12 Ekim 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

"Cumhuriyet' !İ2Teşriniewel 1933 ı HARPTC YAVOZ Yazan: G. KOPP ( Çevirtnı A. DAVER Şehir ve memleket haberleri J Siyasîicmal Maaş alamıyan muallimler «Yavrum, ben Kadıköy mektebi muallimlerinden idim. 932 temmu . zunda tekaüt oldum. 933 senesi ha. ziranınm birinden itibaren barem kanunundan istdfade ettim. Eski kanuna göre tahsis olunan tekaüt maası senetlerimizi Maarif Vekâleti iki ay »wel istedi. Gönderdilc Eylulde verilen üçaylıklanmızı şimdiye kadar alamadık. Esasen ha. ziranda aldığımız üç aylık ta eski kanunun tayin ettiği miktarda idi. Bu kadar para ile bu havat pahahlıSın . da nasıl geçinilir? 30 seneyi müte • caviz bfr müddet muallimlik ettim. Vatana binlerce evlât yetiştİTdim. Cumhuriyet muallimi, Cumburiyet tekaüdüyüm. Bayram geliyor. Bir bay< rak brrkaç fener alacak vaziyette değiUnv Şu sefil halimi ancak size anlatryorum. Maaş almak için Bele diyeye gidiyorum. Ziraat Bankası vereeek. diyorlar. Bankava gidTyo rum, Ankaradan emir bekliyoruz, di. yorlar. Di§« tekaüt arkadas'^nm da ayni cevabı almaktadıriar. Bayram hürmetine zamlanmızla beraber ey lul maaşlanmızı almamız için alâ kadarlann nazan dikkatjni celbet . menizî bekler ve hürmetlerîmin ka bulünü dilerim. Çarşıkapı: Hattat sokağında 3 numarada: S. Dün muhterem bir kadm karikniz. den yukanda neşretb'ğinuz acıklı mektubu aldık. «Cumhuriyet Yazı tşleri Müdvfyetine» gönderilmesine rağmen bunun asıl mercü «Maarif Vekâleti» dir diyor ve Oâve oluna • cak herhanct bir keümeyi fada bu • luyoruz: 43 •Osmanlı devletinin Büyiik Harbe girmesine Amiral Suşon sebebiyet vermişti devletler Göben ve Breslâvra Os manlı gemisi olduğunu kabul efcmiyoriar«*ı. Bunlan, Osmanlı bayrağını ve mürettebatını hâmîl olarak ta [Türkiyenin harbe girisi, uzun müBoğazdan çıksalar, düşman mua nakaşalara sebebiyet vermiş, bu işin namelesine tâbi rutacaklannı bildir «ıl olduğu pek çok tetkik edilmiştir. Yamişlerdi. Ru«yanm da Karadenizde vuzun telsiz muhaberecisi Koppun id. dia ettiği gibi, Osmanh împaratorluğu bunlara ayni muameleyi tatbik et . Ruslann Karadeniz Boğazına rnayin dök mesi, bizi müteessir edecek ve harbe meieri üzerine mi harbe girmiştir, yoksebep olacak idi. sa Amiral Suşon, Imparatonından alFakat tehlîke asıl bü ihıtimalde dığı emir üzerine mi bu hücumu yapadeğildi. Amiral Suşon ve arkadaş rak devleti harbe sürüklemiştir. Suso. lan bir an evvel bizbn harbe giri . nun çok münasebetsiz bir zamanda devşimizi tahakkuk ettirmek istiyorlar, leti harbe sürükliyeceğini Osmanlı heAlman vatanının tehlikede olduğu yeti vükelâsı biliyor muydu? Bütün bu bir sırada onun içm döğüşmek, öl • sualler harpten sonra hayli tenevvür etmek ihtiyacile çırprmyorlardı. Al miştir. Yüzdeyüz bir kat'iyetle bilinen ınanlar cephelerde vatanî borçlannı şey. harbi Amiral Suşonun yaptığı ve kanlarile oderlerken, Türkiyede âtıl Ruslann bu hususta hiçbir vesile vermedurmak, Türkiyedeki bütün hami . dikleridir. Harpten sonra neşredilen bü. tün Alman ve Rus vesaiki bu hususta yetli Alman zabftlerini münfail eden rnüttehittirler. Devletin tarihinde çok hvr şeydi. Ali Fuat Paşa erkânı mühim bir nokta olan bu harbe giriş harp reisinin kendtsme ağhyark şu bahsini, hukuku düvel profesörü muh sözleri söylediğini kaydediyor. tMaterem Cemil Beyefendi, Lozan isimli dem ki TUrkiye harbe girmiyor, bizi kitabında cidden mükemmel surette hu niçin memleketimize göndermiyorlar, I&sa etmfstir. Büyük bir tetkik ve isa vatanımız tehlikede ve silâh arka betli görtls mahsulü olan bu hulâsayı daşlanmız düşman karştsmda mu • Cemil Beyin güzel kitabından aynen harebede iken burada rahat otur . naklediyoruz. ] maklığımız bizim için tmıeibi şeyndir. Göben ve Breslâv mürettebatı biz buraya tiyatro oynatmağa gelme • Donanmamızm Karadeniz* çikışt dik, muharebe etraeğe geldik diyormeselesi o zanun vükelâ arasmda lar.. » def'atle görüşühnüş mühim bir iş Alman zabitleri ve mürettebatı olduğu için, evvelâ buna temas edebir taraftan vatanlan için dövüştnek ceğim. Marmara demizfnin rakit olve ölmek arzusile böyle çırpmn* ve mak itibarile manevra ve endaht âtıl durmayı seyn addederken diğer talimlerme tnüsait olmamasından do. taraftan Türkiyenin harbe girmesile layı, donanmanm Karadeni'ze çık vatanlanna yapılacak hizmeti takdir masını, amiral istiyormuş. Başku ederken hem ferdî hem millî hislerle snandan vekili vükelâ meclisine tekbir harp vesilesi çıkarmıyacaklar lif etmiş, harbe girmeic taraftan otmıydı? Elbette çıkaracaklardl. Bunmıyan vükelâ, Enver Paşanm bu tek. da şüphe yokfru. Nftekim öyle o4du. liftne itiraz etmişler. Alman amiralm Donanmanm Karadenize çıkışını mii. dan sadir olacak bir hareketin mes'u teakip Türk Rus donanmasi vuruştu. lîveti kabul edilemîyeceğini söyle Vak'a nasıl olmuştu? Tebliği resmişler. Enver Paşa amirahn RIM domiye förer Donanmayi hümayuntm kwm ciiznanmastna tesadüf dtse dahi teca . vüz etmiyeceğine dair askerî namutu isi Karadenizde talimlerle mesgul iken tesrinievvel 27 ve 28 de Rus fiüzerine söz verdiğini beyan etmiş, Cavit Bey aynî amiraim askerliğe gir losunun tecavüzüne nğrarms ve 29 perşembe giinü bizzarure taarruza diği zaman ttnparatorun ve împarageçerek bir torpil vapurunu gark bir torluğun menfaatini ihlâl etmiye • torpitoyu hasarzede ve bir gemiyi ceğine yemin ettiğmi, tmparatora zaptetmisti, bir Rus (opeekeri ve hir karşı olan yemminm, amiralca Enver gambotu torpilletnLg ve 72 nefer ve Paşaya karsı olan yeminden müraccah tutulması tabiî bulunduğunu söy. 8 zabrt esir eylemis. 30 teşrmievveT 914 tarihli Tanin gazetesi vak'avı leraiş, Enver Pasa, amiral gemlleri söyle anlatıyor. «Bir zamanlar bir Osalip çikarsa ne yapabiliriz demiş. manlı havuzu olan, bugün de hâlâ Karadeniz müstahkem mevki ku • yansından ziyadesinde Osmanlı mandanma emir verm, Göben ve bayrağının hakkı dalgalanan KaraBre»lâv çıkarlarsa ateş etsinler ce • denizde bîrkaç gemiden rbaret bfr vabw*ı vermiş. Bu tedbir kabul edilOsmanh fırkai bahriyesi Boğazm »utneyince Halil Bey zırhlılar Kara.de. lan denecek bîr sarıada talimler yanize çıkarlarsa avdetlermi men için parken birdenbire Rus sefaini har . Boğazlann kapanaeağım kendile btyesine tesadüf ettiği ve bunlarm rrae tebliğ edin, demis. Cavit Beym her suretle süpheli görülen hareketifadesine göre Halil Beyin teklifi lerini tetkik ederken nagihanî bir îcra edümrmeJc üzere kabul edilmiş, taarruza uğradı. Cemal Pasa, altı ay sonra harbe girBu hâdıse karsınnda vazife pek mek meselesîni Almanlara anlatmak sarih idi. Mesru müdafaa halinde fizere Halil ve Hafız Hakkı Beylerm bulunan Osmanlı donalmnası hemen Berline i'zamma karar verrldiği gün, orada vazîfesini ifa ettîkten sonra, donanmaya ah meselenin Başkuman. bu hareketin ne demek olduğunu danlık vekâletinin talıtı mes'uliyetuıe takdir ederek Osmanlı denizinde terkedilmesine, fakat harbe mey Osmanlı bayrağına vuku bulan te«dan verecek ahvalden tatnamile te. ca viizün cezasını vermek u*tedi.. » vakki edilmesine karar verildiğîni Birkaç gün sonra harp halini ilân kaydediyor. eden iradei senJye de söyle başlı Donanmamn Karadenize çıkışı, yordu: (Mahaâi var) mutlak harbi intaç edecekti. Çünkü Talebe kasketleri ayni şekilde olacak Maarif Vekâleti mühim bir karar verdi Mektep talebelerinin kuüandık • lan kaskötlerin başka bafka olması talebe ordusundaki yeknasaklığı ihlâl etmektedir. Maarif Vekâleti bu. mı nazarı rtibare almıs ve bütün mektep kasketlerinSn bir forma üzerine yapılması lüzumunu maarif idarelerme bildirmiştir. Kasketlerin ne sekilde yapılacağına dair de bir talhnatname hazırlanmıstır. Talimat. D^meye göre mektep kasketleri bütün mekteplerde tamamen ayni şekilde olacaktır. Kasketler lâcivert lcumaftan yapılacak üzerinde arma ve sair alâmeti farika bulunmıyacaktır. Yal . nız kasketin orta kısmsnda «an bh* ipek serit bulunacaktır. Orta mekteplerle liseleri tefrik için de ortamektep kasketlerînde san ipek se rîltten maada tnce beyaz bir zırh bulunacaktır. Lise kasketlerînde buzırh olmıyacakhr. tlk mekteplerde kasket tamamen kaldınlmıştır. tlkmektep talebesi önü siperli lâcivert bir bere tasıya. caklardjr. Ecnebi ve ekalliyet mektepleri talebelerinin kasketlerinde san ipek serit yerme beyaz serit, muallim mektepleri ka»ketlermde eflâtun ipek serit, ticaret mektebi kasket • lerfnde kırmızi serit, san'at mek • tepleri kasketlerinde nefti şerit bulunacaktır. Kasketlerm üst kutru 26 santimetreden fazla genis olmı • yacaktır. Bundan başka bunlann yabancı . lar tarafmdan kullamhnaması içm kasketin iç tarafındaki mlka dahiline ak olduğu mektebüı resmî mühürile müdürünün rmzasmı ihtiva eden bir kâğıt vazedilecekth*. Bundan sonra herhangi bir mektebe ait bir kasketin yabanca biri tarafmdan kullanıldığı görüldüğü takdirde bu kasketin hâmfli şiddetle cezalandınlacaktır. Yeni şirkete itiraz eden vapurcular Dün de Ankaraya yeni bir heyet gönderdiler Posta vapurculuğu şirketine «rirebi Iecek gemiler hakkmdaki son hakem kararlarmı kabul etmeki istemiven beş armatör tarafmdan dün noterlik vası • ta*3e hakem vazifesini yapan Birinei Ticaret mahkemesi reisi Osman Nuri Beye bir protesto çekibnistir. Bu va . purcular ayni zamanda, Birinei Ticaret mahkemesi reisi ve azalarma da gene noterlkçe tasdik edilmis olan birer istida ile müracaat ederek, kendilerinin henüz dahil bulunmadıklan firketin tesçil muamelesmm yapılmamasmı îs temişlerdir. 62 armatörden mürekkep olan yeni sirketm müessislerine gelince, moterizlere ait gemilerin şirkete ferag edilmemesi dolayısile konulan sermayenin ka. nunen yirketin teşekkü'ü içm icap eden 500,000 liradan 4900 lira noksan oldu^unu nazan itibara s^rak bu eksî^i aralarmda tak^im e^mek suretile nak. ten tamamlarruslardır. Müessisler heveb' umurm'ye içtima mdan sonra tasdik edflmek üzere Ankaraya pönderilen yeni n'zarrmame, tktısat Vekâletince tasdik edüerek dün iade edilmiştir. Vamırctrlardan mııhalif partide ka . lan Yelkenc'zade, Nahn vapuru sahibi Naim ve Mıstafa Cernal vaourlan na mma üç ki«'l»k bir hevet hükumet nez. dînde mi'hp'îf nartîrîn idclialannı müdafaa etmek üzere dün aksam Ankarava sihnîstîr. İspanyada vaziyet ^ D Türkiyenin harbe girişi nasıl olmuştu? . Karadenize çıkış Dan Ankaraya bir heyet gitti Doiru değil mi? îki vapur çarpışb Biri su alınca sıglıga demirledi Ytman bandırah Aspasya Nomnco Ismtndeki vapur evvefld gece saet 11,5 ta Akdenize gibnek uzere limam. madan hareket etmtş, fakat, yanlış bir manevra neticesi dvarda denurB bu • hman tstokyol Mmmdeki tngüiz bandı. rah vapura bindinntşaV. Çarp^cna ne ticesmde her ild vapur mAtttif yer lerinden yaralanmışlardır. Yunan vapu. ru daha ziyade hasara uğnyarak su almağa basladığmdan yolundan vaz ge. cerek SeKmrye Snkmdeld sığlığa de Adliye tayinleri Temyiz mahkemeu azalığına nak. E mukarrer olan tkfnci ticaret mah • kemesi reisi Turhan, birinei hukuk reisi Serefetttm Beyin yerme besinci hukuk reisi Suphi, dokuzuncu ihtı • *a.i mahkemesi müddeiumumiliğine Ankara Ağırceza mahkemesi aza sından Mithat Beylerin tayin edil dfkleri söylenmektedfr. Yeni tayinlerin pazartesi gününe kadar alâkadarlara tebliğ edtleceği temin olunmaktadrr. BOyOk bir italyan doktoru gelni DSn maruf ttalyan doktorlamd»n M. KattelE tayyare He şehrunize gel . miştar. M. KasteUi beşind hp kongre smde konferans vermek üzere yakm . da Ankaraya gidecektir. RayjöKepler bugön muhakeme edilecek Gebze chrannda şimendifer hat. tının civata ve somunlannı sökmek ve kasti menfaatle hükumete yanlış malumat vermekten suçlu hat çavuşu Ahmet ile dört amelenin muhakemelerme bugün tstanbul Ağrrceza mahkemesinde başlanacakhr. Tapudaki suiistimal tahki katı Balıkpazarmdald hazineye ait 60 parça emlâki, bazı Rum firaruerine devretmek içm uydurma tapu senedi tan • zoni suretile yaptlan büyük suüstimale ait tahk&at fezlekesı dün Devlet Şâra. stna göoderOmiştir. Bu iste methaldar ııtemurlaıa ruş vet verfldiğine dair bir delil mevcot oL madığmdan sadece yanlıs tesçil ile hazine hakukunun sryama sebebipet ver mek maddesinden takibat yapılmakta. dır. Geçenlerde şehrânize gelerek tet • kikarta bulunan Tapu umum müdürü Cemal Bey dün Ankaraya hareket et . miştir. Şehir yollan öç senede yapıiacak Beledfye Daimt Encüroem dıin Vali ve Belediye reisi Muhrtt'n Beyin riyasetmde tDplanmıştar. Bu içtimada beş senelik programa dahil bulunan şehir harici yollannın ihalesi yapılmıştır. Inşaat 2 mil yon liraya mal olacak ve öç senede bitecektir. Bir tahliye kararı Tahsm Efendi ismmde biriran parasBH gasbetanekten suçlu sabıkalı yemenici Bedrinin muhakemesine dün Ağırceza mahkenvesmde bakıl • mıstır. Maznun üç buçuk senedenberi mevkuf bulundugunu, suçunun gasp maniyetinde olmadığını iddia ede . rek tahliye edilmesini istemiştir. Mahkeme, Miçlunun ikametgâha rapten gayrîmevkuf olarak muha kemesine devam olunmasana karar vermiştir. Maznunun ikametgâhı olmadığından, ancak vekilinm tkatnegâhıni ileri sürmesi üzerine tahliyesi miimkün olmustur. Belediyede bir tayin Geçenlerde vazifes! başında ve • fat eden Belediye Fen tşleri mebani şubesi müdürü Servet Beyin yerme vekâleten Tetkik şubesi müdürü Hüsnü Bey tayin edilmiştir. Eski Daölkelp mödürö şehrimize geldi Duyük yudonumu Birinei »ahifcden mabat yetbnizin onuneu yıldönümüdür. Bu • (ünü yürekten kutlulamak her Türke en serefli b>> borçtur. Memleket askmın bütün yüksek duygusu ile sen de bu serefli bayrama istirak et. Evmi, dükkamnı, bagını, bdhçeni, sOsIemek ve aydmlatmak icin şimdiden hazırlan. Denğinden daha yüksek olmak senm icin en zevkli bir is olsun. Göster kendinî!» Bugün öğleden «omra Halkevinde eumhurivet marşı provalanna devam edilecektir. Bayram günü bütün raekteplerde nüsamereler verilecektrr. Bu münasebetle GalatasirAy Hsesi vereceği müsamere için hazirbklara basla mıstır. i Boğazlar meselesi Cumhuriyet marşı provalari Bayramda tatil yapacak müesseseler Cumhurivet bayrammda yapıla . cak üç gün tatilde cuma kanunu ahkâtnı tatbik edilecektir. Cumalan kapaiı bulunan dükkânlar üç günlük bayramda da açmıyacaklardır. Cumhuriyet Bayramına iştirak edecek Rus ricali Ankara 11 Cumhuriyetin onuncu yıldönümünde Ankarada yapı • Iacak muhtesem merasimde buluna. cak olan Sovyet heyeti şu zevattan mürekkeptir: tcra kamiserleri reisi M. Malakof, Baskumandan ve Harbiye KonMseri Birinei »ahifeden mabat bugün otde gelerek Tevf9c Rüstü Beyi ziyaretle nzun müddet görüşmustür. Tevfik Rustü Bey pek kısa müddet burada kaldığı içfn bircok davetleri kabul edememis, yalnız M. Çaldarâîn ve Cin murahhasıran nezdierînde ve Irak Haricive Nazırtmn aksam yemeğmde bultRMbilmiştîr. Tevfik Ruştü Beyin bu seferki Ce . nevre leyahatmde Avrupa matbuatmda ehemmîyetle tebaruz ettirilen TurkiyeYugoslavya dostluk ve ademi tecavüz muahedesi intaç edihnıştir. Tevfik Rüstü Beyin tngüiz haridye müstesan M. Eden ile de terki tesl9ıat meselesi hakkmda görüstüğu, bu arada Boğazlar meselesme de temas oldu ğu tahmin edflebflir. Cenova 10 (A.A.) Bu aksam Irak haricfye Nazm Nuri Pacanın verdiği ziyafette Yunen BasvekUi M. Çaldarİı te hazır bukmmustur. Ziyafetten sonra Tevfik RSştü Bey Çaldaris ile bir möddet hususî mülâkattan sonra Cenevre. den hareket etmistâ. Cuma sabahı tstanbula varacaktır. Varasilof, Süvari ordulan kutnan danı Bodyeni, Hariciye Komiseri Litvinof, Maarif Komiseri Pupnof, bes senelik plân islerini tanzim ve bu işlere riyaset eden M. Kırçanofki, Pravada gazetesi basmuharriri M. Poldof, tzvestiya basmuharriri Lo zazki, Hariciye Komiserliği hariciye matbuat müdürü M. Umanski. Meşrutfyetten evvel tstanbulda Da, üötelp tedavîhanesini tesis eden ve ye. di sene buranm müdürlüğümi yapan ve şimdi de Tanca şehrinin kuduz hastanesi müdürü bulunan Alman doktorIarmdan M. Rem Linger seyahat maksadile şehrimize gebniş ve dün Çapa. daki Daülkelp hastanesine giderek rL yaret etıuistiı. Mumaileyh burasmı eskisme nisbetle çok müterakki bîr halde bi^duğunu söylemiştir. Tepebaşı bafıçesi belediyeye devredildi Belediye ile Tepebaşı bahçesi müateciri arasında yapı lan temas lar neticesmde sinema binasının ye. niden iki sene müddetle müstecire verilmesine ve buna mukabil bahçedeki tesisatm Belediyeye devro • lunmasına karar verilmisti. Bunun üzerine müstecir »inema binasında icap eden tadilâtı yapmağa baslamıstır. Bu ay nihayeti Belediyeden bir fen heyeti sinema kısmını tet • kik edecek ve yapılan tadilâtm muvafık olduğu görülürse mukavele . name imza edilecektir. Adliyede b r içfma Adliye müstesan Tevfik Nazif Bey, dün tstanbul adliyesinde tetkikatla mesgul olmuarur. Saat on altıda müstesar beyin nezdmde adliye başmüfettişi Raşit ve tstanbul Müddei . umumisi Kenan Beylerm istirakile bîr içtima yapılmıştır. Bu içtimada adliye işleri ve bîlhassa icra mua melelerfnm daha süratli bir hale getirilmesi etrafmda alman tedbirler görüşül müşür. Tevfik Nazif Bey yann Ankaraya avdet edecektir. ; Etıbba odası intihabı Ebbba odası yeni idare heyeti ve haysiyet drvanı intihabab, bu aym yirmi ikisinde yapılacağmdan namzetler etrafındaki hazırhklar hararetlennHştir. Etîbba Muhadenet cemiyetinin gösterdiği namzetlere taraftar olmtyan genç hekfmler grupunun aynca bir namzet listesi yaphklan sayi olmuştu. Doktorlar aralarmda böyle bir ildlik olmasmı muvafık bulmadıklarmdan birleşmek üze. re temas ve müzakerelere başlannustB*. Eczacılar ve diş tabipleri, oda ida re heyetmde birer azabk istemektedir • ler. Bunu temm etmek üzere şimdiden teşebbüsata geçiImiştB. Hekimlerin ekserisi bu talepleri muvafık görmekte, ancak, tatbîkata geçebilmek için oda nraamnamesinde tadiIât ierasına lüzum gösterraektedir. Filhakika haysiyst divanında diş hekinai ve eczacılann mümessiller bulunduracaklart tasrih edüdigi halde idare heyeti hakkmda hiçbir kaytt yoktur. tdare heyetinde odaya mensup her meslek mensubunun aynca temsil e. dilmelerinin çok faydalı olacağı nazan dikkate almarak dis tabiplerile ecza cılara da temsil haklan verilmesi için bu hususta Sıhhat Vekâletme de mü racaat edilmiştir. spanyada Krallık iskat ve Cum « huriyet rejimi tesis edileli üç sene oldu. Lâkin bu memleketfn ahvall bir türlü istikrar bulamadı. Hal buki coğrafî mevkii, nüfusunun çokluğu, iktısadî ve siyasî ehemmiyet! itibarile bu memleket Avrupa muvazenesinde büyük rol oynamakta, geçirmekte olduğu isnkılâp bütün Al rupa devletleri, bilhassa Akdenizde alâkadar bulunan devlefler tarafın. dan umum! irrtıhabatta Cumhuriyetçiler ile Sosyalistler ekseriyet kazanmışlardı. Fakat muhafazakârlarla sindikalist, komünist ve anarşUt gib müfrit sol fırkalar dahi az çok mevki ahmşlardı. Krallık taraftarlan muhafazakârhk ve mutedil cuınhuriyetçilik perdesi arkasında parlâ . mentoya sokulmuşlardı. Intihap neficesmde teskil olunan müessesan meclisinin başlıca vazi • fesi yeni cumhuriyet kanunu esasisını kurmak olmuştu. Bu mecîis iki senedenberi bu müş kül iş ile meşguldür. tşin başlıca müşkülâtı hükumetin istinat e'iiği teşekküllerm sosyalist ve radikal sosyalist gibi mütecanis olmıyan fırkalardan mürekkep bulunmasından ileri gelmektedir. Bundan başka bir taraftan dindar halkın üzerinde nü* fuz sahibi olan muhafazakârların ve mutedil cumhuriyetçilerin, diğer taraftan amelenin yarısı üzerinde nüfuz sahibi bulunan sindikali&t ve komünist gibi müfr"* sol fırkalann çıkardıklan göriiküler ve yaptıkları tesirler karşısında hükumet ve parlâmento bocalayıp durmaktadır. Bunun için kanunu esasiye bir çok cezrî ve müfrit esa&lar konulduğu gibi hükumet te zaman ve mevsimini beklemeksizin ve kanunu esasinm bahşettiği haklara ve hürriyetlere mugayir olduğunu pek te düsünmi. yerek halkm ekseriyetinin his ve düsüncelerfne uygun gelmiyen ted birler almıştu*. Neticede g«rek hükumetin gerek arkasında bulunan fırkalann halk nazarmda nüfuz ve rtiban mütemadiyen tenezzül etmistir. Bu hakikab son belediye mftihaplannın neticesi bir kat daha ispat etmîştir. Bu vaziyet karşısında parlâmenfto içm yen! intihabat yapmak zarureti hasıl dmuştur. Zaten şimdiki parlâmento kanunu esastyi, tef errüata ait birkaç madde nrnsteana tamamen tanzim ettiğinden esas vazifesini bftirmiş ve hikmeti vücudü kalmaıruftır. Fa. kat gerek hükumet gerek bunun fırkalan, yeni intihabat yapfarmak • tan çekmmişlerdir. Şu kadar var ki ReUkmmhur M. Zanıora bu gayrütabiî vaziyetti ida me etmeği muvafık görmemi*tir. Btf nun îçm M. Azana kabinesi ikinci d* fa istifa ermiştir. M. Azananm yeria yeni kabineyi radikallerin lideri ve sabık hariciye naım M. Lerroux teşkil etmistir. Fakat mumaileyh ilk iş olarak fırka»ının memsuplarına mü him hükumet memuriyeftlerine ka yırdığından pek çabuk gözden düşmüş, parlâmento toplandığı zaman ekallivette kalmıştır. Bundan sonra bir intikal kabinesinib teşkili icin Rel isicumhur bitaraf ve maruf bırçok zevata müracaat etmişftir. Lâktn hiç biri bu işi deruhde etmeğe cesaret edememiştir. Nihayet M. Martroez Barrios bu vazifeyi deruhde etmiş, kabrnesini teşkîl eder etmez meclisi müessesanı dağitmıştır. Yeni initihabalt kânunuev velde icra edilecektir. Reisicumhur parlâmentoyu dağıtmak hakkını haiz ise de bunu doğrudan doğruya kullanmak fctememiştir. Şimdi bütün Avrupa tspanyada yapılacak yeni intihabatı derin bir alâka ve endişe ile beklîyor. Çünkü tspanyada Cumhuriyeit rejimrrkin âtisi, irticaın yahut müfrit sol cere • yatalarm yerleşip yerieşmemesi hep bu intihabaita bağlıdtr. Binnetice tspanya ahvalinîn gayet nazik bir devreye grrdiği söylenebîlir. MUHARREM FEYZİ DOnkO sis Dün sabah lrmanı ve bütün Mar. marayı kesif bir sis kaplamıştır. Sis saat sekize kadar devam etmiş, bu yüzden köprülerin açılması ge < • cikmişitir. Bir ay beş flOnlök mahFum'ye^ Katil kastfle cerh suçundan Ağtr ceza mahkemesine sevkedilen Haaan oğlu Sadık isminde bir şahf/ın mu • hakemes* dün neticelenTniş, maznu. nun cürmii adi cerh addedilerek bir ay beş gün hapsine karar verilmiştir. Ortatedrisat umum mfldOr veküliği Fuat Beyin istifasile mhilâl eden Maarif Vekâleti Orta Tedrisat u mum müdürlüğüne vekâleten Orta Tedrisat birinei şube müdürü Hayri Bey tayin edllmiş ve işe başlamıştır. L;mon kaçakçılığı davası Limon kralı Diyamandi Ef endmhı limon kaçakçrfiğmdan durusmasına, dün de ihtısas mahkemesinde devanl edilmis, dünkü duruşmada ehlî h3>n tarafmdan beyannameler uzun uzadıya tetkikatta bulunulmuştur. Muhakeme başka bir güne bıralakm, « tır. Talebeler ve Halkevieri Halkevlerinin maarif hayatın daki faaliyetlerini nazari itibara aIan Maarif Vekâleti dün Maarif müdürlüklerine birer tebliğ göndermiş, bütün mekteplerin Halkevlerile alâkadar olmalannj, talebenin ev . lere giderek her hususta işlerine yardım etmelerini bildirmiştir. Bir deniz faciasının muharemesi Motörle çarparak kayıkçı thsan ve müşterisi Buhorun ölümüne sebebiyet vermekle maznun Hafız Meh met kaptanm muhakemesine Ağır ceza mahkemesinde bakılmış, ehli vukuf raporu kâfi görülmiyerek eh. H vukuf azalarmm çağınlması ka rarile başka güne baalolmıştv. Davet Tuzkıca »ulh hâkimi vekiH Artla . han Cumhuriyet müddeiumumis! Nc;l Beyin serian tstanbul Müddeiumimiliğine müracaat etmesi büdi • rilmektedir.