14 Aralık 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2732 Sahip vo Başmuharriri Y U N U S fSJADİ İ ] İDAREHANESh DuYflnnuıifliniye kır>ısııd» iaim aalısasa : Telgraf: İstaobul Cumhurivet i Posta kutıi8u: N° 246 Başmuharrlr rahrlr mOdOrU Idare müdürü 22365. Matbaa 22366 23236 20472 mhuriyet ıııı ını.ıımııımı ıııı IHIMIMIMMMIMIIIIIHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IINmilllllHlllllimilllllllM ıı ..,„,..,..„.,<„.,„.".... IIIHIIHIIIIIII|HIIIIIHIIMIllll|fl|f|| nillllllllllH lllltmilMIIHIIIIIimnflll Im PAZARTESi 14 KANÜNUEVVEL 1931 ABONE ŞERAİTİ l MÜDDET: [TÜRKİYE İÇİN [ HARİÇ İÇİN j j : : İ Seneliği f 1400 Kr. f 2700 Kr. : 6 Aylığı ! 750 Kr. 1450 Kr. i 3 Ayhgı : 4 0 0 Kr. i 8 0 0 Kr. İ 1 Aylığı j 150 Kr. | Nüsfıası her yerde nıııifHiımııııtmıımmmınııııımı mnılllımı nhisar Idarelerî Tevhit ediliyor •IIIIUIIIIIIIIIIKIMI „„„„„„„„,„„„ nııtııııııııııııııııınıııııiHiıııııııınııııııııııııııııııııııııımmıııınııiHnıınnııııııııııımııııııııuııııııııııınııııııı mmıınııııııiHiıınıııııımniHnnmıııımıımmmıııııııımınmnııınımnıııııııııııııııııııııiHmuuıiMiııiH ^ 5 Kuruştur = Başvekilimiz Tasarnıf başmda Tasarruf haftasının üçüncü yıl dönümünü mühim bir nutuk ile bizzat Başvekilimiz açtı, ve Millî Ta • sarruf ve Iktisat Cemiyetinin bu teşebbüsü vesilesile her yıl ayni ta rihte Başvekilin millete hitap etmesi adeta bir an'ane oldu. Başvekil bu tasarruf haftası nutuklannda evvelki sene mi daha beliğ idi, geçen sene mi daha güzel söyledi, yoksa bu sene mi daha yüksek göründü? Doğrusunu isterseniz Başvekil fsmet Paşanın böyle mühim Ankara 13 (Telefonla) Ka • mevzulara temas eden nutukların çakçılık mes'elesini tetkike memur dan birinî diğerine tercih etmeğe olan komisyonu mahsus bugün imkân yoktur. O devletin idaresine saat üçten dokuza kadar Büyük ve milletin haline ve istikbaline ta Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa alluk eden mes'elelerde daima ha Hz. nin riyasetinde uzun ve mühim kikatlerle kucak kucağa yürüyen ve bir içtima aktetmiştir. Bu içtimada fikirlerini cereyan halinde bulunan "" Başvekil fsmet Paşa Hz. ile Vekilhâdiselerin mütemadi kontroluna lerin hepsi ve meb'uslardan bir çotâbi tutan bir adamdır. Onun en son ğu hazır bulunmuşlardır. söylediği sözler muayyen bir dev renin adeta muhakemeli bir tarihini Müzakerat esnasmda Başvekil teşkil ettiğ; için ilk vehlede insana Hz. kaçakçılıkla mücadele mes'e • en kuvvetli görünür. Halcuki daha si etrafında hükumetin noktai na • evvel de ayni usul ve üslup içinde zarını uzun uzadıya izah etmiştir. söylemiş olduğu için ayni kuvvette Bu hususta hükumetçe düşünülen idi. Nitekim pek iyi hatırlarız ki mütedbirler hakkında malumat ver şarünileyh millî paranın tehlikeye miştir. Diğer alâkadar Vekiller de düşmesi üzerine bütün memlekete icap eden izahatı vermişlerdir. bu yeni ve uyanık raüdaf aa siyasetini Neticede, Fırka tarafından teşkil tavsiye ederken adeta hakikatlere olunan bu komisyonu mahsus mü » siirden kanatlar takan bir lisan kulIanmıştı. him kararlar ittihaz etmiştir. Bu mükarrerata göre; inhisar ida • Bununla beraber son nutuk bu yeni relerinin tevhit edilerek merkez • ve millî iktisat sisteminin tahakkuk den bir daire halinde idaresi kararetmiş hâdiseler üzerinde tevakkuf laştırilmtştır. Tuzun Şark vilâyet olunmak suretile sıkı bir muhake • Ierinde ve ümumiyetle daha ucuz mesini ihtiva ederek gene kuvvetini hakikatlerden alan yeni bir şaheser satılmasının esbabının temini için manzara ve mahiyetini haiz olmuş muhtelif ambarlar ihdas edilmesi ve tur. Böyle bütfm dünyanın içinden bu ambarlardan birinin Van'da teçıkamadığı zorluklarla dolu zamansis olunması takarrür etmiştir. Tttlarda hükumet idüresf kadar müşkül tün İnhisar tdaresi de tütün için bir iş olmasa gerektir. Bununla beraber görüşlerdeki isabetin zamanla tahakkuku ve bunun da meselâ ev • velki günkü gibi merasimli ve muhteşem bir heyet muvacehesinde bü tün millete ilânı vicdanî bir mükâf at teşkil etse yeridir. Böyle zamanlarda hükumet yükünün ağırlıgma ancak bu türlü muvaffakiyetlerin bahşedeceği zevk ile, inşirah ile ta hammül olunabilir, ve itiraf etmek lâzımdır ki bu zevk ve bu inşirah hakikaten gıpta olunmağa değecek kadar yüksek ve f evkalâde olmalıdır. Başvekil son nutkunda bu yeni cidale iki sene evvel ne gibi sebepler altında başlandığım ve o zaman mesnet olarak hangi esaslara dayanıldığını hatırlatmakla söze başlamıştır. Sebeplerin hulâsası malum: Bir gün millî paranın adeta tepesi taklak gelen bir sukut ile yuvarlanmağa başlamasından mütevellit endişeler ve heyecanlar. Bu anarşik vaziyete çaresaz olmak için tsmet Paşa hü kumetinin istinat ettiği esaslar da şunlar olmuştu: Milletin itimadı ve iktisadıî muvazenenin tesisi. Kaçakçılık mes'elesini tetkik eden koıriisyon çok mühim kararlar verdi Bütçe veya Hazine Vekâleti namile bir vekâlet teşkil ediliyor hakkındaki kanun tadil edilecektir. Bu tadilâta göre cezalar teşdit o lunacak, kaçakçılık seri bir usulu muhakemeye tâbi tutulacak, maz nunlar mevkufen muhakeme edi • lecektir. Bunun için bazı maddî delfller tesbit edilecek ve kaçakçıları muhakeme etmek üzere hususî mahkemeler bulunacaktır. Bundan başka varidatın iyi bir tarzda cibayet ve idaresi için Ha , sine veya Bütçe Vekâleti namile ayrıj bir Vekâlet teşkilİ ve bu Vekâletin en asgarî masrafla idaresi için Maliye Vekâletindeki varidat me murlarının kadrodaki maaşlarının aynen bu Vekâlete nakledilmesi takarrür etmiştir. Bu suretle Fırka komisyonunun 29 madde halinde koyduğu esaslar kabul edilmiş ve icabına tevessül edilesi kararlaştırılmıştır. Komisyon yarın «bugün» saat 10 da mesaisine devam edecek, kaçakçılığın manzarai umumiyesi, cenup hudutları ve muhafaza teşki lâtı hakkındaki hususatm müzakeresine devam edecektir. Yeniden ihdas edilecek Hazine Vekâletine, Bütçe Encümeni Reisi Hasan Fehmi Beyin getirilmesi hakkında kuvvetli bir rivayet vardır. Bu sene yeni bir şekilde yapılacaktır Müsabakada kazanamıyan güzellerin isimlerini kat'iyyen mahrem tutacağız Dün, haber verdigimiz gibi, üç sene dir yaptığımız güzellik müsaba kasını bu sene dördüncü defa olarak yapacağız, müsabakada Türkiye Güzellik Kraliçesi intihap edilecek Türk kızı Nis'te yapılacak olan beynelmiIel Avrupa güzellik müsabakasına iştirak edecîkt?r. Malum olduğu üzere, 1930 Türkiye Güzellik Kraliçesi Mübeccel Namık Hanım, iki defa Paris'e, Nis'e ve Fransa'nın plâj şehirlerine, Cenubî Amerika'da Rio de Janiero'ya giderek emsalsiz seyahatler yapmıştı. 1931 Güzellik Kraliçesi Naşide Saffet Hanım da, Paris'e, Nis'e ve Cezayir'e kadar gidip geldi. Naşide Hanım da Cenubî Amsrika'ya Şili hükumeti • nin merkezi olan Sandiago şehrine gidecekti; fakat bu memlekette büyük bir iktisadî buhran çıktıgı için dünya güzellik müsabakası yapıla • madı. 1932 Kraliçelerinin hangi memleketlere gideceklerini, müsabakaların mürettibi M. Maurice de VValeffe'den pek yakında alacağimız mektupta öğreneceğiz. gâzellerl lialka göstererek Kraliç i büyük bir hakem heyetine intihap •;:tirmek tarzında yapılır ki üç senedi •, biz de, böyle yapıyorduk. ' Fransız usulü, müsabakara f h*en Bu sene, Türkiye Güzellik Kraliçesinin intihabmı başka bir şekilde ya güzellerin isimlerini ve hüviyetlermi gizli tutmak ve Kraliçeyi on beş yirpacağız. Güzellik müsabakalan Almi kişİlik bir hakem heyetine inti • man ve Fransız usulü diye ayırabi hap ettirdikten sonra, yalnıs n a • leceğhniz iki şekilde yapılıyor. (Mabadi 4 uncu sahifede) Alman IMUIÜ, MÜsabakaya (iren Güzellik Müsabakası ^»»^*. . . ııımıırııi(iıiHiııııııiMiııııııııııımıımıınıı..ııırlıııiMirııınıııııiHiıııiMiıııııııııııııııırııııiHiıımıııııınımmiH Kaçakçıları muhakeme için yeni mahkemeler tşekil ve maznunlar mevkufen ve sür'atle muhakeme edilecekler Î Hazine veya Bütçe VenSlettne gctiıile.e ği kuvvetle töylenen Bütçe Bncümeıı Reisi Hasan Fehmi Bey «Halk sigarası» namile yüz para ve beş kuruşa sigara satacaktır. Bu sigaraların yalnız köylere hasredilmeyip kasaba ve hatta şehirlerde dahi sattırılması temin olunacaktır. Bundan maada evvelki sene Meclisten çıkanlan kaçakçılığın men'i Bu seneki mösabaka nasıl olacak? Bugün üçüncü gün ı «I I» Tasarruf konferanslarma başlandı, müsabakalar devam ediyor Kâzım Paşa Hz. nin Mühim bir nutku Dün Belediyede bir içtima yapıldı, Medis reisimiz, milleti yalnız karaman ve sığıra nerh konuyor tasarrufa ve yerli malı Belediye Reisinin kullanmağa davet ediyor Verdigi izahat Ankara 13 (Telefonla) Ta • sarruf haftasının başlangıcıraüna• sebetile B. M. Meclisi Reisi Kâzım Pş. Hz. dün akşam Radyoda bir nutuk irat etmişlerdir. Kâzım Paşa nutkunda ezcümle demiştir ki: Aziz vatandaşlar; Millî İktisat ve Tasarruf Cemi yetinm her sene tertip ettiği tasarruf ve yerli malı haftasının bu sene ikincisini kutlulıyor. Bu hafta her Türk kendisine şu suali sormahdır ? Ben iktisadî vazi felerimi yapıyor muyum? Fakat bu suali sorabilmek için iktisadî vazifelerimizin neler olduğunu bilmek lâzımdır. (Mabadi 4 üncü sahifede) Et için yeni kararlar fki sene evvel millî parayı tutmak için İsmet Paşanın lüzum ve ihtiyaç gördüğü itimat Türk milletinde daha büyük ölüm dirim mes'eleleri için defalarla tecrübe olunmuş bir hakikat olarak mevcut idi, ve buna te Vttrin mütabakasma gtren mağazalardan reddütsüz dayanmak için İsmet Paşn bir kaçt ve sokaklardaki propaganda gibi bu hakikate hayatının pek çok levhalan safhalannda tecrübe ile temas etmiş bir konf erans verilmişth*. Mektep taolmak derecesinde kanaat sahibi olIebesi arasında tertip edilen müsa mak lâzımdı. Şimdi de millî para bakalara devam edilmektedir. Hafiçin umumun bu itimadına müracaat Bugün Millî iktisat ve tasarruf tanın hergününe ait program teza • olunabilir ve hatta bu itimada hiç haftasının üçüncü günüdür. Dün gece hüratla tes'it ve dikkatle tatbik olunkorkmaksızm istinat olunabilirdi. Ik(Mabadi 4 üncü şahlfede) radyo ile tasarruf mevzuu etrafında tisadî muvazeneye gelince hükumet lllMUIHIMntll.lIlltllIIIIIIMIMMIItlttHltllHIIIHHtlHUlHHIItllinilinHrMlt.IllllilîilllinilillllHllllltlinilIlim lillltllltllllllHllllinlMIII o zamandanberi almakta olduğu tedkat iktisadî muyazenede ahenksizlik etmek ve yükseltmek için bu kadar birler üzerinde ısrar ile devam et • devam etmekte olduğu için bu cep ciddî, azimkâr ve cezrî tedbirler amektedir. Nitekim son ithalâtın tahhenin takviyesine ihtiyaç görülmviş Iırken yukanki iki münasebetsiz hal didi kararı bu cümledendir. ve bazı ithalâtın tahdidi ile vaziye ,veya ihtimale.karşı koymaktan âciz tin selâmetine kat'iyyet temin etmek Bu tedbirlerin vereceği neticeler kalır mı hiç ? gayesi takip olunmuştur. Bununla nedir? tşte yukanki hatıralardan Başvekili sözlerinin kuvvetli mansonra nutkun şimdiki vaziyeti hikâye sabit olan şudur ki Türkiye Büyük tığından ateş fışkıran hararetleri eden kısmı buradan başlar. İsmet Pa Millet Meclisi ile onun hükumetleri içinde takip ederken bu son sualin millî iktisat hayatını halelden masun şa hükumeti itimadı tesis ve ona isticevabı kendiliğinden geliyor: nat etmekten ibaret oTan ruhî âmüde bulundurmak için daima dikkatli bu Asla! lunacak ve icap ettiği kadar tedbir tamamen isabet etmiş ve tamamen Filhakika kaçakçılıkla ve ihtikftrla muvaffak olmuştur. O gün ve bu almaktan geri kalmıyacaktır. yapılacak mücadelelerin zaferleringün Türk parası sağlam kaya yığınBaşvekil bu tedbirlerden çıkabi • den dahi emin olmamaklığımız için ları gibi sabit vaziyetini muhafaza lecek bazı makus neticelerin ağız hiç bir sebep yoktur. Her tedbir aetmekte bulunuyor. Hem bütün dündan ağıza naklolunan ihtimallerine Iınacak, Türk milletinin iktisadî varyanın paralan hercümerç olurken, dahi temas ederek ezcümle kaçakçılığı behemehal yükseltilecektir. Bu hem en yıkılmaz zannolunan para Iığ» ve ihtikârı pek açık ve tıpkı eşneticeye ise hükumetle millet elele lar zelzeleye tutulmuş cisimler gibi kiyayı muhakeme eder gibi pek k'a yürüyerek varacaklardır. Biz bunsallanrr ve sarsılırken. hir muhakeme etmiştir.\"** ">• '.»•. dan kat'î surette eminiz. Hususile Son alınan kararlara gelince onKaçakçılık zaten bizim ci3al et Başvekili dinledikten sonra. Başve kilin hakikat ve samimiyetten ibaret larda da ayni zihniyet, ayni meslek tiğimiz bir şuriş unsurudur. İhtikâr sözlerinin bütün milleti yekpare bir ve ayni maksat takip olunmaktadır. millî varhjga hürmet etmeği bilmi çelik kudreti ile techiz ettiğine ve eMillî para sağlamdır, ve milletin itiyen kaba Sh* menf aatperestlîktir. deceğine şüphe yoktur. madı bu selâbetten zerre ek*Hrnesine Türkiye Cun>huriyet hükumeti ve YUNUS NADl meydan vermiyecektir. Güzel. Fa ITürk milleti millî varlığı muhafaza 1111111 Tınaztepe ve Zaf er torpitolarımız yakında geliyor ltalya'da yapılan ve son nevakısı ikmal edilmekte olan <Tınaztepe» torpidomuz önümüzdeki ayın onuncu günü Hmanımıza gelecektir. ' Gene ayni tezgâhlarda yapılan «Zafer» muhribimiz de önümüzdeki ay nihayetinde Hmanımıza gelecek ve her iki gemimize o zaman mera • simle bayrağımız çekilecek, tecrü • beleri yapılacaktır. Et komisyonu tarafmdan hazırlanan mazbata henüz Daimî Encümene verilmemiştir. Maamafih; komisyonca verilen kararın Belediyece tatbik edilecek olan idari kısmı hakkında tetkikata başlanmıştır. Dün Belediyede, Vali ve Belediye Reisi Muhittm Be yin riyasetinde, kaymakam ların, Belediye müfettişlerinin, baytarların ve Belediye şube müdürlerinin iştiraklerile bir komisyon toplanmış, azamî fiat tatbikına geçilir ge • çilmez ittihaz edilecek tedabir ve bilhassa kasapların kontrolu mes'ele leri etrafında görüşülmüştür. Muhittin Bey kendisile görüşen bir muharririmize et komisyonunun mesaisi hakkında şu beyanatta bulun muşturt Selediye Reisi Muhttttn Bef € Komisyon mesaisini bitiriA Maamafih; henüz mazbatayı alma • dım. Etin celepten alım fiatı, ayaktan satm alma fiatı, toptan kasaba sahf fiatı ve nihayet perakende satı? fiatı (JLütfen aaMfeyt NtHiMinııiMiıınnıımmmnııınnmmNnuııınnımnmHmnımımnnııınmıuııııııııiHiıiHnınııiMiıiHiııııııifiııııııııııııiNiiHiııntııııııiinM Vecihi Beyin son seyahati Yarınki nüshamızda Askerî Tekaüt Şube sinde işleri bitenler Yarınki nüshamızda, Millî Müdafaa Vekâleti Tekaüt Şu besinde işleri olup ta gazetemize mektup yazanlara verdi ğimiz] cevaplar ve Tekaüt Şubesi tarafından muameleleri ikmal edilerek resmî senetleri Muntazam Borçlar müdürlüğüne gönderilenlerin son listelerini nesredeceğiz. Güzide tayyarecimiz Vecihi Bey son hava seyahatinde Muğla'ya d uğramıştı. Vecihi Bey Muğla'da çok büyük alâka görmüş, tezahü ratla istikbal ve tesyi edilmiştir. Yaptığı uçuşlarda bir çok zevatla beraber bazı münevver hanımlar da tayyareye binerek ilk defa hava cevelânlan yapmışlardır. Vecihi Beyin memlekette tayyare sevgisi uyandırmağa matuf olan propaganda seyahati çok iyi semereler vermiş addedilebilir. Resmi • miz Vecihi Beyi Muğla'hlar arasında göstermektedir.