27 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Gazetemiz bugün 12 sahifedir Çocuk ve sinema sahifelerî, dünya karîkatürleri n u QCOI UnUtiCU S e n 8 ! NO. OOöl umhuri İSTANBUL CAĞALOGLU Teîsraî ve meîrtııp adresk Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul No. 248 istanbul ve bılhassa Beşiktaş halkına müjde Bn kere yeniden tezym •• tefcrip edilen Besiktaf vapur iskelesi üstünde D E N İ Z Pı,m* 0 7 bUma Cl 1304 KOŞKÜ Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahrlr heyetl: 24298, Idare ve matbaa tosmile Matbaacüık ve Neşrlj'at Şirketi, 24299 aile laraathanesi namile bugün açdan salomı teşrif edimzBilcümle mesrubat 5 kuruftur. Ba • günku hasdat Besiktas HuaEabmer Cemiyetine teberrü edUecektir. Çocuk ölümlerini Nasıl azaltabiliriz? T ürkiyemizde bühassa iki üç yasına kadar kiiçük çocuk • lar arasında çokça öliim olduğu ötedenberi farzedilir ve esefle söylenir gider. Bir aralık bahU azısarak ve kızışarak ortaya me • selenin lehine aleyhme istatistik ler bile konulduydu. Eğer Türkiyede çocuk ölümleri az oluyorsa o zaman sasmak lâzım gelir. Meselede hekimliğin izzeti nefsini tırmalayacak hiçbir cibet yoktur. Bu hâdîse tıbbî ve sıhhî olmaktan ziyade içtimaîdir. Nitekim yanrasza bashk yaptığımız sorguyu yalnız bekim lere değil, herkese aoruyoruz. Millet Gazinin emrile Hükumet meselenin evvelâ Şehir üç günde ayaklanmıştı Meclisinde görüşülmesine karar verdi Büyük Şef, «Gemim batabilir, ben mahvolaDahiliye Vekili dün Mecliste Mazhar Müfit Beye cevap vererek hakikat lerin mevdana çıkması ve iki farafın karşı karşıya gelmesi için İstanbul Şehir Mecli ini toplıyacağını söyledi Idarî ve Adlî tahkikat devam ediyor Ankara 27 (A.A.) Büyük Millet Meclisi bugün reis vekili Ha »an Beyin riyasetinde toplanmıshr Bazı meb'usların mezuniyetleri hakkmdaki riyaset divam teskeresile B. M. Meclisi azalarmm Yunan devlet fknendiferinde meccanen seyahat edebilecekleri hakkindaki Basvekâlet teskeresi ve bunlan takiben Trak • ya Umumî Müfettişliğine tayin o lunan tbrahim Tali Beyin meb'us luktan istif anamesi okunımıstur. Esnaf Bankasındaki suistimal hakkında Mazhar Müfit Bey (Denizli) tarafından verilen bir sual takririne Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey cevap vermisttr. Dahiliye Vekili suale mevzu tes • kil eden Esnaf Bankasınuı teessü sünden son zamana kadar geçirdiği safhalar hakkında rakamlara müstenit roalumat verdikten sonra banDün ftazhar Müfit Beye cevap V€ren Dünkü Meclitte ntal takririni ttSh Şükrü Kaya Bey eden Mazhar Müfit Bey kanın vaziyetini tetkik için teskil edilmis olan heyet tarafından veril • mi» olan rapordan bazı parçalar okumuştur. Vekil Beyin okuduğu bu raporda surasım büyük esefle beyana mecburuz ki Esnaf Bankasmm kurulu • şu gününden sermaye bitinciye ka d«r geçen beş altı senelik zamanda banka muamelelerînde zerre kadar mazbutiyet, ciddiyet görülmediği gibi sermayenin ve mevduahn hiç olmazsa biraz olsun siyanet ve hima • (Mabadi aekizinei aahifede) Esnaf Bankası hesapları Recep Beyin dünkü dersi bilirim, fakat kararımdan dönmem» diyordu Doğumdan iki üç yasına kadar çocuk bayatı, insan hayatının en kolay kınhr ve en çabuk »olup sönebilir bir çağıdır. Barsağı bozulan çocuğun ıstırabının neresinde olduğunu bilemeyiz. Çaresine bakalım derken öldürdüğümüz çocuklann adetleri hiç te az olmadığma inan • mak lâzım gelir. Hele kocakan L lâçlarile yapılan ev tedavilerinin hasta çocukları mutlaka yandan f azla bh nisbetle öldürdüklerini kaIbul etmekte hata olmaz deriz. Hulâsa »u sebep, bu »ebep bizde ço cuk çokça ölür. Bu çocuk bakımı isi bizde değS, çoktan bu is« büyük •hemmiyet vermeğe baslamıs mem leketlerde bile çok büyük bir meseledir, ve onu biçbir memleket henüz tamamen balletmîş olmak iddiasmda değildir. Bu mesele, an ladık denilducçe anlasılmaması artan, yani gittikçe büyüyen ve derinlesen meselelerdendir. Onun için biz de beyhude iddialar bir tarafa btrakılıp bütün bir cesaretle mesele, o ehemmiyeti ve o büyük lügü bilinerek, ele alınmalıd'ır. Meseleyi kim ele almahdır, Sıhhiye Vekâleti mi? Hayır. Bu mesele münhasnan Sıhhiye Vekâletinin mesgul olacağı ve meşgul olunça da hanedebileceği bir mesele değildîr. Dediğimi* vechüe mesele içtima ıdır, bütün devletm ve bınaenaleyh bütün milletin mesgul olacagı bir meseledir. Millet camiasında onun üzerine mümkün olduğu kadar geniş umumî bir alâka ile gelebilme liyiz, f erden f erda denilecek surette bemen bütün balkı bu bahis üzerin. de aydmlatmağa gitmeği bedef tutmalıyız. Eğer aîle bekimin tedbirlerini tatbik etmez, edemezse ilâçtan ne fayda olur? Bu satvlan yazan bir zaman çocukları koruma işlerile yakından alâkadar olmustu. Çocuk ölümleri nin önüne geçmek icin bütün aile lerî tenvîr etmeğe ihtiyaç vardır. Bunun nekadar az kolay bir is ol duğu tatbikat sahaamda füiyatile görülüyor. Bir sehrin bir mahallesini bu noktai nazardan emniyet altma aldım diyebilmek için halkra •bütün büsnü niyetile beraber dünyalar kadar emek sarf etmek, ve bir kere sarffle de kalmıyarak o emeği bitip tükenmez ve usanıp yılmaz bir sebatla sarfta devam etmek lâznndır. Çok kere halkm bütün büsnü niyetinin ortaya çıkmasma ci tıaleti mânidir. Himayeietfalin merkezi Ankara olduğu ve orada bütün terkilâtîle devlet merkezliği hâkim bulunduğu balde acaba Ankaralı balk arasmda bebe toprağı denüen usul tamamen ortadan kalkıp gittî mi? Bebe topragı maattesekkür ber tarafta olan bir usul değildîr. Bu na Ankara taraflarmda tesadüf ettik. Besikte veya yatakta çocugun yan belinden aşağısmı toprağa koymaktan ibaret olan bu usulün maksadı guya çocuğu temiz tutmak veya çocuk temizliğini kolay yapmakmıs. öyle ya, bundan kolay ne var, krrli topragı atar, yerine yenisini koyarsm! Hatta giderek eski toprağı atmaz da onu tarasaya bırakır . sm, kuruduğunda alıp tekrar kul lanmak için!.. Çocuk vücudü kadar nazik ve narin bir uzviyeti ölmeden toprağa gömnıeğe benziyen bu cahil usulün fenalığuu sayıp dökmek için bekim olmağa ihtiyaç yok tabiî. Ne yaparsın ki işte mülkün bir tarafma yerlesmis pek fena bir âdet. Halk arasında yerleşip kök • lesmif fena âdetleri söküp atmanın çürük dişleri çıkarmaktan kolay olmadığmı bu türlü işlerle yakından mesgul olanlar bilirler. Ankaranm bobe topragı söylece bTr misaldir. Baska taraflarda ço cuk bakımı usullerînin kim bilir daha ne fena sekflleri vardır. Sıhlıat kaideleri diyor ki çocuğa daba ananın karmnda teşekkül etmeğe başladığından itibaren bakmalı, ve YUNUS NADİ (Mabadi üçoncü tahifede) , Recep Beyefendi dünkü denlerinden ler ve bir maddet tahrir heyetimizle rem Ftrka Kâtibi Umumisile Cevdet raunda HaBc Furkası Umumî kâtibi Recep Bey, dün aksam, Inkılâp kürsüsündeki derslerine devam etti Recep Beyin bu dersinden zaptettiğimiz kuunları nak lediyonız: . *. « Mütarekenin askeri tatbiksh bitmişti. Memlekeon demiryollan, müb aonra, idarehanemizi fereflendfrdt? htubthai mttiler. Resmimiz mu/ıfeKerim Beyi heyeti tahririyemiz agöatermektedir. sevkülceys noktalan, kuvvetli düsmaa ordulan tarafından isgal olunmuftu. Türkiye kuvvet bakunuıdan elleri kol> lan bağlanmis bir aslan vaziyetmd* idL Bu eli kolu bağlanmis vaziyett» Türkiyenin canalıcı bir noktasına daha (Mabadi dördüncü tahifede) Takas Suiistimali Tahkik komisyonunun yaptığı tahkikat suiistimal haberlerini teyit etmektedir, fezleke Gümriik ve Inhisarlar Vekâletiae gönderilmiştir Memleketimtze füzuli olarak it • halât yapılmasına meydan vermek suretile harice tnilyonlarca liralık döviz çıkarılmasına sebep olan takas suüstimalleri hakkındaki tâh kikat tamamlanmiftır. Bulgaristan, M. Yevtiçi Sofyaya davet çtti Fransız gazeteleri Yugoslavya Hariciye Nazırının Parise de gitmesi ihtimalijnden bahsediyorlar Belgrat 26 (A.A.) Dün Kra lm riyasetinde toplanan kabine, Hariciye Nazırı M. Yevtiçm Ankara *eyahati hakkınd'a verdiği izahatı derm bir alâka ile dinlemiş ve tasvip etmistir. M. Yevtiç, Bulgar hükumetinin daveti üzerine yakmda Sofyaya da gideceğini bildirmistir. Paris 26 (A.A.) Pöti Pariziyen gazetesi, Yugoslavya Hariciye Na zın M. Yevtiçin Ankaraya yaptığı ziyaretten bahsederek diyor ki: «Yugoslavya Bulgaristan raünasebahnı samimî esaslar üzerine te. sis etmeğe çalısan M. Yevtiçin fa yani tebrik mesaisini alâka ile takip etmekte olan Fransa, Ankarada yapılan yeni dostluk tezahüründen ve bu tezahürle baslıyan samimî tesriki mesaiden dolayı derin bir sevinç duymaktadır. Bu mukarenet mesaisi Fransanm sulh siyasetine tamamile uygundur ve Fransa bu mesaiyi baska türlü telâkki edemez. Bınaenaleyh Fransa, M. Benes ve Titulesko dan sonra M. Yevtiçm de resmî ziyaretini sevmçle karsılıyacaktır. llMIIIIIIMIIIIMIIMtllllllllllIIIIIIIIIIIMIIIIItllMlll lllillltlIIIIIIIt Trakyada fteîer yapılacak? tbrahim Tali Beyin gazetemize beyanatı Edirne 26 (HLsusî muhabiri mizden telefon la) tkinci Umumî Müfettiş tbrahim Tali Bey, bugün beni kabul ede r e k Trakyada yapa cağı isler hak • kında «Cumhu riyet» e JV beyr natta bulunmustur: IMnd umumî mufet« Gelecek ti? İbrahim Tali B. kafta sonunda Trakya valileri ile leraber Trakya dahilmde bir tetkik seyahatme çıkacağnn. Bu seyahat • "ten maksat, Trakyanın hali hazır dıki vaziyetini ve bu mrntakada üzerinde işlenmesi icap eden hususat tesbit etmektir. Dört vilâyeti dolaş t&tan sonra Vali Beyleri toplıyacağım. Bu içtimada gördüklerimiz üze' rinde kararlar vereceğiz. Bu ka rarlar, Trakyada iktısadî faaliyeti yükseltme ve vatandaslann mesa isinden azamî randiman almalannı temine matuf olacaktır. Bu çal*şmalarm az zamanda semerelerinin görülecejini ümit ediyorum. Pek sev diğim ve bana hiç yabancı olmıyan bu muhitte, Büyük Şefhnizin emel ve arzularının tahakkukunda bütün vatandaslann elbirliğile çalışacak larından hiç çüphe etmem. Nüfus işlerme gelince; Trakya topraklan üzerinde geçinen nüfu (Mabadi dördüncü sahifede) Gümrük müfettislerile muhtelif vekâletlerin mümessillerinden mıi rekkep olan tahakkuk komisyonu • nun üç aydanberi yaptığı tahkikat, bu »uiistimaller hakkında Gümrük Ticareti Hariciye müdürlüf üne vaki ilk ihbar üzerine icra ecılen tetkikatla nenticelerini teyit etmistir. öğrendiğimize göre, komisyonun gerek piyasada, gerek yolsuzluğa esas olan gümrük beyannameleri ve orman nakliye tezkereleri üzerinde yaptığı tetkikler ve alâkadarların istiçvapları vaziyeti aydınlatmiıı ve takas suüstimalleri yüzünden ha • rice iki buçuk milyon liralık döviz kaçırıldığı anlasılmıstır. Komisyon tahkikat fezlekesini bitirmiş, Gümrük ve tnhisarlar Ve kâletine göndermi.«tir. Fezlekeyi Vekil Rana Bey tetkik edecek ve me • ' sele pek yakında mahkemeye intikal Tahkikat fezlekesini bizzat tetkit edecek olan Vekil Rana Bey edecektir. Sualler tamamen teı edilmiştir. Memleketimizden firar eden kereste taciri, yolsuzlukların eleba(Mabadi dördüncü sahifede) IIIMIIIIIIIIIIinillllllMlllllllllllllllllllllinPllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllMllllllllhllllllllllMIIIIIHIOmilllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIinB Yeni fabrikalanmız Kayseri mensucat fabrikasının makinelerinî y^pan Sovyet mühendisleri yarın geliyorlar Yugoslavya Hariciye Nazirv M. Yevtiç IIIH1IIIII1I1IIItllIIIItlIIIIIMIIMIim Müsameremiz bugün! lllllll IIItlllllMIIIIHIIHIIIIIIIH1II1M111 Saat 2 de Gülhane parkında başlıyacak müsamerede eğlencelerden başka bir de gürbüz çocuk müsahajsası yapılacaktır Himayeietfal Eminönü kazasile Alemdar ve Eminönü nahiyeleri tarafından tertip edilen ve gazetemiz tara • fmdan da himay» ve istirak edilen müsamere ve gürbüz çocuk müsanakası oi'gün Gülhane parkınd»., Sarajbur • nunda yapılacaktır. Yeni romanlarımız Aşk Fıırtınası * Yazan: Muazzez Tahsin Büyük edebî roman |.....•••. Hediyelerimiz Gazetemiz müsabakada ktz ve erkek birincilere verilmek üzere kıymetli bir kol saatfle dohnakalem hediye e • decektir. Bundan baska diğer müsa * bakalarda muvaffak olanlara da ay nca müteaddit toplar verilecektir. Müsamereye tam saat 14 te Gül • hane parkında baslanacaktır. Herkes çocuklarile beraber bu eğlenceye if • tirak edebilecektir. Yalnız on bes ilkmektepten 9a bin çocuk park dahilin(Mabadi tehizinci »ahifede} fabrikalartmızın makineleri için Sovyet Rusyada yapılan haztrlık» lardan bir intıba: Sovyet ve Türk mühendisleri makine plânlart üze rinde tetkikat yaparlaken . Yazan: Edgar Vallas Bir Sovyet musiki heyeti de geliyor Kayseride tesis edilecek olan roensucat fabrikasıntn makineleri nm Rusyada hazırlanmakta oldu • ğunu yazmiftık. Büyük macera romaıv zovelkt gün Halkevinde birtnGZgı kazanan bir yavru Pek yakında başlıyoraz Rusyada bu makineleırin hazır lığile meşgul olan Türk Stray heyetinin reisi M. Juletarof refakatinde birkaç Sovyet mühendisi olduğu ha de yann sehrhnize gelecektir. Ge lecek heyet azası meyanında Rus • yada bulunan Türk memurlanndaa (Mabadi üçüncü tahifede)