5 Mart 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cumhurlyel = 5 Mart 1933 CH Cem, SULTAN Yazan: M. TURHAN istanbul Borsası kapanış | liatları 4 3 9 3 3 | NUKUT Londra Ne» York Parıs Miiano Brfiksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Pra? Stockholm Viyana 932 tütün ihracatı Miktarca geçen seneden % 30 fazla, fakat kıymet itibarile % 9 noksan 932 senesi zarfında memleketi mizden muhtelif ecnebi memîeketlere ihraç edilen yaprak tütünlerin kilo miktannı ve kıymetini gösteren tam listeyi neşredivoruz: Miktar Kıymet küo lira Memleketler 5,280.851 7,649,573 Almanya 8,288,868 6,377,299 Amerika 1,487,376 1,375,130 Avusturya 968,442 1,404,523 Belçika 1,158,077 734,140 Çekoslovakya 20,635 16,790 Fransa 37,134 29,778 İngiltere 2,425,084 3.190,447 Hollanda 785,106 518,257 İsveç 13,263 13,446 İsviçrı 3,804,105 4.190,190 İtalya 306,243 208.523 Macaristar 950,384 1,092 831 Mısır 97.923 87,851 Polonya 87,087 73,671 " Bomanya 81173 331,417 Rusya 71,888 56.647 Suriye 910,426 1,219,457 Yunanistan 171.830 Diğer memleketler 274.282 26,939,895 28.844.252 Yekun Son sene Almanya, Amerika, Avusturya, Hollanda, Belçika, İsveç ve Rusya'ya ihracatımız artmışhr. Diğer „ taraftan Çekoslovakya, Fransa, Ingiltere, tsviçre, ttalva, Macaristan, Mısır ve Suriye'y* 1932 de daha az tütün ihraç edilmistir. Heveti umumiye itibarile ihracahmızda miktarca 6,6 milyon kilo yani bir sene evveline nazaran yüzde 30 tezayüt, kıymetçe ise 1,8 milyon lira yani yüzde ( 9 ) tenakus vardır. Bu hâdise, tütün fiatlarının düsiik olmasının bir neticesidir. Geçen seneki vasatî ihracat fiatı kilo basına 130 kurus iken bu sene 93 kuruştur. Bu akşamki program , Tercih ediniz: >> BÜKREŞ : 21,05 Viktorya ve Hüsan (Abraham). ROMA : 23.50 Iiebe im Wein*arten (De Mieheli). BERLtN : 20,05 Orkestra Bonsen 58 mağlup olmuştu, bir mücrim gibi kaçıyor ve kovalanıyordu! sile bu duayı okuyarak talihsiz şehzadeye arkadan hücum ediyorlardı. Bu hvcum, tuyu gecmekte olan Beyazıt fırkalannın müîdelediği tehlike ile hemahenk olduŞu icin Cem, çok fena bir mevkie düsmüs bulu nuyordu. Kücök bir raflet, kücük bir gecîkme ken*"sini iki ates arasında bır*kacaktı. Fakat o, şasırmıştı. yalnız ağhyordu. Etrafım'akiler de ne yapmak lâzırn gelece&mî bîlemi yorlardı, bön h'6n arkaya ve öne Hakıyorlardı. Nihayet, mıisahioierden Celâl Bey, akimı basına devşirdi, Cem'in avaklanna kanandı: Harbi kavbettik, dedi, lâkin bura^a durursak seni de kaybedeeeğiz. Kacalım! Cem. bu yalvarış üzerine vaziveti tamamie V»Tadı, nem dolu gözle rini e ' ; ı e s<ldi: Flbükmü liliâh. dedi. kaçalım. Artık V*çıyor'ardı ve... kovalanıyoıfardı. Beyazıt. mar'uo düsmanm mutlaka ele jr«çir''me»ini emretmi**!. bir cok süvariler bu emre uvarak Cem'in a^ına t»kılmi!«lardı. Bir saat evvel Osmanlı tahtmı kend'ne r»»'ii'*>«i8ir ftavan. ma«*rur btr hünkâr edasile ordular t>a*ında bulyaiar ku<ran C»m, simdi bîr mücrim gi*M kac«fordi ve »ene bir rnücrim gibi takip edilîvordu. Tuhafı şu ki Cem, arkadan vukua srelen hücumun fren tarafından ter~ tip olundu&umı an'ivamamıçtı. Za ten o fecaatli dakikada ince e'evip sık dokuyamazdı, aklına malik de^ild:. can korkusile hareket ediyordu. Fakat, avak sesini duydu$u o* lümdec uzaklasma^a calmmakla be» raber nerisan kaf»>»ııvda iki sual cırpınıp duruyordu: tren nerede kaldı, Dimitriyos ne oldu? O. YenUehir'deki mahous Yenicerilerm tren'e düzen kurduklanna ve evvelce ona söz vermisken serbest kahr kalmaz aksi narekett^ hu'un * duklarma hükmedivordu. Dimitri • yos'u ise acınacak hîr dost menziie* sinde bu'uyordu. Cünkü Gedik Ahmed'in, Dimitriyos'a verdiğini zan nett'^i aöze r a ^ e n , beri tarafa geçmeyisin*. Lala Yakub'un umuimaz îhanetinden ileri ge'en bir hareket sanıvordu. Bu »ebeole d » hem Gedi» g'i mazur görüyor, hem Dimitriyos'a Maamafih düjtüncesinin mihverini kurtu'tnak teskil ediyordu. Bir kere yakasını kovahyıcılardan kurtanrsa bu felâketin de tamirine çare bula • cağını umuyordu. Her yara alan a* dam jribi o da bu mevus deminde AlNh'ı hatırlıyor, Allah'a sısınıvor ve Allah namına söylenmis sözlerden teselli anyarak «güçlüğiin sonu ko layhktır!» diyordu, atını kosturuyordu. (Mabadi var) l Şimdi Cem'in büyük frrkası, ümidinrn son istinat noktası, suya doğru akıyordu, berî taraf ta bu akısi görerek bir takım bareketlere giris jnişti. Gedik Ahmet firkası Lala'yı karsılamaya çıkıyordu. Beyazıt, ota£ınm onünde idi, avaklanm üzensiye basarak boyunu yükseltiyordu. Cem de ayni vaziyette bahtını götüren fırkaya bakıyordu. lki kardeş, dü şünee ve duygu itfbarile tam bir bir» İik taşıyorlardı. Beyant, Lala'mn kendine iltihak etmesini, C«m de Gedik Ahmed'in askerlerile birlikte bu tarafa gecmesini bekliyordu. Dakikalar, ağir afır geçti, iki or6u suvun birer kanennda yer aldi. Evvelki muharipler, suyun icinde ve dısinda boğusan bir kaç bin kişi, lıamlelerini bırakmıslardı, kendi cephelerine çekilerek atıl ordulann çarpışmasim seyre dalmıslardı. Bu, suursuz bir merak, yorgunlukla fazla tehevyücü dinlendirmek için ihtiyarsız kabul olunmus bir vaziyetti. Gedik Ahmet te, Lala Yakup ta askerlerini suya saldınnakta guya tereddüt ediyoriardt. Derin olmayan ırmak ta sanki göğsüne dSktf'ecek taze taze kan'an icmek için göğstinu acmifti, bekliyordu. tste bu sırada Yakuo Bevin gür sesi vükseldi: Kardes kardesi öldiirmez. Hepimiz Türk'üz. müslümanız. Varsm Cem. ağabevsile uyuuun. Biz, Sultan Beyazıd'ı selâmhyalım. Zaten talimat almıs olan bolükbasilar hep bir ajhzdan basrrdılar: Dojru. çok doğru. Yasasm Sultan Beyazıt! On bin dudak bu duayi tekrar ettî: Yaşasra Sultan Beyazıt!.. Cem, bu hic utnulmıyan naralann navaya serptiÇi dalgalardan sarsılmış pibi atından yere düşerken Yakup Beyîn askerleri sancaklan in dirîvorlar, yurüyeeek veva vüzerek beri tarafa geciyorlardi. Yalnız Karaıtıan'lı asiref'er, beri tarafta kal • mniardı, fakat ne yapacaklannı T>flmivorlardı. kanşik kutleler haHnde sudan uzaklasıyorlar, gerHere dagilıyoriardı. • » » » » ı 4*»*a«* âsi; • * * » • ^t Her biri bir zafername hazırla mıs ve harbin sonunda okunacak hu eserleri için icin gevelemekte bulunrauı olan sairler, ihsan almak hul yasile gevis getiren müsahipler, efendiierinin padisahlığinı bir daha tebrike hazırlanan nedimler, attan düsen zavalh Cem'i, kaMırmaya «avasrrlarken arkadan. Yenişehir taraf md«n bir gürüitü koptu: Yasasın Sultan Beyazıt! Bu, onlermde tren'in yiirüdüğü bin yeniçeri idi. Mahpuslar, Cem'd*»n fertnan gösteren fettan kızın emrile zindandan bırakılrmşlardı, silâhlandinlmıslardı ve gene onun Sğretrae Madrit Bndapeşte Beriıo Varşova Bükreî Belfrat Moskova Yokohama ehemmiyet verilmektedir. Ztraat nezaretinden bildirildiğine göre, 1932 senesinde ıslah edilmif tipte tütün mahsulü 399,473 kiloya baliğ olmustur. Fennî tütün zeriyatına bu memlekette 1929 da başlanmıştır. O sene takriben 2000 kilo tütün idrak edilmis olduğu halde mahsul 1930 da 7900 kiloya, 1931 de ise 148,815 kiloya çıkmıstır. ^ ^ İSTANBUL : 18 saz: (Nihal Tevflk Hanım) 18,45 orkestra konserl 20 saz: (Bedayil Musiklye heyetl) . 21,30 gramofon plaklan « programm sonunda Alans ve Borsa haberlerl, saat ayar» ANKARA : 12,30 Ankarapalas orkestrası (13,30 a kadar) 18 alaturka musikl 18,40 gramofon plaklan 19,10 tekrar alaturka muslki . 19,40 gramofon plâklanna de vam 20,10 havadisler ve hava rapoıu VÎYANA : 17,55 halk musikisl 19,25 konferans 19,55 havadisler . 20,05 orkestra konserl (Beriln'den) 23,05 havadisler 23,30 gramofonla hafif musiki (Berlin'den). PARİS (Poste Parisien): 21.20 gramofon plâklan 22,20 salori musikisl . 23,05 konser 23,55 konser. BÜKREŞ : 18,05 muhtelif konser 19,15 konferans19,30 konser devam ediyor 20,25 kon . ferans 20,45 gramofon plâklan 21,05 Altı Meddlye Banknot 928 tran'da tütün inhiscnrt tran'da, çıkan bir kanım mucibince, 21 mart 933 tarihinden itibaren tütün inhisarının faaliyete başlıyacağını yazmıstık. Gelen son haber lere göre, tütün inhisarının mümkün olabildiği kadar seri bir müddette ise baslıyabilmesi için tran Maliye nezareti icap eden tedabiri itrihaz eylemektedir. Bu münasebetle bes milyon riyallik bir tahsisat ita olunmustur. Bunun iki milyon ile memieketin muhtelif yerlerinde tütün depoları tesis edilecek ve tütüne muktazî alât ve edevat mubayaa edilecektir. Geri kalan üç milyonu lira ile de tütün satm alınacaktır. ÇEKLER Londra New York Paris MılaiıO Briıksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Hrap Stokholm Viyana Madrit Berlin Varsova Bnd pe;te Bükreş Belsrat Yokohama Moskova Açılıj 725,50 0,4765 18,06 9,2.<5 3,3768 87,0325 65,1.1746 I6.:M Kapanış 729 0,47535 I2,r3 9.2613 3.3681 81 S575 2.4175 a,eo 4.21875 5.6685 2,0:16 4,235 3.94Î5 80.İ25 34,65 2.2639 1091.2^ 64,3475 I.I713 15.9? 2.5943 4.9C81 5,6540 2,4,225 3,93 5 80.34.^625 2.2^75 !094, (Viktorya ve Hüsan) Abraham'ın operetl. ROMA : 23,50 (Liebe im Weingarten) De MicheW nln Operetl mütaak'h»" VıavaJislei' i " « . Belçikatda tütün resmi Belçika'da tütün gümrük resmi tezyit edilmişti. Buna mukabil Bel çika meb'usan meclisine tevdi edi len bir kanun projesine nazaran tütün bandrolu tenzil edilecektir. Kânunusani bidayetinde prolar ile siçarilloslar için yüzde 10, sigaraiar için yüzde 35 ve içme tütünile enfiye için yüzde 25 olan resim pıro ve sigarilloslar için yüzde sekize, sigaralar için yüzde otuza ve içme tütünü ile enf iye için yüzde 20 ye indirilecektir. Diğer taraftan ithal edilen tütünlerin aksizinin tediye mühleti 6 aydan 3 aya tenzil olunacaktır. sahabeler... BERLtN: 20,05 orkestra konserl muteakıbenT haflf musikl parçalan . saat 20,05 den itibaren meb'os tntDıal»a.tının n*ti<<AUrl bildiruecektir. E S H AM 1; Pankasi A. Şim. 60 o'o Tramvay BomontlNektar Terkos Asla" • ** BUDAPEŞTE : 19,20 tslgan musikisl 20,05 musahabe"20,50 tiyatro 22,35 tsigan musikisl. 23,20 muhtelif program sonra Tstean musikisl. VARŞOVA : 18,05 piyano ve sarkı konserl . 19,05 konferans 20,30 tiyatro 21,05 haflf musikl 22,10 halk konserl . 24,05 dans musikisl. T î.«»0 1ST1KRAZLAR Kıpanış Istikrazi Dahlll Şark şimendiferı Düyoru Muv. Gümriik Saydi Mahl Bagdat Askfriye Irak'ta tütün zeriyatt Komrumuz Irak'ta tütün ziraatine Suriye'de telâş Selânik sergisine çağırıldık Selânik'te açılacak beynelmflel ser • giye memleketimiz de davet olurunoştur. Türkiye, serçiye iştirake karar verdiği takdirde 3 0 0 metre murabbaı yer aynlacak ve para ahnnuyacaknr. r~ ASKERUK IŞLERt 62.50 4 TAHVİLÂT Açıhs Elektrik Şlriceti Trarnvay » Tünel , Rıhtım , Anadolu ( 1 ) AoadoİD ( 2 ) Anadolu (3) A. Mümessii Kaoanış Gelen malumata göre, TürkFransız ticaret muahedesmin Fransa hükumeti tarafından feshedilmesi Suriye tacirle rini endişeye düsurmüstür. Bu fesih yn* zünden Suriye'den memleketünize esya gönderiletnlyecegî ve »imalî Stm'ye'nîn çok mutazamr olacağuu ileri süren Şam ve Beyrut gazeteleri yeni muahede aktedilmesi lüzumundan bahsetmekte • dirler. 324 325 dojfumlu kısa ,„ hizmetlilere Beyoffu Askerlik subeslndenTIŞurîemTz^ mıntakası dahillnde 324 325 dogumlu kısa hlzmetll efendilerd^n tam ehliyet nameyi halz olanlar flerhal sevkedile . ceginden acllen şubeye müracaaüerl ilân olunur. ihraç maddelerinin oktruvası Ticaret Odası oktruva rüsumnmm muh telif ihraç maddelerimize tesir derece sini tesbit etmek uzere tetkikatta bulunmaktadır. ~• 329 dogumlu efrada Beyoğlu Askerlik şubeslnden: 1 329 dogumlu yeni efradın ilk yoklamasına baslandığmdan mahallelere gön derllen celp pusulalannda Isimleri yazüı olan esnan erbabının pusulalarda yazılj günlerde şubede isbatı vücut eylemelerl. 2 İslmleri pusulada bulunnuyanlarla yabancı olarak o mahallerde ikamet e denler de ayni günde şubeye müracaat edeceklerdlr. 3 Her efendinln yanında yeni nufus hüviyet cuzdanı bulunacaktır. 4 Her hangi bir mazeret dolayısile şubeye gelmiyecekler muhtar veya pederi vasıtasile ilk yoklamasını yaptırabllir. 5 Haziran 933 nihayetlne kadar bu yoklamalarını bilâsebep yaptırmıyanlaı hakkında mükellefiyeti askerlye kanu . nunun 83 uncü maddesi veçhile ceza tertip edilecektlr. 45, S0 4S,5 0 ^4,20 46.46,54,40 Mes'ut bir nışan rrerasimi Fenerler idaresi Hukuk Müsaviri Hakki Beyefendinm kerimesi Enise Hanım 3e kereste tüccan merhum Hakkı Be yin mahdumu Süreyya Beyin nisanlan Sütlüce'deki hanelerinde 3 mart 1933 cuma günü icra kılınmıs olduğu haber alınmıstır. Tarafeyne saadet temenni olunur. E L E K SİNEMASINDA FERNANO 6RAVEY FLORELLE ve BARON FiLS Y A V R UM şayanı hayret fılminde Pek yakında: Japon taamızu (BirİTici sahifeden mabaü) bSvük sede pek yakm bulunan lingyou noktasraa vâsıl olmuslardır. Şimdi orada nıola vermektedirler. Tokyo 4 ( A . A . ) Çin askerleri, büyük seddin geçitlerinden geçerek simalî Çm'e doğru çekilmekte devam etmektedirler. Bu suretle çeküen Çin knvvetlerinî büyük seddin ötesinde takip için hiç bir tesebbüs yapılmamıştır. Bununla beraber, Japon'lar Çin'lilerin geri dönmesme mâni olmak için bu geçitleri ele geçirmeğe hazırlanmaktadırlar. Lm Kou geçidi, simdiden zaptedilmiştir. Şanghay 4 ( A . A . ) Harbiye Nazın Jehol'e hareket etmiştir. Bir Macar tahmı şehrimize geliyer Macar profesyonel futbol takımlarmdan Boçkay takımi nisanın dördüncü günü şehrimize gelecek ve ilk maçınt 5 nisanda Fenerbahçe ta~ kımile yapacaktnr. Fenerbahçe stadında oynanacak olan bu müsabaka, Fenerbahçe kulübünün 25 inci yrldönümü münasebetile hazırlanan büvük bayrama tesadüf etmektedir. Müessit bir irtihal Ardahan'h Hüseyin Pasa zade ve esbak Bursa meb'usu Ali Rıza Bey 2 ay danberi düçar olduğu hastalıktan rehayap olamıyarak dün sabah irtihali daribeka eylemiştir. Hak rahmet eyliye. ^•••••<^ İGLORYA NORMA 3HEARER ve CLARK 6ABLE RUHLAR SERBEST V E F A T ,sbak LUbnan valisi ve Hariciye nazın Yusuf Franko Paşanın dün kısa bir hastalığı müteakıp vefat eylediği kemali teessürle haber alınmıstır. Cenaze merasimi 6 mart yarınki pazartesi günü saat 11 de Feriköy'ünde Katolik kabristanı kilisesinde icra edileceğinden son vazifei tesyide bulunmak istiyen ehibba ve eviddasının yevm ve mahalli mezkurda hazır bulunmalan rica olunur. tsbu ilânın davetiye makamma telâkki edilmesi rica olunur. Kadın istikiâlinden bahseden mjessir ve hisaî fransızca sözlü MetroGoldwyn Mayer filtninde rouzafferiyet alkişlan toplamaktadırlar: F()X JURNAL'dc Papanın beyannamesi ve Sarre'deki gazometro felâketi ve saire . . . ~~ Necmi istiklâl Kulübünün kongresi Şehremini Necmiistiklâl Spor kulübü reisliğinden: Kulübümüzün kongresi 9/3/933 cuma gecesi toplanacağı için azalann teşrifleri rîca olunur. Ecnebi mektepler falimatnamesi Ecnebi ve hosusî mektepler için Maarif Vekâletince hazırlanmakta olan ta • Ihnatname ikmal edflmistir. önümüz deki ders senesinden itibaren tatbika konacaktır. Yeni taUmatname; mual Iimlerin haiz olacaklan evsaf hakkmda bazı hukümleri ihtiva etmektedir. Ma • amafih; geçen sene bu mektepVrden iki ynze yakın muallim tasfiyeye tâbi tu • tu'duğu için yeni ahkâmm tatbOdle yeniden büyük mikyasta tasfiye yapıl • mıyacaktır. TANNENBERC HARBİ ALMAfİ OROUSUNUH BÜYÜK MUVAFFAKİYETÎ 8 Mart çarşamba akşamı «Gazi'nin eseri) M. Weinberg tarafından vOcuie getirüen büyök s;malar ve hâdiseler albömö Bütün gazetelerle beraber biz de maruf san'atkâr M. Jean Weinberg tara fından neşredilen albümden bahset • miştik. Bugün de «Gazi'nin eseri» un • vam verilen bu albumün propaganda noktai nazarından kıymeti üzerinde biraz durmak isteriz. Büyük Gazi'nin, tsmet Paşa'nîn, Veküler Heyetinin, meb'uslarımızm, sefirlerimizin, ve daha bir çok meshur sima • ların portrelerini ihtiva eden albüm, ayni zamanda, eski ve yenî Ankara'nın seneden seneye tekâmülünü safha safha takip etmege müsait 500 den fazla kıliseyi havidir. tnkılâp şeflerinin Gazi'nin irade ve isareti altında, bir harabeden nasıl bir mamure çıkardığını gb'rmek ve göstermek içSn bu albüm en mükemmel bir rehber hizmetini yapar. tstiklâl harbinin, Türk inkılâbının en güzel hatıra ve vesikalannı bu eserde göriirüz. Yeni Türkiye'yi garbe tanıt • mak îçin bugüne kadar ihmal ettiğimiz propaganda nesriyahna bundan sonra ehemmiyet verilecek olursa M. Jean Wemberg'in bu albümünü dolduran vesik»'ard»n pek çok istifade edPebilfr. Hem fotoğraf san'ati, hem de pro • paganda noktai nazarından kat kat değeri olan ve Gazi'nin eserini güzel se kilde tesbit eden bu eserden dolayı Fo*o Franse sahibini bir kere daha tebrik etmek fazla olmaz FEDAİ DONANMA Başladı, siz de gidip gö rünüz dehşet ve hayretle seyredeceksiniz. llâveten: Radvo dünya tavadislerl. Bötü istanbl'un aylardanberi beHediöi muazam filim: Piyano arıyanlara' Ştayvey markalı, kuyruksuz bir salon piyanosu satılıktır. Gayet az müstameldir. thtiyacı o lanların idarehanemize müraca atleri lâzımdnr. BU AKŞAM Ssat 21,30 da sinemasında > En parlak yıldız olan yıldız... < l Her kadını temsil eden kadın... Mütercim aranıyor ' İyi almanca, fransızca ve ingilizceden türkçeye sür'atle ve «uhuletle tercüme yapmağa muktedir bir mütercime ih • tiyaç vardır. Talip olanlann idarehane > mize muracaatleri. MAJİK'te Dfln akşam büyük bir Muvaffakiyetle I Haile 5 perde Yazan: Şiller Tercüme eden: Sabri Bey Halk gecesi H.LE ve SEV6İ Şehir Tiyatrosu DarülbedayrMemsilIeri llllıı istanbul teledı esi MARLENE SARIŞIN fılminde bakikî ve ve yakıcı şarkı ingilizce DIETRICH VENUS fransızca • almanca fflim sesile soyieraektedir. sinemacılıcın bir harikası olan JOSRF fon STRRNBF.RG'in şaheseri olan bu fransızca sözlüdör.