sCumhurlyet 3 tylui ı9ii r. B Sehır ve memieket haberieri Siyasî icmal İktisadî ademi tecavüz misakı Cenevre'de toplanan Avrupa Birliği iktisadî tâli komitesinde münakaşa edilen bir mevzu devletleri iki grupa ayırmıştır. Bu hal terki tes lihat ihzarî komisyonu müzake ratında devletlerin nasıl zümrelere ayrılmış olduğunu hatırlatmaktadır. thtilâfa bais olan mes'ele Sovyet Hariciye Komiseri Litvinof Yoldaş tarafından iktisadî ademi tecaviize dair teklif olunan projedir. Bunun esas gayesi her hangi bir devletin ikti sadî cihetten muhasara ve tecrit edilmiş bir vaziyete dUşürUImeslni menetmek ve bir devletin iktisadî hususatta diğer devletin dununda bırakılmasına meydan vermemektir. Mumaileyh böyle bir mukaveUnîn en ziyade mazharı müsaade devlet hakkına ve her devîetin iktisadî himaye tedabirine müracaat eylemesi" ne mftni olmadığını izah etmiştir. Sovyet'lerin projesi bilhassa ken • dilerinin siyaseti iktisadiye menafli içîn çok mühimdîr. Çünkü Rusya'da iktisadî rejim devlet inhisarı oldu • ğundan diğer devletlerin iktitadî rejimleri ile tenakuz teskil etmekte ve binaenaleyh bir gün Rusya'ya karşı diğer memleketlerin iktisadî muhasara ilân etmeleri ihtimali varit bulunmaktadır. Sovyet Hariciye Koml»erln!n prdjesi Fransa mümessilinln şiddetli itirazına maruz kalmıştır. Franıız mümessili Rus projesinin damping mes'' elesi ile sıkı alâkadar olduğunu ve bundan başka basit ve açık olmadlğını beyan ederek Cemiyeti Akvam meclisinin iktisadt komitesine tetkik için havalesini teklif etmiştir. Fransa'ntn bu teklifİne Holanda, tsviçre ve tspanya müzaheret etmîşler iıe de ttalya Hariciye Nazırı M. Grandi Rus projesini tamamile kabul etmiş ve Almanya Ha.riciye Nazın dahi,bunun bir tahrir heyeti tara fından tetkik ve tanzim edildikten •onra dağrudan doğruya Avrupa Birliği komisyonuna tevdi edilmesini teklif etmiştir. Sovyet Hariciye Ko miseri Almanya Hariciye Naıırının teklifini kabul etmiştir. Uzun mil nakaşalardan sonra Alman Hariciy* Nazırının teklifi tâli komite tara fından kabul edilmiştir. ATTILA Muharriri: Marcel Brion 128 Mütercimi: Mustafa Nam'tk f Etabli Rumlara ait Bir tüccar kafilesi bugün ve iade edilecek emlâk.. şehrimizden gidiyor *> . ...«ın»». • Akileya şehri, Hün'ler elinde Yeni zaferlere dogru Roma sarayının telâş ve tezvirleri Şehrin elimize geçmesi bizim gayretjmize mütevakkıftır, dedi. Attilâ cevap verdi: | Hayir! Bizim gaipten verilen habere inanmamız ve ona göre amel etmemiz lâzımdır. Çünkü biz bilmediğimiz bir kuvvetin aletlerinden başka bir şey değiliz. O halde, hücum edelim. Kuşlardan alınan haberîn kıymetini gorürüz. Ertesi gtinün şafakında, bütün H'H ordusu Akileya'nın önüne dİ7^di. Hücum borusu üzerine o*"u kalenin duvarlarına atıldı. İlk muhacimler nehir üzerine ağaçtan köprü kurarlarken, di« ğerleri merdivelîleri taşıyor, hücum kulelerini ilerletiyor, koç başı denilen harp makinelerini ileriye lürüyordu. Uzun müddettir muhataranın verdiği can sıkıntısı, her türlü mahrumiyetten mütehassll tchevvürler, ganimet almak arzuları, Hün ordusunu harikulâde bir Kam'e ile canlandırıyordu. Bir an îcinde, tabyeler Hün'lerle doldu. Hün'ler katabaya girdi. Katabanın icinde, müdafiler a yaklar altında ezildi. Kulelerin yukarıtından, kemankeşler ok ya5murile çılgın kadınlan ve çocukları »üpürerek vollan ve meydan'arı temizliyordu. Hün ordutu taşkın bir nıhir Uzun müddet mukavemet eden mağrur şehir, derhal bir kuvvet feyezanırnn istilAsına ujradı. Duvarlar çatfadurHer cihetten çı kan yanginlar alev saldı. Çök • müş kapılardan Hün'lerin tebacümü, meharetmce mücadele a* den, dar «okaklarda ezilen, te»a« düfe tebean harbeden halk büyük kiliıeye doğru sürdü. Halb'uki büyük bir itabetle atıimakta olan oklar, şehirlilerin bedenle rindeki çeliksiz kısımları, miğferlerin yiizü gizlenmiyen cihetlerini intibap ediyordu. Attilâ'mn muzafferane girifi Katiiam nihayet buluncâ, Attilâ bir at üstünde şehri dolastı. lki saat yağmaya müsaade etti. Sonra ordu, yenî zaferlere doğru yürümeee koyuldu. Asker keyfe gelmiş, cengâverlik duygulan tek rar şiddetle uyanmıştı. Şimdi Asya'nın kum çöllerinden buralara kadar göçebe ailelerle birlikte gelen millî türkülerini şevk ile söylüyorlardı. Akileya'nın mukavemetî devam ettikçe İmparatorluğun mağlup olmıyacağı zannediliyordu. Aetius kendi alaylarının efradım ve yabancı süvarilerini toplıyabilmek için bu mühletlerden, bu fırsatlardan istifadeye calışıyordu. Marcianus'un bilâteahhur ordu sile çelmesi için haber pÖnderiyordu. Şehrin uzun müddet mu kavemeti, en korkaklara bile emniyet vermisti. Artık Hün'lerden korkulacak bir şev kalmadığına hükmolunmuştu. Çünkü Akileya onların Roma kuvvetine karşı hürmete mecbur edivordu. Fakat şehrin tahrip olunduğu haber alınınca, Raven saravinda kor ku ve telâş basladı. Aetius, zaman kazanmak için jenerallerinden en iyisinin emri altında, Attilâ'nın karsısına bir kücük ordu gönderdi. Hükumet merkezinin daha &t tehlikeye maruz bir mıntakaya götttrülmesini teklif etti. Raven zaptedilmek üzere • dir. Mümkün olduğu kadar bu • ratını çabuk tahliye etmelidir, dedi. Fakat ona itimadı olmiyan İm> parator: Nereye gitmeli? Sualinde bulununca: Gol memleketine, İmpra torluk Şalon'da olduğu çibi, bir kere daha orada kurtarılacaktır. Cevabında bulundu. Fakat ( Raven ) i terketmek fikri nazırların gazabini davet etti. Panonya'h yeniden niha yetaiz ihtirailarla, devletin em niyetine karşı sui kast ile ittiham olundu. Bazılari: Hacretmek, kendi tahakkümü altında bulundurmak için tmpratoru Gol memleketine göndermek istiyor. Dediler. Diğer • ler!: Italya'yı bilâharp teslim i çin Attilâ ile anlaşmıştır. Mütaleasında bulundular. împratorun nedimleri^ Gol memleketinde, bar b'arlarm içinde biz ne yapalım. Orada, Ovid'in Sit'ler yamnda gördüğünden ziyade felâket göreceğiz! Dediler. Mabadı var Ticareti Hariciye ofisinin yapmış olduğu teşebbüsler cümlesinden olmak üzere 9 eylulde İtalya'nın (Bari) şehrînde açılacak olan beynel milel sergiye memleketimiz tüccarı da gayri reımî olarak iştirak etmektedir. Bugün Heluan namındakî t > talyan vapurile şehrimizden bir çok tüccar ve sanayi erbabı Bari'ye tnüteveccihen hareket edeceklerdir. Ticaret! Hariciye ofisi Bari sergîsine iştirak edecek olan tüccar ve sanayi erbabının her suretle tethilâta mazhar olmalarını temin etmekle beraber of i» raportörlerinden Akıl Beyi de sureti mahsusada sergiye gondermektedir. Akıl B., ofitin hazırladığı program dairesinde gerek Bari'de, gerekse îtalya'nın mühim bazı şe • hirlerinde neşriyat vasıtaları ile memleketimiz hakkında propagandalar yapacak ve bir kaç gUn Roma'da tevakkuf ederek ttalyan ticaret ofisi hakkında tetkikatta bulunacaktır. Şehrimizde sergiye iştirak eden • ler şunlardır: TUtün tnhisar idaresi 50 bin sigara gondermektedir. tş Limtet Şirketi gayet nef is mahsulâ tımızdan sureti mahsusada yapıl mış ambalâjlarla niimuneler gön dermiştîr. Yerli mallar pazarı, Hafız RUştü halı fabrikası, iki Türk hanı1 mi ve bir halı tezgâr* ^öndermekte dir. Hanımlar sergide tezgâh ba şında halı dokuyacaklardır. KUtahya çini fabrikası, Selim Yusuf ticaret • hanesi, Ali Vafi, Muammer Şevket av derileri ticarethanesi ve daha bir çok tiiccarlarımız vardır. İzmir, bütün Ege mıntakasmda yetişen mahsulâtımızla sergiye iştirak etmiştir. ttalyan hükumeti tüc* carlarımıza sergide 100 metre murabbaında bir mahal vermiştir. Burada teşhir olunacak mallardan üeret alınmıyacaktır. tstanbul ftalyan Ticaret Odası kâtibi umumî muavini M. Vertova da bugün Bari'ye gidecektir. M. Vertova tüccarımızın Italya'da geçireceklerl müddet zarfında kendilerine refakat edecektir. Turing Kulüp binlerce kart postal ve mecmualar göndermek suretile sergide tstanbul, Yalova ve bası tarihî şehirlerîmiz hakkında propa ganda yapacaktır. Şimdiye kadar 4 5 yer tahliye edildi 400 parça emlâkin tahliye edileceği doğru değil Mübadillere verilip te sahipleri etabli olan emlâki metrukenin iadesi hakkındaki kanunun mübadilleri telâşa düsürdüğünü yazmıştık. İade edilecek emlâk mes'elesi derin tetkikata tâbi tutul maktadır. Muhtelit Mübadele komisyonu elli kadar emlâkin mii racaati üzerîne tahliye ettirilmesini Vilâyete bildirmiş, Vilâyet te uzun tetkikat neticeainde, bunlar' dan şimdiye kadar ancak dört, beşinin tahliyesini emretmiftir. Diğerleri derdesti tetkiktir. Bir gazete 400 emlâkin iade edileceğini yazmış ise de Vilâyetten yaptığımız tahkikata nazaran ne Muhtelit Mübadele komisyonundan böyle bir emir verilmiş, ne de Vilâyet bu yolda al&kadarane tebliğatta bulunmuştur. 20 yeni otobüs Ucuz makaralarla ' halkı soyuyorlar Sokaklarda bir takım mad • rabazlar üstünde dört yüz yarda yazılı bir takım dikiş makaralarını sudan ucuz diye beş kuruşa satıyorlar. O dakikada tiresini açıp ta makaranın kaç yardadan ibaret olduğunu anlamağa imkân bulmıyanlar da ucuz diye bu makaraları alıp gidiyorlar. Bu makaraları bir defa alanların paralarını bir daha suya atmıyacaklarına eminiz. Çünkü dört yüz yardadan ibarettir denilen makaralarda ancak elli yarda iplik vardır. Makara ticaretinde 400 yardalı ipliklerin evsaf ına göre kıymetleri 12,5 > 22,5 kuruştur. Herf ev ve aile sahibi bunu bilir. Halbuki dört yüz yarda diye beş kuruşa satılıp ta evsaf ının adiliğinden başka yardası da yedi ! defa daha noksan olan bu ma jj karalar halka kırk kuruşa yut \ turuluyor demektir. Çünkü 400 I yardayı tamamlamak için beş I kuruşluk makaralardan tam sel kiz tane almak lâzımdır. Böyle • fevkalâde ve akla hayret ve ! recek derecede düşkün bir fi , at ile satılan şeyleri muayene L edip te halkı zarardan kurta 1 racak bir müessesemiz yok muî dur ve acaba Belediye bununla alâkadar değil midir diye, Yeni hatlar tesisine müsaade isteniyor Şehirde işletmek üzere muhtelif kimseler tarafından yeniden 20 oto* büs sipariş edilmiştir. Bunlar yeni talimatnameye muvafık olmak üzere ısmarlanmıştır. Otobüs talimatnamesînîn bazı maddele: inin tatbiki için 6 ay mühlet verilmi^ti. Bu mühlet bitince şim • diki iıliyen otobüslerin eksersinlb sef^rlerîne müsaade edilmiyecektir. Cür'tü bunlarm kısmı azamı talî matnameye muvaffak olmadıkları gibi o zamana kadar daha da eski miş olacaklardır. Yeni sipariş edilen otobüslerden bir kısmı bunların ye rine ikame edilecektir. Eski otobüslerin sahipleri araba • Iarı Anadolu'da işlemek üzere sat mak istemektedirler. Dîğer taraftan mevcut otobüs hatlarına ilâveten bazı yeni hatlar tesisi için de müracaatler vaki olmakta dir. Belediye bu teklifleri tetkik et • mektedir. Belediye ntomobii ve otobüslerin teftişi için gece devriyeleri çıkar mağa başlamıştır. tlk yapılan teftişte bir çok otomobillerin ön ve arka fenerlerinin yanmadığı görülmüş tür. Bu otomobiller hakkında zabıt varakası tanzim edilmişt'ir. Belediye metruk mezarlıkların satışına devam etmektedir. Kıztaşı mezarlığı satılmıştır. Yedikule'de bir merazlık ile Beyoğlu'ndaki bazı mezarlıkların satış muamelesi de ikmal edilmek üzeredir. Evkaftan Belediyeye devredilecek mezarlıkların listesi yapılmış ve Ankara'ya gönderilmiştir. Bu mczar • lıklardan bazılarının han ve hamam gibi vakıfları vardır. Bunlar da ay« nen Belediyeye devrolunacaktır. ü@Ihfiır Osflerfi Satılan mezarlıkîar Adliye Vekilinin meşguliyeti Adliye Vekili Yusuf Kemal Bey dün de adliyeye gelerek bir müddet meşgul olmuş, müfettişlerle görüşmüştür. ***«*• Soruyoruz! Cenevre temasları (Birinci sahifeüen mabait) Tayyare ile seyahat ( Birinci sahifeden mabait ) mahıullere de teşmilini istemiştir. Türkiye, fspanya ve Portekiz murahhasları M. Polites'in bu tale , bini tervic ve iltizam etmislerdir. M. Politis'İn bu teklifi salâhiyettar bir heyet tarafından tetkik eCenevre 1 (A.A.) Tâli Tensik konmyomı tâli hububat ko mitesinin geçen haziran ayına ait mesaisi hakkında M. François Poncet tarafından kaleme alınan raporu kabul etmiştir. M. Litvinoff bu raporda tevcin edilen ve bazı şerait dairesinde rüçhanlı tarlfe usulünün tesisine müsait bulunan karara muhalefet ve itiraz etmiştir. de telefon muhaberesine başla nacaktır. Gerek Ankara Sofya ve gerek fstanbul Sofya arasındaki tele fon muhaberatmda tellerin rap tını Pcsta idaresi temin edecek, dişrer idarî hususatla Telefon Şirketi mesgul olacaktır. Bu itibarla muhabere şimdilik telefon merke" zinden yapılabilecektir. Ankara Sofya için üç dakikalık mükâleme 266,5, fstanbul Sofya için 164 kuruştur. yükliman, Sürmene, Of, Rize, Gü müşane, Bayburt, Kilit, Erzin can, Zora, Koçhisar, Yıldızlı, Sıvas, Akdağ madeni, Sungurlu, şehir ve kasabalarına uğrıya caktır. mıştir. Vecihi Bey bugün Bolu'da Seyahate ait olmak üzere ge kalacak ve mektep çocuklarını len ilk telgraflar şunlardır: gezdirecektir. Yarın Ereğli, ZonAnkara 1 (A.A.) Tayya guldak üzerinden Cide'ye uça reci Vecihi Bey, Tayyare Cemi caktır. yeti namına Karadeniz havali sinde bir ziyaret yapmak üzere Vecihi Bev Cide'de hararetle bugün şehrimizden havalanmışkarşılandı tır. Cide 2 (Hususî) Tayyareci Gerede 1 (A.A.) Vecihi B. Vecihi Bey tayyaresile kasaba tayyaresile bu sabah kazamıza mıza gelmiş ve Tayyare Cemiyetigelmiştir. Mumaileyh, halka bir ni ziyaret etmiş uçuşları vesilesile konferans vererek Türk Tayyare kasabamız halkma sevinçler verCemiyetinin memieket müdafamiştir. Henüz tayyare görmiyen asına ifa etmekte olduğu kıy • Cide'miz büyük bir bayram olan metli hizmetleri anlatmış ve halbugünü halk tayyareyi heyecanla kımızın bu cemiyete yardım et • karşılamış, tayyare meydanına mekte bir vatan borcu yapmış dolarak tezahüratta bulunmuş " olacaklarını söylemiştir. lardır. Bu ziyaret vesilesile gerek Bolu 1 (A. A.) Tayyareci kasabamızın kaymakam vekili, Vecihi Bey bugün saat 15,30 ta jandarma kumandanı Eşref Bey Bolu Tayyare meydanına inmiş ve Vecihi Beyler tarafından he kendisini bekliyen halk tarafınyecanamiz ve hararetli nutuklar dan hararetli tezahuratla karşıirat edilerek halk Tayyare Cemilanmıştır. Tayyarenin muvasa yetinin bu çok kıymetli eseri et latı şehirde sevinç ve sürur hasıl rafında Büyük Gazi'mizin bir tabetmiştir. Vecihi Beyin tayyare losu müzayedeye çıkarılmîş ve Cicilik ve istikbali hakkında irat de halkı bu kıymetli tabloyu ka ettiği nutuk şiddetle alkışlan zanmak yarışmdadır. ğefhi , Belediye Topkapı Bakırköy asfalt yolunun mebdei olan Topkapı çarşısında büyük bir meydan yapacak tır. Burada kalekapısı rnünasip su rette açılacak ve mezarlık ta başka yere nakledilecekth*. Burası bir m e y dan şeklinde tesviye edildikten sonra park haline kalbolunacaktır. Burada bir de gasilhane yapılması tasavvur edilmektedir. Topkapı'da bir meydan ve park yapılacak Ankara 2 (Telefonla) Devlet Demiryolları mUdiriyeti umumiyesi trenlerin seyrü seferinde, bu ayın Dün bütün memurin maaşlarını alon beşinden ittbaren bazı tadîlât icdıkları halde, orta mektep muallim* rasına karar vermiştir. tttihaz olu » leri kadrolarm gelm«mesi yüzünden maaş alamamışlardır. Kadrolar he «Haydut Kral» unvanlı bir yaıı • nan mukarrerata göre elyevm An * nüz ikmal ediidiği cihetle, alâkadardan dolayı Aksam gazetesi aleyhine kara ile İstanbul arasında işlemekt« açılan dava dün neticelenmiştir. Mu bulunan ekspresler ayın on beşinden lara tebligat icrasile maaşların tevhakemenin dünkü celsesînde Akşam ziinin ayın onundan evvel kabîl o itibaren ilga olunacaktır. Buna mu gazetesinin yazı işleri müdürü Enis Iamıyacağı tahmin edilmektedir. kabil hergün tstanbul'dan saat 20 de Tahsin Bey müdafaasmı yapmış, daMaamafih haber aldığımıza gore kalkan trenler Ankara'ya 18 saat yevaya mevzu olan yazmıtı matbuat Maarif Vekâleti üç aydanberi maaşkanununa muhalif olmadığını söyli rine 16 saatte geleceklerdir. ların geç verilmesi yüzünden mualyerek beraet talebinde bulunmuşBu trenler akşamları saat 18 de Hmlerfn maruz kaldıkları müşkülâtı tur. Haydarpaşa'dan kalkacak ve ertesî nftzari dikkate alarak, bu husustakî Heyeti hâkime, kısa bir müzakemuamelâtm tesriini lâzım gelenlere günü 10 da Ankara'ya varacaklar • reden sonra müttefikan beraet ka emre'rnîstir. dir. Ankara'dan da 18,30 da hara • rarı vermistir. ket edilecek ve 1,8 ta tstanbul'a varılacaktır. Şimdiye kadar ek'spreslere ikîncî Mektep kitapları neşriyatını bir ve üçüncü mevki vagon takılmazdı. elden idare etmek üzere tstanbul ki«Sovyet Rusya'da garip izdivaç» tapçılarından bazılari arasında te unvanlı bir hikâye neşrettiğinden do Bu trenlerde her üç mevki de bulu • şekkül eden şirket, senebaşı olmak layı hakkında müstehcen nesriyat da nacaktır. Bundan başka ftradiye ka< münasebetile faaliyete başlamıştır. vası ikame edilen «Resimli Şark» dar ekspreslerde yüzde 30 faila paBu şirket bu sene ellerînde bulunan mecmuası, Müddeiumumilikten vera alınırdı 15 eylulden itibaren bu rilen emir üzerine dün zabıta tarafınkitapların içinden bazılarını seçerek para da kalkmaktadır» dan toplattırılmıştır. tabetmiş, diğerlerini tabetmemiştir. Ankara tranlnin makineti Bu suretle bu sene piyasada mevcut bozuldtt otuzü mütecaviz alfabeden ancak on tanesi mevkii füruhta vazedüeblle Ankara 2 (Telefonla) BugünkÜ Belediye devaire gönderdiği bir cektir. Diğer taraftan bu şirket retamimde yol parası ile diğer bazı posta treninin makinesî tstanbul ile kabeti ortadan kaldırdığı cihetle ba resimlerin tahsilinde bati davranıldıEsîkişehir arasında bozuldutundaa yilere verîlecek îskonto miktarını da ğını bildirmiş, resimlerin zamanında tr«n Ankara'ya iki saat teahkurla bir, tahjjl olunmasını Maarif Vekâleti bilumum lise ve orta mektep idarelerlne gönderdiği bir tamimle mekteplerin tarihçele rinin tesbit ve tahririni emretmiştir. Mektep idareleri de müdürlerin riyasetinde muallimlerden mürekkep bir komisyon teşkil ederek tarihçelerin tanzimine başlamışlardır. Fotoğraf • lar, sehadetler ve resmî kuyudatla tevsik edilecek olan bu tarihçeler, ayni zamanda maarifimizin geçîrdiği inkılpfcm da fcir tarihi olacaktır. Mekteplerin tarihçesi Bu suretle iktisadt ademi tecavüz misakının projesi hakkında Sov yet'ler ile Almanya ve ttalya bir leşmîş ve bunların noktai nazarı kaMUttehcan mahiyette neşriyatta bul •dilmiştir. Fransa'nın Sovyetier bulunmak cürmile mevkufen ikinci ile ticarl ve siyasî itilâf aktetmeğe ceza mahkemesine verilen fransızca çahşırken Cenevre'de zuhur eden ?st gazetesi müdürü mes'ulü Osman mühim bir mes'elede ayrı ayrı gruplâmit Bey, ikinci ceza mahkemesînden Ağırceza mahkemesine gönderîl ların başında yekdiğerine karşı mü•niştî. Osman Hâmit Bey dün kefa • halif vaziyet almış olmaları ziyad»letle tahliye edilmiştir. Muhakeme • sile şayani dikkattir. 3İne gayrimevkuf olarak devam eMUHARREM FEYZİ dilecektir. PstmüdörO tahliye edildi Politika mes'ul müdürü mahkum oldu Polîtika gazetesi aleyhine açılan müstehcen resim neşri hakkındaki muhakeme dünkü celsede hîtam bulmuş, mezkur gazetenin mes'ul mü dürü Hikmet Münif Bey bir ay hapse on beş lira para cezasına mahkum olmuş, bu cezalar tecil edilmiştir. Ankara trenleri Ekspresler ayın 15 inde ilga ediliyor Muallim maaşları Akşam tahrir müdürü beraet etti Mektep kitaniarı ve kiiapçılar "Resimli Şark,, mecmuasının ittıhadı nüshaları toplattınldı Belediye resmi ve bir tamim