24 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

15,000 lürk bugün Yediokuyacak ve ittikçe güzelleşen u mecmua ile satlerle alâkadar olaak. Bugün siz de ir Yedigün alınız. y 0C"7O İ S T A N B U L CAĞALOĞLU Q I 9 * IJ:CQn '. NO. 0 0 f O TelgrafTOmektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul, No. 246 « « " &*• m o d l l Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahrir heyetl: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi, 24299 . urıy İ ^ • 934 yazlık Ipekli ernprime kumaşlarımız GELMİŞTİR I nOA I Out 8URSAPAZAR! İÇİNDE KENDİ BUĞDAY DERD1MİZ Buğday meselesi bütün dünyanın büyük meselesidir Buğday meselemizde alacağımız tedbirin mümkiin olduğu kadar en doğru tedbir olmannı temin edebilmek için arayerde dünya buğ' day vaziyetini de gözlerimizde n uzak tutmamaklığtmız lâzımdtr. Buğday fiati bütün dünyada düşCktür. Bizde ise diişüğün düsüğü. Acaba dünya buğday fiatlerinde yakin zamanlarda bir salâh hu tule gelebilecek midir ki onun neticeri olarak bizde de bir »alâh husule geleceğini ümit edelim ? Maatleessüf henüz ufukta boyle bir ihtimal yoktur. Meşhur tngiliz iktırat mecmuan Ekonomistin »on nüshasmda bu mevzua dair olarak neşrettiği çok vakıfane bir makaleyi hulâsaten nakil ve dercediyoruz. Bundan anlastltr ki buğday işinde şimdiük kendi dertlerimize kendimiz çare bulmak mevkiindeyiz. Iste Ekonomistin mahalesi: 5 ktısadî ahvalin düzelmekte ol II duğunda ittihadı efkâr vardır. Fakat Rayrikabili înkârdır ki bu düzelis dünyamn eski zamanlar danberi görmüş olduğu iktısadî refah ve salâha beraer bir düzeliş değildir. Evvelâ, bu düzelis hâlâ millî bir iş çerçevesi haricine çık mamakta ve önüne dikilmis olan manlaların mütemadiyen çoğaltıl ması yüzünden dünya ticareti en fena bir vaziyete düsmüf bulun maktadır. Amerika Reisicumhuru Mr. Rwveltin bunca tedbirlerine rağmen orada dahi tabir caizse iktısadî salâh umumiyetle yalnıı yerli sanayiin ihtiyacı olan ve yahut bu sanayi tarafmdan içpazarlar için imal edihnis bulunan maddeler f iatlerine in^'ar etmekten üeri gidememiştir. iktısadî refah devresin de sanayi ham maddeleri talebinde husule gelen her f azlaltk bermutat gtda maddeleri piyasastnda görülen salâh ile müteraftk olur. Bunun icin sanayi ham maddeleri f "atlerinde g»da maddelerine kıya *en görülecek herhangi bir tezayüt ticaretİn iviliğe dbğru temayülüne d.Iâ'et eden norıflal bir inkişaf hareketidîr. Sanayün bu inkisaf hareketi devam ederse gıda mad deleri talebi umumiyetle fazlalasır ve fiatler yükselmeğe baslar. Böylece. esya fiatleri harekâtı her m*d<*enin arz ve talep m*betlerine tâ»>idir. tır. Ayni senelerde, Rusya hariç, buğday ihracatçısı memleketlerde istihsalât miktarı 2,589 milyon btışelden 2,055 milyon buşele indirilmis, yani % 26 nisbetinde azalmiştır. Fakat, bu azalı? buğday ihra • catçuı memleketlerin ellerinde külliyetli miktarla»^a stok terakümüne mâni olacak bir derecede obnadığı için serbest buğday piyasasi fiddetli sukutlara maruz kalmıştır. Silâhlar meselesi Paris ve Londrada yeni müzakereler Italyan Hariciye Müsteşarı Paristen geçerek Londraya gitti Paru 22 (A. A.) M. Suviç Parise movasalat ederek ttalya se firile birlikte sa at 10,30 da Ha riciye Nezareti ne gitmiş ve ora • da 11,50 ye kadar M. Dumergle gonitmüstür. M Suviç hiç bir beyanatta bulun mamif ve saat Iki bayram birden... Dün 23 nisan ve Çocuk haftasının ilk srünü hararetle kutlulandı • * * & M. Supiç Buğday i»tih»alâtinın ooğrafî mkrsammda genis mtkyasta husule srelen bu tadilât ihracatçı memle . ketlerde müstahsillerin, ithalâtçı memleketlerde de müstehliklerin zaranna olarak icra edilmiştir. Buğday gümrük fiatleri serbe»t pivasa seviyesinden çok yiiksek tutulduğu için ithalâtçı olan memle* ketlerde talep miktarının tezavü düne imkân bırakılmamıstır. Di • ğer taraftan buğday ihraç eden memleketlerde ezcümle Amerikada olduğu (fibî • hükumetler paralarının kıymetlerini düşürerek, prim vererek çiftcilerin derdine çare bnlmağa çali^mışlardır. Bugün dünva buğday istihsalâtı • nın kısmt azamı hem ihra . eatct, hem ithalâtçı memIjt' ketlerde şu veya bu suretle umum müstehliklerin zararına olarak primlendiril mektedir. AWaI ve hadisatm bu gidişi vaziyeti ilîm ve mantıkla miitalea eden herhans;! bir müdekkiki ümttsizliklere sririftar eo*^:ek ka dar elimdir. Bu hal, bir zarureti ikttsadive Hcasile olmuştur diyor Buğday variyeti dahi bu rnnumî lar. Kâfi derecede beslenemiyen, kaldelere tâbi olmaktan kurtula mamı? olmakla beraber; son za hatta ac kalan muazzam kütleler karstsmda bu iddiada tutunmağa manlarda serfcest buğday piya^a imkân var mıdır? Roma buğday sında müsahade olunan düsük fiat müşavere heyetinin buğday mese seviyesini bu kaide'ere tebaan izah lesinin içyüzümi lâyıkile görüp oetmek mü«kül bir is olmustur. Bu na göre tedbir alarak bu meseleyi nisanın haftasmU Pomada topla acilen halletmesi çok sayanı te • nan bevnelmilel bu£dav müşavere mennidir. îthalâtçı memleketlerin heyetîıvn ıraruz bi'Jnndi'ğu mese salâhiyettar makatnları ihracatçı lel«sr fevkalâde müh'm husu»attır. memleketlerin buğdavlarmı alma Dünva iktrs^dî buhranının zu hurundan eyvel cihan buğday re • ğa razı olmadıkça kendi mam'il eşyaların dıspazarlarda satabil koltesinin coğrafî inkısamı i»tihsal melerine imkân ve ihtimal yoktur. masraflarma tâbi olasreliyordu. Bir Avni veçhile, bazı ihracatçı mem taraftan ziraatin makineleştiril leketlerin hükumetleri ithal ettik mesi, diğer taraftan zeriyat usulleleri mamul eşyanın gümrük tariferinin fenm »ekilde ıs'ahı sayesinde lerinde tenzilât icrasına yanasmazmalivet fiatlerinin bilhassa Amerilarsa kendi memleketleri içinde ka. Kanada. Ariantin ve Avus muazzam çiftçi kütlelerinin genis tralvada mühim derecelerde indirilmikvasta sefalet ve harabiye sü m«nıe muv^ffakiyet elvermiştir. rüklenmesme mâni olamıyacaklarFakat 1929 senesindenberi malîdır. Bu vaziyetler karşısında buğyet meselesine mütemadiyen artan day meselesi halline imkân olmı bir nJsbette itîbar edümemeğe basyan bir mevzu addedilemez. Bu . Ianmıstır. Yüksek gümrük tarifelegünkü iktısadî çılsnnlık muhakkak ri ve primler himavesi altında evmahkumu zeval oMuğu için büyük velleri btığdav ithal eden mecnle buğday müstahsili memleketlerin ketlerde (bilhas*a Avrupadaki istrkballerînden endişe olunamaz. mmleketler) istihsalât miktarı 1927/19<?9 senelerinde 1,059 milvon Fakat buşrünkü halin ehemmiyet ve sümulüne mebni meselenin sür'buşel (36 buşel bir ton) iken; 1933 senesinde 1,400 buşele çıkmış, ya atle halli lâzımdır. ni % 31 derecesinde fazlalaşmiş (Mabadi beşinci sahifede) 12,20 de Londra l.enine bmmlf • tir. Görüşmeden sonra aşağıdaki teb liğ nejredilmiştir: «Londraya dostane bir ziyaret içm gitmekte olan M. Suviç Paristen, M. Dumergi ziyaret ebneden geçmek it • tememif ve kendisile bir saat samimi bir surette görüjmüştür.» SagSa Tâksim meydaniriâa Cumhurifet marsını soyliyen mekteplilerden bir, solda istirak eden küçüklerden birer grup otomobille rermigeçide Paris mülâkatı ve Frannz gazeteleri Paris 2 3 (A.A.) M. Suviçin Parise ugramasmdan ve oradaki roülâkat tstanbulda ve memlekette bayram nası! srecti? Halkevinde ve Universitede 23 nisan tes'it edildi Bilhassa Üniversite gençliğinin coşkon ve vakur tezahüratı çok heyecanlı olmuştur (Mabadi besind sahifede) M. Yevtîç Sofyada beyanatta bulundu «Ankaradan çok iyi intıbalar ve neticelerle avdet ediyorum» Sofya 2 3 (Hususî Muhabirimizden Telefonla) Ankaradan dönmekte olan Yugoslavya Hariciye Nazın M. Yevtiç ve maiyeüerini hâmil olan tren bugün saat 14 te Sofyadan geçmistir. Tren Sofya istasyonunda 15 dakika kalmiftır. M. Muşanofun vekili Dahiliye Taksim meydamnda bayrak merasim Nazın, Sofyada bulunmadığı için M. 23 nisan bayraım, dün İstanbulda, Yevtiç Bulgar hükumeti namına Maaçok güzel bir bahar havası içinde, canrif Nazın, Hariciye Miistesan, Kralın dan merasimle kuthılandu Bu serefli ve müsavir ve yaveri, Yugoslavya sefiri uğurlu 23 nisan tarihi, Çocuk Hafta • ve sefaret erkânı, Türk ve Yunan sefirsmın başlangıcı da olduğundan, dün leri tarafından istikbal edilmiştir. yavrularm geçit resimleri, toplanblaıt M. Yevtiç, kendisini hududa kadar ve teıabüratı da bayrama ayn bir nes'e tesyi eden Bulgar gazetecilerine mühim katb. (Mabadi üçüncü sahifede) Çocuklar, sabahleyin saat 10 da Fatihte Himayeietfal Fatih kaza merke zi önünde toplandılar. Burada mek • tep talebeleri muntazam kafileler ha linde idi. Himayeietfalm Fatih kaza merkezi tarafından kendilerine zarif külâhlar içinde şekerler dağıtıldı. Şeker Profesör Koprülüzade Faat Bey dünkü hital>esint irat ediyor 23 nisan münasebetile dün saat üçte Halkevinde bir merasim yapılmış tır. Ali Rıza Bevin hitabesi tlk sözü Halkevi Reisi Ali Rıza Bey almış ve demîştir ki: « Muhterem arkadaşlar! 23 ni san, Türk haikmın tarihinde yepyeni bir doğum günü, yepyeni bir dönüm günudür. 23 nisan gününün Türk tarihinde, Türk kurtuluş ve inkılâp tarihinde, al dığı enğin yeri artık takdir etmiyei» kalmamışhr.» Ali Rıza Bey mütareke ve mütare ke sonlan hâdiselerini hülâsa ederek « Vatanmuzı paylasmak istiyen ler Türk milletinin ezelî bir cevherin den gafildiler. Türk milletinin, tarihm (Mabadi beşinci sahifede) Atinada itilâf ümidi kalmadı Hükumet vaziyeti ıslah için kendi başına hareket edecek (Mabadi alttnct sahifede) Universitedeki merasimden: Cenç» lerimizden birisi cosktm aSzlerini söylerkm Müsameremiz Cuma günü Gülhane parkında verilecek, bir de mükâfatl» '*büz çocuk müsabakası vanılacaktu Himayeietfal E muhtelif mü*abatıinönü kazası, A kalar da y^pılacak ve birincilik lemdar ve Eminö ka?ananlara ganü nahiyelerile müstereken ço zetesıiz tarafmcuklarımız için ter dan koi saati, tip ettiğimiz bü dolma kalem ve mi\masil rük müsamere ö buna TÜmüzdeki cuma muhtelif hediyeT ünü Gülhane par ler verilecektir. ' rı nda verilecektir. Bundan baş "'isamerenin çok ka müsamere . güzel olması için icap eden bütün de bando ve incesaz çalacak, kukla. hokkabaz oynıyacak, monologlar tedbirler almmıştır. Müsamerede bircok eğlenceler söylenecek ve musahabeler yapılacaktir. den baska kücükler arasında Atian 23 (A. A.) Gazete lerin haber ver • diklerine göre, henüz hükumetle muhalefet erkânı arasında bir Edirne 22 (A.A.) Trakya UmuDahiliye Ve itilâf hasıl olmamî Müfettişi İbrahim Tali Bey bugün kâleti, Esnaf Bankasının en büyük mıstır. Kat'î bir saat 17,20 de Edirneye muvasalat ethissedarı olan Beitilâf husulü miştir. Müfettif Bey Istanbuldan itibalediyenin Banka ren geçtiği yerlerde halk, mektepliler mümkün olduğu ile olan muame ve memurlar tarafından emsalsiz heyetakdirde, meb'ule ve hesaplarını canlarla karşılannuş ve her durak masan meclisi, in araştırmağa lü hallinde yaşasın Gazi, yaşasın Cumhutihap daireleri Yunan Basvekili pbm görmüş ve riyet avazeleri ve sürekli alkışlarla seni tevsi ve ekseM. Çaldaris tahkikata memur Ankara 23 (Telefonla) Fır lâmlannnştır. riyet sistemini kabul edecek bir kaedilen Mülkiye ka Grupu yann saat onda topla Bafmüşavir Şükrü, Edirne valisi ö z kiye müfettişi Tevnun kabul ettikten sonra, kendi kennacak ve İktısat Vekili Celâl Bey f ik Talât Beye evdemir Beylerle diğer zevat kendilerini dini dağıtma karan verecektir. Esnaf Bankası hakktnda sorulan rakın gösterilme. Başvekil M. Çaldaris, gazetecilerin Babaeskiden itibaren karsılamışlardır. suale cevap verecektir. Fark Beyi Bankasî için Bankaya Babaeskide parlak bir istikbal yapü sualine cevaben, vaziyetin normal Bu izahattan sonra Esnaf Banmüdiriyetine getiren tebligatta bulun surette inkisafı lüzumuna dair, M. (Mabadi üçüncü sahifede) kası işinin tamamen tenevvür eski Şehremini mustur. Kondilisle kendi arasında tam bir edeceği anlaşılmaktadır. Emin Bey Bunun üzerine, \ •nutabakat bulunduğunu söylemis dün tatil günü olduğu halde, Bantir. ka açılarak Vekâletin istediği he Ien eski müdür, idare meclisi aza Ankara 23 (Telefonla) îstansaplar çıkanlmış ve Mülkiye mü ları ve murakıplarm ifadeleri bu Ekseri, gazeteler, hükumetle mubul Valisi Muhittin Beyin münhal günden itibaren tesbit edilerek evfetti''!Tie veril.miştir. halefet erkânı arasmda kat'î bir itimeb'usluklardan birine intihabı ve velce şirketler komiserinin tetkika Müfettiş, Banka müdür ve muhalâf hasıl olacağı hususunda hâlâ üyerine İzmir Valisi Kâzım Paşanın tile meydana çıkanlan mes'ullerin sebecisinden e?ki mvame'eler hakmitvar bulunmakta ve M Venizeloveya Ankara Valisi Nevzat Beyin idarî cepheden vaziyetleri tayin kır^a izah?t a'mağa baslamıçtır. sa hitapla, mumaileyhin, . mes'uli • tayini ihtimallerinden bahsedilmek1 (Mabadi alttnct Bahifede) Yolsuzluklarda alâkadar görü tedir. (Mabadi üçüncü sahifede) İkinci Umumî Müf ettis Edirnede Esnaf Bankasının karanlık hesapları Ibrahim Tali Bey büyük Dün bayram olmasma rağmen Bankada tetkikat sevinçle karşılandı yapıldı. Adliye ve Belediyede tahkikat ilerliyor Fırka Grupundaı İktısat Vekili bugün izahat verecek İstanbul Valiliği