28 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

\ \ Çocuk Sahifesi Bugün beşinci sahifemizde Omınrıı «»ntv Nn MIA UHUIIbU 9CIIG» nil. OdW ÎSTANBUL CAĞALOĞLU ^, , İSTANBUL îstanbul PosU kutusnr îstanbul No. 246 Pa7arfocj 9fl Aflllgfflg 9 3 3 ^ ^ Telgraf ye mektup adresi: Cumhuriyet, CAĞALOĞLU u r ı yet , mmmmmmm Hayat Ansiklopedisi Telgraf Başmuharrir: 22369. Tahrir müdürü: 23236, İdare mudurü: tat.anhul No. 246 Telefon: ye mektup adresi: Cumhurivet. İstanbni Pntt*. knt.mnı22365. Matbaa: 20472 D * * I I . U M 4 0 AX..~»Mn 1144 «guoiuo *uu ıncı cuzu çıktı 38 * Ehemmiyetini ne Zaman anlıyacağız? (Bafmtıharrirİmizden) " emlekederinde görülecek bir. güzel sey olan müteraldri Avrupa miHetleri kendi vatanlarma bir fazh yabancı seyyah gelmesini temin edebflmek için yapma • dıklannı koymuyorlar: Bazı memle • ketlerde bu işle mesgul olmak Szere nezaretlcr flıdasina kadar Heri gidü . di. Bütun devlet makanizmasında ona göre faaüyetler ihdas edüdi. Oralarda büyük küçük binbir türlS teşekkSl hep ba gayeye nrateveccih ve ahenkfi bir çaIışma takip ediyor. Misal olarak ttal yada M. Musolininin ttalyaya mamkün olduğu kadar fazla yabancı odbede • bilmek için bizzat mesgul olduğona söylemek kâftdir. Doçe bir taraftan za. ten güzel ve görülecek eserler kibarile rayliden hayiiye zengin olan ttalymyı b> kat daha, on kat daha güzelleştir mek ve zengmlesiîrmek için çalısryor, diğer taraftan ttalyaya gelebilecek ecnebilere binbir kolaylık temmi için büyük fedakârbklar ibtiyarma kadar 9eri gidiyor. Hâlâ mer'iyet halmde bir ka • rar mucibince Romaya uğnyacak vechile ttalya dahilmde seyahat edecek ecneKUer için bfitün ttalyan simendiferlermde % 70 tenzflât yaptlraaktadir. Adeta bedava sevahalt gibi birşey olan bu usulle Fasist ttalya herkesin ttalyaya gitmesmi, orada gezip tozmasnı temin etmek istemistir. Bu kolaybktan istifade etmek istiyenlerm hayli çok ol. muş oldl,ğunu öğrenlyornz. Hayli, yani yüz binlerce. On bes yirmi gün evveline ait bir gnzete fikrajBida ba fazlahk 600 bm kisi olarak gosteriüyordu. Ba rakatm doğru olarak ahrsak şoyte bir hesap yap.ibîüriz: 600 bin wjsmin asgari bîner lîretten funendifer Screti: 600 milvon firet. 600 milyon liretm % 7 S tenzüâh 450 milvon liret. Dentek ki ttalyan devlet sfenendi ferleri, yani İtalyan devlet bütçesi memlekete fazla 600 bm vabaneı sey vah getirmek için 450 milyon liret fe. dakârljk ihtivar ehntştir. Yani bizun paramızla 45 milyon lira. Ancak bu gelen yabancüarm ttal yada bahmduklan müddetçe vasatî otarak asgarî 10 ar bin liret (yani bîzim paramızla bin Kra) sarfettnderi kabul olunursa ba yüzden ttalyaya giren dö • viz miktarmın da tam 6 miiyar lirete baliğ olduğu görülür. Bir kere bir memlekete 6 milyarlık doviz .girmesi millî îkbsat hesabma çok kıymetli bir kazançbr. 6 milyar liretten İtalyan devletmm yahuz % 1 0 vergi almış olacağı dü çânalse ba bile kendi basma 600 mil . yon liret (bizîm paramızla 60 milyon lira) eder. Halbuld ttalyada vergi nriklan ba hatten fazladır. Bize göre nztm olan bu buvük he srnphu: üzerinde fazla tevakkaf etmeğe lazam yoktar. Biz bunu vaziyeti an • Iffj^yalf bîr misal diye şöylece kavdetmi» bulunuyoruz. Zamamn Sctısadiya . bnda (va maKyatmda!) büyük bir mevId tutan turizm meselesini daha ne zamana kadar ihmal edeceğiz? tste kendi kendiraize tekrar bu suali soruyoruz. Başka memleketlere yüz milvonlar . ca Dra temin eden turizm Türkiveye 5060 milyon lira da mı temin ede mez, ve ba rakam arta arta bizde dahi 100 mflyona geçemez mi? Eğer memleketimize ecnebi gelir ve bu gelisten zevkafarsa ba neticenin dediğimiz sa . rette tmhakkuka suphesizdir. HulÂsan memleketimize ecnebi gelecek, orada seve seve üç bes gân oturaeak, ve ba seyahat ve ikametten memnıın olarak dönüp ındecektir, ve Iste onon ba möddet zarfmdaki sarfi • yah TSrkiye menJeketi ı>în büvük ve emsalsiz bir kazanç teskil edecektir. Türkjyenm şjmdiki haricî ticareti . tia ihracat kısım, hatmmızda kalan <3o§ra he takriben 150 milvon liralık bîr rakamla ifade olunabiimektedir. Ba ıteticeyi almak için tütün, pamuk. Bziir'), mcir, fındi ve saire vetistirmek ve satabilmek ozere aida karavî zor seçecek muskülât içmde yuVdüğümüz tnalâmdar. Bize ecnebi sevvahmm getlreceği 4050 ve giderek 100150 mil. yon Kra mukabilinde taş atıp ta ko'u :nax yorulmıyacak bir vaziyette ola . cağmtzm daima gözönünde tutulması lazBndv. Atmamn daimî sergisinde Yunan tnrizra heyetmin köşesini pek iyi bulJk. Komsularunınn bu yolda pek iyi Vtfî:J4 ~"; T Turizmin Bir Türk Yunan Bankası Tesis Ediliyor «"«..... * „ , ,, •„,,, „ „„ * „ „,, , , m mu Yunan Başvekilinin , Ankara seyahati m , ,„ nııf|lıiü ^ Atina sefirimiz Enis Bey! Rusya seyahati tsmet Pş. Hz. Cevdet Keizahat veriyor rim B.den izahat aldılar Eım Bey yarm Atinaya gidiyor, misafirîerle birlikte tekrar memleketimize gelecek Atina sefirnntz Enis Bey yarm A n kara vapunie yehrtmizden Yunanistana hareket edecektir. Eni* Bey Haridye Vekili Tevfîk Rü*tü Beyle görâsmöş, Yunan Basvekili M. Çaldaris \\e Yunan nazrlanmn memleketimizî nyaretleri hakkmda icap eden tanmatı almtstir. Enis Bey Atinaya muvasalet ettikten •onra Yunan ricaliie gorasecek ve mi•aftrlerimizle birlikte memleketimize geîecektir. Yunanistanın Türkiye sefiri de balen Atinada bulonmaktadır. Yu • BMI sefiri Atinaya mubtelit mübadele komtsyonona ait ban işler için izahat veıımık fizere davet edilmintir. Bu iti barla Ankarada mrJıadele işlerinm de göröşoleceği ve ka*'î bir selde rmptolunacaği anlasılmaktadtr. Başveka tsmet Pas* Hz. Yunan ricaSni kabul etmek Szere eylulön ye disrae dogru Ankaraya dönecektir. Haridye Vekili Tevfik RSştü Beyin misafkleri tstanbalda karsıIanMst muhte meldir. Yanan Bafvekfli fle Yunan Nazirlari ReisJcamhor Hazretleri tarafmdan ya Dolmabahçe saraymda, y»hut ta Ya lovada kabul edileceklerdtr. Misafirlerimiz memieketimizde bes giin kalacakUrdn, maamafth bu müddet kat'î olarak Atinada tesbit edile • cektir. Basvekil tsmet Pasa Hz. Yunan ricalinin «vdetinden »onra Sofyaya gi . deeefctir. Atina sefîıimİA Enim Bey dün ken dtsile görüşen bir nraharrirhnize demistirki: c SaJı günu Atinaya gidecegim. Yunan Basvekili Hazretlerile Ankaraya Rusyadan dö • « nen spor kafi lemizin reisi Cev det Kerim Bey Yalovaya gitmis ti Cevdet Ke rim Bey Yalo vada tsmet Pasa Hs. tarafmdan ka bol olunmus, Rus • ya seyahati hak • krada izahat ve • rerek Karahamn v» diger Sovyet erkinının tsmet Cevdet Kerim Bey Pasa Hz. ile hiikumetimiz erkânı hak kmdaki muhabbet ve tahassSslernıi arz ve iblâğ etmistir. tsmet P*fa Hz. heyetimizin spor sa. humdaki muvaffakiyetlerinden, TürkSovyet dostlugunu teyit ve takviye e • dici mahiyetteki dndtatli ve müstah • sen hareketlerinden, Sovyet halkmm ve sporctdarmm gösterdikleri alâka ve samimiyetten, bilhassa hükumet erkâ noıın iki millet ve memleketin buyük dostlugunu bir kere daha teyit ve tak. viye edecek kıymetli alâkalanndan ve beyanatlanndan çok memnun kaldik • larmı söylemisler, Cevdet Kerim Beye tesekkür etmiflerdir. Sporculanmızın M&tabakada derece alaviar yanyana Hanımiar yüzme yarışı dün Suadiyede yapıldı 1500 metrelik mesafeyi Leylâ H. 32, Mel Eva Alter 36, Cavidan H. 38 dakikada yüzdüler Hanımiar arasmda tertip ettigimiz yüzme müsabakası dün Suadiye plâ jında yapılmıstır. Müsabakaya 16 hanım ismini yazdırdıklan halde bunlardan yalnız 8 tanesi yanşa istirak etmiflerdir. Bir hanım da doktor tarafmdan müsabakaya girmekten menolunmustor. Yansa giren hanımiar sunlardır: Leylâ Hanım, Cavidan Hanım, Mat. mazel Eva Alter, Nüzhet H., Güzm Hanım, Matmazel Sultana, Matmazel Kurnüya, Matmazel Lupa. Hanımların müsabakasını görmek üzere Suadiye kazinosu birçok meraklılar tarafmdan doldurulmustu. Müsa bakaya girecek hanımiar, heyeti tertibiyenin emrinde bulunan büyük motö. re almarak diğer motörler ve dandal larla beraber sahilden 1500 metre mesafeye götüriilmüstür. Müsabaka, 1500 metrelik bir sahada icra edilmişse de ha Atina Sefirimiz Enis Bey gelecek Yunan nazırlan ve refakatle rindeki zevatın hareketlerinden birkaç gün evvet Atinada bulunacagun ve bit. tabi onlarla birlikte geleceğim. Seyahat programnm teferruatı Atinada kararlasbnlacaktv. MisafVlerin aym dokuzunda hareket edeceklerini evveice yazmıştmz. Heyet İtalyan vapurile ge. lecektir.» Aldıgunu malumata n«sara» aaVıkYunsn B^vekii M Venizelonm bu gânlerde şehrknjze gelecegi haberi dogra degildir. M. Venizelos halen Avropadadır. Memleketnnne gelip gelmiye. ceği de malâm degâdk. Universitede dün yapılan içtima Fen Fakültesinin yeni reisi ışe başladı Sıhhiye Veki • H ve Maarif Vekâleti vekili dok . tor Refik Bey dün de Universi . teye giderek tet • kikatla mesgul o l . muştur. tdare heyeti dün veki] beyin riyasetind* toplanmif, bu iç • timaa Fen fakül . tesinin yeni rei»^ Ali Yar Bey de iftirak etmiftir. Yedi aylık tîcaretimiz 42,240,201 liralık ithalât, 42,203,910 liralık ihracat yaphk, arada 83,000 liralık ufak bir fark var Son yedi ay zarfmdaki frhalâtımiz 42,240,201, ihracatınuz da 42,203,910 üradr. Bu sureoe yedi ayidc haricî ti earet bHânçomuzda 38 bin liraMt bir açık kaydedilmişhr. Fakat kak üci mHyonluk iki yekun arasuıda görülen 38 bin liralık bir fark bittabi fark denecek kadar mühim de gfldir. Geçen sene ayni mfiddet zarfmda ithalât 47,440,357, ihracat ta 47,721,312 Kra idi. Bu suretJe geçen sene haricî ti. caretimizde leoknize 320 bin lirahk bir fark vardı. 931 senesmde ise Hhalâhmız 78 milyon 751,346, ihracatımız da 63 mil yon 119,909 nrayı bulmustu. Yani o zamanki ticaret muvazenemizde aJeyhimîze 14 milyon liralık bir fark var du Yedi aylık ithalât ve ihracat rakam. larmı gösteren tablo sudur: Mabadi 3 artcü tahifede MJsabakanm brrinciı Ikincisi Leylâ H. Mel. Eva A'ter İTHALÂT İHRACAT Fen Fakultesi reıs Aîı Yar Bey TürkYunan Bankası iki memleket bankalarının koyacaklan sermaye ile yeni bir banka tesis edilecek Aldığımız malumata göre yakında tstanbulda yeni ve büyük bir banka tesis edilecektir. Bu banka Türk • Yunan iktısadî münasebatının hudutları dahilindeki işlerle uğraşacaktır. Bankanın sermayesi, Yunan bankalarfle ts Bankası, Sümer Bank ve diğer bir iki millî banka tarafmdan müştereken temin edilecektir. Bankamn teşkili için yapılan hazırhklar yakında resmî safhaya mtikal ed'ecektir. Süreyya Paşanm açtığı dava Şair Nazım Hikmet B. bir sene haDse mahkum Yedi aylık harici ticaretimizi gösterir temsili resim ihracat (Turk lirası) Ithalât (Türk lirası) KSani Şpbat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Yekun 1933 5 979 229 5 054 384 6.237 069 5 459 563. 7177.241 4 156 846 8 175 162 ' K Sani Şubat Mart 1933 6 678185 1932 10 346 877 1931 11039 807 Türk Yunan bankasinm iki memleket iktısadî münasebatında ; mühim h zmetler göreceği ünut edilmektedir. 131 f Yunan banhdnna strmaye teoya? cak olan U Bankası üt Sumer Banktn. Müdürleri NtıraUah Esat B,. Muammer A 1932 1931 5 323.132 12 241446 4 544 986 10 254.672 6 927 006 12 851526 5 6C6.116 10.551.461 11477 682 11897 008 5.728.742 11.567.092 7.832 693 9.388141 7 255 910 5 959 167 5 068 808 6 287.024 S164160 4 790 656 42 203 910 7 735 321 7 718 445 6 841.312 6 800 072 4 023 490 4 257 895 47 721 312 9 306 10 592.957 f 10 119.805 9.817.032 5 715 6 528 528 649 Nısan Mayıs Haziran Temmuz büreyya Paşa Nazım Hikmet ti. Yekun 63 119.909 42 240 201 47 440 357 78 751 346 Mabadi 2 inci tahifede iHinııımmıiMiııııııımıııııııtııııınııı iitııııııirıiırıııııııuııııınıııiıııııııııııuıııırMi.ıiHiı>ınıiııııtıııııiı«ııııııiMiıiHiıııııııı<ıııııııııı*ıttııııııııtıiMi çalışmağa başlamıs olduklarını zaten biliyorduk. Atinada bu defa bazı zevatla teati ettiğimrz fikhler neticesin de Türklerle Yunanlılarm bu sahada yekdiğerlerini ikmal edecek veçhile pekâlâ elbffliği edebilecekleri anlaşıl . mıştir. Diğer komsamuz Bulgaristan bile Varna plâjı ve buna benzer diğer te sebbüslerile memlekete ecnebi seyyahı celbi hususunda füi muvaffakiyetler yoluna girmis bulunmaktadır. Bu sene Viyanadan Varna plâjına gidenlerden 600 kisi pasaportlannı Türkiye için de vize ettirmişlerdir. Hazır Varnaya kadar gitmişken bir günlük bir seyahâtle tstanbulu da görelim diye. Görülüyor ki Varna plâjı bile yalnız Vi yanadan İstanbula 600 seyyah kazan . dırmıstır. Halbuki plâjlann en mü ketnmelleri binnefis İstanbulda oldu • ğunu biz biliriz: O tstanbulda ki ken duniz bile kolayca gidip rahat rahat bir deniz banyosu yapamayız. Acaba Varnadan seyahatlerini ts . tanbula kadar uzatanlar memleketi mizden ne gibi intıbalarla döndüler? Fena intıbalarla dönmüş obnalanndan pek ziyade korkanz. Çünkü biz Türk ler henüz turizmin kıymet ve ehemmi yetini anlamamısızdır! Süreyya Pasa tarafmdan «Gece Gslen Telgraf» isimli kkabmda pederine hakaret ettiği iddiasile şair Nazım Hikmet Bey aleybine açılan dava dün bitmistir. Nazım Hikmet Beyin vazdığı siirle Süreyya Pasanın babasına hakarette bu. lunduğu sabit görüiımis, bhinci ceza mahkemesi sani bir sene haose ve 200 lira r'^vc para cezasına mahkum etrrus. tir. Nazım Hikmet Beyin bundan baska, davacı Süreyya Patava 500 lira tazminat vermesi de kararlastınlnmttr. HAR P T Dünyamn (enalıklanna karşı kongre Şikago 27 (A.A.) Muhtelif memleketlere mensup yüzden fazla din ve felsefe mümessili Şikagoda toplana • rak dünyamn fenalıklarına karşı ma • nevi kurtulus çareleri arıyacaklardır. Yavuzun Telsiz MemurunuH Hatıraları Nakili: Abidin Daver Yavuzun Büyük Harpteki maceralarım anlatan ba heyecanlt bir iki güne kadar tefrika etmeğe başlıyacağız eserı YUNUSNADİ