20 Ekim 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat \nsiklopedisi nci cüzü çıktı 42 umhuriyet HO. OO\SI İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf re mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: Istanbul, No. 246 Clllîia 20 TeSrîfiîeVVBİ 1933 Y Hayat Ansiklopedisî Biyık bir kîtüphaneyi bir arada evinize getiren an faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak iâ^ımdır. Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müdurü: 23236, îdare mudüru. 22365, Matbaa: 20472 Şehirlerimize Meydanlar, parklar Lâzım! münö kutlulamak içm her şehir ve kasabamızda yapılacak büyük toplan hlan alabilecek meydanknn yokluğu bu takımdandır. Devlet merkezi olan Ankara yeniden vücut bulmakta olan bir şehrimiz olduğu için oradaki mey dan yokhığunu henüz onu vücude ge tirmege «ra gelmemis olduguna atfe debiüriz. öyledir de. Ankarada bu çeşit ihtiyaclann hepsine cevap verecek meydanın mevkii ve projen ancak geçen sene beürebildi. Onun pek mükemmel birsey olraası tstenfldigi için tabiî geçen seneden bu seneye yetisemez • di. Bu yokluk yüzünden bu sene An . karada onuncu yıldönümü geçk r«s • tninin kosu yerinde, yani sehrin yambaşmdaki sahrada yapılacağı anlaşıh . yor. tstanbulda bu merasimin nasıl yapı • lacağım gosteren programm bizzarure adeta klâsiklesmis eski usulde tertip edilmis olduğunu gördük. Beyazıt meydanmda toplanılacak, geçit resmi ora. da yapılarak kafileler sokaklan katede ede kısmen Galataya kadar, kısmen de Tak»im meydanma kadar gidecek ler. Ne Beyazıtta, ne de Taksimde a. dma meydan denilecek ve bu gibi iş lere dörtbası mamur olarak yaraya bilecek hiçbir yer olmadıgnu ise pek 5vi biliyonız. Memleketin bizim görebiMigimi« ve bilebildiğimiz sehirlerinden yalnı* tz . nvrde belki Kordonboyu azçok genis ve pek uzun bir meydan «ayılabflir. Onun da btr tarafı denizdir, fazla kalabalığm sıkisması orada da halkin de • nrze düsmesi tehlikesini taşır. tstanbuldaki pecit programtiH tan . zim edenler keske Beyazıt yerine Sul. tanahmet mevdaıunı mtihap etsey diler. Bütün lstanbulda valnız orada bu türlü merasimin nisbetie daha iyi ve daha rahat yapılmasma salih bir mey . *]....J< *rm~Aı* V » glliîiıı Kîrînfie Irtan D D htiyaçla karstkarsıya gelindiği zatnan eksiklikler bütün çıplaklığile smhyor. tşte Cumhuriyetin onuncu yildönü Kardeş Macar milletinin Başvekili dün sabah geldi M. Gömböş tezahüratla karşılandı, akşamüstü Ankaraya hareket etti Kardeş Macaristanın Başvekili M. Gömböş ile Macar Haıiciye Nazırı M. Kanya dün sabah sehrimize gelmislerdir. Macar Başvekili ile Hariciye Nazirına Hariciye Nezareti umuru siyasiye müdürü M. Mariassy, Hariciye kalemi mahsus müdürü Baron Apas, Başvekâlet ya. veri M. Schomogi ve binbası Andre Şamgi refakat etmektedirler. Heyete aynca aJtı gazeteci dahil bulunmakta dır: Bunlar da Pestes Hoyol gazetesi muharriri M. Ladilaus Leugyel, Pesti Hirlap gazetesi muharrirleri M. Men • zelujag ve Esjen Benda, Oz Est gaze tesi muharriri M. France Bosoelyi, 8 O. rok gazetesi muharriri M. Lanis Ger . loeris ve Macar ajans muhabiri M. Michaielden ibarettir. Macar sefiri M. Tahi ile Atasemilfter kpvmakam M. Nemeth Macar nazırlan. m Edirneden, Hariciye Vekâletinyz na Türk Yunan dostluğu M. Çaldarisin Yunan meclisinde» beyanatı Yunan Başvekili Türk Yunan misakına dair izahat verdi ve şicdetle ahkışlandı Atina 19 (A.A.) Dün akşam mesaisine başlamış olan Mecliste, M. Çaldaris Cenevre seyhatinin ve hükumetin Ankaradaki faaliyeti nin neticelerini bildirmiştir. M. Çaldaris Ankara seyahatine temas ederek Türk Yunan misakınm teferrüatını anlatmış, bu misakın iki devIet arasında mevcut dostluğu kuvvetlendlrdiğini, bütün siyasî fırka lann üzerinde anlaşmış oldukları Yunanistanın haricî siyaseti direk tifleri dahilinde olarak iki devletin hususî ve müsterek menfaatlerine istifade temin ettiğini söylemis ve demistir ki: « Türkiyenin asil ve dost halkı biz geçerken, büyük bir kalabalık halinde samimî bir sevinç ve içten gelen heyecan ile koşuyor. Yunan heyeti murahhasasının Atinaya döndügü zaman misakın imzası münasebetüe Türkiyeye karsı hissiyatını sevinç ve heyecan içinde malumu Mabadi S inci sahifede ~M. Çaldari» Macar Başvekili M. Gömbö» Sirkeci i$tasyonanda trenden indikten tonrm lunan tren tam onu yirmi geçe gara dahil olmuştur. Bu esnada askerî kıt'a ile polis miifrezesi selâm vaziyeti alrnıs, mızıka, Macar millî marsını çalmağa başlamıstır. Vagondan evvelâ Macar Başvekili inmiş, bunu Hariciye Nazırı ve resmî üniforma giymis olan atasemtliter takin etmistir. Vali Muhittin Bey Macar BasvekiK. ne hoşamedî beyan etmis, bu arada Macar kolonisi namma üc kücük mektepli Basvekil M. Gömböse bir buket takdim etmislerdir. Misafirlenmiz diğer karsılayıcılarla selâmlastıktan sonra otomobillere bi • nerek doğru Perapalas oteline grtmislerdir. Macar ricali otelde biraz Utirahat et. tikten sonra otomobiüerle ıstanbul tarafma geçerek Vali Muhittin Beyi ziyaret etmişler, sonra Kolordu kumandanlısına giderek kart bırakmıılardu'. Macar heyeti sonra, Macar serafethanesine eit mi$ ve burada be» dakika kadar kal . d i t a n sonra Taksimdeki Cumhuriyet abidesini ziyaret etmistir. M. Gömböş abideve kendi elile bir çelenk koymus, Cumhuriyetimiz, inkı lâplanmız ve Gazimiz hakkmda kısa bir nutuk söylemistir. Bu sırada orada bulunanlar tarafından selâm resmi ifa edilmistir. Merasimden sonra Macar nazırlan Perapalas oteline dönmüslerdir. Macar sefiri M Tahi tarafından dön öelevin Mucar Başvekili M. GSmbos ve Hariciye nazırı M. Kanya Cumhuriyet abiden onünde muhterem misafirlerimiz şerefine Serkldoryanda 15 kifilik bir ziyafet veril • miştir. Bu ziyafette Macar Başvekili, Hariciye nazın, Peşte sefirimiz, Macar Mabadi 6 ıncı sahifede Harp hazırlıkları Bir milyon Türk lirasına malolan istihkâmlar ve Parisi 120 kilometreden döven meşhur top feıd sehrinm oiâm yapddığmda biz orasının simdiki bahçe parçalarmdan da kurtanlmis hakikî bir meydan haline getfrileceğini tahmin ediyoruz. Beyazitta eskiden küçük bir mevdan vardı. Oraya yapılan süs bahçecikler3e mevkitn meydan h K ortadan kalktı. & Şimdi orada daracık bir »ahada yalnız genisçe ve bodur yollar vardır. Programa naxaran burada geçit resmine istirak edecekler Bakircılardan eski Maliye Nezareti binası önüne kadar mevki alacaidanmç. Orta yer boş kalarak halk cami tarafından mera«jmj seyredebilecekmis. Evvelâ geçit resmine istirak edeceklerin kendilerine tahsis edilen «ahava zoruzonma sığacağı mey. dandadır. Sonra karsı tarafta toplana cak halk üstüste yığılsalar büe, kimbit lir, oraya nekadar sıfasabflir ve neka. dar sıgısabilirler. Hırlâsa caresizlik îçtnde mumkün olan yapılabilecektJr demek olur. Buna bedel SıAanahmet meydant ihtiyaca kâfi olmamakla beraber Beyazı. da nisbetle daha toplu ve daha rahat merasim yapılmasm» temra edebilirdi. TribSnler Defterhane onunde, hapî sane önunde veya eski Ziraat Nera reti binası önönde kurolabihrdi. Bu dar zamanda ortaya ideal bir mey. dan çtkarmamn maddeten nnkam yoktur. Yalnzz bu münasebetle mese • lâ efer ondan fazla değilse, lâakal Paris kadar büyük bir mesahai sathiye is. gal eden koca tstanbulun resmigeçit yapacak bir meydam bulunmadıgını bütün acıhgiie görmemek mümkün olmuyor. Taptığımız şey bu yokluğa karsı acı bir hayret nidası çıkarmaktan fbarettir. tstanbulun bugün meydanı yok ta yarm olacak mı?... Bunda süpheye mahal yok, elbet olacak diyebilhiz. Fakat tstanbulun yartn olsun meydan. lara ve parklara mal3c olabdeceğine manmak için simdiden bu husosa ait cok hassas bir ihb'yaç duygusfle möte hassts ve mustarip olmaklıgumz lâ a n d v . Biz Turkler toprağa çok bağlı msanlanz. Elimize geçen bir metrelik toprağm ikerine hiç olmazsa bir kümes yapmaktan zevkahyoruz. Toprak ol . mazsa havaya bile musallat oluyoruz. Sıgır tezekleri gibi kale duvaHarn» sıvamms çarpık çurpuk sanki evleri görmez misiniz? tstanbulda değfl midir ki mülkiyet namma bir bmanın zemini vardır ve havasi vardır? Bw kans yer üzerinde zemin diye küreiarzm mer kadar ve hava diye göklere katesahop iddia eden bir halkın hiç mevdam olur mu? Bu musibet netcesidir Id kör bh idare vaktile Taksim k»slasile mevdanmî YUNUSNADt Mabadi 3 üncü sahifede lıSmbSfün dün şehrimiz&e alınan bir resmi mma Refik Âmh Bey de Çekmeceden karsılamıslardır. Sirkeci gan Türk ve Macar bayrakIarHe donaltılmıstır. Macar ricalini is • tasyondan karsılamak üzere Vali Bey, Macar sefareti erkânı, Macar kolonisi ve Avusturya, Macar mektepleri talebeleri Sirkeciye gelmislerdi. Bu arada birçok rahip tc nazan dikkati celbediyordu. Muhterem misafirlerimizi hâmil bu•HlllllllimillllltlMlltllllllllltnilHIIIIIIIIIIIIIHimıımiMMiuı MllllllllllllmilimiimiHMMmilMlllllllMHIinilllllllllllllllimn IIIIIIIIIIIHMIIllltMUIIMIHUIItUltlMllllllltlllllMllllimUlimiliminilllMIIIHIMIIIIIIII , .,„,,, iMiıııımillMIIMMIIIMIimilllltllMIIMMIIIHIHIIIH Misafir Rus bahriyelileri Biiyük bayram için.. Filo kumandanı dün şehir erkânı ve gazetecilere iki • *« ziıafet verdi, bugün de Vali B. bir ziyafet verecgk 1) Umumi Harpte Almanların Parisi bombardunan etmek nzere kullandıkları topun Fransız gazeteierinde çıkan resmi (2) ve (3) Frannzlartn Alman hududunda yaptıklan istihkâmlar Almanyanın Cemiyeti Akvam ile silâhlan bırakma konferansından çekilmesi harp hazırlıkları mev • zuunu tekrar ortaya attı. Avrupa ajans ve gazeteleri, artık hergün ajans ve g a ı e ı e ı e r ı , arLin. nerguıı Yazılan şiir, piyes ve destanlar şu ve bu devletin yaptıklan hazır Iıklardan bahsetmektedirler. Bir tngiliz gazetesi son gelen nüıhasında dâyor ki: Mabadi 6 ıncı sahifede ... „! . . . . . Bayram hr.riçte de heye canla kutlulanacak Cumhuriyet Halk Fırkası, Cumhuriyetin onuncu yılını kutlulamak için yapılan hazırhklarda, yalnız kafalara değil, doğrudan doğruya kalbe hitap edecek unsurlara ve vasıtalara da büyük ehemmiyet vermiftir. Fırka Kâtibi Umumisi Recep Beyin reisliği altında, bu hazırlıklara nâzımlık yapan yüksek komisyon, daha çalışmalannın baslangı Mabadi € ıncı sahifede G. Sarayın yıldönümü Galatasarayın 25 senelik şampiyonlanna verilmek üzere hazırlanan madalyalar dün, Vali Bey * tarafından müheyyiç merasimle verildi fîlotumm kumandan gemisinde ^ür* ve Rus gazetecileri filo erkânüe bir arada Dün misafir Rus filosunun ku • mandan gemisinde filo kumandanı tarafından bir öğle ziyafeti veril • mrçtir. Bu ziyafette Vali muavini Ali Rıza, Cumhuriyet Halk Fırkası îstanbul idare heyeti reisi Cevdet Kerim Beylerle donanma kuman danı ve zabitanı, Sovyet konsolosu ve konsolosluk erkânı. Sovyet hü kumetinin Türkiye atasemiliteri ve Tas Ajansı muhabiri bulunmuslar dir. Heyet evvelâ kumandan gemîsini gezmis, sonra yemek yenmiştir. Yemek esnasında toplantınm devamı müddetince iki hükumetin ve milletin çok samimî ve derin dost lugu hakkınd'a görüsülmüstür. Universite seçpuşu Universite talebesi için yek nasak bir ser puş nümunesi vücude getiril miştir. Cumhu riyet bayramı merasimine iş tirak edecek 150 talebe ayni ser pusu giyecek lerd'ir. Cumhu riyet bayramın da Ankaraya gı «îecek olan bu talebe katılesınTıp Fakültesi müderris muavinle rinden Kâzım tsmail Bey riyaset edecektir. Resmimiz yeni serpuşu giyen bür Universite talebesini gös • teriyor. Gazeteciler şerefine resmi kabul Rus filosu kumandanı tarafından dün şehrimiz gazetecileri şerefine de Krasny Kavkas kruvazöründe bir resmi kabul tertip edilm'ştir. Davetli gazeteo'Jer Dolmabahçe rıhtımından motörlerle allnarak zırhlıya götürülmüşlerdir. Burada gemi süvari ve zabitleri tarafından istikbal edilen matbuat mümessil lerine kruvazörün her tarafı gez dirilmiştir. Gaze»tecler için kruvazörde bir de büfe hazırlanmıstır. Gazeteoi • ler bu büfede izaz edilmislerdir. Misafir Sovyet filosunun kumanMabadi 3 üncü sahifede Vali Bey, Galatasarayın banisi, birinci azast ve birinci reist Ali Sami Beye madalyasım taktıktan sonra Dün, Galatasaraylılar tarihî bir gün yaşadılar. Kulüplerinin İS yıldönümünü tes'it ederken Galatasarayın 25 inci devri senevisi münasebetile yaptınlan madalyalan kulüplerine şampiyonluk ve birincüik kazandıran 200 den fazla kadın ve erkek sporcuya çok samimî ve müheyyiç merasimle verdüer. Merasim Vali ve Belediye reisi Muhittin Bey, Halk Fırkası Istanbul idare heyeti reisi, tstanbul spor kulüpleri erkânı, Galatasaray ailesine mensup birçok hanım ve beylerle Galatasaray dostlarının huzurile To katliyanda yapıldı. Galatasaray H • sesinin eski jimnastik muallimi ve Mabadi S inci sahifede