10 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

D ünya havacılık tarihinin en muazzam seferi İtalyadan Amerikaya hareket eden 25 tayyare 1 inci, 2 inci ve 3 üncü merhaleleri muvaffakiyetle aştı 10 Temmuı 1533 İpekli kumaş Fiatlarî artacak mı? Koza piyasası yüksek, fabrikacılar şikâyet ediyorlar Buna 4 (Hususî muhabirimizden) Burada koza muamelesi en hararetlı şekltni almıştır. Piyasada vasatî fiat 97, azamisi 115 kuruştur. Fakat bu fiatlar bugünkü kumaş fiatlarına nisbetle yüksek görülmektedir. Alâkadarların mütalealarına göre koza fiatlannm ipek fiatlarile mütenasip olarak sabit bir noktada kalması lâzımdır. Çünkü, kozanın alış flati yüksek olunca ipek fiatlannm da yükselmesi, binnetice kumaş fiatlarının artması icap edecektir ki, buna satış ve müşteri vaziyeti müsait deiildir. Şu halde bugünkü fiatlarda jjayritabiilik görülüyor demektir. Bunun sebebi şuna atfedilmektedir: Mensucat fabrikalanmn ellerinde işlenecek geçen seneden kalma hiç kuru koza yoktur. Onun için koza almak üzere birdenbire piyasaya atılmış lardır. Aynca bu sene (tş Limhet) te piyasadan külliyetli koza satın almağa başlamıştır ki bu talebin çokluğu gayet tabiî olarak fiat yüksekliğini doğurmuştur. Maamafih, (tş Limi tet) in Bursadan, Adapazarından ve Trakya ile Biga havalisinden koza almağa başlamış balunması mem lekette koza fiatlanndaki tahavvüllerin kısmen önüne geçecek ve bu fiatlann mümkün oldugu kadar sabit ve müstakar bir vaziyette kalmasma hizmet ed'ecektir. " Bir ilâhın sukutu! „ Doların sukutunu ve altın esasmı tahlil eden çok güzel bir makale Birinci sahifeden mabat etmis bulunan bir kanaat hilâfına olarak altın sımdive kadar adeta yan ilâh denecek bir kudret ve mevkâde tutulmustur. Gomüs denen beyaz madenm kıymet • lerin esası hususunda altma hâk oldu • ğu asHlarca kemali mazhariyetle îddia edflegelmisti. Ancak 1 astrdanberidir, kî, arhna tngilterede fevkalâde itibar edilmege başlanımş ve ba altm peres • tişkârlıgı yavaş yavas dünyamn başka taraflarma da sirayet etrraştir. 1914 senesinde bircok memleketler altm esasmı terke mecbur kalmtşlar ve altm dolar beynelmilel münasebetler de düşen tngiliz uVasmm yerme geçmisti. Fakat dolarm hakimiyet devri çok sürmefntstir. 1922 de Cenevre konfe • ransı üzerine bütün memleketlerin Gold Standard denilen altm esasına bağlanmalarma teşebbüs edümistir. Bu tesebbüstür ki mütevali bircok tflâslardan sonra urrvumî bir nakit mhizamtna sebep ol • mustur. 9 kasabui ı'çmde bUkonnşlercur. Kabul edîlen umumî rasbetiere göre merkeı bankalarmm kasabumdald altmlarm 8e misJi derecede nominal kıynıette baak • not basmaga mezuniyet veriimsştir. Bu da yetmiyormuş gibi, ahzam hic te müsavi nisbetlerde dağılmış olmara» sı yüzünden ban memleketler taraamen albnsa kahntşfar. Peki, bu memleket ler athnaız kaldklan için tedavülde mübadele flıtrjraçlanna hiç kâfi gemüyecek derecede pek cüz'î baoknot bulundurmaga mahkum mu edilecekler di? Böyle manasız şey olur mu? Bere ket versin ki Gold Eksçenç Standard denilen yani merkez bankalannın (ster lin, dolar, frank) gibi ahınla kabiU tebdil olarak ban paralan akm gibi ad • detmelerine müsaade edilerek bu möşkül halledilmiş, bu suretle bu banks> lar ayni altm çubuklanm ç*kardıktart banknotlann karşdıgı diye 3ıi defa kallanmışlardır. beş saatlik bir yolculugu müteakıp öğleyin Londonderryde indiler. Bu tekiide ba muaızam yolunflkiki merhalesi katolunmus oluyordu. Uçüncü merhalesinin asılması da hiç muşkül olmadı. ttalyan filosu 6 temmuzda Rejkjarrike muvasalat etti. Tayyare atnmızm terakkîsine bir tiratal olmuştur. ttalya hükumeti bonon i çin bu tayyareleri Şikagoda açılacak Ttalyan tayyarei (bîr asırlık terakki) sergisine yolla • donderryde, Bugünkü vaziyetten fabrikacılar makla Amerikalılara bir cemilede bulun2 Cenenl Balbo müşteki, koza müstahsili î«e mem • muş oluyor. terdam Belediye R«ı nundurlar. Bugün 97 ile 115 kuruş Bundan üç dört sene kadar evvel tdan karşılamyor. arasmda dalgalanan koza piyasası talyanm 11 deniz tayyaresi Portogal 3 Zuyderzeede kapakl köylünün yüzünü güldürmüştür. BuGinetinden Cenubî Amerikaya gitmek na mukabil ipek ve mensucat sanayii suretüe 3000 kilometrelik bir mesafe '4 Ceneral BalKo, Londonerbabı sızlanmıya ve düsünmeğe başyi hiç iskele yapmadan katetmişlerdi. denry valisile beraber. lamışlardir. Bu tarihtenberi ttalyan tayyareci • Bug&nierde bütün dönya tayyareci • talyan tayyareleri bu mesafeyi supneligi cok terakki etmiş, tayyareler hafifBizzat kendilerinin dogurduklan liğini Amerikaya gitmek üzere ttalyasiz, kolayhkla aşmak kabiliyetmde } • leştirihniş ve motörlerin kuvveti 1200 bu vaziyete karsı fabrikatorlar dldan hareket eden 25 tayyarenin büyük diier. Fakat Ceneral Balbomm Hollanbeygirden 1600 e kadar çıkanhntyhr. yorlar ki: bir ttalyan hava filosunun seyahati işdaya giderken deniz tayyarelerile AlpBu seferki seyahatm en uzun merhalesi Bu seneki koza fiatı hiç olmaıgal etmektedir. Tayyarelerinin her bir! 2400 kilometre olacaktır. 1930 daki lan aşmak istemesi ba îşi, daha ziyade •a geçen seneki ipek fiatlarile müte1500 beygirlik motorlere malik olan 3000 kiiometreye nazaran bu son mesa' kıymetlendirmekle beraber, hayn rafişnasip olsa... fîlo, uzun zamandanberi hazırlandığı fe çok daha azdır. Bunda ttalyan tay külleştinnişti. Filo Bçer tayyareden 8 Maamafih müstahsilin yüzünü gülbu sefere 1 temmuzda OrbeteDodan ha parçaya takshn ohmmuşta. Nmayette yarecOerin* bir törlü nefes aldırmıyan rfüren ba vaziyetin çok devam etmireket ederek başlamış bulnnuyor. Bu ta gelen, ayni b'pte bh* de tamJr tayyarebozuk havalar ftmil olmuştur. Filhakiyeceğini ve fiatlann degişerek daha ka ba sene haralar acuşa en miisait bir rih Fasizmin ve ttalyan tayyaredliğinnısiie, yekun 25 i buhryordu. tabiî bir mecraya grreceğmi zanne> mevsim olan yaz aylarmda bile çok akonuncu aenei devriyesine müsadiftir. Tayyareler Alplari 4000 metrefcr• denler de yok d'egildir. si gftmektedir. Tayyarecüerm hareketHava Nazm Ceneral ttalo Balbonun tîfada oçarak ve SylBgen bogazmdan Benoe müstahsilin emeğini ancak lerini her merhalede dort beş gün te> kumanda ettigi filo, gerek îşthak eden geçerek aşhlar. Ba netice, ba kadar a • karsilayabilen bu fiat hiç te çok de • hir ettiklerini bildiren telgraflar da batayyarelerin kalabalığı, gerek katedeceğır ve üstelik 6 7 saat idare edecek ftildh. nan bir delflidir. ği mesafenm uzunluga itibarfle şhndî benzra yBklB tayyarelerle, şbndiye kaFabHkatorlarm düşündükleri gibi Dun gelen telgraflar ye kadar yapılan seferlerm en muazzadar elde edflndş degüdl Tayyareler Abu piyasanm geçen seneki ipek piNevyork 9 (A.A.) Hava tjrl olmtsterdama saat bfre dogru vUd ol • mma girişmiştir. makta devam edene ttalya tayyare filo yasasma müvazi yürüyebilmesine dular. Fakat tayyarelerm Wri Zay Hareket gBnB Kavalarin mBnasebet • ra bogün şafakla beraber tzlandada imkân yoktur. Çünkü piyasa bh* defa derzce' korfezme fnerken maalesef shEgf yüzünden bir muddet teahhura yüksekten acılmıs ve koza alıcılan kapaklandı. tçmdekilerden Bçfl sag sa Reykjanktan Labradorda Carrnmghte oğradı. Nihayet 1 temmuz sabahı saat çoğahnıstır. Em kurtanldılar. Dorduneunü», yant gitmek Szere haTalanacaktır. 5,30 ile 5,45 arasinda filo Orbetellomakmistm Bç dort saatlik bir taharri • Şu balde fabrikalarımızm vaziyeLondra 9 (A.A.) Nevyorktan bildan Amesterdama doğra bavalanmag» den sonra ancak cesedi bulunabildi. tini kurtaracak tek çare vardır: AldiriHigme gore havamn bozuk olma • muvaffak oldu. smdan Balbo tayyare rHosa birkaç gön Ertesi gün; 2 temmuz' saat 7,26 da dıklan kozalan birdenbire işleme • Hoüandaya kadar olan ba ilk mersonra kalkacaktrr. mek... « • • ••• • •• « •••*»••«• «••••••••••:••*••••••• Ekseriyetle rasladigımız bir bal • dir. Fabrikalanmız ilk hamlede ellerindeki bütün ipegi isleyip bitlri'daHa llerî gldiyordu. Ba masikf müBirinti tahtfeâen mabat Birîncl aahlfeden mabat yor ve kumaşlan stok haline getirikemmel bir musikidir» dedî ve devam Ifyerek Viyanayı dlnlememJzî teklif KafBede 19 futbolcu, 7 güreşç!, 4 yorlar. Ondan sonra müşteri aramak e*rf. ettbn. Cemiyette nanr baiunanlar • «det varAr.fikmösabaka gefccek pave müşteri bulmak için bh hayli fe« Ben şark musikismde tezylnt dan çogn SmfirieHnde Türk muriki»! za, gSnfi Moskovada yapılacaktarMo»d'akârlıklara katlanmıya mecbur oşark san'atkarlannda oldugu gibl diye bir sey daymarmşlardı, tekliflkovada ikfacî bir mösabaka daha yaluyorlar. Bu hareket daima kendi tekamül etmis bîr minyatBrcülük bumi alâka ve memntmiyetle kabul etpıldıktan sonra tenSngrada gecSecek, luyoram. Büyük bir san'at subesl oaleyhlerme ve zararlarına neticeler ttler. Saat ona dogra bepİmlz makiIan minyaturcülükte biçbfr garp orada da bir mae yapılacaktir. LetAıınenm b'asına toplandık. Biraz sonra veriyor. Şu vaziyete nazaran her milletf şarkhlarîa b\>y Slcüseme*. Vlyana Spcakeri Mes'ut Cemfl Beym grattan Harkofa geçaecelc, bu sehırde halde gelecek sene ipekli kumaş fiBu ince ve derln mnsikiyi olduğn ?!konserlne başhyacagim baber ver • 'de bir mae yapılacaktir. Beşîneî n»8«*atlannda biraz yükselmeye şahit obl dmlemeli ve olduga gibi takdhdL Herkes büyük bh diickatle Törk baka avdette Odesada fcra edaecekttr. lacagız demektir. Aftucr ebnelîdir. Ona garp musîkisîle kiyas san'atkftnnı dînliyordn. îstenbul Halkevl Reisligmdent etmek, garp nrasikisi olçüsü ile tenKendl mtlletlerl mevzun CaKsoT • kac kıymetli Arap san'atk&rı din • Rusyada yapılacak* maçlara Isdrak* etkit etmek büyük bîr natadir. Rem • duğu zaman yabancı bh muhhte Valettiler. Fakat biraz evvel şu nok • 5nek uzere Turkiye Halkevlerini temsibrandnm bîr tablosüe bîr Acem mîn • Innan fnsanlarda milKyet hissİ ne taya hayretle dikkat ettim: Türk len gîdecelE futbolco, gfirescî ve at • yatürünö karşılastırmak ne kadar derln. ne heyecanîı bbr bal alıyor? halk şarkılan, geçen sene dinledi letlerimfc bugön saat 18 de Galafta nK gÜlünçs*, bu musiki dünyasinı bh* > BSyle anlarda Içmde bulonduğimrax îimîndan ka&acak" vapurîa haretet *• birme çaroıstırmak ta o kadar gfilünc ğim Arap musikisine hiç benzemiyor. yabancı cemlye** karşi kendimîzî Mes'ut Cemil Beyin çaldığı halk hatür. Şimdi bîr daha kan! oldam k! aeceklerdir. Malkevîne ve diger Istanbnl b!r fert değil. adeta bir millet olarak valannda garp musikisinin esası olan şark ve garp tmısikilerî ayn Ikl dünfepor teşekküllerrae mensup sporcuîaruı duyuyoruz. Mes'ut Cemîlm nranis ve Dynamique bir karakter var. Bun yadır. Bunlardan bhinî, diğerrahı jarkadaşlanm u&urlatoak kjfa Karir ba • KeyecanTı sesmden omm da ayn! lan garp tekniğile işletmek, garp teküzermden dürbünle seyrederaeyî*. 8 nmalan rica olunuT» çeylerf hîssettiginî anhyordum. tnee niğile bina etmek (tabiî san'atkâ KalVrp îcme ghmeliyiz ve ontı kenblr duygufleçaldıfı alahırka par rane olmak sartile) musiki âletnine dimize değil kendimizî ona yaklasçaian ve zeybek bavann (ben kalbüyük bh zenginlik gethir. Bence tırmalıyız.» bim çarparak, digerlerî de zevk dnklâsik şark musikişi seyrmi ikmal Heyecanîı Keykeltraş bhaz da Wzî yarak) dmledik. Konser bHtikten etmiş bir musikidir. !ş Bankası memurlarmdan Lâtif Bey, tenkk ettt Avropada konserler vermesonra salonda bultman Iıerkes bay • Türk musikisine esas teşkil «de • Galatasaray kulübü beyetî İdaresita reile kanşîk takdir sadalan çıkan diğfanizden, musiki dünyamıza girlcek ve büyük bh istikbal kazanacak tafmdan verflen bir karar Szerine kulup yor, Kravol Dîye b'agınyordu. FOtBlecek kapılan k&inata karsı sırasıkı olan kuvveti halk musikişi verecekkaDali tnttugumuzdan babsetti. ter. çAartiımsltr. Buna sebep olarak, Lâ rlst mubarrîrlerden blrî yanıma geth*. tleride ne kadar haklı oldoumu • Bu husasta tneşhur kemancı Erlea tif Beyin, kulüp «zalan ara«nda nolik lerek funlan sSyledL zu görecek ve takdir edeceksmiz.» Morininm de fikhlerlnî Sgrenmek busule getîrmek ve tefnka cncarmak l«« Yinnl oluz sen«3enSerî Av Ben san'atkâr olmadığım içîn bu Istedim? î u genç ve eüzel kız lıenüz tediği gBsterihnektedh. rupa san'at alem! büyük bir yoksuifikirlere bhr mütalea ilâve etmeğe yirmî bes yaşmda olduŞu balde Avluk îçinde çırpımyor. Klâsik garp cesaret edemiyorum. Vazifem bun • rapa ve Amerikada dehsetli bh şöhmnsikisi Betboven ^ f Wagner ile ar* lan «Cumhuriyet» okuyuculanna ve ret kaganmıattr. Her sene dünyamn en tık zîrvesme vanl olmuştur. Onlar • büvok merkezlerinde verdiŞi konserler Türk san'atkârlanna bildirmekten dan sonra yetişenler bir seyler yadaima bir sap'at bâdisesi olarak teibarettir. Ancak şunu ilâve edebili • Dağcıhk, yüruyücülük ve kış spor ratmak istiyorlar. Fakat maalesef m v lâkki edüir. önümür.deki kıs mev • rim ki kıymetli Mes'ut Cemilin kü lan kulübü geçen cuma güaü « »yarattıklan eserler kapı ırıcırtısın simînde tstanbula da «elmesi ihti • çük konseri bu san'at muhitinde demin en güzel ve en neş'eli gezmtisini dan ibaret kalıyor. Beynelmilel mumali oldufrundan fikirlerinm mem rm bir alâka uyandırdı. Dün gece yaph. Sabah saat 8 de Köprüden hasiki âlemine yeni bir ses ve yeni bir leketimizde alâka uyandıracagıni ayni alâkanm bircok Avrupa şehir reket edilerek Pavli adasına gidildi. rengin dünvası lâzmndır. Bunu sarktn^^'n f"vorum. lerinde de yaşandığtna eminim. Bu öğleden sonra Büyükadamn cenup tan, daha dogrusu sarkın en yüksek Erica Morini bana dedi ki: itibarla san'atkânmızı bütün kal mümessili oîan Türklerden bekliyokısmınd'a gezintiler yapıldı. Akşam c Geçen sene şarkta yaptığımız bimle tebrik ediyorum. Bu vadide ruz. Genç san'atk&rlanmz san'at üstü avdetse Hayırsızadalar arasınbir turna esnasıttda Mısıra da uğ çalışmamız cok faideii olacaktır. âleminde genis ufuklu parlak bir dan oldu. ramıttım. Orada bana şark musikişi Devam etmeliyiz. \t 14 temmuz cuma günü geçen haf istfkbaie namzettir.> hakkında bir fikir edinmem için bir Selim Bedri Heykeltraş M. Cordato bu hususta programla Kilyosa gidilecektir. • tlllltlMltlHIII Bu snalarda harp borçlan beynel milel tediyatın harekâtını anormal bir Harbi Umumiden evveHri tarih iyice tetkik edilirse cüıamn altm denilen üâ hale sokmuştur. Fakat başlıca alıa olan Amerika ve Fransa bu defa tnBİherehın huzurunda büsbütün bilâsebep ser füru etmedigi görülür. 1875 seneskıe ka nin eski usulünü tatbik etmemişlerdir. Altmı bv vasıtai nakliye telâkki etmidar tngiHere ve Portekiz bariç olmak 3yerek zata mahsus bir muHciyet diye ka zere bikün memleketler mübadil işle • bul edip kendilerinden baskasmm eline rini bimetalizın yani hem athn hem gügeçmesme müsaade etmemişlerdir. Borç müs, ve yahat monometalrzm, yani yalIu memleketlerden gelen mallara hu nız ahm veya gümüş ve yahot ta ne aldutlannı bastan aşagı kapamışlardır. tm ve ne de gSmüş yani karsıhksız kâgıt Kendilerinden borç alman paralan anpara ile tedvir edegeErlerdi. 1872 senecak kısmen ikraı etmişlerdir. Hima • sinde Almanya iflc defa olarak gümuş yed tedbirler alarak kendi evrakı naktisikke bastlmasnM flga etmiştir. Hollan yeleri hacmmi altıntn girmesile mütenada, tsveç, Norveç, Danimarka, Fransa, sip bir hadmde mkisaf ettirmekten sattalya, Be!ç3ca ve tsviçre gibi memle kmarak ve harice alhn çıkarmtyarak diketler Ahnanyayı oldukça sdc fasılalarla ger memleketlerin tediye movazeneletaldp eylemilerdir. Avostorya Maca rinin salâh bolmasma mâni obapşlar • ristan, Rusya, Birleşik şimalî Amerika dir. Bu şerait icmde iskonto fiatlarmm Comhuriyetleri ve cenubî Amerikanm mdirilip çıkanlmastle vastyete çare bolbaslıca memleketleri ve Hmdistan anmağa imkân yokta. cak son asrtn nihayetindedir ki kıymet Kısa bir zamanda dünyada mevcot al olçüsS olarak yahuz altmı kabul edip tmlarm üçte ikisi Federal Rezerv ve (altm • monometalizm) sancagı altında Bank dö Frans kasalarmda toplanıms» toplanmsşlardır. tır. Maamafih 1875 senesmden 1896 ya kadar ahm esasma yeni yeni taraftarlar ntihak ederek altın talebi çogaldıkça akınrn laymeti eşya kıymetlerine nazaran artmağa, tabiri diğerle eşya fiatian düşmege baflaııasta. Füvaks bu sukut 1929 d«n 1933 senesine kadar son 4 sene zarfmda gördügümâz tehliceH bir derecelerde şîddetleıtntenuş obnakhı beraber a k n esannı lâakal 20 sene ise varamaz bir bale koymuş ve bknetaüzm, yani hem ahsn hem gümüş taraftarhuma kuvvetK esbabt mocibeler temin eyle mistir. **• ' 1896 senesmden sonra esya Batları • ran yükselmesmde baslıcafldâmil müşahede ohmur. ( 1 ) Piyasalara devamlı surette yeni altm ktmsalâtmn gelmesi ( 2 ) Merkez bankalan tarafmdan altm karsdtk esast dahüinde yıgmlar dolusu bilâlüzum paralar çtkanlmasıdır ki hfo buna bugün istihfaf ve korku i e kredi enflâsyonu diyoruz. Neticede müba deleler çoğauma, istihsalât ve istihla kâtm fazlalasması 1896 1914 senele • rini bir devrei refah ve saadet haline koymustur. Avni zamanda dünyamn bfitün mer kez bankalan altm aramaga, ahm is « temege devam etmişlerdir. Halbuki ba talepler karşısında arzolmamıştır. Bi • nenaleyh, 1929 dan itibaren fiatlar 1873 te oldugu gibi düşmeğe başlamıstır. Fakat ba defaki sâkut daha ser! ve şedit olarak umumiyet kesbetmis, ve en nihayet panik tesiri altında hep birden denecek şekilde mütekâsif bir kütle haHnde mîlletler altma ve altm kıymeti oldugu zannolunan paralara doğru akına baslamışlardır. Ba para biriktirme iptflâsı çok kı • sa bir zamanda müthîş surette tevessS etmiştir. Sermayeler, altmla degiştirilebilme hususunda daha az is görülen memleketlerden kaçmağa koyuhnuşlar dır. Esham ve tahvilâtı veya gayrimenkul servetleri her ne pahasma olursa olsun tınng paraya tahvil etmişlerdir. Döviz fiatlarî, menkul kıymetlerinfi• atlan alabildigme düsmeğe başlamışhr. Para ve altm bir mübadele vasrtası olmaktan çıkmış, birer tasarraf metaı haline girmiştir. **• 1 Sporcular bugün gîdiyor Türk musikisinm Avmpadaki tesirleri Londranm şayam hayret bir meharetle idaresi ohnasaydı, hatta bu devirlerde bile altm esası mekanizmasmın mükennme) işlemesi kabil olamazdı. Akmın gerek giriş ve gerek çtktsmda anormal olan ilk alâmetler baslar baslamaz tngiHere Bankası meşhur iskonto fiatmt bu harekâtm nâznnı olarak kullanmağa başlamış, iskonto natmm in dirflmesile sermayelerin uzaklastml • masmı, çskanlmasile de celbmi temin eylemistir. Harbi Umumiden evvel de iş ler bu esas dahilinde dönmüş ve iskonto kadran lngütere bankasmm tasav vurlannı ifade eylemis, bu bankamn is tedigini yapttracak kudrette oldugu herkesçe öğrenilmiştir. Bir koşeye saklanan ve hiçbir işe yaramıyan ahm ve banknotlar ortadaa çekildikçe ikhsadî hayat o nisbette daralmakta devam etti. Mübadelât azalıyor, eşya fiatlanndaki sukot şiddetleniyor, borçhılar borçlannı odeyemi • yecek hale duşüyorlardı. Sıikut ile vücude gelen para biriktirme iptilâsı diğer taraftan sukota yol açıyordu. Para saklıyanda paranm ıabn alma kudreti çoğalıyor diye nefsinde bir Himat uyandınyor ve bara'ya• dma devamda beis gomrayorda. Diğet taraftan bunun aksine olarak m&stahsil mütemadiyen büyüyen zarariara girif tar oluyordu. Tembelliğe ve chnriKge prim, faa o liyet ve sâiye ceza, rktısadî hayatm tedricen felce uğraması. tşte maddî mev cudiyetler baricmde yegâne servet, ye. gâne hakikî varlrk zannolunan altın olçiisünü bir itimattan dogan para sak • kuna iptilâsmm doğurdugu neticeler. 1 Lâtif bey Balatasaray kulQbOnden çıkanldı Dağcılık, yörOyöcOIOk ve kış sporları kulöbö gezintileri Alhn ve sermayeyi bir taraftan çe • ken diger taraftan kovan fasdasız bir hareket... tşte Harbi Umumiden evvel beynelmilel iktısadiyatm ve altm esa • stnm nasıl işledigini gösteren hakikî tabAmerikanm geçhdiği son tecrübe de lo budur. göstermiştir ki: Para saklama iptiiâsma tkraz yolları altıntn sureti daimede tutulanlarm en biâman düşmanı kapi serbestçe mübadele ve tevzii seklinde talist rejimdir. Alhn bazağmm kör olan bu mekanizmanm batlıca alâtı müpresteşkârlan merbot olduklan içtimai teharrikesim teşkü etmis ve müşteri nizamı ahüst ediyorlar. O içtimaî ni • memleketlerin günden güne büyüyen zam olmadıkça hazmelermhı hiçbir kıyborçlan da bugünkü feci akıbete münmeti olmadığım düşünmüyorlar mı?. cer olmuştur. Eğer altm esası tekrar hakimiyet me«ı Harbi Umumiden sonra ayni rejim kiine geçecekse hallolunması lâzım niçm tesis edilememistir ? Bunun pek çok gelen ilk mesele para saklama ipta'lâstsebepleri vardır. Cenevre konferan nm önüne geçecek esbabı hazırlamak • smdan sonra bütün memleketlerin hep hr. birden alton esasına döndükleri gö • tçinde buhınduğumuz bu medeniyet rülür. Altm talebi birdenbire fazlalaş meydanmda, servetlerin en başında gemıstır. Halbuki, 30 sene evvel oldugu len para sistemini seyyal ve herzaman gibi bu talebi karşdayacak yeni ma elimizden kaçabilecek bir esas üzerindenler keşfedilmis değildir. Bundan de kurmak, cidden delice bir hareket obaska, harpten evvelki mübadele işle lur.Evvelâ bu mesele hailedilsm. On • rini tedvir edebilmek için daha fazla dan sonra bakalım. nakte lüzum hasıl olmuştur. Zira eşya Tarihm pek kısa bir devrinde ahm fiatlarî çok artmış bu altın kifayetsiz esasımn muvaffakiyetini temin eden liğine çare olmak üzere altının teda maddî ve manevî şeraKi toplu bir şevülden kaldınlması muvafık gö~ülerek kilde görmemiz bir daha kabil ola san madeni merkez bankalannın ztrhh cak mı?