6 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDİGÜN Sahifelerini çoğalth ve çok nefis şekilde BUGÜN ÇIKTI hemen bır Yedigün alınız. lerce tçinde 100 den edecek fazia resim ve «izi günalâkadar vazı var. I O I A I N D L , LAVİAL.LKİL.U «! S616* NO. 3 3 . Telgraf ve mektup adred: Cumhuriyet, U Istanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 246 5 .2 §811 0 Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahrir heyetl: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşrij'at Şlrketi, 24299 A umhuriy tQTANR1IT fAfA.f »O^f II 1934 Hayat Ansiklopedisi BoyGk bir kiiüphaneyi bîr arada evinize getiren n faydalı eserdir. Her evde bir (ane bulunmak lâzımdır. Un iversitem izin Mahiyet Ve ehemmiyeti j Ankara: 5 mart (Başmuharririmizden) abık Maliye Vekili Mustafa Abdiilhalik Bey, gözünde muvaffakiyetle tatbik olıman a nveliyenin kendisini görmekte devam etmek nimetine mazhar eylemiş ol masmdan dolayı bittabi pek ziyade memnun ve müteşekkirdir. Ameliye çok zor ve nazikti. Onun meharet ve muvaffakiyetle yapılmıs olduğunu püriizsüz bir ifade ile açık ve kat'î söy lemek için işte sabık Maliye Vekili buradadır, ve o bunu böylece söylemektedir de. Ameliyeyi yapan zat Avrupadan Universiteye getirdiğiıniz yeni hocalardandır. Kendis'nde ve diğer arkadaslarmda Üniversitemiz için ve memleketimiz için ne büyük bir ka zanç elde etmi* olduğumuzun maddî ve müsbet bir delili karşısında bulunuyoruz. Üniversite ile yolmva girdiği miz yeni hayatm yannlarını bugünden emniyetle müşahede etmekten has • saten memnun olmahyız. Üniversite ile yolıma girdiğimiz yeni hayat, inkılâpçı Gazi Türkiyesinm Avrupa ilim ve irfanma tamamile in tıbak etmesi demektir. Avnıpanm marifet ve medeniyette çok ileri gitmiş olduğunu hep biliyonız. Türkün ze • kâsı ve çalıskanlığı Avrupanın ilmini ve usulünü anlamak ve almakta süratli muvaffakiyetler gösterecek bir kabiliyet ve kemaldedir. Bunu Universitemizde derslerine başlaımş olan Av nıpalı hocalar da böjrle görüyorlar, ve kanaatle tasdik ediyorlar. Bu hocalardan kendilerüe göriişmek ftrsatmı bulduğumuz bazılan yeni talebelerinm Avrupalı arkadaşlartndan daha zeki olduklannı bize memnuniyetle ifade etmişlerdir. Yetişecek unsurlar yetiş • menin istedigi bütün istidat ve kabili • noksanlarunızi memleketçe ikmal e* • meği bir vazife bileceğiz. Üniversite mizm teçhizatım Avrupadaki emsa • linden geri kalmıyacak veçhile ikmal etmekten geri kalmryacağımıza şüphe yoktur. Universitemiz milletin baline ve istİkbaline meşale tutan bir müessese olacaktır. Hükumetin maksadı bu, milletin isteği ve ihtiyacı bu, hoca ve talebe, Üniversite mensuplannm va • zifesi budur. Tiirk gençliğinin bu va • zifeyi aşkla ve parlak muvaffakiyet • lerle başaracağmdan emm bulunuyo • ruz. Hiç vakit kaybedilmeden üerlenecek olan bu yolda vaziyete yalnız ilim aşkmın ve yalnız çalışmanm hâkim olmasını temenni ederiz. Hakikaten memleketin büyük fedakârbklarU tahak kukunu temine çalıştığı bu çok ba yırh işin çetin çalışmalar istiyen ciddî yolunda olur olmaz düşünce ve söz lerle kaybedecek zamanımız yoktur. Herkesin kolayca takdir edeceği bir hakikat olduğu için esasen lüzum yoksa da memleketin tarihinde ihtı • sasın maruz kaldığı bazı yanbş telâk küeri bahrlatarak Universitemtzi te rakkî ve tekâmul merhalelerinde o • yahyabilecek velevki uzaktan uzağa en küçük ihtunaHerden de maıun bu lundunnak azmimîzi teyit etmek iste riz. Türkiyeye ötedenberi bazı mes lekler için Avrupalı mütehassıslar ge tirilmiştir. Askerî teşkflâhmızm Av • rupalı usullerle tanzim ve takviyesine vermiş olduğumuz ehemmiyet bu cümledendir. Yalnız bu misali alarak onda Avrupa ihhsasından istifade edip etmediğünizin takdirini salâhiyet sahi4>i büyük askerlerimize bn*akmz. Bu sahada Avrupa ihhsasmdan pek çok is'.ifadeler temin etmişizdir. Hal böyle ncen Avnıpa ihbsasınm âskerlik sabamıza tatb3a esnasmda için için kaynıyan bir sürü itirazlar yükselmiş olduğunu ve bu isi selâmetle yörütmek için çok sıkı tutmağa ihtiyaç messetmiş bulunduğunu da hatırlanz. Askerî teşekküllerin srkı ve metodik bir talim ve terbiye ile sarsdmaz küt lelere inkılâp ettiğini herkes butün sümul ve ehemmiyetîle takdir edemiyorr t du. Herkese şu şekilde talim ve bu şekilde terbiyenin sanki yapılmıyacak ne zorluğu vardır ki bunun için ta Avrupalardan ihtısas sahib! diye yüksek «naaşlı zabitler getirmeğe ibtiyaç hasıl olsun düşiincesi hâkim oluyordu. thtısas denilen şey bildiğini îyi bîlmek ve iyi yapmaktan ibaret bir keyfiyettir, ye zâhirde ehemmiyeti göze çarpmıya Millet Meclisinin mühim bir içtimaı Balkan misakı bugün Mecliste görüşülecek Mühim bir mülâkat Yugoslav ve Bulgar Kralları görüştüler Elim bir ziya Reşit Galibin ölümü büyük teessür uyandırdı lefonla) Merhum Reşit Ga • lip Beyin cenaze merasimi yarın yapılacaktrr. Cenaze yann saat 12 de Nümune hastanesin • den kaldırılacalı ve Hacıbayrara cacnisinde namazı kılmdıktar sonra Necati Bey merhumun kabrî civarında bir yere defnoluna cakttr. Reşit Galip Beyin ölümü burada gerek büyükler ve ge rek halk ara sında umumî bir teessür uyanArmıştır. Merhu mun kabrine yarın muhtelif müesseseler bu meyanda M»arif Vekâleti, Hal kevleri ve gerlik namma çe • lenkler konula caktır. Mülâkat Kral Boris Bel Onun ölümile memleket büyük bir inkılâpçı, ateşli Türk Yunan misakile Türk Yugoslav itila.fi da bir milliyetperver, temiz bir devlet adamı, grattan geçerken oldu müzakere edilecek, Meclis ictimaından Belgrat 5 (A samimt bir halkçı kaybetti A.) Yugoslavsonra Fırka Grupu toplanacak Ankara 5 (Teya kralı Alek sandr, Bulgaris tana dönmekte olan kral Borisin Yugoslavya toprağmdan geçmesinden bilistifa de kendisini Valadenioviç istas yonunda selâm Lamıştır. Millet Mecliri içtimalarından bir intıba Mecliste yeni lâyihalar Ankara 5 (Telefonla) Barut ve Ankara S (Telefbnla) Yartn mevaddı infilâkiye inhisarmın vere (bugün) Mecliste Türkiye Yugos lavya arasmdaki mütekabtl mü • ceği ruh&at ve nakliye tezkereleri, ikamet rau'cavelesi aktedibniyen devlet talebalın haUine dair olan itilâfnamelerle yar.Ucak mukavelenameler haknin. Türkiye Yunanistan Antant Korkmdaki kanun lâyihalan, Belediyeler diyal misakınm ve Balkan misakmın kanununun 159 uncu maddesinm tefsiri tasdlki Uyıhalan müzakere edilecek hakkmdaki Başvekâlet tezkeresi Mectir. Hariciye encümeni Balkan misakmı lise gelmiştir. muvafık görmüş ve Meclise kabulünü (Mabadi dördüncü sahifede) teklif etmiştir. Meclise gönderilen yeni lâyihalar MeJis içlımamdan sonra mutat Fnrka Grupu içtunamm yapılması muh • teniKİdb. tki hükümdar, Kral Âleksandr Hz, müteakıp istasyona kadar, trenin içinde bir arada kalmışlardır. Kral Âleksandr oradan otomobHle avdet etmiştir. Bu mülâkatın tamamile hususî mahiyette olduğu teyit edilmekte • dir. Sofya S (A.A.) Bulgar ajansi bildiriyor: Kral Boris dün akşam saat 17 de Sofyaya muvasatat et miştir. Kral istasyonda Kraliçe ile B&svekil M. Muşanof ve Belçika sefirt tarafından karşılanmıştır. Belediye heyeti Avrupadan döndü Gelecek kış İstanbulda su meselesi Valmıyacak Dolandırıcı Stavisky müthiş bir casusmuş! Fransız istihkâmlarının plânlarmı Almanlara 100,000 İngiliz lirasına sattıgı iddia ediliyor Fransızların Almanya hadudanda milyonlar sarfile yapttrdıklart muazzam müdafaa manzumerine ait gizli istihkâmlardcm birinin methali Paris 5 (A.A.) Petit Parisien gazetesinin Londra muhabiri, dün «Sunday Chronicle» gazetesinde, ciddî bir Alman membaından alındığı bildirilen malumata istinaden şunlan yazıyor: «Staviski, Almanya hükumetine Fransanın gizli istihkâmat hatrmın plânlarını satmış bır casus rolünde plânlarını satmış bir casus rolunfle ıiııııııııınıııııııııııııııınıııııııiıııııııııınıııııııııiıııııiMiı {maoaaı o o r n u n c u •«».«.**, ııııııııınııııııııııııııımıııııınıııııııımımıınııt««MiııiııınınııınınıiHu«ıımiMiıı yeni bir sima ile kendini arzetmektedir. Staviski asgarî 9n hükumet hesabına iş gören geniş bir casus şebekesinin reisi olarak görünmektedir. Siyasî entrikacı olarak faaliyeti, malî dolandırıcılıklarından daha pek fazladır ve Avrupa sulhu için daha fazla tehlikelidir. Stavis(Mabadi dördüncü aahifede) Genç yaşında ölümü büyük bir zıya tefkü eden Avrupada su Reşit Galip Bey merhtan tesisatı ve boru feragat içmde hummalı bir criıtm, »efabrikaları hak • kâ ve nezahetm tirasmli olan idealist kmda bir aydanEn dinç ve olgun çağında, henüz kırk beri tetkikat ya(Mabadi beşinci aahifede) yaşında îken, Doktor Reşit Galip gibi pan Belediye fen isleri müdürü Yusuf Ziya. Terkos müdürü lhı, su mütehasstsı Bürhanettin ve Nafıa kom' seri Mustafa rif Beylerden Yusuf Z'ya Bey mürekkep heyet dün sabahki Semplon ekspresile şehrimize gelmijtir. Heyetin reisi Yusuf Ziya Bey bir muharririmJze asağıdaki izahah vermistir: « Atina, Brendizi, Roma, Prağ ve Bükreşte su işlerine ait bütün tesisatı tetkik ettik. Bunlann hepsini bizim için faydalı ve mükemmel bulduk. Istanbulun »u tesisatım en az masrafla en ziyade randımanh v e sıhhî brr hale getirmek için bu tetkikattan istifade edilecektir. Su tesisatı itibarile gördüğümüz şehirlerden birni diğerlerine tercih mevzuubahs değildir. Çünkü hep sinden alınacak kısımlar vardır. Maksadımıza en uygun olan tesisat Dun Unioersite konferans salonunda, Hikmet Bey İstanbulda süratle vücude getiri ikinci dersini verirken lecek ve önümüzdeki kif su meselesi versite konferans salonunda verilmiş tamamile halledilmiş olacaktır. Bu tir. Konferans salonu bu münasebetle suretle su sıkıntısınm önüne geçi evvelki günkü gibi daha saat üç bu lecektir. Avrupadaki tetkikat esnaçuktan itibaren dolmağa başlamıştı. sında, getirtilecek tesisat malzemesi Derste talebeden başka sehrimizde bu» içm mukavele yapılmamıştır. Buntnkılâp Tarihi Enstitüsünde ikinci lunan meb'uslar, fakiilteler dekanlan lar, zamanı gelince düşünülecektir.» ders, dün, saat beş buçukta Maarif Ve(Mabadi betinci aahifede) (Mabadi besinei aahifede) kili Hikroet Bey tarafından gene Uni kİU Hikmet oey ivannaan gene « • •• ^ muı/uuı v« »n.> ~ . ~ , Reşit 6a!ibin hayaiına bir bakış İnkılâp Enstitüsünde Maarif Veküi Hikmet Bey, dün ikinci dersinde Türk mkılâbı demek Gazi demek olduğunu söyledi ve Gazi büyük adamların en mümtazıdır, dedi Maarif Vekili bugün Ankaraya gidiyor Ruşen Eşref Bey .mmıııımiHiıuıiHMnnmıı» umunıııın «"""" «"«•« '"» ıııııiPmıııııranımıımmııiHnınıııııııııımıııııınıııııiHiı» v cak kadar kolay görünür. San'atin güç, tenkidin kolay olduğu saha işte bu tahadnr. İhtısasa hürmet etmek ve müte hassısa büyük kıymet vermek iste bundan dolayı başlı başına büyük bir meziyettir. Avrupadan seçerek getirdiğimiz kıymetli hocalarm memleketimize ifa edecekleri hizmetler çok büyüktür. Onlan buraya getirmek için kendi halitnize göre büyük fedakârlıklar ihtiyar etmi» bulunuyoruz. Meselenin maddî taraflarmdan sarfmazar bu hocalarm mesaisini duymak ve durmak bihnez bir ilim aşkile karşılıyarak kendilerinden azamî istifade etmekliğimiz lâzımdır. Ve bu hocalara gosterebîleceğimiz hürmetin en büyük mikyası kendile rinden istifade etmek gayret ve teha • lükile onlarm vazifelerini kolaylaş tmnakhr. Bir iEm adamına göre ha yatta idrak ohmacak zevklerin bü yüğü ilrainden etrafmı müstefit ede • bilmektir. Hususile Un^versitemize gelen yabancı hocalardan her biri kendi branşinde liyakatli Türk gençleri yetiştkmekle belki hayatlannın en zevkU mazhariyetini elde etmiş olacaklar dir. Mesele bu kadar etraflı bir idrakle ihata oltmor, ona göre de çalışıhrsa tstanbul Un'versitesinin Balkanlarda mihrak rolü oynıyacak bir parlaklığa yükselmesi mümkün olacakhr. Bu neticeye varmak içm bütün mu ıffakiyet unsurlanna malik olan U vat niverstemize biz işte o parlak münte hayi temenni ediyoruz. YUNUŞ NADl Riyaseticumhur Umumî Muhittin Bey imar plânı, tramvay, köprü, mezarJık Kâtibi sefir mi oluyor? ve tiyatro meseleleri ipn bize izahat verdi Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey, şehrimize ait muhtelif işler hakkında dün brr muharririmize aşa ğideki beyanatta bulunmuştur: « Istanbulun imar plânını ya pacak mütehassısı seçmek üzere teşkil edilen jüri heyetinin mesaisi hakktnda bazı gazeteler yanlış nesri yat yapmışlardır. Müsabakaya i^ tirak eden mütehassısların gönderdikleri raporlar plân mahiyetinde değildir. Jüri heyeti, bu mütehas sıslarin bilgi, zekâ ve zevklerini ölçerek hangisinin, imar plânını da ha iyi yapmağa müsait olduğunu kararlaştıracaktır. Bu kararla han(Mabadi altınct aahifede) Belediye Rein Mahittin Bey Şehrîn muhtelif işleri Hasan Cemil Bey Ruşen Eşref Bey Ankara S (Telefonla) Ruşen Eşref Beyin Tirana elçi olarak gideceği ve Hasan Cemil Beyin Ryaseticum hur Umumî Kâtipliğine tayin olunacaği söylemnektedtr.