27 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

Esnaf Bankası hesapları (Birinci aahifeden mabat) yesine matuf ufak bir ihtimam eserine tesadüf olummaınıştır. Müdiri • yetle heyeti idare azası murakıp ve tnüfettişleein de bu hususta vazife • lerini ifa etmemiş olduklan görül müştür, denilmekte idi. Gene raporda bankanm alacak lıları ne kadar kuvvetli is« banka ya borçlu olanların borçlarını ödemek hususunda o kadar kayitsiz ve zaif olduklan ve bunlardan banlarınm borclan olan on binlerce liranın on lirasım veremiyecek halde bulunduklan ve bankanm bidayetin denberi mevzuunun haricinde if gördüğü ve banka müdürünün şayanı hayret bir surette kontrolsuz bıra • Irılman neticesi kasten denecek derecede ihmal, te»eyyüp ve »ermaye israfı gibi müessif yolsuzluklar başgöstermiş bulunduğu işaret olun • tnakta ve bankanuı, aermayetinm tnahfmı irataç eden işlerden bazıla • n zikredilmektedir. Şükrü Kaya Bey bu izahatı müte•kıp bu raporun Belediye Meclisi nin içtimaına nihayet vereceği gün okunmus olduğunu ve bundan dolayı münakasaya imkân bulunınadığım kaydederek demiştir ki: «Ne kadar yaziktır ki böyle bir nuihim rapor vaktinde verilmemif • tir ve meclisi umumide münakaşa •dilmemiştir. Bendeniz hertürlü hahikatin meydana çıkmasına hizmet etmiş olmak için gerek rapor sahiplerinm dediklerini daha vazih ve daha geniş bir turette söyleyebilmele • rini ve gerek karsida ittiham olu • nanlarm müdafaalannı yapmalan m teoıin için kendilerkte bu fırsatı ihzar edeceğim. Meclisi utnumiyi davet edecegim ve meseleyi orada münakaşa ettireceğhn.» (Bravo sesleri.» Vekil Bey ancmim sirketlerin vaziyetine temas ederek bunlarra bizdeki vaziyetlerinin idarî mürakabeleri kabul etmeyip doğrudan doğruya Adliyenin müdahalesini istilzam eden bir rejim olduğunu kaydetmiş ve bu mesele üzerindeki noktai nazarını izah ederek bizde bir takım idarî müraka.belerin tesisine lüzum olduğunu söylemistir. Adliye vaziyetine gelince, bu safbada htçbir müracaat vaki olmadığı cihetle aon zamana kadar Adliye nin barekete gelmediğini, fakat me•elenin münkaşa safhası üzerine gh> meıi Müddeiumumiliğin bu müna ka*aları bir ihbar addederek meseleye vazıyet etmiş bulunduğunu kaydeden Şükrü Kaya Bey idarî cepheden de, yapılan takibat etrafında da malumat vermiş ve memur edîlen bir mülkiye müfettişile tktisat Vekâletinden tayin edilen iki müte • hassısm bu ifle uğraşmakta bulun * duklarını ve Belediyenin menfaat lerini vaktinde ve zamamnda gözeterek iemp eden mes'ul makamlara haber vermediğinden dolayı alâkadarlann tahkik ve istiçvabına lü . lum gösterildiğini bildirmiştir. Vekil Bey sözlerine devam ederek demîştitr ki: < Mülkiye müfettişlerinin yapacağı tahkikatın hedefi ellerine Belediyenin ve tdarei bususiyenin men faatinin muhafazası tevdi olunan kimseleri bu i*te gösterdikleri faaliyetlerinin, ihmal ve yahut suiida relerinin mahiyetini tayin etmektir. Bu taayyün edmce bu teftişin neticesini pek yakmda Meclisi âliye arzedeceğimi kuvvetle ümit ediyorum. Haklarında icap eden kanunî muamele yapılacaktır. Bankanm bu vaziyeti ve Banka hakkında öğrenilen neticelerin hariçteki menfî akislerini simdiden önlemek ve o men. fî akislerden istifade edeceklere simdiden bildirmek icap eder ki Türkiye idaresi bütün bu buhran stkmtılanna ve tazyiklerine rağmen gerek bususî müessesatı maliye • sinde ve gerek kendi idaresinde dünyada misli olmıyacak bir dürüstî ve fazilet göstermiştir. Biz bu dürüstî ve fazileti tarihin bize telkin ettiği yüksek seciyelerimize medyunuz. Türk mkılâbından sonra Türkiye Büyük Millet Meclisinin huzurund'a mes'uliyet alanlann hiçbir suç ve hiçbtr suclu yoktur ki itlaına vâsıl olsun da onu kanunen takip etmesin ve onu pençei adalete teslim etmesin. Biz yalnrz suiistimali takip etmekle mükellef defîliz. Biz ayni zaman da gerek cehil yüzünden olsun, gerek İhmal yüzünden olsun »uiidareyi takiple mükellefiz. Devletleri ve müesseseleri yıkan suiistimalden ziyade suiidareleridh*. Suiistimali her gün polis takip eder, Adliyeye verebilir, fakat »uiidareyi tnkip et • mek daha büyük bir dlkkat ve li . yakata mütevakkıftır. Vazifemiz onu takip etmektir. Gerek Kemalist inkılâbmın çiz diği büyük hamlenin verdiği vazife, gerek Büyük Millet Meclisinin şerefi ve haysiyeti ve siarı ve onunla beraberşahsî haysiyet ve izzeti nefsimiz bu gibilere meydan ve imkân vermemeği âmirdir. Beşeriyet cihanmda yepyeni bir fazilet ftlemi yaratan Kemalist Türk inkılâbmın hamiesi ve onun büyük vazunm bize verdiği direktif budırr. Biz bu direktifte devam ettikçe bu gibi suiistimal ve suüdareleri yapanların her vakit cezasını vereceğiz.» Cumhuriyet 27 Nisan 1934 Müsameremiz bugün! Saat 2 de Gülhane parkmda başhyacak müsamerede eğlencelerden başka bir de gürbüz çocuk müsabakası yapılacaktır (Birinci aahifeden mabat) de muhtelif eğlenceler ve müsabaka lar yapacaklarde. Saat ikiden üç buçuğa kadar mekteplerle diğer mektepli olmıyan çocuklar kendi aralannda oyunlar tertip edeceklerdir. Bu sırada Kolordu bandosu müntahap parçalardan mürekkep konserler verecek ve Ali Rıza Beyin idaresindeki on beş kisilik incesaz heyeti de güzel parçalar çalacakbrÇocuklan eğlendirmek için parkta muhtelif mahallerde el ve ip kuklalan, hokkabaztar oynatüacak, monoloğlar söylenecektir. Saat üç buçuktan sonra Saraybur • nunda gürbüz çocuk müsabakasına başlanacaktır. Müsabakayı çocuk doktoru Profesör Kadri Rajit Pasa, Ali Şükrü ve lhsan Hilmi, Belediye umum mü • fettisi Tevfik, Himayeietfal Eminönü kazası reisi Doktor Halil Sezai, Eminönü kaymakamı, Eminönü ve Alemdar nahîye müdürleri, diş tabibi Hüsamettin, Maarif ilk tedrisat müfettisi Mansur Tekin Beylerle gazetemiz mümes • silleri idare edeceklerdir. Müsabakaya bes ile on yaş arasm • daki bilumum miniminiler istirak edeceklerdir. Çocuklan kaydetmek üzere park methalinde bir kayit heyeti bulunacaktir. Müsabıklar bu heyete müracaat ederek birer numara alacaklardır. Müsabaka bese kadar devam edecektir. 3 284934 cumartesi günü saat 18 de Halkevi konferans salonunda Doktor Bedriye Necmi Hanunefendi tarafmdan (çocuk sıhhati) mevzuu üze» rinde bir konferans verilecektir. Bu ehemmiyetli mevzu üzerinde verilecek konferansa muhterem halkumzm te» • rifleri bilhassa rica olunur. Cumhıınyet Dört ayda çıkardamıyan nüfuM haydt Binba&ı mütekaidl Abdülk&dlr ju mektubu aldıfe: «Eskimlg olan nufos kagıdımm degla tlrilmesi İçin 2 kânunusanlde Emlnontt Nüftıs memurluğTina müracaat ettlm. Esa( kaydlmln çıkanlman içm ayni gün M*> latyanm Kâhta kaaaaı nüfus memurluğtf na yazıldı. Müteaddlt tekltlerden sonrı dfirt ayda cevap alınabildi. Pakat ne yazık kl nüfus memuru bey benlm yerlme yeğenlmln kaydlnl çıkararak yonamıa, blttabl evrakın ladesl ve kaydln dogru çıkarılmasınm tekrar yazılm&n İcap ettl« l Şlmdl cevap bekllyoruB. Evrelâ Kâhta Nufun daireslnln ans, baba lslmlerl ve aalresl aablt bir adam 1çin başka kaylt çıkarman şayanl hay rettlr. Sonra bir kaydin tam dört ayda yollanmaması hayrete değer ayn bir noh tadır. Merciinln nazarl dlkkatlnl eelbetmenlzl rica ederim > arasında aktedilen iadei mücrimin mukavelesi ve Türkiye Norveç uzlaş ma ve adlî tesviye muahedesinin tasdikine ait kanun lâyihaları birinci miizakerelerinde kabul edilmiştir. MeclLs, cumartesi günü toplanacakhr. J Cemal ziya Bey bugün geliyor Ankara 26 (Telefonla) İktısat Vekâleti tarafından Esnaf Bankasi suiistimalini tetkike memur edilen Cemal Ziya Bey bu akşam İstan bula hareket etmiş tir. Faik Bey Ankaraya çagırıldı Izmir 26 (Hususî) İstanbul Esnaf Bankası sabrk müdürü ve ol. çüler Başmüfettişi Faik Bey tktısat Vekâleti tarafından telgrafla acele olarak Ankaraya davet olund'u. Faik Bey, dün Ankaraya hareket etti. Ankarada Ankara 26 (Telefonla) Çocuk haftası burada çok parlak bir surette devam etmektedir. Bu pazar günü Kâzım ve tsmet Pasalar Hazeratınm çocuklan diğer çocuklar serefine Ankarapalasta brr tedantan vereceklerdir. Bugün öğleden sonra çocuklar Meclis tarafından Meclis bahçesine davet edilmislerdir. Burada kendi • lerine çikolâta ve şeker ikram olun mustur. Riyaseti Cumhur bandosunun refakatile kücükler tarafından millî ovunlar ve danslar yapilmıstır. Yeni müdürün de malumatına müracaat edilecek Adliye yangını hakkında bir tavzih Gazetenizin bugünkü 3580 numara « Iı nüshasmm ücüncü sahifesinde Adli ye yangını serlevhalı bentteki nesriyatm btr kunn müvekkflim Vestiyer mevkuf Ethemin bukukuna müessir ve muhtacı tasbih olmakla matbuat kanumı n m bahseylediği hak ve salâhiyete müsteniden âtideki tavzihnamenin yermki çıkacak gazetenize dercini rica ederim. 1 ttfaiye Müdürü thsan Bey hu • zuru mahkemede yangmın ikind kat • tan çıkhğı hakkında kat'iyyen bir ifa • dede bulunmamıştır. Yangın merdiven altmdan çıkrmş ve orada tah^a ve kirkn parcal»rt varsa ber halde duman neşredeceğmi söyle • mistir. 2 thsan Bey binamn aralartndaki demir kapılar kapanmf olsaydı, yan gıntn sirayetmi azaltmak mümkündü demisti. Fakat yazıldığı gibi binamn tah liyesinde lâzmı gelen esyayı çıkarmak imkâra olabih'r diye bir ifadede bulunmanuştır. 3 Yazıldığı gibi benzin depola • rmı kurtarmak endişesi tahliye ameli yatmı icabı veçhile yaphrmamıştır. Di ye de mumaileyh thsan Bey bir şeha dette bulunmamıştır. 4 Mezkur bendin son nkralann da da müdafaa şahitleri de üst kattaki haüeyi hikaye ediyorlardı üye y»zıh dır. Bu şahitleri müdderumumflik ma kamı göstermis ve hukuku âmme şahidi olarak dmlenilmişlerdir ve bu şahitler de yangmm üst kattan çıktığını, i kinci ve birinci katta ateş görmed'k'erim* ve mezkur katlarm karanlık oldu ğunu söylemişlerdir. 5 Gene mezkur bendin son fık rasmda yangmm ait kattan çıkmış o kıp suratle tevessüünde evraktn kurta • nlamadığı hakkmdaki neşriyat ta mü • talea mahiyetinde bulunmamıştır. Vestiyer Etem Ef vekiV sabık mVstanrtfc emıkat Hikmet Mes'uller tecziye edilecek Ankara 26 (Telefonla) Esnaf bankası meselesi Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyin Mecliste verdiği izahattan sonra tamamen tavazzuh etti. Müddeiunnımilik bu mesele hakkında kanunî takibat yaparken diğer taraftan Dahüiye Vekâleti d* idarî noktalar • dan ve Belediye ile idarei hususiye paralarının kaybolması dolaynile tahkikat yaphrmaktadır. Vekâlet hâdisede mes'uliyetleri bulunanları tecziye edecektir. Bu meyanda gerek tstanbul Valisinin olsun ve gerek eski Cemiyeti Belediye azalan nm olsun mes'uliyetleri göriilürse tecziye edileeeicelerdir. Vekâlet bundan başka Meclisi Umumii Vilâyete bu husustaki raporu münakaşa edebilmek ftrsatuu vermek için yeniden içtimaa davet edecektirBundan sonra takrir sahibi Mazbar Müfit B. söz alarak bu meseleye verihniş olan ehemmiyete işaret etmif ve mes'ullerin şiddetle takip olunarak neticenin Meclis heyeti umumiyesine bild'irilmesini istemistir. Mazhar Müfit Bey sözlerine fu *uretle nihayet vermiş tir: « Hükumetimiz nanl bu meseleyi eiddiyetle takip edecekse bu kürsüden sbylüyorum Iri hiikumetimizk beraber ben, yalnız ben değil bütün arkadaslar behemebal bu meseleyi neticesine kadar takip edeceğiz.» Bundan sonra şurayı askerî teşkili hakkmdaki kanunun birinci maddesi nin A. ftkrasınm tefsirine dair mazbata kabul olundu. Ikhsadî buhran vergisi kanununa mfizeyyel kanun lâyibasile muvazene vergisi kanununun 10 cu maddesinde yazılı müddetin bir sene daha ıızntılmnsmn dair olan lâyihalar kabul edilerek dahilî istihlâk vergisi hakkındaki kanunun birinci maddesinin değiştirilmesine dair olan lâyihanın müzakeresine baslandı. Rüştü Bey «Bursa» tarafından glikozdan alfa kurus retim alınman hakkmda verilen teklif takriri kabul olunarak bunun ilâvesi için lâyiha encümene iade edildi. Esnaf Bankası hakkında adlî safhadan yapılmakta olan tetkikata devm edilmektedir. Müddeiutnumi Iikçe Belediyeden istenen evrak henüz gönderilmemis ve gönderilmesi için tekit yapılmıştır. Bilhassa; iddia makamının müdahalesini icap ettirecek bir cürüm mevcut olup ol • madığı ciheti arastırıhnaktadır. Bankanm vaziyeti hakkında cnaluma • tma müracaat edilmek üzere yeni müdür Hamdi Rasih Bey Müddeiu muıniliğe davet olunmustur. Mumaileyh, yarın Adliyeye giderek iste nen malumatı verecektir. Daha bazi zevatın da bu hususta malumatla • nna müracaat ediknesi muhtemel dir. Fevzi Paşa Hz.nin teşekkürU Büyük Erkİni Harbiye Reisi Müşür Fevzi Paşa Hz., 23 ni*an 934 Hakimiyeti MilHye ve Çocuk bay rama münasebetile rçsmî ve hususî almı* olduğu telgraflara ayn ayrı cevap vermek mümkün olmadığm • dan bilmukabele samimî tebrik ve tesekkürlerinm iblâğma Anadolu Ajansmi tavsit buyurmuslardır. Himayeietfalin hediyeleri Bânkada tahkikat devam ediyor Mülkiye müfettisi Tevfik Talât Bey dün de Esnaf bankasmda tetkikatla mesgul olmuftuı Tahkikat mes'uller hakkında evvelce verilen raporlan teyit etmektedir. Banka termayesini artınyor Esnaf bankası hazirandan itibaren sermayesini bir milyon liraya çıkarmak için Ticaret müdürlüğüne müracaat etmistir. Müracaat tktısat Vekâletine bildirilmistir. Mezuniyet verilirse karar ilân edilecek ve alacakhlar hissedar kaydedileceklerdir. Yazı makinesi isinden bankayı za rara sokan Volfun dünkü nüshamızda dercettiğimiz 30,000 üralık senedin • den baska bir de 46,966 liralık senet vardtr. Bu| da kefaletsiz olduğundan meskuk hesaplar meyanındadır. Müsamereyi tertip edenlerden Hi • mayeietfal Eminönü kazası ile Alem • dar ve Eminönü nahiyeleri de müsa bakalarda kazananlara kıymetli bir tuvalet takımı ile dolmakalem ve toplar hediye edeceklerdir. Dün çocuk haftasmın ddVdüncü günü idi. Bu münasebetle muhtelif yerlerde eğlenceler tertip edilmis, Halkevinde çocuk doktoru lhsan Hilmi Bey tarafından çocuk bakunı hakkında btr konferans verilmiftir. Inebolular Kemalettin Sami Pş. nin kabrine çelenk yolladılar tnebolu 18 «Hususî» Kemalettin Sami Pasaıun cenazesmin Sinoba nakledileceğini muhterem gazete nizde okuyan tnebolu gençliği kahramanlarma karsı minnet ve hür metlerine bir nisane olmak üzere çok sevdiği memleketinin kır çiçeklerinden bir çelenk hazırlamıslardı. Fakat müsarünileyhm tstanbul» def nedildiği haber alındığından kabrine konulmak üzere Ege vapurunun süvarisine teslim edilmiştir. Millî ve v«tanî islerde yüksek rehberliğile tanmmif olan g*zeteniz tarafından izhar edilen bu umumî arzunun yrine getirilmesini rica ederim. Halkevi reisi Mustafa Rahmi Bugünkü müsabakalar 1 Çocuk haftası münasebetile Temsil subemizin Gülhane parkı methalindeki Alayköşkünde 274934 te gündüz saat 3 te yalnız çocuklara mahsus olmak üzere Eski Âdetler piyesi temsil edilecektir. 2 Gene 274934 gecesi saat 20,30 da Alayköşkünde ayni piyes umuma temsil edilecektir. Gece temsil için davetiye Alaykö&künden tedarik edilebilir. •* ~ I Hanımefendi : güzelliğinizin itinası içm kullanmanız lâzırnge YAKUT istanbul Havagazi Şirketi 2 8 nisan cumartesi günü saat 14,30 da Bevazıtta Elektrik Evnde verilecek o!an amelî yemek ve pasta pişirme dersıne bütün hanımefendileri davet eder. (16136) Bundan sonra ikamet mokavelena • mesi aktedilmeyen devletlerle yapıla • cak muvakkat mukavelenameler hak • tYeni Lise> nin 1934 *enesıW« Hk mezun olacak talebeai aerefine Toka tlıyan aatonlarmda çay kmdaki kanuna müzeyyel lâyiha tadfl ziyafetinden bir intiba edilmek üzere encümene verilmî; ve Memleketimizin en kıymetli muallimlerini bir araya «Yeni Lise» nin müdürü kıymetli maarifçilerimizden devletler arasında çıkacak ihtilâfların toplıyan, ilk faaliyet senesini idrak eylemekte olan «Ye Ebüinıuhsin Kemal Beydir. Muallimleri arasında sabık müslihane hal ve tesviyesine ait tahkini Lise» bilhassa bakalorya kurlarma aynca verdiği etstanbul Maarif müdürü Saffet, irfan gençliğinin mes mi umumî senedine iltihakımız, Türkihemmiyetle irfan hayatunızd'a kuvvetli ve verimli bir hur babası İhsan Şerif, B'.M Kemal, Ahmet Faik, Cey« Cumhuiyetile Macaristan Kralhğı mevcudiyet göstermektedir. lâl, Kemal Beyler vardır. obnadı. Birisinin size yaklaştığuıı gö riince kendimi kaybediyordum. Bu bir nevi cinnetti Anlantuyor değildim. Fakat kendimi menedemiyordum. tşte bunun için benim ölmem yasamamdan daha hayırlıdır. Sustu. Başile beni işaret etti, sonra tekrar söze başladı: Umit ederim ki siz onunla mes'v olacaksınız. Bu saadeti ikiniz de hakkettiniz. Evet mademki hayli ıstırap çektmiz... Sözünü keserek sordum: • Ya gizli geçit?.. Onu nasıl kesfettiniz? Tamamen bir tesadüf eseri... Daha Mis Betti büyük tiyatroda prova lara başlamadığı zamanlarda da ben burada oturuyordum. Bir gün geçit ka • pısını açan manivelâ gözüm* ilisti. Hareket ettirdim. Demir kapı açılınca geçide girdim Nihayet öteki uçtaki ka pıyı da açmak çaresini buldum ve bü • yük tiyatronun Iocalanndan birine da hil olduğumu gördüm. Bu kesfe ilk önce zerre kadar ehemmiyet verme dim. Fakat Mis Betti provalara baslayınca ve geçidin onun locasmda nihayet bulduğunu öğrenince mesele birden değişiverdi. Eğer bu gizli kapılann mekanizması sizi alâkadar ediyorsa onlan da anlatayun. Minni önüne bakarak cevap verdi: Lüzumu yok, ben biliyorum, onlara gösteririm. Şuener bir müddet onun yüzüne hayretle bakb. Sonra: Pekâlâ, dedi. Beni yormamts olursun. Minni, görüyorum ki »en pek çok seyler biliyorsun. Doğrusu hiç ü mit etmezdim. Minni önüne bakarak cevap pverdi: öyle... Affediniz. Af dilemeğe hacet yok yavrum. Bulunduğun vaziyette yapılacak seyi yaptın... Sonra ben sana iyi muamele etmiyordum da.. Vakıa beni bu bale getirdin ama ben zaten böyle bir akıbeti hakketmistim» Ben... Kapı vuruldu. Şuener sustu. Ev sabibesi polis müdirile doktoru getirmisti. Arkalannda resmî elbiseli polis memurlan da vardı. Sözle vakit geçirflecek zaman de ğıldi. Doktor hemen muayeneye basladı. Bu if pek çabuk oldu bitti. Yaraya bir defa bakmak doktora yapıla • cak birsey olmadığım anlaması için kâfi geîmişti. Bir baş sallamasile bize vaziyeti bildirdi. Şuene. heyecansu bir sesle: Ben de tamamen sizin fikriniz deyim, doktor! dedi. Çok yaşayacak değilim. Sonra polis müdürüne bakarak ilâ ve etti: Eğer benden birşeyler soracak sanu «cele etaneniz lâznndır. (Mabadi var) Kadıköy Havagazi Şirketi 30 NlSAN pazartesi günu saat 15 te Kadiköyüncie Süreyya Paşa sineması salonunda verilecek olan amelî yemek ve pasta pışirme dersine bütün hanımefendileri davet eder. HAYALET '£f& romanı: 61 Nakleden: ömer Fehmi tudığım için müteessifim. Bunca kesifler yapbğun halde kendime nasü hâ kim olacağımı kesfedemedim, bunu bir türlü öğrenemedün. Gözlerini tekrar Bettiye çevirdi ve nazarlannda yeniden cinnet panltılan belirdi. Ona hitap ederek: Sizi ilk gördüğüm anda sevdim, dedi. öyle zannediyordum ki benim için dünyada kadın olarak yalnız siz varduuz. Siz benim olmıyacak olursanız ben dünyada saadet nedir, tanumyacağım. Bunun bir hayal olduğunu bilmiyor değildim. Fakat bu bilgi benim yırtıcı bir hayvan gibi kukanç olmama mâni Televizyon bugün henüz tekemmül ve taammüm etmemistir. Halbuki ben epey zamandanberi bundan istifade ediyorum. Bu suretle maddenin gön • derdiğim yerdeki harekâtuu kontrol etmek imkânuu da bulmus oluyorumBu makine sayesinde istediğon adama onun nerede bulunduğunu biünek şartile görünmeksizin taarruz edebilirim. Bunu siz de gördünüz, biliyorsunuz. Esnim elim uzaktan boğabilir. Bunun için yalnız elimi makinenin içine sok • mak kâfidir. tşte Ogostin Amoldü böyle boğdum. Eğer Minni mâni olmanuş olsaydı sizi de buğacaktım. Bu kadar şiddetH bir hırs ve gayza kendimi kap «KnoU scncdenbcr.