27 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize gefiren en faydalı eserdir. Her evde bir fane bulunmak lâzımdır. Onuncu sene: No. 3343 u m h u ri y el İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresı Cumhunyet, Istanbul Posta kutusu Istanbul, No 246 Telefon Başmuharrır: 22366. Tahnr müduru: 23236, Idare muduru: 22365, Matbaa: 20472 Hayat Ansiklopedisi Pazar 27 A(justos£33 inci cüzü çıktı 38 «HllfllllHllllllIllillllMIIIIIIIIIlllHtlllttl Gazi Hz. Iş Bankasını Takdir Buyurdular •ıııiHtHHiiMiııınııııııııın ııım ıımnııınn, HHimHMIl Iki 26 ağustos Iki yıldöniimü •ıınutııııınıııııııı milllllllllMllllim ııııı tllll MMIIMIIMIIIIMII mmnnnmu ,mmZZ»,,m,,,» ,.„, Mllllllı'^;, milllllilllllllMlllllın,,,, nUHHUintlMllniM[IIMIHMIIHnillHnilUMMHIMnilUflMH*tllHIHIIMIHHMII1MIMIMIMHH)llllintlllillllll1MtlllllllllliltU1llllnUtHIIIIM(1llt1llllllıtt)lllllll1llllllllfllllllllllU11llllll] (IIIMtllMll IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIMHIIIMIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIItllllllHIIIIIIIIIIIUIIIIIDIIIIIIIIir 6 ağustos, Türldyeyi kurtaran v* Türkiye Cumhuriyetinin te . melîni atan büyük zaferîn başladığı gündür. Türk milleti o gün, Afyon dağlannm dumanlı tepelerinden Üâhî bir savletle fırlamts ve o gündenberi durmadan muzaffer yürüyüsüne 'devara etmiştir. tlk merhale Dumlupı nar, ilk hedef Akdenizdi: fakat rafer yohı, hakikî zafer yolu ebedidir, bit . tnez tükenmez. Bu yolda yürüyenler îduramazlar, çünkü zafer yolunda durulfrnaz. Dnranlar geriler, mağlup olnr, yok okr. Onun içindir ki GaTİnin ton giirüJtülerinm de üstünde gürliyen sesi: 1leri! Kamandastnî verdiği pfindenberi, bütSn miliet, bir ordu gibi ilerliyor. Hem ne de mubarek ve ne gözkamastırıeı btr hızla .. Gazmm «ileri!» kumandasmî alan tordu, mesafevi ve zamanı yut«rak bir stmfek süratüe Akdeniz Inyılanna dayanmıştı. Fakat ordunun o hızı kaybolmamıştır, millete intikal suretile hâlâ devam edfvor. Türk muleti inkılâp yo. lu da diyebileeesrimiz zafer yolunda, on senedir, ayni ilâhî hızla yimîyor. Za tnan ve mesafe mefhumlan kaybol • muştur. Ordu «Kocatepe» nin dumanL sahikastndan Akdenizin roavi sularına kadar nzanan dağlari, dereleri. te. pelerî on beş günde asmıstı. MiUet in kılâp yolunda, on senede, on defa on feeneTik yol aldı. Yoruldugumuz icin degü, durup dinlennvk icin de £il, sreçtiğhniz verleri özledisimiz icin 'değil; fakat nekadar vol aldunmun gormek içm, arasîra, arkatmza bakh gımîs zaman, ba zafer vürüyiuünün »o* ve domanî içinde, jreride bırak tJıl»«M»M». *«4ılc g ö n m t n u y o r EMİ«. . O n Iş Bankasınm 9 uncu yıldöniimü ve Gazi Hz. Reisicumhur Hazretleri dün Yalovaya giden Banka heyetini kabul buyurarak mühim beyanatta bulundular Dün I? Bankasmın dokuzuncu yıldönümüydü. Banka bu münase betle tatil yapmış, memurlarından bir çoğu tenezzüh maksadile Ya lovaya gitmişlerdi. Reısicumhur Hazretleri bu me yanda Yalovaya giden ve kendı lerine arzı tazimat etmek üzere müracaatta bulunan Banka erkâ mndan bir heyeti huzurlarına ka bul buyurmuşlar, kendıleriıve şu sözleri söylemişlerdir: «ış Bankasınm dokuzuncu yıldönümiinü biitiin mensuplarına tebrik ederim. ts Banhası mütevazı bir sermaye ile ise başla mıştı. Mütevazı olan madd'ı sermaye idi. Fakat manevi sermayesi çok büyüktü. Çünkü i • şin başında gayet kıymetli, haluk ve sebatlı celâl Bey ve onun yanında birkaç kişiyi geçmiyen güzide arkadaslar bulunuyor du. Bu maddi sermayenin yüz lerce mislile işe başlamış ve hiç muvaffakiyet göstermeden batmış nice müesseseler tantrız. Demek ki bir müessesenin yasa ması, inkisaf etmesi, muvaffak olması o müessesenin başına geçenlerin haluk, dürüst, imanlı zatlar olmasına bağlıdır. Banka memleketimizin iktt sadiyatına çok nafi hizmetler ifa etmiştir. Bence bütün bu hizmetlerin fevkinde daha büyük olan bir hizmeti de bankacılığa gençlerimizi yetiştirmis olma sıdvr. En çok bununla iftihar ederiz. Celâl Beyin Is Bankasını te siste ve onun inkişafmda gö's • terdiği muvaffakiyeti şimdi başında bulunduğu İktısat Vekâletinde de göstereceğine süp hem yoktur. Bankanîn yıldb'nü~ mü münasebetile Celâl Bey a . dım anmağı bir borç bilirim. ts Bankasına yeni ve daha parlak muvaffakiyetler dilerim. Ba duygularımı arkadaşlarınıza lutfen söyleyiniz.v> Boğazlar meselesi Yunanlılar ne düşünüyorlar? «Elefteron Vima» da çıkan mühim bir yazı Atina 26 (A.A.) Hariciye Nezareti sıyasî i»Ier subesi sabık mü dürü M. Georges Melas, Türk Yunan dostluğu hakkında Elefteron Vüna gazetes'ne bir yazı gönder miştir. M. Melas, bu yazısında, Boğazlar hakkında Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Bey tarafından ileri sürülen tezi müdafaa ederek diyor ki: « Şarktaki komsumuzla olan münas«betlerimizin en bariz vas fını teşkil eden ve bu münasebetlere asıl hususiyetJni veren doğruluk ve açık sözlülüğe uygun bir surette hareket eden biz Yunanlılar, silâhları azaltnva konferansının, dostu muz Türkiye Cumhuriyetimn biraz muvazenesiz bir halde bulunan müdafaa vasttalannın eski halme gelnvetini tem'n edecek bir karar vermesini görmekten başka bir temen nide bulunamayız. Boğazlar hakkındaki mukavele <fe Türkiye komsu hükumetler<n değil, fakat büyük devletlerin im zaları bulunmaktadır. Şarkî Avrupanın nihayetinde hakikî bir sulh âanili olan, karada, denizde münakalâtın aerbestisi hu siMunun çok dikkatli uyanık bir muhafızı olarak aaılan Turkiyenin hakli dileklermi alâkadarların yerine gertirdiklerini görmek istiyo • ruz.» Bir siyaset dalaveresi! W Fransızlar bir halife mi imal etmek istiyorlar?! Fransız mamulâtından bir halifenin, islâmiyeti anarşiden kurtaracağı iddiası gülünçtür Fransanın htmayesı altında bulunan Fas Sultanı şimdi tekrar Pariste bulu • nuyor. Fasın Atlas d\ğlanndaki istik lâl mucahhleri yeni Jeneral Hurenin kumandası alhndaki Fransız istilâ or djUsu ile kanlı müdafaa harpleri yapar. ken Fas Sultamnın Parise gelmesine bir mana verilemiyordu. Fakat simdi mesele anlasılıyor. Fraıfsızlar, Türkiyede ılga edi len Hilâfeti Fas Sultanına vermek istiyorlar. Bunu Fransız matbuatı simdiden açık bir surette mevzuu bahsediyor. Maten gazetesi son gelen nüs hasmda birinct saKıfesinin birinci sutumına Par<s Belediye müşaviri M. Robert Bosun bir makalesini dercetmiştir. Makaleye iri harfler ile «Osmanlı saltanatının sukutundan sonra müslümanlar bir halife bekliyor» ve «Fas Sultanı hilâfeti almak için her türlü evsaf ve şerarti haizdir» gibi serlevhalar konulmustur ki bunlar makalenin muhteviyatını ifade etmeğe kâfidir. Fransız muharrir hilâfetin ta rihçesini yaptıktan sonra d.yor ki: «Hilâfetin ademi mevcud'iyetin den islâm yet dahilî tefrikalara maruz ve müatevli anarşiye mah Zavallı Fas Sultanından bir halife imalini teklif «den M. Robert Bot hum bulunuyor. Bütün tebaası mü«lüman olan Fransa ve diğer dev • letlerin menafii mües«ir oluyor. Fas Sultanı Hazreti Peygamberin kızı neslinden ve Kureyş kabilesinMabadi 4 üncü tahifede !ar zafer volunun ufuklanndan çok tan silmmısler, kaybolmuslar: Ne sallanat, ne hilâfet, ne fes, ne tekke, ne Arap harfî. ne peçe, ne de hepsmden fen* ve tehikeKsi taassun var... Büyük Basın arka*tnd?"i kabarmît bir met dalgası, coskun bir sel gibi giden millet, on senedir, o, gökgürültüJerini T>ile bastıran: tleri! Kumandasînîn şahiandırdığı bir îmanla durmadan koşuyor. 26 ağustos, sade bir ordunun taar . ruza geçtiği ve hücuma kalktı£ı uğurlu bîr gön değildir; ayni zaman da bir mflletin ebedî zafer yolunda ebedî bir hamle ile ileri atıldığı kutiu b'r ffündür. Türk milleti, medenî milletlerin benHklermi gösterdikleri, teroayüz. «ttikleri her sabada, ovle i?ler görmüstür, ki bunlarîn hepsi. muvaffakiveüerimizin ftnasî ve temeli olan büyük zafer kadar mühimdir. 26 ağustos 1922 de orduya «ileri'» kumandasmî veren Ba*kumandan, 26 ağustos 1924 te baska bîr «ileri!» emri daha vermistir. ts Bankasmı, kuran bu emîr, malî ve ikhsadî barp saha iînda verilmîs Wr kumandadan baska birşey değildi. Süngüler kınma eirdikten, toplar sustuktan sonra da durmadan malî ve iktısadî bir barp vardn kî ba asîrda onu kazananuvatılar icin, meydan mubarebelerînde kanlar döker&, canlar vererek e'de ediietı safer!er, nihavet, oarlak birer bibradan, şanlı birer tanh sabifcsînden ibaret kalfenağa mabkâmdur. Gerçi bu bahra !ar da olmer ama yaşamaz ve bilbas fca vasatmaz da .. Gazînin ve Cumnurivetin, büvük taarruzun basladığı «ündenberi inkılâp •ve lıavat yolunda Vazandığı raferîer atasrada, yalnız !s Bankasmı alısnnız. Bankanîn da gene bir 26 ağustos friî «8, işe baslamıs olmasından ileri geli yor. Bovuk Reisin îs Bankasınm acı'ısı fçin, büyük taarnızım Kaslancıc grönü . *tu întihap etme^eri, elbette bir tesa aüften ve yahut ta o suna kutl«*lamak Biaksadmdan ibaret değildir. M. H*ryonun dediâri gibi «doğrn ve uzak go . ren» Gazmm ber isinde, zâbirî mana ve gorunüsten başka, ayrica, ancak oıra anlıyanlann sezebilereği derin bîr ffldr ve remzde aramak lânmdır. Is Bankasmm bir 26 ağustos srünü kurulrous olması, yukarda söylediğtm gibî, malî ve iktısadî sahada verilmis bir «ileri!» kumandasından baska birsey 'değildir. Bugün yalmz zaferlerin değil, müleüerin ancak malî ve iktısadî te . mellere istinat etmek sartik ayakta durabildiklerinJ Büyük Sef h«»rkeslen iyi ABÎDtN DAVER (Majaadi 3 üncü aahifede) TürkBulgar müzakeratı Sofyada yapılan ticaret mukavelesi müzakereleri muvakkaten tatil edüdi Memîeketimizle Bulgaristan arasımfaki iktısadî münasebetleri yeniden tanzim için bir müddettenberi Sofyada, elçimiz Tevfik Kâmil Beyin riyasetinde Iktuat Vekâleti Ticaret umum müdürü Naki ve Sirketler müdürü Cemal Ziya Beyler • le Bulgar murahhasları arasında devam eden müzakereler mühim ihtilâflı noktalar üzerinde mutabakat temin edildiklten sonra son safhaya gelmiş, yalnız bir nokta hak kınd&ki prensip ihtilâfı megelesi nin halli için muvakkaten tatil ediln*iştir. Naki ve Cemal Ziya Beyler bu prensip meselesi hakkinda hü kumete izahat vermek üzere An karaya davet edilmişler, dün Sof yadan sehrimize gelmişlerdir. Mu Mabadi S inci gahıfede ırTFlırılırMITI '>*ılllllllllırıiırıılııl<lllllllıll1lırı<lll1ltll"lllfllIII l 1 | | JCadro hazırJandı İstanbulun yeni maliye teşkilâtı için dün yapılan mühim ictimalar Üniversitede bir istifa Fen Fakültesi reisinin istifası tahakkuk etti Universke Fen Fakültesi reisi Kerim Beyin vazifesinden çekileceğini yaxmıştık. Arkadaşla rrmız bizi tekzip etmişlerdi. Kerim Beyin istifası Maa rif Vekâletince kabul edilmiş, yerine mihanik müderrUi Ali Kertm Bey Yar Bey tayin • Bey dünden olunmuftur. Alı itıbaren çalışmağa baslatnısftır. Dün sehrimize gelen muratihaslarımız Naki ve Cemal Ziya Beyler 1l Hanımlar yüzme yarışı bugün yapılıyor l' (l*f*ll <'ll'('>ll1IIIIT1lllllllll1J I V i l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l f • ' l ı B n • T l r ••••'i* '*"*l'* Vekil Beyin tetkikatı Müsabaka saat üçte Suadiyede yapılacak, yarıştan sonra sporcular şerefine bir çay ziyafeti verilecek Sıhhiye Vekili ve Maarif Vekâleti vekili doktor Refik Bey dün de Üniversite de mesgul olmuş, pro fesör M. Malşla görüşerek kadro lar üzerinde tetkikat yapmıştn. Yarın Oniversite idare heyeti toplanacak, bu içtimada kadrolar kat'î şeklini alacaktır. Teşkilât komısyonu içtima halinde olmak üzere iki ictima «SUdü • İstanbulun yeni malî teşkilâtını bu ictimalar geç vakte. kadar «ürhazırlıyan komisyon kadroyu tesbit 'nüştür. Dünkü içtimada^kom etmiş gibidir. Komisyon cuma günü azalan şimdiye kadar yaebklan de toplanmıs, sabahtan akşama kahakkında Cezmi Beye malumat ver, dar bu işin ikmalile mesgul olmuşmişler, hazırlanan kadro üzerınd* tur. mühim tadilât yapılnnftır. Maliye Vekâleti varidat umum Yeni kadroya nazaran tstanbul müdürü Cezmi Bey dün Ankaradan maliye teşkilâtı 1300 memuru ilttiva. sefarimize gelmiş, öğleden sonra edecektir. Hâlen Defterdarlıiıa 122J Istanbul defterdarlığına giderek teş memuru vardır. Yetmiş ye3t mevnur kilât komisyonu içtimaına riyaset açıktan ahnacaktır. etmiştir. Dün biri maliye tnüfettişKanun başmemurlann lf»'i odasında diğeri Defterdarhkta Mabadi 4 üneB »ahlfede III 'UIIIIIIIIIIII'llllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllliltilllllllHIIIIIMimilUUIIIIIIIUUUIIIIIUlllllllltnillUIIIIIIIIIIIM ^^^l Şef ik ve Cezmi B Jer Maliye Vekâletinde iki mühim tayin Maliye Müsteşarı olan Maliye muhasebatı umumiye müdürü Faik Beyin yerine bu müdürlüğe Vari dat umum müdürü Cezmi, Varidat umum müdürlüğüne de sabık Defterdar Şefik Beyler tayin edilmiç lerdir. I HARPTE YAVUZ •>, Müsabakamıza istirak edecek hammlardan bir grup matbaamızda yapılmıştır. Geri kaHanımlar arasında tertip ettiği miz yüzme müsabakası bugün Su • lanların tnuayeneleri de bugün Suadiye kazinosunda gazetemizin hu adiye plâjında yapılacaktır. Müsasusî doktoru tarafından icra edile baka 1500 metroluk bir mesafe dacektir. hilinde icra edilecektir. Müsabakaya girecek olan hanımMüsabakaya girmek üzere isim ların öğleden sonra saat ikide Sualerini yazdırmış olan hanım'ardan Mabadi 4 üncü sahifede bir kıamının »ıhhî muayenesi dün M. Piyer Kente açık mektup Yazan: Peyami Safa Bu şayanı dikkat yazıyı yarınki nüshamızda okuyacaksınız Yavuzun Telsiz Hemurunun Hatıraları Nakili: Abıdın Daver J Yavuzun Büyük Harpteki maceralartnt anlatan bu heyecanlt eseri bir iki güne kadar tefrika etmeğe baslıyacağı*