1 Mart 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

Kastamonu'da iktîsadî mes'eleler Bir ihracat muayene biirosu isteniyor Kastamonu (Hasasî) Kastamonu ficaret ve Sanayi Odasmın sene'ik kongresi top'andı. Kastamonu'nun ikhsadî ve ticarî vaziyetinin 932 senesinde geçtrmis olduğu safahaiı ve odanm bir senelik faaliyeti hakkmda çok uzun bir rapor okundu. Bu raporda en ziyade nazan dikkati ce7beden sey Kastamo • nu'mm bir senelik ithalâtile ihracahnın miHevazin gösteriknesi olda. Kongre tfftik keçîierinden ve koşum hayvanatmdan oian öküzlerden, mandalardan ahnmakta olan rüsuman flgası, bir küo tuzdan alınmakta olan 6 kuruş tuz resmmnı haddi lâvikma tenzüi, muamele vergisinin tahakkuk ve cîbayeti mes'e'elerile Kastamonu'da bir kendir fabrikasıtun insası, Kastamonu'dan harice ihraç ediiecek mevaddm muayene ve ta$»isten vikayesi krm ihracat limanı olan tnebolu'da umumi bir muayene ve kontrol merkezi tesismin hükumetten istenOmesî mes'elelermi konusta ve banlar b'lckiTH^a kararlar verdi. Bartın ve Safranbolu'da kaçakçılıkla mücadele Yapılan araştırmakr neticesinde bir' çok kaçak eşya vakalandı &n muallnnlermm yaptıkîan kızak eğTencesfnden bfr biHba: rTarîı ovaTara çfkarken. Kars'ta kış hayatı Nakıs 30 derecei hararet göze bile çarpmıyor, altı ay toprak görülmiyor I Zafranbolu'da yakalanan bfr kaçak ;akı kasam vc yaSalıvanlar Bartın «Husosî» Tirebolu'ya nakledilen kaymakamnmz Tevfik Beyin yerine s&bık Maçka kayraa kamı Nazım Bey tayin olunmuş, bir ay mukaddem Bartm'a «elmistir. Yeni kaymakamımizm karsınnda genis bir faaliyet sahası vardır. Belediye heyetinin sık sık değismesinden dolayı bir türlü halledilemiyen su derdi, yanm kalan yol, köpriiler ve köy mektepleri bu saha içinde bulunmaktadır. Nazım Bey ilk is olarak su mes'elesini ele alnus ve derhal faaliyete geçmistir. Esasen projesi tasdik, parası ihzar edilmis olan bu su isinin bu defa ket*î bh neticeye bağlanacağını umuyoruz. Bir ay evvel istifa eden Belediye heyetinin yerine yenisi tntihap edilmek üzeredir. tnhisarlann tevhidbıden sonra kaçakçılıkla mücadeleye her vaknV ten ziyad« ehemmiyet verflmekta • dir. Geçenlerde teftis için Bartın's gelen Zonguldak İnhisarlar Mfista> kil müdürü Şevki Beyin çok isabetli tertibatile bazı süpheli mahallerde yapılan arastırmalarda mühim miktarda kaçak rakı, iskambil kiğıdı, çakmak ve çakmak tası, hali faa • liyette rakı kazanlan bulunmustur. Safranbolu'da da külliyetli miktard* kaçak rakı, dinamtt, mavzer fifeği ele geçirilmiştir. Kanunyn hükümlerini tatbik suretile bu arastırmalan muvaffaki * yetle idare eden Zonguldak Takip âmiri Tufan Beyle zabıta kuvvet lermin gösterdiği bashet kaçakçılar üzerrnde mühim teariler biraknuş • tw. Sami İstifade edilmiyen büyiik bir servet membaı programı okun Kars <Hu»u Kars <Hu»u ^ ^ « ^ ' programı okun lUm mm du. öğle yeme »î» Yurdumusî> Yurdumu f İ"?^MKBBKF' ' ""flBBK^ du. öğle yeme ğinee kkadar hher zun en ucu ve en adar r zun en ucu ve en §K|§j§§|^HR^ ^MP^C,^ ^ i n dışarıda c top ' yüksek memle vjrlr«»lr m M Kars'ı U H^IHHP ' c*M^^^îm&L*, . 1cH dısarıda too oyunları, kızak keti olan n «porlan, atış taharitada gören limleri yapa ler tuhaf hislerin cak.... tesiri altında kaTam üç saat Iırlar. Orası aşilmütemadiyen kosmaz, ttrmanıl • * ' *.: tuk, kaydık. Mekmaz bir yer gibi tebin büyiik tegelir. Boyle diinefiisanesine girsünenler pek diğimiz zaman haksız de^iller Medtözö (Huson) Kazamıza merhos bir mın dir. 2000 den brt «tncesu» köyüne yarun saat metazara ile karsılasfazla raknnlı. fede bulonan Çekerek (asd ismi Şe • tık. Yirmi ki Kızak eglenceslne lstirak ed en mnaUlmler bir arads, Sanki te<pesi <Jukerap) m a g m m bir şelâlesi vardır. !rGeçen cuma Kars muallimleri bir I silik sofralara etrafa iştiha verımanh daflann sahikasına kn * | tifaı 4050 metre arasındadir. Bu se v : kızak eğlencesi tertip ettiler. Otuz ' ' 1 ' rulmuf bir kartal yuvasi gibi ci kokular saçan birer 'kuzu kon lâfenm dökâldügü yerde ka*d olan bofkızak hazırlanmısh. Kızaklara bedir. Termometre nakıs 20 dere mustu. ömrümde bu kadar ittihah Mcta ncak mevsîmlerde bir 9d yüz ko • ceyi gösterince hava ısindi denir. şer beşer taksim olunduk. Kadm erve bu kadar Iezzetli yemek yediği yım barmmaktada*. Kış ve bahar mevkek, çoluk çocuk belki de yiiz elli snnlerinde bu nrmağm suyu geçit ver • Nakıs 25 hiç künsenin nazan dik mi hiç hatırlamıyorum. Yemek es katini bile celbetmez. Otuz olunca kisilik bir kafile kürkümüzü, yün roez dereeede coğa'makta ve eyyana nasında Himayeietfal cemiyetinin yalnız paltolanmızm biraz yakasısairede gene fla Jabrikayı idare edecek baslıklanmızı giymis, kızaklara kubandosu çok güzel havalarla misanı kaldınnz. Eğer bundan yukan miktarda su bulunmaktadır. Harbi U nılmuftuk. Yolculuk çok nes'eli geçfirlerf eğlendiriyerdu^ Büâhare yaolursa belkî o zaman biribirbnizle mumiden az evvel hükumet tatafından ti. Şarkılar, kızak yarışları esnasınpilan atış müsabakalarına hanımlar havadan, sofuktan bahsetmek için ba mahalie rönderflen ecnebi bir müda heyecanlar, bagrısmalar karlı da iftirak ettiler ve çok isabetli envesile bulmus oluruz. Meselâ bizim hendisin keşif ve tetkikab neticesinde ovayı çın çın öttürüyordu. Bir saat dahtlar yaptılar. iki buçuk aydır siyah toprak gördiiAmasva, Çonmı merkez vilâyetlerfle sonra köye geldik. Mektep hazırlanGün batarken kızaklarımıza binğümüz yok. Bu daha dört ay, belki bu şelâ'enin mtıhitinde bulunan Yozgat, nu», üstünden dumanı tüten büyiik dUc. Dönüyorduk. öyle siddetli bir de fazla sürecektir. Zile, Mecitözu ve Alaca kazalannm semaverler mektebin salonu«a kurüzgâr ve soğuk vardı ki.. Fakat Ben burada nezleyi unuttum. Bu elektrik tenvirahnı mokemmelen temin rulmuftu.. buna rağmen günün bitmiyen nes'esoğuk dlyar insanı öyle çevik ya edecegi, tesis edüecek sınai fafcr&alan • devam ediyordu. i K. pıyor ki. Buğulu çaylan içerken eğlence da isletebPeeeŞi anlasunıısbr. Bu şelâ Mecitözü'nde V» Edirne'de bir hayır ocağı cŞefkat Yurdu» bin&sımn üst katinı yatakhane haline konulmustur. Müessese, burada sığınacak yeri ol~ mıyan kimsesiz çocukları barındı racak, mekteplere gönderecek ve tatil ayların/U da müessesenin a telyesinde çalıştırarak kendilerin» san'at öğretecekth*. Müessesenin vücude gelmesinde Vali ö z Demir Beyin, Halk Fırkasınm, Eelediyenra himraetleri ve şeh. rimiz doktorlarile MuhteKt orta mektep müdürü Şevket Hanınun ve bilhassa lçthnai yardım şubesi reisi Sıhhiy<» müdürü Kemal Beyin pek büyük gayret ve yardımlan görül müştür. lenin bukmdugu muhit so'u ve düz bir ovaya mal&tir. Arazi çok mâmbittir; şeker pancan yetisiiriimesine de çok m&ıairar. Orta Anadolu'nun bu kısmmda bir »eker veya mensncat fabrikasma pek çok ibtivaç vardır. Burada tahmin •e tasavvurdan çok fazla pancar ek tn*k mümlrim olacaktır. Ba sefc'«™ k M * v e t e t k a d m e m 1 e * ket sanayünin inkisafı nanıma çok 16 zrnnladar. Şubat ayında okkası on beş kuruşa yaş üzüm! . •• 4yaşında bir hatip Kimsesiz kızlarla dul kadmları çalıştırmak için bir imalâthane açıldı Nazilli Halkevi geçen cuEdirne <Hususî> Halkevi içtimaî yardım şubesi burada fakir vc Nazilli (Hu kimsesiz Türk kızlarile dul kadın susî) Halk ' lan çalıştırmak Sizere bir fanilâ, evleri günü Na* çorap ve dokuma atelyesi açmıştır. zilli'de büyüb Bu müessesede şimdiki halde yirmi tezahürat ile tes kadar kız v« kadm çalıstırılmaktart edildi. Yeni açılan Halkevle' dir. ri içinde NarilliAdından da anlaşılacağı veçhile Halkevi de varmüessese hakikaten bir şefkat yu dı. Nazilli Halk vası haline kanulmuş ve ileride geFvrkası binası nişletilmek üzere faaliyete geçiril öğleden evvel miştir. tıkhm tıkhm dolMüessesede dört tezgâh ile on tarauştu. Radyo ne çorap ve fanilâ makinesi vardır. nun verdiği nu' Tezgâhlardan biri sofra takımlan, tuklar dinlen rfikten sonra ça NaziUi Halkevinde bv ikisi bez, d<ğer biri de halı doku hnan İstiklâl httdbe trat eden mini maktadır. marşı ayakta mlvi Müjgân dinlendi. Cumhuriyet yemini büyük bir heyecan içinde yapıldı. Bunu müteakıp Fırka idare heyetinden bir zat açılma nutkunu söyledi. Orta mektep v e Recep Bey ilk mektebi talebelerinin iştirakile hazırlanan inkılâp Ievhası çok beğenildi. Hele dört yaşında Müjgân isimli bir mekteplinin tablodan ayrılıp ta «Gazi'ye» diye bir hitabe irat etmesi bü tün göğüsleri kabarttı, bütün göz leri yaşartti. Bundan sonra gençlc»rden Muzaffer Bey «Açıluken», orta mektep talebesinden Meliha Hanim «55 Halkevi» serlevhah birer şiir oku dular, orta mektep müdürü Emineddin Bey Halkevlerinin gayesi mevzulu bir konferans verdi. ma nasıl açıldı? . .^W. Şavşat'ta bir tavuk beş, on yumurla gene beş kuruşa satılmaktadır SCürklü av Derileri piyasası İhracatın daha da daral ması mubtemel... Şavsat «Hususî> Şavşat, Rus | fmdan dokunarak (şal) tabir edilen kumasları giyen halkm bu kabiliyehududımda çok güzel bh* kazadır. 93 harbinde Rus'lann eline geçerek tini artırmak, elle dokunan bu şalları inzibatsız, bakımsız kalmıştır. daha mükemmel bir hale koymak iŞavsat cumhuriyetin feyizlerinden çin şkndilik bh kaç tezgâh tesis edilmek üzeredir. çok istifade etmiştir. (11) mektebi Baharda köy yollan faaliyeti için, ve yirmiyi mütecaviz muallimi varMemleketimizin servet membalarmşimdiden icap eden tedbirler alın • dır. Bundan baska yüzlerce kadm, dan birmi de kürklü av hayvanatı teskfl erkek millet mekteplerine devam et mıştır. etmektedir. 1927 senesinden 1929 semektedir. Şavşat'm biricik derdi, doktor nesi nihayetine kadar vasati olarak Şavşat, ucuzluk ve bolluk itibarile suzluktur. 1200 den fazla rakimı o»v hayvanab ihracatmdan memlekete lan kazamızda gerçi belli başlı, sıtde, Anadolu'nun birinci sıraya konsenevî 2 milyon 700 bin lira girmiştir. ma, firengi, verem gibi sari hasta* ması mümkün olan bir kösesidir. Fakat son senelerde fiatlann düşkün lıklar azdır. Fakat bazen köyleri Şubat içinde, dükkânların önüne heKigu yüzünden bu maddenin Türkiye'ye mizde hastahk yüzünden bir kaç evenk halinde asılmıs, hemen hiç botemin ettiği döviz miktan epey azal vin bh*den ve günlerce katandığı, zulmamıs, buzlu, yaş üzüm salkımmısbr. mahiyeti mechul hastahklann zaları görürsünüz. Bu enfes yaş üzüTürkiye'den harice en çok tilki ve man zaman bütün halkı endişe ve mün okkası (15), bir tavuk (5) ve sansar sevkohmmaktadır. Denebilir ki on yumurta gene (5) kuruştur. teessür içinde titrettiği görülmekteihracabmızm yüzde 9 0 ı bu ikd kaleme dir. Şavşat'a bir doktorun gelmesi bü tktısat ve Tasarruf Cemiyetinin münhasırdtr. 1932 senesinde ihracat tün halkı ihya edecek, çamlar ara buradaki şubesi genç kaymakamıkıymeti 1 milyon lira tutmaktadır. sında yalnız temiz ve berrak havaMaamafih, bu mallann sabş mer • mizın gayretile günden güne faali ya ve tevekküle bel bağlamaktan yetini artırmaktadır. Zaten bütün kezleri olan Londra, Lâyipzg'dea ve kurtulunacaktır. Nedim köylerde ekseriyetle kendileri taraRus'lann ahiren Petrograt'ta vücode getirdikleri müzayede müesseselerin • den gelen haberler bu seneki muameIâtm mahdut miktara inhisar edeceğmi göstermektedir. Buna binaen bütün mevsim fîatlann umumiyetle dun bir tzmir'deki Rıhtım şirketi suiisti Zonguldak 27 ( A . A . ) 932 senesi seviye arzetmesi memuldür. Ahcılar ihmal davası neticesinde birer buçuk tasarruf ve yerli mallar haftası münatiyaçlannı tedarik ehnek hususunda yasene hapse mahkum edilmiş olan sebetile Zonguldak'ta ilk defa açdan vas ve çok ihtiyatkâr davramyorlar. şirketin eski müdürü Mösyö tv Gifre Fiatlar: Akşehir ve Konya tflküeri sergide ve vitrin müsabakasında yerli ile murahhas müdürü Mösyö Jurdan beheri 5,5 liradan 7 liraya kadar; tzmir ve muhasebecisi Mösyö Pere haklamallar teşhir ve millî zevkle tertip ve ve havalisi sansarlan 11,5 liradan 14 rındaki karan Tetnyiz makhemesi tezyin edenlere Mfllî tktısat ve Tasarruf liraya kadar muamele görmektedir. tasdik etmiştir. Cemiyeti taraftndan gönderflen madalBu sene daha zivade açık renk tflHaklannda nakz karan verilen yalarla takdirnameler Halk Fırkası «akiler aranmaktadır. Kışın hafif gecmeGalip ve avukat Gad Franko Beyler Ionunda büyfik bir halk kütlesi huzu si Anadolu'dan müvaredabn azalmaasliye ceza mahkemesinde yeniden sına sebep olmushır. Gelen mallar ekrunda tevzi edilmiş ve bu münasebetle muhakeme ediieceklerdir. seriya Aydın, Balıkesir, Konya mın yerli mallar hakkında kitabeler ve nuMahkumiyetleri tasdik edilmiş otakalan mahsuiüdür. tuklar teati edümiştîr. Gelecek sene dalan Mösyö Iv Gifre, Jurdan ve Pere Rus'lann Erzurum taraflannda bu ha büyuk ve daha varlıklı sergiler açaIzmir'de bulunmamaktadırlar. Fransene tilki derisi topladıklan haber • caklannı tüccarlar vadetmislerdir. sa'yB gitmişlerdir. bnmaktadır. Samsun'un yeni Ticaret Odası heyeti Zonguldak'ta Yerli Mallar sergisinin tes rleri izm'r rıhtım suiistimali davası Giresun Fırka kongresi Giresun 27 (A.A.) Halk Fırkası Vilâyet kongresi 18 murahhasuı işti rakile bu akşam toplandı. Mesai raporu okunduktan sonra kazalann ve merkezi vilâyetin dilekleri görüşülerek Gireson'da bir lise açılmasınm büyük kongreden temenni edihnesi kabul olun du. Yapılan intihapta Fahri, tsmail, Cemü, Muhsin, Asım, Alâettin Beyler idare meclisi azalıklarma seçUdiler. Sam'sun Tlcaret Odası Intlhabından W bıtlba r samsun <Hususî» Samsun Ticaret Odası intihabatı çok samimî bir hava içinde geçmistir. tntihap edilen heyet Samsun'un en güzide ve kıymetli tacirlerinden mürekkeptir. Bunların hepsi Cumhuriyet Halk Fırkası mensubudur. Fırka bu intihapta namzet göstermemiştir. Buna rağmen neticenin bu şekilde tecellisi muc&i memnuniyettir. tntihap edilen tüccarlarımız şunlardır: Yelkenci zade Şükrü, tskefeli zade Emin Ali, Mirza zade Şevki, Şahin zade Nuri, Deli Kara zad» Şükrü, Arpa zade Rüştü, Koğu oğlu zade Süleyman Rıza Beyler.