28 Şubat 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

{ Sehir ve memleket haberleri ~ Siyasî icmal ) B1R DEVRIN TARIffl Ziya ve Mithat Paşalarla Namık Kemal Beyin hayatlarıha ait Üatıralar Selânttc vaHi sdbtkt NAZIM PAŞANIN }ıa.tırantında.n iktîbas edilmiştir. Cumhurıyet ir Meclisinde Müzakerelefr nfaiye ve maarife dair münakaşalar oldu Şehir Meclisi dün saat 15 te ikinci reis vekili Necip Beyin riyasetînde toplanmıştır. Tuzla kövünün KartaFa raptı hakkındaki Mülkiye Encümeni mazbatası kabul olunmus, Belediye çöp kam yonları masarif i için tahsisat kalmadığından bütcede münakale yapıl ması hakkındaki makam tezkeresi Bütre F»«»"Tn**Tiîr"> bavale edi'nv^tir. Yeni Irak Seflri Vapurcular Irak'tn vaziyetihi ve dost Heyeti gidiyor luğumuzu anlatıyor Irak Kralı Faysal Hz. nin evvelki gün şehrimize gelen biraderi, Irak'ın yeni Ankara sefiri Emir Zeyit Ce • napları, dün Perapalas otelindeki dairesine kabul ettiği bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: « Şahsan, Türkiye'ye sef ir tayin olunduğumdan dolayı çok memnu num. Çünkü ben Türkiye'yi, hassaten tstanbul'u kendime ikinci bir vatan addederim. Herkesin takdir ve tebcil ettiği Reisicumhur Hz. ile şerefyap olacağımdan son derecede memnun ve behtiyarım. Ankara'ya dört beş gQn Sonra gîdeceğim. Beraberimd» getirdiğim itimatnamemi, Gazi Hz. Ankara'ya » • • det buyurdukları zaman takdim edeceğim. Türkiye ile Irak arasmda mual lâkta kalmış hiç bir mes'ele yoktur. Bütün mesail biraderim Kral Faysal Hz. nin Ankara'yı zîyaretlerinde ve onu takiben Başvekii Nurî Pasa Hz. nin hükumet merkezinize gelişinde halledilmiştir. Şîmdilik yeni bir miizakere cereyanı mevzuu bahis degildir. Biraderim Faysal Hz., Türkîye'ye vakî olan son seyahatierinden fevkalâde memnun buiunmaktadırlar. Kendilerile son defa Mısır'da srörüştüm. tntibaiannı aniatirken Türkiye'de gördükleri teceddüt ve inkılânlardan takdîrle bahsettiler, Gazi Hz. ile, halk tarafından kendilerine göste • rilen büyük hüsnü kabulden pek mfitehassis olduklarını anlattılar. Faysal Hz. nin Suriye'ye de Kral olacakları hakkındaki haberler doğru mudur? Bu şayiayi ben de gazetelerde okudum. Resmî malumat yoktur. Ben de bir Arap olmak sıfatîle Surîye'Iilerin muvaffakiyet ve saadetlerini ve arzularımn tahakkukunu temenni ederim. Irak'ın vaziyeti hakkında bizi yakmdan tenvir eder misiniz? Irak medeniyet ve terakki yolunda seri adımlarla ilerlemektedir. Irak'ın Cemiyeti Akvama aza olması esas itibarîle takarrür etmiş gibidir. Bu azalık dolayısile Irak'hların hiç bir zaman kabul etmedikleri manda mes'elesi de mezkur cemîyetîn kâ • nunoeani içtimaında halledilmiştir. Bugün Irak'ta ecnebi ordusu var mıdır? Irak île tngîltere «r»»««<?• aietolunan son muahede mucibînce I • ralt'ta tngiliz ordusu kalmamıştır. Yalnız İngiltere • Hindistan ticarî tayyare muvasalasını temin için iki üç yerde tayyare istasyonlan vardır. Irak'ın komşularile olan mü • nasebatı ne vaziyettedir? Irak komşularile dosttur. Arabistan cihetindeki komşulanmız Hicaz ve Şarkî Erden hükumetlerile münasebatımız iyidir. Son zamanlarda Yemen hukumeti ile samimî müna • sebat tesis ettik. Hicaz hükumetile bir muhadenet ve iadei mürcîmin, Yemen'le de bir muhadenet mua • hedesi aktettik. Komşumuz tran'Ia da çok samimî münasebatımız devam etmektedir. Musul petrollan ne vaziyettedir? Petrollarm işlet'.lmesi için faaliyet devam ediyor. Sirketle mevcut olan ehemmiyetsiz ihtilâf halledil • miştir. Petrol ocakları irin plânlar ve projeler hazırlanmıştır. Uç seneye kadar petrolun bulunduğu mıntakadan Akdeniz'e getirilmesi için yapıiması icap eden ameliyat bitecektir. Fransız'lar, kendî hisselerinî ayırarak Trablusşam'a alacaklar, tngiliz ve Amerika'lılar da Hayfa'ya götUre • ceklerdir.» Amerika ve Japonya adrazam Kâmil Pş. ile İşkodra'lı Hasan Ps, nın arası neden acılmıstı? lâmil Pasa, Ha'eD Valisî Hasan Pa$ayı hiç memekle beraber ornı v«rinden attıramamıştı! 34 Sadrazamlar, Dahiliye Nazırarını, Dahiliye Nazırları valieri tecessüs etmek ve ilk f ırsatta birrirlerinm naahvtna yürümek îçin ea »uslar kullanırlardı. Valilerin ya ıındaki mektupçular bazen Dahilire Nannnra hafiyesi oiur. Bu bhr kere de benim başıma geldi. Kâmil Paşanın zamanı Sadaretinde idi. Ben mektupçulukla Haleb'e tayin »lundum. Haleo VaH'.i İşkodra'lı Halan Paşa idi. Hasan Paşa ile Kâmil Paşanın arası Rusya'ya tazminat mes'elesinden dolayı açılmıstı. tki rî de birbirine hasmı can kesilmişlerdİ. Hasan Paşa taassup derecesine varan dindarlardandı. Mizacı gavetle anat idi. Her işte mutlaka kendî reyînin musip olduğuna kanidi. Gayet hîddetliydi. En kücük kusurları bîle affetmez, mütemadiyen menaur azlettirhdi. Kâmil Paşa Hasan Paşayı hiç sevmemekle beraber onun bütün utfraşmaianna ragmen yerinden attıramamıştı. Ben Haleb'e naektupçu olarak geIh gelmez, Vali Hasan Paşa bana karşı gayet garip tavır takındı. Mektupçunun yapması Iâsım gelen işlefi bana yaptırraıyordu, benimle konusmuyor, âdeta benden hem çelt'nîyor, hem de bîr hatamı yakalayıp beni azlettirmek istiyordu.. Valinin bana karşı takip etti|i bu hattı hareket her çün biraz daha vehamet kesbetmekte idi.. Bu yiiz den vilâyetteki difcer memurinde de kana karşı büyük bir cekinerenllk vardı. Bir zaman bütün bu sebebini anlamadıŞtm hallere tahamtnnt et tim. Fakat artık dayanamaz oldum.. Nihayet bir gün Hasan Paşanın ya kınlarından oldugunu haber aldıgım bîr memurun evine gittrm. Efendi benhn davetsiz ziyaretimden »aşırmiş gibî göründü. Fakat ben ne olursa olsun bu muammayı halletmeğe karar verdifcirn îçin: Beyefndi, dedim, ziyaretimin aebebi yalnız bir noktanm tavzihîdir.. Adamcağız sellemüsselâtn benim böyle söze başlamamdan hayrete düştü. Rica ederim, buyurun Nazım Bey, dedi.. Efendim, dedim. Vali Hasan Paşa ile olan yakınhğınızı haber aldım. Ve bu itibarla müskülümün an cak sizin tarafınızdan halledilebile > ceğine kanaat getirdim.. Adamcağız büsbütün şaşırmış goründü: Ne gibi müşkiil, dedi.. Izah edevim, efendim, ddîm. Elbette siz de farkına varmışsınızdır. Haleb,e ayak bastım basalı, Vali Hasan Pasa bendenize karsı sebebini lâfın siyasî mahiyette olup teknik mahiyette olmadıçını ve Sovyet Rusra ile Japonya ve Sovyet Rusya ile Çin arasmda mevcut muahedeleri müteessir etmekte bulunduğunu ilâve etmistir. M. Karahan, M. trota'ya Japon ya'nın teklifi île do?rudan do&ruya yapmakta olduğu müzaherete isti naden bevaz Rus'ların Mançurî'de girişmiş oldukları faaliyetten de bah • seylemiştir. Mumaileyh, böyle bir müzeheretin M. îrota'nın gerek M. Litvinof'a ve srerek kendisine vermiş oldugu temiıata muhalif olduğunu sövlemîştir. M. Karahan, M. İrota'dan Sovyet hukumeti namma bu mes'ele hakkınitla izahat ve Mançurî'de tesekkül etmek Uzere bulunan devlet hakkında maiumat vermesini rica evlemistir. M. trota, bu mes'ele hakkında âcilen Japon hiikumetinin mütaleasını alacapıtı v»''«»vl»»Ti'«ıir. Heyet Ankara'da bir haf ta kadar kalacak Vapurcular tarafından Ankara'ya gönderilmek uzere seçü^n heyet bugün akşam trenile hareket edecektîr. Vapurcular, AnVara'da bîr haf ta kadar kalarak alâkadar ma kamiarla temat edecekler, deniz nakliyecîl'oînîn devlet înhîsarına alınm^sından doğacpk mabztır • ları goıtermek üzere hazırladık îan raporu bu makamîara ve B. M. Meclisi azalarına dağıtacak • lardır. Heyet, alacaçı neticelerden emîn bulunmaktadır. Manidar bir makale Moskova 27 (A.A.) Ta* ajansmdan: Bahkçılık mes'elesi ile rublenin leH^vülü mes'eiesinin kat'î nırette hallediimesinin ve bu suretle şimal •ularmda Japon hukuk >e menafiinîn tesis ve bunlann münlaf aası için icap eden tedbirle'in Atihaz olunmasmın zarurî oldjğundan bahsetmiş olan Seiyuh<vi fırkası reisinin bu beyanatm> tefsir ederek diyor ki: «Hakikatte mevzuu bahsolan nok5s ' Iıkçıhk mes'elesi de^îldir. Belki, he~ Tapon mehafilinde Mancuri ve Chançhai vakaviinden sonra iştiha ları artmıştır. Ve Sovyet sularında talih tecrübesine kıyam etmek isti yorlar. Ba mahafil, iştihalarını tadi> i izah edemediğim bîr tavır takındı • Lâtife Bekir Hanımın takriri lar. Ve bu, Vali Paşadan rüfekaya Bundan sonra Heyeti fenniye müda intikal etti. Adeta ben burada a* faroz ediimiş bir vaziyete düştüm. îş dürü Yusuf Ziya Bey ktirsüye çık miş, Lâtife Bekir Hanımın yangmîa te lutfen bu afarozun sebebini izah nn tezayüdü hakkındaki takririne eder misiniz?.. Muhatabım çok müşkiil bir vaziye cevap vererek demi.«tîr ki: te düsmüs bir insan gibi ne cevap « Yangınların ihbarı mes'elesi vereceS'ini bilmez bir halde bir müdçok mühimdîr. Bu^ün ihbar vasıtası det sükut etti. Sonra anî karar ver • olarak şehir ersmî telefonu, şirket temiş gibi: lefonu ve kulelere malik bulunmak Nazım Bey, dedi. Sizin namuslu tayız. Kuleler ancak sacaeı saran bir zat oiduğunuzu hepimiz bilivoruz. yangmlardan haberdar ola*>iliyorlar. Bizzat ben bunu defatla Vali Paşaya Resmî telefonlar da karakollara mersöyiedim... but olduğundan îhbar «recikmektedir. Muhatabımm bu sözler! kanı ba Telefon şirketile vaki temaslan • şıma cikardı: mızda yangmları ihbar icin tek numa Bir şey anlaraıyorum, beyim, ralar tesisinî istedikse de buna f ennen dedim. Benim tezkereme neden lü imkân görülemedi. Aynî zamanda 40 lum görülüyor? bin abone parası vermek lâzım gel Sert bir tavtr ve sada ile sövledi • mektedîr.» gim bu sözler Hzerine. muhatabım: Ziya B. bundan sonra yangtnlar es Nazım Bey hiddet etmivinîz, nasmda yanan insanlan da mevzuu dedî. Ne yapalım? Bizim Vali Paşa bahsetmiş, yanan insan miktarının acayip bir zattır. Gayet afîf ve na teşkiiâtımızın noksalığına rağmen, musk&r bir insandır. Fakat fazla mü Avrupa şehirlerine nazaran daha az vesvistir. Sonra Sadrazamla arala oldueunu sövlem**tır. rının açık oldugu da cümlenin ma Lâtife Bekîr H. demî«tîr ki: lumudur... « Ben Avrupa yangmlarıia dair Tekrar kendimi tutamadım: sual sormadım. Bana tstanbul yan tyi ama beyefendi, büttin bunsnnları hakkında izahat veriniz. Sirlardan bendenizi tezkiyeye Iüzum ketin tek numara telefonu vardır. Buhissettirecek bîr netice çıkaramıyonun bize verilmesi nirin imkânsız orum.. luyor?. Yangınlarm ihbarı daha mı Bu sefer muhatabım âdeta ?esînî az mübimdir.» alealtarak: Ziya Bey izahatina devam ederek Nazım Bey, dedi. Vali Hasan itfaive telefon hatlarının ikîden dörPasa sizi casut zannediyor.. de iblâft olunduğunu »ovlemiş, îtfaiye Bu övle ağır ve münasebetsis bh* merkezleri arasında diger aboneler itham idi ki, bh* lâbza ne cevap vetarafından îstîs'aî oVınmadan muhareceğ'mi bilemedim. Sonra sinirle bere temîni maksadiie rehberde gorhne fcSkîm olmaüra çaiışarak: zükmiyen mahrem numaralar mevcut Ne casusu? Ne gibi casus? de • bulundugunu anlarmıştır. j dim.. Bu sırada Dr. Hikmet Bev sSz ala j Efendim, bizira Valî sizi Sadrarak bazı büyük ahsap evlerde apartı j zatn Kâmil Paşanın easusu zaane • man şeklinde yüzlerce insan oturdu j diyor, dedî. Sözde sizi Kâmil Paşa ğunu, bildirmiş, yaneına sebebiyet j buraya vilâyetin ahvali dahiliyesi ve veren bu halîn men'ini îstemîştir. | Hasan Paşanın icraatı hakkında kenNihayet itfaiye tes>klâtınin vazî ı disine malumatı hafiye vermeniz îçîn fesini imkân daires.mde yapttÇı ne . mektupçu olarak göndermiş, dedi.. ticesîne varılmış, takrir hakkındaki J Bu sözler üzerine ağlamak raı, mffzakere nihayet bulmuştur. yoksa gülmek mî lâzımdı? Sıhhî nakil vasıtainnnın aziıgı Ne olursa olsun benim müşkülümü hakkındaki takrir makama havale hallettigi için tnuhatabıtna teşekkür edi'mistir. ettrm. Ve evinden çıkarak doğruca Bundan sonra Heyeti fenniye müValinin konagma gitthn. Vakit akşam diirU Ziya Bey filimlerin nasıl muhaüstü idî. Ortahk kararmıştı. Hasan faza olunduiuna dair evvelki celsede Pasaya: «Mektupçu sizi mühim bîr verilen bîr takrire cevaben Fatih'tekî iş için görmek istiyormuş» diye ha • kurşunlu medreselerinden birinin depo ber gönderttim. yamldıgını, tamirat bitînce bütün Bir müddet intizardan sonra; ba • filimlerin burada toplanacağını söy • na buyurun, dediler. Hasan Paşa se • lemîatîr. lâmltgm küçük bir odasmda yalnızdı Millet mektepleri için sorttlan sttal Üstünde Şam işi bir hırka, başında Birinci celsenin nihayetine do«hru beyaz bir takke vardı. Hiç yüzUme Maarif Müdürü Haydar Bey millet bakmadan: mektenlerî hakkındaki takrire cevap Mabadi var vermiştir. Haydar Beyîn izahatına naza'an edecek olursa her şev yoluna eirer.» 928 senesinde 1716 A, 807 B dershanesi aeılmıs ve bur'a*"« S1.196 erkek, Moskova 27 (A.A.) Hariciye 72,195 kadın kaydedilmîştir. Ayni sene zarfmda 33,042 *rkek, 52,051 komiserliği Çin ve Japon mümessilhanım şehadetname almıstır. lerine bir nota vererek arazisine ve 929 senesinde îse 487 A, 470 B Şarkî Çin'dekî Rus hukukuna tecavüz dershanesi açılmıstır. Bu dershaneleediimesîne mâni olunmasını talep etre kavdedileti 20.643 «rkek ve miştir. Aksi takdirde Sovyet hiiku • 21.787 hanımdan 7,001 erkek île meti Çin • Japon îhtiîâfının devamı 7,689 hanım mezun olmustur. mîiddetince hat üzerinde Rus'lara ait 930 senesinde acılan 411 A, 33B B olan lneımda münakalâta nihayet dershanesinden 6,234 erkek, 3,960 verecektir. hanım şehadetoame almışiardır. Nihayet görülen Hîzum uzerine Rus limanlarmın kapanacağt Adapazan'ndan yazılıyor: 931 senesinde 410 A, 93 B dershanesi yalan Adapazan şubahn 22 ind pazartesi tesis edilmiştir. Son günlerde gazetelerde, Rus'lagecesi bir yangın tehlikesi geçirdi. HaBunlara yazılan talebe mîktarı rm muhtemel bir harp hazirhfi ma 9,075 erkek, 17,691 hanımdan îba • pisaneye bitişik olan jandarma dairesînhiyetinde olmak üzere limanlarmf de saat 21 raddelerinde baca tırtuş • rettir. kapamaga başladıkları hakkında bir muştur. Çoğu ağır cezalı olan mah Bu rakamlara nazaran dört sene kumlar bir ağızdan yanıyoruz diye kahaber intişar etmişti. zarfmda 181 bin küsur lira sarfile pıya hücum etmişler, hatta iç kapıyı kırBu haberin sıhhatini öğrenmek içîn 130.541 kişi okutturuimuştur. 931 ders senesi henüz nihayet bul mışlardır. diin Rus sefaretanesine müracaat etNöbetçi gardiyan Eyüp Sabri Ef. tehmadığından bu vıla ait kat'î neticetİk. Sef aretanede bu haber tekzip elikeyi göze aldırarak içeriye girmiş ve ler mevcut desildir. dilmekte. böyle bir seye kat'iyen ihtiyanarsak beraber yanacağız ve dış kaHaydar Beyin bu izahatmdan sonmal verilmemektedir. pıyı zorlıyanlan menetmistir. Bu kapıra birinci ee'«<"ve nihavet verilmiştir. Temin edildigine göre Rus hükudan sonra dışarıya çıkılmak için diğer bir İkinci celse metî böyle bir tedbir aimaga karar kapı daha bulunduğundan Eyüp Sabri tkincî celsede 930 931 senesi verdifi takdirde bunu gizli tutmak Efendi bu kapıya arkasını vermiş ve Beledive ve Vilâyet bütceieri hak icin sebep yoktur. Bu suretle vari • mahkumlarla çok mühim ve tehlikeli Vınoaki Teîkiki hesaD komisyonunun yetten haberdar olamıyacak tüMar bir mücadeleye girîsmiştir. Bu müddet raporu müzakere edilmîştir. Rapo gemiTnri Ru« limanlanna Rİderken zarfında bütün tedbirlerl ittihaz eden run varidat kısmı evvelce müzfkere Müddeiumumî Şemsettin Bey kâfi mikmayînlere çarpacak vc ^eci kazalar edîldiğinden dün sadece masraf kısmı tarda polis ve jandarma île gelerek olacaktır. tetVîk edilmistîr. haoîsanevi muhafaza albna aldırmıshr. Tüccar premileri Rus limanlanna Maarife ait fasıllarm müzakeresi serbestce pidio seTm»ktedirler. bir cok itirazlara yol aemıstır. sualier sorulmuştur. Ana mekteplerinin lâ&vinden son Maarif bütcesî sütununda 300 bin ra bu teşkilâta dahîl mumllimlerîn ne liradan fazla tah«isatın mevcudiyeti relere tayin edi!ec*»k!eri, levazımı bir rok münakaralara sebep olmustur. tedrisiyenin ne şekilde mekteolere Nihayet vaktin gecikmiş olmasın Bir müddettenberi mezunen memle tevzî olunduğu, muavenete muhtaç dan dolayı gelecek pazartesi günü ketinde bulunan ttalyan sefareti Bas talebelere nasıl yardımda bul'.mul saat 14 te toplanılmak üzere celseye kâtibi, diin şehrimize avdet etmiştir. dugu mes'eleleri etrafında bîr çok nihayet verilmiştir. Vilâet aazete'eri neşredilmiyecek Dahiliye Vekâletî yevmf ve haftalık gazete intişar eden viiâyetlerdeki vilâyet gazetel«»rinin kanatıi . masını emretmi«tir. tstanbul Vil«vet gazetesi de artık çıkmıyacaktır. Bu emirdea maksat taaarruftur. Paşabahçe'deki heyelân Paşabahçe'de Tepeköv'öndeki heyelân devam etmektedir. Beykoz kaymakamlıgı bu sahada dün yeniden îki evin tahliye^ine karar vermiş ve sakinlerini civnrda boî'man camie yer!eştirmistir. ıstanbııl Beledîvesinîn ve Beykoz kaymakamlığinm müb«»ndisleri île bir kaç mÜt»hassıstan ve Bevkoz kaymaka mmdan mürekkep bir heyet dün ög leden ionra tekrar vak'a mahalline giderek tetkikatta bulunmusur. Yeni jeyrusefer talimatnames Yeni seyrösefer taÜrnatnamesî dün Dahilîve Veknletind<»n tstanbul VİIâyetîn» tebliğ e^nmîs, VHâvet te keyfîyeti alâk>dar makamata bndirmijür. Mart maaşı Tapu dalreslne verilen îstîdafar Tapuda muamele yaphrm?V Szere vwflen istidafann ve getîr?1^ Pmuha berlenn okunur tarza oımaaiKian ve DO yürden muam^»nîn uzad'ği nazari d^kkaH ceîVetmîf, VPâvstce mihallît m"htarianna ve heyeti ibtivarîveierine bir tam'rn vamlmıstır. Tam ! mde bu evrakin ya d»ktilo ile yahtıt ta okun?«klı bir tarzda yazılması 'üzumu bndirflmiştir. Defterdarlık mart maasmın ı «nnrs itasîna Amerîka efkârı umumiyesî dahili meşguliyetine rafmen tekrar Ja • pon'lara karşı asabiyet göstermeğe başlamıştır. Amerika'nin harici ti careti bir sene yüzde otuzunu kaybet» miş ve memlekette on mîlyon a mele işsiz kalmıştır. Halkm banka lara emniyeti kaimadığından parasi* m kendi yanmda muhafaza eylemesinden kredi son derecede darlaş • miştir. Hükumet mOessesata yardım için iki milyar doiar sermaye ile muazzam teşkilât vücude getirdi. Devlet bankası sistemini tevsi ettL Maksat halk a emnîyet ve iş yapmağa cesaret vermektir. Fakat bu tedbirler in ne kadar fayda vereceği hâlâ belli değildir. Buhranm ne gîbi f eîâketlere mOncer olacağmt kîmse kestiremiyor. Bu müşkül vaziyete rağmen Amerikan efkârı umumiyesi Japon'ların Man • curi'de ve Sangbay*da girîşmiş olduklart mflsellâh teşebbiislere karşı derin endişeler îzhar ediyor. ÇOnkU ba son teşebbüsler ile Japonya'nm Bahrıhuhitikebir havzasında büsbUtün hâkim bir vaziyet alacağından korkuyor. Bahrîmuhitikebir mes'elesi A» merika'lıların en hassas teiidir. Cihanın sîyasî ve medent ve iktisadî merkezî sikleti Akdeniz'den Bahrimuhitiatlası'ye intikal etmişti. Simdi bu merkezi siklet tedricen Bahrımuhitikebire göçUyor. Bu denizlerde hâkîm mevkimde bulunacak müiet cihanın mukadde • ratı üzerînde dahna möessir ola • caktır. Amerika'lılar bu mevkiî kendilerine hasretmek isttyorlar. Fa • kat karşılarmda gayet kuvvetli bîr rakip buiunuyor: Japon'lar. Dünyanın en büyük askerî devletlerînden biri bulunan Japon'ların bahrt mevkileri nakabili taarruzdur. Dokuz devlet muahedesile Amerika Filipin adalarını tahkim etmamegi taahhüt etmîş olduğundan ve tngiitere dahi mali ve siyasî bir çok sebeplerdea dolayı Sinsrapor ussObahrlsinl fan» da bıraktığmdan Aksayı Şark sulan üssübahrîlerin yakmlığı itibariie Japon donanmasınm hâkimiyeti al • tında bulunuyor. Japon'lar Mançuri'de ve Mogolîatan'ın bir kısmmda kendi nezaret ve murakabelerî altında müstakîl bir mahalli hükumet teşkil ederek bu memleketlere yerleşmek ve Şanghay ve diğer Çin limanlanna hâkim ol • makla Asya kıt'asının kara kısmmda hîr bîr mevkî temm edsceklerdh". Bununla Bahrimubitikebir'deki Ja • pon'lann mevkiî bir kat daha kuv • vet buiacaktır. tşte Amerika efkârı umumiyesinin endişeleri bundan nes'et ediyor. Amerika hukumeti niha • yet efkârı umumiyeyi mukabil ted • birler ile teskin etmeğe Iüzum gör • müştür. Hariciye Nazırı Mr. (Stim • son) un ahiren neşrolunan açık mek* tubu ba itibarla şayani dikkatrtr. Mumaîleyh Filipin adalannm tahkim edilmemesl Japon'ların berrt Asya'da hâkim bir vaziyet almamasi şartına bağlı olduğunu hatırlatmıştır. a u ı ı a e n ı z a e oıaugu m'^* • * «• • «• • • ' Marmaradati adalar kime aii? Marmara'daki adplarm «Fvkafı jrayrisahiha» oidnvunu söyîüyen Defterd»rl>k bu adî?nn kendisine aidiyethu iddia ed : vordu. Evkaf idaresi de bunTî»rin Kanonî Sultan SüTeyman, Sttltan BeyBZit ve Şehzade M^nmet tarafından vakfedü dik'erîni söylemekte idi. Evkaf Miîdüvn Niyazi Bey dün bu hususta dem'stir ki: « Hâdîse her y acacak mahivette de&ildir. Adalar ve Ada çam'ıklan Evkafın malıdır. İs tanbul Belediyesine isticar olunmus • larrîır.» MUHARREM FEYZt Japonya ve Çin'e nota Diyarbekir'e 9 saatte gidilecek Memleket hava için yapılan tetkik Aukara 26 Memleket dahilinde hava seferleri tesîsi îçin müracaat eden Amerikan şirketinîn mümessili, bazı tayyarecîlerîmizle bîrlikte bîr tetkik seyahatî yapmaktadır. Tec • rübe seferleri bu tetkikatı müteakıp başhyacaktır. Hükumet bu işin millî bîr şîrkete tevdiine taraftardır. tlk merhale olarak tstanbul EskişehirAnkara > Adana • Diyarbekir hattının tesUi mukarrerdir. Istanbul'dan sabah kalkan bir tayyare aradaki istasyonlara da uğramak şartile dokuz saat sonra Diyarbekir'e varacaktır. Elyevm bu hattm getirebîieceŞî varidat hesap olunmaktadır. Bu hat fleride beynelmilel hava hatiarına raptohmacak, bu sayede Suriye, Irak ve tran içm en emm hava yolu te • esfüs edecektîr. tstanbul'dan Tahran'a bîr gece Diyarbekir'de kalmmak suretile 2 günde »idîlebüecektîr. Hatta sivîl Türk püotlan yetişîn ciye kadar Amerika'lılardan îstifade ehnek imkâm da derpis olunmaktadır. Cinayef degil, ka?a Çatalca'ntn tnceiz köytinde Hüseyîn îsminde birisi, babası Amış ve kardeşi Refeti zehirlîyerek öidurmek cürmünden dolayı idam talebi ile Ağirceza mahkemesine ve«nmîstir. Evr.akı davaya gore, Hüsevîn, tarla fareierini öîdürmek üzere köylüye tevzi edilen arseniği ekmek yaoılacak ımun içinde kanshrmış, bn undan yamian ekmeği yîyen Amış Ağa ile Rfet Öîmiisîerdir. Yapılan tabkikat ve sahitlerin isticvabı nerîcsinde Hîiseyn'in ^tu cürmii irtikâp ettiği hnkkında delâil bulunamamış, zehirin bîr dikkatsîzVk eseri olarnk una kanştıjn anlaşılmıs, Hüseyin hakkmda k kı»r«n vpn^^tir. Adapazan'nda bir yangın Burhan Cahit Bey beraef etti «Köroflu» gazetesinde intişar eden »Bir sahur hatirası» unvanlı yazı müstehcen maîıivette göriflerek Muddeiumumilik tsrafındpn mezkur gazete neşrîvat müdürü Burhan Ci>hit Bey aîevhine bîr dava açılmışh. Bu dava dün hitam hulmus. m?hkeme heveti Bürhan Cahit Bev hakkmda beraet karan vermiştir. ihtisas mahkeme'erinin evrakı Amerika'dan alacajımız tayyareler Taymîs gazetesi yazıyor: «Türkiye bukumetî Hawt ripinde Amerika'dan 2 4 adet Curtîss Wriht sisteminde ordu tayyaresî almak üzere bir mukavele aktetmistîr. Bunlardan on sekîzî Amerika'da yapiTıp ^önderilecek ve kalam Anadokı'da imal edüecekür.», it&!yan sefareti başkâtibi thtisas mahkemeleri faaliyete geç • tikleri cihetle badema bu mehk«me!ere gönderHecek evrakın tstanbul Müddeiumumîliğinm tavassutuna ihtîyaç hâsıl oimaksızın doğrudan doğruya sevki alâkadarana bildirilmiştir.