20 Aralık 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

20 Kânu^uevvel 193P Camhtzrîyet SON TELGRAFLAR Cemiyetler Fransız kabinesi • »I» I Hayatta Muvaffak Olmak için... ILMI MUSAHABE Darülfünun ıslahatı Katırname!. Değişir sanma bu hayvan kafamîz, Çünkü âlemde eşektir babamız! Bizi hep katır yaptı, böyle yazık O eşşek oğluna uydu anamız!.. * Yeni bir kanun Zayıf bir ekseriyetle Fırsat icat etmeli! Müessese ve usulü tenkit ederken Sabahın karanlığmdan akşamın gevç lâyihası yapıldı itimat kazandı! vakitlerine kadar sokaklarda tesadüf mevcut kıymetleri düşünmek lâzımdır Lâyihayı bugünlerde Dahiliye eneümeni tetkik edecek Ankara 19 (Telefonla) Dahiliye Vekâletince tanzim edilen yeni cemiyetler kanunu lâyihası, bir kaç güne kadar Dahiliye Encümeninde müzakere edilecektir. Lâyihamn esasları şunlardır: Gayesi temettü olrmyan bir cemiyetin nizamnamesi, atideki hususatı cami olmak lâzımdır: 1 Cemiyetin ismi ve merkezi, «merkezii Idare mutlaka Türkiye'de olacaktır. 2 Cemiyetin iştigal edeceği mevzuun taaddüdü caiz değildir. 3 Azanın asgari miktan. «bu miktar üçten az olamaz.» 4 Azanın isim ve ikametgâhı. 5 Cemiyete girip çıkmak için vazolunan esaslar. 6 Heyeti umumiyenin vezaifi. 7 Meclisi idarenin sureti intihabı. 8 Cemiyet azasımn azaml verecekleri hissei iştirak. 9 Hesabatm tarzı rüyeti. 10 Cemiyetin feshi esnasmda emvalinin sureti istimali. Lâyihamn ihtiva ettiği diğer esaslara göre, cemiyet azasmın 18 yaşmdan yukarı olması ve mahkum olmaması şarttır. Cemiyet, nizamnamesi ve imzası, resmi ceridede intişar ettikten sonra şahsiyeti'hükmiye iktisap eder. Bu cemlyetlerin fatora ve makbuzlan altında «gayesi temettü değildir» denilmesi şarttır. Cemiyetlere hibe edilen emvalin kabulü, Dahiliye Vekâletinin müsaadesine mütevakkıftır. Mevcut kanunlara. emniyeti âmmeye ve siyasl ve milli vahdete muhalif veya din ve itikada temas eden unvan ve maksatlarla cemiyet teşkili memnudur. Teşekkülünden sonra bu harekette bulunan veya teşekkül ettiği maksat haricinde çalışan cemiyetler, müdediumuminin veya cemiyetin bulunduğu mahallin en büyük mülkiye memurunun talebi ile, cemiyetin bulunduğu mahal sulh mahkemesi kararile seddolunur ve ayrıca kanunl takibata tabi tutulur. TeşKil edilen bir cemiyetin, gayesi itibarile mevcut kanunlara göre ait olduğu vekâletlerce murakabe hususundaki hükümler kemakân bakidir. Cemiyetler üzerinde zabıtanın teftiş hakkı vardır. Muhtelif cemiyetlerin birbirlerile birleşebilmeleri, Dahiliye Vekâletinin müsaadesile olur. Türkiye dahilinde mevcut cemiyetler ve teşekküller, bu kanunun neşri tari hinden itibaren bir ay zarfında vaziyetlerini bu kanununa göre telife mecburdurlar. Eskişehir'de komünist tevkifatı Eskişehir 19 Burada Komünistlik propagandası yapan bir kaç kişi zabıtaca tevkif edildi. Ele g:eçen vesaikten. diğer bazı vilâyetlerde de ayni şekilde hareketlerde bulunanların kimler oldukları meydana çıkmjstır. Zabitan ve askerî memurlara da, Bey denilecek Ankara 19 (Telefonla) Millî Müdafaa encümeninde derdesti tetkik bulu nan bir lâyihaya göre, zabit vekili dahil binbaşıya kadar zabitan ile memurini askeriyeye de, kaymakam ve miralaylar gibi bey denilecektir. Aydın'da C. H. F. teşkilâtı Aydan 19 (Hu. Mu.) Aydm'da H. F. teşkilâtına memur İzmir meb'usu Vasıf Bey, Gazipaşa mektebinde mühim bir konferans verdi. Vasıf Bey bugün Kuşadası'na gidiyor. Hidayet «CUMHURİYET» TEFRİKASl : Bazı bir tek doğarız, bazı ikiz, ettiğimiz insanların ahvalini tetkik e Kâzım Nami Beye • Lâkin evlenmiye kadir değiliz, dersek, hemen hepsinin bir emel peBirimiz kendimizin oğlu değil, Yeni kabinenin programında Kâzım Nami Beyin feragati nefis sa sait oldukça ilim adamlarını getirmek şinde koştuğunu görürüz. Acaba mü Hilkatin böyle bir ucubesiyiz!.. esaslı noktalar temadiyen uğraşan, didinen, emek ttibi olduğuna, memleket aşkı ile çar her zaman mümkündür. Fakat bu zatlaverecekleri yüksek sarfeden insanların hepsi de dilekle pan temiz bir kalple çalıştığma imanım rın Darülfünuna Paris 18 (A.A.) Hükumetin bey an rini eld« edebüiyorlar mı? Şüphesiz vaardır. Şimdiye kadar hiç bir hâdise. mefhumu takip edebilecek talebenin yeÇıkıyor beyzai tayyurda piliç namesinde, kabinenin iktisadi bubranı ki hayır. Niçin? Çiinkii pek çoğu ça medenî cesareti itibarile gencliğe nümu tiştirilmesi senelere muhtaçtır. Hayata erken atılmak, maişetini vak Biz fakat, başka nesilden bir piç ne olmağa lâyık olan bu zat hakkmda halletmeğe çahşacağı beyan edilmektelışmamn yolunu bilmiyor, azim ve ira kanaıatimi değiştirmedi. Arasıra ortaya tile kazanmak ve yahut istikbalini tek Varsa da gerçi Katırcı Hanı dir. Kabine, bir zirai siyaset tatbik edeceği gibi mitstemlekâta ait te hususî bir delerini yoluyla kullanmasını bilmi • attığı içtihatları velev kâffesinde tam nik yollarda aramak mecburiyetinde o Bir katırzade, cihan görmedi hiç!« siyaset kullanacak ve tasarrufu ispekü yorlar. Yalnız çalışmak insanı gaye isabet olmasa bile muhtaç olduğumuz lanlara ki bunlar memleket gençliğinin * lâsyona karşı himaye edecektir. Ayni za sine ulaştırmaz, nasıl çalışılacağım bil ilmi ve nezih münakaşalann açılmasına yüzde yetmişinden fazlasını teşkil edendelâlet etmesi itibarile takdire lâyıktır. nazari ve ilmî olmaktan ziyade amel En fecii, «ne katırdır!» diyerek manda yeni vergiler tarhetmeksizin büt mek lâzımdır. çenin muvazenesini temin etmek hükuDarülfünunun hakiki mefhumunu he ve tatbikî bir programla hareket edecek Bizi tahkir ediyorlar, ne demek?.. Pek çok gençlerin Hsanından diiş metin gayelerinden biridir. Böyle bir miyen bir söz vardır ki: Ah! Bir fır nüz bulamadığmı, ilim yapar bir ocak (College) leri tesis ettikten sonra sırf proğram için hükumet gerek âyan ve sat elime geçse ben yapacağımı bili haline girmediğini kimse inkâr edemez. ilme vücut vakfedecek, malî vaziyetler Yok mudur başka cihanda hayvan gerek meb'nsan meclislerinin kendisine rim, derler. Bu gibiler bilmelidir ki O halde ıslah mes'elesinin esasında be uzun seneler maişet derdine düşmeden Duruyor işte eşşek oğlu eşşek!. hulus ile müzaharet etmelerine muhtaçnim Kâzım Nami Beyle değil kimse ile gayelerine doğru yürümelerine müsaade * tır. Âyan meclisi, sol cenah ile merkez fırsat kollamakla değil, onu icat et ihtilâfım yok demektir. Yalnız aramızda eyliyecek bir takım gençlere münhasır tarafından alkışlanan hükumet beyan mekle elde edilir. Bir anda verilen münakaşaya zemin olacak bir eşy kalır kalacak asıl liseleri ıslah eylemek lâzım Bizden on kat daha hayvan hayvan Ne kadar vardır edepsiz insan namesinin kıraatin müteakıp içtimaını kat'i bir karar ve enerjik bir hareket sa o da ıslahın icra tarzından ibarettir. dır. dağlar gibi müşkülleri bertaraf eder. Kâzım Nami Bey liselerin ıslahı key Meselâ bir bakınız tarihe yaruıa tehir etmiştir. Islahtan berdm anladığım mâna DaMeb'usan meclisinde sol cenah beyan Tarih böyle fırsatları yaratan binlerce rülfünunun ilim yapar, tetebbü usülle fiyetinin kimlere havale edilmesi lâzım Roma'yı kimdir ateşlerle yakanî« nameyi alkışlamış ve meclis umumî si misallerle doludur. İyi bilmelidir ki rini talim eder, lclâsik tedrisatla meşgul geleceğini de düşünüyor. Bu kudreti * yasete ait istizahların hemen müzakere hayat mütemadi fırsatlarla doludur. olmağa mutaç olmaz bir hale konulma ne müderrislerde, ve ne de muallimlerencümenlerde Biz ne kervan taşıdık âlemde, edilmesi suretinde hükumet tarafından Onlardan istifade edemiyenler kendi sından ibarettir. Bunun için de üç büyük den terekküp eyliyecek buluyor. Bu mütalealannda da ifrat dermeyan edilen talehi kabul etmiştir. kudretlerinden haberdar olmıyanlar esasm temini ve ihzarı iktiza eder. Görmedik sıtku vefa ademde, vardır. Çünkü liselere tatbik edilecek Meclis, 284 reye karşı 291 reyle hüku dır. 1 Kâfi bir (Budget Bütce), Elimizden ne gelirse yaptık, ıslahat yeni bir keşif ve icat olacak demete beyanı itimat etmiştir. 2 Yüksek bir talim heyeti, Bir çok kimseler harikulâde mu 3 Kâfi malumatla mücehhez talebe. ğildir Zaten böyle hareket etmek en Yedik içtik zehri her yemdeî.. Silâh kaçakçılığı maznunları vaffakiyetleri talihe atfederler, belki * Bu esaslann birincisi üzerinde tevak tehlikeli bir yola sapmak demektir. Bu Ankara 19 İstanbul'da yapüan silâh her nedense bu şans daima iradesine kufa Iüzum yoktur. Hüleumet yapılacak gibi işlerde tecrübelerin yapmış seme Ne günah işlemişiz ki kahrol!.. kaçakçılığı ile alâkadar bir kaç memur hâkim kimselere yardım ediyor. Bel ıslahatın ciddiyetine kail olduğu takdir relerini almış milletleri takip etmek ile iki askeri memura içten el çektiril Diye Mevlâ bizi yapmış senbul ki o liyakatte bir adam olmak ta bir de imkân dairesinde bunu temin edecek mecburiyetindeyiz. miştir. Zaten bugün medenl dünyada başlıca Bu haremhanei âlemde bize sanstır. Fakat kudretli bir iradenin tir. karşısında her müşkül baş eğiyor, aklii Kâzım Nami Beyin ısrar ettiği ikinci iki tedris sistemi vardır. Her memleket Zevku vuslat bile çıkmaz bir yol!. t hayale sığmıyan şeyler vücut buluyor. esasa gelince: Bunun birinci esasla alâ bunlardan birini esas itibarile kabul etGÂVEt ZALİM mek, ana hatlarını bozmaksızın memleMacar Ziraat Müsteşar şehrimizde Bir adamın enerjisi milyonlarca insa kadar olduğu meydandadır. Fazla tah ketine (adapter) etmek mecbüriyetin Macaristan Ziraat Müsteşarı M. Resosisat verilebildiği takdirde dünyamn en müştür. Şehre civar bir çok köylerdtf viski dünkü Semplon ekspresile Peşte' nı peşine takıp götürüyor. İste bu kud güzide âlimlerini celbetmekten kolay bir dedir. Bu iki sistemden (Anglosaxon) tarzını de bir çok evler yıkılmış, bahçeler su den şehrimize gelerek Tokatlıyan ote retin adına irade diyoruz. Bütün mu şey olamaz. Bir kaç yüksek profesörün line inmiştir. M. Resoviski on beş gün vaffakiyetlerin âmili odur. Her teşeb celbine ben de taraftarım meselâ (Salih şimalî ve vasatî Avrupa ve Amerika hü altında kalmıştır. evvel İstanbul'dan geçerek Ankara'ya büste ona sahip olmak, onu iyi bir »u Zeki) merhumun boş bıraktığı (Riyazi kumetleri, (Lâtine) usulünü ise daha Adana'daki Cumhuriyet ve Salih E* gitmiş ve kânunusaninin beşinde açıla rette kullanmak zafer yolunu açar. fizik), bizim (üniversite) de henüz açıl ziyade cenubî Avrupa ve Amerika millet fendi fabrikaları yüz bin lira tahmin cak olan beynelmilel ziraat sergisinde Başladığı her hangi bir işte başara mamış bulunan Cosmogonie usulü tek leri esas ittihaz etmişlerdir. Bu hale gö edilen zarara uğramışlardır. Macar hükumeti namına Macar pavyo cağından şüphe edenler, davayı yarı vin), Astronomie physique) ... gibi bazı re bunlara Şimal ve Cenup sistemleri deAdana Türk Ocağının ait kat sa • nunun mahallini tesbit etmişti. Macar yarıya kavbetmiş »ayılırlar. Yapabi kürsüler ihtası, bunlara kıymetli âlimler mek te caiz olacak.. Bize gelince bu iki ana usulden birini lonları harap olmuştur. Ziraat Müsteşarı bugün tekrar Ankara' lir miyim diyenler değil, mutlak yapa celbi zarureti vardır. Fakat kürsülerinin Lise tahliye edilmiştir. kabul etmekten ve memleketimizin husu ya gidecektir. rım diyenlere mücadeleyi yüzde yüz şerefini ilmi bir vakarla muhafaza et siyetlerine (adapter) eylemekten başka Seylâbzedelere yardım için Adana*» kazanırlar. Bir muharebe zafer ölmek meğe muktedir bir çok âlimlerimizin çare yoktur. da bir komisyon teşekkül etmiş ve Hi« haklarmı inkâra da imkân yoktur. var dönmek yok diyenlere nasip olur. âliahmer teberruat kabulüne baslan« ABDÜLFEYYAZ TEVFIK Bekârlar cemiyet yapıyorlar Şahsiyattan bahsetmek adetim olmaElbette ki hayat yolu dikenlidir, el mıstır. Şehrimizde bekârlar cemiyeti teşkili bette ki gayesine ermek zordur, fakat, dığı halde sırf muhterem Nami Beyin için bir teşebbüs vardır. Cemiyetin gaısrarlı zihabmı belki tadil eder ümidile Mertin, Tarsus ve Kozan'da yesi, bekâr erkeklerle bekâr hanımların cidale girişen her genç ya bütün ceh bir kaç misal göstermeğe mecbur oldum. sulartn tahribatı tanışmalarını ve evlenmelerini temin et dimi sarfedip birinci geleeeğim veya Meselâ fakültelerinde: Âkil Muhtar ( Birinci sahifeden mabait ) Mersin'de de mütemadî yağmur • mektir. Cemiyet, ilk iş olarak bir balo yolda veya mücadele yolunda öle lar İsmail Hakkılar Kemal Celâller bahleyin bütün hükumet kuvvetleri tertip edecek, cemiyet merkezinde sık sık ce&im demelidir. Ziya Nuriler Besim Ömerler ..., Köp halka yardıma şitap etmişlerdir. İs lardan seylâp olmuş, bir ev yıkılmifc konferanslar verilecektir. Cemiyetin baZaferle izmihlâl üzerine irade rülü zadeler Feritler Şekipler İbra tihkâm bölüğü, kayıklarla imdada ye Adana Mersin şimendifer hattmnt Tarsus Hacıtalip Karacailyas arası şında Ubeydullah Efendinin bulunması kudretinin gösterdiği tesir için İstik him Hakkılar..., Tahirler Raşitler tişmis, bir çoklarını boğulmaktan kur bozulduğundan trenler işliyememiş v« nın teminine çalışılmaktadır. Âdiller..., Bürhanlar Şükrüler Esat lâl harbinden iki misal zikredeceğim: Mersin Silifke şösesi de harap olmuf* Hilâliahmer balosu güzel geçti Şerefettinler... Naimler Mehmet Ali tarmıştır. Büyük Rehber Gazi Mustafa Ke Karsıyaka mahalleleri bosaltılmıs tur. Evvelki gece Türkuvaz'da verilen Hilâler İsmail Hakkılar ve daha bir çok liahmer balosu çok eğlenceli olmuş. sa mal diyor ki: Aciz ve korkak insanlar emsali çalışan bir (üniversite külliye) tır. Vesaitin kifayetsizliği, tahliye isTarsus'ta da seiler bazı tahribat baha kadar eğlenilmiş ve dans edilmiştir. her hangi bir felâket karşısında mil de müderris yoktur demek bilmem ne lerinin güçlükle yapılmasım mucip o yapmıştır. Bir aralık Dahiliye Vekili Şükrü Kaya letin de atalete düçar olmasına saik o kadar doğru olur. luyordu. Sabahlara kadar korku içinKozan'da da Deliçayı taşarak ova« Bev de baloya iştirak etmiştir. lurlar. Acz ve tereddütte o kadar ileKâzım Nami Bey her şeyden evvel de kalanlara sıcak yemekler verilmiş ara yayılmıştır. Gençler mahfelinin müsameresi ri giderler ki âdeta kendi kendilerini hakikî Darülfünun müderrisleri celbe tir. Gece, seiler, memleket hastanesiİzmir'de de şiddetli yağmurlar Cumhuriyet Gençler Mahfili tarafın tahkir ederler. Derler ki biz adam de delim diyor. Ben de para olduktan sonra nin muhkem duvarlarını yıkarak koyağdı dan, dün Beyazıt'ta mahfil binasında ğiliz ve olamayız! Kendi kendimize a pek kısa bir zamanda tedarikleri imkân ğuşları istilâ etmişti. Bir kısım hasta bir müsamere verilmiş ve (3) perdelik dam olmamıza imkân yoktur. Geçen çarşamba gecesi İzmir'de dahilinde bulunan bu zatların getirecek lar, gece halkın ve askerin yardımile Üçüzler piyesi temsil edilmiştir. Türk milletindeki kabiliyet cevhe leri ilim aşılannı bünyelerine kabul askerî hastaneye nakledilebilmişler rüzgârla karışık şiddetli yağmurlar İki posta memuruna işten el rini gören ve onu harekete getiren Ga edecek, milletimize mal eyliyecek kabi dir. Apandisitten ameliyat olmuş bir yağmış ve bir kısım mahalleler ve ev» çektirildi zi'nin irade kudretidir. O kudret Sevr liyetli fidanları daha evvel yetiştirme çocuk sulara kapılarak kaybolmuştur. eri sular basmıştır. Karşıyaka'da Soğukkuyu deresi de Sarrafoğlu biraderler namına gelen mağlubiyetini Lozan zaferi ile tet nin lüzumunu ileri sürüyorum. Muhte Sabahın saat onundan sonra nehir, rem Nami Bejtfn temennileri, beyaz pan8,000 liralık bir havale üzerinde sui isti viç etmiştir. taşmış, denizin dalgaları Alaybey sacar yetişmiyen bir yerde, henüz topra daha korkunç bir şekilde yükselmeğe mal yapmakla maznun Galata postanesi 30 ağustos 1922 zaferinden; Bü ğında bu kabüiyeti uyandıracak ilmî başlamıştır. İkindiye doğru nehir, ta hil caddesinde evlere kadar girmiş « memurlanndan iki kişiye işten el cekti yük Gazi anlatıyor: ıslahaf yapılmadan evvel mükemmel bir biî seviyesinden yedi metro yükselmiş ir. rilmiştir. Sokaklarda bataklıklar da hasıl ol Saat altıda Tanaştepe'ye hücum va şeker fabrikası inşası teklifine benziyor! bulunuyordu. Ocak ve Bahçe mahalEğer yalnız yüksek profesörlerin vü lelerine hayvanla dahi gidilemiyordu. muş, Karsıyaka geçilmez bir hale gelziyetinde olan piyadelerimiz önündeki tel örgüleri kesmeğe ve bertaraf et cutları talebenin seviyesi ne olursa olsun Bereket versîn, nehir, şimendifer köp miştir. Büyükada'da İzzet Holo paşanın meğe Iüzum görmiyerek, ayağını kal onlardan hakiki Darülfünun mezunu ye riisünün yanındaki sedi patlatmış ve köşkünde oturmakta olan M. Troçki dırdı ve telörgüsünden bacağını aşı tiştirmeğe kâfi gelse idi Avrupa'ya gön oraya dökülmeğe başlamıştır. Bu su son günlerde rahatsızlanmıştır. Menfi rarak atladı ve orada bulunan Yunan derilen lise mezunlarımızm (classe Sp6 retle bütün şehir, su altında kalmak Rus komiseri Ada'da çok münzevi bir neferlerini süngülerile tamamen te ciale) muhtaç olmadan Garp («niversi tan kurtulabilmiştir. Kandilli Rasatanesinden alınan malu hayat gecirmekte, kimseyi kabul et oeledikten sonra Taştepe'yi ifgal etti. te) lerinin fen ve bahusus riyaziye FaZabıta, 2530 kişinin boğulduğunu mata göre, dün tazyiki nesimi saat yedide kültelerini hakkile ikmal etmeleri lâzım miyerek hatıratını yazmakla meşgul Ben bu manzarayı seyrederken bir gelirdi. tesbit etmiştir. 35 ev yıkılmıştır. Mez 763) ve 14 te (764) idi. olmaktadır. Bütün yaz bahk avı ya suale cevap vermeği hatırladım. Bu Azamî hararet (10) ve asgarî (8) dereYukarda da söylediğim gibi bütçe mü ruat mahvolmuştur. Umumî zarar, pek ce idi. pan sabık diktatör epeyce Tiirk'çe telörgülerini nasıl geçebilirsiniz ? Di büyüktür. Dün rüzgâr saniyede azami (8) metre bile öğrenmiştir. Şimdi bazan Ada'da yorlardı. Oradakilere dedim ki: İste ve irade kudretinin işte iki canlı mi Seyhan ve Ceyhan arasındaki ovada ür'atle yıldızdan esmiştir. sabah gezintileri yapıyor, arasıra İs bövle ayağını kaldırır ve geçerler. sali. çok büyük zararlar olmuş, müteaddit Bugün rüzgâr poyrazdan mutavassıt tanbul'a iniyor. Havatta muvaffak olmak için azim SELIM SlRRt koyun sürülerini sular alıp götür esecek ve hava kapalı olacaktır. Adana seylâbı Troçki nasıl yaşıyor? Bugünkü hava ONLARIN ROMANI Yazan : AKAGÜNDÜZ Hastayı köy odasının hanaymda açık havaya karşı yatırdı. Odanın etrafında sabaha kadar tezek ya • kılmasını tenbih etti. Sivri sineklerin şerrinden yegâne kurtulmak çaresi bu idi. Pencere önünde o turdu. Uyuyamıyordu. Tezek ne mukaddes şeydir. Orta Anadolu'nun ağaçsız ve odunsuz bucaklarında tezek antrasittir, şofaj santrahdır, antianofeldir. Fakat niye ya rar ki bolşeviklik eden Aristokrat boTuntusu muharrir, anarşist geçinen Burjuva doktor, sosyalist olan Beyoglu edibi, hepsi, mukaddes tezeği zemmeder, medeniyetsiz görür, tezek kokusundan nefret du yar, Fakat hakikatin tesis ettiği tezeğin kudsiyeti veya mukaddesliğinin hakikati şudur ki Anadolu'da ciğeri verem basillerile dolu bir bastanın böbreklerini, şiryanlannı ve dalağını da anofellerle doldurmamak için ilk ve son çare tezek dumanıdır. İnsaniyet denilen maddî neticeli manevî bir şey var ki beynelbeşer tevzi olunduğunu iddia ederler. Fakat bu iddia hiç bir zaman tat bik edilmez. Anadolu eğer protestan olsaydı; bütün uçurumları, cukurları ve ovaları kinin, ekmek ve katıkla dolardı. Hint'li eğer Anghkan kilisesinin f ayfalığını kabul etseydi altın akan Ganj sahillerinin iki yakası kıtlıktan insan cesetlerile dolmazdı. Amerika milyarderi Rokfeller Lâhi'de insaniyet namına bir sulh saraVi yaptırmış. İnsaniyet namına mı? Yalan! Müesseselerinin süpekülâsvonlardan fazla kazanması için Haimî bir reklâma ihtiyacı vardı. Gazeteler günHelik şeylerdir, hero âlemşümul değildirler hem çok ğında yüzlerini, şekillerini görmediği bu adamlar konuşmak için ne kadar çok mevzu buluyorlardı. Japonya'nın, harbe nasıl girdiğini bile münakaşa ettiler. Bu gece, tezek dumanı onlara ezelî bir sefaletten bir kaç keyif saatini çalıp hediye etmişti. Sefaletin, ıztırabın en acı manzarala rını basit bir hikâye gibi anlattı lar. Içlerinden birisi: Tezek dumanı biraz kesilmiye Çavus, dedi. Şu (bağlama)na görsün, sivrisinekler bulut halinde bir düzen ver. hücum ediyordu. O zaman dı Bir iki tel tıngırtısından sonra şarıya seğirtiyor bir bezle Ah bağlama akort edildi. Gülöz, kamed'in yüzünü yelpazeliyor ve he ranlık odanın penceresi önünde men tezek ateşlemeleri için aşağıda karanhk gecenin köy sesini dinlekira ile tuttuğu sıska çocuğa ses meğe başladı. Kısa bir mızrap geleniyordu. zintisinden sonra çavuş denilen Bir kaç ihtiyar, sakat, tebdil gölgenin biraz davudî, biraz tır havaya gelmiş köylü bu geceki te malayıcı sesi duyuldu; bu ses o güzek ziyafetinden istifade etmişler nün ve kim bilir başka hangi gündi. Bu kadar bol tezek kim yaka Ierin sesi idi: bilirdi?. Sonra kışın ne yapacak Anam hasta, bactm hasta, ben hasta fie hâkim var, ne hekinı var, ne deva.. lar? Bu vesile ile sivrisiz bir yaz Güven olmaz ne düşmana, ne dosta gecesi geçirmek için odanın İnsan oğlu selâm vermez bedava. karşısmdaki taşlığa oturmuşlardı. * Gecenin sükunü içinde konuştuk • Ağam "beylm her isinde kâr eder, ları duyuluyordu. Gece karanlı j Murtatovc, nandım diye zareder, masraf lâzım. Tenzilâth satış ya pan Galata mağazalarının duvar ilânları gibi dünyamn gözü önüne bir sulh sarayı koydu. Bütün mes'ele bu. Piyer Loti bizi insaniyet namına seviyor, müdafaa ediyordu. Küs tahlık! Piyer Loti bizim her bir tarafından tam olan orjinal sefaletimizi seviyordu ve onun bakasını istîyordu. Mültezimler âşâr diye zoreder, Edemezsin ne şikâyet, ne dava... * Mıırtatova altın akar demisler, Kurutmuşlar, kurulmuşlar yemişler! Tıebtın oldu dünkü tavlı kemüşler [X] Altın ova! Neden oldun Yasova? Murtatçayı (Zir) suyile karışır iKesiktaş) ta Ankara'yla yarışır Kırk bir düvel ne gün ola barışır? Ağu ağu eser oldu bu hava. [X] Kemüs: Dişi, sütlü maııda. Hava bittiği zaman Gülöz bir arzu duydu. Hastalıktan bahseden bu davudî, pürüzlü ses ve saz onu kaldırdı, gayri ihtiyarî bir kaldırışla kalktı. Uyuyan hasta nın yanına gitti. Karanlıkta yüzü ne baktı. Nefeslerini dinledi. Nabzını tuttu. Alnında ter var mı diye elini dokundurdu. Ahmed'in hafif sesini duydu: Gülöz biraz su ver. Derin uykusunun içinde ve ka ranlıkta elini dokunduranın Gülöz olduğunu hissedecek kadar elek triklenmiş olan bu adam Gülöz'de büyük bir tesir bıraktı. Yabanabat'tan şişelere koyup getirdikle ri maden suyundan yarım bardak Başka bir şey ister misin? Hayır! Dedi ve kadının elini tuttu, yarım dakika kadar hafifçe sıktık tan sonra uykusuna avdet etti. Avucundaki ince soğuk terin keskin bir hararetini parmaklarında hissetti. Soğuk terli elin sıcak harareti... Belki sıcak değildi, fakat onun teninden içine, parmakla • rından göğsüne doğru çıkan şey sıcaktı. Odaya girdi. Sedire oturdu. Yumruğunu pencerenin pervazına ve başını yumruğuna dayadı. Böylece sehere kadar iki saatlik tatlı bir uyku uyudu. 8 Ankara'da bir kış Taşhan'ın iki odasına yerleştiler. Gülöz'e: Ankara'nın kışı sert olur. Demişlerdi. Genç kadın bu malumatı endişe ile hatırladı. Ve ertesi sabah ilk iş olarak hancıdan adresini aldığı maruf bir doktora gitti. Ahmed'in vaziyetini anlattı. Doktor: 4i (Mabaii vmr)