31 Mayıs 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

3rMayTs 1933 Camhmrişet Eski borçların tasfiyesi [^ sıhhat te Tuvalet Yeni tuvalet masaları Frenklerin «Coiffuse» dedikleri tuvalet masaları aşağı yukarı he • men her hanmıa lâzımdır. Fakat herkes mutlaka bunun en mükelle fine sahip oltnağı düsünmez ya. Bütçesi müsait olmıyan aılelerde bu vazifeyi küçük bir çekmece veya a • lelâde bir masa gorebilir. Yazlık şık ve pratik kıyafetlerjj Saracoğlu Şükrü Beyin Mecliste itilâfnameye dair verdiği izahat Sayfiyelerder gez ntilere gı • derken, ev için • de, bahçelerdft olduğu kadar, pek teklifli ol mıyan ahbaplara ziyarete gider ken bile giyi • lebilecek su spor elbiseye bakm! rif, ne kibar ve Ne sade, ne za • ne pratik. Be« yaz zemin üze rine yeşil sık benekli kumastan yapılan bu elbi • senin yakası çok orijinaldir. Bel deki beyaz par • çalarla iki sıra siiğme ile açılıp kapanan öndeki kisım onun za rifliğini bir kat daha artırmak Udır. Sırası gel misken hanım hemsirelerimin gayet mühim bir noktaya nazarı dikkatlerini celbedeyim. Gezmti yeı erinde, kırlarda tuvalet veya çay elbiseleri ile gezen, dolaşan birçok hanımlara tesadüf ediyorum. O hanımlann hal • lerinde <bakın ne şıkım!» diyen bir eda ve gurur da var. Halbuki giyinmekten anlıyanlar onlara hayran olmıyorlar, bilâkis acıyorlar. <Za • valhnın başka elbisesi yok ta bura ya bununla gelmeğe meobur olmuş!» tarzmda düsünüyorlar. Fakat ben ekere daha avdet edeceğim, tediye akçesi denilen para elyevm mevcut olan franktır veya onun yerine ikame edilecek olan her hangi bir tek paradır. Mukavele sarahaten derpis ediyor ki eğer Kuponlar müzakeratının Fransız frangı sukut ederse veya resmen safahatı kıymeti kaybettirilirse hâsd olacak menBiliyorsunuz ki daha bundan dört beş faatin yekunu umumisi tamamen boray evvel sizlere malumat arzettiğim zacun imhasma tahsis edilecektir. Borcun man borcumuzun yekununu 962 mil anasmı ödemeye tahsis edilecektir. Bilyon frank olduğunu ve bunun 8.5 milmtdcavele yukan çıkar veya çıkarfan yon altra lira ettiğini ilâve etmistim. lırsa bundan bize hiçbir mes'uliyet isaBu meblâğ gene mukavelenamenin son bet etmiyecektir. Verilecek olan frank defa tetkik edildiği zaman görülmüstür miktan tenzil edilecektir. Binaenaleyh ki takriben yüzde yedi milyon lira bir iki çesit tediye akçesinin yukanya doğborcun istihalesi mahiyetmde görülü • ru çıkmasmdan ba memleket için boryordu. Bu borcun tediye akçesi Fransız cun süratle ödenmesi yolunun tutulması frangı ve yahut intihap edilecek diğer demektir. En son bir nokta da 928 mubir paradır. kavelesine göre tanzim edilmis olan muhtaç ve yüzdeleri arasmda hükumet Ba para istikrazlarda olduğu gibi habanka komisyon ve masraflarmın ba millerin arzusuna, intihabma bırakılmıs, mukavele 3e tertip ve tanrkn edilen arzu ettikleri zaman herhangi birinden lehinde biiyük bir fark üzerine nazan tediye ettirecekleri bir para değildir. dikkatlerini celbederhn. Yani mukavelenin iki nevi tediye ak Hasan Beyefendi vaktfle yapılmu oçesi yoktur. Bir nevi tediye akçesi var lan temdidi düyun muamelesi ba devdr. Bu tediye akçesi altı aylık taksit let hazinesine bir milyon 460 bin a] • lerin hulâlünden mukaddem Maliye Vetma mal edildiğmi ifade buyurdular. kâletine tevdi edilmek suretile sureti Bu rakam doğrudur. Bendeniz de bir kat'iyye ve nihaiyede o sömestr yani alkaç kere rasgelmistfan. Bu defa bizim b ay için tesbit edilmiş bulunacaktır. Eborcumuzun eski Osmanh borçlaraıdan ğer ikind para intihap edilecek olursa ayrılarak yeni bir Türk borcu olarak ba da vaktinden evvel haber verüecek tevhidi ve bu tevhit için tadflat tevzfi provission bununla yapılacak, tediye masrafımn yekunu o zaman kabul edilbonunla olacaktır. Sonra arzu edildiği mis olan masraf yekânunun biznnki zaman birind cins, arzu edildiği zaman haddi azamt bir milyon Türk lirast tuikmd cins para istenilemez. Zaman zarfmda bir tek para vardır. Ve o zama • tuyordu ki eskiden bu miktar 14 mflyon idi. m tahdit eden ayni cins para başka cins Bütçe encümeni reisi Hasan Fehrai para Oe îkame edilmiyecektir. Bu geçen Bey Yarf 15 te biridir. dört bes ay içinde mukavelede en çok Şökrn Bey devamla: nazan dikkati eelbedecek bir şey mes'oSon bir nokta olmak üzere ba mâliyet raaddesidtr. Muh/lif vesüelerle neticenin ve hesaplann tahmm edildiği ve zakerenin muhtelif safhalarmda kısanı tabiatüe zevk dayduğu, istvap duyduğu ya görüldüğu gibi çıkmaması mtânaline anlar olduğunu arzedeceğon. Benim için karşt derpis edilmesi icap eden mes'umaddî bir kıymeti olmamakla beraber liyetler bulunuyordu. fakat meselelendiribnis bir mevru ol • Birindsi şu idi. Sayet eski tahvüler mak üzere nazari dikkatinizi celbet yeni tahvillerle tebdil edilirken defter mek isterim. 1928 senesi mukaveiesmi lerde yazılmış olan yekân fazla bir ye» iki meclis derpis ediyordu. Biri borç • kun cıkarsa ne olacaktır. Fazla bir ye lar mecUsi, diğeri hâmfler meclisi. kun çıkstn veya çflcmasn urerlerinden 30, 40, 50, 60 sene gibi mühim zamanBorçlar meselesinin yeni lar geçmiş bulunan ve hatta bir ktsmi şekli makbuz halinde bolonan 1914 istikrazı Borçlar meclisi beş kisiden murekkep bu cSmledendir. bulunuvordu. Bunlar arasmda bir taBunlarm hatta nmumt olarak taklit ne de Türk aza vardı. edilmiş ve doğrusandan iğrisini tefrik HâmiUer meclisi, altı kisiden terekku] etmek muşkül bulunan vaziyetlerde dahi ediyor. Aralarmda Türk yoktu. istediği devletm üzerine bir mes'uliyet Bu defa emiri amme haricf muharrem terettüp etmesm. Eski tahviHer yenile kararnamesi, dahüî ve haricî diye îstücrile tebdil edilirken herhangi bir sekilraz kalmadı. Bn iki mecKsin bir tek de hatalar vaJd olursa bunlarm m>fu • mecKse tahvili kabul edilmiştir. Fa • liyeti kat'iyyen Türkiye hükumetinîn ve Türkiye milletinin değildir. tkmd mes'u kat, aza vekununun 11 veya 5 olmast l&zundı. Bu mesele münakasa mevzua Kyet maddesi de bu tedbirler hitam buJduktan sonra ve borcnmaz haddi azaoldu. Kendi aralarmda daha ziyade mümide tesbit ediidikten sonra tesbit edinakasayı mucip olan bir mesele bazı len nisbet olduğu tebeyyün ettikten son memleket ııtüınesslllerinin o meclise ra bu mönasebetle şurasım arzedeyhn ahnması Sctiza ettiği idi. Sekiz sandalye ki, eski tahviüer yemierle değişjrse çok ve dokuz azalık bir mevcutla geldiler. ümit ettiğimiz gibi eski tahvfllerm vanYanî sekiz aza yedi sandalve vardı. mast, yakdması, mahvolması gibi îhtiSekizrnci bir Fransız, bir Belcikah ta maHerm verdiği nisbet ve yekun ne olur rafmdan birer sene münavebe ile iy • sa olsun bonknn kâffesi sağ tahvfl olagal edilecektir. Demek ki su sekilde serak mukabili için 10 sene tayin olun kiz sandalye ve dokuz azalı yeni mecduğu için son senenin hitammda tebdil lis terekküp etmisti. Bu meclisi bir yanm davetme ieabet etmemis olanlarm ye • azahk hakkınm olduğunu anlıyarak mukunu mnkabOi uzermden berhayat kudafaa ettik. Bu mudafaamm verdiği neponlark beraber Maliye Vekâletine tev tice bize her sene bm altm liıritk bir di edîlecektir. Bmaenalevh burada ya meblâğm orada okuyacak Türk genç zılmiş olan 926 milyon frankhk borcun lerme tahsisi suretile bankaya tevdi ekâffesi behemehal hamillere çadecek dilmesini bir mektupla neticelendvdik. Bu hâdise beni memnun etmisti. Sizi de memnun edeceğini umduğumdan Uzerlerinden birçok seneler, birçok ba küçük havadisi idealist olan Biiyük harp seneleri geçmiş olan bu tahvfllerin Meclis azalanna büyük kürsüden ver tahmm edilebtlir ki yüzde oldukça na • mek cesaretinde bulundum. zan dikkati eelbedecek kadar bjr mikEmm Aslan Bey (Denfrlî): tan noksan çıksın. Bir kere tahvüler veMaalesef bu itilâfnatnevi kabul ve rudikten sonra diğer iki çesK mes'uliyet tasdik etmek temayülünde olduğunn mevzuu bahsoimak icap ediyordu. Bunbize böyle bir ağv yük baaktıklan için lardan birisi, biz parayı bankalara, haecdadımıza gücenmek lâzım geldiğini mülere tevdi edilmek üzere tevdi ettiksöylemistir. ten sonra herhangi bir vak'a herhan gi bir hâdise neticesi hamilm bu.Darayı almamasi ihtimali var. Bu ihtknal kupon İçin ve knha edilecek amortisman mik • tarma tekabül eden tahvil mflrtan için mevzuu bahistir. Bu gibi vakayi karsı ssnda da memleketi çünkü birkaç misaü vardır, bu misallerde parasuu verdiğimiz nalde borcumuzun ödenmemis olmasile bîzi karşıkarsrya bırakıyordu. Bu acı tecrübelerden bir kere daha ders almasmı tatmış balunayorduk. Bankaya yattr • Hığmız günden itibaren altı aya isabet eden müddet zarfmda devleti tamamen borçtan ibra edilmis telâkki edilecek demistik. Bunu da kabul ettiler. Eski mukavelenamede bir de Ajan maddesi vardı. Samimiyetle huzurunuzda haysiyetine ve izzetinefsine taalluk eden mesailde gösterildiği büyük hassasiyet artık hudutlar haricinde de lâ • yık olduğu ehemmiyetle takdir edil meğe başlanmışbr. Bu mevru üzerinde uzun münakaşaya lüzum hâsıl olmaksızm Türk milletinin haysiyetine hürmet göstermek zarureti teslim edildiği için Ajanın artık mukaveleden tayyedil • mesi esası kabul edildi. (Alkısiar). Mukavelenamede Hasan Fehmi Bey ufak bir münasebetle isaret buyur • dular. Bendeniz o zaman mevzua bir Saracoğlu Şükrü Bey, tekrar kürsüye gelerek dedi ki: Efendim, maruzatım arasmda kü • çük bir notum vardı. Onu arzetmeği umıtmusum. Şimdi söyüyeceğim. 923 mukavelesi için Osmanh borçlanndan bize isabet eden borçlann yekunu umumisi halledilirken bu borç bunlann içinde kalmıs bulunuyordu. Ve onun haricinde kaJmıs bulunuyordu. Bununla aynca bir itilâf zarureti vardı. Fenerler avanslan denilen avans, Lozan muahedesinde geri kalan ve behemehal bir müzakere neticesinde bir sekli halle raptedilmesi iktiza eden bu borç dahi bu defa 928 mukavelesinin içinde yeri olmadığı halde yeni mukavelenin içinde yer almasıdır. Ve sizlere arzedilen mukavelelerm içinde vesaik te mevcuttur. Bunu böylece arzettikten sonra müsaade buyurursanız Emin Aslan Bey arkadaşıma cevap sadedi değil hasbıhal sadedinde bir iki kelimecik söyliyeceğim. Filvaki biz ve bizden evvel bize yük bırakmıs olanlara karsı kalbimizde bir mfial duyduk. Yalmz Emin Aslan Beyefendi korkuyor, istikbaldeki bizim çocuklanmız ve çocuklanmızın çocuklan da bizim için de ayni his»i duyma[Saracoğlu Şükrü Beyin Millet Meclitinde borçlar itilâfnamesine dair verdiği izahat m son kısmını bugün nefrediyoruz:"] saüar. Ben kendilerini temin ederim ki, böyle bir his onlara gelmiyecek ve bel\d de makusen bir his gelecektir. Emin Aslan Beyin söylemekte hakkı vardır. Hasan Bey tarafmdan almdığı sövlenen bu Daralarm nereve ve ne sekilde sarfedileceğmi bogün düsünmek bfle hakâcaten büyük bir wtırao verir. Ve kafalan döndürecek bir mahiyettedir. Fakat bizim üzerimize aldığımız borç yekunu 72 milyon kâğıt parasıdır ki bona mukabil elimize geçen Bağdat demiryolunun bugünkü kıymeti bin kilometre olduğuna göre 100 milyon liraya çok yakındır. Bu işte hissedarlar hissesinden başka Bağdat mes'elesi diye bir mes'ele kalmıyor. Elyevm Türkiye Cumhuriyetmm topraklan içinde bolunan kısmı 1000 kilometreyi tecavüz etmektedir. Bir de Konya ovası istikran denilen bir istikraz vardır Iri bir milyon altm liraya malolmuş bulunan bu isift alacak senedi elyevm Cumhuriyet Merkez Ban> kasımn çantasvtda bulunuyor. Ona mukabfl de verdiğimiz mütedavfl bonolar gerek trak, gerek Italya ve gerek Su riye'nm borçlarmı şu veya ba sekilde haUetmis bulunan bötün devletlerm verecekleri mebUğdan ahrmf kusor bin altm Kra kadar bir mebUğ sadece Merkes bankasma itibar stfatîle bu mukavelenin kesbi kattyet ettiği tarihten ftiDareıı gırecelcur. Bir milyon lira borcumnz vardı. Alacakh biz olduk. Vereceğimiz 962 milyon kosar Kra milyon kösur b n frank kâğıt içinde, onlara isabet edenler doğradan doğruya Merkez bankasma verilecektir. Bunun haricinde mecKsin elinde Lot Türk*lerm C. serishtden abms olduklan mütedavil bonolar mukabfltne isabet edecek mictar kezaldc Maliye Vekâle tine ve hamneye ait olarak verecekler. Btnun btms&ra Dizını mururu zaman münasebetile veya kaybolması, yan « ması, yakılması kibarile, mevcut olmaması dolayısile vermiyeceğüniz m3ctarda bk meblâğa bağlanacak olursa görürfiz ki bu i* ıstrap cephesinde değil • dir. Oldukça mutedil ve iyi bir cephede bulunuyoruz. Ve böyle bir mukavleye işimizi raptetmtf bulunuyoruz ki devlet için de, alaealdılar için de saadetm baslangHn telâkki edilebiiir.» (AHoehu) Bu mukaveleye «Rumeli şimendiferi» mes'elesinm dahO olup olmadığı hakkmda sorulan bir suale cevaben Saracoğlu Sükrü Bey bu meselenin de mukaveleye dahil olduğunu söylemistir. Resmimîzde gördüğünüz tuvalet masası ise onun en mutekâmil şek • lmden yapılmış olanıdır ve genis banyo mahallerine yerleştirilmek için vücu<fe getirilmiştir. Aynası camdan değil kromlu madendendir. Tahta kısmı yesil renkte ve lâke boyalıdır. Oturulacak yeri deridendir. minim ki o süslü elbiseyi yapacak kadar bütçesi genis olanların daha sade bir kıyafeti vardır. öyle iken aklınca fiklık olsun diye bunu yap • mıştır. Hammlarımiza bilhassa tavsiye ederim, kır gezintisine çıktıklan, sayfiyedeki ahbaplanna ziyarete gittikleri vakit örneğini koydugu muz tarzda sade ve pratik elbiseler giysinler. Ev ve eşya Zarif bir salon kösesi Tuvaletinizi yapıp ifinîzi bitirdiniı mi ikinci resimde gördüğünüz gibi onu derleyip toplıyabilir, ka • patıp bir kenara koyarsınız. Bu suretle banyodaki fazla kalabalıktan birisi son d'erece küçülmüs olur. Evkadını Tırnakları parlatmak için Tırnaklarımzı parlatmak için dısarıdan pahalı pahalı eczalar ala cağınıza «vde kendiniz müketmnel bir tırnak cilâsı yapabilirsiniz. Bu nun için 10 gram mağnezi, 25 san tigram toz halinde karmin, S gram gliserin alınız. Bunlan iyice hallo • lacak sekilde yoğurup bir hamur viicude getiriniz. Sonra küçük bir fırça ile hrnaklannızin üzerine sürünüz. Birkaç defa bu hareketi tekrar ediniz. Bu is bitince soğuk su • da ellerinizi yıkayınız. Tırnakları nınn panl panl parladığuıı görü • •üniiz. SON Borçlar meselesi 15 haziranın yaklaşması meseleyi tazeledi Londra 30 (A.A.) 15 haziranda gelecek olan vade için Amerikamn alacağı vaziyet hakkmda Vaşingtondan gelen ve hiç te emniyet verid ohnıyan haberler,tngiltere efkân umumiyesini, iki haftaya kadar bir karar ahnağa mecbur etmektedir. Daha geçen on beş kânu nuevvel vadesmde bu hususta aynlmış olan siyast mehafU efkân, ayni vaziyeti muhafaza etmektedir. «News Chronicley kabinede bue noktai nazar rntüâfı ol • duğunu ve kabmenm ba meselenm haJlini parlâmentoya bvakacağım yazmaktadır. Daây Matl kabine ekseriyetinin 15 baziran vadesinm tediyesi taraftan olduğunu, avam kamarasmda da bu yolda tavsiyede bahmaeağmı bödir mektedir. Paris 30 (A.A.) Londra konfe ransmm arifesinde, Avrupah borçlula • nn bir «hate» işlemelerme mâni olmak için, M. Rozveltm ne karar verdiği Nev> yorktan Agence Economiaue et Fraan» cieree bildiriliyor. Amerika Cumhur Reisi, borçlulan mukavelelerin değismez olduklarmı tanımak ve hüsnü niyetlermS göstermek üzere 15 haziranda «cTtibarî tediyat» t» balunmağa davet etmektedir. Bazı Amerika gazeteleri, tngilterenin 15 haziranda vermeğe mecbur olduğu 75 milyon mgüiz lirası yerine f 0 mil yon lira verdiği takdirde bunun Amerikı tarafmdan kabul edileceğinin bildiril diğini yaztyorlar. Fransa da geçen 15 kânunuevvel taksitini ödemek sartile bu taksit için küçük bir meblâğ verebde • cek, bu suretle M. Rozvelt ile derhal müsakerata baslamak hakkmı kazanmış olacaktır. Peynirleri muayene Yağlar gibi peynirlerin de hile • lileri vardır. Onların içine patates, un ve saire kanştınyorlar. Fakat bu hileyi anlamak çok sükür ki pek kolaydır. Cam bir kabın içine bi • raz su koyar, içine birkaç damla tentürdiyot damlatırsınız. Sonra şüphelendiğiniz peynirden bir parça alıp içine atarsmız. Eğer peyni • rîn içinde yabancı bir madde varsa su yesil mavi iyi bir renk alır. E • ğer safsa bulanık kahr. Yeni küçük apartımanlarm dö semesi hiç süphesiz ki eski evlerin döşemesinden daha güçtür. Daha derin bir vukuf a, daha ince bir zevke ihtiyaç gösterir. Bunun için de sık sık bazı nümuneleri, ornekleri tetkik etmek icap eyler. Bizim bu gtinkü resmimiz penceresi köseli yapılmıs bir apartımanın yüksek bir zevkle döşenmiş bir parçasuu gös teriyor. Güzel yapılmıs, oturulacak yeri parça parça kabank bir divan. Ktkbik bir masa ve çiçeklik. Gene kübik bir halı. Sırası gelmisken şunu soyliyelim ki halı sanayihnizle uğraşanlar hep eski mod'elde halı dokutmakta devam edeceklerinoh bu ve buna benzer arsî ornekleri nümune ittihaz etmeğe başlasalar hem kendilerme hem de hahcıhğrmıza hizmet etmiş olurlar. Başka memleketlerde kadınlar Evleri muayene usulfl Bu sırada birçok sayfiyeye taşı • nanlar var. Onlara yeni isgal edecekleri evlerin sıhhî olup olmadığım muayene etmek için basit bir usul tavsiye ed'eceğiz. 500 gram çiy kireci iyice ezip toprak veya cam bir kabın içine koyup o evin bir o dasına bırakmız. Yirmi dört saat sonra gelip kireci tartınız. Eğer kireç 1 gram kadar fazlalasmıs ise ev sıhhidir. Yok kireçte 56 gram kadar bir fazlalık varsa rutubetli ve gayrisıhhidir. O evşj^ oturula • mıyacağı anlasıhr. Lüstrin potinler için boya Lüstrin parlak potinler malum ya diğer potinler gibi boyatıhnaz. On lara ekseriya cilâ sürülür. Fakat tarif edeceğimiz mahlul onlar için cilâdan daha iyidir. 30 gram zeytinyağı, 30 gram sir ke, 30 gram seker tortusu sarabı, 30 gram ocak isi. Bunlan birbiri ne karıstırınca merhem kıvamında bir mahlul husule gelir. Evvelâ a yakkabıyı iyice ıslak bir süngerle silmiz. Üzerine süt sürüp kurumağa bırakınız. Sonra bir fanili parça • si ile yaptığınız mahiulü sürünüz. Parlak bir deri parçasile ovunuz. Yeni gibi parlak olur. Bu mahlulü havadar bir yerde «aklamanız icap eder. Muğiada sörekli yağmuriar Muğla 29 (A.A.) Havalar hâIâ kışı andırmaktadır. On beş gündür yağışlı bir hava hüküm sürüyor. Geçen gündenberi sürekli ve siddetlî yağmurlar yağıyor. Sabaha karsı Muğlayı kuşatan tepelere pek .;ok yıldınm düşmüstür. Tütün ekimi bHtiği için yağmurun bkr zararı yoktur. Yalnız bağlarda hastahk yap masından korkuluyor. i îenî memleketlerde olduğu gibi meskun dünya kıt'alarınm eVı s ma't noktalannda yasıyan Eskimo kadmları da ev işlerini kolaylastıran asrî vasıtalardan istifade etmektedirler. Resmimiz bir Eskimolu kadının dl • kis makinesi ile dikis dikmekte olduğ unu gÖsteriyor. Yalnız bizdeki dikis makineleri önüne rahatça iskemle ile oturulabilecek sekilde yüktektedir. Ayni zamanda clektrik kuvvetile de i&letilebilır. Halbuki Eskimolu kadıa onu epeyce rahattız bir tarzda kullamyor.