8 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi inci cüz'ü çıktı 17 Dokuzuncu sene: No. 3026 umhunyet tSTANBUL CAĞALOĞLU TeIgraf ve m e k t u p adresi: Cumhuri Hayat Ânsiklopedisi Mektebe başlarken alacağmız en mühim ve en faydalı kitaptır Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müdüru: 23236, İdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 ye*. istanbm posta kutusu: istanbui, NO 246 CuiTiartesi 8 Tesrinievvel 932 * Tüccarlara Sual! tktisat Vekilimizin kontenjan hakkında bir anketi: Uç dört gündenberi Ticaret Odasında kontenjan hakkında konuşulmak üzere tüccarlar arasmda hususî ve mahrem toplanmalar yapıldığım biliyoruz. İktisat Vekilimiz muhterem Celâl Beyin tam bir demokrat veküden beklenecek bir sadelik ve samimiyet ile tüccarlardan konten janm tatbikı hakkında sorduğu şeylerin müzakeresinde ben de bulun dum. Fakat, müzakerelerm daha salim ve gürültüsüz bir şekilde cereyanı îçin hususî olması tercih edilme sîne rağmen gazetelerde intişar e den malumatın bu sefer de yanlış maddeleri ihtiva etme»i ciheti esasen umumi oimasuıda da ciddî mahzurları olmıyan bu suallerin neşri için muhterem Celâl Bey (Cum huriyet) e müsaade etmişlerdir. Demokrat ve halkçı bir İktisat Vekili için kontenjanın tatbikatını tüccarlardan sormaktan dâha tabiî ve daha manbkî ne olabilir?.. Tam yerinde ve sırasıtıda olan bu anketten sonra tüccarlann söylen memiş şikâyetler için ses çıkarma maları icap edecektir. Anketin şü mulü yalnız tüccarlann şahsî men faatlerine münhasır değildir. İktisat Vekili bu suallerile ayni zamanda kontenjan tatbikatı hakkında umumî mütalealar, ve kontenjanın muhte lif tatbik şekilierini de*soruyor. Keza, diğer bir maddesinde de ne gibi esyaların tahdide tâbi tutulması ve tahdit nisbeti, hangi esyaların ithalinden sarfi nazar edilmesi lâzım geleceği soruluyor!.. Bu sual kontenjanın bizde yalnız bir döviz mes'elesi olarak değil, ayni zamanda «millî mahsul ve mamu lümüzü» himaye ettiğine bürhandır. Ve kontenjanın umumilikten çıka Türk Dili ve Türk Tarihi Maarif Vekili Reşit Galip Bf. ile bir hasbıhal Maarif Vekili bugün Darülfünunu ziyaret edecek, yarın Ankara'ya gidecek . »azı Dün Yalova'ya gittiler ve gece saraya avdet ettiler Reisicumhur Hz. dün saat 12.30 1 da Dolmabhaçe saraymdan ayrıIarak Yalova'yı teşrif buyurmuşlardır. Gazi Hz. Yalova'da akşama kadar kalmışlar ve saat 20 de saraya avdet etmişlerdir. • ** Reisicumhur Hz. nin şehrimıizdeki likametleri ayın yirmisme kadar devam edecektir. Gazi Hz. ancak teşrdnievvelm 20 sine doğru Ankara'ya avdet buyuracaklardır. Başvekilin seyahati İsmet Pş. köylülerin öğle ziyafetinde bulundu Başvekîl Malatya'da halı, deri ve pamuklu sergisini, kışla ve mektebi gezdi Tokadi Şekip Bey Nasıl öldü? Merhumun ve oğlunun cenazesi dün kaldırıldı tzmîr 7 (Hususî) Tokadizade Şekip Beyin, elim şekildeki ölümü, bütün İzmir'i derin bir teessüre sevketmiştir. Kıymetli şairin ölümü etrafındaki acıklı tafsilâtı bu telgra . fımla bildiriyorum. Tokadizade Şekip Beyin oğlu, ge. çenlerde tüfoya yakalanmış, tam iyL leşeceği sırada hastalık zatürree ile ihtilât ederek ölümünü intaç etmiş. tir. Ailesi efradı ile Şekip Beyin bütün dostlan, oğluna ne kadar düş . kün olduğunu bildiklermden bu acı haberi kendisine söyl'emeğe cesaret edememişlerdi; fakat bîr tesadüf, hem de ölümden bîr kaç saat sonra Tokadîzad'eye bu felâketi duyur . muştur. bhIngilîlz dostıma rastlamıştır. Oğlu nun ölümünden haberdar olmadığını bihnryen bu zat, Şekip Beye: Başımz sağ olsun, demiştir. Bu taziyet şairi, anî bir heyecan ve teessüre sevketmişıtir. tngtliz do«tu, Şekip Beyin halini görünce vaziyeti anlamış ve tevile çahşmışsa da, bed. baht babayı teskine muvaffak ola . mamışfar. Şekip Bey artnk büsbütün meyus, nevmit bir halc düşmüştür Perişan bir vaziyette o civarda bulunan ku. lübe girmiştir. Kulüpteki arkadaş . lan, Şekip Beyin felâketten haberi olmadığını zannettiklerinden tazi . yet bile tememişler, şuradan bura . dan lâkırdı açarak oyalamak iste . mişlerdir. Şayani dikkat olan ciliet, Şekip Beyin, bu mübahaseler esnastnda ta. mamen sükunet bulmuş görünme . sidrr. Şairin bu vaziyeti üzerine ar(Mabadi 4 üncü sahifede) Föfö Hayri Basvek'il Çâsa Hprâfetl DîyirVek'İr'Be Kolbrclu Kumâmlamna |adei ziyaretten çıkarlarken . Malatya ? <A.A.) Bajvekfl Is Hazretleri yerli mallarini p«£. ziyade met Pasa Hazretleri, dün kıslayi ye ortakdir buyurmuşlardır. ta mektebi fciyaret eylemislerdir. Ke • Musarunileyh Hz., öğleden evvel mah'ye'lilerin orta mektep salonunda Belediyeye giderek şehir ve maarif işaçhkları halı, deri ve pamuklu mensuleri hakkuıda ^ cat sergisini ziyaret eden İsmet Paşa ~~ ~ fMabadl 4 üncu sahifede) Dün idârehânemizi şereflen'diren Maarif Vekilimiz Reşıt Galip Bey yazî arkadaşlanmız arasmda.. Dün, yeni Maarif Vekilimiz Resit bugüne kadar örta Asya'daki Türk Galip Bey matbaamızı şereflendirmedeniyetlerinin seyrini anlattı. Soa di. Kendisile bir saat kadar bugünyıllara kadar Avrupa'da bu husus * kü Türkiye'nin en büyük hars ve taki tetkikleri kısaltarak birer birer medeniyet mevzuu üzermde konuşsaydı. Aydınlık zekâsmdan fışkıra» tuk ve bizi aydınlatmasım diledik. bol ışıklar altmda, en karanlık ta Bir ilim adatnı vekarile hükümleririhî devreler parlak birer ka nin mes'uliyetini idrak ederek, bartma halinde beliriyordu. Garp ölçülü, temkinli bir eda ile söz söyâlunlerinin vesikalarını zikre liyen mütefekkir vekilimiz, bize, derek en hasta şüpheleri silecek, milâttan iki üç Mn yıl evvelinden {Mabadi 4 üncu sahifede) Güreş şampiyonası Türkîye güreş şampîyonasî dün yapıldı ve İstanbul birinci ot( Benim kendi düşünceme göre; anketin en mühim suali budur. Kon tenjan hakkında yazdığım son muntelif yazılarda, kontenjanın mümkün olduğu kadar umumilikten çıkarıl • ması lüzumuna kani olduğum için bu sualin cevaplarile çok alâkada rım. Fakat, bizde ta ilk tatbikı gü nündenberi umumilikten çıkmağa doğru giden kontenjanın kısmî olarak tatbikına hiç bir vakit aleyhtar değilim. Hatta, bu sistemi tam vaktinde.tatbik ettirmeğe muvaffak o lan muhterem hukuk âlimimiz Mustafa Şeref Bey takdir ve tebrik ile yadetmeği bir vazife bilirim. Memleketimizin bu temiz, feragati nefis sahibi evlâdının ismi millî iktisadı mızın tarihinde her zaman lâyık olduğu yüksek yerinde kalacağına şüphem yoktur. Kontenjanın bütün milletlerce son senelerde zarurî olarak kullanılmasına rağmen celbettiği şiddetlî tenkitler tatbikatmdan ileri gelmiştir. Bonun da sebebi kontenjanın hem «millî mahsul ve mamulü» himaye için, hem de ticaret muvazenesini temin için kullanılmak istenmesindendir. Bu suretle; birinci şekilde bir Meşhur Alman kadm pOotlarindan sanayi himayesi, ikinci şekilde de bir olup siperi sukut ile gayet yüksekten döviz mes'elesi gibi görünür. Hal yere üımek hususunda büyük meharet buki; tam sanayi mes'elesi olarak sahibi bulunan Sola Şröter yeni bir citelâkki edilmek için kısmî olması, ve han rökoru yapmıştır. Mumaileyh be tam bir döviz mes'elesi olması için de raberinde maruf Alman pilotu Hube kontenjanın umumî olması lâzım gerich ve Berliner İllustrirte Zeitung mulir!... habiri WiIK Rugen olduğu halde Kil limanı civaruıda 6350 metre irtifaın îşte, kontenjan hakkında çıkan dan siperi sukut ile atlamışhr. Havayi şikâyetler bu iki mes'ele ile meşgul nesiminin kesafeti bu irtifada çok az teknik memurların yaptıkları fartı olduğundan kadın pilot hususî bir mügayret neticesi meydana gelmiştir. vellidülhumuza cihan ile techiz edil Kontenjanı sanayicilerin bir tarafa, miştir. Bu suretle kadın pilotun yere dövizcilerin bir tarafa çekmesile oriner inmez teneffüs eylemesine unkân tada kontenjan hedefleri birbirine hasıl olmustut. Kadının sol bacağı etkarışmıştır. rafına bir yüzme caketi raptedümiştir. Hakikatte kontenjan: Millî sanaKadm pilot göle düştügü zaman bu yeyii ve mahsulü himaye mes'elesi, ve bu himaye nisbetinde de döviz mes'e lek sayesinde suyun sathmda durabî lecek idi. lesidir. Fakat, kontenjan tam döviz kadın pilot Kü limani cioarindi., Uç kişinin binmiş bulunduğu tayyames'elesi değildi. Zira, dövizin tâbi Setanter gölüne indikten sonra, solda re 6350 metre irtifada saatte 200 kiolduğu usuller ve kanunlar daha gekendisi, lometre sür'atle gider iken tayyarenin nis bir sahada cereyan eder. Bunu teylemisur. Tayyareci Matmazel Sel kapagı açumıs ve kadın pilot kendisi • son ihracat ve ithalât rakamlarımıznî boşluğa atmistır. Siperi sukut sem tener gol kenanna inmis ve arkasın^an la da isbat edeceğiz. Fakat, ilmî bir siyesi bilâarîza açılır. Bidayette sür'attayyaresi dahi ayni noktaya inmiştir. mevzu olarak münakaşası çok kârlı Hükumet tarafmdan mühürlenmiş su olan bu mes'elede sanayicilerin otur le sukut eder. Sonradan sukut yavas lanir ve saniyede beş metreye îner. kut mikyasî tetkik edfldiği zaman son duklan îdah kesenler gibi hedefle rökoru yapân Romanya'lı Braseu'dan Fraulein Şröter 2 8 dakika havada rine mugayh* teknik hatalara tekrar bin metre fazla ile kadm pilotun yeni sapmamaları lâzımdır. Şhndilik sözü kaldıktan sonra yere inmiş ve bu müdîktisat Vekilimizin tüccarlardan sor det zarfında 4 5 kilometre mesafe ka • rökor yaphğı anlasılmıştır. ııııııııııııııııııııııııııııııııııiıııııııııııııııııııiMintınııııııııiHiıııiıııiiiıııııııııiiiıııııiMiMiııııııııııııııııınıııııtııııııınııınııııııııııınıııııı ıııııııııııı duğu şu suallere bırakıyoruz: lar, bu usulun tatbikı piyasaya ve bilir? B Ne gibi eşyalar tahdide 1 Kontenjan usulünün tatbi tâbi tutulabilir, ve tahdit nisbeti nefiatlara ne gibi tesirler yapar? Bu katı hakkında mütalealar, kontendir? C Ne gibi eşyalann ithali serusulün tatbikı halinde takip olunajanın muhtelif tatbik şekilleri, best olmahdır? cak en pratik yol ne olabilir?.. 2 Millî istihsal kabîliyeÜ göz îstanbul meb'usu 3 Memleket itibarile kontenjan Snünde tutularak: A Ne gibi esyaALÂETTİN CEMtL ların ithalinden aarfi nazar oltfna tatbik edilmesi hakkında mütalea • öır kadının zaferı Kadm tayyareci ((Lola Şröter» siperi sukut ile 6350 metreden yere atladı Kadın tayyareci tam 28 dakika havada kaldı Bir Liranın Başından geçenler... Bugön başladı Bir liranın vezneden çıktıği dakikad?.Q itibaren geçin diği çok me > raklı macera • lan bugündenj itibaren nakle başlıyoruz.Ke* mal Ragıp Bey, arkadaşımı zın, zevkle oU duğu kadar he. yecanla da a kunacağından e' Kemal Ragtp Bey min ölduğumuz bu nefis ve nev'i şahsma münhasır romanı şu ba hisleri ihtiva ediyor: Vezneden çıkarken Bir mütekaidin cüzdanmda Çamaşır bohçalarmın altında Berberden balıkçıya, meyhaneciden ciğerciye Memurun aylığmdan tefe • cinin cüzdanma Köy yollarında Gene tstanbul'a.. Poker masasında Kumarbaz yemin . leri Batakhanelerde Bir günah hiâkyesi Rüşvet îstişare iki liradır Çamaşırcının kızı Hovardanm cebinde B i r liranın akibeti. Anlcira ye tstanrJüî şampîyonlâri müsaK'ak'a'dan sonra Güreş Federasyonu tarafından ter tathrtnıçtır. tip edflen Türkiye güreş şampiyona Bir kaç gün evvel «öfiMHîzlıJe yapılan yağh güreşlerle dün akaşn* maçlanna yalnîz tstanbul ve Ankara spor zeyki ye amatörlük şeref i için mıntakalrı iştirak etmiştir. Bu müsa yapılan güreşler arasmda ölçülemi baklar dün aksam saat albda Ferah siyecek kadar fark vardı. Yağh gü nemasî salonunda yapumişbr. reşler, seyircilere sadece güzel bir Türk'ün millî sporu ve sporlann en vakit geçirtmişti. Dün akşamki gü asili olan güreş, dün akşam Ferah sireşler ise amatörlüğün, şan ve şeref neması salonlarını dolduran yüzlerce Lutfen sahifeyi çevlriniz seyirciye sporun yüksek heyecanım nıııııınıuııııııııııııııınıııııııiMiıınnniıınıııııııııtiMiııııııuııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıınıııııııııiMiımıııııııııııııımıııınımııııııuıiP r Biz. iste bunu istiyorduk! • Beşinci sahifemizdedir, takip ediniz İstanbul Darülfunununun îstanbuPun kurtuluş bayramına iştiraki safhalarından birini gösteren resmi dercediyoruz. Bu manzara içi mizi açtı. Bundan evvelki merasime iştirak eden «beç mahcup ve mütebessim genç» yerine burada, mensup oldukları en büyük hars ve bilgi ocağının değerli alâmetini taşıyan canlı bir gençlik ordusu var. İşte biz Türk'ün büyük günlerinde îstanbul Darülfünunundan böyle bir hasasasiyet ve alâka bekliyorduk. Teşekkür ederiz.