19 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayaf Ansiklopedisi tincîi cüzü çıkti 44 Mn NO. umhuriyel ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraî ?e mektup adresl: Cumhuriyet, Istanbu] Posta fcutusu: Istanbul, NO 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir müdürü: 23236, tdare müdürü. 22365, Matbaa: 20472 Pazar 19 îeşrinisani 1933 Hayat Ansikîopedisi 3üyük bir kiüöphaneyi bîr arada evinize geliren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlunmak lâzımdır. Beynelmilel Vaziyette Hayırlı bîr alâmet u Almanya ile Lehistan ara sında doğrudan doğfuya müzakerelerle temin oluıunak istenflen bîr mukarenette görünüyor. Al manya Ue Lehistan arasında yekdi ğere tecavüz etmemek için aktoiuna • cak bir itilâfın prensiplerinde ittifak olunmus olduğuna hükmedilmek lâzım geliyor. Fransada bu başlangıç mem nuniyetle karşılanmıstn. Çünkü Al man • Leh münasebetlerinin muhtelif ihtimalleri ve bilhassa bozuklugu Fransayı alâkadar etmekten hâli kalmaz du Fransada bu gaile eksik olımca memleketin diğer meselelerle daha serbest ve daha rahat meşgul olabüe ceği açık sövleniyor. Doğnısu bu baslsngıç Almanya için I ehistandan sonra Fransa ile konus • masına sıra geieceğ'ni farzpttirir. Za ten Fransada buna kuvvetli bir temayiil mevcut olduğunu biliyonız. Husu (ile bugün Fransada idareyi elinde tutan radikal sosyalistler Almanyada kuvvetli bir hükumetle doğrudan doğruya konusup anlasmak imkânından hiçbir zaman ümiMerini kesmemislerdli. Fransada kuvvetli bir hükumet teskil e v mek r.oktai nazarından Almanya nın Kayserile beraber imparatorluk devrine avdetinde bi'e beis görmivenler bulımduğu mechulümüz değildi. Adolf Hitler idaresirin Fransada mucio olduğu endise veni Aîmanvanın takip edeceği siyasetin îvice anlaşılamajnıs olmasıtvdan ileri geliyordu. Buna rağmen Fransamn Almanya ile bir kere dogmd.V! dosjruya müzakereyi tercih edeceği ve bu volu bir kere tec riibe etmekten geri kalmıyacağı kuv • Universitenin açtlma meraaiminds. Maarif Vekili Hikmet Bey nutkunu vetle muhtemeldi, ve hâlâ da öyledir. Memlekethnizin en ynksek ilim müAlmanyamn Lehîstanla doğrudan doğ essesesi olan tstanbul Üniversitesi dün ruva müzakerelerle bir anlasma netiçok parlak ve müheyyiç merasimle acesine gitmesi bunun için Fransada çıldı. hakiki bir memtvunivet uyandırmıstır. Bu münasebetle Üniversite bma Bu memnuniyetin arkasmda Fransanm sının her tarafı bayraklarla süslenmis, da avni yolu muvaffakiyetle tecrübe 'merasim içm hazırlanan avluya büyük edebOmesî imkânı vardır. Gazmin gençliğe hitabesîni muhtevi büRadikal sosyalist Fransasının Al • yük bir levha konulmus+u. Saat on nçc manya ile doğrudan doğruya müzadoğru bu avlu ile açılıs nutkunun irat kerelerle müspet neticelere varmak isedileceği yere bakan üst katlardaki temesi şimdiye kadar gidilen yollara bütün yerler yiîksek tahsil gençlerile nazaran bunun en kestirme bir hare dolmuştu. ket olacagı hesap edilmek'e oimasın Biraz sonra katabalıktan bu yerlerdan ileri geliyor. Şimdiye kadar gi de adım atacak y*r kalmadı ve metdilen muhtelif yollar, son günlerde bir halden içeri girmek bile güçlestî. Fransız gazetesinde nesrolunan isimsiz Davet edilenler arasında Rus sefi Universitenin erkâm ve hocalart Maarif Vekilîle beraber bir makalede de izah edilmis olduğu ri Suriç Yoldaşla sehrimizdeki etnebi Akademisi kumandanı Fuat Paşalar, matbuat mümessiUeri, rnaarif erkâm ve veçhile, sunlardı: konsoloslar da bulunuvorlardı. diğer birçok zevat ta geldiler. Istanbul Müddeiumumijî Kenan, ts 1: Kuvvet siyaseti. Bu siyaset Al Saat on dörtte sehrimizde bulunan tanbul C. H. Fırkası idare heyeti reisi manyayı Versay muahedesi mucibinBazı meb'uslarla Vali ve Uçüncii meb'uslar. Vali Muhittm Bey, Uçüncii ce daima susta durdurmak esasına is » Cevdet Keritn Beyler, Türk ve ecnebi Kolordu Kumandanı Sıikrü Naili, Harp Mabadi 5 înci safııfeac tinat eder. Maresal Fosun fikri bu merkezde idi. Maresal Fransanm Ren nehri boyunda vaziyete hakimiyeti esa •ına dayanan bir siyaset teklif ve ta!ep ediyordu. Mareşala göre böyle bir vaziyet Fransa hesabma Almanyaya karsı elli sene için sulhu temin eden faik bir hakimiyet teskil ederdi. 1920 de Rur havzasınuı isgali bu siyaset cümlesindendi. 2 : Almanya ile doğrudan doğruya •nlasma. Bu siyaseti Briyan tatbik etAtinadan dün alâkadarlara ge mek istemişse de onda kat'î bir bü !©n malumata ?öre, yeni Türk Yutünlük ihizam edememistir. Ankara 18 (A.A.) B. M. Me c nan ticaret mukavelesi müzakere 3 : Diğer devletle»le müstereken lerini yapmak üzere iktısat nezaretî lisi bugün reis vekili Refet Beykn riyörüyen sivaset. Son zamanlara ticaret ve sanayi sube&i müdürü yasetinde toplanmıştır. Celsenin açıkadar takip olunan siyaset bu idi ama M. Teodoropulos ile haricîye neza hşıni müteakıp Daiıiliye Vekili Bey Fransa bu siyasette devleMertn hiçbir reti mukavelât şubesi müdürü M. söz alarak Türk milleti Cumhuriyezaman ahenkli hareket edemediklerine Argiropulos ve Atina ticaret odası tin onuncu yıldönümünü kutlularken dikkat etmekten hâli kalmamıştır. Zorerkânından mürekkep heyet bu ayın çıkan bir varcgınm bu bayrama buluk zamanlarında herkes bir tarafa yirmi sekizinde şehrimize gelecektir. tün gönlü ile biitün nes'esi ile iştirak çekerek nihayet fedakâ'lık etmek külHeyet sehrimizde bir gün kalarak eden Î46 evıi Cevizli köyünü hemen feti daima Fransaya teveccüh ediyorAnkaraya »îdecektir. tamamen denecek surette yaktığını du. Müzakereler ayın otuzımda baş söyliyerek demisti» ki: O halde?.. O halde, isimsir m^kalıyacak ve bir iki gün içinde biti le sahibinin de tavsiyesi veçhile, Fran< Bu yangında 105 ev yanmış ve rilecektir. sa Almanya ile doğmdan doğruya anyangını söndürmek için de 12 ev yıkAtina Ticaret Odasında yeni lasmağı tercih etse en iyi yohı tutmuş tınlmıştır. Nüfusça zayiat yoktur. Türk Yunan tnukavelesinin mevzusayüabîlir. Bu tavsiye üzerinde ısrar eYangın esnasında birkaç kadın, cokocaeli meb'usu Sırrı Bey lan etrafında çalısmak ve Yunan dişimiz şimdiki Fransız hükumeHnde cuk hafif surette yaralanmış ve tetezlerini hazırlamak üzere bir ko rını sormuş ve icap eden yardımla böyle bir siyasete fazla kıvmet verii davi altına alınmıslardır. Bu vak'ayi misyon teşekkül etmistir. Bu komisrın yapılması için emirler vermiştir. mekte olduğunu bildiğimizdendir. Alhaber alır almaz büyük Reisimiz yon, Yunan tüccarlarınm yeni mu manya Milletler Cemiyetile Silâhlan Gazi Hazretlcri kövlünün hali hatıMabadi 4 üncü sahifede IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIMMUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIII.IIIIIIIIIIIMIIIII • 11111 • 11111! t T M 1 M 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ; 1 1 1 1 ] 1 1 11 1 M 1 kavele etrafındaki fikir ve dilekle1 11 11T11M11111 111 1 M , 1 1 1 I Azaltma konfe»ansından çekildikten etmek kimsenin ne iktidarındadır, ne de rini öğrenmek :cin gazetelere ilân hiçbir meselesi olmadığı açık ve kat'î sonra M. Hitlerin Transa 'le de pekâlâ lar vermîştir. Diğer taraftan ko arzusuna dahil olur. Almanyamn haksöylenmisti. Eğer bu sözler hakikate anlaşabileceği hakkmdaki «özl«rine misyonun calısmasmda hazır bulunlı olduğu meseleleri cebir ve şiddet sitercüman olacak veçhile samimî ise karn o zaman Fransız Basvekili olan mak üzere sehrimizde bulunan Yuyaseti değü, sulh siyaseti elbe'te daha Almanya ile Fransanm anlaşmalarına M. Daladier: nan ticaret muraKhaslarmdan M. kısa bir yoldan daha emip bir surette hiçbir mâni yoktur demekte tereddüde Sulh sözlerine kulaklarırraz tıkalı Fufos tel^rafla Atinaya çağırıl halledecektir. mahal görülemez. değil! mıstır. M. Fufos bir iki ^üne kadar Hitler hükumet'ne vuzde yüze ya Diye cevap vermisti. Fransada bu • Simdiki ahval ve serart içinde son Yunanî'tana gidecek ve Yunan ticaret kın bir ekseriyet temin eden son Al gün tercihan hâkim olmak istidadm suz felâketleri mucip olacak bir harheyeti ile birlikte şehrimize gelecekman intihabatından scnra favdalı su • daki siyaset iste bu sivasettir. Almanbin hiçbir meseleyi halletmiyeceği mutir. rette gidilecek siyaset yolu Almanya yada Başvekil M. Hitlerin muhtelif hakkak olmasına mukabil samimî annın Lehistanla basladığı ycldur, ve nutuklanndaki sulhperverlik siyaseti laşma arzusile yapüacak müzakerele • bu yolun bütün dünyaca memnuni samimî olunca iki komsu memleket rin safha safha halli lâzım her me • vetle kar'i'=<nacak c\ miihim safhası arasında esaslı ve ciddî bir anlasma seleyi halledip gideceği muhakkaktır. Ankara 18 (Telefonla) Adliye Fransa ile dofrut'an dozruya yaoıla • husulü hakikaten hem mümkün, hem Bmaenaleyh insanbğm menfaati ka • encümeni yakmda kazanç vergisi hakcak müzakerelerde görülebilecektir. havırlı olacağı kendiliğinden anlaşılır. dar mantığın icabı da bundan başka kmdaki tetkikatına başlıyacafctır. YeAvrupada Almanva meselesinin en M. Hitlerin nutuklarmda Fransaya değildir. ni kazanç lâyihasınm marttan sonra mühim kısmında Fransa Almanya karşı ortada yalnız bir Sar vaziyeti buAlmanyanm taleolerinde haklı olduMecliste müzakere edileceği tahmin omeselesi demek olducu malumdur. lunduğu ve Almanyamn Fransaya karğu noktalar vardır. Her esaslı noktalar. lunmaktadır. YUNUSNADl fi bunun haricinde anlaşmağa mâni Hakkın mantığına ilânihaye mümaneat Başvekil Pş. Zonguldak Istanbul Üniversitesi açıld1 ta ocakları gezdiler Bu irfan yurdunun açılma merasimi Havzanm ve memleketin refahı için çok hayırlı tedbirlerii aiınaca£ı günler uzak değildir çok güzel ve heyecanlı oldu 1 Maarif Vekili Hikmet ve Rektör Neset Ömer Bey ile genç bir Üniversiteli müheyyiç nutuklar irat ettiler, Gençler, mîlletimizi ve kültürümüzü cJünva milletlerinin ve kültürleri nin fevkına çıkarmağa ant içtiler Zonguldak 18 (Hususî) Baş vekil İsmet Ps. Hz. ile lktısat Vekili Celâl Bey ve refakatlerindeki he yet iki günden beri Havzada milletle başba şa mesgul ol makta, Cumhu riyetln tkinci on yılının bilânço sunda tebarüz ettirilecek olan iktısa<fî zafer lerimizi tahak kutk ettirecek tedbrrieri hazırlamakadırlar. Kömür ma Başvekilimız Zonguldak seyahatlerine giâerken denlerimiz bun tstanbulda Vali Muhittin Beyle beraber motörde dan sonraki ik tısadî yükselişimizde büyük bir arefakatlerindeki zevat maden ocak< mil olacak, malî muvazeneyi temin lannın içerilerine kadar girerek mave takviye edecek bir hazine addedencil«rin faaliy«itlerini teüuk etdilmektedir. mlsler, kömürlerin kazıldıği yerleri, elektrik santıralleriai kömür yıBu yolda sarfedilecek emeklerin kama tesisatını ve mihanikî vesa memleketimizin umumî refahında da müessir olacağı tespit ed"ilmiştir. rtin bulunduğu yerleri gezmislerdir. Bütün bu görüşlerin hedefi, HavBu cihetleri çok iyi ve yakından Mabadi 6 ıncı tahifed*: görüp, takdir eden Başvekilimizle Amerika ile Sovyet Rusya anlaştılar Amerika Sovyet Rusyayı tanıdığını bildirdi, esaslı meseleler tamamen halledildi Vaftn«ton 18 (A.A.) Sovyet Rusyayı tanımıştır. Nefredilen mektuplar Dünkü Meclis içtimaı Sırrı Bey (Kocaeli) bütçede münakaleler yapılmasına itiraz etti, Nafıa Vekili cevap verdj Meclis gelecek aj tatil yapacak Yeni TürkYunan ticaret mukavelesi Bir Yunan heyeti müza kere için geliyor IMIIIIIIIIItll'illnilllllllllllll'llllllllllllllHIIIIIIHIIIIIIIIIIIIlllllUlllllllltllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllininillllllllllllllllllllHIIIIIMIIIIIim Vaşington 18 (A.A.) M. Ruz yelt Amerikanın Sovyet Rusya ile tabii anünasebet tesis ettiğini ve yakında birbirlerme sefirler göndereceklermi bildirmistir. Amerikanın Sovyet Rusyada ilk sefiri M. V. C. Buillit olacaktır. Sovyet Rusyanın tamnması hakkındaki anlasma, perşembe gunb saat 23,50 de imzalanmıştır. M. Ruzvelt, Ljtvmof Yoldaşla teati etmis olduğu mektuplan nesretmis tir. Bu muhabereler propagada, din, hürriyeti ve iki taraf tebaası için iktı sadî casusluk iddiasile yapılması muhtemel takibat hakkındadır. Sovyet Rusya Siberya seferinden dolayı her türlü metalibatta bulunmak tan vazgecmeee razı olmustur. Bundan baska M. Ruzvelt ile M. Lit Mr. Ruzvelt Litvinof Yoldaş vinof Yoldasm müstereken yaptıklan beyanatta stmlar söylenmektedir: « Göriişmelerimizi birbirimize bil dirdikten sonra bugün yaphğımız an laşmalarda bütün metalibat, borçlar hak< kında muallâkta bulunan meselelerin halli için usulier tesbit edilmiştir. Ve Mabadi 3 üncü »ahifede Bostondan Üsküdara selâm! Amerikanın Boston şehri, dünya sulhunü temelleştirmek için tesis ettiği Belediyeler birliğine Üskiidarın da iştirakini temenni edivor Boston »ehrile Boston belediyesinin. selâm gönderdiği Vsküdarımızkn birer manzarası Hükumetler arasında sulh cereyan I Amerika birlesik hükumetinin Bos larını kuvvetlendirmek istiyen bazı Aton şehri, kardes Üsküdar sehrine se merikalılar muhtelif şehirlerin Bele lâm, sulh ve iyi arzular temenni eder. diyeleri arasında yakınlık ve dostluk Bütün devletler dünya sulhu ve silâh temin etmek üzere yeni ve büyük teşların azaltüması için teşriki mesai e kilât yapmağa karar vermişler ve bir diyorlar. Şimdi de şehirlerin kendi mude cemiyet teşkil etmişlerdir. hitlerinde bîrleşerek sulh namına bn temele kuvvetli sütunlar hazırlamasuıı Bu münasebetle Amerikanın Boston istiypruz. Dünya istikran ve sulhn için sehri Belediye reisi Üsküdar Belediye teşkil edilen federasyona Üsküdar şehriyasetine şu mektubu gondermiftir: rinin de tesrik ve kaydedilmesi için ır Aziz ve muhterem efendim, Yeni kazanç lâyihası