2 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

2 Ağustos CumhurîyeV Yazlık gece elbiseleri mevsimmde gerek* gece, ge. gündtiz elbiseleri Inşmkilerden tabiî çok farkh olması lâzırn gelir. Kışın faraza her nevi ağır ipekliler ve saire kullarnlabilir. Fakat yazın bunlar her insanı srkar, «ıcaktan patlatır, hem de gülünç bhmanzara teskil eder. t?te biz de size yazlık iki aksam tnvafeti nümunesi takdim edryeııı. Bunlardan bîrî nisbeten cîaha side, diğeri biraz fazla süslüdür. Soldak! siyah zemin Gzerînc beyaz dallı emprime kreptendh, Belde onden korsajra ortasina doğYu »ivriIerek yükselen •iya'h saten kemer mevcuttur. Korsajın dekoltesi ga yet düz ve basîttîr. feabmda beraber ahnmak üzere aynî kumastan bir de küçük kısa manto yapılır ve elbise (ropmanto) şeklmî abr. E tekler resimde gördüğünüz vech'le topuklan bîle geçecek derecede uzundur. Sağda: Emprime şifondan bir yar akşamı yemeği elbisesi. Zemm gri uzerindeki çiçekler kırmın ve ma vidir. Bu mutezat renkler elektrik ziyası altında çok gilzel akUIer vü cud e getîrir. Belindeki gene mavi v« kırmızı ipeküden kemer, arkada fiyongalandıktan sonra elbisenin bo.yunca. aşagıya doğru uzanmaktadır. Sığır nesli nasıl ıslah edilebilir? Sığırlarm ıslahı için Milâsta faaliyet başladı Milâs «Hususî» Çiftçi ve ziraat memleketi olan güzel Anadolunun en büyük ihtiyaçlaruıdan biri de sığır nes. linin ıslahıdır. Asırlardanberi bakım sızlık yüzünden yavaş yavas mkıraza doğru yürüyen sığırlarımızın her veç . hedeki kabiliyetlerinin eksilmiş oldu • ğunu bütün acılığile ve bütün çuplak lığile görmemek kabil değildir. Bugün be* nüfuslu bir köylünün, bir çiftçi ailesinin bütün yükü bir çift ö küzün omuzlanna yuklenmis, Türk köy. lüsünun saadet ve refahı öküzlerimizin kudret ve kuvvetine bağlanmıs bir halde bulunmaktadır. Halbuki bugün ba. kım ve ıslah yüzünden en çok ihmal edîlen öküzlerimiz kendilerinden bek lenen kudreti gösterememekte ve yd • lar geçtikçe her veçhedeki kabiliyet leri azalmaktadır. Anadolunun bir iki vilâyeti söyle aynlnsa baştan basa su ğnlanmızm et, süt ve kuvvet veçhesinde istihdam edilemiyecek bir hale gel. diğtni görmek pek acı bir hakikattir. Gitfalcçe cüceleşen ve hali hazır flrtı sat ve ticaret âleminde kıymetmi kay • bederek mevaddınm para etmiyeceği bir sekle gîren ve büyük istifade temin etmiyen böyle hayvanahn bakımınm da zararla neticeleneceğine hiç süphe yoktur. Bugün mutehassu raporlan ıslah yolunda acele etmezsek on be? yirtni sene sonra öküzlerimizin topraklarımızı kazamıyacak bir hale geleceğmi bütün kat'iyelle anlatmaktadır. Her sahada azamî randman temin etTieğe çalışan Cumhuriyet hükumetinin bu yolda da bütün hızile çalışmakta ol. duğuna kaniiz. Ancak vazifenin en böyüğü doğrudan doğruya halka tevec . cüh etmektedir. Milletin elbirligile ise koyulması ve hiçbir zaman kaybebni • yerek sığır neslinin ıslahuıı benimse • mevl lâzımdır. tşin derecei ehemmiyetini pek iyi takdhr eden Milâslılar sığtrlarını ıslah içm bugün işe baslamış bulunuyorlar. Birkaç sene evvel Hacı Ali Ağa zade Hasan Beym kendi tesebbüsile hariçten ge • tirttiği «Smental» ırkına mensup bir boğadan bugün yüzlerce yavru türe . miş ve bunlardarı çok iyi neticeler elde edilmistir. Kasaplık olarak ihraç e. dilen sıgırlar arasmda bu boğadan yetişen melezler daıma birkaç kuruş yüksek fiatla ve en evvel müşteri bulmak • tadır. Milâsr muhtelif zamaniarda tes. vik ve şahsî tesebbüslerîe Mısır, Kınm, Plevne, ve Smental nklarına mensup sığırlar ithal edilmis olup bunların ye. tiştirdiği melezlerin yerli sığırlardan çok yüksek evsafta bulurduklan görül*nektedir. Getirilen bütün bu sığır ırklan Milâs muhitini derhal benimsemekte dirler. Milâs sığır ye*iştirmek için en müsait olan bir iklimdir. Senenin her ayinda sığırlar mer'alarda karmtannı mükemmelen doyurabilirler. Su ve hava çok müsaittir. Ve Milâsta yetisen sığuların etleri çok makbul ve lezzetli. dir. Milâsta her ırka mensup sığırlar her yaşta yetişebilir. Bu, getirilen her hangi ırka mensup sığırlann Milâs ik limine derhal ahşmalarile sabittir. Hat. ta 3d sene evvel ikişer aylık olarak getirflen tsviçre esmer ırkına mensup dört bnzağı bugün ikişer yaşında ve diri îiç yüzer kilo sıkletinde tamamile ev safı ırkiyelerini muhafaza etmiş bir vaEİyette bulnnmaktadır. Yalnız damız. frk boğalar tecdit edilmediğinden ve lâyıkı veçhile takibatta bulunulmadı ğmdan getirilen dsmızlıklar yerli sı • ğırlarla kanşa kanşa kendi evsafı ırkiyelerini kaybetmektedirler. Muntazam bir takip ohnayınca elde edilen neticelerm heder olacağı pek tabiidir. Mi . lâs köylüleri damızlık boğa getirmek için her türlü fedakârlığı yapmağa amade bulunuyorlar. Fakat kendüerine bu yolda yardım edecek el yok. Dört senedenberi Muğla vilâyet meclisi umumisince damızlık boğa mubayaa etmek için bütçeye 4500 lira devvar tahsisat konulduğu ve mubayaa edile. cek boğalara bedellerini vererek al mağa talip köyler tesbh edildiği halde maatteessüf tek bir damızlık boğa satın almmamıştır. Çiftçiyi ve köylüyü yese düsuren bu ihmalin neden îleri geldi ğini anlamak kabü değildir. Meclisi umuminin bu işin ehemmiyetini takdir edemiyeceğine kani olamayız. Fakat böyle dört sene boğa mubayaa etmek için tahsisat konulduğu ve parasını ve. rerek boğalan almağa talip köyler tesbit edildiği halde mubayaanın yapılmamasma aklımız ermiyor. Damızbk atlar meselesindeki güzel hareketile çiftçinin ve köylünün gönlünü kazanan değerli valimizden bu işin de hallini rica edi yoruz. Köylünün parasını vererek damızlık boğaya talip olması ve fedakârlık yapması bu işin kıymet ve ehem . miyetini ne kadar takdir ettiğini anlat mağa kâfidir zannediyoruz. Her halde tahsisatı koyan meclisi umumî azalann. dan bhaz daha himmetle boğalann a lınmasını temin etmelerini istemek hakkunızdır. Ahmet Nazmi Yerli Mallar Sergisi dün merasimle açıldı Kâzım Pş. Hz. «Her sene, on hatta yirmi sene daha ileri gidiyoruz, fakat bunun daha ilerisi var. Ona da varacağız» dediler Kâzım Pasa Hazretlerî pek çok takdir eWHeri SSmer "Banh fabrikalart paviyonunda Birinci sahifeden mabat şını çalmış, müteakıben, Sanayi Birliği Umumî Kâtibi ve sergi komiseri Nazmi Nuri Bey büyük kapuun önünde evvelce hazırlanan oparlörün önüne gelerek şu nutku söylemistir: şeker şirketi paviyonuna vardmîş v» burada bir müddet tevakkuf «dilmiş • tir. Kâzun Pasa Hazretleri burada şeker imalâtımız hakkmda uzun uza dıya izahat almış ve Vali Beye hitaben «artık seker riatlannın pahahlıgından şikâyete hakkımız kalmıyor.» demistir. Paşa, bu paviyonun duvarını süsliyen ve ressam Ratip Tahir Bey tarafından yapılmış olan büyük dekoratif tabloyu da çok beğenmiştir. Meclis Reisimiz ve diğer zevat Alpullu şirketi paviyonundan sonra asrî mobilye, Karamürsel, muhtelif debagat fabrikalarmm müş terek deri paviyonunu, Taksim Sebat ipekli mensucat, Bursa pazan, lbrahim Ziya mensucat müesseselerinin meşher* lerini de gezerek beğenmişler Te ta • hiplerini tebrik etmislerdir. Bu daire paviyonlan da gezildikten »onra^KjitaK ya çini ve E«Ü*aflKi* *uurettim£t*nı Pertev, Kâzım Beylerin ıtriyata ait müşterek ve muattar paviyonunu ziyaret etmislerdir. Kâzım Paşa Hazretleri çini mamulâhmızı çok takdir ettiklerini, bu kadar güzel eserler vücude ge • tirilecegini zaten evvelden ümit ettiklerini söylemistir. Gene bu paviyonda yerli ıtriyat fabrikalarunızdan Evliya zade Nurettin Bey ve diğer meslektaşlarmm yapnklan pudralarla Avrupa pudralan mukayese edilmiş etiketleri gösterilmeden her ikisinden de kulla * nılmış ve hangisinin yerli veya Avrupa malı olduğu anlaşüamamışbr. Bu mukayese davetliler üzerinde çok bü • yük bir alâka uyandırmıştır. Bundan sonra Avrupa mamulâtmdaı farksız ipek kadm çorapları yapan Kabo fabrikası, bürümcük denilen eski bezleri ihya eden Adapazarı bez fab • rikası, Süreyya Paşa mensucat fabri kalarmı ziyaret etmiş ve geçen sene • ye nazaran gösterilen möy*Üakii»tten dolayı sahiplerini tebrik etmiştir. Sergi komiseri Nazmi Nuri Bey ba paviyonlarda gezildikten sonra Meclis Reisimizi ve diğer davetlüeri evvelca hazırlanan büfeye davet etmiştir. Müteakıben, heyet Zingal şirketmin sergi bahçesinde vücude getirdiği çok güzel ve modern evi ziyaret etmiştir. Kâzım Paşa Hazretleri, 2000 liraya ma lolan Zingal evini çok beğenmiş ve Zingal şirketi umumî müdürü, Orman Mektebi Âlisi profesörlerinden Tevfîk Ali Beyden ev hakkmda esaslı malu • mat almıştır. Zingal mektebin bahçe sinde çok güzel bir köşk manzarası arzetmektedir. Müteakıben memleketimizin en iyi diş macunu fabrikalarından biri olan Radyolin diş macunımun küçük atölye ve meşheri ziyaret edilmistir. Kâzım Paşa Hazretleri birçok yaban, cı memleketlere ihracat yapan bu mil • lî müessesemizin çalışma tarn, amele miktan istihsalât yekunu hakkında et • raflı malumat istemiş ve verilen ce • vaplardan çok memnun olmuştur. Tereyağ, gazoz, sabun ve yaz, çikolata fabrikalanmızm paviyonlan ziyaret edilmiştir. Nazmi Nuri Beyin nutku «cMuhterem efendiler; Heyeti celilelerince malumdur ki sınaî ve ziraî sahada ilerlemis en zengin milletler bile, mahsullerin kıymetten düşmesi, mamulâtına mahreç ve müşteri bulamaması yüzünden şiddetli buhranlara maruz kalmış işsizler adedi milyonlara baliğ olmuştur. Dünyayı sarsan bu sıkmtılı vaziyetten nisbeten en az müteessir olmaklığımı • zın hikmet ve sebebi; Cumhuriyet hükumetinin zamanında ittihaz etmekte olduğu ameli tedbirlerdir. Teşviki sanayi kanununa müzeyyel kanun, Sümer Bankın yarı sermayesini halk sanayiinin himayesine tahsisi yo • lundaki mevadı ve bilhassa millî pa > ranuı istikran gibi esaslı kararlann faydalı neticeleri, buhran dalgalarından Türk sahillerini korumuş ve sınaî dünyamıza nefes vermiştir. Bu sebepledir ki: Gümrük himayeleri ve teşviki sanayi kanunlarile sanayilerini kurmuş mem • leketlerin 3040 senede aldıkları ne • ticeleri Türk sanayicileri beş senede elde etmiştir. Fabrika adedi 300 den 2900 e baliğ olmuş ve umumî ihtiyacın yüzde yetmişi dahilden temine başlanmıştır. Bunun maddî eserlermi Beşinci Yerli Mallar sergisinde görmek zi • yaretçilerimiz için mümkündür. Her halde şurasını kaydetmek icap eder ki muhterem Millî Iktısat ve Tasarruf cemiyetinin yerli malların sürümü üze • rindeki isabetli ve irşatkâr telkinleri şuurlu konferanslan millî istihsal ve millî rağbet noktasından şayanı şükran neticeler vermiştir. Bugün iddia edebilhiz ki hükumetimiz tenzilâth bir maddei iptidaiye tarifesi tatbik ve muamele vergisinin mükerrer tahsilâtı noktasını tanzim ederse artık gümrük muafiyetine ihtiyaç kalmaz. Bu vesile ile davetimize icabet buyuran kadirşinas heyetinize tesekkür ederken Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa Hazretlerinin Beşinci Yerli Mallar sergisini açmak lutfunda bulunmasmı istirham eyleriz.» Nazmi Nuri Beyin hazırun tarafından alkışlanan nutkundan sonra Meclis Reisi Kâzım Paşa Hazretleri bayraklarla süslenmiş ve kordelâ ile bağlanmıs olan kapuun önüne gelerek ve «daha birçoklarını açmak temennisile» diye kordelâyı kesmiştir. Müteakıben önde Kâzım Paşa Hazretleri olduğu halde davetli heyet büyük kapıdan içeri girince ilk paviyon olan Sümer Banka merbut Hereke ipekli ve yünlü mensucat, Beykoz debagat ve kundura, Feshane mensucat ve Bakırköy bez fabrikaları paviyonuna girmiştir. Paviyonun methalinde muhte rem Meclis Reisimiz şunları söylemistir: {Meşhur kadtnlar Makdonaldm kızi Mis tshbel Makdonalt, babasfle be . raber Amerikaya gittiği vakit, bazılari onu tngiliz Başvekilinin ayni zamanda kâtibesi zannetmişler. O da kemali nezaketle: ' Ben babamin kâtibesi değilim. Arkadaşıyım demiş! Fakat Mis Ishbel Makdonalt kâti • belikten bu kadar tevahhuş etmesine rağmen devlet memuriyetinden hiç te uzak olmıyan bir mevki işgal etmekte, Londra belediye meclisi azasmdan bu > lunmaktadır. Bu mecliste 23 kadın aza vardur. Mis» İshbel Makdonalt en küçükleridir. «•»»»J»*. ~.. Geriç kriîri nazari dikkate çarpan en tnühim tabiati ağzınm sıkılığıdır. Ba • basının îşlerine dair kimseye şimdiy* kadar birşey söylediği vaki değildir. 1924 senesinde Mösyö Makdonalt Başvekil olduğu vakit tshbel tana yirml yaşında idi. Babasma hem arkadaşhk ediyor, hem de evde hane sahibesi rclünü oynıyarak misafirlere lâzım gelen ikramlarda bulunuyordu. Diğer taraf • tan babasmm siyasî fîkirlerine de tama» müe taraftardır. Fırka mücadelesine Kadın levazımatı Biri pratik öteki şık iki çanta Solda resmtnî gordüğflnüz çanta orgti, dikis islerinizi koymak, yahut plâja gîderken mayonuzu, havlu nuzu, lâstik pabuçlannızı tasımak îçin kullanılabilir. Çok pratik bir çantadır. Etamm üzerine renkli kotonla işlenmiştir. Ajurlar beyaz kotondan, aralanndaki küçük çiçekler keza aynalann yanmdaki çiçek deraetleri renkli kotondandır. Çanta nın etrafına dantel veya kordon geçirilebilir. Sapları kalm kordondur. Sağdaki cantaya gelince, bu seyahatler ve uzun misafirlikler için fevkalâde kullanışhdır. Son moda de • riden ve mümkün olduğu kadar fazla gözlüdür. ( Başka memleketlerde kadınlar Kadınlar arasında satranç müsabakası Şimdiye ka 3ar bazi eğlenceler gibi sat ranç ta sîrf er • keklere mahsus bir oyun zanne dilirdi. Bunu teyit etmek îçin de kadmlann a' leyhînde bulu • nan bir takıro insanlar Havva kızlanndan sat ' rancta kullanılacak kadar zekâ derinlîği ve muhakeme genişüji beklenilmîye • ceğmî söylerlerdt Halbuki aon za manlardaki birçok işîer gibi bu meselede de erkeklerle ayni seviyede omuz omuza yurüyebileceğimizî pek güzel ispat errik. Netekim geçen ay Parkte «Kö » de iştirak ediyordu. 1929 a kadar ,*ropagandacılık vazifesini mükemmel yaptı. Babası düşünce de hususî şekilde çalışmaktan geri durmadı. Londra belediye meclismdeki aza • lık vazîfesine dair diyor ki: Orada rey verdiğim zaman sîrf kendi hesabıma hareket ederim. ^ Mis tshbel mesai zamanlarmda ça • lışmağı nekadar severse tatilde de o derece dinlenmekten ve gezmekten hoşlanır. Yalnız etrafındakilerin onda buldukları yegâne kusur nisbeten kadın • lıktan uzaklaşmış bultmmasıdır. Buna da sebep belki okuduğu siyasî ilimler mektebinin yaptığı teshdir. Maamafih onun bilhassa severek uğrastığı saha millî terbiye meselesidir. Belediye meclisinde en ziyade alâkadar olduğu iş mekteplerdeki terbiye sisteminin yeniIestirilmesidir. Fakat bu hususta mecliste muanzları da yok değildir. Bir çoklan mektebin ve aile ocağının ayri ayn muhitler olması fikrindedirler. Halbuki Mis tshbel bunun tamami'; zıddı kanaattedir. Mis tshbel hiç şüohesiz bir gün meb'ns olacak, o vakitki yapacağı işlere dair bir projesi mevcut olup olmadığını sonranlara gülerek: '• Şimdilik babamin bir arkada • jindan başka birşey değilim. ötesini bilmiyoruml Diyor. media» gazetesi tarafmdaı» sîrf kadınlara mahsus olmak üzeve bir satranç müsabakası tertip edildi. Ka. dınlann bu tnüsabakada îbraz ettikleri meharetlere erkek satranççılar sasıp kaldılar. Resmhniz müsabaka» nın bir safhasım göstennektedir. Ev kadını nelet bilmeli? Sebzeleri haşlama usulü Meyvaların ezilmesi için Sebzeleri baslamazdan evvel te • mizleyip suda bırakmalı. Sonra onlan kaynamış su içine atmah, iyice haşlandıklanna kanaat geldikten sonra hemen sulannı süzmelidir. Seb. zenin sıcak su içinde kalması Iıem lezzetlerini kaçınr, hem de çabuk bozulmalannı mucip olur. Sebzeler haslamrken kırmızıları müstesna • bhaz tuz da konabilir. Kırmızı s«V« zeler haslamrken Ise hız yerine bir çorbakaşıgı sirke koymahdır. Patatesi sıcak suda haşlamayuuz. Onlan soğıtk su içinde atese koyunuz. Çünkü sıcak suda patatesin kabuklan çatîar, kendileri dağıhr ve pişmez sert kahrlar. Patatesi de hasladıktan sonra derhal »uyunu süıŞimdi yemiş zamanı. Elma, erik, armut, şeftalı, vişne gibi seylerden surup, marmelât yaparken bu meyvalan atese sekerle beraber koymamalıdır. Şeker kabuklanmn »ertlesmesine sebebiyet verir ve neticede kolaylıkla ezilmesine mâni olur. Onun için meyvalan atese evvelâ sade su ile koymah, sekerini sonra ili» ve etmelidir. meli ve biraz soğuduktan sonra da kabuklannı soymahdır. Eğer patates sofrada yeninciye kadar aradan vakit geçmiş ve soğumussa onu ancak biraz sütün içerisinde tekrar « Hersene geçen senelere nisbetle 10 sene hatta 20 sene daha ileri gidiyoruz. îlk açtığımız sergi bu kadar mükemmel değildi. Fakat ümidimiz çok kuvvetli idi. Daha ilerisi var. Ona da varaca ğız.» Kâzım Paşa Hazretleri Sümer Bank paviyonunda uzun müddet kalarak etraflı malumat almıslar, kendi'erine Sümer Bank fabrikalanmn nefis surette tabedilmiş renkli bir albümü takdim edilmiştir. Paşa Hazretleri paviyonu dikkat ve alâka ile gezerek dekoras yon, tertip ve tanzim sekli ve mallann nefaseti itibarile Sümer Bank paviyonunu fevkalâde bulduklarmı söylemişlerdir. Müteakıben önde gene Kâzım Paşa Hazretleri olduğu halde davetli heyet sırasile Gizlaved, madenî esya, Serdar. zade pamuklu ve yünlü ipekli mensu cat, yerli boya, Ece çorap, tnhisarlar idaresi paviyonlarını ziyaret etmiş ve çok beğenmiştir. Bundan sonra Alpullu Kâzım Paşa Hz.nin intibalari Büyük Millet Mec'isi Reisi Kâzım Paşa Hazretleri merasimden sonra Beşinci Yerli Mallar sergisi hakkmdaki intibalarını soran bir muharririmize de ' miş tir ki: « Beşinci Yerli Mallar ser • gisinde peçen senelere nisbetle çok mühim terakki farkları gö'r* düm. En kısa bir zamanda bu tekâmülün haddiazamiyi bulaca eına kaniim. Bu münasebetle miU lî sanayi erbabımızt takdir ve halkımtzın nazarı dikkatini eelbederim. Serei ve mallarımtz tatr manasUe mükemmeldir...» Davetli heyet paviyonlan ziyaret et« tikten sonra saat beş buçuğa doğru sergi umuma açılmıstır. Dün akşam ge « ce yarısına kadar Beşinci Yerli Mallar sergisini binlerce kisi ziyaret •tmiştir. Sergi 15 ağustosta kapanacaktır. HADİYE ICLÂL ısıtabilirsiniz.