçenin lehine fade olunacak bir delil vazifesini gSrortalayışla Nacive rönderdi Fenebitti. müş olduğu ve böyle olunca gayrias • rin genç sol icinin kafa vuruşu topu Yutkinci devrede Fener müdafaasmda kerî bir mıntakanın emniyeti de artık go«'avlnrı« ağına taktt. küçük bir değ1'şiklik olmuş Ziyanın yekolaylıkla ileri sürülebiimis bulanduğu Fenerliler cuma günku galibi • rhte Fazıl girmişti. yeti tazelemek ümidile çok canh anlasılıyor. Maksat ve saHt antiserai Uçüncü dakikada Fazıl ceza çizgisioynuyorlar. tikb'r. Ba fikir ve maksatla harekete ne yakın bir yerde favol yaptı hakem 14 üncü dakikada Yueoslav sol geçenlerin kendi işlerine yarayacak her Frikik verdî. Yugoslavyalmın şütünü içinin sıkı bir şütünü Bedii yaka • vasıtayı mubah görmüş olduklanna Yasar kafa ile kurtardı. larken sağ iç hatalı bir sarj yaptı. hükmetmek lâzım geliyor. Beşinci dakikada soldan bir Fener Hakem Yugoslavyalı muhacime bir Ancak Cumhuriyet Türkiyesinde (Mabadi alttncı tah'Jede) ihtar verdi. herkes keyfine gelen fikri düsünmek • mmnmımnmnnııımımııııınıııniHinııını nBMmmıımııinıwniDnmnıııııııımnııımnHiB.ııniH.nm'iımnı«nmıwıınııınımmiHi miyetinin baş faziletini teşkil eder. Büte hfir olmakla beraber gene herkes için vaziyete hâkim olan bekçiliğile tün tarihinde müsamahakârlığile eğer karşılasırlar. Emniyet meselesi, hak her düşündüğünü bizzat kendisi tat • kısmen hata etmis^e beTıi daha ziyade kmda yalnız hükumetin karar verebibîka kalkısmakta o kadar hür değildir. meziyetli görünmüş olan âlicenap büIeceği bir iştir. Herhangi bir vatandaş Teşkilâtı esasivemiz devlet otorltesini o husustaki end'şesini yalnız hükutne • yük milletimlznı şeref ve haysiyeti bi Türkiye Büyük Millet Meclismde topte ve Meclise a n ve iblâğ etmekle valamış ve Büyük Meciisin emnlyet ve znn şhndi daha sogukkanlf bir anlayışla tanseverlik vazifesini ifa ve ikmal et itfmadma ımzhar hükumetin elîne tevyürümekliğ'mizi zarurî kılar. Diger miş olur. di etmiştir. tcra vazifesi münhasiran ismemleketlerdeki yahudi aleyhtarlığmm te ba hükumetmdir. Bu hakikatten gafbütün mflletçe bizim yüksek meslek Meselenin kanunî cephesi budur. ietle iyi bir îs yapıyoruz dîye kendi kenAhlâkî cephesine gelince teşkilâtı esa, ve meşrebnnize oymıyan en zayıf tarari* dilerine harekete geçenler herşeyden siyemizin din ve ırk farkı gözetmeksıfı o memleketlerde hep yahudilerin evvel devlet otoritesine karşı hür zin vatandaş saydığı kimseler arasın • azın azı bir ekalFyet halinde olmalan metsizlik etmiş olurlar, ve zaten bn oda ahenkli ve gittltçe muhabtetli iç • YUNUS NADÎ loritenin herçeyi yerli yerinde tutmak timaî bir hayahn devamı yeni Türk ce(Mabadi ikinci tahifede) Avrupadan Yüksek Mü hendis mektebi tedrisat şeklinde ba seneden itiba ren Utbuc edü • mek üzere bazı degişüclikler ya pılrmşhr. Dör düncü smıftan iti baren ayrılan mimarî, yol ve su kısnnlanna bir de elektrik ve maki ne kısmı ilâve edilmiştir. Bu kısma devam edecek talebeler temmozun beşme kadar müracaat profesörler getirtiliyor Adaçamlan Ormanı taşladık, ortaya bazı haki katler çıktı: Belediye Ada çamlannı Evkaftan ucuz bİT bedelle kiralamış ve muhafazasını da eline almış. Bu çam • lara bakılmak için bütçeye tahsisat konuyormus. Adalan Güzelleştirme Ce • miyeti bu işlerle yakmdan alâkadar olmakta imiş. Müspet olan bu faaliyet • leri tesekkürle karşilamak lâzımdır. Ada çamlannın hastahklan husa • sundaki görüşler mubalâğalıdiT Bu • rada yapılacak iş bakımdır ve muhafazadır: Evvelâ insanlardan, sonra da trrüllardan. Orman içinde yağmur sulannın mecralarmm tanzimi de ba türlü şehir ormanlannda oldukça mühim bir meseledir. Ada çamlannı fidanlığı Adanın içinde yapılacak başka cins ağaçlarla takviye etmek çok faydalıdır. Bütün bu îsleri ormancılık fennini iyi bilen bir vatandaşın idaresine tevdı etmekte isabet vardrr. Adalann sahipli sahips<z bütün boşluklan muayyen bir plân dahilinde tescir olunmak gerek tir. Fidanlannı bedava vermek stıre • tile Adalan en güzel meyvalı ağaçlarla süslemek te mümkündür. îsi daha ciddî tutarak Evkafm hilei ser'iyeli, pamukipliği kirasını düpedüz bir satın almağa tahvil etmek muvahk olur, ve bu hususta vakit geçirilmemesi, işin ciddî tutulduğunun kat'î alâ • metini teşkil eder Adalan Güzellestirme Cemiyeti îstanbulun belki en hayırlı ve en kıymetli bir tesisidir. Memleket için hasbî ça hşmanm hakikaten güzel bir örnegi olan bu cemiyete güzel faaliyetler ve güzel muvaffakiyetler dileriz. ** Yüksek Mühendu mektebi binan Avrupadan. bazı mütehassıs profe sörler de davet edilmiştir. etmiş ve ayrılmışlardır. Makine ve elektrik şubesinin mükemmel bir surette tedrisatta bulunması için (Mabadi uçüncü sahifede) Yeni bir fabrikamız İktısat Vekili Celâl Bey, bugün Bursada süt tozu fabrikasının küşat resmini yapacak r Bugün Uçüncü sahifemizde » * Niçin dört sene? Yazan: F. V. Beşinci sahifemizde Yannın harbi nasd olacak? Çok ktymetli tnr ' Kayseri Müzesi Sugün küşat resmi yapıla cak olan Süttoza haricî manzaralart fabrikannm '"' Attıncı sahifemizde J * Milli Müdafaa Vekâleti Tekaut subesinde işi bitenierîn Ihtesi Bur«a 15, ^Telef onla) Şeh rimizde bulunan îktısat Vekili Celâl Bey bugün Bursa veîzmir Valilerile birlikte Orhaneli ka • sabasma gitmiş, dönüşte Uludağa çıkmıştır. Vekil Bey, yann Ticaret O dasında yapılacak içtimada bu lunacaktır. Bu içtimada Bursa nın iktısadî işleri görüşülecektir. Vekil Bey öğleden sonra «üt to(Mabadi uçüncü sahifede)