25 Ekim 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

Bayrama 3 gün kaldı Verilecek konferans ve temsiller Büvük Bayramda yapılacak deniz şenliklerinin programı da dün tesbit edildi •Cumhuriyet '• SERBEST SÜTUN: Varlığa cevap! Tıp kongresi Büyük bayramda şehrimizde yayüpte Kemal filim sinemasında, on *>ılacak merasimin programını dün altıda Fenerde Kılburnu gazinosunaynen neşretmiştik. da, yirmi birde Kadıköy Süreyya siBayram gün leri zarfında konfe nemasında, Erenköy smemasmda, ran» verecek zevat ile temsil verileBüyükdere fırka merkezinde, on alcek yerler de tesbit olunmuştur. tıda Üsküdar fırka merkezinde, Kar. Buna nazaran 29 teşrinievvelde talda, yirmi birde Şehir iyatrosunda, saat on altıda Fatîh parkı önünde Beyoğlu fı>ka merkezinde, Feyziye şehir meclisi azasından Avni, üsküIisesinde, on sekizde Alayköşkünde darda Halk Fırkasında tsmail Şevyirmi birde Alemdar Amerikan kuket, Kadıköy Belediye meydanında lübünde, on altıda Ferah tiyatrosunHüsnü, Beykoz hükumet dairesi öda, v'rmi birî»e Millet tiyatrosunda, nünde Reşat Yılmaz, Büvükada is 30 teşrinievvelde saat yirmi birde kele meydanında Emin Âli, KartalBüyükada iskele gazinosunda, Ba da Halil MmetuMah, saat 21 de kırköy fırka merkezınde, on alhda Büyükderede Mekki Sait, BesiktaşBakırköyündo Miltivadi ^nzinosunta Ethem Akif, Eyüote Kemaîfilim da, yirmi birde Yeşilköy sinemasın bmasmda Ali Kâmil, Bakırköviinde da, Besiktaş ?por kulübünde, on alRifat, Sehremininde Osman Şere tıda Beykoz iskele gazinosunda, yirfettin, saat yirmîde Universite meymi birde Sehreminirde 34 üncü ilkdanında Sadri Ethem, saat on altıda mektepte, Eyüpte Kemal filim bi Taksim meydanında Nakiye, saat nasında, on altıda Fırka merkezinde, yirmî ikide Ethem tzzet, yirmi buMaltepede ikinci ilkmekepte, Pen çukta Glorya sinemasında Mekki dikte tiyatro binasmda, yirmi birde Hikmet, Majik sinemannda tsmail Şehir tiyatrosunda, on beş buçukta Şevke%, on sekiz buçukta Melek siBeyoğlu Halkevinde, yirmi birde nemasında Esat, Elhamrada Azmi, Beyoğlu fırka merkezinde, Fransız yirmî bir buçukta Kadıköyünde sütiyatrosunda, Alayköskünde, Alemreyya Paşa sinemasında Feridun, dar Amerikan kulübünde, 31 teşriniyirmi birde Sehir iyatrosunda Ve evvelde de saat yirmi birde Eyüpte cihe Ziya, 30 tesrmievvelde saat on Kemal filim binasmda, on altıda alhda Fatihte Agâh Sırrı, UsküdarÜsküdar fırka merkezinde, Bağlarda Hüsnü, Kadıköyünde Hakkı başmda Amerikan kız Iisesinde, SeNezihi, Beykozda Salih Zühtü, Bühir tiyatrosunda, Kastmpaşada doyükadada Hüsnü, Heybeliadada Ekuzımcu ilkmektepte birer temsil min Âli, Büyükderede Osman Şere verilecektir. fettin, Beşiktaşta Abdülkadir Ziya, Lohantalar da tenzilât yapacaklar Kasrmpaşada Dilşat, saat yirmi bir29 teşrinievvel Cumhuriyet Bayde Eyüpte Kemalfilim binasmda ramında bütün halk sokaklarda buFeridun, Bakirkövünde G»li»j Bah . lunacağı için birçok kimseler dışatiyar, Yeşilköy sinemastnda Sungur, n d a yemek yemek mecburiyetinde saat yirmide Sehremininde Sabri, kalacaktır. saat on altıda Universite meydanınBu cihet nazarı dikkate alına da Hâmit, saat yirmide ayni yerde rak Belediyece icap eden teşebbüs tsmail Şevket, saat on altıda Tak yapılmış ve Lokantacılar Cemiyeti »rm meydanında Muzaffer, saat yirtarafmdan bütün Iokantalara üç gün mi birde ayni yerde Selîm S ı m , sabayram zarfında listelerde azamî at on sekiz buçukta Glorya sinema • tenzilât yapmaları bildirilmiştir. sında Ali Rıza, Majik sinemasında Deniz şenliklerinin programı Nakiye, yirmi bir buçukta Melek siCumhuriyet Bayramınm ikinci giinemasında Nazmi Nuri, on sekiz bunü akşami limanımızda ve Boğazi çukta Elhamrada Seüm S ı m , yirmî çinde yapılacak deniz şenliklerinin bir buçukta Şehzadebasmda Millî programını tesbit etvnek üzere dün sinemada Agâh S ı m , on sekiz bu • Deniz ticaret müdürlüğünde bir topçukta Süreyya sinemasında Mahir, larotı yapılmıştır. ^yirmi birde Sehir tiyatrosımda MeToplantıya Denizyollan ışletmediha MtMftffer, on beş buçukta Besmden, Akay, Şirketihayriye, Haliç yoğlu Halkevinde Servet, on sekiz Mavnacılar, Salapuryacılar Şirket ve buçukta Artistik sinemasında MeliCemiyetinlerînden gelen murahhaslia Avni ve 31 teşrinievvelde de saat lar iştirak etmişlerdir. on altıda Fatihte Ali Kâmil, Uskü darda Halil Nimetullah, Kadıkö . Taplantıda verilen kararlara göre yünde Tank, Beykozda Sadi, Üsküo akşamki şenliklere Deniz işletme . darda Fethi, Heybeliadada Fazıl, sinin ve Vapurcular Sirketinin ge Kartaida Mahir, saat yîrmi birde milerinden iki tartesile Akay, Şir • Eyüpte Refik, Bakıköyünde Ali Rıketihayriye ve Haliç Sirketinin bi za, on altıda Yeşilköyde Galip Bahrer vapuru da istirak edeceklerdîr. tiyar, yirmi birde Şehremininde Neö n d e gemi ve vapurlar, arkada, cati, on alhda Üniversîte meydamnmavna, motör ve kayıklar olmak ü'da Hâmit, yirmi birde ayni yerde zere büviik bir zencir teşkil edile Salih Muraf, on altıda Taksrnı meycektir. Vapurlarda cazbant ve ot • 'daffımda Fethî, yirmi birde ayni yerkedtralar bulunacaktır. Halk Va • de Mekki Sait, yirmi bir buçukta purlara bedava bindirilecektir. Bu Biz Suna suleriz. Ve möotezel bîr saray Glorya sinemasında Zekil Cemal, suretle munıtazam bir tertip dahi • keümesî oîan araocanm (hâsa) ı m ; 8* Majikte Rifat, on sekiz buçukta. Melinde Marmara açıklannda ve Boğaz • diiden kovulnManıs olsaydı tekraTİar • lekte Azmi, yirmi birde EFhamra içinde dolaşılacaktır. Şenliklere işdık. Bu lazıımsaz edaya cevap diye çu. 'da Sımgur, Yirmi bir buçukta Şehtirak edecek bütün merakip kâmilen zadeb&şmda Millî sinemada Azmi, donatılacak, alayın devarnı müddena sovlerdik. yinni birde Şehir tiyatrosunda Me tince donanma fişekleri yakılacak, « Biz kendmi Kavbehnis. bînecek' a. diha Avni, on beş btıçukta Beyoğlu Cumhuriyet marşı söylenecek, dan raba anvan susineklermi yola getirecek Halkevinde Faruki, on sekiz buçukta sedilecek, eğlenilecektir. sekiHe hareket edıyor ve yan yazrvoÂrtistîk smemasmda tbrahim Ke • rmt. Yoksa mukaddes emanetî» sahipmal Hanım ve Beyler farafmdan bilerme; v» Vâ voeuranlara degil...» rer konferans verileceklth* . Cumhuriyet bayramma iştirak eftBu soysozluk 15 yılm han»nrfle yo . mek üzere Ankaraya gidecek izci gıinıTmmmlara aütth. 1923 . 1933. On ler dün öğleden sonra Universite Bundan başka 29 teşrinievvelde sâ. yıl Inıtluianiyor. Uyan!... MllictB meydanında nmumî bir hazırlık taat yirmi birde Heybeliadada Deniz ğin sövenizme dökiihnesi nek tabiî ki limi yapmışlardır. tzciler bu talimlisesinde, saat on altıda Karagüm • her hakikî mîHivetciyi müteessir eder. lermde çok muvaffak ormuşlardır. rükte ilkmekiepte, yhmi birde E VA biz oz miflî'«»tcner hevecanla bnna «Biliyoruz ki Ankarada 1 5 giin» de bir bu adlı bir san'at ve fikir mecmuası çıkıyor. Son çıkan saAnkaradaki beşinci millî tıp konyısında (Şuursuz Heyecan) di gresine iştirak eden îstanbuJ hekimye bir musahabe vardı. Bu mu . lerinin mühim bh* kısmı dün şehrimisahabeye yazımdan bahsolunma. ze dönmüşlerdir. sı ve birlik gazetesi tahrir heye . Bunlar arasında kongre reisi Ziya tinde bulunmam dolayısile şahsan Nuri ve Tevfik Salim Paşalarla Necevap veriyorum ve cevap istiyoşet ö m e r ve Mazhar Osman Bey • rum » R F ler de bulunmaktadır. Kongre kâ « Şuursuz heyecan zararh, şuurlu hetibi umınnisi Fahrettfn Kerim Beyle yecan faydalıdır.» Ankarada kalan diğer hekimler bu2X5 = 4 giin geleceklerdir. Akıl ve manhğın ve flmin bu basit Mazhar Osman Bey, kongre hakve meşhur prensibi yanm sütunluk bir kında bir muharrîrimize şunları söybolusla izah edümiş. Meşhur muharrir lemiştir. bunu kesfettikten sonra da sadede « Kongre, bundan evveHcilerden geh'yor. daha muntazam ve mükemmel ol Biz yazımızı 3 cepheden yürCtece . muştur. Vatanm her köşesmden bir ğiz. 1: Yazınm hedefine cevap. 2: çok hekimler gelmiş, uzun seneler Kendi prensiplerhniz. 3 : «Utemiyerek» denberi birbirlerini göremiyen n e s yazıcının hüviyetinin tesbiti. Bu şekil. lektaşlar görüşmek fırsatını elde et de genis bir hedef tutmamızm sebebi mislerdir. Yalnız, Ankarada bazı Yasar Nabi Beyin manah tenkidintn bu otelcflerin, bayramm yaklaşmasi kadar genis bir sahada yapılmastn . münasebetile fiatlerrni üç dört misli dan değfldir. Biz ona nihayet dudak ta çıkarmalan hakh tees«ür ve şikâyetbükebîlirdik. Fakat bu hususta gün geç. leri mucip olmuştur. tikce; tuhaf yollara sapan fikir telâkkiKongrede ehemmtyetle görüşülen lerine de umnrnf bh cevap vermn olmevzulardan biri d e madensulan mak ve efkân umumiyenm herhangi bîr meselesidir. yanhs vo!a gidebilmesine mâni olmak Her memlekette yabancı maden endisesile bu satırlan yazıyorum. sulanna müsaade edilmediği halde bizde bu hu*u*ta kozmopolit davranılıyor. Hükumetin buna müsaade « Heyecansız bir msan yaşıyamaz. etmemesî, Beyoğlu lokanta ve otel • Dprlerse innamaym. Bazan yasar da. lerile şimendifer ve vapurlarda yalHeyecan cümiei asabiye»; tekâmSl et . nız memleket sulannm sarfettiril mı'st her canlıda esashr. Bunu şuur diz. mesi gayet muvafık görülmüştür. ginlerme barlıvarak InıHananlar sfip . Kongre salonu yanmdaki bir dahesiz ki bu kabiliyetlen'nden istifade hede açılan sergidek» yerli mtbtahederler. Ve asıl beserî heyecan budur. zarat, on sene evvelkilere nazaran Buna 2 X 2 = 4 şribi bir kaziye halinde çok yüksektir. Arada adeta bir asıryukanda tesbit ettik. lık fark vardır. On »ene evvel ten «Birlik» kültürü en saglam esaslara kit ettiğim ve hırpaladığım eczaa dayanmıs, bir gençlik zümresinin: ruhî arkadaşlanmla bu marrfetlermden heyecsnînnnı en acılı günlerm kâbus » dolayı kalbî surette banştım. Gene lan içinde bir gıda diye yutmuş bîr inbu serginm bir köşesinde doktor kılâp mem'eketinin öz çocuklanmn gaDundar Beyin çamurdan yaptıjı hazetesi oldujruna göre onun heveca • rikaengiz mulâjlar, ziyaretçi hekimnından suohel*nmek yukarıda dedi • leri saatlerce meşgul etmişth.> ğim gîbi ancak heyecansız, stnirsîz ve Söylendiğine gore, kongreye tş yahut hevecanm ne demefe olduçunn tiraki b'dayette memnuniyetle karbiln»iyen bir kafamn ısidh*. Hars davaşılanan ttalyan hekimlerinden M. smda; pürüzsüz ve lekesiz milliyetperKastellmtn tebligatı dinlenirken, verlik prensiplerinde bugünkü gençlik kendisnin ilmî bir müşahededen zi mnhakkak ki çok titizdtr. Yani çok sinîrlidir. Bunu ancak hars davasma ka. yade bh ilâcın reklâmmı yapmakia meşgul oidufu n a z a n dikkati eelbetnsan tib'z, sinirli olanlar anlıyabilir. miştir. Bu itH>arla ttalyan hekimm Bir mecmua tasavvur edelim ki: Her yazisı b>r mana tasımakta; her sahifesi raporu, kongrede münakaşa m e m r a bir derdi desmekte ve her kötü hâdi « olacak mahiyette görülmemîştir. sevi eşmektedir. Bir mecnrua tasavvur ediniz ki: Müptezel bir san'at yerine özlü ve nurhı bir geieceğe mtizarla bogunun dertlerüe mücadeleyi daha faydalı bulmusfar. B<*zce bugünkü Turkive mânasn hfkâyeler, tatnz taftsnz şiirlerden manram kalabilir. Fakat kozmopolit bir ma nada; ru smeklermm zararlı ısırmala. Bazı açıkgSz tacirlerin CunÜHi • ri; ayazmalarm akreplîkleri fikir ve san'at anarşisi içinde kaiamaz. Fikir ve riyet Bayramı münasebetile fia*lerde tefekkBr ne demektir? Ba yaıiciya ba tenzilât yaptıklannı bildiretı ler • bahisler fizerinde çok okrnnasmi tavsi. halar a*tıWan görülmüş, Ticaret o> ye edecegiz. «Memleketi idare eden • dasmea ba kabil n'earethanelerm tet . lere ders vermek istiyen tavîrlar takm* bîrine başlanmifttr. mak» cömlesi bihnem ki ne mâna tasir. Şehrimize dönen doktorHabisburgların zalim idaresi İhtilâl Fransova ların verdiği izahat Jozef Rusları imdada çağırınca... Katliâm Türkiye mazlutn Macarlara kucağînı açıyor Birinci sahifeden mabat O tarihte Avusturyanın idaresi prens Meternihin elinde idi. Büyük Napolyonun sukutunu ihzar edenlerden, meşhur «Mukaddes htifak» ı kuranlardan, hürriyet havasmı milletlere teneffüs ettirmemek için her tedbiri yapan ve yap. tıranlardan biri olan ba ihtiyar prens, Pariste patlıyan fartınanın Alman ve Avusturya topraklanna da kolay lıkla sirayet edeceğmi biliyordu. Fa kat kırk senelik bir tecrübeye güvenerek zecrî tedbirlerle böyle bir hailenin önüne gecmeğe savaşıyordu. Onun Paris hâdiseleri hakkında söz söylenflmesmi. yazı vazıîmasmı vasak etmek, ihtiiâiden bahsedenleri hapse attırmak gibi «röz korkutucu tedbir leri Viyanada bile tesir vapmamıs. halk avaklanarak kendismi öiİMnl" *ehdit et. mis ve kaeırmıs olduçu gibi Macarlar da memrtî idare talebile ayaklanıvermis lerdi. Vivanadaki kansıklıkla muvazi olarak Avusturva idaresmde bulunan 1 talyan topraklannda, Cekler arasın da da karga*alıklar ve kryamlar vuku bulduÇu ve turkçesi bStün Avusturya kanlı bir buhrana uftradıfı îcin tnraa . rator DSrdancH Ferdînant, birdenbire sflâha «anlaraadı. dipiomatca <»'vrana. rak iHdn ftalyanlan, Cekleri, Vivana . Man ezmeK ve Macarlari sona bırak magı mavahk jrSVda. Ba fildrle yözune bir ma«ke geçirdi, 1848 msanmuı o nanda mohtesem bir maiyetle Pres . Dnrfr sdırui0 jftMı. Türklerve^Macarlar ^ . Fiatlerde tenzilât! Halkı bu suretle iğfal edenler tesbit olunuyor Ankaraya gidecek izciler Diğer taraftan, piyasadaki kre dHeri ve muameleleri bozuk olan tficear hakkında tanzim edüecek olan kara listenm de bir an evvel hazırlanması için Odaca faaKyete geçîlmiştir. Bu htısusftaki nizamname oda meclUmden geçtükten sonra vekâletin tasdikme arzedilecek, list«nin de tanzimine başlanacaktır. Galatasaray denizcileri Irvada Galatasaray denizcileri ge çene cuma gü . nü Karadeniz Boğazi haricra de üç çifte fı talarla bir ge zinti yapmışlar* ve trvai deresi ağzına kadar gidip gelmişler dir. Genç kürek çiler 30 mil mesafeyi kürekk 6 saaite katet mislerdir. Re»imlerimiz den biri Gala tasaraym üç çif te fıtasını Irva ağzında Kumde re köyünde gös termektedir, di ğeri ise bu ge zintiye iştirak eden on üç denizciyi îrva Cankunaran merkezinde cankurtaran yelekleri giymiş ol • dukları halde göstermektedir. Galatasaray denizcilerinin bu gezmtisi, Boğaziçinde ve t»tanbul ki. tel'm ederiz. Fakat eebmdeki muhtelif dudüklerle her araba değistirdikee bugSn sozüm ona iosaniyet ( ! ) yann müliyet gibi sesler çıkaran insanlardansa iğreniriz. tşte biz bu memlekette böy. le insanlar çok olduğunu hesap «derek ve bilerek mücadele ediyornz. Yoksa hicbir zaman mkılâp ftrkasmın milli . ciliğine söz söylemedik delikanlı. Bilâ. kis biz bu inkılâp memleketinin bu yük. sek prensipini her kulağa duyurmak, her ruha smdirmek ve ruhu aşure çor. basma dönen siz gibüeri de artık şu diye ve bu diye dinliyemiyeceğimizi i. lân etmek çin haykınyoruı. Çanakkale için yazdıklanmı okuyunca bütün smirlerimiz gerildi. Fakat biraz düşününce sakinledik. öyle ya biz sizden ne bekliyebilirdik. Artık kale mmiz düşünmeden işlemeğe başlamış olmalı ki bu mes'uliyeti bize yüklemiş. siniz. Bu mes'uliyet bize değil, neşri yat hayatına bizden evvel atılmış gençler olmak dolayısile sizlere düşerdi. Fakat ruhsuz olan; smirsiz ve heyecansız insanlann yaşıyabileceğine misal o . lan siz ve sizin gibiler böyle işleri düşii. nemezsinir. Ve düşünemiyeceğinizi de biz bildiğimiz için sizi muatap tutma . dık. Hem böyle lslere kanştnaym. Bu hak, duygulu insanlar içindir. (Varlığa) iftirada bulunmadık. Yalnız varlığın niçin çıkıyoruz yazısma cevap veremediğini size hatırlattık. YaJanna deml. vazıcılanna güvenen, ve onlan bir borsa tabelâsı gibi baş kap*. gmda ilânlandıran bir mecmua... Za . rarlı ve fenadır demiyoraz. Güzel. Fakat bizim istediğhniz çesni, bizkn istedigkniz inlolâp heyecanı yoktor divo • ruz. Daha dan meşhur iddUJı imaniciler içinde (Muhrt) te kafa ve kalem sa • tan ba Donkişot edalı kahraman; tası tarağı toplıyan Amerikan bazirgânla rmdan aynlmca Meteyi yaznotş ve baş. ka bir hava tuttunnaga çabalamağa baş. lamışttr. Yeni araba. Yeni dödük. Şuursuzluğun üzerine bir şuur per desi girip te şahsiyetsizliği saklamağa çalışan (bir kadın söylüyor) müellifine sadede gelmesmi ve mkılâp yazılannı öz mkılâpçüara bırakmasını ihtar ediyo. ruz. (Birlik) te niçin bir ilmî nazariyeye bir san'at bahsine dah* yazı yok diyen ba zata da Hukuk Fakiikesİ, Edebiyat Fa. kühesi, Tıp Fakühesi, Mülkiye Mekte. bi mecmualannın abone şeraitmi hatırlatmakla iktifa ederiz. Sözlerimizi çok uzatmak isterdik. Fakat şimdflik daha fazla konuşmağı zait buluyoruz. Kültiir hareketlerini tenkit etmeğe cür'et edecek ve inkılâp fBfriyalı üzerinde kalem yürot*cek bir rattaıv ev . velâ sağlam bîr lise dipioması istiyo ruz. Yoksa ve yoksa haberimiz yok ta kendi kendine anadan dogma dâhilermi yetişiyor... Macarlarin Magnas meclisi Eu şebJr. de toolanirdı. Dordöncu1 Ferdmant, orada Macarlar fçm mesrutt bir îdareyl kabul etti. Artık Magımş meclisi tam bir millet RMclisi olacaktî, âyan ve meb'osan heyetlerme munkasem ola • rak her sene topîanacaktı. Macarlarin nBstakn ve kendi meclislerme karşi mes'ul bir kabtnesi Dolonacak, macarea reant Bsan «ayılacak, Pe»te hukft met merked olmak azere kabttl edileeekti. Yamiz Âvastnrya knparatorn, Macaristan krah unvanini tasryacak ve iki devletm harp ve talh siymeti bir gideeektl Ba «aretle Macar mOletinh tstfldâli tenon •dflmîşti, Kont «Batysni» nin riyaset! ahmda Kosnth, De&k, Sz« • ehenyi gibi bâyuk vatanoprverlerden murekkeo iBc kabkıe de tesekkul et mlştî. Fakat Macar kralitk tacma tâbi olan Rumenler. Strolar, Slavlar Jmpa. ratoron tefvikile Macarretandan ay . nbnak teşebbösünde bulundular. Hat • ta Hırvat bani miralav Jellucic Hmratistan, tsklavdma re Daknacya nanu . IM Agrflfncla oir nolcamet kortıp »lacftristam tanunadıgınî, Viyanaya bagh olduftanu nan ettf, bir de Hırvat diyet meclisi topladı. tmparatoran mfralay Yelâşici gizE gizK himaye ve te<v3c ettigim anltyan Macarlar, son derece möteessir oldok. larmdaa Hmratlan bizzat tedip etmegİ kurdnJar, 11 eylul: 1848 de «Kuşot» a diktatör yaphlar, para topladı kr, DördüncS Ferdinantia da alâkayı kestiklerini resmî bir bevanoame ile uanettOer. O vakte kadar ttalyadaki ihtilâl bastmbmf ve Kral Ferdinandm elinde Ma. carlan ezebüecek bir orda kalmutı. Beş ay evvel Macarlara istiklâl veren imparator ve kral, tırnaklarmm uza • dıgmt görar görmeı pençesini bu ma • sum mflletin omozlarma batırmaktan çe. kkımedi, mahot Yelâşici Macarlari tedibe memor ettı. Yelâşie, emrine verilen ordu ile Ma. ear topraklanm çignerken Macarlar da imparatorun fevkalâde konüseri Jeneral Lâmbergi Pestede köpru başmda parçaladılar, butün nulletce silâhlanarak Yelâşici ağn bir mhizama oğrattılar. Bonun âzerine imparator, Pragla Vi . yanayı bombardmvtn ederek ihtilâlci. leri kan ve ateş içinde boıbna* olan Jeneral Vmdişgreyçi Macarlarin 3zerine saldrdı. Ba yeni kumandan bir hamlede Bu . dapesteyi aldı, birçok adam astı. Fa kat Kosot, parlamentovu Debreçin «ehrine götürdö, bütun Macarhuı .daha coskun bir irade içinde basma toolıva. rak muharebeve giristi. Bem, Klnvka, Lehli Debinesld ve Goergey gibi je neraller Kusotun emri ahmda Rumen, Sırp asilerini sindirivorlar ve hnDarator ordulannı birbiri ardmra bozup kaçmyolardı. Goergey, 1849 nisanı îdnde Budapesteyi geri almıstı ve Macar oarlamentosu bu zafer uzerine oa. vitahta dönerek Habsburg hanedanmm Macar krallıgı tahbndan sokut er>i§Tnî j ilân etmisti. ( 1 4 msan). Bu boğusmalar strasmda birkac ke. re Viyanadan kaçıp gene geri dönen tmparator ve Kral Dördüncü Ferdinant istifa ederek yerine henüz on sekiz ya şında bulunan yegem" Fransova Jozef geçtnişti. Genç imparator, kendi or dulannın Macarlarla başa çıkanuya cağını anlaymca feci bir karar ittihaz etti, Rusya Çan Birinci Nikolayı imda. dına çağırdı. Çar da hürriyet dSşmani idi, Rus . lan korkutmak için Macarlari ezmekte büyük bir menfaat görüyordu. Bu sebeple Iran ve Anadolu muharebelerinde dereler gibi kan akıtarak büyük bir şöhret kazanan Jeneral Baskiyeviçi Macaristana yolladı. Şimdi Macarlar iki ateş arasında kalrrnslardı. Bir ta raftan Avusturya ordulan, öbür taraf . tan Rus sürüleri amansız bir tazyikle kendilerini knıp geçiriyordu. Kuşot, son hadde kadar karşı dur . mak taraftan idi. «ölelim, fakat boyu iğmiyelim» diyorda. Diğer liderler, faydasız* bir mukavemetin millete ihanet olacağmı ileri sürSyorlardı. Bu zıt fikirlerden tabiatile bir nifak yüz gösterdi, Kuşot diktatörlükten düsürüle rek yerine Goergey geçti. Yeni diktatöriin ilk yaptığı iş Vilagoı ahitnamesini imzalamak, Macar millî ordusunu Baskiveviçin eline vermek oldu. ( 1 2 ağustos: 1849). Şimdi bo ğuşma bîtmişti, ezilme baslamıştı. Her tarafta korulan Avusturya divanı harp leri vatan içkı süâha sanlan Macar dilâverlermi sıra sıra kursuna diziyorlar • di. Büyük devietler, sagır ve dikizdi. Hiçbir medenî merkezden mazlumlar lehine bir ses yükselemiyorda. Hudut lar da kapanmısh. Avrupa, Macaristan. daki msan mezbahasmdan kaçabfle . cek kurbanlardan bir kısmmm bfle kuı tulmasma sanki engel olmak istiyordu. Kusot ve arkadaşlan, bir yolonu b » Iup gizliee tstanbula yoüadıklan gene Mağnaslardan Kont Andrasi vasıtasile Türkiyeden yardım istenuşlerdi. Ba Macar vatanperveri Bebekte bir ev» misafîr olmuştu, Avustorya sefirme aem dirilmeksizm tngük elcisi delâletfle Sultan Abdolmechİe görastürübnaş . tfi. O snada sadrazam bulunan ReşH Pa şa, Maearlan kurtarmak için askert bir tesebbBste bulonamadı. Fakat Bükreşte bulunan Fuat Efendi (Keçecizade meşhor Fuat Pasa) vasrtasOe Macar möl • tecilerine Türk hodatlarmm açık ol doSann ilân etti. tste, kanbirlİginm ve Tark fâtüvve. tmin, icap ettirdiği ba ilân üzerhıe birka< bin Macar, Ruslarla Avustoryaluann karduga mezbahadan kurtuhnak hnkftmm buldolar, Turkive topraklanna geçe rek cafilanm kurtardılar. Bunlann içind< Kusot, Bem, Klapka, Deminski, Andraj gibi yuksek liderler ve birçok zabitler, avukatlar, doktorlar, san'atkârlar vardı. Sonralan serdan ekrem olan ömer Pş., Mösör Mehmet Ali Pş., Mahmut Pş. sah* Nigâr Hammm babası mirliva Osman Pasa bu mü'+ecilerden oidu^u gibi Jeneral Bem de Türk ordusuna mtisap ederek Murat Paşa namile hayli hîzmetler gormüstür. Avusturya ve Rusya kabineleri ba mfilteciler için Babıaliyi çok sıkıstır . mışlar ve bhr sSru tehdit'er savurmuş larsa da Sadrazam Reşfc Pasa Türk a lüvvucenabmı nrahafazadan geri kalmamtş ve hatta Fuat Efendiyi Peters • borga kadar göndererek Çar Nikola . yı da ahp tobnaktan vazgeçirmistir. Bu hâdise, dediğimiz gibi, kanbîr . nginm ve Türk karakterinin tabiî bir tecsllrtinden ibarettir. Avrupa, bütün Macarlarm kesilmesme göz yumabi • hrdi, fakat Türkler bu facia önfinde kayhsiz kalamazlardı! *** Büyük Macar ihtilâhnin her millete örnek olacak kadar kıymetü hahralarm dan biri de «Milletin dulu La Veuve de la nation» namüe anılan Madam Batyaninm gösterdiği millî haraa settir. Batyani, ilk müstakil Macar kabme . sinin reisi idi. Ruslar, zafer kazamr kazanmaz bu vatanperver adam yakalayıp kurşuna dizdiler. Sukun avdet et tikten sonra onun kansı milletm adeta mihrabı oldu. Kadm, erkek herkes onu bir mabut gibi sayıyor ve seviyo>du. Gerek imparator ve Kral Fransova Jo. zef, gerek arşidükler, bu muhterem dulun gönlünü almağı siyaset fariza? « telâkki ederek bir sürü kompliman'ar yaptıkları halde kerdisi Avusturyah lara lânet okumaktan geri kalmamış • tn\ Hatta imparator, bizzat ziyaretme geleceğini haber verdikte: «Buyursun. Fakat o gün ev sahibi evde bulunmıvacaktırÎT» cevabım göndermisU. Milletler, işte bu ayarda kadınbnn doğurup terbiye ettiği nesillerle yükseItr!.. M. TURHAN tstanbul Havagazi Şirketi 28 tesrinievvel cumartesi günü saat 14,30 da Beyazıtta Elektrik Evinde verilecek olan amelî yemek ve pasta pişir me dersîne bütün Hanımefendileri davet eder. (9016) la yılannda dolaşmak îçin yap m\\ narin ve hafif fıtalarla Boğaz ha • ricinde, Karadeniz gibi şakası ol • mıyan bir denizde sporcularımız tarafmdan ilk defa yapılmıç bir cevelândır. RÜKNETTtN FETHl