1 Kasım 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

1 Tesrînİsani Ctftrtftttrtyct '• Bu hafta göreceğiniz filimler Üç fransızca, bir ingilizce kome di. bir de casusluk sergüzeşti Bursa'da Gazî heykeli kuşat resmi yapıldı wm m D *> A' an mm Cümhuriy^TBa^aırnnda T ü t ü n b l l h r a i l l JNasıl ızale edılecek? İzmîr'Iiler ((bakkallarla aktarların tütün ekmesine mâni olmali)) diyorlar Ege iktisadî mıntakasında, bu sene tılmamasımn en mübim âmHi rekoltenin zarfında idrak olunan tütünlerin ük fazlalığıdn. Ege mıntakasmm 1 8 2 0 mubayaa tarihi olan 6 teşrinievvel 1931 milyon okkadan ibaret tütün istihsalâlden simdiye kadar satılan tütün miktan 12 milyon okkaya tenezzül ettiği taktakriben alh milyon okkadır. Mmtakadirde hem fiatlar müsait bir tarzda cenıo bu sene rekoltesi 18 milyon okka reyan eder ve hem de aheüar istekli olduğuna göre istihsalâtın ancak üçte davranırlar. Halbuki mıntaka dahilind< bîri sahlmıshr. Verflen malumata na son senlerde vuku bulan tütün zeriyatı zaran Amerika Tobako kumpanyası 2 adeta iptizale uğramıştır. Hakikî mâs. mflyon 300 bin okka, Glen Tobako tahsilden maada bakkallar, mamfatura, kumpanyası 2 milyon okka, Geri To demir tüccarlan, kahve ve şeker top bako kumpanyası 800 bin okka, Omtancılan ve bir takım tufeyhier vazifei tru Türk sirketi 350 bin okka, Felemenk asliyelerini terkedip fazla kâr getirir Tutnn prketi 150 bin okka, muhtelif fir ümidfle bankalardan ve yahut hnsust zn~l . ^ .ir okka • iia mubayaa etyerlerden yüksek faizlerle istikraz et Riislerdir. taideri paralarla tütüncülük yapmaga başUmiflardır. Son günlerde satıslar pek bab* bir tarzda devam etmektedir. Kumpan Hariçten para ve amele tedarikfle yalar mubayaa ettikleri tütSnlere nra ve ortak olmak suretüe zeredüen tü • kabil müstahsfle avans vermekle meştünler için bir dönümün istihsal masrafı guldürler. vasatî hesapla 65 lira, yani beher okkaya 105 kurus isabet eder. Hakucî taBu sene mabsulü tütünlerin kumı atün müstahsili ise aile efradüe birUkte zamî fevkalâde nefis olduğu halde tüsahip bulunduğu bes, on dönüm tar • tün fiatlan îlk açış tarihinde beher oklaya tütün ekerse istihsal masrafı söpkasi 115 150 kurus arasmda cereyan hesizdir ki pek ucuza mol olur. etmiş ve bir müddet sonra 50 85 kuTürkiye ve bilhassa Ege iktisadî nunrusa düşmüstür. Bufiatlaryapılan masraflara ve tütünlerin kalitesine nisbetle takası tütüncülüğünün maruz kaldığı pek sıkmhh vaziyetin giderflmed ve tütasavvnrun fevkinde azdır. tüncülüğümüze yeni bir cereyan verfl • Tütün tnhisar idaresmin bugünlerde mubayaava başhyacağına dair muhtelif mesi için su çareler vardır: 1 Tütün zeriyatmm behemehal tahmenabîden teraşsuh eden hebarler tütün müstahsflini sevindirmiştir. Bununla didi. Fakat tahdrt keyfiyeti «ı^"*«t.fTm|w beraber tnhisar idaresmin mubayaa evasıtasüe tetkik ettirilerek eezrî bir deceği miktann fiatlar üzerinde ve biltarzda tatbik olunmahdır. Tunanistan'hassa mıntaka tütüncülüğünün ahvali umumiyesi üzerinde müsbet bir tesir ya da da bu usule riayet edilmeğe baş Ianmıshr. 1930 senesinde Yunanistan'da pacağına dair yürütülen mütalealann 985 bin dönüm ekflmiş ve 50 mflyon hakikati ifade etmediği alâkadarlar taokka tütün alınmıshr. 1931 senesinde rafından söylenmektedir. Çünkü tnhiise 793 bin dönüm zer ve 33 mflyon okka sar idaresince her sene muhtelif mm tütün istihsal olunmuştur. Binaenaleyh takalardan mubayaa ve memleket daTürkiye'mizde tütün zeriyahna ait tahhflmde sarfolunan tütünlerin heyeti didin müstahsüe ve memleket iktisa • mecmuası 1 0 1 2 milyon okka raddediyahna zarar getinnemesi şartfle yasmdedir. tnhisar idaresi elinde memlepılmaa lâzımdır. ketin iki senelik ihtiyacına tekabül e2 Tütün Inhisar idaresi bir tüccar decek miktarda, yani takriben 2 0 2 4 gibi hareket ederek yaprak tütünleri ecmilyon okka tütün bulundurmaktadır. Kâfi derecede tütün stoku olduğu hal nebi memleketlerinenÜVFac^ ve hariç memleket rejüerinin sabn alacağı mflde yeniden sabn almacak tütünlerin ne yonlarca kflo tütünün münakasalarma suretle sarf ve istihlâk edileceği sayani ifbrak eylemelidir. tetkik bir mes'eledir. Bu suretle tnhi • 3 Hükumetimizle diğer hükft sar idaresinin elinde bulundurduğu stoklara rağmen mubayaa edeceği yap metler beyninde aktolunacak ticaret rak tütünleri ecnebi memleketlerine ihmuahedelerinde tütünlerimis mes'elesi racı bir zaruret halini almıştır. ehemmiyetle nazari dikkate almmah • dır. Memlekette istihsal olunan tütün TOĞANOĞLU lerin müsait fiatlarla ve tamamen sa «Baskın» kendisinden çok bahsedilmiş bir filimdir. Sea siz filimlerde de oynamış olma • ıına rağmen AI • bert Prejan tesli filmin zuhurun • dan sonradır ki kat'î şöhretini teznin etmiştir. tste «Baskın» da bu «üzel sesli artistin temsfl ettfgi bir kordelâdır. Partöneri de Annabel • la'dır. Paris'in şüpheli mahallelerînden birindeki çalgtlı kahveye poluler bir baskın yaparlar. O urada Mariette îsmende bir kızı da yakalamak isterler. Tesadüf en orada bulunan bir gemici, Jorj kıza acır ve onu karısı gibi göstererek polislerin elinden kurtanr. Bu tanışıklık iki gencin kalbinde bbbirlerine karşı bir temayül uyandınr ve sevismeğe başlarlar. Bir gün beraber gezerlerken at cambazanelerinden birine girerler. Orada profesyonel bir boksör se yirciler içinden kendisine karşı du racak birini arar. Jorj hemen ileriye atılır ve ne dersuıiz boksörü döv meğe muvaffak olur. Jorj bu andan itibaren hakikî bir boksör olmak için gece gündüz çalışır. Mariette'in ve menajeri Şarli'nin sayesinde emeline kavuşur. Fransa sampiyonluğunu kazanır. Ne yazık ki şöhret ve muvaffakiyet Jorj'un gözlerini karartır, başını döndürür. Ivon isminde yüksek ta • bakadan bir kadınla düşüp kalkraağa başlayınca Mariette'i ihmal eder. Sade Mariette'i ihmal etse gene iyi.. Mesleğinin idmanlannı ihmale başlar. Yenilir. Fakir düşer, kepaze olur. Malum ya düşenin dostu yoktur. îvon'la beraber bütün tanıdıklan da ondan yüz çevirir. Fakat onu unutmıyan yalnız bir kişi vardır: Mariette. Kızcağız gidip eski sevgilisini bulur, teselli eder. tki genç birbirlerinin kollan arasına atıhrlar. <Baskın> diin akşamdan itibaren gösterilmeğe başlandı. Bar kızı Majik'te Piyasayı Aiman ve Fransız filimleri kaphyalı Amerikan f ilimlerine hasret kaldık. «Bar kızı» bir Amerikan f ilmidir. Baş rolü şuh ve çapkın Alice Wheit oynuyor. Senaryosu şöyledir: Delight Förster Brodvey'deki kabarelerin birinde sarkı söyliyerek hayahnı kazanıyor. Ayni kabarede rejisörlük eden Billy ile nişanlıdır. Fakat kadın ve erkek arkadaşlan her nedense onu Billy'ye münasip görmüyorlar. tikide bir: Sen çok güzel bir kızsın. Bu meteliksizle evlenip başını neye nare yakıyorsun. Zengin bir koca bulamaz mısın sanki?.. Diyorlar. Delight'in kalbine turt düşüyor. Bir gece de Billy'yi artist kızlardan birini öperken görünce büsbütün zihni çeliniyor. Billy'den aynlıyor. Zengin bir artist ajanı olan Gessant'la izdivaca razı oluyor. Fakat Gessant karanlık içlerle uğra • şan ve kumarı çok seven bir adamdır. Kumar yüzünden arasıra arkadaşlarile kavga bile eder. Tam evleneceği günde Brand ile aralannda oyun yüzünden bir ihtilâf çîkıyor ve bu ihtilâf dehşetli bir münzaaya müncer oluyor. Gessant ile Delight otomobilde kiliseye doğru giderlerken genç k u Bayram günü resmi kuşadı yapüan Gazi heykeli ve heykelin önundeki geçit resminden intibalar Bursa 29 (Hususi) Bugün hü kumet meydanında toplanan on binlerce Bursa'lı Cumhuriyet bayramını büyük re coskun tezahüratla tes'it etti. Kumandan Cemil Cahit Paşa, Vali Fatin Bey ile ümera ve zabitan, hükumet erkânı ve müessesat müdiranı saat dokuzda Gazi Hz. nin heykel • leri önünde mevki aldılar. Vali Bey heykelin örtüsünü kaldıracak ipi çekerken mızıka istiklâl marsını çalıyor, alkış sesi büyük bir uğultu halinde yükseliyordu. Heykelin çok muvaffak bir eser olduğu görüldü ve orada bulunan heykeltraş Nejat Bey tebrik edildi. Resmi küşadı müteakıp heykelin kaidesine muhtelif ı Anntibetta «Mttyon peaindeh fttmtnde,2 i.W. mektepler ve müesseseler çelenkler koydular. Plânu fümijıden bir sahne, 9 Alice Weiht «Bar kut> nda, 4 Albert Prejant « Baskın* da. Heykelin mermer kaidesinde şn zabitinin cebinde «W. Plânı» dam • yazı vardı: galı bir zarf buluyor. Fakat zarfm (Bu aziz heykelin önünde duran içinde bir şey yok. Acaba bu W. son defa olarak kalbini yokluyor. OTürk; hürmetle iğil! O, milletini Plânı nedir? kurtaran, Cumhuriyeti kuran, âleme rada hâli Billy'nin sevgisinin hâkim yeni bir tarih yaratan Gazi Mustafa İngiliz hükumeti Grant'ı bu plâolduğunu hissedince Gessant'a açıkça nın esrannı meydana çıkarmağa me Kemal'dir.) bu zâfını itiraf ediyor. Tam bu sırada da Brand'ın saklandığı yerden attığı mur ediyor. Miralay ölü olarak bu Bu sırada heykeltras Nejat B«ye Iunan Alman zabiti Müller'in elbikurşun «vız!» diye kulaklannın di • ihtisaslannı sordum. sesini giyiyor. Almanya'ya gecip binden geçiyor. Dedi ki: Müller'in evine gidiyor. Annesine * Bu eseri sevinçle meydana geGessant pürhiddet aşağıya iniyor. tirdim. Çünkü, muhterem Bursa'lılar Brand'ı yakalıyor. Aralarmdaki müt kendisini oğlunun pek samimî ar kadaşlanndan imiş gibi takdim.. İyi millî san'ata yer vermisler, Türki hiş bir mücadeleden sonra Brand'ı ama tam bu esnada karşısına vak ye'de bir Türk'e heykel dökmek fıröldürmeğe muvaffak oluyor an» tile tskoçya'da nişanlandığı bir kız, satını ilk defa olarak vermişlerdi.» kendisi de tehlikeli surette yarala • Roza çıkıyor. Neyse kızla anlaşarak nıyor. Heykelin açılmasını müteakıp Besükutunu temin ediyor. lediye Reisi Muhittin, H. Fırkası Vi Vak'ayı haber alan Billy koşup lâyet Reisi Hulusi ve Fırka kâtibi SaGrant, Müller'in evinde nihayet geliyor. Gessant Delight'a minnet • im Beyler birer nutuk söyliyerek W. Plânını ele geçiriyor ama hüvitarlığını bildirir ve san'at hayatın Cumhuriyeti, GazPyi ve Gazi'nin ayeti de meydana çıkıyor ve Alman da muvaffak olmasını temenni ederbidesmi tebcil ettiler. Bilhassa Hulusi zabıtası takibine koyuluyor. ken son nefesini verip hayata veda Beyin hitabesi çok heyecanlıydı ve ediyor. Roza'ya «tsviçre'de buluşalım!» çok alkışlandı. diye bir kâğıt bırakıp tayyare ile kaİki genç artık izdivaçlanna bir çıyor. Bundan sonra askerf kıtaat, mekmâni kalmadığını görerek evleniyortepler, esnaf cemiyetleri tarafmdan tngiliz miralayının bundan son lar. bir resmigeçit yapıldı. Alayın başmraki sergüzeştleri müthiştir. Tay Majik sineması müdürlüğü bu da malulgaziler yürüyordu. Resmi yaresi düşüyor. önüne çıkan Al haftaki programına «Bar kızı» ndan geçitten sonra vilâyette bir resmi kaman nöbetçisini öldürüyor. Diğer bir maada diğer bir filina daha ilâve etbul yapıldı. Gece büyük fener alay çavuşun da kanına giriyor. Yakala miştîr. Bu «Ağnsız diş çekilir!» i» lan tertip edildi. nıp idama mahkum olmuşken affa minde fransızca bir komedidir. mazhar olup diğer tngiliz esirlerinin MUSA Bu filimler bu akşamdan itibaren çalıştığı bir mmtakaya gönderiliyor. gösterilmeğe başlanacaktır. tngiliz esirlerinin orada yaptık • Giresun 30 (Hu.Mu.) Cumhulan iş Alman'lar hesabına düşman • riyet bayramı burada mükemmel suların siperlerinin altına doğru lâğıra kazmak ve habersizce onlan berhava rette tes'it edilmiştir. Şehrin tezyinatı nazari dikkati celbedecek kadar güetmek.. Miralay Grant sade W. Plâ«Paris damları altında» ismindeki zeldL Saat dokuz buçukta Vilâyet nım elde etmekle kalmamış, bizzat filmile hakikî bir realist olduğunu makamında tebrikâtın kabulünden onun tatbikında da çalışmıştır. gösteren rejisör Rene Clahr «Milyon sonra bir alay asker ve jandanna Çünkü, «W. Plânı» bu lâğım terti peşinde!» kordelâsında büsbütün mektebi efradı ve mekteplilerin ve batının esaslanndan ibarettir. başka bir gaye takip etmiş ve bu defa »porculann iştirakile bir geçit resmî Maamafih Grant yaralı olarak buda ince bir mizahçı olduğunu isbat etyapılmıstır. Bu münasebetle Bele • radan da kaçıp kurtuluyor. Bir müdmiştir. diye, H. Fırkası önünde tezahüratta det hastanede yattıktan sonra iyileRene Clair bu eserinde ta «La bulunulmuştur. şiyor. O zaman tsviçre'den «Seni bekbîch» ten tutun da muhtelif müellifSaat ikide kayık, motör ve mavna liyorum!» diye bir telgraf alıyor. Bu ler tarafmdan mevzu ittihaz edilen yarışları yapılmış ve halk geceya Roza'dandır. tki nişanlı birbirlerine bir vak'adan ilham almış, fakat onu rısına kadar sokaklarda tezahü kavuşuyorlar. bize kendisine mahsus bir «originaratta bulunmuştur. Millî bayram müDikkat edilirse filim tngiliz'Ierin lite» ile nakletmiştir. nasebetile Belediye tarafmdan veriFilmin mevzuu eski bir ceketin ce lehine olarak vücude getirilmiştir. O len balo da pek parlak olmuştur. nun için seyredilirken mübalâğah binde kaybolup giden bir piyango sahnelerde yüzde 80 tenzilât yapıla! hasretle arıyan yalnız Antoinette'tir. biletini ele geçirmek için edilen müBu filim çarşambadan itibaren göscadeleyi tasvir etmektedir. Bir çok Karı kocanın ahlâkı da bozulmağa terilecektir. kimseler bu biletin sahibi olduğunu başlıyor. Madam Kampf Kont de iddia etmektedirler. tşsiz güçsüz resBrecourt isminde bir gençle flörte samlar, mürabahacılar, iki genç kız, başlıyor. kellifelli bir efendi, bir polis me • Bir gece de Kampf ailesi davet muru, bir şoför, bir hırsız.. tlâ.. yapmak ve balo vermek istiyorlar. Evet Artistik sinemasmda çarşamBu takîp ve mücadelenin acıklı • Davetiyeler hazırlanıyor. Hizmetba gecesinden itibaren Balo var! dan ziyade komik sahneleri vardır. çilerden birile Antoinette davetiye Milvon peşinde'de hali hazırdaki vu Maamafih evvelâ filim gösterilecek. leri postaya vermeğe memur oluyorBalo en nihayette.. Nihayette ama kuatla alay için yapılmış çok ince ve lar. gene filmin içinde. Canim bu ne kanükteli fasıllar eksik değiîdir. Bil Antoinette sabahleyin annesile rışık iş! Diyeceksiniz değil mi? hassa musiki parçalan da zevkle inkavga etmiş, daha hiddeti de geçmetihap olunmuştur. Onun için en iyisi mevzuu anlatamiştir. Zaten bu balonun olmasını da lım da siz de bu muammalı lâkırdı • gönlü hiç istemiyor. Hizmetçiyi başka Oynıyan artistler de filmi ayrıca ların manasını anlıyın! bir yere gönderip tekmil davetiyelerî canlandırmışlardır. Kampf mütevazi bîr şapkacı dük nehre atıyor. Annbella bu eserde günden güne kânının sahibidir. Madam Kampf ta terakki ettişini isbat ediyor. Tabiî baloya da kimse gelmiyor. Greville, Ollivier, Stroesco, Le • haluk, şefkatli bir ev kadınıdır. Bir Karı koca kızlarının kendilerine verfebvre, Odette Talazaç hepsi neş'eli de Antoinette isminde cici bir kız]an diği bu dersle zenginlik ve nton vardır. öyle mes'ut bir aile ki tasavve candan oynuyorlar. denlik gururunun pek boş bir şey vur edemezsiniz. olduğunu anhyorlar.. tşte «Artistik» Bu f ilim her iki sinemada çarşamFakat günün birinde Kampf'ın 10 teki balo da böyle bitiyor. ba arününden itibaren gösterilecektir. senedenberi çekmecede küflenmiş, Balo «Cennet yolu» ve «Daktilo» tozlanmış bazı tahvilâtı yeniden kıy filimlerinin yaratıcısı Wilhelm Thiemet buluyor ve aile milyoner oluyor. le'nin eseridir. Başrolleri deruhde eden Andre Para karı kocanın huyunu derhal değiştiriyor. Mösyö Kampf yarışlara, Lafaur, Germaine Dermoz ve Simon «W. Plânı» bir casusluk macera Darieux candan bir neş'eyle oynıyasıdır ve tngiliz filmidir. Umumî harp Madam Kampf'ta süse ve elbiseye, rzls bu filmi bir kat daha güzelleştirdavetlere merak salıyor. Bu işten mü te tngîliz casus teşkilâtı zabitle mtşlerdir. Filim fransızca sözlüdür. teessir olan ve ailenin eskî saadetini riaden miralay Grant ölü bir Alman Darülfünun İdeali Yunaniılarla Ddnci maç! Milyon peşinde Elhamra ve Melek'te Giresun'da Cumhuriyet bayramı Balo Aıfstik'te W. Plânı ( Birlnci sahifeden m&bait ) IBasmakaleden ma'bait'i a) Nefis inzbatı ve mes'uliyet şuuru cak muhacimlerimizin gene ayni kudiçnde cismanî ve ruhî temizlik; reti göstermeleri lâzımdır. b) tçtimaî vazife olarak millete Bugün sahaya çıkacak takımda hizmet; bazı tebeddüller yapılacaktır. Mü • c) Fedakârhk fikrini ve kahra dafaa hattımn sol tarafı takviye e • manlığı vatan ve millete, ve bu vadilecek ve kaleci değişecektir. Cuma «ta ile de insanlığa karşı vazife bilgünkü maçta sakatlanan Avni hastamek; neden henüz çıkanlmamıştır. Bu • Alman Darülf ünunu bu ideale göre günkü takım şöyle olacaktır: şahsiyet yetiştirecek surette ıslah ve Rıza Bürhan, Mithat Cevat, Nl> tensik edilmelidir. hat, Reşat, Niyazi, Kemal Famkl, Bu hedefe götürecek yolu açmak Zeki, Fikret, Rebü. için, öğretenlerle öğrenenler ara Bu suretle müdafaa oyunculan sında, antik akademi idealine has okuvvetlenmiş, muavin hattı da ha • lan birlik ve beraberlik zihniyetini kikî muavinlerden terekküp etmis otekrar uyandırmalıdır. Bu hususta Iacaktır. kullanılacak metodu bu fikir tayin Bugün Yunan muhtelitinde de baeder. zı değişiklikler olacağı söylenmek Yüksek ihtisas mekteplerinde, ayni tedir. Yunan takimında bilhassa muhedefi, bidayette yeni tesislerle elde etmeğe çalışmalıdır. Bu tesisler, tahacim hattındaki oyunculardan ba lebeye, dünya telâkkisi mes'eleleri ö zıları, bilhassa sol açık, sağ iç tebdO nünde vaziyet almak imkânını verir. edilecektir. Alman talim ve terbiye işinin vahBugünkü maça Yunan'lılar da bidetleştirilmesi mes'elesini mütaleada zim kadar ehemmiyet vermektedirmuhtelif içtihatlann hüküm sürdüIer. Müsabakayı gene M. Şisler idare ğünü nazara alan Alman talebe bir edecektir. Müsabakaya saat üç bu liği, vahdet ararken ekseriya birbi çukta baslanacaktır. rinden ayrı ve uzak düşen bütün ceTakımımızdan bugün de temiz bîr hitlerin, büyük Alman'lığın terbiye oyun ve iyi bir galibiyet bekliyoruz. vahdeti hedefine toplanıp birleşti rilmesini talep eder. Alman talebe birliği Darülfünunun bu hedefinin tahakkukuna yardım etmek, ve beraber çahşmak vazife Beş sene evvel teşekkül eden ve sile mükellef olduğunu idrak eder. şimdiye kadar spor sahasında büyük Bu maksatla birlik, bir şube ihdas ebir faaliyet gösteren Karagümrük decek, ve bu şube, bu fikirleri bütün spor kulübü, mükemmel bir kulüp bitalebeye telkin edecektir. nası vücude getirmiş ve Cumhuriyet Talebe birliği şu kanaatte müttebayramı münasebetile yeni binasında hittir ki bu fikirlerin çizdiği istika metlerde görülecek iş, birliğe bir va bir müsamere tertip ve bir çay zi • zife tehmil eder ve bu vazife, birliği, yaf eti vermiştir. Müsamerede yüzlerAlman mîlletinin ruhî ve harsi bir ce halk bulunmuştur. Kulüpte yeni camiası yapar. teşkil edilen saz heyeti de o gece müüçüncü makalemizde Avrupa takemmel bir konser vermiştir. Karalebe birliğinin bir kongre kararnamegümrük spor kulübüne muvaffald sînden bahsedeceğiz. yetler temenni ederiz. HAS AN CEMİL Karagümrük idman kulübunOn yeni binası