13 Aralık 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKÎZîNCî SENE No. 2731 Sahip ve Başmuharriri IS1ADİ j j İDAREHANESİ: Daynınunıoıniye karçiMid* tara nuhsoaı jî Telgraf» İstanbuJ Cumhuriyet } Posta kutusnt N* 2 4 6 Basmuharrtr rahrtr mOdOrO İdare mudüru 22365. Matbaa • 23230 204 73 umhu M ü h i m B j r k PAZAR 13 KANÜNUEVVEL 1931 ABONE ŞERAİTİ | MODDET: İTÜRKİYE İÇİN ^eneliği j 1400 Kr. 750 Kr. 6 Ayhğı 3 Aylıgi 400 Kr. Nflshası her HARİÇ İÇİH 2700 1450 800 5 Knrnştur yerde HiımtıııııııııııiMiıııııııııımıııııiiiıııııunıııı İsmet Tasarruf Haftasını Açlı Tasarruf ve tş politikası tş kanunn B. M. Meclisinde, ken disine yakış&n bir ehemmiyetle mü nakaşa edilirken anadan doğma flrtisatçılann içine hırçınhk karanhğı «inmişti. Çünkü Iş kanunu feodal ikEvvelki günkü nüshainızda intişar ti»at devrinin son dayanış noktala eden küçük bir f ıkra ile bu sene gü rmı sarsıyordu. Her işi, her iktisadî zellik müsabakamızı yapıp yapmı • kıymet yaratan faaliyeti yalnız pa yacağımızı soran karilerimize cevaranın oyuncağı zanneden, işte yalnız ben, 1932 Türkiye Güzellik Kra • ebedî btr knlluk mahiyeti görenler liçesinin Nis'te yapılacak olan bey için iş kanunu bir felâketti. Onun !• nelmilel güzellik müsabakasına iştiçiri bu anadan doğma karanlık yararakini temine muvaffak olursak bu dılışlar, Türk cumhuriyetinin bu büsene gene güzellik müsabakası yapayük eserini komünistlik şeklinde an • cağız; demiştik. lamak ve anlatmak küstahhğmda bulundular. Bir mflletin iktisadî Tar • Dün, güzellik müsabakalarının müIığında paradan evvel kıymet yaratrettebi, Fransız muharrirlerinden ve mak kudreti gelir. Fransız Turink Kulübü rüesasından M. Maurice de Waleffe'den bir tel.• Kıymet haline gelmiyen faaliyetin, siz telgraf aldık. Telgraf aynen şuişin her hangi bir lüzumsuz enerji dur: sarfından en küçük bir farkı yok tur. Devlet için para kımıldanışmm «Paris, 12 kânunaevvel Türvaziyetini tesbit etmek ne kadar e kiye Güzellik Kraliçesinin intihaBeynelmüel AvrupaffuzettOcmusabaJMs. hemmiyetli îse, kıymet yaratan için bt için müsabaka tertip ediniz. nnm müretüN olan v» Türkiye Kntiif» vaziyetini tesbit etmek te o kadar eTafsilât postadadtr.» lerine karjı daima müstesna bir netaktt hemmiyetlidir. Iş, millî zenginliğuı, BOZGUNCULUK Binaenaleyh Cumhuriyet üç senemillî refahın temelidir. tş hayatın ve »amimiyet çösteren ETME. dir olduğu gibi bu sene de Türkiye daki buhran, en doğru ve en kısa bîr M. Maurice de WalefU Güzellik Kraliresinin intihabı içrn sözle, millî buhrandan başka bir sey GUzeller, yannki nüshamızda bıbir güzellik müsabakası yapaeaktır. değildir. tişar edecek olan tafsilâtı bekliyi Dün bir nutukla Tasarruf haftasmı açan tsmet Paşa Hz. De Sanayiini rasyonelleştiren modern Bu sene, biraz geç kalmış olduğuniz. gehrlmizdeki magaza vltrınlerlnden blr lklsl Tasarruf Cemlyedünya bize bunun en aldatmaz bir muz için müsabakamızın şeklinde tlnln levhalanndan lklsl 1931 Güzellik Kraliçesi, Naşide bazı tebeddülât yapmak mecburiyeorneğini verebilir. Sanayii rasyonelleşSaffet Hanımın hatıratını okuyorsatsmet Pş. Hz. nin silleri, yüksek memurlar ve bir çok tinde kahyoruz. Esasen, üç senedir, nız böyle masrafsız ve asıl mühlmml tikten sonra ne Avrupa'da, ne de Anutkundan sonra Kız aileler hazır bulunuyordu. yaptığımız müsabakalardan edindimerika'da iş hayatmı yeni vaziyete emsalsiz bir Avrupa seyahati yap enstitüsü tarafından İsmet Paşa Hz. nin irat ettikleri ğimiz tecrübeler de bize müsabaka göre münakaşa etmek için hiç bir mak için güzel olmak ve müsaba «Yerli Malı Kul • nutuk sudurt şeklinin biraz değişmesi lüzumunu sey yapılmamıştır. Avrupa'da, Ame • kaya girmek kâfi olduğunu anlam lan> piyesi temsil eMillî iktisat ve tasarruf mücade göstermişti. i nız. rika'da iş hayatı için yeni yollar arıdilmiştir. Enstitü lesinin ikinci senesini bitirdik, şimdi yor. İs bugiin, genis bir anarşi içindetalebesi temsilde Uçüncü senesine başlıyoruz. Nadir tedir. Bütün yardımlara rağmen, mo Ankara 12 (Telefonla) Tasar çok muvaffak olmuş, hararetle al •ebbüsler vardır ki haiz oldukları dern devrin bu çok biiyük mes'elesi ruf haftası bugün saat 12 de Halk • kışlanmıştır. müsbet mahiyeti ve zaman geçtikçe tehlikeli renginden henüz bir evi'nde Başvekil İsmet Pş. Hz. nin bütün bir milletin alâkası ile onun sesey kavbetmiş bulunmıyor. En zen irat ettikleri nutukla başlamıştır. Ankara 12 (A.A.) Millî tasar nei devriyeleri bayram günleri gibi rm milletler bütçe açıgı veriyor. Bu toplantkla Meclis Reisi Kâ*ım ruf ve yerli mallar haftası bugün saat umumî meserrete vesile teşkfl eder. Çünkil para ve zengmlik, kendi baPş. Hz. le bütün Vekiller ve meb'us15 te Başvekil tsmet Paşa Hz. nin Bugün onlardan biridir. Iki sene evvel f ma, iktisat hayatmda hiç bir sey de lar hazır bulunmuşlardır. tasarruf ve iktisat mücadelesi müşkfil »4i Merasime tam saat üçte tsmetpaşa Halk evinde irat buyurdukları mühim şerait içinde başladı. Kız enstitüsü talebesi tarafından o • bir nutukla açılmıştır. Konferans Millî iktlsatta parayı, zenginliği Hanımefendiler, beyefendiler; hakunan tstiklâl marşı ile başlanmıştır. salonu tamamen dolmuş, bir çokları bir viicude benzetirsek onun canı tırlarsmız, iki sene evvel 1929 seneayakta kalmıştır. Büyük Millet MecBundan sonra İsmet Pş Hz. samiiyalnız is olabilir. Modern milletler lisi Reisi Kâzım Paşa Hz., C. H. Fır sinin bu gününde millî paranın kıynin şiddetli alkışları arasında küronun için, is politikasına büyük bir kası Kâtibi Umumisi Recep Bey, ve met i üzerinde hâsıl olan büyük te • süye çıkarak bir nutuk irat buyur ehemmiyet veriyorlar. {JMabadi Sinci saifede) killer, meb'uslar, matbuat mümes • muşlardır. tşin millî varlıktaki büyük rolünü düşünmeden yeni is kanunumuza karşı köpüren tehlikeli klikin, bize, orta zaman derebeylerini, Osmanlı mütegallibelerini hatırlattığını, açık yürekle söylüyebiliriz. ts hayatmı yaratıcı bir disiplin altma almak modern devletin en ehemmiyetli vazifelerinden biridir. Çün kü: Kıymet yaratan faaliyette is te mülkiyetten başka bir sey değildir. Devlet ve istihsal hayatında her mülkiyet gibi iş mülkiyetinin de sağlara temellere dayanması icap eder. Türk istihsalini orta zaman çerçevesinden kurtaran yeni iş kanunu, iktisadî Ankara 12 faaliyeti mülkiyet anarşisinde % ı r Ankara 12 (Telefonla) Ad(Telefonla) yanlara korkunç bir engel tesirini Bu davalart Sulh mahkemeleGazetelerden biliye Encümeni ihtikârla müca Tayyared VecttU Bey M konferaru dtnByenlerden otr çruv yapabilir. Fakat bunun ne ehemmiyeti ri gb'recek, muhakemeler sür'at ri bir Hazine dele kanun lâyihasını Heyeti UTayyareci Vecihi Bey dün <HalVecihi Bey konferansında ezcfiml* olabilir? Millî tasarrufun mantıkh bir Vekâleti teşkil le yapuacaktır. kevi» nde tayyarecilik hakkında bir demiştir ki: mamiyeye sevketmiştir. mâna kazanabilmesi için kıymet yaolunacağma dair konferans vermiştir. [Lutfen sahlfeyl çevirlnls] Müddeiumumiler doğrudan Lâyiha geçen sene çıkan 1783 ratan her faaliyetin son derecede emin bir haber neşretnilIIIMIIIIIIIIIMIIIIIinillinlMnilllllllMIIMIIIMIIIIIIllllllllllllllllllllllMMIIIllllllUIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIinilMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll doğraya takibat yapabilecekleri bulunması icap eder. Yalnız biriken numaralı kanuna zeyil olarak mişti. Burada ve iktisadî hayata yabancı kalan pagibi İktisat madürleri, olmadığı bazı zevat tn • teklif olunmaktadır. ra ile iş arasrndaki müvazenesizlikler giltere'de oldu yerlerde en büyük mülkiye meLâyihanın son esasları sunlarkadar millî servet ve ta • ğu gibi masra • murları da takibat yapumasını dır: sarruf için tehlikeli bir ?ey fi idare eden istiyebileceklerdir. tthalât tahdidatım istismar eyoktur. Tasarrufun en birinci bir Vekâlet ve Mahkemeler karar verirken şartı mülkiyet emniyetidir. Mülkiyet derek toptan ve perakende fi varidatı idare eçok genis bir mefhumdur. Biz burada Ticaret Odalartmn ve Borsa den ikinci bir Mallye Vektli Mustnfa atlara zam yapanlar bir aydan teferrüata dalmıyarak diyebiliriz ki, larının, olmadığı yerlerde Be Vekâlet oldu Abdülhalik Bey bir seneye kadar hapis ve 200 maddî mülkiyetle, manevî mülkiyet ğu takdirde varidat ve masrafın dalediye Meclislerinin mütalea liradan 10,000 liraya kadar paarasmda en küçük bir f ark bile yokha iyi idare edilebileceğini ileri sürlanm istiyebileceklerdir. ra cezasile tecziye olunacaklartur, ve olamaz. mekte olduklarından bir Hazine VeYıkılan Osmanlı devletinin ne madkâleti teşkili hakkmdaki şayia bu llllllllllllllllllMllinllllllMllllllllHMIIIIIinillMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllinilimilMIIIIIIIIIIIIIIIMMin dî, ne de manevî mülkiyet hakkında ıımııııımıııı tarzda ileri sürülen mütalealardan millî bir iştir. hemen hiç bir fikri yoktu. Mütegal geniş ülkeli Osmanlı devletinde pek galat olsa gerekth. Tasarrufu ile yaşıyan çeşit çeşit libeler çeşit, çeşit köy çekirşeleri bu güzel görebiliriz. Kudretli olmak, taHakikatte bizim memlekette vaşaşırtmacıklarına karşı silâhlanan kapanmış devirdeki mülkiyet anarşi rihe dizgin vurmak, yalnız devrme ridat ve masarif az olduğu için böyle Türk, ayni zamanda kıymet hayatına sini en açık renkleri ile anlatacak bir göre kıymet yaratan milletin işidir. karışan parası ile ulu yurdun iç cep diğer bir teşkilâtm fazla masraf yapkudrettedir. Böyle korkunç bir vaziHer kudretin yaratıcı bir kaynağı maktan başka bir faydası olmıyacayette tasarruf fikrinin doğmasma en olmak icap eder. Dünya savaşım kay hesini de kuvvetlendirmis olur. Bun dan başka tasarruf fatalist aile mef ğı kanaati vardır. küçük bir imkân yoktur. Türk yer yü betmiş, parası bîr zamanlar sıf ıra înAnkara 12 (Telefonla) Salâ humunu yıkarak yerine canlı bir aile zündeki insanlann en çalıskanı, tamiş Almanya'ya bakmız. hiyettar bir zat ile konuştum. Sordu fikri de yerleştirmiş olur. sarrufu en cok sevenidir. Fakat a Bu memleket şimdiye kadar mil • ğum suallere şu cevaplan verdi: Tasarrufun öz yapısını anlatmak sırlarca süren mülkiyet anarşisi yarlarca haraç vermesine rağmen ye« Buhran vergisinin akar sahipiçin küçük bir yazı kat'iyen kâf i deTürk'e, kuvvetli tasarruf meziyetleri di sekiz yıl içinde aşağı yukarı 14 leri ile serbest meslek erbabma teş ğildir. Tasarrufun millî hayattaki rolni göstermek fırsatını vermemiştir. milyar mark biriktirmiştir. Dünya mili, bunun için Meclise bir lâyiha leri pek çoktur. Cumhuriyet kurul Mülkiyet anarşisi yüzünden cumhubuhranı bütün dünyayı temelinden duktan, yeni bir iş telâkkisi, iş verileceği yazılmıştı, ne oldu ? riyet kuruluncıya kadar millî ve ik sarsarken Alman ihracatı 2 milyar Bu hasastaki tetkikatımız he tisadî bünyemizin ne hale geldiğini fazlalık gösteriyor. Tasarruf, toprak politikası doğduktan sonra millî vazifemizi istediğimiz kolayhkla ya • nüz bitmendştir. hatırlamak kâfidir. Canlı bir iş poli karanlığına gömülmüş çömleçin karpabiliriz. Hükumetin bir Hazine Vekâleti tikası, istihsal ve tasarruf birbirinden nmı para ile şişirmek demek değilihdasına karar verdiği yazıhyor. Onun için Millî İktisat ve Tasarruf ayrılmıyan şeylerdir. Tasarruf, bir dir. Tasarrufun millî bir manası varDoğru mudur? . " , » V / >' cemiyetinin yolunu benimsemeliyiz. milletin silâhlanması, orduianması ka dır. Herkes parası ile millî kıymet Anket muharriri I^anımefendi, hangi yemeği pişirirken daha Boyle bir şeyden hiç hpberim Çünkü; rüyalarımızm Türkiye'si uyadar ehemmivetlidir. Cünkü: Modern yaratmak • hayatına katılmahdır. yoktur. „ çok zevk alırsmız?.. *^ ordu, modern istihsale, modern ta Biriken para millî istihsal siste*vnde nık ruhlarm, canlı yurt sevgisinin, kıymet yaratan faaliyetin üstüne ku Maliye Vekâleti mütevazin bir sarrufa istinat eder. tktisadî kudreti f aal bir rol oynamadıkça tasarruf mo Hanımefendi A.. Daha neler... Aşçıbaşıyı çağıralım da bu rulabilir. bütçe tanzimi yolunda hazırhklara boyuna eriyen bir memleketin iç cep dern bir mana kazanmış sayılamaz. M. NERMÎ İMabadt 4 üncü saMfede) sualinize o cevap versin! hesi de erimek üzeredir. Biz bunu çok Onun için tasarruf her şeyden evvel, 1932 güzellik Müsabakası başlıyor Başvekil Jsmet Pş. Hz. dün güzel ve Bün Paris'ten aldlğımız telgraf canlı bir nutuk ile haftayı açtı Şehrimizde haftanm ilkgünü Tasarruf haftası başladı ismet Pş. Hz. nin nutukları Tayyareci Vecihi B. hakkında bir konferans verdi «Halkfevi» nde Anadolu'daki uçuşlan ^^^^^r ^^^^r ^^^^r ~^w^^~ ^^^^ ^^^r ^ ^ ^ H • • • İhtikârla mücadele umumiyeye sevketti Gunun Mes'eleleri Adliye Encümeni lâyihayı heyetî Buhran vergisi ne derece teşmil edilecek Son esasları neşrediyoruz Hazine Vekâleti tesisi şayiası ve 932 bötçesi