30 Ekim 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Bugiin gazetemiz 16 sahife 5 kuruştur Ve her zaman olduğu gibi Onuncu sene: No. 3407 umhuriyet İSTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektup adresl: Cumjıuriyet, İstanbul Posta Sutusu: tstantral, NO. 246 Telefon: Basmuharrir: 22368 Tahrir müdurü: 23236, tdare müdürfi: 22365 Matbaa: 20472 ffazetoniı Pazartesi 30 Teşrinievvel 1933 5 kuruştur Ve Her zaman oldnğif gfln ııiMmııımmıııııiMMMNiiHiınımtımmM Cumhuriyet Halk Fırkası ' an, kurtuluş ve mkılap Oe be» raber, vatana bfiyük bir eaer daha hediye etti, beDrf mületiıı 8mrB muddetince uzaytp gideeek çok temeui bir eser: Cumhuriyet Halk F«> kası. Fnkama lnartuluşun *e «nlnlap • lann hem tarihi, hem temadisidir. Meşratiyet devrmde Utihat ve T» rakki TBrkiyede gerçi temiz bir vata» fırkası ohnus, fakat vatanm «ryasî bir fırkadan isted3clerM bötÖB esasat ve teferrBatüe kavramaktan maatteessaf uzak kalmtştı. Cumhariyet Halk Fır kası kan ve ateş tufam lcmde vatanm «mesmden ftşlnrdı, ve Gazmm eHnde ve izinde adım adtm yurByerek mem lekette iynik ve yök»eklİk namma ne varsa hepsinin tahakkukuiM hadim oU ola, butün guzel muvaffakiyeflerra «an ve sereflerini pek haklı bh* gururla bep kendme malederek bugüne kadar yB rirvup geldi. Onun prensroter! çeHk grsler üzerinde dovuhnüş ptttin abldeler «ibidir. Bnrulmak ve kmlmak »a nmdan olmıyan abideler. Denebiur H Gazinin fikrini ebedilertireeek en mîl kemmel eaer, bugBn CumhurWet Halt Fnkası unvanmt taştvan ba rcSBi man . jcumeden îbarettir. Ne mutla o»a yB • rekten bagh °ltai vatandaşlar». MazM ^î»;v.ae t*« kadar buyiik tarihli ve î« *3cKaB Hîbarile de ea mes'nlivetli fe reflen X^Mk !, ^ ^ kabüiyelli bir banna bir devlet teskü etoe veridir. Bazı bSyuk miHetlerde büvSc fnr • kalar vardır ki adeta o mületlerin ba. yadarile tdn alâkalı bir variıgm tmm zamaniara samil bnr bayat tezah&rB gibi adeta miîlî bir zararet baünde de vam edit» giderler. Yeni Turkiye ber«eyîni yeniden vücude getîrîrken sankî kendfliğinden boyle bir fırkaya da vBcnt vermif oldu. Fırkamb inkılapçi Tdrkîyemn hayatfle o kadar kançıktır ki Tiirk milletinra bütun Utflcbal hayt». tmda otıtı bundan ve bnno ondan aynrt etmeğe tmkân olrmyacaktjr. Fnkamu: dane ait »erefi îcm sadecet Ben Gazi Mustafa Kemalm fnkanyun* Dese akan sulari diardaracak bir s8x soylemiç olur. Çunkfi bn fırkannz içm edebiyat sayılacak »uslü soz!«r cnmlesmden berhangi bir ifade de|0dir, belki aynen ve tamamen hakScatin ken dîsidir. Derler ki styasî Mcalar varîıkUurîm cemiyetin oz bayabnra derinliklerme istmat ettirdîkleri kadar sağlam, kvv . vetli ve fazht devam kabiliyetK 6h* • lar. Candrariyet Halk Ftrkası bayata TOrk mületmm kurtoluş ve inkılâp bareketleri içmde yojunda yoğunda doğnraşbflr. O hdalâpçı Turk mületi hayatmra en canh ve en şaıdı tezah&rS • riür. Ba i«bar!a memleketrauzde mfflî mefhamtmım en «adık ifadesmi fWka . mn teçkfl eder denibnekte bakikaten biçbir hata yoktor. Şa tek farkla ki fırkannz Türk mflletmin en iyi sedyelerinin abenkli, mSspet ve faal bir manzumen hük. mSnde bdmmyor. Bu nfadarüe fırkam a Tiirk vatanrada daima ebediyete işaret vermek Szere d3cflmif bir meşale vazifesirJ gormekte devam edecelriir. Fırkamıznı iBc adtmdald adı Anadolu ve Rumeli MSdafaai Hakuk Cemiyeti idi. Fırkannzm banisî oian Gazi mem îeket idaresmde mn^tin ibüyae ve temaySISnG daima esas olarak alnuf • hr. O kavrayîf itibarile grenidScte ve yarahcılık itibarile aceleci olmamskta kendisme tabiatî ornek alrmş gıbidir. Umnmî Harp m&tarekesmîn karagünlerinde Gazi zamanm ve zeminin ibtiyacma gore Mâdafaai Hukolca birlik bavra$ı olarak Stvastan yükseltmeği kâfi bnldn. O zaman sorulecek trartaIn? işinm istediti bv. idi. Nitekim butün vatan ve mület ba bayrak altmda topUndu Turk nalkmîn bu birligi Gazinm irade ve idaresî ahrnda kurta . YUNVS NADt Mabadi 3 *ncü sahifede fırkanm erkanmdan OI..,L ı ^ . u y^^ Gazi Hz. çok mühim bir hitabe irat geçitresmi yapıldı süslenen ettiler,muazzam bir geçitresmi yapıldı Gündüz hertarafı taklarla, bayraklarla giydi İstanbul gece de nurdan elbise Büyük Gazi diyorki: «Türk milletinin büyük millet oldugunu bütün ıpedenî âlem az zamanda bir kere daha tanıyacaktır. Ne mutlu Türküm diyene...» Ankara 29 (Sureti mahsosada giden arkadaşımızdan) Ankara büyük bayramın ilk gününü hudut •ux bir aevinç ve heyecanla ve gü neşii ılıfc bir bahar hava«ı içmde kutluladı. Daba gün dogarken şehrin •okaklarfle meydanlar ' hıncabmç dolnraftv. Ankara bir gelin gibi auslü. Her tarafta kurulu iaklann ü* tünde bayrakJanmı» dalgalamyor, büyük inkılâbın fiariannı goeteren levkalar panldıyordu. Geçk recmine iftirak edecek l)ü tün kıt'alar tam saat 9 da kendile . rine aymlan yerlerde merasim dvruşu vaziyetîni alınif bulunuyorlardi; fakat bttyük bayramın nef'esüe bir «el gibi coşlrun olan halk, Cumhuriyet meydanmı daba kıf alar gelmeden ewel kaplamifti. Bir taraftan da otomobillerlerle, arabalarla, kam y.J«».U aUatta ve yaya olarak on binlerce kişi Cumhnriye4 meyda nına çıkan yollarda ilerliyorlardı. Şehir ve ova davul, trampet, mızika ve beru sesleriie inli>oıx)u. Meyda . mn çevresine muazzatn taklar ve aütunlar dikilmiç, hoparlorlar konulmuftu. Saat dokur buçukta koca meydan igne atalsa yere düşmez bir hale gelmişti. Artık yüz binlerce kişi bütün Türk yurdu ve Türk âlemi gibi tek bir yürek nalind* dakikalan ı t . yıyordu. Ankara radyosu bütün ovayı kapl»yan vatandaslara Türkiyenin her yaomt ve uzak diyarlardan bizimle birlikte bayram yapan kardeçleri mize ilk müjdeyi verdi: Gazi Mustafa Kemal Hazretleri MeclUi teşrif etmiflerdir. Sefirlerin tebriklerini kabul buyurduktan aonra geçit re*mi meydanma doğru yola çıkacaklar . dır. Bu Ok müjde maazzam kalabalığı •evinçle aarsta. Biraz aonra Reisicumhur Hazretleri 3e refaketlermde ve maiyetlerinde bvlunan zevatin otomobilleri gorününce meydan yerin den oynadı. Bu sırada Ankara rad . yosu bütün cihana en büyük Tür • kttn merasim meydanma geldiğini ve isitüen »eslerin de meydam kaphyan yüz binlerce halkm selâmı ve tezahvratı oldugunu Hân edryordu. Ka Mabadi 9 uncu jşahtfede Türk milleti, dün bütün memleketi yerinden oynatan bir heyecan ve hararetle büyük bayramı kutluladı Istanbulda tarihe geçecsk bir gün Ankara eşsiz bir gün yaşadı Iki buçuk saat süren bir ııınHmiMiıııiMiıiHiııiMiıtiHiınwniMiifinnı Yıhn Bayramı Büyük Gazinin büyük milletine hitabesi Reisicumhur Hz. kabul buyurdukları elçilere hitaben de mühim bir nutuk irat ettiler vasıtave kaynaklarma sahip kılacagu. Ankara 29 (A.A.) ReMeumhur Mülî kaJturömüzü, moasa medeniyet Hazretleri yanlarmda Bfiyök Erkâmharbtye Reisi Müçür Fevzi Paşa Haz seviyerinm astüne çdearacagtz Bntan icm, bhtce zaman dicaaa, geçretleri oldugu halde «aat 10 da mera. mif asvlarm gevşetici zflmiyetine goum meydanmı tesrif ebniflerdir. Gare degü, ammnan sörat ve hareket zi Hazretleri geçise tştirak edecek mefhunana gore diifünülmelidir. Gelat'a ve tesekkülleri otomobiDe teftiş ve muayeneden fonra tribonıenne gel çen zaraana n»»betle, daba çok çah • şacagn, daha az zamanda , daha bü. mislerdir. Bunu mateakıp Cumhurriyaseti ba» yfflc ifler basaraeagnc Bunda da, muvaffak olacagımıza füphem yoktur. dosu tarafmdan tstiklâl marsı ealm • Ç&nlra, Türk mületİnm, karakteri ımf ve marştan sonra Reisieamhar Hz. yflksektir, Turk mflleti çahskandr, meydanda toplu halk ve radyo ile Türk mffletİ zekidir. ÇOnku, Turk mfl memleketin her tarafmda büt&n mfl. leti, miIK birlik ve beraberlikle gucliiklet tarafmdan dinlenen şn notku irat leri yeamesini bBmiştir. Ve çünkü, buyurmuşlardv: Türk nületimn, yürumekte olduga « Türk milleti, terakki ve medeniyet yohmda, elinde Kurtuluş savaşma basladıguuuıu ve kafasmda tottuga meşale, müsbet 15 mci ydmdayn. Bugün, Camhori • üimdir. yetimiım, 10 onco yıhm doldordo0 Şunn da ehemmiyetie tebaruz ettir£u, en b6y0k be.yranMfar meliyim ki, .yHksek bir msan cemiye Kutlu oltun, ti olan Turk mflletmm, tarihî bir vasfı Ba anda, büyük Tnrk milletintn bir da, gözel san'atlari sevmek ve onda ferdi olarak, ba kutlu gane kavaşmayuksehnektir. Bunon içmdir ki, millenm, en derin sevinct ve heyecam icmbmizîn yüksek karaktermi, yorul deynn» maz calMkanlıgnu, fnrt zekAsm, ilme Yarttaslanm, bajhlıgını jrfeeJ san'atlara sevgismi Az zamanda, çok ve buyök tşler ve millî birlik duygusunu mütemadi y,apbk. Bu islerin en bayüğâ, temeli, yen ve her tSrhı vasıta ve tedbirlerle Tiirk kahramanlığı ve yüksek Türk besliyerek mkisaf etnVmek mîllî 51 • kültüru olan, Turkiye Comhuriyeti . kömözdür. dir. Bundaki mavaffakiyeti Turk mfl > Turk mflletine çok yarasan bu fil kB, onu, bütun be»eriyette, haldkî huletinin ve onun değerli ordusonan bfar zarun temmi yolunda, kendine düsen ve beraber olarak, azrmkârane yürB raedent varifeyî yapmakta, muvafrak mesme Dorçluynz* kılacaktzr. Fakat yaptıklanmîzi asla kafî g8reBüySk Turk ımHetl, meyiz. Çimlra, daha çok ve daba b& yuk isler yapmak mecburiyetindeyiz. İS yıManberl, giristifimiz islerde Yurdıauuzu, dânyanm en maranr ve muvaffakryet vadeden çok sSzlerhni işittm. BsKHvıırHn H, ba so^lprlmtn en medenf memleketleri sevîyesine çî. (Mabadi 9 »«<» »ahîfmde) karacaga. MDletimizi en genls refah Cumhariyet abidetine konan Dankü geçit resminden bir intiba En büyük bayramımızı dün îstanbullular, çok bararetli ve beyecanh tezahürat ile kutluladdar. Yer yer toplanarak mahferî bir manzara teşkil eden yüz binlerce (Mabadi 7 ind tahîf*de) Bayramımız ve Avrupa Büyük devlet adamlarının sözleri, gazetelerin ^ neşriyah, hariçte yapüan tezahüra 1. Cumhuriyetimizin 11 yaşına basmam raünasebetile mühim bir telgraf gonderen lngiliz Hariciye Nazın Cumhuriyet Bayramımız hakkında şayanı dikkat beyanatta bulunan Avusturya Başvekiİ7 Sir Con Simon Cumhuriyetimizin onuncu yıldönumü Avrupa memleketlerinde büyük bir a. lâka uyandırdı. Dün hemen bütün Av rupa gazetelerinde inkılâbımıza dair ma M. Dolfas kaleler yazıldı ve bütun radyolarda geride kalan on seneye temas eden kon. feranslar verildi. Aynca devletlerin bü(Mabadi 9 tmeu mhifede) İstanbulun düttkü manzarattt Taknmdeki merasim den bir intiba
